Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயாலங்கார-டீகா • Vinayālaṅkāra-ṭīkā |
24. ஸீமாவினிச்ச²யகதா²
24. Sīmāvinicchayakathā
156. ஏவங் நிஸ்ஸயவினிச்ச²யங் கதெ²த்வா இதா³னி ஸீமாவினிச்ச²யங் கதே²துங் ‘‘ஸீமாதி எத்த²’’த்யாதி³மாஹ. தத்த² ஸீமாதி ஸினீயதே ஸமக்³கே³ன ஸங்கே⁴ன கம்மவாசாய ப³ந்தீ⁴யதேதி ஸீமா. ஸி ப³ந்த⁴னேதி தா⁴து, ம-பச்சயோ, கியாதி³க³ணோயங். விபா⁴க³வந்தானங் ஸபா⁴வவிபா⁴வனங் விபா⁴கே³ன வினா ந ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஸீமா நாமேஸா…பே॰… ஹோதீ’’தி. தத்த² ப³த்³த⁴ஸீமங் தாவ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தத்த² ஏகாத³ஸ’’த்யாதி³மாஹ.
156. Evaṃ nissayavinicchayaṃ kathetvā idāni sīmāvinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘sīmāti ettha’’tyādimāha. Tattha sīmāti sinīyate samaggena saṅghena kammavācāya bandhīyateti sīmā. Si bandhaneti dhātu, ma-paccayo, kiyādigaṇoyaṃ. Vibhāgavantānaṃ sabhāvavibhāvanaṃ vibhāgena vinā na hotīti āha ‘‘sīmā nāmesā…pe… hotī’’ti. Tattha baddhasīmaṃ tāva dassetuṃ ‘‘tattha ekādasa’’tyādimāha.
வீஸதிவக்³க³கரணீயபரமத்தா ஸங்க⁴கம்மஸ்ஸ ஹெட்டி²மந்ததோ யத்த² கம்மாரஹேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² நிஸீதி³துங் ஸக்கொந்தி, தத்தகே பதே³ஸே ஸீமங் ப³ந்தி⁴துங் வட்டதி, ந ததோ ஓரந்தி ஆஹ ‘‘அதிகு²த்³த³கா நாம யத்த² ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² நிஸீதி³துங் ந ஸக்கொந்தீ’’தி. புரத்தி²மாய தி³ஸாயாதி இத³ங் நித³ஸ்ஸனமத்தங், தஸ்ஸங் பன தி³ஸாயங் நிமித்தே அஸதி யத்த² அத்தி², ததோ பட்டா²ய பட²மங் ‘‘புரத்தி²மாய அனுதி³ஸாய, த³க்கி²ணாய தி³ஸாயா’’திஆதி³னா ஸமந்தா விஜ்ஜமானட்டா²னேஸு நிமித்தானி கித்தெத்வா புன ‘‘புரத்தி²மாய அனுதி³ஸாயா’’தி பட²மகித்திதங் படிகித்தேதுங் வட்டதி தீஹி நிமித்தேஹி ஸிங்கா⁴டகஸண்டா²னாயபி ஸீமாய ஸம்மன்னிதப்³ப³தோ. திக்க²த்துங் ஸீமமண்ட³லங் ஸம்ப³ந்த⁴ந்தேனாதி வினயத⁴ரேன ஸயங் ஏகஸ்மிங்யேவ டா²னே ட²த்வா கேவலங் நிமித்தகித்தனவசனேனேவ ஸீமமண்ட³லங் ஸமந்தா நிமித்தேன நிமித்தங் ப³ந்த⁴ந்தேனாதி அத்தோ². தங்தங்னிமித்தட்டா²னங் அக³ந்த்வாபி ஹி கித்தேதுங் வட்டதி. தியோஜனபரமாயபி ஸீமாய ஸமந்ததோ திக்க²த்துங் அனுபரிக³மனஸ்ஸ ஏகதி³வஸேன து³க்கரத்தா வினயத⁴ரேன ஸயங் அதி³ட்ட²ம்பி புப்³பே³ பி⁴க்கூ²ஹி யதா²வவத்தி²தங் நிமித்தங் ‘‘பாஸாணோ ப⁴ந்தே’’திஆதி³னா கேனசி வுத்தானுஸாரேன ஸல்லக்கெ²த்வா ‘‘ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்த’’ந்திஆதி³னா கித்தேதும்பி வட்டதி ஏவ.
Vīsativaggakaraṇīyaparamattā saṅghakammassa heṭṭhimantato yattha kammārahena saddhiṃ ekavīsati bhikkhū nisīdituṃ sakkonti, tattake padese sīmaṃ bandhituṃ vaṭṭati, na tato oranti āha ‘‘atikhuddakā nāma yattha ekavīsati bhikkhū nisīdituṃ na sakkontī’’ti. Puratthimāya disāyāti idaṃ nidassanamattaṃ, tassaṃ pana disāyaṃ nimitte asati yattha atthi, tato paṭṭhāya paṭhamaṃ ‘‘puratthimāya anudisāya, dakkhiṇāya disāyā’’tiādinā samantā vijjamānaṭṭhānesu nimittāni kittetvā puna ‘‘puratthimāya anudisāyā’’ti paṭhamakittitaṃ paṭikittetuṃ vaṭṭati tīhi nimittehi siṅghāṭakasaṇṭhānāyapi sīmāya sammannitabbato. Tikkhattuṃ sīmamaṇḍalaṃ sambandhantenāti vinayadharena sayaṃ ekasmiṃyeva ṭhāne ṭhatvā kevalaṃ nimittakittanavacaneneva sīmamaṇḍalaṃ samantā nimittena nimittaṃ bandhantenāti attho. Taṃtaṃnimittaṭṭhānaṃ agantvāpi hi kittetuṃ vaṭṭati. Tiyojanaparamāyapi sīmāya samantato tikkhattuṃ anuparigamanassa ekadivasena dukkarattā vinayadharena sayaṃ adiṭṭhampi pubbe bhikkhūhi yathāvavatthitaṃ nimittaṃ ‘‘pāsāṇo bhante’’tiādinā kenaci vuttānusārena sallakkhetvā ‘‘eso pāsāṇo nimitta’’ntiādinā kittetumpi vaṭṭati eva.
ஸங்ஸட்ட²விடபாதி இமினா அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஆஸன்னதங் தீ³பேதி. ப³த்³தா⁴ ஹோதீதி பச்சி²மதி³ஸாபா⁴கே³ ஸீமங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஏகரதனமத்தா ஸுவிஞ்ஞெய்யதரா ஹோதீதி கத்வா வுத்தங் ‘‘பச்சி²மகோடியா ஹத்த²மத்தா ஸீமந்தரிகா ட²பேதப்³பா³’’தி. ஏகங்கு³லிமத்தாபி ஸீமந்தரிகா வட்டதியேவ. தத்தகேனபி ஹி ஸீமா அஸம்பி⁴ன்னாவ ஹோதி. த்³வின்னங் ஸீமானங் நிமித்தங் ஹோதீதி நிமித்தஸ்ஸ ஸீமதோ பா³ஹிரத்தா ஸீமஸம்பே⁴தோ³ ந ஹோதீதி வுத்தங். ஸீமஸங்கரங் கரோதீதி வட்³டி⁴த்வா ஸீமப்பதே³ஸங் பவிட்டே² த்³வின்னங் ஸீமானங் க³தட்டா²னஸ்ஸ து³விஞ்ஞெய்யத்தா வுத்தங், ந, பன தத்த² கம்மங் காதுங் ந வட்டதீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங். ந ஹி ஸீமா தத்தகேன அஸீமா ஹோதி, த்³வே பன ஸீமா பச்சா² வட்³டி⁴தருக்கே²ன அஜ்ஜொ²த்த²டத்தா ஏகாப³த்³தா⁴ ஹொந்தி, தஸ்மா ஏகத்த² ட²த்வா கம்மங் கரொந்தேஹி இதரங் ஸோதெ⁴த்வா காதப்³ப³ங். தஸ்ஸா பதே³ஸந்தி யத்த² ட²த்வா பி⁴க்கூ²ஹி கம்மங் காதுங் ஸக்கா ஹோதி, தாதி³ஸங் பதே³ஸங், யத்த² பன டி²தேஹி கம்மங் காதுங் ந ஸக்கா ஹோதி, தாதி³ஸங் பதே³ஸங் அந்தோகரித்வா ப³ந்த⁴ந்தா ஸீமாய ஸீமங் ஸங்பி⁴ந்த³ந்தி நாம. ந கம்மவாசங் வக்³க³ங் கரொந்தீதி கம்மவாசங் ந பி⁴ந்த³ந்தி, கம்மங் ந கோபெந்தீதி அதி⁴ப்பாயோ.
Saṃsaṭṭhaviṭapāti iminā aññamaññassa āsannataṃ dīpeti. Baddhā hotīti pacchimadisābhāge sīmaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekaratanamattā suviññeyyatarā hotīti katvā vuttaṃ ‘‘pacchimakoṭiyā hatthamattā sīmantarikā ṭhapetabbā’’ti. Ekaṅgulimattāpi sīmantarikā vaṭṭatiyeva. Tattakenapi hi sīmā asambhinnāva hoti. Dvinnaṃ sīmānaṃ nimittaṃ hotīti nimittassa sīmato bāhirattā sīmasambhedo na hotīti vuttaṃ. Sīmasaṅkaraṃ karotīti vaḍḍhitvā sīmappadesaṃ paviṭṭhe dvinnaṃ sīmānaṃ gataṭṭhānassa duviññeyyattā vuttaṃ, na, pana tattha kammaṃ kātuṃ na vaṭṭatīti dassanatthaṃ. Na hi sīmā tattakena asīmā hoti, dve pana sīmā pacchā vaḍḍhitarukkhena ajjhotthaṭattā ekābaddhā honti, tasmā ekattha ṭhatvā kammaṃ karontehi itaraṃ sodhetvā kātabbaṃ. Tassā padesanti yattha ṭhatvā bhikkhūhi kammaṃ kātuṃ sakkā hoti, tādisaṃ padesaṃ, yattha pana ṭhitehi kammaṃ kātuṃ na sakkā hoti, tādisaṃ padesaṃ antokaritvā bandhantā sīmāya sīmaṃ saṃbhindanti nāma. Na kammavācaṃ vaggaṃ karontīti kammavācaṃ na bhindanti, kammaṃ na kopentīti adhippāyo.
158. ஸுத்³த⁴பங்ஸுபப்³ப³தோதி ந கேனசி கதோ ஸயங்ஜாதோவ வுத்தோ. ததா² ஸேஸாபி. இதரோபீதி ஸுத்³த⁴பங்ஸுபப்³ப³தாதி³கோ பப்³ப³தோபி. ஹத்தி²ப்பமாணோதி எத்த² பூ⁴மிதோ உக்³க³தபதே³ஸேன ஹத்தி²ப்பமாணங் க³ஹேதப்³ப³ங். ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.138) பன வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயஞ்ச (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) ‘‘ஹத்தி²ப்பமாணோ நாம பப்³ப³தோ ஹெட்டி²மகோடியா அட்³ட⁴ட்ட²மரதனுப்³பே³தோ⁴’’தி வுத்தங். சதூஹி வா தீஹி வாதி ஸீமபூ⁴மியங் சதூஸு, தீஸு வா தி³ஸாஸு டி²தேஹி, ஏகிஸ்ஸா ஏவ பன தி³ஸாய டி²தேஹி ததோ ப³ஹூஹிபி ஸம்மன்னிதுங் ந வட்டதி, த்³வீஹி பன த்³வீஸு தி³ஸாஸு டி²தேஹிபி ந வட்டதி. தஸ்மாதி யஸ்மா ஏகேன ந வட்டதி, தஸ்மா. தங் ப³ஹித்³தா⁴ கத்வாதி கித்திதனிமித்தஸ்ஸ அஸீமத்தா அந்தோஸீமாய கரணங் அயுத்தந்தி வுத்தங். தேனாஹ ‘‘ஸசே’’திஆதி³.
158.Suddhapaṃsupabbatoti na kenaci kato sayaṃjātova vutto. Tathā sesāpi. Itaropīti suddhapaṃsupabbatādiko pabbatopi. Hatthippamāṇoti ettha bhūmito uggatapadesena hatthippamāṇaṃ gahetabbaṃ. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.138) pana vajirabuddhiṭīkāyañca (vajira. ṭī. mahāvagga 138) ‘‘hatthippamāṇo nāma pabbato heṭṭhimakoṭiyā aḍḍhaṭṭhamaratanubbedho’’ti vuttaṃ. Catūhi vā tīhi vāti sīmabhūmiyaṃ catūsu, tīsu vā disāsu ṭhitehi, ekissā eva pana disāya ṭhitehi tato bahūhipi sammannituṃ na vaṭṭati, dvīhi pana dvīsu disāsu ṭhitehipi na vaṭṭati. Tasmāti yasmā ekena na vaṭṭati, tasmā. Taṃ bahiddhā katvāti kittitanimittassa asīmattā antosīmāya karaṇaṃ ayuttanti vuttaṃ. Tenāha ‘‘sace’’tiādi.
த்³வத்திங்ஸபலகு³ளபிண்ட³ப்பமாணதா ஸண்டா²னதோ க³ஹேதப்³பா³, ந துலக³ணனாவஸேன, பா⁴ரதோ பலபரிமாணஞ்ச மக³த⁴துலாய க³ஹேதப்³ப³ங், ஸா ச லோகியதுலாய த்³விகு³ணாதி வத³ந்தி. ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.138) பன ‘‘த்³வத்திங்ஸபலகு³ளபிண்ட³ப்பமாணதா துலதாய க³ஹேதப்³பா³, ந துலக³ணனாயா’’தி வுத்தங். அதிமஹந்தோபீதி பூ⁴மிதோ ஹத்தி²ப்பமாணங் அனுக³ந்த்வா ஹெட்டா²பூ⁴மியங் ஓதிண்ணக⁴னதோ அனேகயோஜனப்பமாணோபி. ஸசே ஹி ததோ ஹத்தி²ப்பமாணங் கூடங் உக்³க³ச்ச²தி, பப்³ப³தஸங்க²மேவ க³ச்ச²தி. வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) – ஸசே ஏகாப³த்³தோ⁴ ஹோதி, ந காதப்³போ³தி எத்த² சதூஸு தி³ஸாஸு சதுன்னங் பப்³ப³தகூடானங் ஹெட்டா² பிட்டி²பாஸாணஸதி³ஸே பாஸாணே டி²தத்தா ஏகாப³த்³த⁴பா⁴வே ஸதிபி பத²விதோ உத்³த⁴ங் தேஸங் ஸம்ப³ந்தே⁴ அஸதி ஹெட்டா² பத²வீக³தஸம்ப³ந்த⁴மத்தே அப்³போ³ஹாரிகங் கத்வா கித்தேதுங் வட்டதி. தேனேவ ‘‘பிட்டி²பாஸாணோ அதிமஹந்தோபி பாஸாணஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தீ’’தி வுத்தங். பத²விதோ ஹெட்டா² தஸ்ஸ மஹந்தபா⁴வே க³ய்ஹமானே பப்³ப³தமேவ ஹோதீதி அனுக³ண்டி²பதே³ வுத்தங். சினித்வா கதபங்ஸுபுஞ்ஜே திணகு³ம்ப³ருக்கா² சே ஜாயந்தி, பப்³ப³தோ ஹோதீதி த⁴ம்மஸிரித்தே²ரோ, நேவாதி உபதிஸ்ஸத்தே²ரோதி வுத்தங். பாஸாணோதி ஸுதா⁴மயபாஸாணோபி வட்டதீதி வத³ந்தி, வீமங்ஸிதப்³ப³ங் இட்ட²காய படிக்கி²த்தத்தா. ஸோபீதி கா²ணுகோ விய உட்டி²தபாஸாணோபி. சதுபஞ்சருக்க²னிமித்தமத்தம்பீதி ஏகச்சேஸு நிமித்தஸத்³தோ³ நத்தீ²தி வுத்தங்.
Dvattiṃsapalaguḷapiṇḍappamāṇatā saṇṭhānato gahetabbā, na tulagaṇanāvasena, bhārato palaparimāṇañca magadhatulāya gahetabbaṃ, sā ca lokiyatulāya dviguṇāti vadanti. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.138) pana ‘‘dvattiṃsapalaguḷapiṇḍappamāṇatā tulatāya gahetabbā, na tulagaṇanāyā’’ti vuttaṃ. Atimahantopīti bhūmito hatthippamāṇaṃ anugantvā heṭṭhābhūmiyaṃ otiṇṇaghanato anekayojanappamāṇopi. Sace hi tato hatthippamāṇaṃ kūṭaṃ uggacchati, pabbatasaṅkhameva gacchati. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. mahāvagga 138) – sace ekābaddho hoti, na kātabboti ettha catūsu disāsu catunnaṃ pabbatakūṭānaṃ heṭṭhā piṭṭhipāsāṇasadise pāsāṇe ṭhitattā ekābaddhabhāve satipi pathavito uddhaṃ tesaṃ sambandhe asati heṭṭhā pathavīgatasambandhamatte abbohārikaṃ katvā kittetuṃ vaṭṭati. Teneva ‘‘piṭṭhipāsāṇo atimahantopi pāsāṇasaṅkhyameva gacchatī’’ti vuttaṃ. Pathavito heṭṭhā tassa mahantabhāve gayhamāne pabbatameva hotīti anugaṇṭhipade vuttaṃ. Cinitvā katapaṃsupuñje tiṇagumbarukkhā ce jāyanti, pabbato hotīti dhammasiritthero, nevāti upatissattheroti vuttaṃ. Pāsāṇoti sudhāmayapāsāṇopi vaṭṭatīti vadanti, vīmaṃsitabbaṃ iṭṭhakāya paṭikkhittattā. Sopīti khāṇuko viya uṭṭhitapāsāṇopi. Catupañcarukkhanimittamattampīti ekaccesu nimittasaddo natthīti vuttaṃ.
அந்தோஸாரானந்தி தஸ்மிங் க²ணே தருணதாய ஸாரே அவிஜ்ஜமானேபி பரிணாமேன ப⁴விஸ்ஸமானஸாரேபி ஸந்தா⁴ய வுத்தங் . தாதி³ஸானஞ்ஹி ஸூசித³ண்ட³கப்பமாணபரிணாஹானங் சதுபஞ்சமத்தானம்பி வனங் வட்டதி. அந்தோஸாரமிஸ்ஸகானந்தி அந்தோஸாரேஹி ருக்கே²ஹி ஸம்மிஸ்ஸானங். ஏதேன தசஸாரருக்க²மிஸ்ஸகானம்பி வனங் வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. சதுபஞ்சருக்க²மத்தம்பீதி ஸாரருக்கே² ஸந்தா⁴ய வுத்தங். வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) பன ‘‘எத்த² தயோ சே ஸாரருக்கா² ஹொந்தி, த்³வே அஸாரா, ஸாரருக்கா²னங் ப³ஹுத்தங் இச்சி²தப்³ப³ங். ஸுஸானம்பி இத⁴ வனமேவாதி ஸங்க்²யங் க³ச்ச²தி ஸயங்ஜாதத்தாதி வுத்தங். கேசி பன ‘சதூஸு த்³வே அந்தோஸாரா சே, வட்டதி, அந்தோஸாரா அதி⁴கா, ஸமா வா, வட்டதி, தஸ்மா ப³ஹூஸுபி த்³வே சே அந்தோஸாரா அத்தி², வட்டதீ’தி வத³ந்தீ’’தி வுத்தங். வனமஜ்ஜே² விஹாரங் கரொந்தீதி ருக்க²க⁴டாய அந்தரே ருக்கே² அச்சி²ந்தி³த்வா வதிஆதீ³ஹி விஹாரபரிச்சே²த³ங் கத்வாவ அந்தோருக்க²ந்தரேஸு ஏவ பரிவேணபண்ணஸாலாதீ³னங் கரணவஸேன யதா² அந்தோவிஹாரம்பி வனமேவ ஹோதி, ஏவங் விஹாரங் கரொந்தீதி அத்தோ². யதி³ ஹி ஸப்³ப³ங் ருக்க²ங் சி²ந்தி³த்வா விஹாரங் கரெய்யுங், விஹாரஸ்ஸ அவனத்தா தங் பரிக்கி²பித்வா டி²தவனங் ஏகத்த² கித்தேதப்³ப³ங் ஸியா, இத⁴ பன அந்தோபி வனத்தா ‘‘வனங் ந கித்தேதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். ஸசே ஹி தங் கித்தெந்தி, ‘‘நிமித்தஸ்ஸ உபரி விஹாரோ ஹோதீ’’திஆதி³னா அனந்தரே வுத்ததோ³ஸோ ஆபஜ்ஜதி . ஏகதே³ஸந்தி வனேகதே³ஸங், ருக்க²விரஹிதட்டா²னே கதவிஹாரஸ்ஸ ஏகபஸ்ஸே டி²தவனஸ்ஸ ஏகதே³ஸந்தி அத்தோ².
Antosārānanti tasmiṃ khaṇe taruṇatāya sāre avijjamānepi pariṇāmena bhavissamānasārepi sandhāya vuttaṃ . Tādisānañhi sūcidaṇḍakappamāṇapariṇāhānaṃ catupañcamattānampi vanaṃ vaṭṭati. Antosāramissakānanti antosārehi rukkhehi sammissānaṃ. Etena tacasārarukkhamissakānampi vanaṃ vaṭṭatīti dasseti. Catupañcarukkhamattampīti sārarukkhe sandhāya vuttaṃ. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. mahāvagga 138) pana ‘‘ettha tayo ce sārarukkhā honti, dve asārā, sārarukkhānaṃ bahuttaṃ icchitabbaṃ. Susānampi idha vanamevāti saṅkhyaṃ gacchati sayaṃjātattāti vuttaṃ. Keci pana ‘catūsu dve antosārā ce, vaṭṭati, antosārā adhikā, samā vā, vaṭṭati, tasmā bahūsupi dve ce antosārā atthi, vaṭṭatī’ti vadantī’’ti vuttaṃ. Vanamajjhe vihāraṃ karontīti rukkhaghaṭāya antare rukkhe acchinditvā vatiādīhi vihāraparicchedaṃ katvāva antorukkhantaresu eva pariveṇapaṇṇasālādīnaṃ karaṇavasena yathā antovihārampi vanameva hoti, evaṃ vihāraṃ karontīti attho. Yadi hi sabbaṃ rukkhaṃ chinditvā vihāraṃ kareyyuṃ, vihārassa avanattā taṃ parikkhipitvā ṭhitavanaṃ ekattha kittetabbaṃ siyā, idha pana antopi vanattā ‘‘vanaṃ na kittetabba’’nti vuttaṃ. Sace hi taṃ kittenti, ‘‘nimittassa upari vihāro hotī’’tiādinā anantare vuttadoso āpajjati . Ekadesanti vanekadesaṃ, rukkhavirahitaṭṭhāne katavihārassa ekapasse ṭhitavanassa ekadesanti attho.
ஸூசித³ண்ட³கப்பமாணோதி வங்ஸத³ண்ட³ப்பமாணோ. ‘‘லேக²னித³ண்ட³ப்பமாணோ’’தி கேசி. மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ து³ப்³ப³லஸிக்கா²பத³வண்ணனா) பன அவேப⁴ங்கி³யவினிச்ச²யே ‘‘யோ கோசி அட்ட²ங்கு³லஸூசித³ண்ட³மத்தோபி வேளு…பே॰… க³ருப⁴ண்ட³’’ந்தி வுத்தத்தா தனுதரோ வேளுத³ண்டோ³தி ச ஸூசித³ண்டோ³தி ச க³ஹேதப்³ப³ங். வங்ஸனளகஸராவாதீ³ஸூதி வேளுபப்³பே³ வா நளபப்³பே³ வா கபல்லகாதி³மத்திகபா⁴ஜனேஸு வாதி அத்தோ². தங்க²ணம்பீதி தருணபோதகே அமிலாயித்வா விருஹனஜாதிகே ஸந்தா⁴ய வுத்தங். யே பன பரிணதா ஸமூலங் உத்³த⁴ரித்வா ரோபிதாபி சி²ன்னஸாகா² விய மிலாயித்வா சிரேன நவமூலங்குருப்பத்தியா ஜீவந்தி, மியந்தியேவ வா, தாதி³ஸே கித்தேதுங் ந வட்டதி. ஏதந்தி நவமூலஸாகா²னிக்³க³மனங். ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.138) பன ‘‘ஸூசித³ண்ட³கப்பமாணோதி ஸீஹளதீ³பே லேக²னித³ண்ட³ப்பமாணோதி வத³ந்தி, ஸோ ச கனிட்ட²ங்கு³லிபரிமாணோதி த³ட்ட²ப்³ப³’’ந்தி வுத்தங்.
Sūcidaṇḍakappamāṇoti vaṃsadaṇḍappamāṇo. ‘‘Lekhanidaṇḍappamāṇo’’ti keci. Mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. dubbalasikkhāpadavaṇṇanā) pana avebhaṅgiyavinicchaye ‘‘yo koci aṭṭhaṅgulasūcidaṇḍamattopi veḷu…pe… garubhaṇḍa’’nti vuttattā tanutaro veḷudaṇḍoti ca sūcidaṇḍoti ca gahetabbaṃ. Vaṃsanaḷakasarāvādīsūti veḷupabbe vā naḷapabbe vā kapallakādimattikabhājanesu vāti attho. Taṅkhaṇampīti taruṇapotake amilāyitvā viruhanajātike sandhāya vuttaṃ. Ye pana pariṇatā samūlaṃ uddharitvā ropitāpi chinnasākhā viya milāyitvā cirena navamūlaṅkuruppattiyā jīvanti, miyantiyeva vā, tādise kittetuṃ na vaṭṭati. Etanti navamūlasākhāniggamanaṃ. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.138) pana ‘‘sūcidaṇḍakappamāṇoti sīhaḷadīpe lekhanidaṇḍappamāṇoti vadanti, so ca kaniṭṭhaṅguliparimāṇoti daṭṭhabba’’nti vuttaṃ.
மஜ்ஜே²தி ஸீமாய மஹாதி³ஸானங் அந்தோ. கோணந்தி ஸீமாய சதூஸு கோணேஸு த்³வின்னங் த்³வின்னங் மக்³கா³னங் ஸம்ப³ந்த⁴ட்டா²னங். பரபா⁴கே³ கித்தேதுங் வட்டதீதி தேஸங் சதுன்னங் கோணானங் ப³ஹி நிக்க²மித்வா டி²தேஸு அட்ட²ஸு மக்³கே³ஸு ஏகிஸ்ஸா தி³ஸாய ஏகங், அஞ்ஞிஸ்ஸா தி³ஸாய சாபரந்தி ஏவங் சத்தாரோபி மக்³கா³ சதூஸு தி³ஸாஸு கித்தேதுங் வட்டதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஏவங் பன கித்திதமத்தேன கத²ங் ஏகாப³த்³த⁴தா விக³ச்ச²தீதி விஞ்ஞாயதி. பரதோ க³தட்டா²னேபி ஏதே ஏவ தே சத்தாரோ மக்³கா³. ‘‘சத்தாரோ மக்³கா³ சதூஸு தி³ஸாஸு க³ச்ச²ந்தீ’’தி ஹி வுத்தங், தஸ்மா எத்த² காரணங் விசினிதப்³ப³ந்தி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.138) வுத்தங். விசினந்தோ பன ஏவங் காரணங் பஞ்ஞாயதி – புப்³ப³வாக்யேபி ‘‘விஹாரங் பரிக்கி²பித்வா சத்தாரோ மக்³கா³’’தி, பரவாக்யேபி ‘‘விஹாரமஜ்ஜே²ன நிப்³பி³ஜ்ஜி²த்வா க³தமக்³கோ³பீ’’தி விஹாரமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தோ, தஸ்மா இதா⁴பி ‘‘கோணங் நிப்³பி³ஜ்ஜி²த்வா க³தங் பனா’’தி (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) அட்ட²கதா²யங் வுத்தத்தா ஏதே மக்³கா³ விஹாரஸ்ஸ கோணமேவ நிப்³பி³ஜ்ஜி²ங்ஸு, ந அஞ்ஞமஞ்ஞங் மிஸ்ஸிங்ஸு, தஸ்மா ஏகாப³த்³த⁴பா⁴வாபா⁴வா சதுன்னங் மக்³கா³னங் சதூஸு டா²னேஸு கித்தேதுங் வட்டதீதி. ஸாரத்த²தீ³பனியங் பன ‘‘பரபா⁴கே³ கித்தேதுங் வட்டதீதி ப³ஹி நிக்க²மித்வா டி²தேஸு அட்ட²ஸு மக்³கே³ஸு ஏகிஸ்ஸா தி³ஸாய ஏகங், அபராய ஏகந்தி ஏவங் சதூஸு டா²னேஸு கித்தேதுங் வட்டதீ’’தி எத்தகமேவ வுத்தங். வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) பன ‘‘பரபா⁴கே³தி எத்த² ஏதேஹி ப³த்³த⁴ட்டா²னதோ க³தத்தா வட்டதி, ததா² தீ³க⁴மக்³கே³பி க³ஹிதட்டா²னதோ க³தட்டா²னஸ்ஸ அஞ்ஞத்தாதி வத³ந்தீ’’தி வுத்தங். தம்பி ஏகாப³த்³த⁴னிமித்தத்தா விசாரேதப்³ப³ங்.
Majjheti sīmāya mahādisānaṃ anto. Koṇanti sīmāya catūsu koṇesu dvinnaṃ dvinnaṃ maggānaṃ sambandhaṭṭhānaṃ. Parabhāge kittetuṃ vaṭṭatīti tesaṃ catunnaṃ koṇānaṃ bahi nikkhamitvā ṭhitesu aṭṭhasu maggesu ekissā disāya ekaṃ, aññissā disāya cāparanti evaṃ cattāropi maggā catūsu disāsu kittetuṃ vaṭṭatīti adhippāyo. Evaṃ pana kittitamattena kathaṃ ekābaddhatā vigacchatīti viññāyati. Parato gataṭṭhānepi ete eva te cattāro maggā. ‘‘Cattāro maggā catūsu disāsu gacchantī’’ti hi vuttaṃ, tasmā ettha kāraṇaṃ vicinitabbanti vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.138) vuttaṃ. Vicinanto pana evaṃ kāraṇaṃ paññāyati – pubbavākyepi ‘‘vihāraṃ parikkhipitvā cattāro maggā’’ti, paravākyepi ‘‘vihāramajjhena nibbijjhitvā gatamaggopī’’ti vihārameva sandhāya vutto, tasmā idhāpi ‘‘koṇaṃ nibbijjhitvā gataṃ panā’’ti (mahāva. aṭṭha. 138) aṭṭhakathāyaṃ vuttattā ete maggā vihārassa koṇameva nibbijjhiṃsu, na aññamaññaṃ missiṃsu, tasmā ekābaddhabhāvābhāvā catunnaṃ maggānaṃ catūsu ṭhānesu kittetuṃ vaṭṭatīti. Sāratthadīpaniyaṃ pana ‘‘parabhāge kittetuṃ vaṭṭatīti bahi nikkhamitvā ṭhitesu aṭṭhasu maggesu ekissā disāya ekaṃ, aparāya ekanti evaṃ catūsu ṭhānesu kittetuṃ vaṭṭatī’’ti ettakameva vuttaṃ. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. mahāvagga 138) pana ‘‘parabhāgeti ettha etehi baddhaṭṭhānato gatattā vaṭṭati, tathā dīghamaggepi gahitaṭṭhānato gataṭṭhānassa aññattāti vadantī’’ti vuttaṃ. Tampi ekābaddhanimittattā vicāretabbaṃ.
உத்தரந்தியா பி⁴க்கு²னியாதி இத³ஞ்ச பாளியங் பி⁴க்கு²னீனங் நதீ³பாரக³மனே நதீ³லக்க²ணஸ்ஸ ஆக³தத்தா வுத்தங், பி⁴க்கூ²னங் அந்தரவாஸகதேமனமத்தம்பி வட்டதியேவ. ஸாரத்த²தீ³பனியம்பி (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.138) ‘‘பி⁴க்கு²னியா ஏவ க³ஹணஞ்செத்த² பி⁴க்கு²னீவிப⁴ங்கே³ பி⁴க்கு²னீவஸேன நதீ³லக்க²ணஸ்ஸ பாளியங் ஆக³தத்தா தேனேவ நயேன த³ஸ்ஸனத்த²ங் கதங். ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தானங் நிமித்தங் ஹோதீதி அயங் வுத்தலக்க²ணா நதீ³ ஸமுத்³த³ங் வா பவிஸது தளாகங் வா, பப⁴வதோ பட்டா²ய நிமித்தங் ஹோதீ’’தி வுத்தங். வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) பன ‘‘அந்தரவாஸகோ தேமியதீதி வுத்தத்தா தத்தகப்பமாணஉத³கேயேவ காதுங் வட்டதீதி கேசி. ‘தேமியதீ’தி இமினா ஹெட்டி²மகோடியா நதீ³லக்க²ணங் வுத்தங், ஏவரூபாய நதி³யா யஸ்மிங் டா²னே சத்தாரோ மாஸே அப்பங் வா ப³ஹுங் வா உத³கங் அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா பவத்ததி, தஸ்மிங் டா²னே அப்போத³கேபி ட²த்வா காதுங் வட்டதீதி ஏகே’’தி வுத்தங்.
Uttarantiyā bhikkhuniyāti idañca pāḷiyaṃ bhikkhunīnaṃ nadīpāragamane nadīlakkhaṇassa āgatattā vuttaṃ, bhikkhūnaṃ antaravāsakatemanamattampi vaṭṭatiyeva. Sāratthadīpaniyampi (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.138) ‘‘bhikkhuniyā eva gahaṇañcettha bhikkhunīvibhaṅge bhikkhunīvasena nadīlakkhaṇassa pāḷiyaṃ āgatattā teneva nayena dassanatthaṃ kataṃ. Sīmaṃ bandhantānaṃ nimittaṃ hotīti ayaṃ vuttalakkhaṇā nadī samuddaṃ vā pavisatu taḷākaṃ vā, pabhavato paṭṭhāya nimittaṃ hotī’’ti vuttaṃ. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. mahāvagga 138) pana ‘‘antaravāsako temiyatīti vuttattā tattakappamāṇaudakeyeva kātuṃ vaṭṭatīti keci. ‘Temiyatī’ti iminā heṭṭhimakoṭiyā nadīlakkhaṇaṃ vuttaṃ, evarūpāya nadiyā yasmiṃ ṭhāne cattāro māse appaṃ vā bahuṃ vā udakaṃ ajjhottharitvā pavattati, tasmiṃ ṭhāne appodakepi ṭhatvā kātuṃ vaṭṭatīti eke’’ti vuttaṃ.
நதீ³சதுக்கேபி ஏஸேவ நயோதி இமினா ஏகத்த² கித்தெத்வா அஞ்ஞத்த² பரதோ க³தட்டா²னேபி கித்தேதுங் ந வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. தேனேவ ச ‘‘அஸம்மிஸ்ஸா நதி³யோ பன சதஸ்ஸோபி கித்தேதுங் வட்டதீ’’தி அஸம்மிஸ்ஸக்³க³ஹணங் கதங். அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா ஆவரணங் பவத்ததியேவாதி ஆவரணங் அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா ஸந்த³தியேவ. அபவத்தமானாதி அஸந்த³மானுத³கா. ஆவரணஞ்ஹி பத்வா நதி³யா யத்தகே பதே³ஸே உத³கங் அஸந்த³மானங் ஸந்திட்ட²தி, தத்த² நதீ³னிமித்தங் காதுங் ந வட்டதி, உபரி ஸந்த³மானட்டா²னேயேவ வட்டதி. அஸந்த³மானட்டா²னே பன உத³கனிமித்தங் காதுங் வட்டதி. டி²தமேவ ஹி உத³கங் உத³கனிமித்தே வட்டதி, ந ஸந்த³மானங். தேனேவாஹ ‘‘பவத்தனட்டா²னே நதீ³னிமித்தங், அபவத்தனட்டா²னே உத³கனிமித்தங் காதுங் வட்டதீ’’தி. ‘‘பவத்தனட்டா²னே நதீ³னிமித்தந்தி வுத்தத்தா ஸேதுதோ பரதோ தத்தகங் உத³கங் யதி³ பவத்ததி, நதீ³ ஏவாதி வத³ந்தி. ஜாதஸ்ஸராதீ³ஸு டி²தோத³கங் ஜாதஸ்ஸராதி³பதே³ஸேன அந்தரிகம்பி நிமித்தங் காதுங் வட்டதி நதீ³பாரஸீமாய நிமித்தங் விய. ஸசே ஸோ பதே³ஸோ காலந்தரேன கா³மகெ²த்தபா⁴வங் பாபுணாதி, தத்த² அஞ்ஞங் ஸீமங் ஸம்மன்னிதுங் வட்டதீ’’தி வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) வுத்தங். மூலேதி ஆதி³காலே. நதி³ங் பி⁴ந்தி³த்வாதி யதா² உத³கங் அனிச்ச²ந்தேஹி கஸ்ஸகேஹி மஹோகே⁴ நிவட்டேதுங் ந ஸக்கா, ஏவங் கூலங் பி⁴ந்தி³த்வா. நதி³ங் பி⁴ந்தி³த்வாதி வா மாதிகாமுக²த்³வாரேன நதீ³கூலங் பி⁴ந்தி³த்வா.
Nadīcatukkepi eseva nayoti iminā ekattha kittetvā aññattha parato gataṭṭhānepi kittetuṃ na vaṭṭatīti dasseti. Teneva ca ‘‘asammissā nadiyo pana catassopi kittetuṃ vaṭṭatī’’ti asammissaggahaṇaṃ kataṃ. Ajjhottharitvā āvaraṇaṃ pavattatiyevāti āvaraṇaṃ ajjhottharitvā sandatiyeva. Apavattamānāti asandamānudakā. Āvaraṇañhi patvā nadiyā yattake padese udakaṃ asandamānaṃ santiṭṭhati, tattha nadīnimittaṃ kātuṃ na vaṭṭati, upari sandamānaṭṭhāneyeva vaṭṭati. Asandamānaṭṭhāne pana udakanimittaṃ kātuṃ vaṭṭati. Ṭhitameva hi udakaṃ udakanimitte vaṭṭati, na sandamānaṃ. Tenevāha ‘‘pavattanaṭṭhāne nadīnimittaṃ, apavattanaṭṭhāne udakanimittaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti. ‘‘Pavattanaṭṭhāne nadīnimittanti vuttattā setuto parato tattakaṃ udakaṃ yadi pavattati, nadī evāti vadanti. Jātassarādīsu ṭhitodakaṃ jātassarādipadesena antarikampi nimittaṃ kātuṃ vaṭṭati nadīpārasīmāya nimittaṃ viya. Sace so padeso kālantarena gāmakhettabhāvaṃ pāpuṇāti, tattha aññaṃ sīmaṃ sammannituṃ vaṭṭatī’’ti vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. mahāvagga 138) vuttaṃ. Mūleti ādikāle. Nadiṃ bhinditvāti yathā udakaṃ anicchantehi kassakehi mahoghe nivaṭṭetuṃ na sakkā, evaṃ kūlaṃ bhinditvā. Nadiṃ bhinditvāti vā mātikāmukhadvārena nadīkūlaṃ bhinditvā.
உக்கே²பிமந்தி தீ³க⁴ரஜ்ஜுனா கூடேஹி உஸ்ஸிஞ்சனீயங். உக்கே²பிமந்தி வா கூபதோ விய உக்கி²பித்வா க³ஹேதப்³ப³ங். உக்கே²பிமந்தி வா உத்³த⁴ரித்வா க³ஹேதப்³ப³கங்.
Ukkhepimanti dīgharajjunā kūṭehi ussiñcanīyaṃ. Ukkhepimanti vā kūpato viya ukkhipitvā gahetabbaṃ. Ukkhepimanti vā uddharitvā gahetabbakaṃ.
அஸம்மிஸ்ஸேஹீதி ஸப்³ப³தி³ஸாஸு டி²தபப்³ப³தேஹி ஏவ வா பாஸாணாதீ³ஸு அஞ்ஞதரேஹி வா நிமித்தந்தராப்³யவஹிதேஹி. ஸம்மிஸ்ஸேஹீதி ஏகத்த² பப்³ப³தோ, அஞ்ஞத்த² பாஸாணோதி ஏவங் டி²தேஹி அட்ட²ஹி. நிமித்தானங் ஸதேனாபீதி இமினா ஏகிஸ்ஸாயேவ தி³ஸாய ப³ஹூனிபி நிமித்தானி ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்தங், பப்³ப³தோ, ப⁴ந்தே. புன புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்தங், பாஸாணோ, ப⁴ந்தே’’திஆதி³னா (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) கித்தேதுங் வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஸிங்கா⁴டகஸண்டா²னாதி திகோணா. ஸிங்கா⁴டகஸண்டா²னாதி வா திகோணரச்சா²ஸண்டா²னா. சதுரஸ்ஸாதி ஸமசதுரஸ்ஸா. முதி³ங்க³ஸண்டா²னா பன ஆயதசதுரஸ்ஸா, ஏககோடியங் ஸங்கோசிதா, தத³ஞ்ஞாய வித்தி²ண்ணா வா ஹோதி. முதி³ங்க³ஸண்டா²னாதி வா முதி³ங்க³பே⁴ரீ விய மஜ்ஜே² வித்த²தா உபோ⁴ஸு கோடீஸு ஸங்கோசிதா ஹோதி.
Asammissehīti sabbadisāsu ṭhitapabbatehi eva vā pāsāṇādīsu aññatarehi vā nimittantarābyavahitehi. Sammissehīti ekattha pabbato, aññattha pāsāṇoti evaṃ ṭhitehi aṭṭhahi. Nimittānaṃ satenāpīti iminā ekissāyeva disāya bahūnipi nimittāni ‘‘puratthimāya disāya kiṃ nimittaṃ, pabbato, bhante. Puna puratthimāya disāya kiṃ nimittaṃ, pāsāṇo, bhante’’tiādinā (mahāva. aṭṭha. 138) kittetuṃ vaṭṭatīti dasseti. Siṅghāṭakasaṇṭhānāti tikoṇā. Siṅghāṭakasaṇṭhānāti vā tikoṇaracchāsaṇṭhānā. Caturassāti samacaturassā. Mudiṅgasaṇṭhānā pana āyatacaturassā, ekakoṭiyaṃ saṅkocitā, tadaññāya vitthiṇṇā vā hoti. Mudiṅgasaṇṭhānāti vā mudiṅgabherī viya majjhe vitthatā ubhosu koṭīsu saṅkocitā hoti.
159. ஏவங் ப³த்³த⁴ஸீமாய நிமித்தஸம்பத்தியுத்ததங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி பரிஸஸம்பத்தியுத்ததங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பரிஸஸம்பத்தியுத்தா நாமா’’திஆதி³மாஹ . தத்த² ஸப்³ப³ந்திமேன பரிச்சே²தே³னாதி ஸப்³ப³ஹெட்டி²மேன க³ணனபரிச்சே²தே³ன, அப்பதரோ சே க³ணோ ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. இமஸ்ஸ பன ஸீமாஸம்முதிகம்மஸ்ஸ சதுவக்³க³கரணீயத்தா ‘‘சதூஹி பி⁴க்கூ²ஹீ’’தி வுத்தங். ஸன்னிபதிதாதி ஸமக்³கா³ ஹுத்வா அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஹத்த²பாஸங் அவிஜஹித்வா ஸன்னிபதிதா. இமினா ‘‘சதுவக்³க³கரணீயே கம்மே சத்தாரோ பி⁴க்கூ² பகதத்தா கம்மப்பத்தா, தே ஆக³தா ஹொந்தீ’’தி வுத்தங் பட²மஸம்பத்திலக்க²ணங் த³ஸ்ஸேதி. யாவதிகா தஸ்மிங் கா³மக்கெ²த்தேதி யஸ்மிங் பதே³ஸே ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமா, தஸ்மிங் ஏகஸ்ஸ கா³மபோ⁴ஜகஸ்ஸ ஆயுப்பத்திட்டா²னபூ⁴தே கா³மக்கெ²த்தே டி²தா பி⁴க்கூ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ப³த்³த⁴ஸீமங் வா நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரே வா அனோக்கமித்வாதி ஏதேன ஏதா ப³த்³த⁴ஸீமாத³யோ கா³மஸீமதோ ஸீமந்தரபூ⁴தா, ந தாஸு டி²தா கா³மஸீமாய கம்மங் கரொந்தானங் வக்³க³ங் கரொந்தி, தஸ்மா ந தேஸங் ச²ந்தோ³ ஆஹரிதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி. தே ஸப்³பே³ ஹத்த²பாஸே வா கத்வாதி வக்³க³கம்மபரிஹரணத்த²ங் ஸன்னிபதிதுங் ஸமத்தே² தே கா³மக்கெ²த்தட்டே² ஸப்³பே³ பி⁴க்கூ² ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஹத்த²பாஸே கத்வாதி அத்தோ². ச²ந்த³ங் வா ஆஹரித்வாதி ஸன்னிபதிதுங் அஸமத்தா²னங் ச²ந்த³ங் ஆஹரித்வா. தஸ்மிங் கா³மக்கெ²த்தே யதி³பி ஸஹஸ்ஸபி⁴க்கூ² ஹொந்தி, தேஸு சத்தாரோயேவ கம்மப்பத்தா, அவஸேஸா ச²ந்தா³ரஹா, தஸ்மா அனாக³தானங் ச²ந்தோ³ ஆஹரிதப்³போ³தி அத்தோ², இமினா ‘‘ச²ந்தா³ரஹானங் ச²ந்தோ³ ஆஹடோ ஹோதீ’’தி வுத்தங் து³தியஸம்பத்திலக்க²ணமாஹ. ‘‘ஸம்முகீ²பூ⁴தா ந படிக்கோஸந்தீ’’தி வுத்தங் ததியஸம்பத்திலக்க²ணங் பன இமேஸங் ஸாமத்தி²யேன வுத்தங் ஹோதி.
159. Evaṃ baddhasīmāya nimittasampattiyuttataṃ dassetvā idāni parisasampattiyuttataṃ dassetuṃ ‘‘parisasampattiyuttā nāmā’’tiādimāha . Tattha sabbantimena paricchedenāti sabbaheṭṭhimena gaṇanaparicchedena, appataro ce gaṇo hotīti adhippāyo. Imassa pana sīmāsammutikammassa catuvaggakaraṇīyattā ‘‘catūhi bhikkhūhī’’ti vuttaṃ. Sannipatitāti samaggā hutvā aññamaññassa hatthapāsaṃ avijahitvā sannipatitā. Iminā ‘‘catuvaggakaraṇīye kamme cattāro bhikkhū pakatattā kammappattā, te āgatā hontī’’ti vuttaṃ paṭhamasampattilakkhaṇaṃ dasseti. Yāvatikā tasmiṃ gāmakkhetteti yasmiṃ padese sīmaṃ bandhitukāmā, tasmiṃ ekassa gāmabhojakassa āyuppattiṭṭhānabhūte gāmakkhette ṭhitā bhikkhūti sambandho. Baddhasīmaṃ vā nadīsamuddajātassare vā anokkamitvāti etena etā baddhasīmādayo gāmasīmato sīmantarabhūtā, na tāsu ṭhitā gāmasīmāya kammaṃ karontānaṃ vaggaṃ karonti, tasmā na tesaṃ chando āharitabboti dasseti. Te sabbe hatthapāse vā katvāti vaggakammapariharaṇatthaṃ sannipatituṃ samatthe te gāmakkhettaṭṭhe sabbe bhikkhū saṅghassa hatthapāse katvāti attho. Chandaṃ vā āharitvāti sannipatituṃ asamatthānaṃ chandaṃ āharitvā. Tasmiṃ gāmakkhette yadipi sahassabhikkhū honti, tesu cattāroyeva kammappattā, avasesā chandārahā, tasmā anāgatānaṃ chando āharitabboti attho, iminā ‘‘chandārahānaṃ chando āhaṭo hotī’’ti vuttaṃ dutiyasampattilakkhaṇamāha. ‘‘Sammukhībhūtā na paṭikkosantī’’ti vuttaṃ tatiyasampattilakkhaṇaṃ pana imesaṃ sāmatthiyena vuttaṃ hoti.
160. ஏவங் ப³த்³த⁴ஸீமாய பரிஸஸம்பத்தியுத்ததங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி கம்மவாசாஸம்பத்தியுத்ததங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘கம்மவாசாஸம்பத்தியுத்தா நாமா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ‘‘ஸுணாது மே’’திஆதீ³னங் அத்தோ² ஹெட்டா² உபஸம்பத³கம்மவாசாவண்ணனாயங் வுத்தோவ . ஏவங் வுத்தாயாதி ஏவங் இமினா அனுக்கமேன உபோஸத²க்க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 138-139) ப⁴க³வதா வுத்தாய. பரிஸுத்³தா⁴யாதி ஞத்திதோ³ஸஅனஉஸ்ஸாவனதோ³ஸேஹி பரிஸமந்ததோ ஸுத்³தா⁴ய. ஞத்திது³தியகம்மவாசாயாதி ஏகாய ஞத்தியா ஏகாய அனுஸ்ஸாவனாய கரியமானத்தா ஞத்தி ஏவ து³தியா இமிஸ்ஸா கம்மவாசாயாதி ஞத்திது³தியகம்மவாசா, தாய. நிமித்தானங் அந்தோ ஸீமா ஹோதி, நிமித்தானி ஸீமதோ ப³ஹி ஹொந்தி நிமித்தானி ப³ஹி கத்வா ஹெட்டா² பத²வீஸந்தா⁴ரஉத³கங் பரியந்தங் கத்வா ஸீமாய க³தத்தா.
160. Evaṃ baddhasīmāya parisasampattiyuttataṃ dassetvā idāni kammavācāsampattiyuttataṃ dassetuṃ ‘‘kammavācāsampattiyuttā nāmā’’tiādimāha. Tattha ‘‘suṇātu me’’tiādīnaṃ attho heṭṭhā upasampadakammavācāvaṇṇanāyaṃ vuttova . Evaṃ vuttāyāti evaṃ iminā anukkamena uposathakkhandhake (mahāva. 138-139) bhagavatā vuttāya. Parisuddhāyāti ñattidosaanaussāvanadosehi parisamantato suddhāya. Ñattidutiyakammavācāyāti ekāya ñattiyā ekāya anussāvanāya kariyamānattā ñatti eva dutiyā imissā kammavācāyāti ñattidutiyakammavācā, tāya. Nimittānaṃ anto sīmā hoti, nimittāni sīmato bahi honti nimittāni bahi katvā heṭṭhā pathavīsandhāraudakaṃ pariyantaṃ katvā sīmāya gatattā.
161. ஏவங் ஸமானஸங்வாஸகஸீமாஸம்முதியா கம்மவாசாஸம்பத்திங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அதி⁴ட்டி²ததேசீவரிகானங் பி⁴க்கூ²னங் சீவரே ஸுக²பரிபோ⁴க³த்த²ங் ப⁴க³வதா பஞ்ஞத்தங் அவிப்பவாஸஸீமாஸம்முதிகம்மவாசாஸம்பத்திங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஏவங் ப³த்³தா⁴ய ச’’த்யாதி³மாஹ. தத்த² திசீவரேன அவிப்பவாஸங் ஸம்மன்னெய்யாதி யதா² அதி⁴ட்டி²ததேசீவரிகோ பி⁴க்கு² அந்தோஸீமாயங் திசீவரேன விப்பவஸந்தோபி அவிப்பவாஸோயேவ ஹோதி, து³தியகதி²னஸிக்கா²பதே³ன (பாரா॰ 471 ஆத³யோ) ஆபத்தி ந ஹோதி, ஏவங் தங் ஸமானஸங்வாஸகஸீமங் திசீவரேன அவிப்பவாஸங் ஸம்மன்னெய்யாதி அத்தோ². ட²பெத்வா கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்சாதி யதி³ திஸ்ஸா ஸமானஸங்வாஸகஸீமாய அந்தோ கா³மோ அத்தி², தங் கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்ச ட²பெத்வா ததோ வினிமுத்தங் தங் ஸமானஸங்வாஸகஸீமங் திசீவரேன அவிப்பவாஸங் ஸம்மன்னெய்யாதி அத்தோ².
161. Evaṃ samānasaṃvāsakasīmāsammutiyā kammavācāsampattiṃ dassetvā idāni adhiṭṭhitatecīvarikānaṃ bhikkhūnaṃ cīvare sukhaparibhogatthaṃ bhagavatā paññattaṃ avippavāsasīmāsammutikammavācāsampattiṃ dassento ‘‘evaṃ baddhāya ca’’tyādimāha. Tattha ticīvarena avippavāsaṃ sammanneyyāti yathā adhiṭṭhitatecīvariko bhikkhu antosīmāyaṃ ticīvarena vippavasantopi avippavāsoyeva hoti, dutiyakathinasikkhāpadena (pārā. 471 ādayo) āpatti na hoti, evaṃ taṃ samānasaṃvāsakasīmaṃ ticīvarena avippavāsaṃ sammanneyyāti attho. Ṭhapetvā gāmañca gāmūpacārañcāti yadi tissā samānasaṃvāsakasīmāya anto gāmo atthi, taṃ gāmañca gāmūpacārañca ṭhapetvā tato vinimuttaṃ taṃ samānasaṃvāsakasīmaṃ ticīvarena avippavāsaṃ sammanneyyāti attho.
ஸீமஸங்க்²யங்யேவ க³ச்ச²தீதி அவிப்பவாஸஸீமஸங்க்²யங்யேவ க³ச்ச²தி. ஏகம்பி குலங் பவிட்ட²ங் வாதி அபி⁴னவகதகே³ஹேஸு ஸப்³ப³பட²மங் ஏகம்பி குலங் பவிட்ட²ங் அத்தி². அக³தங் வாதி போராணககா³மே அஞ்ஞேஸு குலேஸு கே³ஹானி ச²ட்³டெ³த்வா க³தேஸுபி ஏகம்பி குலங் அக³தங் அத்தீ²தி அத்தோ².
Sīmasaṅkhyaṃyeva gacchatīti avippavāsasīmasaṅkhyaṃyeva gacchati. Ekampi kulaṃ paviṭṭhaṃ vāti abhinavakatagehesu sabbapaṭhamaṃ ekampi kulaṃ paviṭṭhaṃ atthi. Agataṃ vāti porāṇakagāme aññesu kulesu gehāni chaḍḍetvā gatesupi ekampi kulaṃ agataṃ atthīti attho.
162. ஏவங் ஸங்கே²பேன ஸீமாஸம்முதிங் த³ஸ்ஸெத்வா புன வித்தா²ரேன த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அயமெத்த² ஸங்கே²போ, அயங் பன வித்தா²ரோ’’திஆதி³மாஹ. ஸீமாய உபசாரங் ட²பெத்வாதி ஆயதிங் ப³ந்தி⁴தப்³பா³ய ஸீமாய நேஸங் விஹாரானங் பரிச்சே²த³தோ ப³ஹி ஸீமந்தரிகப்பஹோனகங் உபசாரங் ட²பெத்வா. ப³த்³தா⁴ ஸீமாயேஸு விஹாரேஸு, தே ப³த்³த⁴ஸீமா. பாடியேக்கந்தி பச்சேகங். ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸானீதி யதா² ப³த்³த⁴ஸீமாஸு டி²தா அஞ்ஞமஞ்ஞங் ச²ந்தா³தி³ங் அனபெக்கி²த்வா பச்சேகங் கம்மங் காதுங் லப⁴ந்தி, ஏவங் கா³மஸீமாஸு டி²தாபீதி த³ஸ்ஸேதி. அந்தோனிமித்தக³தேஹி பனாதி ஏகஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ உபட்³ட⁴ங் அந்தோகத்துகாமதாய ஸதி ஸப்³பே³ஸங் ஆக³மனே பயோஜனங் நத்தீ²தி கத்வா வுத்தங். ஆக³ந்தப்³ப³ந்தி ச ஸாமீசிவஸேன வுத்தங், நாயங் நியமோ ‘‘ஆக³ந்தப்³ப³மேவா’’தி. தேனேவாஹ ‘‘ஆக³மனம்பி அனாக³மனம்பி வட்டதீ’’தி. அப³த்³தா⁴ய ஹி ஸீமாய நானாகா³மக்கெ²த்தானங் நானாஸீமஸபா⁴வத்தா தேஸங் அனாக³மனேபி வக்³க³கம்மங் ந ஹோதி, தஸ்மா அனாக³மனம்பி வட்டதி. ப³த்³தா⁴ய பன ஸீமாய ஏகஸீமபா⁴வதோ புன அஞ்ஞஸ்மிங் கம்மே கரியமானே அந்தோஸீமக³தேஹி ஆக³ந்தப்³ப³மேவாதி ஆஹ ‘‘அவிப்பவாஸஸீமா…பே॰… ஆக³ந்தப்³ப³’’ந்தி. நிமித்தகித்தனகாலே அஸோதி⁴தாயபி ஸீமாய நேவத்தி² தோ³ஸோ நிமித்தகித்தனஸ்ஸ அபலோகனாதீ³ஸு அஞ்ஞதராபா⁴வதோ.
162. Evaṃ saṅkhepena sīmāsammutiṃ dassetvā puna vitthārena dassento ‘‘ayamettha saṅkhepo, ayaṃ pana vitthāro’’tiādimāha. Sīmāya upacāraṃ ṭhapetvāti āyatiṃ bandhitabbāya sīmāya nesaṃ vihārānaṃ paricchedato bahi sīmantarikappahonakaṃ upacāraṃ ṭhapetvā. Baddhā sīmāyesu vihāresu, te baddhasīmā. Pāṭiyekkanti paccekaṃ. Baddhasīmāsadisānīti yathā baddhasīmāsu ṭhitā aññamaññaṃ chandādiṃ anapekkhitvā paccekaṃ kammaṃ kātuṃ labhanti, evaṃ gāmasīmāsu ṭhitāpīti dasseti. Antonimittagatehi panāti ekassa gāmassa upaḍḍhaṃ antokattukāmatāya sati sabbesaṃ āgamane payojanaṃ natthīti katvā vuttaṃ. Āgantabbanti ca sāmīcivasena vuttaṃ, nāyaṃ niyamo ‘‘āgantabbamevā’’ti. Tenevāha ‘‘āgamanampi anāgamanampi vaṭṭatī’’ti. Abaddhāya hi sīmāya nānāgāmakkhettānaṃ nānāsīmasabhāvattā tesaṃ anāgamanepi vaggakammaṃ na hoti, tasmā anāgamanampi vaṭṭati. Baddhāya pana sīmāya ekasīmabhāvato puna aññasmiṃ kamme kariyamāne antosīmagatehi āgantabbamevāti āha ‘‘avippavāsasīmā…pe… āgantabba’’nti. Nimittakittanakāle asodhitāyapi sīmāya nevatthi doso nimittakittanassa apalokanādīsu aññatarābhāvato.
பே⁴ரிஸஞ்ஞங் வாதி ஸம்மன்னநபரியோஸானங் கரோமாதி வத்வாதி லிகி²தங். தேன தாதி³ஸே காலே தங் கப்பதீதி ஸித்³த⁴ங் ஹோதி. பே⁴ரிஸஞ்ஞங் வா ஸங்க²ஸஞ்ஞங் வாதி பன தேஸங் ஸத்³த³ங் ஸுத்வா இதா³னி ஸங்கோ⁴ ஸீமங் ப³ந்த⁴தீதி ஞத்வா ஆக³ந்துகபி⁴க்கூ²னங் தங் கா³மக்கெ²த்தங் அப்பவேஸனத்த²ங், ஆராமிகாதீ³னஞ்ச தேஸங் நிவாரணத்த²ங் கம்மவாசாரத்³த⁴காலேயேவ ஸஞ்ஞா கரீயதி, ஏவங் ஸதி தங் கரணங் ஸப்பயோஜனங் ஹோதி. தேனேவ ‘‘பே⁴ரிஸங்க²ஸத்³த³ங் கத்வா’’தி அவத்வா ‘‘பே⁴ரிஸங்க²ஸஞ்ஞங் கத்வா’’தி ஸஞ்ஞாக்³க³ஹணங் கதங். ‘‘ஸஞ்ஞங் கத்வா’’தி ச புப்³ப³காலகிரியங் வத்வா ‘‘கம்மவாசாய ஸீமா ப³ந்தி⁴தப்³பா³’’தி அபரகாலகிரியங் வத³தி, பரியோஸானகாலே பன ஸப்³ப³தூரியாதாலிகஸங்கு⁴ட்ட²ங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸானங் அனுமோத³னங் காரேதப்³ப³ங் ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Bherisaññaṃ vāti sammannanapariyosānaṃ karomāti vatvāti likhitaṃ. Tena tādise kāle taṃ kappatīti siddhaṃ hoti. Bherisaññaṃ vā saṅkhasaññaṃ vāti pana tesaṃ saddaṃ sutvā idāni saṅgho sīmaṃ bandhatīti ñatvā āgantukabhikkhūnaṃ taṃ gāmakkhettaṃ appavesanatthaṃ, ārāmikādīnañca tesaṃ nivāraṇatthaṃ kammavācāraddhakāleyeva saññā karīyati, evaṃ sati taṃ karaṇaṃ sappayojanaṃ hoti. Teneva ‘‘bherisaṅkhasaddaṃ katvā’’ti avatvā ‘‘bherisaṅkhasaññaṃ katvā’’ti saññāggahaṇaṃ kataṃ. ‘‘Saññaṃ katvā’’ti ca pubbakālakiriyaṃ vatvā ‘‘kammavācāya sīmā bandhitabbā’’ti aparakālakiriyaṃ vadati, pariyosānakāle pana sabbatūriyātālikasaṅghuṭṭhaṃ katvā devamanussānaṃ anumodanaṃ kāretabbaṃ hotīti veditabbaṃ.
163. ப⁴ண்டு³கம்மாபுச்ச²னங் ஸந்தா⁴ய பப்³ப³ஜ்ஜாக்³க³ஹணங். ஸுக²கரணத்த²ந்தி ஸப்³பே³ஸங் ஸன்னிபாதனபரிஸ்ஸமங் பஹாய அப்பதரேஹி ஸுக²கரணத்த²ங். ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² க³ண்ஹாதீதி வீஸதிவக்³க³கரணீயபரமத்தா ஸங்க⁴கம்மஸ்ஸ கம்மாரஹேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² க³ண்ஹாதி. இத³ஞ்ச நிஸின்னானங் வஸேன வுத்தங். ஹெட்டி²மந்ததோ ஹி யத்த² ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² நிஸீதி³துங் ஸக்கொந்தி, தத்தகே பதே³ஸே ஸீமங் ப³ந்தி⁴துங் வட்டதி. இத³ஞ்ச கம்மாரஹேன ஸஹ அப்³பா⁴னகாரகானம்பி பஹோனகத்த²ங் வுத்தங். நிமித்துபகா³ பாஸாணா ட²பேதப்³பா³தி இத³ங் யதா²ருசிதட்டா²னே ருக்க²னிமித்தாதீ³னங் து³ல்லப⁴தாய வட்³டி⁴த்வா உபி⁴ன்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானங் ஸங்கரகரணதோ ச பாஸாணனிமித்தஸ்ஸ ச தத³பா⁴வதோ யத்த² கத்த²சி ஆனெத்வா ட²பேதுங் ஸுகரதாய ச வுத்தங். ததா² ஸீமந்தரிகபாஸாணா ட²பேதப்³பா³தி எத்தா²பி. சதுரங்கு³லப்பமாணாபீதி யதா² க²ண்ட³ஸீமபரிச்சே²த³தோ ப³ஹி நிமித்தபாஸாணங் சதுரங்கு³லமத்தங் டா²னங் ஸமந்தா நிக³ச்ச²தி, அவஸேஸங் டா²னங் அந்தோக²ண்ட³ஸீமாயங் ஹோதியேவ, ஏவங் தேஸு ட²பிதேஸு சதுரங்கு³லமத்தா ஸீமந்தரிகா ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
163. Bhaṇḍukammāpucchanaṃ sandhāya pabbajjāggahaṇaṃ. Sukhakaraṇatthanti sabbesaṃ sannipātanaparissamaṃ pahāya appatarehi sukhakaraṇatthaṃ. Ekavīsati bhikkhū gaṇhātīti vīsativaggakaraṇīyaparamattā saṅghakammassa kammārahena saddhiṃ ekavīsati bhikkhū gaṇhāti. Idañca nisinnānaṃ vasena vuttaṃ. Heṭṭhimantato hi yattha ekavīsati bhikkhū nisīdituṃ sakkonti, tattake padese sīmaṃ bandhituṃ vaṭṭati. Idañca kammārahena saha abbhānakārakānampi pahonakatthaṃ vuttaṃ. Nimittupagā pāsāṇā ṭhapetabbāti idaṃ yathārucitaṭṭhāne rukkhanimittādīnaṃ dullabhatāya vaḍḍhitvā ubhinnaṃ baddhasīmānaṃ saṅkarakaraṇato ca pāsāṇanimittassa ca tadabhāvato yattha katthaci ānetvā ṭhapetuṃ sukaratāya ca vuttaṃ. Tathā sīmantarikapāsāṇā ṭhapetabbāti etthāpi. Caturaṅgulappamāṇāpīti yathā khaṇḍasīmaparicchedato bahi nimittapāsāṇaṃ caturaṅgulamattaṃ ṭhānaṃ samantā nigacchati, avasesaṃ ṭhānaṃ antokhaṇḍasīmāyaṃ hotiyeva, evaṃ tesu ṭhapitesu caturaṅgulamattā sīmantarikā hotīti daṭṭhabbaṃ.
ஸீமந்தரிகபாஸாணாதி ஸீமந்தரிகாய ட²பிதனிமித்தபாஸாணா. தே பன கித்தெந்தேன த³க்கி²ணதோ அனுபரியாயந்தேனேவ கித்தேதப்³பா³. கத²ங்? க²ண்ட³ஸீமதோ ஹி பச்சி²மாய தி³ஸாய புரத்தி²மாபி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி தத்த² ஸப்³பா³னி நிமித்தானி அனுக்கமேன கித்தெத்வா, ததா² உத்தராய தி³ஸாய த³க்கி²ணாபி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘த³க்கி²ணாய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி அனுக்கமேன கித்தெத்வா, ததா² புரத்தி²மாய தி³ஸாய பச்சி²மாபி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘பச்சி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி அனுக்கமேன கித்தெத்வா, ததா² த³க்கி²ணாய தி³ஸாய உத்தராபி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘உத்தராய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி தத்த² ஸப்³பா³னி நிமித்தானி அனுக்கமேன கித்தெத்வா புன பச்சி²மாய தி³ஸாய புரத்தி²மாபி⁴முகே²ன ட²த்வா புரிமகித்திதங் வுத்தனயேன புன கித்தேதப்³ப³ங். ஏவங் ப³ஹூனம்பி க²ண்ட³ஸீமானங் ஸீமந்தரிகபாஸாணா பச்சேகங் கித்தேதப்³பா³. ததோதி பச்சா². அவஸேஸனிமித்தானீதி மஹாஸீமாய பா³ஹிரந்தரேஸு அவஸேஸனிமித்தானி. ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீதி அவிப்பவாஸஸீமாய ப³த்³த⁴பா⁴வங் அஸல்லக்கெ²த்வா ‘‘ஸமானஸங்வாஸகஸீமமேவ ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’’தி வாயமந்தா ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. ப³த்³தா⁴ய ஹி அவிப்பவாஸஸீமாய தங் ஸமூஹனித்வா ‘‘ஸமானஸங்வாஸகஸீமங் ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’’தி கதாயபி கம்மவாசாய அஸமூஹதாவ ஹோதி ஸீமா. பட²மஞ்ஹி அவிப்பவாஸங் ஸமூஹனித்வா பச்சா² ஸீமா ஸமூஹனிதப்³பா³. க²ண்ட³ஸீமதோ பட்டா²ய ப³ந்த⁴னங் ஆசிண்ணங், ஆசிண்ணகரணேனேவ ச ஸம்மோஹோ ந ஹோதீதி ஆஹ ‘‘க²ண்ட³ஸீமதோவ பட்டா²ய ப³ந்தி⁴தப்³பா³’’தி. உபி⁴ன்னம்பி ந கோபெந்தீதி உபி⁴ன்னம்பி கம்மங் ந கோபெந்தி. ஏவங் ப³த்³தா⁴ஸு பன…பே॰… ஸீமந்தரிகா ஹி கா³மக்கெ²த்தங் ப⁴ஜதீதி ந ஆவாஸவஸேன ஸாமக்³கி³பரிச்சே²தோ³, கிந்து ஸீமாவஸேனேவாதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங்.
Sīmantarikapāsāṇāti sīmantarikāya ṭhapitanimittapāsāṇā. Te pana kittentena dakkhiṇato anupariyāyanteneva kittetabbā. Kathaṃ? Khaṇḍasīmato hi pacchimāya disāya puratthimābhimukhena ṭhatvā ‘‘puratthimāya disāya kiṃ nimitta’’nti tattha sabbāni nimittāni anukkamena kittetvā, tathā uttarāya disāya dakkhiṇābhimukhena ṭhatvā ‘‘dakkhiṇāya disāya kiṃ nimitta’’nti anukkamena kittetvā, tathā puratthimāya disāya pacchimābhimukhena ṭhatvā ‘‘pacchimāya disāya kiṃ nimitta’’nti anukkamena kittetvā, tathā dakkhiṇāya disāya uttarābhimukhena ṭhatvā ‘‘uttarāya disāya kiṃ nimitta’’nti tattha sabbāni nimittāni anukkamena kittetvā puna pacchimāya disāya puratthimābhimukhena ṭhatvā purimakittitaṃ vuttanayena puna kittetabbaṃ. Evaṃ bahūnampi khaṇḍasīmānaṃ sīmantarikapāsāṇā paccekaṃ kittetabbā. Tatoti pacchā. Avasesanimittānīti mahāsīmāya bāhirantaresu avasesanimittāni. Na sakkhissantīti avippavāsasīmāya baddhabhāvaṃ asallakkhetvā ‘‘samānasaṃvāsakasīmameva samūhanissāmā’’ti vāyamantā na sakkhissanti. Baddhāya hi avippavāsasīmāya taṃ samūhanitvā ‘‘samānasaṃvāsakasīmaṃ samūhanissāmā’’ti katāyapi kammavācāya asamūhatāva hoti sīmā. Paṭhamañhi avippavāsaṃ samūhanitvā pacchā sīmā samūhanitabbā. Khaṇḍasīmato paṭṭhāya bandhanaṃ āciṇṇaṃ, āciṇṇakaraṇeneva ca sammoho na hotīti āha ‘‘khaṇḍasīmatova paṭṭhāya bandhitabbā’’ti. Ubhinnampi na kopentīti ubhinnampi kammaṃ na kopenti. Evaṃ baddhāsu pana…pe… sīmantarikā hi gāmakkhettaṃ bhajatīti na āvāsavasena sāmaggiparicchedo, kintu sīmāvasenevāti dassanatthaṃ vuttaṃ.
குடிகே³ஹேதி பூ⁴மியங் கததிணகுடியங். உது³க்க²லந்தி உது³க்க²லாவாடஸதி³ஸகு²த்³த³காவாடங். நிமித்தங் ந காதப்³ப³ந்தி ராஜி வா உது³க்க²லங் வா நிமித்தங் ந காதப்³ப³ங். இத³ஞ்ச யதா²வுத்தேஸு அட்ட²ஸு நிமித்தேஸு அனாக³தத்தேன ந வட்டதீதி ஸித்³த⁴ம்பி ‘‘அவினஸ்ஸகஸஞ்ஞாணமித³’’ந்தி ஸஞ்ஞாய கோசி மோஹேன நிமித்தங் கரெய்யாதி தூ³ரதோ விபத்திபரிஹாரத்த²ங் வுத்தங். நிமித்துபக³பாஸாணே ட²பெத்வாதி ஸஞ்சாரிமனிமித்தஸ்ஸ கம்பனதாய வுத்தங். ஏவங் உபரி ‘‘பி⁴த்திங் அகித்தெத்வா’’திஆதீ³ஸுபி ஸித்³த⁴மேவத்த²ங் புனப்புனங் கத²னே காரணங் வேதி³தப்³ப³ங். ஸீமாவிபத்தி ஹி உபஸம்பதா³தி³ஸப்³ப³கம்மவிபத்திமூலந்தி தஸ்ஸ த்³வாரங் ஸப்³ப³தா²பி பித³ஹனவஸேன வத்தப்³ப³ங். ஸப்³ப³ங் வத்வாவ இத⁴ ஆசரியா வினிச்ச²யங் கதே²ஸுந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Kuṭigeheti bhūmiyaṃ katatiṇakuṭiyaṃ. Udukkhalanti udukkhalāvāṭasadisakhuddakāvāṭaṃ. Nimittaṃ na kātabbanti rāji vā udukkhalaṃ vā nimittaṃ na kātabbaṃ. Idañca yathāvuttesu aṭṭhasu nimittesu anāgatattena na vaṭṭatīti siddhampi ‘‘avinassakasaññāṇamida’’nti saññāya koci mohena nimittaṃ kareyyāti dūrato vipattiparihāratthaṃ vuttaṃ. Nimittupagapāsāṇe ṭhapetvāti sañcārimanimittassa kampanatāya vuttaṃ. Evaṃ upari ‘‘bhittiṃ akittetvā’’tiādīsupi siddhamevatthaṃ punappunaṃ kathane kāraṇaṃ veditabbaṃ. Sīmāvipatti hi upasampadādisabbakammavipattimūlanti tassa dvāraṃ sabbathāpi pidahanavasena vattabbaṃ. Sabbaṃ vatvāva idha ācariyā vinicchayaṃ kathesunti daṭṭhabbaṃ.
பி⁴த்திந்தி இட்ட²கதா³ருமத்திகாமயங். ஸிலாமயாய பன பி⁴த்தியா நிமித்துபக³ங் ஏகங் பாஸாணங் தங்தங்தி³ஸாய கித்தேதுங் வட்டதி. அனேகஸிலாஹி சினிதங் ஸகலங் பி⁴த்திங் கித்தேதுங் ந வட்டதி ‘‘ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்த’’ந்தி ஏகவசனேன வத்தப்³ப³தோ. அந்தோகுட்டமேவாதி எத்த² அந்தோகுட்டேபி நிமித்தானங் டி²தோகாஸதோ அந்தோ ஏவ ஸீமாதி க³ஹேதப்³ப³ங். பமுகே² நிமித்தபாஸாணே ட²பெத்வாதி க³ப்³பா⁴பி⁴முகே²பி ப³ஹிபமுகே² க³ப்³ப⁴வித்தா²ரப்பமாணே டா²னே பாஸாணே ட²பெத்வா ஸம்மன்னிதப்³பா³. ஏவஞ்ஹி க³ப்³ப⁴பமுகா²னங் அந்தரே டி²தகுட்டம்பி உபாதா³ய அந்தோ ச ப³ஹி ச சதுரஸ்ஸஸண்டா²னாவ ஸீமா ஹோதி. ப³ஹீதி ஸகலஸ்ஸ குடிலேணஸ்ஸ ஸமந்ததோ ப³ஹி.
Bhittinti iṭṭhakadārumattikāmayaṃ. Silāmayāya pana bhittiyā nimittupagaṃ ekaṃ pāsāṇaṃ taṃtaṃdisāya kittetuṃ vaṭṭati. Anekasilāhi cinitaṃ sakalaṃ bhittiṃ kittetuṃ na vaṭṭati ‘‘eso pāsāṇo nimitta’’nti ekavacanena vattabbato. Antokuṭṭamevāti ettha antokuṭṭepi nimittānaṃ ṭhitokāsato anto eva sīmāti gahetabbaṃ. Pamukhe nimittapāsāṇe ṭhapetvāti gabbhābhimukhepi bahipamukhe gabbhavitthārappamāṇe ṭhāne pāsāṇe ṭhapetvā sammannitabbā. Evañhi gabbhapamukhānaṃ antare ṭhitakuṭṭampi upādāya anto ca bahi ca caturassasaṇṭhānāva sīmā hoti. Bahīti sakalassa kuṭileṇassa samantato bahi.
அந்தோ ச ப³ஹி ச ஸீமா ஹோதீதி மஜ்ஜே² டி²தபி⁴த்தியா ஸஹ சதுரஸ்ஸஸீமா ஹோதி. உபரிபாஸாதே³யேவ ஹோதீ’’தி இமினா க³ப்³ப⁴ஸ்ஸ ச பமுக²ஸ்ஸ ச அந்தரா டி²தபி⁴த்தியா ஏகத்தா தத்த² ச ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் ஓகாஸாபா⁴வேன ஹெட்டா² ந ஓதரதி, உபரிபி⁴த்தி பன ஸீமட்டா²வ ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஹெட்டா² ந ஓதரதீதி பி⁴த்திதோ ஓரங் நிமித்தானி ட²பெத்வா கித்திதத்தா ஹெட்டா² ஆகாஸப்பதே³ஸங் ந ஓதரதி, உபரி கதே பாஸாதே³தி அத்தோ². ஹெட்டி²மதலே குட்டோதி ஹெட்டி²மதலே சதூஸு தி³ஸாஸு டி²தகுட்டோ. ஸசே ஹி த்³வீஸு, தீஸு ஏவ வா தி³ஸாஸு குட்டோ திட்டெ²ய்ய, ஹெட்டா² ந ஓதரதி. ஹெட்டா²பி ஓதரதீதி ஸசே ஹெட்டா² அந்தோபி⁴த்தியங் ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் ஓகாஸோ ஹோதி, ஓதரதி. ஓதரமானா ச ந உபரிஸீமப்பமாணேன ஓதரதி, ஸமந்தா பி⁴த்திப்பமாணேன ஓதரதி. சதுன்னங் பன பி⁴த்தீனங் பா³ஹிரந்தபரிச்சே²தே³ன ஹெட்டா²பூ⁴மிபா⁴கே³ உத³கபரியந்தங் கத்வா ஓதரதி, ந பன பி⁴த்தீனங் ப³ஹி கேஸக்³க³மத்தம்பி டா²னங். பாஸாத³பி⁴த்திதோதி உபரிமதலே பி⁴த்திதோ. ஓதரணானோதரணங் வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ந்தி ஸசே ஹெட்டா² ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் ஓகாஸோ ஹோதி, ஓதரதி, நோ சே, ந ஓதரதீதி அதி⁴ப்பாயோதி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.138) வுத்தங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.138) பன ‘‘உபரிஸீமப்பமாணஸ்ஸ அந்தோக³தா⁴னங் ஹெட்டி²மதலே சதூஸு தி³ஸாஸு குட்டானங் துலாருக்கே²ஹி ஏகஸம்ப³ந்த⁴தங், தத³ந்தோ பச்சி²மஸீமப்பமாணதாதி³ஞ்ச ஸந்தா⁴ய வுத்த’’ந்தி வுத்தங் . கிஞ்சாபெத்த² நிய்யூஹகாத³யோ நிமித்தானங் டி²தோகாஸதாய ப³ஜ்ஜ²மானக்க²ணே ஸீமா ந ஹொந்தி, ப³த்³தா⁴ய பன ஸீமாய ஸீமட்டா²வ ஹொந்தீதி த³ட்ட²ப்³பா³.
Anto ca bahi ca sīmā hotīti majjhe ṭhitabhittiyā saha caturassasīmā hoti. Uparipāsādeyeva hotī’’ti iminā gabbhassa ca pamukhassa ca antarā ṭhitabhittiyā ekattā tattha ca ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāsābhāvena heṭṭhā na otarati, uparibhitti pana sīmaṭṭhāva hotīti dasseti. Heṭṭhā na otaratīti bhittito oraṃ nimittāni ṭhapetvā kittitattā heṭṭhā ākāsappadesaṃ na otarati, upari kate pāsādeti attho. Heṭṭhimatale kuṭṭoti heṭṭhimatale catūsu disāsu ṭhitakuṭṭo. Sace hi dvīsu, tīsu eva vā disāsu kuṭṭo tiṭṭheyya, heṭṭhā na otarati. Heṭṭhāpi otaratīti sace heṭṭhā antobhittiyaṃ ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāso hoti, otarati. Otaramānā ca na uparisīmappamāṇena otarati, samantā bhittippamāṇena otarati. Catunnaṃ pana bhittīnaṃ bāhirantaparicchedena heṭṭhābhūmibhāge udakapariyantaṃ katvā otarati, na pana bhittīnaṃ bahi kesaggamattampi ṭhānaṃ. Pāsādabhittitoti uparimatale bhittito. Otaraṇānotaraṇaṃ vuttanayeneva veditabbanti sace heṭṭhā ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāso hoti, otarati, no ce, na otaratīti adhippāyoti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.138) vuttaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.138) pana ‘‘uparisīmappamāṇassa antogadhānaṃ heṭṭhimatale catūsu disāsu kuṭṭānaṃ tulārukkhehi ekasambandhataṃ, tadanto pacchimasīmappamāṇatādiñca sandhāya vutta’’nti vuttaṃ . Kiñcāpettha niyyūhakādayo nimittānaṃ ṭhitokāsatāya bajjhamānakkhaṇe sīmā na honti, baddhāya pana sīmāya sīmaṭṭhāva hontīti daṭṭhabbā.
பரியந்தத²ம்பா⁴னந்தி நிமித்தக³தபாஸாணத்த²ம்பே⁴ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். உபரிமதலேன ஸம்ப³த்³தோ⁴ ஹோதீதி இத³ங் குட்டானங் அந்தரா ஸீமட்டா²னங் த²ம்பா⁴னங் அபா⁴வதோ வுத்தங். யதி³ ஹி ப⁴வெய்யுங், குட்டே உபரிமதலேன அஸம்ப³ந்தே⁴பி ஸீமட்ட²த²ம்பா⁴னங் உபரி டி²தோ பாஸாதோ³ ஸீமட்டோ²வ ஹோதி. ஸசே பன ப³ஹூனங் த²ம்ப⁴பந்தீனங் உபரி கதபாஸாத³ஸ்ஸ ஹெட்டா²பத²வியங் ஸப்³ப³பா³ஹிராய த²ம்ப⁴பந்தியா அந்தோ நிமித்தபாஸாணே ட²பெத்வா ஸீமா ப³த்³தா⁴ ஹோதி, எத்த² கத²ந்தி? எத்தா²பி ‘‘யங் தாவ ஸீமட்ட²த²ம்பே⁴ஹேவ தா⁴ரியமானானங் துலானங் உபரிமதலங், ஸப்³ப³ங் தங் ஸீமட்ட²மேவ, எத்த² விவாதோ³ நத்தி², யங் பன ஸீமட்ட²த²ம்ப⁴பந்தியா, அஸீமட்டா²ய பா³ஹிரத²ம்ப⁴பந்தியா ச ஸமது⁴ரங் தா⁴ரயமானானங் துலானங் உபரிமதலங், தத்த² உபட்³ட⁴ங் ஸீமா’’தி கேசி வத³ந்தி. ‘‘ஸகலம்பி கா³மஸீமா’’தி அபரே. ‘‘ப³த்³த⁴ஸீமா ஏவா’’தி அஞ்ஞே. தஸ்மா கம்மங் கரொந்தேஹி க³ரூஹி நிராஸங்கட்டா²னே ட²த்வா ஸப்³ப³ங் தங் ஆஸங்கட்டா²னங் ஸோதெ⁴த்வாவ கம்மங் காதப்³ப³ங், ஸன்னிட்டா²னகாரணங் வா க³வேஸித்வா தத³னுகு³ணங் காதப்³ப³ங்.
Pariyantathambhānanti nimittagatapāsāṇatthambhe sandhāya vuttaṃ. Uparimatalena sambaddho hotīti idaṃ kuṭṭānaṃ antarā sīmaṭṭhānaṃ thambhānaṃ abhāvato vuttaṃ. Yadi hi bhaveyyuṃ, kuṭṭe uparimatalena asambandhepi sīmaṭṭhathambhānaṃ upari ṭhito pāsādo sīmaṭṭhova hoti. Sace pana bahūnaṃ thambhapantīnaṃ upari katapāsādassa heṭṭhāpathaviyaṃ sabbabāhirāya thambhapantiyā anto nimittapāsāṇe ṭhapetvā sīmā baddhā hoti, ettha kathanti? Etthāpi ‘‘yaṃ tāva sīmaṭṭhathambheheva dhāriyamānānaṃ tulānaṃ uparimatalaṃ, sabbaṃ taṃ sīmaṭṭhameva, ettha vivādo natthi, yaṃ pana sīmaṭṭhathambhapantiyā, asīmaṭṭhāya bāhirathambhapantiyā ca samadhuraṃ dhārayamānānaṃ tulānaṃ uparimatalaṃ, tattha upaḍḍhaṃ sīmā’’ti keci vadanti. ‘‘Sakalampi gāmasīmā’’ti apare. ‘‘Baddhasīmā evā’’ti aññe. Tasmā kammaṃ karontehi garūhi nirāsaṅkaṭṭhāne ṭhatvā sabbaṃ taṃ āsaṅkaṭṭhānaṃ sodhetvāva kammaṃ kātabbaṃ, sanniṭṭhānakāraṇaṃ vā gavesitvā tadanuguṇaṃ kātabbaṃ.
தாலமூலகபப்³ப³தேதி தாலக்க²ந்த⁴மூலஸதி³ஸே ஹெட்டா² தூ²லோ ஹுத்வா கமேன கிஸோ ஹுத்வா உக்³க³தோ ஹிந்தாலமூலஸதி³ஸோ நாம ஹோதி. விதானஸண்டா²னோதி அஹிச்ச²த்தகஸண்டா²னோ. பணவஸண்டா²னோதி மஜ்ஜே² தனுகோ, ஹெட்டா² ச உபரி ச வித்தி²ண்ணோ. ஹெட்டா² வா மஜ்ஜே² வாதி முதி³ங்க³ஸண்டா²னஸ்ஸ ஹெட்டா², பணவஸண்டா²னஸ்ஸ மஜ்ஜே². ஸப்பப²ணஸதி³ஸோ பப்³ப³தோதி ஸப்பப²ணோ விய கு²ஜ்ஜோ, மூலட்டா²னதோ அஞ்ஞத்த² அவனதஸீஸோ. ஆகாஸபப்³பா⁴ரந்தி பி⁴த்தியா அபரிக்கி²த்தபப்³பா⁴ரங். ஸீமப்பமாணோதி அந்தோ ஆகாஸேன ஸத்³தி⁴ங் பச்சி²மஸீமப்பமாணோ. ஸோ ச பாஸாணோ ஸீமட்டோ²தி இமினா ஈதி³ஸேஹி ஸுஸிரபாஸாணலேணகுட்டாதீ³ஹி பரிச்சி²ன்னே பூ⁴மிபா⁴கே³ ஏவ ஸீமா பதிட்டா²தி, ந அபரிச்சி²ன்னே. தே பன ஸீமட்ட²த்தா ஸீமா ஹொந்தி, ந ஸரூபேன ஸீமட்ட²மஞ்சாதி³ வியாதி த³ஸ்ஸேதி. ஸசே பன ஸோ ஸுஸிரபாஸாணோ பூ⁴மிங் அனாஹச்ச ஆகாஸக³தோ ஓலம்ப³தி, ஸீமா ந ஓதரதி. ஸுஸிரபாஸாணோ பன ஸயங் ஸீமாபடிப³த்³த⁴த்தா ஸீமா ஹோதி, கத²ங் பன பச்சி²மப்பமாணரஹிதேஹி ஏதேஹி ஸுஸிரபாஸாணாதீ³ஹி ஸீமா ந ஓதரதீதி இத³ங் ஸத்³தா⁴தப்³ப³ந்தி? அட்ட²கதா²பமாணதோ.
Tālamūlakapabbateti tālakkhandhamūlasadise heṭṭhā thūlo hutvā kamena kiso hutvā uggato hintālamūlasadiso nāma hoti. Vitānasaṇṭhānoti ahicchattakasaṇṭhāno. Paṇavasaṇṭhānoti majjhe tanuko, heṭṭhā ca upari ca vitthiṇṇo. Heṭṭhā vā majjhe vāti mudiṅgasaṇṭhānassa heṭṭhā, paṇavasaṇṭhānassa majjhe. Sappaphaṇasadiso pabbatoti sappaphaṇo viya khujjo, mūlaṭṭhānato aññattha avanatasīso. Ākāsapabbhāranti bhittiyā aparikkhittapabbhāraṃ. Sīmappamāṇoti anto ākāsena saddhiṃ pacchimasīmappamāṇo. So ca pāsāṇo sīmaṭṭhoti iminā īdisehi susirapāsāṇaleṇakuṭṭādīhi paricchinne bhūmibhāge eva sīmā patiṭṭhāti, na aparicchinne. Te pana sīmaṭṭhattā sīmā honti, na sarūpena sīmaṭṭhamañcādi viyāti dasseti. Sace pana so susirapāsāṇo bhūmiṃ anāhacca ākāsagato olambati, sīmā na otarati. Susirapāsāṇo pana sayaṃ sīmāpaṭibaddhattā sīmā hoti, kathaṃ pana pacchimappamāṇarahitehi etehi susirapāsāṇādīhi sīmā na otaratīti idaṃ saddhātabbanti? Aṭṭhakathāpamāṇato.
அபிசெத்த² ஸுஸிரபாஸாணபி⁴த்திஅனுஸாரேன மூஸிகாதீ³னங் விய ஸீமாய ஹெட்டி²மதலே ஓதரணகிச்சங் நத்தி², ஹெட்டா² பன பச்சி²மஸீமப்பமாணே ஆகாஸே த்³வங்கு³லமத்தப³ஹலேஹி பாஸாணபி⁴த்திஆதீ³ஹிபி உபரிமதலங் ஆஹச்ச டி²தேஹி ஸப்³ப³ஸோ, யேபு⁴ய்யேன வா பரிச்சி²ன்னே ஸதி உபரி ப³ஜ்ஜ²மானா ஸீமா தேஹி பாஸாணாதீ³ஹி அந்தரிதாய தப்பரிச்சி²ன்னாய ஹெட்டா²பூ⁴மியாபி உபரிமதலேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகக்க²ணே பதிட்டா²தி, நதீ³பாரஸீமா விய நதீ³அந்தரிதேஸு உபோ⁴ஸு தீரேஸு லேணாதீ³ஸு அபனீதேஸுபி ஹெட்டா² ஓதிண்ணஸீமா யாவ ஸாஸனந்தரதா⁴னா ந விக³ச்ச²தி, பட²மங் பன உபரி ஸீமாய ப³த்³தா⁴ய பச்சா² லேணாதி³கதேஸுபி ஹெட்டா²பூ⁴மியங் ஸீமா ஓதரதி ஏவ, கேசி தங் ந இச்ச²ந்தி, ஏவங் உப⁴யத்த² பதிட்டி²தா ச ஸா ஸீமா ஏகாவ ஹோதி கொ³த்தாதி³ஜாதி விய ப்³யத்திபே⁴தே³ஸூதி க³ஹேதப்³ப³ங். ஸப்³பா³ ஏவ ஹி ப³த்³த⁴ஸீமா அப³த்³த⁴ஸீமா ச அத்தனோ அத்தனோ பகதினிஸ்ஸயகே கா³மாரஞ்ஞாதி³கே கெ²த்தே யதா²பரிச்சே²த³ங் ஸப்³ப³த்த² ஸாகல்யேன ஏகஸ்மிங் க²ணே ப்³யாபினீ பரமத்த²தோ அவிஜ்ஜமானம்பி தே தே நிஸ்ஸயபூ⁴தே பரமத்த²த⁴ம்மே, தங் தங் கிரியாவிஸேஸம்பி வா உபாதா³ய லோகியேஹி ஸாஸனிகேஹி ச யதா²ரஹங் ஏகத்தேன பஞ்ஞத்தத்தா ஸனிஸ்ஸயேகரூபா ஏவ. ததா² ஹி ஏகோ கா³மோ அரஞ்ஞங் நதீ³ ஜாதஸ்ஸரோ ஸமுத்³தோ³தி ஏவங் லோகே, ‘‘ஸம்மதா ஸா ஸீமா ஸங்கே⁴ன, அகா³மகே சே, பி⁴க்க²வே, அரஞ்ஞே ஸமந்தா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரா, அயங் தத்த² ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா²’’திஆதி³னா ஸாஸனே ச ஏகவோஹாரோ தி³ஸ்ஸதி, ந பரமத்த²தோ. ஏகஸ்ஸ அனேகத⁴ம்மேஸு ப்³யாபனமத்தி² கஸிணேகதே³ஸாதி³விகப்பாஸமானதாய ஏகத்தஹானிதோதி அயங் நோ மதி.
Apicettha susirapāsāṇabhittianusārena mūsikādīnaṃ viya sīmāya heṭṭhimatale otaraṇakiccaṃ natthi, heṭṭhā pana pacchimasīmappamāṇe ākāse dvaṅgulamattabahalehi pāsāṇabhittiādīhipi uparimatalaṃ āhacca ṭhitehi sabbaso, yebhuyyena vā paricchinne sati upari bajjhamānā sīmā tehi pāsāṇādīhi antaritāya tapparicchinnāya heṭṭhābhūmiyāpi uparimatalena saddhiṃ ekakkhaṇe patiṭṭhāti, nadīpārasīmā viya nadīantaritesu ubhosu tīresu leṇādīsu apanītesupi heṭṭhā otiṇṇasīmā yāva sāsanantaradhānā na vigacchati, paṭhamaṃ pana upari sīmāya baddhāya pacchā leṇādikatesupi heṭṭhābhūmiyaṃ sīmā otarati eva, keci taṃ na icchanti, evaṃ ubhayattha patiṭṭhitā ca sā sīmā ekāva hoti gottādijāti viya byattibhedesūti gahetabbaṃ. Sabbā eva hi baddhasīmā abaddhasīmā ca attano attano pakatinissayake gāmāraññādike khette yathāparicchedaṃ sabbattha sākalyena ekasmiṃ khaṇe byāpinī paramatthato avijjamānampi te te nissayabhūte paramatthadhamme, taṃ taṃ kiriyāvisesampi vā upādāya lokiyehi sāsanikehi ca yathārahaṃ ekattena paññattattā sanissayekarūpā eva. Tathā hi eko gāmo araññaṃ nadī jātassaro samuddoti evaṃ loke, ‘‘sammatā sā sīmā saṅghena, agāmake ce, bhikkhave, araññe samantā sattabbhantarā, ayaṃ tattha samānasaṃvāsā ekūposathā’’tiādinā sāsane ca ekavohāro dissati, na paramatthato. Ekassa anekadhammesu byāpanamatthi kasiṇekadesādivikappāsamānatāya ekattahānitoti ayaṃ no mati.
அஸ்ஸ ஹெட்டா²தி ஸப்பப²ணபப்³ப³தஸ்ஸ ஹெட்டா² ஆகாஸபப்³பா⁴ரே. லேணஸ்ஸாதி லேணங் சே கதங், தஸ்ஸ லேணஸ்ஸாதி அத்தோ². தமேவ புன லேணங் பஞ்சஹி பகாரேஹி விகப்பெத்வா ஓதரணானோதரணவினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுங் ஆஹ ‘‘ஸசே பன ஹெட்டா²’’திஆதி³. தத்த² ‘‘ஹெட்டா²’’தி இமஸ்ஸ ‘‘லேணங் ஹோதீ’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹெட்டா² லேணஞ்ச ஏகஸ்மிங் பதே³ஸேதி ஆஹ ‘‘அந்தோ’’தி, பப்³ப³தஸ்ஸ அந்தோ, பப்³ப³தமூலேதி அத்தோ². தமேவ அந்தோஸத்³த³ங் ஸீமாபரிச்சே²தே³ன விஸேஸேதுங் ‘‘உபரிமஸ்ஸ ஸீமாபரிச்சே²த³ஸ்ஸ பாரதோ’’தி வுத்தங். பப்³ப³தபாத³ங் பன அபெக்கி²த்வா ‘‘ஓரதோ’’தி வத்தப்³பே³பி ஸீமானிஸ்ஸயங் பப்³ப³தக்³க³ங் ஸந்தா⁴ய ‘‘பாரதோ’’தி வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். தேனேவ ‘‘ப³ஹி லேண’’ந்தி எத்த² ப³ஹிஸத்³த³ங் விஸேஸெந்தோ ‘‘உபரிமஸ்ஸ ஸீமாபரிச்சே²த³ஸ்ஸ ஓரதோ’’தி ஆஹ. ப³ஹிஸீமா ந ஓதரதீதி எத்த² ப³ஹீதி பப்³ப³தபாதே³ லேணங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். லேணஸ்ஸ ச ப³ஹிபூ⁴தே உபரிஸீமாபரிச்சே²த³ஸ்ஸ ஹெட்டா²பா⁴கே³ ஸீமா ந ஓதரதீதி அத்தோ². அந்தோ ஸீமாதி லேணஸ்ஸ ச பப்³ப³தபாத³ஸ்ஸ ச அந்தோ அத்தனோ ஓதரணாரஹட்டா²னே ந ஓதரதீதி அத்தோ². ‘‘ப³ஹி ஸீமா ந ஓதரதி, அந்தோ ஸீமா ந ஓதரதீ’’தி செத்த² அத்தனோ ஓதரணாரஹட்டா²னே லேணாபா⁴வேன ஸீமாய ஸப்³ப³தா² அனோதரணமேவ த³ஸ்ஸிதந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். தத்த² ஹி அனோதரந்தீ உபரி ஏவ ஹோதீதி அயங் விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.138) ஆக³தோ வினிச்ச²யோ.
Assa heṭṭhāti sappaphaṇapabbatassa heṭṭhā ākāsapabbhāre. Leṇassāti leṇaṃ ce kataṃ, tassa leṇassāti attho. Tameva puna leṇaṃ pañcahi pakārehi vikappetvā otaraṇānotaraṇavinicchayaṃ dassetuṃ āha ‘‘sace pana heṭṭhā’’tiādi. Tattha ‘‘heṭṭhā’’ti imassa ‘‘leṇaṃ hotī’’ti iminā sambandho. Heṭṭhā leṇañca ekasmiṃ padeseti āha ‘‘anto’’ti, pabbatassa anto, pabbatamūleti attho. Tameva antosaddaṃ sīmāparicchedena visesetuṃ ‘‘uparimassa sīmāparicchedassa pārato’’ti vuttaṃ. Pabbatapādaṃ pana apekkhitvā ‘‘orato’’ti vattabbepi sīmānissayaṃ pabbataggaṃ sandhāya ‘‘pārato’’ti vuttanti daṭṭhabbaṃ. Teneva ‘‘bahi leṇa’’nti ettha bahisaddaṃ visesento ‘‘uparimassasīmāparicchedassa orato’’ti āha. Bahisīmā na otaratīti ettha bahīti pabbatapāde leṇaṃ sandhāya vuttaṃ. Leṇassa ca bahibhūte uparisīmāparicchedassa heṭṭhābhāge sīmā na otaratīti attho. Anto sīmāti leṇassa ca pabbatapādassa ca anto attano otaraṇārahaṭṭhāne na otaratīti attho. ‘‘Bahi sīmā na otarati, anto sīmā na otaratī’’ti cettha attano otaraṇārahaṭṭhāne leṇābhāvena sīmāya sabbathā anotaraṇameva dassitanti gahetabbaṃ. Tattha hi anotarantī upari eva hotīti ayaṃ vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.138) āgato vinicchayo.
ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.138) பன ‘‘அந்தோலேணங் ஹோதீதி பப்³ப³தஸ்ஸ அந்தோலேணங் ஹோதீ’’தி எத்தகமேவ ஆக³தோ. வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) ந ‘‘அந்தோலேணந்தி பப்³ப³தஸ்ஸ அந்தோலேணங். த்³வாரங் பன ஸந்தா⁴ய ‘பாரதோ ஓரதோ’தி வுத்தங், ஸப்³ப³தா²பி ஸீமதோ ப³ஹிலேணேன ஓதரதீதி அதி⁴ப்பாயோ’’தி ஆக³தோ. அயங் பன அந்தோலேணப³ஹிலேணவினிச்ச²யோ க³ம்பீ⁴ரோ து³த்³த³ஸோ து³ரனுபோ³தோ⁴தி ஆசரியா வத³ந்தி, ததா²பி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.138) ஆக³தங் நயங் நிஸ்ஸாய ஸுட்டு² வினிச்சி²தப்³போ³ விஞ்ஞூஹீதி. ப³ஹி பதிதங் அஸீமாதிஆதி³னா உபரிபாஸாதா³தீ³ஸு அதி²ரனிஸ்ஸயேஸு டி²தா ஸீமாபி தேஸங் வினாஸேன வினஸ்ஸதீதி த³ஸ்ஸிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.138) pana ‘‘antoleṇaṃ hotīti pabbatassa antoleṇaṃ hotī’’ti ettakameva āgato. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. mahāvagga 138) na ‘‘antoleṇanti pabbatassa antoleṇaṃ. Dvāraṃ pana sandhāya ‘pārato orato’ti vuttaṃ, sabbathāpi sīmato bahileṇena otaratīti adhippāyo’’ti āgato. Ayaṃ pana antoleṇabahileṇavinicchayo gambhīro duddaso duranubodhoti ācariyā vadanti, tathāpi vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.138) āgataṃ nayaṃ nissāya suṭṭhu vinicchitabbo viññūhīti. Bahi patitaṃ asīmātiādinā uparipāsādādīsu athiranissayesu ṭhitā sīmāpi tesaṃ vināsena vinassatīti dassitanti daṭṭhabbaṃ.
பொக்க²ரணிங் க²ணந்தி, ஸீமாயேவாதி எத்த² ஸசே ஹெட்டா² உமங்க³னதீ³ ஸீமப்பமாணதோ அனூனா பட²மமேவ பவத்தா ஹோதி, ஸீமா ச பச்சா² ப³த்³தா⁴ நதி³தோ உபரி ஏவ ஹோதி, நதி³ங் ஆஹச்ச பொக்க²ரணியா ச க²தாய ஸீமா வினஸ்ஸதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஹெட்டா²பத²வீதலேதி அனந்தரா பூ⁴மிவிவரே.
Pokkharaṇiṃ khaṇanti, sīmāyevāti ettha sace heṭṭhā umaṅganadī sīmappamāṇato anūnā paṭhamameva pavattā hoti, sīmā ca pacchā baddhā nadito upari eva hoti, nadiṃ āhacca pokkharaṇiyā ca khatāya sīmā vinassatīti daṭṭhabbaṃ. Heṭṭhāpathavītaleti anantarā bhūmivivare.
ஸீமமாளகேதி க²ண்ட³ஸீமங்க³ணே. வடருக்கோ²தி இத³ங் பாரோஹோபத்த²ம்பே⁴ன அதிதூ³ரம்பி க³ந்துங் ஸமத்த²ஸாகா²ஸமங்கி³தாய வுத்தங். ஸப்³ப³ருக்க²லதாதீ³னம்பி ஸம்ப³ந்தோ⁴ ந வட்டதி ஏவ. தேனேவ நாவாரஜ்ஜுஸேதுஸம்ப³ந்தோ⁴பி படிக்கி²த்தோ. ததோதி ததோ ஸாக²தோ. மஹாஸீமாய பத²வீதலந்தி எத்த² ஆஸன்னதரம்பி கா³மஸீமங் அக்³க³ஹெத்வா ப³த்³த⁴ஸீமாய ஏவ க³ஹிதத்தா கா³மஸீமப³த்³த⁴ஸீமானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴பி ஸம்பே⁴த³தோ³ஸோ நத்தி² அஞ்ஞமஞ்ஞங் நிஸ்ஸயனிஸ்ஸிதபா⁴வேன பவத்திதோதி க³ஹேதப்³ப³ங். யதி³ ஹி தாஸம்பி ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ ப⁴வெய்ய, கத²ங் கா³மஸீமாய ப³த்³த⁴ஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³ ப⁴வெய்ய? யஸ்ஸா ஹி ஸீமாய யாய ஸீமாய ஸத்³தி⁴ங் ஸம்ப³ந்தே⁴ தோ³ஸோ ப⁴வெய்ய, ஸா தத்த² ப³ந்தி⁴துமேவ ந வட்டதி ப³த்³த⁴ஸீமஉத³குக்கே²பஸீமாஸு ப³த்³த⁴ஸீமா விய, அத்தனோ அனிஸ்ஸயபூ⁴தகா³மஸீமாதீ³ஸு உத³குக்கே²பஸீமா விய ச, தேனேவ ‘‘ஸசே பன ருக்க²ஸ்ஸ ஸாகா² வாததோ நிக்க²ந்தபாரோஹோ வா ப³ஹினதீ³தீரே விஹாரஸீமாய வா கா³மஸீமாய வா பதிட்டி²தோ’’திஆதி³னா உத³குக்கே²பஸீமாய அத்தனோ அனிஸ்ஸயபூ⁴தகா³மஸீமாதீ³ஹி ஏவ ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ த³ஸ்ஸிதோ, ந நதீ³ஸீமாய , ஏவமிதா⁴பீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அயஞ்சத்தோ² உபரி பாகடோ ப⁴விஸ்ஸதி. ஆஹச்சாதி பு²ஸித்வா.
Sīmamāḷaketi khaṇḍasīmaṅgaṇe. Vaṭarukkhoti idaṃ pārohopatthambhena atidūrampi gantuṃ samatthasākhāsamaṅgitāya vuttaṃ. Sabbarukkhalatādīnampi sambandho na vaṭṭati eva. Teneva nāvārajjusetusambandhopi paṭikkhitto. Tatoti tato sākhato. Mahāsīmāya pathavītalanti ettha āsannatarampi gāmasīmaṃ aggahetvā baddhasīmāya eva gahitattā gāmasīmabaddhasīmānaṃ aññamaññaṃ rukkhādisambandhepi sambhedadoso natthi aññamaññaṃ nissayanissitabhāvena pavattitoti gahetabbaṃ. Yadi hi tāsampi sambandhadoso bhaveyya, kathaṃ gāmasīmāya baddhasīmā sammannitabbā bhaveyya? Yassā hi sīmāya yāya sīmāya saddhiṃ sambandhe doso bhaveyya, sā tattha bandhitumeva na vaṭṭati baddhasīmaudakukkhepasīmāsu baddhasīmā viya, attano anissayabhūtagāmasīmādīsu udakukkhepasīmā viya ca, teneva ‘‘sace pana rukkhassa sākhā vātato nikkhantapāroho vā bahinadītīre vihārasīmāya vā gāmasīmāya vā patiṭṭhito’’tiādinā udakukkhepasīmāya attano anissayabhūtagāmasīmādīhi eva sambandhadoso dassito, na nadīsīmāya , evamidhāpīti daṭṭhabbaṃ. Ayañcattho upari pākaṭo bhavissati. Āhaccāti phusitvā.
மஹாஸீமங் வா ஸோதெ⁴த்வாதி மஹாஸீமக³தானங் ஸப்³பே³ஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஹத்த²பாஸானயனச²ந்தா³ஹரணாதி³வஸேன ஸகலங் மஹாஸீமங் ஸோதெ⁴த்வா. ஏதேன ஸப்³ப³விபத்தியோ மோசெத்வா புப்³பே³ ஸுட்டு² ப³த்³தா⁴னம்பி த்³வின்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானங் பச்சா² ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ன உப்பஜ்ஜனதோ ஈதி³ஸோ பாளிமுத்தகோ ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ அத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதி, ஸோ ச ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, ஸீமாய ஸீமா ஸம்பி⁴ந்தி³தப்³பா³’’திஆதி³னா ப³த்³த⁴ஸீமானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணங் படிக்கி²பித்வா ‘‘அனுஜானாமி பி⁴க்க²வே ஸீமங் ஸம்மன்னந்தேன ஸீமந்தரிகங் ட²பெத்வா ஸீமங் ஸம்மன்னிது’’ந்தி (மஹாவ॰ 148) உபி⁴ன்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானங் அந்தரா ஸீமந்தரிகங் ட²பெத்வா ப³ந்தி⁴துங் அனுஜானநேன ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணே விய தாஸங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் பு²ஸித்வா திட்ட²னவஸேன ப³ந்த⁴னம்பி ந வட்டதீதி ஸித்³த⁴த்தா ப³த்³தா⁴னம்பி தாஸங் பச்சா² அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஏகருக்கா²தீ³ஹி பு²ஸித்வா டா²னம்பி ந வட்டதீதி ப⁴க³வதோ அதி⁴ப்பாயஞ்ஞூஹி ஸங்கீ³திகாரகேஹி நித்³தா⁴ரிதோ ப³ந்த⁴னகாலே படிக்கி²த்தஸ்ஸ ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸஸ்ஸ அனுலோமேன அகப்பியானுலோமத்தா. அயங் பன ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ புப்³பே³ ஸுட்டு² ப³த்³தா⁴னங் பச்சா² ஸஞ்ஜாதத்தா ப³ஜ்ஜ²மானக்க²ணே விய அஸீமத்தங் காதுங் ந ஸக்கோதி, தஸ்மா ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ அபனீதமத்தே தா ஸீமா பாகதிகா ஹொந்தி. யதா² சாயங் பச்சா² ந வட்டதி, ஏவங் ப³ஜ்ஜ²மானக்க²ணேபி தாஸங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ ஸதி தா ப³ந்தி⁴துங் ந வட்டதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Mahāsīmaṃ vā sodhetvāti mahāsīmagatānaṃ sabbesaṃ bhikkhūnaṃ hatthapāsānayanachandāharaṇādivasena sakalaṃ mahāsīmaṃ sodhetvā. Etena sabbavipattiyo mocetvā pubbe suṭṭhu baddhānampi dvinnaṃ baddhasīmānaṃ pacchā rukkhādisambandhena uppajjanato īdiso pāḷimuttako sambandhadoso atthīti dasseti, so ca ‘‘na, bhikkhave, sīmāya sīmā sambhinditabbā’’tiādinā baddhasīmānaṃ aññamaññaṃ sambhedajjhottharaṇaṃ paṭikkhipitvā ‘‘anujānāmi bhikkhave sīmaṃ sammannantena sīmantarikaṃ ṭhapetvā sīmaṃ sammannitu’’nti (mahāva. 148) ubhinnaṃ baddhasīmānaṃ antarā sīmantarikaṃ ṭhapetvā bandhituṃ anujānanena sambhedajjhottharaṇe viya tāsaṃ aññamaññaṃ phusitvā tiṭṭhanavasena bandhanampi na vaṭṭatīti siddhattā baddhānampi tāsaṃ pacchā aññamaññaṃ ekarukkhādīhi phusitvā ṭhānampi na vaṭṭatīti bhagavato adhippāyaññūhi saṅgītikārakehi niddhārito bandhanakāle paṭikkhittassa sambandhadosassa anulomena akappiyānulomattā. Ayaṃ pana sambandhadoso pubbe suṭṭhu baddhānaṃ pacchā sañjātattā bajjhamānakkhaṇe viya asīmattaṃ kātuṃ na sakkoti, tasmā rukkhādisambandhe apanītamatte tā sīmā pākatikā honti. Yathā cāyaṃ pacchā na vaṭṭati, evaṃ bajjhamānakkhaṇepi tāsaṃ rukkhādisambandhe sati tā bandhituṃ na vaṭṭatīti daṭṭhabbaṃ.
கேசி பன மஹாஸீமங் வா ஸோதெ⁴த்வாதி எத்த² ‘‘மஹாஸீமக³தா பி⁴க்கூ² யதா² தங் ஸாக²ங் வா பாரோஹங் வா காயகாயபடிப³த்³தே⁴ஹி ந பு²ஸந்தி, ஏவங் ஸோத⁴னமேவ இதா⁴தி⁴ப்பேதங், ந ஸகலஸீமாஸோத⁴ன’’ந்தி வத³ந்தி, தங் ந யுத்தங் அட்ட²கதா²ய விருஜ்ஜ²னதோ. ததா² ஹி ‘‘மஹாஸீமாய பத²வீதலங் வா தத்த²ஜாதகருக்கா²தீ³னி வா ஆஹச்ச திட்ட²தீ’’தி ஏவங் ஸாகா²பாரோஹானங் மஹாஸீமங் பு²ஸித்வா டா²னமேவ ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸே காரணத்தேன வுத்தங், ந பன தத்த² டி²தபி⁴க்கூ²ஹி ஸாகா²தீ³னங் பு²ஸனங். யதி³ ஹி பி⁴க்கூ²னங் ஸாகா²தி³ங் பு²ஸித்வா டா²னமேவ காரணங் ஸியா, ‘‘தஸ்ஸ ஸாக²ங் வா ததோ நிக்³க³தபாரோஹங் வா மஹாஸீமாய பவிட்ட²ங் தத்ரட்டோ² கோசி பி⁴க்கு² பு²ஸித்வா திட்ட²தீ’’தி பி⁴க்கு²பு²ஸனமேவ வத்தப்³ப³ங் ஸியா. யஞ்ஹி தத்த² மஹாஸீமாஸோத⁴னே காரணங், ததே³வ தஸ்மிங் வாக்யே பதா⁴னதோ த³ஸ்ஸேதப்³ப³ங். ந ஹி ஆஹச்சட்டி²தமேவ ஸாகா²தி³ங் பு²ஸித்வா டி²தோ பி⁴க்கு² ஸோதே⁴தப்³போ³ ஆகாஸட்ட²ஸாகா²தி³ங் பு²ஸித்வா டி²தபி⁴க்கு²ஸ்ஸபி ஸோதே⁴தப்³ப³தோ, கிங் நிரத்த²கேன ஆஹச்சட்டா²னவசனேன, ஆகாஸட்ட²ஸாகா²ஸு ச பி⁴க்கு²பு²ஸனமேவ காரணத்தேன வுத்தங் , ஸோத⁴னஞ்ச தஸ்ஸேவ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஹத்த²பாஸானயனாதி³வஸேன ஸோத⁴னங் வுத்தங். இத⁴ பன ‘‘மஹாஸீமங் ஸோதெ⁴த்வா’’தி ஸகலஸீமாஸாதா⁴ரணவசனேன ஸோத⁴னங் வுத்தங், அபி ச ஸாகா²தி³ங் பு²ஸித்வா டி²தபி⁴க்கு²மத்தஸோத⁴னே அபி⁴மதே ‘‘மஹாஸீமாய பத²வீதல’’ந்தி விஸேஸஸீமோபாதா³னங் நிரத்த²கங் ஸியா யத்த² கத்த²சி அந்தமஸோ ஆகாஸேபி ட²த்வா ஸாகா²தி³ங் பு²ஸித்வா டி²தஸ்ஸ ஸோதே⁴தப்³ப³தோ.
Keci pana mahāsīmaṃ vā sodhetvāti ettha ‘‘mahāsīmagatā bhikkhū yathā taṃ sākhaṃ vā pārohaṃ vā kāyakāyapaṭibaddhehi na phusanti, evaṃ sodhanameva idhādhippetaṃ, na sakalasīmāsodhana’’nti vadanti, taṃ na yuttaṃ aṭṭhakathāya virujjhanato. Tathā hi ‘‘mahāsīmāya pathavītalaṃ vā tatthajātakarukkhādīni vā āhacca tiṭṭhatī’’ti evaṃ sākhāpārohānaṃ mahāsīmaṃ phusitvā ṭhānameva sambandhadose kāraṇattena vuttaṃ, na pana tattha ṭhitabhikkhūhi sākhādīnaṃ phusanaṃ. Yadi hi bhikkhūnaṃ sākhādiṃ phusitvā ṭhānameva kāraṇaṃ siyā, ‘‘tassa sākhaṃ vā tato niggatapārohaṃ vā mahāsīmāya paviṭṭhaṃ tatraṭṭho koci bhikkhu phusitvā tiṭṭhatī’’ti bhikkhuphusanameva vattabbaṃ siyā. Yañhi tattha mahāsīmāsodhane kāraṇaṃ, tadeva tasmiṃ vākye padhānato dassetabbaṃ. Na hi āhaccaṭṭhitameva sākhādiṃ phusitvā ṭhito bhikkhu sodhetabbo ākāsaṭṭhasākhādiṃ phusitvā ṭhitabhikkhussapi sodhetabbato, kiṃ niratthakena āhaccaṭṭhānavacanena, ākāsaṭṭhasākhāsu ca bhikkhuphusanameva kāraṇattena vuttaṃ , sodhanañca tasseva bhikkhussa hatthapāsānayanādivasena sodhanaṃ vuttaṃ. Idha pana ‘‘mahāsīmaṃ sodhetvā’’ti sakalasīmāsādhāraṇavacanena sodhanaṃ vuttaṃ, api ca sākhādiṃ phusitvā ṭhitabhikkhumattasodhane abhimate ‘‘mahāsīmāya pathavītala’’nti visesasīmopādānaṃ niratthakaṃ siyā yattha katthaci antamaso ākāsepi ṭhatvā sākhādiṃ phusitvā ṭhitassa sodhetabbato.
சி²ந்தி³த்வா ப³ஹிட்ட²கா காதப்³பா³தி தத்த² பதிட்டி²தபா⁴வவியோஜனவசனதோ ச விஸபா⁴க³ஸீமானங் பு²ஸனேனேவ ஸகலஸீமாஸோத⁴னஹேதுகோ அட்ட²கதா²ஸித்³தோ⁴யங் ஏகோ ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ அத்தே²வாதி க³ஹேதப்³போ³. தேனேவ உத³குக்கே²பஸீமாகதா²யம்பி (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 147) ‘‘விஹாரஸீமாய வா கா³மஸீமாய வா பதிட்டி²தோ’’தி ச ‘‘நதீ³தீரே பன கா²ணுகங் கொட்டெத்வா தத்த² ப³த்³த⁴னாவாய வா ந வட்டதீ’’தி ச ‘‘ஸசே பன ஸேது வா ஸேதுபாதா³ வா ப³ஹிதீரே பதிட்டி²தா, கம்மங் காதுங் ந வட்டதீ’’தி ச ஏவங் விஸபா⁴கா³ஸு கா³மஸீமாஸு ஸாகா²தீ³னங் பு²ஸனமேவ ஸங்கரதோ³ஸகாரணத்தேன வுத்தங், ந பி⁴க்கு²பு²ஸனங். ததா² ஹி ‘‘அந்தோனதி³யங் ஜாதருக்கே² ப³ந்தி⁴த்வா கம்மங் காதப்³ப³’’ந்தி நதி³யங் நாவாப³ந்த⁴னங் அனுஞ்ஞாதங் உத³குக்கே²பனிஸ்ஸயத்தேன நதீ³ஸீமாய ஸபா⁴க³த்தா. யதி³ ஹி பி⁴க்கூ²னங் பு²ஸனமேவ படிச்ச ஸப்³ப³த்த² ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ வுத்தோ ஸியா, நதி³யம்பி ப³ந்த⁴னங் படிக்கி²பிதப்³ப³ங் ப⁴வெய்ய. தத்தா²பி ஹி பி⁴க்கு²பு²ஸனங் கம்மகோபகாரணங் ஹோதி, தஸ்மா ஸபா⁴க³ஸீமாஸு பவிஸித்வா பூ⁴மிஆதி³ங் பு²ஸித்வா, அபு²ஸித்வா வா ஸாகா²தி³ம்ஹி டி²தே தங் ஸாகா²தி³ங் பு²ஸந்தோவ பி⁴க்கு² ஸோதே⁴தப்³போ³. விஸபா⁴க³ஸீமாஸு பன ஸாகா²தி³ம்ஹி பு²ஸித்வா டி²தே தங் ஸாகா²தி³ங் அபு²ஸந்தாபி ஸப்³பே³ பி⁴க்கூ² ஸோதே⁴தப்³பா³, அபு²ஸித்வா டி²தே பன தங் ஸாகா²தி³ங் பு²ஸந்தாவ பி⁴க்கூ² ஸோதே⁴தப்³பா³தி நிட்ட²மெத்த² க³ந்தப்³ப³ங்.
Chinditvā bahiṭṭhakā kātabbāti tattha patiṭṭhitabhāvaviyojanavacanato ca visabhāgasīmānaṃ phusaneneva sakalasīmāsodhanahetuko aṭṭhakathāsiddhoyaṃ eko sambandhadoso atthevāti gahetabbo. Teneva udakukkhepasīmākathāyampi (mahāva. aṭṭha. 147) ‘‘vihārasīmāya vā gāmasīmāya vā patiṭṭhito’’ti ca ‘‘nadītīre pana khāṇukaṃ koṭṭetvā tattha baddhanāvāya vā na vaṭṭatī’’ti ca ‘‘sace pana setu vā setupādā vā bahitīre patiṭṭhitā, kammaṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti ca evaṃ visabhāgāsu gāmasīmāsu sākhādīnaṃ phusanameva saṅkaradosakāraṇattena vuttaṃ, na bhikkhuphusanaṃ. Tathā hi ‘‘antonadiyaṃ jātarukkhe bandhitvā kammaṃ kātabba’’nti nadiyaṃ nāvābandhanaṃ anuññātaṃ udakukkhepanissayattena nadīsīmāya sabhāgattā. Yadi hi bhikkhūnaṃ phusanameva paṭicca sabbattha sambandhadoso vutto siyā, nadiyampi bandhanaṃ paṭikkhipitabbaṃ bhaveyya. Tatthāpi hi bhikkhuphusanaṃ kammakopakāraṇaṃ hoti, tasmā sabhāgasīmāsu pavisitvā bhūmiādiṃ phusitvā, aphusitvā vā sākhādimhi ṭhite taṃ sākhādiṃ phusantova bhikkhu sodhetabbo. Visabhāgasīmāsu pana sākhādimhi phusitvā ṭhite taṃ sākhādiṃ aphusantāpi sabbe bhikkhū sodhetabbā, aphusitvā ṭhite pana taṃ sākhādiṃ phusantāva bhikkhū sodhetabbāti niṭṭhamettha gantabbaṃ.
யங் பனெத்த² கேசி ‘‘ப³த்³த⁴ஸீமானங் த்³வின்னங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் விய ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமானம்பி தத³ஞ்ஞாஸம்பி ஸப்³பா³ஸங் ஸமானஸங்வாஸகஸீமானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ ஸதி தது³ப⁴யம்பி ஏகஸீமங் விய ஸோதெ⁴த்வா ஏகத்தே²வ கம்மங் காதப்³ப³ங், அஞ்ஞதா² கதங் கம்மங் விபஜ்ஜதி, நத்தெ²த்த² ஸபா⁴க³விஸபா⁴க³பே⁴தோ³’’தி வத³ந்தி, தங் தேஸங் மதிமத்தங் ஸபா⁴க³ஸீமானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸாபா⁴வஸ்ஸ விஸபா⁴க³ஸீமானமேவ தப்³பா⁴வஸ்ஸ ஸுத்தஸுத்தானுலோமாதி³வினயனயேஹி ஸித்³த⁴த்தா. ததா² ஹி ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, ஸீமங் ஸம்மன்னிது’’ந்தி (மஹாவ॰ 138) கா³மஸீமாயமேவ ப³த்³த⁴ஸீமங் ஸம்மன்னிதுங் அனுஞ்ஞாதத்தா தாஸங் நிஸ்ஸயனிஸ்ஸிதபா⁴வேன ஸபா⁴க³தா, ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணதோ³ஸாபா⁴வோ ச ஸுத்ததோவ ஸித்³தோ⁴. ப³ந்த⁴னகாலே பன அனுஞ்ஞாதஸ்ஸ ஸம்ப³ந்த⁴ஸ்ஸ அனுலோமதோ பச்சா² ஸஞ்ஜாதருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தோ⁴பி தாஸங் வட்டதி ஏவ. ‘‘யங், பி⁴க்க²வே…பே॰… கப்பியங் அனுலோமேதி, அகப்பியங் படிபா³ஹதி, தங் வோ கப்பதீ’’தி (மஹாவ॰ 305) வுத்தத்தா ஏவங் தாவ கா³மப³த்³த⁴ஸீமானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸபா⁴க³தா, ஸம்பே⁴தா³தி³தோ³ஸாபா⁴வோ ச ஸுத்தஸுத்தானுலோமதோ ஸித்³தோ⁴, இமினா ஏவ நயேன அரஞ்ஞஸீமஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமானங் நதீ³ஆதி³ஸீமஉத³குக்கே²பஸீமானஞ்ச ஸுத்தஸுத்தானுலோமதோ அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸபா⁴க³தா, ஸம்பே⁴தா³தி³தோ³ஸாபா⁴வோ ச ஸித்³தோ⁴தி வேதி³தப்³போ³.
Yaṃ panettha keci ‘‘baddhasīmānaṃ dvinnaṃ aññamaññaṃ viya baddhasīmagāmasīmānampi tadaññāsampi sabbāsaṃ samānasaṃvāsakasīmānaṃ aññamaññaṃ rukkhādisambandhe sati tadubhayampi ekasīmaṃ viya sodhetvā ekattheva kammaṃ kātabbaṃ, aññathā kataṃ kammaṃ vipajjati, natthettha sabhāgavisabhāgabhedo’’ti vadanti, taṃ tesaṃ matimattaṃ sabhāgasīmānaṃ aññamaññaṃ sambandhadosābhāvassa visabhāgasīmānameva tabbhāvassa suttasuttānulomādivinayanayehi siddhattā. Tathā hi ‘‘anujānāmi, bhikkhave, sīmaṃ sammannitu’’nti (mahāva. 138) gāmasīmāyameva baddhasīmaṃ sammannituṃ anuññātattā tāsaṃ nissayanissitabhāvena sabhāgatā, sambhedajjhottharaṇadosābhāvo ca suttatova siddho. Bandhanakāle pana anuññātassa sambandhassa anulomato pacchā sañjātarukkhādisambandhopi tāsaṃ vaṭṭati eva. ‘‘Yaṃ, bhikkhave…pe… kappiyaṃ anulometi, akappiyaṃ paṭibāhati, taṃ vo kappatī’’ti (mahāva. 305) vuttattā evaṃ tāva gāmabaddhasīmānaṃ aññamaññaṃ sabhāgatā, sambhedādidosābhāvo ca suttasuttānulomato siddho, iminā eva nayena araññasīmasattabbhantarasīmānaṃ nadīādisīmaudakukkhepasīmānañca suttasuttānulomato aññamaññaṃ sabhāgatā, sambhedādidosābhāvo ca siddhoti veditabbo.
ப³த்³த⁴ஸீமாய பன அஞ்ஞாய ப³த்³த⁴ஸீமாய நதீ³ஆதி³ஸீமாஸு ச ப³ந்தி⁴துங் படிக்கே²பஸித்³தி⁴தோ சேவ உத³குக்கே²பஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமானங் நதீ³ஆதீ³ஸு ஏவ காதுங் நியமனஸுத்தஸாமத்தி²யேன ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமாஸு கரணபடிக்கே²பஸித்³தோ⁴ ச தாஸங் அஞ்ஞமஞ்ஞஸபா⁴க³தா உப்பத்திக்க²ணே பச்சா² ச ருக்கா²தீ³ஹி ஸம்பே⁴தா³தி³தோ³ஸஸம்ப⁴வோ ச வுத்தனயேன ஸுத்தஸுத்தானுலோமதோவ ஸிஜ்ஜ²ந்தி. தேனேவ அட்ட²கதா²யங் விஸபா⁴க³ஸீமானமேவ வடருக்கா²தி³வசனேஹி ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா ஸபா⁴கா³னங் ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமாதீ³னங் ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ ந த³ஸ்ஸிதோ. ந கேவலஞ்ச ந த³ஸ்ஸிதோ, அத² கோ² தாஸங் ஸபா⁴க³ஸீமானங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴பி தோ³ஸாபா⁴வோபி பாளிஅட்ட²கதா²ஸு ஞாபிதோ ஏவ. ததா² ஹி பாளியங் (மஹாவ॰ 138) ‘‘பப்³ப³தனிமித்தங் பாஸாணனிமித்தங் வனநிமித்தங் ருக்க²னிமித்த’’ந்திஆதி³னா வட்³ட⁴னகனிமித்தானி அனுஞ்ஞாதானி, தேன நேஸங் ருக்கா²தி³னிமித்தானங் வட்³ட⁴னே ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமானங் ஸங்கரதோ³ஸாபா⁴வோ ஞாபிதோவ ஹோதி, த்³வின்னங் பன ப³த்³த⁴ஸீமானங் ஈதி³ஸோ ஸம்ப³ந்தோ⁴ ந வட்டதி. வுத்தஞ்ஹி ‘‘ஏகருக்கோ²பி த்³வின்னங் ஸீமானங் நிமித்தங் ஹோதி, ஸோ பன வட்³ட⁴ந்தோ ஸீமஸங்கரங் கரோதி, தஸ்மா ந காதப்³போ³’’தி. ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, தியோஜனபரமங் ஸீமங் ப³ந்தி⁴து’’ந்தி (மஹாவ॰ 140) வசனதோபி சாயங் ஞாபிதோ. தியோஜனபரமாய ஹி ஸீமாய ஸமந்தா பரியந்தேஸு ருக்க²லதாகு³ம்பா³தீ³ஹி ப³த்³த⁴கா³மஸீமானங் நியமேன அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸம்ப³ந்த⁴ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வதோ ‘‘ஈதி³ஸங் ஸம்ப³ந்த⁴ங் வினாஸெத்வாவ ஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³’’தி அட்ட²கதா²யம்பி ந வுத்தங்.
Baddhasīmāya pana aññāya baddhasīmāya nadīādisīmāsu ca bandhituṃ paṭikkhepasiddhito ceva udakukkhepasattabbhantarasīmānaṃ nadīādīsu eva kātuṃ niyamanasuttasāmatthiyena baddhasīmagāmasīmāsu karaṇapaṭikkhepasiddho ca tāsaṃ aññamaññasabhāgatā uppattikkhaṇe pacchā ca rukkhādīhi sambhedādidosasambhavo ca vuttanayena suttasuttānulomatova sijjhanti. Teneva aṭṭhakathāyaṃ visabhāgasīmānameva vaṭarukkhādivacanehi sambandhadosaṃ dassetvā sabhāgānaṃ baddhasīmagāmasīmādīnaṃ sambandhadoso na dassito. Na kevalañca na dassito, atha kho tāsaṃ sabhāgasīmānaṃ rukkhādisambandhepi dosābhāvopi pāḷiaṭṭhakathāsu ñāpito eva. Tathā hi pāḷiyaṃ (mahāva. 138) ‘‘pabbatanimittaṃ pāsāṇanimittaṃ vananimittaṃ rukkhanimitta’’ntiādinā vaḍḍhanakanimittāni anuññātāni, tena nesaṃ rukkhādinimittānaṃ vaḍḍhane baddhasīmagāmasīmānaṃ saṅkaradosābhāvo ñāpitova hoti, dvinnaṃ pana baddhasīmānaṃ īdiso sambandho na vaṭṭati. Vuttañhi ‘‘ekarukkhopi dvinnaṃ sīmānaṃ nimittaṃ hoti, so pana vaḍḍhanto sīmasaṅkaraṃ karoti, tasmā na kātabbo’’ti. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, tiyojanaparamaṃ sīmaṃ bandhitu’’nti (mahāva. 140) vacanatopi cāyaṃ ñāpito. Tiyojanaparamāya hi sīmāya samantā pariyantesu rukkhalatāgumbādīhi baddhagāmasīmānaṃ niyamena aññamaññaṃ sambandhassa sambhavato ‘‘īdisaṃ sambandhaṃ vināsetvāva sīmā sammannitabbā’’ti aṭṭhakathāyampi na vuttaṃ.
யதி³ செத்த² ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ன கம்மவிபத்தி ப⁴வெய்ய, அவஸ்ஸமேவ வத்தப்³ப³ங் ஸியா. விபத்திபரிஹாரத்த²ஞ்ஹி ஆசரியா நிராஸங்கட்டா²னேஸுபி ‘‘பி⁴த்திங் அகித்தெத்வா’’திஆதி³னா ஸித்³த⁴மேவத்த²ங் புனப்புனங் அவோசுங், இத⁴ பன ‘‘வனமஜ்ஜே² விஹாரங் கரொந்தி, வனங் ந கித்தேதப்³ப³’’ந்திஆதி³னா ருக்க²லதாதீ³ஹி நிரந்தரே வனமஜ்ஜே²பி ஸீமாப³ந்த⁴னமவோசுங். ததா² த²ம்பா⁴னங் உபரி கதபாஸாதா³தீ³ஸு ஹெட்டா² த²ம்பா⁴தீ³ஹி ஏகாப³த்³தே⁴ஸு உபரிமதலாதீ³ஸு ஸீமாப³ந்த⁴னங் ப³ஹுதா⁴ வுத்தங், தஸ்மா ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமானங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தோ⁴ தேஹி முக²தோவ விஹிதோ, அபிச கா³மஸீமானம்பி பாடேக்கங் ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸதாய ஏகாய கா³மஸீமாய கம்மங் கரொந்தேஹி த³ப்³ப³திணமத்தேனபி ஸம்ப³ந்தா⁴ கா³மந்தரபரம்பரா அரஞ்ஞனதீ³ஸமுத்³தா³ ச ஸோதே⁴தப்³பா³தி ஸகலங் தீ³பங் ஸோதெ⁴த்வாவ காதப்³ப³ங் ஸியா. ஏவங் பன அஸோதெ⁴த்வா பட²மமஹாஸங்கீ³திகாலதோ பபு⁴தி கதானங் உபஸம்பதா³தி³கம்மானங் ஸீமாஸம்முதீனஞ்ச விபஜ்ஜனதோ ஸப்³பே³ஸம்பி பி⁴க்கூ²னங் அனுபஸம்பன்னஸங்காபஸங்கோ³ ச து³ன்னிவாரோ ஹோதி, ந சேதங் யுத்தங், தஸ்மா வுத்தனயேன விஸபா⁴க³ஸீமானமேவ ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ, ந ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமாதீ³னங் ஸபா⁴க³ஸீமானந்தி க³ஹேதப்³ப³ங்.
Yadi cettha rukkhādisambandhena kammavipatti bhaveyya, avassameva vattabbaṃ siyā. Vipattiparihāratthañhi ācariyā nirāsaṅkaṭṭhānesupi ‘‘bhittiṃ akittetvā’’tiādinā siddhamevatthaṃ punappunaṃ avocuṃ, idha pana ‘‘vanamajjhe vihāraṃ karonti, vanaṃ na kittetabba’’ntiādinā rukkhalatādīhi nirantare vanamajjhepi sīmābandhanamavocuṃ. Tathā thambhānaṃ upari katapāsādādīsu heṭṭhā thambhādīhi ekābaddhesu uparimatalādīsu sīmābandhanaṃ bahudhā vuttaṃ, tasmā baddhasīmagāmasīmānaṃ rukkhādisambandho tehi mukhatova vihito, apica gāmasīmānampi pāṭekkaṃ baddhasīmāsadisatāya ekāya gāmasīmāya kammaṃ karontehi dabbatiṇamattenapi sambandhā gāmantaraparamparā araññanadīsamuddā ca sodhetabbāti sakalaṃ dīpaṃ sodhetvāva kātabbaṃ siyā. Evaṃ pana asodhetvā paṭhamamahāsaṅgītikālato pabhuti katānaṃ upasampadādikammānaṃ sīmāsammutīnañca vipajjanato sabbesampi bhikkhūnaṃ anupasampannasaṅkāpasaṅgo ca dunnivāro hoti, na cetaṃ yuttaṃ, tasmā vuttanayena visabhāgasīmānameva rukkhādisambandhadoso, na baddhasīmagāmasīmādīnaṃ sabhāgasīmānanti gahetabbaṃ.
மஹாஸீமாஸோத⁴னஸ்ஸ து³க்கரதாய க²ண்ட³ஸீமாயமேவ யேபு⁴ய்யேன ஸங்க⁴கம்மகரணந்தி ஆஹ ‘‘ஸீமமாளகே’’திஆதி³. மஹாஸங்க⁴ஸன்னிபாதேஸு பன க²ண்ட³ஸீமாய அப்பஹோனகதாய மஹாஸீமாய கம்மே கரியமானேபி அயங் நயோ க³ஹேதப்³போ³வ. உக்கி²பாபெத்வாதி இமினா காயபடிப³த்³தே⁴ன ஸீமங் பு²ஸந்தோபி ஸீமட்டோ²வ ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. புரிமனயேபீதி க²ண்ட³ஸீமதோ மஹாஸீமங் பவிட்ட²ஸாகா²னயேபி. ஸீமட்ட²ருக்க²ஸாகா²ய நிஸின்னோ ஸீமட்டோ²வ ஹோதீதி ஆஹ ‘ஹத்த²பாஸமேவ ஆனேதப்³போ³’’தி. எத்த² ச ‘‘ருக்க²ஸாகா²தீ³ஹி அஞ்ஞமஞ்ஞஸம்ப³ந்தா⁴ஸு ஏதாஸு க²ண்ட³ஸீமாய தயோ பி⁴க்கூ², மஹாஸீமாய த்³வேதி ஏவங் த்³வீஸு ஸீமாஸு ஸீமந்தரிகங் அபு²ஸித்வா, ஹத்த²பாஸஞ்ச அவிஜஹித்வா டி²தேஹி பஞ்சஹி பி⁴க்கூ²ஹி உபஸம்பதா³தி³ கம்மங் காதுங் வட்டதீ’’தி கேசி வத³ந்தி, தங் ந யுத்தங் ‘‘நானாஸீமாயங் டி²தசதுத்தோ² கம்மங் கரெய்ய, அகம்மங் ந ச கரணீய’’ந்திஆதி³வசனதோ (மஹாவ॰ 389). தேனேவெத்தா²பி மஹாஸீமங் ஸோதெ⁴த்வா மாளகஸீமாயமேவ கம்மகரணங் விஹிதங். அஞ்ஞதா² பி⁴ன்னஸீமட்ட²தாய தத்ரட்ட²ஸ்ஸ க³ணபூரகத்தாபா⁴வா கம்மகோபோவ ஹோதீதி.
Mahāsīmāsodhanassa dukkaratāya khaṇḍasīmāyameva yebhuyyena saṅghakammakaraṇanti āha ‘‘sīmamāḷake’’tiādi. Mahāsaṅghasannipātesu pana khaṇḍasīmāya appahonakatāya mahāsīmāya kamme kariyamānepi ayaṃ nayo gahetabbova. Ukkhipāpetvāti iminā kāyapaṭibaddhena sīmaṃ phusantopi sīmaṭṭhova hotīti dasseti. Purimanayepīti khaṇḍasīmato mahāsīmaṃ paviṭṭhasākhānayepi. Sīmaṭṭharukkhasākhāya nisinno sīmaṭṭhova hotīti āha ‘hatthapāsameva ānetabbo’’ti. Ettha ca ‘‘rukkhasākhādīhi aññamaññasambandhāsu etāsu khaṇḍasīmāya tayo bhikkhū, mahāsīmāya dveti evaṃ dvīsu sīmāsu sīmantarikaṃ aphusitvā, hatthapāsañca avijahitvā ṭhitehi pañcahi bhikkhūhi upasampadādi kammaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti keci vadanti, taṃ na yuttaṃ ‘‘nānāsīmāyaṃ ṭhitacatuttho kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīya’’ntiādivacanato (mahāva. 389). Tenevetthāpi mahāsīmaṃ sodhetvā māḷakasīmāyameva kammakaraṇaṃ vihitaṃ. Aññathā bhinnasīmaṭṭhatāya tatraṭṭhassa gaṇapūrakattābhāvā kammakopova hotīti.
யதி³ ஏவங் கத²ங் ச²ந்த³பாரிஸுத்³தி⁴ஆஹரணவஸேன மஹாஸீமாஸோத⁴னந்தி? தம்பி வினயஞ்ஞூ ந இச்ச²ந்தி, ஹத்த²பாஸானயனப³ஹிஸீமகரணவஸேன பனெத்த² ஸோத⁴னங் இச்ச²ந்தி, தி³ன்னஸ்ஸபி ச²ந்த³ஸ்ஸ அனாக³மனேன மஹாஸீமட்டோ² கம்மங் கோபேதீதி. யதி³ சஸ்ஸ ச²ந்தா³தி³ நாக³ச்ச²தி, கத²ங் ஸோ கம்மங் கோபெஸ்ஸதீதி? த்³வின்னங் விஸபா⁴க³ஸீமானங் ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸதோ, ஸோ ச ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ அட்ட²கதா²வசனப்பமாணதோ. ந ஹி வினயே ஸப்³ப³த்த² யுத்தி ஸக்கா ஞாதுங் பு³த்³த⁴கோ³சரத்தாதி வேதி³தப்³ப³ங். கேசி பன ‘‘ஸசே த்³வேபி ஸீமாயோ பூரெத்வா நிரந்தரங் டி²தேஸு பி⁴க்கூ²ஸு கம்மங் கரொந்தேஸு ஏகாய ஏவ ஸீமாய க³ணோ ச உபஸம்பதா³பெக்கோ² ச அனுஸ்ஸாவகோ ச ஏகதோ திட்ட²தி , கம்மங் ஸுகதமேவ ஹோதி. ஸசே பன கம்மாரஹோ வா அனுஸ்ஸாவகோ வா ஸீமந்தரட்டோ² ஹோதி, கம்மங் விபஜ்ஜதீ’’தி வத³ந்தி, தஞ்ச ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமாதி³ஸபா⁴க³ஸீமாஸு ஏவ யுஜ்ஜதி. யாஸு அஞ்ஞமஞ்ஞங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ஸுபி தோ³ஸோ நத்தி², யாஸு பன அத்தி², ந தாஸு, விஸபா⁴க³ஸீமாஸு ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ ஸதி ஏகத்த² டி²தோ இதரட்டா²னங் கம்மங் கோபேதி ஏவ அட்ட²கதா²ய ஸாமஞ்ஞதோ ஸோத⁴னஸ்ஸ வுத்தத்தாதி அம்ஹாகங் க²ந்தி, வீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³ப³ங்.
Yadi evaṃ kathaṃ chandapārisuddhiāharaṇavasena mahāsīmāsodhananti? Tampi vinayaññū na icchanti, hatthapāsānayanabahisīmakaraṇavasena panettha sodhanaṃ icchanti, dinnassapi chandassa anāgamanena mahāsīmaṭṭho kammaṃ kopetīti. Yadi cassa chandādi nāgacchati, kathaṃ so kammaṃ kopessatīti? Dvinnaṃ visabhāgasīmānaṃ sambandhadosato, so ca sambandhadoso aṭṭhakathāvacanappamāṇato. Na hi vinaye sabbattha yutti sakkā ñātuṃ buddhagocarattāti veditabbaṃ. Keci pana ‘‘sace dvepi sīmāyo pūretvā nirantaraṃ ṭhitesu bhikkhūsu kammaṃ karontesu ekāya eva sīmāya gaṇo ca upasampadāpekkho ca anussāvako ca ekato tiṭṭhati , kammaṃ sukatameva hoti. Sace pana kammāraho vā anussāvako vā sīmantaraṭṭho hoti, kammaṃ vipajjatī’’ti vadanti, tañca baddhasīmagāmasīmādisabhāgasīmāsu eva yujjati. Yāsu aññamaññaṃ rukkhādisambandhesupi doso natthi, yāsu pana atthi, na tāsu, visabhāgasīmāsu rukkhādisambandhe sati ekattha ṭhito itaraṭṭhānaṃ kammaṃ kopeti eva aṭṭhakathāya sāmaññato sodhanassa vuttattāti amhākaṃ khanti, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ.
ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.138) ‘‘உக்கி²பாபெத்வா காதுங் ந வட்டதீதி க²ண்ட³ஸீமாய அந்தோ டி²தத்தா ருக்க²ஸ்ஸ தத்த² டி²தோ ஹத்த²பாஸமேவ ஆனேதப்³போ³தி உக்கி²பாபெத்வா காதுங் ந வட்டதீ’’தி வுத்தங். வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 138) பன ‘‘உக்கி²பாபெத்வா காதுங் ந வட்டதி, கஸ்மா? அந்தோ டி²தத்தா. ருக்க²ஸ்ஸ ஹி ஹெட்டா² பத²வீக³தங் மூலங் க²ண்ட³ஸீமாயேவ ஹோதி. அப்³போ³ஹாரிகங் வாதி அபரே. ‘மஜ்ஜே² பன சி²ன்னே மஹாஸீமாய டி²தங் மூலங் மஹாஸீமமேவ ப⁴ஜதி, க²ண்ட³ஸீமாய டி²தங் க²ண்ட³ஸீமமேவ ப⁴ஜதி ததா³யத்தபத²வீஆதீ³ஹி அனுக்³க³ஹிதத்தா’தி ச வுத்தங். ‘ஸீமாய பச்சா² உட்டி²தருக்கே² நிஸீதி³த்வா கம்மங் காதுங் வட்டதி பச்சா² ஸீமாயங் கதகே³ஹே வியா’தி வத்வா ‘ப³ந்த⁴னகாலே டி²தே ருக்கே² நிஸீதி³த்வா காதுங் ந வட்டதி உபரிஸீமாய அக³மனதோ’தி காரணங் வத³ந்தி. ஏவங் ஸதி ப³ந்த⁴னகாலே புன ஆரோஹணங் நாம நத்தி², ப³ந்தி⁴தகாலே ஏவ ஆரோஹதீதி ஆபஜ்ஜதி பச்சா² உட்டி²தருக்கோ² பன தப்படிப³த்³த⁴த்தா ஸீமாஸங்க²மேவ க³தோ. ஏவங் புப்³பே³ உட்டி²தருக்கோ²பீதி க³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘யங் கிஞ்சீ’’தி வசனதோ திணாதி³பி ஸங்க³ஹிதங், மஹாதே²ராபி திணங் ஸோதெ⁴த்வாவ கரொந்தீ’’தி வுத்தங்.
Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.138) ‘‘ukkhipāpetvā kātuṃ na vaṭṭatīti khaṇḍasīmāya anto ṭhitattā rukkhassa tattha ṭhito hatthapāsameva ānetabboti ukkhipāpetvā kātuṃ na vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. mahāvagga 138) pana ‘‘ukkhipāpetvā kātuṃ na vaṭṭati, kasmā? Anto ṭhitattā. Rukkhassa hi heṭṭhā pathavīgataṃ mūlaṃ khaṇḍasīmāyeva hoti. Abbohārikaṃ vāti apare. ‘Majjhe pana chinne mahāsīmāya ṭhitaṃ mūlaṃ mahāsīmameva bhajati, khaṇḍasīmāya ṭhitaṃ khaṇḍasīmameva bhajati tadāyattapathavīādīhi anuggahitattā’ti ca vuttaṃ. ‘Sīmāya pacchā uṭṭhitarukkhe nisīditvā kammaṃ kātuṃ vaṭṭati pacchā sīmāyaṃ katagehe viyā’ti vatvā ‘bandhanakāle ṭhite rukkhe nisīditvā kātuṃ na vaṭṭati uparisīmāya agamanato’ti kāraṇaṃ vadanti. Evaṃ sati bandhanakāle puna ārohaṇaṃ nāma natthi, bandhitakāle eva ārohatīti āpajjati pacchā uṭṭhitarukkho pana tappaṭibaddhattā sīmāsaṅkhameva gato. Evaṃ pubbe uṭṭhitarukkhopīti gahetabbaṃ. ‘‘Yaṃ kiñcī’’ti vacanato tiṇādipi saṅgahitaṃ, mahātherāpi tiṇaṃ sodhetvāva karontī’’ti vuttaṃ.
ந ஓதரதீதி பணவஸண்டா²னபப்³ப³தாதீ³ஸு ஹெட்டா² பமாணரஹிதங் டா²னங் ந ஓதரதி. கிஞ்சாபி பனெத்த² ப³ஜ்ஜ²மானக்க²ணே உத்³த⁴ம்பி பமாணரஹிதபப்³ப³தாதி³ நாரோஹதி, ததா²பி தங் பச்சா² ஸீமட்ட²தாய ஸீமா ஹோதி. ஹெட்டா² பணவஸண்டா²னாதி³ பன உபரி ப³த்³தா⁴யபி ஸீமாய ஸீமஸங்க²ங் ந க³ச்ச²தி, தஸ்ஸேவ வஸேன ‘‘ந ஓதரதீ’’தி வுத்தங், இதரதா² ஓரோஹணாரோஹணானங் ஸாதா⁴ரணவஸேன ‘‘ந ஓதரதீ’’திஆதி³னா வத்தப்³ப³தோ. ஜாதங் யங் கிஞ்சீதி நிட்டி²தஸீமாய உபரி ஜாதங் விஜ்ஜமானங் புப்³பே³ டி²தங் பச்சா² ஸஞ்ஜாதங் பவிட்ட²ஞ்ச யங் கிஞ்சி ஸவிஞ்ஞாணகாவிஞ்ஞாணகங் ஸப்³ப³ம்பீதி அத்தோ². அந்தோஸீமாய ஹி ஹத்தி²க்க²ந்தா⁴தி³ஸவிஞ்ஞாணகேஸு நிஸின்னோபி பி⁴க்கு² ஸீமட்டோ²வ ஹோதி. ப³த்³தா⁴ய ஸீமாயாதி இத³ஞ்ச பகரணவஸேன உபலக்க²ணதோ வுத்தங். அப³த்³த⁴ஸீமாஸுபி ஸப்³பா³ஸு டி²தங் தங் ஸீமாஸங்க²மேவ க³ச்ச²தி. ஏகஸம்ப³ந்தே⁴ன க³தந்தி ருக்க²லதாதி³தத்ரஜாதமேவஸந்தா⁴ய வுத்தங். தாதி³ஸஞ்ஹி ‘‘இதோ க³த’’ந்தி வத்தப்³ப³தங் அரஹதி.
Na otaratīti paṇavasaṇṭhānapabbatādīsu heṭṭhā pamāṇarahitaṃ ṭhānaṃ na otarati. Kiñcāpi panettha bajjhamānakkhaṇe uddhampi pamāṇarahitapabbatādi nārohati, tathāpi taṃ pacchā sīmaṭṭhatāya sīmā hoti. Heṭṭhā paṇavasaṇṭhānādi pana upari baddhāyapi sīmāya sīmasaṅkhaṃ na gacchati, tasseva vasena ‘‘na otaratī’’ti vuttaṃ, itarathā orohaṇārohaṇānaṃ sādhāraṇavasena ‘‘na otaratī’’tiādinā vattabbato. Jātaṃ yaṃ kiñcīti niṭṭhitasīmāya upari jātaṃ vijjamānaṃ pubbe ṭhitaṃ pacchā sañjātaṃ paviṭṭhañca yaṃ kiñci saviññāṇakāviññāṇakaṃ sabbampīti attho. Antosīmāya hi hatthikkhandhādisaviññāṇakesu nisinnopi bhikkhu sīmaṭṭhova hoti. Baddhāya sīmāyāti idañca pakaraṇavasena upalakkhaṇato vuttaṃ. Abaddhasīmāsupi sabbāsu ṭhitaṃ taṃ sīmāsaṅkhameva gacchati. Ekasambandhena gatanti rukkhalatāditatrajātamevasandhāya vuttaṃ. Tādisañhi ‘‘ito gata’’nti vattabbataṃ arahati.
யங் பன ‘‘இதோ க³த’’ந்தி வா ‘‘ததோ ஆக³த’’ந்தி வா வத்துங் அஸக்குணெய்யங் உபோ⁴ஸு ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமாஸு உத³குக்கே²பனதீ³ஆதீ³ஸு ச திரியங் பதிதரஜ்ஜுத³ண்டா³தி³, தத்த² கிங் காதப்³ப³ந்தி? எத்த² பன ‘‘ப³த்³த⁴ஸீமாய பதிட்டி²தபா⁴கோ³ ப³த்³த⁴ஸீமா, கா³மஸீமாய பதிட்டி²தபா⁴கோ³ கா³மஸீமா தது³ப⁴யஸீமட்ட²பப்³ப³தாதி³ விய, ப³த்³த⁴ஸீமதோ உட்டி²தவடருக்க²ஸ்ஸ பாரோஹே, கா³மஸீமாய கா³மஸீமதோ உட்டி²தவடருக்க²ஸ்ஸ பாரோஹே ச ப³த்³த⁴ஸீமாய பதிட்டி²தேபி ஏஸேவ நயோ. மூலே பதிட்டி²தகாலதோ பட்டா²ய ஹி ‘இதோ க³தங், ததோ ஆக³த’ந்தி வத்துங் அஸக்குணெய்யதோ ஸோ பா⁴கோ³ யதா²பவிட்ட²ஸீமட்ட²ஸங்க²மேவ க³ச்ச²தி. தேஸங் ருக்க²பாரோஹானங் அந்தரா பன ஆகாஸட்ட²ஸாகா² பூ⁴மியங் ஸீமாபரிச்சே²த³ப்பமாணேன தது³ப⁴யஸீமா ஹோதீ’’தி கேசி வத³ந்தி. யஸ்மா பனஸ்ஸா ஸாகா²ய பாரோஹோ பவிட்ட²ஸீமாய பத²வியங் மூலேஹி பதிட்ட²ஹித்வாபி யாவ ஸாக²ங் வினா டா²துங் ந ஸக்கோதி, தாவ மூலஸீமட்ட²தங் ந விஜஹதி. யதா³ பன ஸண்டா²துங் ஸக்கோதி, ததா³பி பாரோஹமத்தமேவ பவிட்ட²ஸீமதங் ஸமுபேதி, தஸ்மா ஸப்³போ³பி ஆகாஸட்ட²ஸாகா²பா⁴கோ³ புரிமஸீமட்ட²தங் ந விஜஹதி ததோ ஆக³தபா⁴க³ஸ்ஸ அவிஜஹிதத்தாதி அம்ஹாகங் க²ந்தி. உத³குக்கே²பனதீ³ஆதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. தத்த² ச விஸபா⁴க³ஸீமாய ஏவ பவிட்டே² ஸகலஸீமாஸோத⁴னங், ஸபா⁴கா³ய பவிட்டே² பு²ஸித்வா டி²தமத்தபி⁴க்கு²ஸோத⁴னஞ்ச ஸப்³ப³ங் புப்³பே³ வுத்தனயமேவ.
Yaṃ pana ‘‘ito gata’’nti vā ‘‘tato āgata’’nti vā vattuṃ asakkuṇeyyaṃ ubhosu baddhasīmagāmasīmāsu udakukkhepanadīādīsu ca tiriyaṃ patitarajjudaṇḍādi, tattha kiṃ kātabbanti? Ettha pana ‘‘baddhasīmāya patiṭṭhitabhāgo baddhasīmā, gāmasīmāya patiṭṭhitabhāgo gāmasīmā tadubhayasīmaṭṭhapabbatādi viya, baddhasīmato uṭṭhitavaṭarukkhassa pārohe, gāmasīmāya gāmasīmato uṭṭhitavaṭarukkhassa pārohe ca baddhasīmāya patiṭṭhitepi eseva nayo. Mūle patiṭṭhitakālato paṭṭhāya hi ‘ito gataṃ, tato āgata’nti vattuṃ asakkuṇeyyato so bhāgo yathāpaviṭṭhasīmaṭṭhasaṅkhameva gacchati. Tesaṃ rukkhapārohānaṃ antarā pana ākāsaṭṭhasākhā bhūmiyaṃ sīmāparicchedappamāṇena tadubhayasīmā hotī’’ti keci vadanti. Yasmā panassā sākhāya pāroho paviṭṭhasīmāya pathaviyaṃ mūlehi patiṭṭhahitvāpi yāva sākhaṃ vinā ṭhātuṃ na sakkoti, tāva mūlasīmaṭṭhataṃ na vijahati. Yadā pana saṇṭhātuṃ sakkoti, tadāpi pārohamattameva paviṭṭhasīmataṃ samupeti, tasmā sabbopi ākāsaṭṭhasākhābhāgo purimasīmaṭṭhataṃ na vijahati tato āgatabhāgassa avijahitattāti amhākaṃ khanti. Udakukkhepanadīādīsupi eseva nayo. Tattha ca visabhāgasīmāya eva paviṭṭhe sakalasīmāsodhanaṃ, sabhāgāya paviṭṭhe phusitvā ṭhitamattabhikkhusodhanañca sabbaṃ pubbe vuttanayameva.
164. எத்த² ச நதீ³பாரஸீமாகதா²ய பாரயதீதி அஜ்ஜொ²த்த²ரதி. நதி³யா உபோ⁴ஸு தீரேஸு பதிட்ட²ஹமானா ஸீமா நதீ³அஜ்ஜொ²த்த²ரா நாம ஹோதீதி ஆஹ ‘‘நதி³ங் அஜ்ஜொ²த்த²ரமான’’ந்தி. அந்தோனதி³யஞ்ஹி ஸீமா ந ஓதரதி. நதீ³லக்க²ணே பன அஸதி ஓதரதி. ஸா ச ததா³ நதீ³பாரஸீமா ந ஹோதீதி ஆஹ ‘‘நதி³யா லக்க²ணங் நதீ³னிமித்தே வுத்தனயமேவா’’தி. அஸ்ஸாதி ப⁴வெய்ய. அவஸ்ஸங் லப்³ப⁴னெய்யா பன து⁴வனாவாவ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ந நாவாயாதி இமினா நாவங் வினாபி ஸீமா ப³த்³தா⁴ ஸுப³த்³தா⁴ ஏவ ஹோதி, ஆபத்திபரிஹாரத்தா² நாவாதி த³ஸ்ஸேதி.
164. Ettha ca nadīpārasīmākathāya pārayatīti ajjhottharati. Nadiyā ubhosu tīresu patiṭṭhahamānā sīmā nadīajjhottharā nāma hotīti āha ‘‘nadiṃ ajjhottharamāna’’nti. Antonadiyañhi sīmā na otarati. Nadīlakkhaṇe pana asati otarati. Sā ca tadā nadīpārasīmā na hotīti āha ‘‘nadiyā lakkhaṇaṃ nadīnimitte vuttanayamevā’’ti. Assāti bhaveyya. Avassaṃ labbhaneyyā pana dhuvanāvāva hotīti sambandho. Na nāvāyāti iminā nāvaṃ vināpi sīmā baddhā subaddhā eva hoti, āpattiparihāratthā nāvāti dasseti.
ருக்க²ஸங்கா⁴டமயோதி அனேகருக்கே² ஏகதோ க⁴டெத்வா கதஸேது. ருக்க²ங் சி²ந்தி³த்வா கதோதி பாட²ஸேஸோ. ‘‘ஸப்³ப³னிமித்தானங் அந்தோ டி²தபி⁴க்கூ² ஹத்த²பாஸே கத்வாதி இத³ங் உபி⁴ன்னங் தீரானங் ஏககா³மகெ²த்தபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பப்³ப³தஸண்டா²னாதி ஏகதோ உக்³க³ததீ³பஸிக²ரத்தா ஸமந்தபாஸாதி³காயங் வுத்தங்.
Rukkhasaṅghāṭamayoti anekarukkhe ekato ghaṭetvā katasetu. Rukkhaṃ chinditvā katoti pāṭhaseso. ‘‘Sabbanimittānaṃ anto ṭhitabhikkhū hatthapāse katvāti idaṃ ubhinnaṃ tīrānaṃ ekagāmakhettabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ. Pabbatasaṇṭhānāti ekato uggatadīpasikharattā samantapāsādikāyaṃ vuttaṃ.
165. ஸீமாஸமூஹனகதா²யங் ஸோதி பி⁴க்கு²னிஸங்கோ⁴. த்³வேபீதி த்³வே ஸமானஸங்வாஸஅவிப்பவாஸஸீமாயோ. அவிப்பவாஸஸீமாதி மஹாஸீமங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. தத்தே²வ யேபு⁴ய்யேன அவிப்பவாஸாதி. அவிப்பவாஸங் அஜானந்தாபீதி இத³ங் மஹாஸீமாய விஜ்ஜமானாவிஜ்ஜமானத்தங், தஸ்ஸா பா³ஹிரபரிச்சே²த³ஞ்ச அஜானந்தானங் வஸேன வுத்தங். ஏவங் அஜானந்தேஹிபி அந்தோஸீமாய ட²த்வா கம்மவாசாய கதாய ஸா ஸீமா ஸமூஹதாவ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஸமூஹனிதுஞ்சேவ ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீ’’தி. நிராஸங்கட்டா²னேதி க²ண்ட³ஸீமாரஹிதட்டா²னே. இத³ஞ்ச மஹாஸீமாய விஜ்ஜமானாயபி கம்மகரணஸுக²த்த²ங் க²ண்ட³ஸீமா இச்சி²தாதி தங் சேதியங்க³ணாதி³ப³ஹுஸன்னிபாதட்டா²னே ந ப³ந்த⁴தீதி வுத்தங். தத்தா²பி ஸா ப³த்³தா⁴ ஸுப³த்³தா⁴ ஏவ மஹாஸீமா விய. படிப³ந்தி⁴துங் பன ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தேவாதி இத³ங் க²ண்ட³ஸீமாய அஸமூஹதத்தா, தஸ்ஸா அவிஜ்ஜமானத்தஸ்ஸ அஜானநதோ ச மஹாஸீமாப³ந்த⁴னங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். க²ண்ட³ஸீமா பன நிராஸங்கட்டா²னே ப³ந்தி⁴துங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தேவ. ஸீமாஸம்பே⁴த³ங் கத்வாதி க²ண்ட³ஸீமாய விஜ்ஜமானபக்கே² ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரணஸம்பே⁴த³ங் கத்வா அவிஜ்ஜமானபக்கே²பி ஸம்பே⁴த³ஸங்காய அனிவத்தனேன ஸம்பே⁴த³ஸங்கங் கத்வா. அவிஹாரங் கரெய்யுந்தி ஸங்க⁴கம்மானாரஹங் கரெய்யுங். புப்³பே³ ஹி சேதியங்க³ணாதி³னிராஸங்கட்டா²னே கம்மங் காதுங் ஸக்கா, இதா³னி தம்பி வினாஸிதந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ந ஸமூஹனிதப்³பா³தி க²ண்ட³ஸீமங் அஜானந்தேஹி ந ஸமூஹனிதப்³பா³. உபோ⁴பி ந ஜானந்தீதி உபி⁴ன்னங் பதே³ஸனியமங் வா தாஸங் த்³வின்னம்பி வா அஞ்ஞதராய வா விஜ்ஜமானதங் வா அவிஜ்ஜமானதங் வா ந ஜானந்தி, ஸப்³ப³த்த² ஸங்கா ஏவ ஹோதி. நேவ ஸமூஹனிதுங், ந ப³ந்தி⁴துங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீதி இத³ங் நிராஸங்கட்டா²னே ட²த்வா ஸமூஹனிதுங் ஸக்கொந்தாபி மஹாஸீமங் படிப³ந்தி⁴துங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீதி இமமத்த²ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ந ச ஸக்கா…பே॰… கம்மவாசா காதுந்தி இத³ங் ஸீமாப³ந்த⁴னகம்மவாசங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தஸ்மாதி யஸ்மா ப³ந்தி⁴துங் ந ஸக்கா, தஸ்மா ந ஸமூஹனிதப்³பா³தி அத்தோ².
165. Sīmāsamūhanakathāyaṃ soti bhikkhunisaṅgho. Dvepīti dve samānasaṃvāsaavippavāsasīmāyo. Avippavāsasīmāti mahāsīmaṃ sandhāya vadati. Tattheva yebhuyyena avippavāsāti. Avippavāsaṃ ajānantāpīti idaṃ mahāsīmāya vijjamānāvijjamānattaṃ, tassā bāhiraparicchedañca ajānantānaṃ vasena vuttaṃ. Evaṃ ajānantehipi antosīmāya ṭhatvā kammavācāya katāya sā sīmā samūhatāva hotīti āha ‘‘samūhanituñceva bandhituñca sakkhissantī’’ti. Nirāsaṅkaṭṭhāneti khaṇḍasīmārahitaṭṭhāne. Idañca mahāsīmāya vijjamānāyapi kammakaraṇasukhatthaṃ khaṇḍasīmā icchitāti taṃ cetiyaṅgaṇādibahusannipātaṭṭhāne na bandhatīti vuttaṃ. Tatthāpi sā baddhā subaddhā eva mahāsīmā viya. Paṭibandhituṃ pana na sakkhissantevāti idaṃ khaṇḍasīmāya asamūhatattā, tassā avijjamānattassa ajānanato ca mahāsīmābandhanaṃ sandhāya vuttaṃ. Khaṇḍasīmā pana nirāsaṅkaṭṭhāne bandhituṃ sakkhissanteva. Sīmāsambhedaṃ katvāti khaṇḍasīmāya vijjamānapakkhe sīmāya sīmaṃ ajjhottharaṇasambhedaṃ katvā avijjamānapakkhepi sambhedasaṅkāya anivattanena sambhedasaṅkaṃ katvā. Avihāraṃ kareyyunti saṅghakammānārahaṃ kareyyuṃ. Pubbe hi cetiyaṅgaṇādinirāsaṅkaṭṭhāne kammaṃ kātuṃ sakkā, idāni tampi vināsitanti adhippāyo. Na samūhanitabbāti khaṇḍasīmaṃ ajānantehi na samūhanitabbā. Ubhopi na jānantīti ubhinnaṃ padesaniyamaṃ vā tāsaṃ dvinnampi vā aññatarāya vā vijjamānataṃ vā avijjamānataṃ vā na jānanti, sabbattha saṅkā eva hoti. Neva samūhanituṃ, na bandhituṃ sakkhissantīti idaṃ nirāsaṅkaṭṭhāne ṭhatvā samūhanituṃ sakkontāpi mahāsīmaṃ paṭibandhituṃ na sakkhissantīti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ. Na ca sakkā…pe… kammavācā kātunti idaṃ sīmābandhanakammavācaṃ sandhāya vuttaṃ. Tasmāti yasmā bandhituṃ na sakkā, tasmā na samūhanitabbāti attho.
கேசி பன ‘‘ஈதி³ஸேஸுபி விஹாரேஸு ச²பஞ்சமத்தே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா விஹாரகோடிதோ பட்டா²ய விஹாரபரிக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ ச ப³ஹி ச ஸமந்தா லெட்³டு³பாதே ஸப்³ப³த்த² மஞ்சப்பமாணே ஓகாஸே நிரந்தரங் ட²த்வா பட²மங் அவிப்பவாஸஸீமங், ததோ ஸமானஸங்வாஸகஸீமஞ்ச ஸமூஹனநவஸேன ஸீமாய ஸமுக்³கா⁴தே கதே தஸ்மிங் விஹாரே க²ண்ட³ஸீமாய, மஹாஸீமாய வா டி²தவிஜ்ஜமானத்தே ஸதி அவஸ்ஸங் ஏகஸ்மிங் மஞ்சட்டா²னே தாஸங் மஜ்ஜ²க³தா தே பி⁴க்கூ² தா ஸமூஹனெய்யுங், ததோ கா³மஸீமா ஏவ அவஸிஸ்ஸெய்ய. ந ஹெத்த² ஸீமாய, தப்பரிச்சே²த³ஸ்ஸ வா ஜானநங் அங்க³ங். ஸீமாய பன அந்தோடா²னங் ‘ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’தி கம்மவாசாகரணஞ்செத்த² அங்க³ங். அட்ட²கதா²யங் ‘க²ண்ட³ஸீமங் பன ஜானந்தா அவிப்பவாஸங் அஜானந்தாபி ஸமூஹனிதுஞ்சேவ ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீ’தி ஏவங் மஹாஸீமாய பரிச்சே²த³ஸ்ஸ அஜானநேபி ஸமூஹனநஸ்ஸ வுத்தத்தா கா³மஸீமாய ஏவ ச அவஸிட்டா²ய தத்த² யதா²ருசி து³வித⁴ம்பி ஸீமங் ப³ந்தி⁴துஞ்சேவ உபஸம்பதா³தி³கம்மங் காதுஞ்ச வட்டதீ’’தி வத³ந்தி, தங் யுத்தங் விய தி³ஸ்ஸதி, வீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³ப³ந்தி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) ஆக³தோ வினிச்ச²யோ. ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.144) பன ‘‘அவிப்பவாஸஸீமா ந ஸமூஹந்தப்³பா³தி மஹாஸீமங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. நிராஸங்கட்டா²னேஸு ட²த்வாதி சேதியங்க³ணாதீ³னங் க²ண்ட³ஸீமாய அனோகாஸத்தா வுத்தங். க²ண்ட³ஸீமஞ்ஹி ப³ந்த⁴ந்தா தாதி³ஸங் டா²னங் பஹாய அஞ்ஞஸ்மிங் விவித்தே ஓகாஸே ப³ந்த⁴ந்தி. அப்பேவ நாம ஸமூஹனிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீதி அவிப்பவாஸஸீமங்யேவ ஸமூஹனிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி, ந க²ண்ட³ஸீமங். படிப³ந்தி⁴துங் பன ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தேவாதி க²ண்ட³ஸீமாயங் அஞ்ஞாதத்தா ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. ந ஸமூஹனிதப்³பா³தி க²ண்ட³ஸீமங் அஜானந்தேஹி ந ஸமூஹனிதப்³பா³’’தி வுத்தங்.
Keci pana ‘‘īdisesupi vihāresu chapañcamatte bhikkhū gahetvā vihārakoṭito paṭṭhāya vihāraparikkhepassa anto ca bahi ca samantā leḍḍupāte sabbattha mañcappamāṇe okāse nirantaraṃ ṭhatvā paṭhamaṃ avippavāsasīmaṃ, tato samānasaṃvāsakasīmañca samūhananavasena sīmāya samugghāte kate tasmiṃ vihāre khaṇḍasīmāya, mahāsīmāya vā ṭhitavijjamānatte sati avassaṃ ekasmiṃ mañcaṭṭhāne tāsaṃ majjhagatā te bhikkhū tā samūhaneyyuṃ, tato gāmasīmā eva avasisseyya. Na hettha sīmāya, tapparicchedassa vā jānanaṃ aṅgaṃ. Sīmāya pana antoṭhānaṃ ‘samūhanissāmā’ti kammavācākaraṇañcettha aṅgaṃ. Aṭṭhakathāyaṃ ‘khaṇḍasīmaṃ pana jānantā avippavāsaṃ ajānantāpi samūhanituñceva bandhituñca sakkhissantī’ti evaṃ mahāsīmāya paricchedassa ajānanepi samūhananassa vuttattā gāmasīmāya eva ca avasiṭṭhāya tattha yathāruci duvidhampi sīmaṃ bandhituñceva upasampadādikammaṃ kātuñca vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati, vīmaṃsitvā gahetabbanti vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) āgato vinicchayo. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.144) pana ‘‘avippavāsasīmā na samūhantabbāti mahāsīmaṃ sandhāya vadati. Nirāsaṅkaṭṭhānesu ṭhatvāti cetiyaṅgaṇādīnaṃ khaṇḍasīmāya anokāsattā vuttaṃ. Khaṇḍasīmañhi bandhantā tādisaṃ ṭhānaṃ pahāya aññasmiṃ vivitte okāse bandhanti. Appeva nāma samūhanituṃ sakkhissantīti avippavāsasīmaṃyeva samūhanituṃ sakkhissanti, na khaṇḍasīmaṃ. Paṭibandhituṃ pana na sakkhissantevāti khaṇḍasīmāyaṃ aññātattā na sakkhissanti. Na samūhanitabbāti khaṇḍasīmaṃ ajānantehi na samūhanitabbā’’ti vuttaṃ.
166. ஏவங் ப³த்³த⁴ஸீமாவினிச்ச²யங் கதெ²த்வா இதா³னி அப³த்³த⁴ஸீமாவினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அப³த்³த⁴ஸீமா பனா’’தி ஆஹ. ஸா கதிவிதா⁴தி ஆஹ ‘‘கா³மஸீமா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமா உத³குக்கே²பஸீமாதி திவிதா⁴’’தி. பாளியங் (மஹாவ॰ 147) ‘‘அஸம்மதாய, பி⁴க்க²வே, ஸீமாயா’’திஆதி³னா கா³மஸீமா ஏவ ப³த்³த⁴ஸீமாய கெ²த்தங் அரஞ்ஞனதீ³ஆத³யோ விய ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஉத³குக்கே²பாதீ³னங், ஸா ச கா³மஸீமா ப³த்³த⁴ஸீமாய ரஹிதட்டா²னே ஸயமேவ ஸமானஸங்வாஸா ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘யா தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ கா³மஸீமா’’தி எத்த² கா³மபரிக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ ச ப³ஹி ச கெ²த்தவத்து²அரஞ்ஞபப்³ப³தாதி³கங் ஸப்³ப³ங் கா³மக்கெ²த்தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘கா³மஸ்ஸா’’தி வுத்தங், ந அந்தரக⁴ரமேவ, தஸ்மா தஸ்ஸ ஸகலஸ்ஸ கா³மக்கெ²த்தஸ்ஸ ஸம்ப³ந்த⁴னீயா கா³மஸீமாதி ஏவமத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. யோ ஹி ஸோ அந்தரக⁴ரகெ²த்தாதீ³ஸு அனேகேஸு பூ⁴மிபா⁴கே³ஸு ‘‘கா³மோ’’தி ஏகத்தேன லோகஜனேஹி பஞ்ஞத்தோ கா³மவோஹாரோ, ஸோவ இத⁴ ‘‘கா³மஸீமா’’திபி வுச்சதீதி அதி⁴ப்பாயோ. கா³மோ ஏவ ஹி கா³மஸீமா. இமினாவ நயேன உபரி அரஞ்ஞங் நதீ³ ஸமுத்³தோ³ ஜாதஸ்ஸரோதி, ஏவங் தேஸு தேஸு பூ⁴மிப்பதே³ஸேஸு ஏகத்தேன லோகஜனபஞ்ஞத்தானமேவ அரஞ்ஞாதீ³னங் அரஞ்ஞஸீமாதி³பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³, லோகே பன கா³மஸீமாதி³வோஹாரோ கா³மாதீ³னங் மரியாதா³யமேவ வத்துங் வட்டதி, ந கா³மக்கெ²த்தாதீ³ஸு ஸப்³ப³த்த². ஸாஸனே பன தே கா³மாத³யோ இதரனிவத்திஅத்தே²ன ஸயமேவ அத்தனோ மரியாதா³தி கத்வா கா³மோ ஏவ கா³மஸீமா, அரஞ்ஞமேவ அரஞ்ஞஸீமா, ஸமுத்³தோ³ ஏவ ஸமுத்³த³ஸீமாதி ஸீமாவோஹாரேன வுத்தாதி வேதி³தப்³போ³. பாளியங் நிக³மஸ்ஸ வாதி இத³ங் கா³மஸீமப்பபே⁴த³ங் உபலக்க²ணவஸேன த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். தேனாஹ ‘‘நக³ரம்பி க³ஹிதமேவா’’தி.
166. Evaṃ baddhasīmāvinicchayaṃ kathetvā idāni abaddhasīmāvinicchayaṃ dassetuṃ ‘‘abaddhasīmā panā’’ti āha. Sā katividhāti āha ‘‘gāmasīmā sattabbhantarasīmā udakukkhepasīmāti tividhā’’ti. Pāḷiyaṃ (mahāva. 147) ‘‘asammatāya, bhikkhave, sīmāyā’’tiādinā gāmasīmā eva baddhasīmāya khettaṃ araññanadīādayo viya sattabbhantaraudakukkhepādīnaṃ, sā ca gāmasīmā baddhasīmāya rahitaṭṭhāne sayameva samānasaṃvāsā hotīti dasseti. ‘‘Yā tassa gāmassa gāmasīmā’’ti ettha gāmaparikkhepassa anto ca bahi ca khettavatthuaraññapabbatādikaṃ sabbaṃ gāmakkhettaṃ sandhāya ‘‘gāmassā’’ti vuttaṃ, na antaragharameva, tasmā tassa sakalassa gāmakkhettassa sambandhanīyā gāmasīmāti evamattho gahetabbo. Yo hi so antaragharakhettādīsu anekesu bhūmibhāgesu ‘‘gāmo’’ti ekattena lokajanehi paññatto gāmavohāro, sova idha ‘‘gāmasīmā’’tipi vuccatīti adhippāyo. Gāmo eva hi gāmasīmā. Imināva nayena upari araññaṃ nadī samuddo jātassaroti, evaṃ tesu tesu bhūmippadesesu ekattena lokajanapaññattānameva araññādīnaṃ araññasīmādibhāvo veditabbo, loke pana gāmasīmādivohāro gāmādīnaṃ mariyādāyameva vattuṃ vaṭṭati, na gāmakkhettādīsu sabbattha. Sāsane pana te gāmādayo itaranivattiatthena sayameva attano mariyādāti katvā gāmo eva gāmasīmā, araññameva araññasīmā, samuddo eva samuddasīmāti sīmāvohārena vuttāti veditabbo. Pāḷiyaṃ nigamassa vāti idaṃ gāmasīmappabhedaṃ upalakkhaṇavasena dassetuṃ vuttaṃ. Tenāha ‘‘nagarampi gahitamevā’’ti.
ப³லிங் லப⁴ந்தீதி இத³ங் யேபு⁴ய்யவஸேன வுத்தங். ‘‘அயங் கா³மோ எத்தகோ கரீஸபா⁴கோ³’’திஆதி³னா பன ராஜபண்ணேஸு ஆரோபிதேஸு பூ⁴மிபா⁴கே³ஸு யஸ்மிங் யஸ்மிங் தளாகமாதிகாஸுஸானபப்³ப³தாதி³கே பதே³ஸே ப³லிங் ந க³ண்ஹந்தி, ஸோபி கா³மஸீமா ஏவ. ராஜாதீ³ஹி பரிச்சி²ன்னபூ⁴மிபா⁴கோ³ ஹி ஸப்³போ³வ ட²பெத்வா நதீ³லோணிஜாதஸ்ஸரே கா³மஸீமாதி வேதி³தப்³பா³. தேனாஹ ‘‘பரிச்சி²ந்தி³த்வா ராஜா கஸ்ஸசி தே³தீ’’தி. ஸசே பன தத்த² ராஜா கஞ்சி பதே³ஸங் கா³மந்தரேன யோஜேதி, ஸோ பவிட்ட²கா³மஸீமதங் ஏவ ப⁴ஜதி. நதீ³ஜாதஸ்ஸரே வினாஸெத்வா தளாகாதி³பா⁴வங் வா பூரெத்வா கெ²த்தாதி³பா⁴வங் வா பாபிதேஸுபி ஏஸேவ நயோ.
Baliṃ labhantīti idaṃ yebhuyyavasena vuttaṃ. ‘‘Ayaṃ gāmo ettako karīsabhāgo’’tiādinā pana rājapaṇṇesu āropitesu bhūmibhāgesu yasmiṃ yasmiṃ taḷākamātikāsusānapabbatādike padese baliṃ na gaṇhanti, sopi gāmasīmā eva. Rājādīhi paricchinnabhūmibhāgo hi sabbova ṭhapetvā nadīloṇijātassare gāmasīmāti veditabbā. Tenāha ‘‘paricchinditvā rājā kassaci detī’’ti. Sace pana tattha rājā kañci padesaṃ gāmantarena yojeti, so paviṭṭhagāmasīmataṃ eva bhajati. Nadījātassare vināsetvā taḷākādibhāvaṃ vā pūretvā khettādibhāvaṃ vā pāpitesupi eseva nayo.
யே பன கா³மா ராஜசோராதி³ப⁴யபீளிதேஹி மனுஸ்ஸேஹி ச²ட்³டி³தா சிரம்பி நிம்மனுஸ்ஸா திட்ட²ந்தி, ஸமந்தா பன கா³மா ஸந்தி, தேபி பாடேக்கங் கா³மஸீமாவ. தேஸு ஹி ராஜானோ ஸமந்தகா³மவாஸீஹி கஸாபெத்வா வா யேஹி கேஹிசி கஸிதட்டா²னங் லிகி²த்வா வா ப³லிங் க³ண்ஹந்தி, அஞ்ஞேன வா கா³மேன ஏகீபா⁴வங் உபனெந்தி, யே பன கா³மா ராஜூஹிபி பரிச்சத்தா கா³மகெ²த்தானந்தரிகா மஹாஅரஞ்ஞேன ஏகீபூ⁴தா, தே அகா³மகாரஞ்ஞஸீமதங் பாபுணந்தி, புரிமா கா³மஸீமா வினஸ்ஸதி, ராஜானோ பன ஏகஸ்மிங் அரஞ்ஞாதி³பதே³ஸே மஹந்தங் கா³மங் கத்வா அனேகஸஹஸ்ஸானி குலானி வாஸாபெத்வா தத்த² வாஸீனங் போ⁴க³கா³மாதி ஸமந்தா பூ⁴தகா³மே பரிச்சி²ந்தி³த்வா தெ³ந்தி, புராணனாமங் பன பரிச்சே²த³ஞ்ச ந வினாஸெந்தி, தேபி பச்சேகங் கா³மஸீமா ஏவ, எத்தாவதா புரிமகா³மஸீமதங் ந விஜஹந்தி. ஸா ச இதரா சாதிஆதி³ ‘‘ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா²’’தி பாளிபத³ஸ்ஸ (மஹாவ॰ 143) அதி⁴ப்பாயவிவரணங். தத்த² ஹி ஸா ச ராஜிச்சா²வஸேன பரிவத்தெத்வா ஸமுப்பன்னா அபி⁴னவா, இதரா ச அபரிவத்தா பகதிகா³மஸீமா யதா² ப³த்³த⁴ஸீமாய ஸப்³ப³ங் ஸங்க⁴கம்மங் காதுங் வட்டதி, ஏவமேதாபி ஸப்³ப³கம்மாரஹதாஸதி³ஸேன ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸா ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா²தி அதி⁴ப்பாயோ . ஸாமஞ்ஞதோ ‘‘ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸா’’தி வுத்தே திசீவராவிப்பவாஸஸீமங் ப³த்³த⁴ஸீமங் ஏவ மஞ்ஞந்தீதி தங்ஸதி³ஸதானிவத்தனமுகே²ன உபரிஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய தங்ஸதி³ஸதாபி அத்தீ²தி த³ஸ்ஸனநயஸ்ஸ இதே⁴வ பஸங்க³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘கேவல’’ந்திஆதி³ வுத்தங்.
Ye pana gāmā rājacorādibhayapīḷitehi manussehi chaḍḍitā cirampi nimmanussā tiṭṭhanti, samantā pana gāmā santi, tepi pāṭekkaṃ gāmasīmāva. Tesu hi rājāno samantagāmavāsīhi kasāpetvā vā yehi kehici kasitaṭṭhānaṃ likhitvā vā baliṃ gaṇhanti, aññena vā gāmena ekībhāvaṃ upanenti, ye pana gāmā rājūhipi pariccattā gāmakhettānantarikā mahāaraññena ekībhūtā, te agāmakāraññasīmataṃ pāpuṇanti, purimā gāmasīmā vinassati, rājāno pana ekasmiṃ araññādipadese mahantaṃ gāmaṃ katvā anekasahassāni kulāni vāsāpetvā tattha vāsīnaṃ bhogagāmāti samantā bhūtagāme paricchinditvā denti, purāṇanāmaṃ pana paricchedañca na vināsenti, tepi paccekaṃ gāmasīmā eva, ettāvatā purimagāmasīmataṃ na vijahanti. Sā ca itarā cātiādi ‘‘samānasaṃvāsā ekūposathā’’ti pāḷipadassa (mahāva. 143) adhippāyavivaraṇaṃ. Tattha hi sā ca rājicchāvasena parivattetvā samuppannā abhinavā, itarā ca aparivattā pakatigāmasīmā yathā baddhasīmāya sabbaṃ saṅghakammaṃ kātuṃ vaṭṭati, evametāpi sabbakammārahatāsadisena baddhasīmāsadisā samānasaṃvāsā ekūposathāti adhippāyo . Sāmaññato ‘‘baddhasīmāsadisā’’ti vutte ticīvarāvippavāsasīmaṃ baddhasīmaṃ eva maññantīti taṃsadisatānivattanamukhena uparisattabbhantarasīmāya taṃsadisatāpi atthīti dassananayassa idheva pasaṅgaṃ dassetuṃ ‘‘kevala’’ntiādi vuttaṃ.
விஞ்ஜா²டவிஸதி³ஸே அரஞ்ஞேதி யத்த² ‘‘அஸுககா³மஸ்ஸ இத³ங் கெ²த்த’’ந்தி கா³மவோஹாரோ நத்தி², யத்த² ச நேவ கஸந்தி ந வபந்தி, தாதி³ஸே அரஞ்ஞே. மச்ச²ப³ந்தா⁴னங் அக³மனபதா² நிம்மனுஸ்ஸாவாஸா ஸமுத்³த³ந்தரதீ³பகாபி எத்தே²வ ஸங்க³ய்ஹந்தி. யங் யஞ்ஹி அகா³மக்கெ²த்தபூ⁴தங் நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரவிரஹிதபதே³ஸங், தங் ஸப்³ப³ங் அரஞ்ஞஸீமாதி வேதி³தப்³ப³ங். ஸா ச ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமங் வினா ஸயமேவ ஸமானஸங்வாஸா ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸா, நதீ³ஆதி³ஸீமாஸு விய ஸப்³ப³மெத்த² ஸங்க⁴கம்மங் காதுங் வட்டதி. நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரானங் தாவ அட்ட²கதா²யங் ‘‘அத்தனோ ஸபா⁴வேனேவ ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸா’’திஆதி³னா வுத்தத்தா ஸீமதா ஸித்³தா⁴. அரஞ்ஞஸ்ஸ பன ஸீமதா கத²ந்தி? ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமானுஜானநஸுத்தாதி³ஸாமத்தி²யதோ. யதா² ஹி கா³மஸீமாய வக்³க³கம்மபரிஹாரத்த²ங் ப³ஹூ ப³த்³த⁴ஸீமாயோ அனுஞ்ஞாதா, தாஸஞ்ச த்³வின்னங் அந்தரா அஞ்ஞமஞ்ஞங் அஸம்பே⁴த³த்த²ங் ஸீமந்தரிகா அனுஞ்ஞாதா, ஏவமித⁴ அரஞ்ஞேபி ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமா. தாஸஞ்ச த்³வின்னங் அந்தராபி ஸீமந்தரிகாய பாளிஅட்ட²கதா²ஸு விதா⁴னஸாமத்தி²யதோ அரஞ்ஞஸ்ஸபி ஸபா⁴வேனேவ நதீ³ஆதீ³னங் விய ஸீமபா⁴வோ தத்த² வக்³க³கம்மபரிஹாரத்த²மேவ ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய அனுஞ்ஞாதத்தாவ ஸித்³தோ⁴தி வேதி³தப்³ப³ங். தத்த² ஸீமாயமேவ ஹி டி²தா ஸீமட்டா²னங் வக்³க³கம்மங் கரொந்தி, ந அஸீமாயங் ஆகாஸே டி²தா விய ஆகாஸட்டா²னங். ஏவமேவ ஹி ஸாமத்தி²யங் க³ஹெத்வா ‘‘ஸப்³பா³, பி⁴க்க²வே, நதீ³ அஸீமா’’திஆதி³னா (மஹாவ॰ 147) படிக்கி²த்தப³த்³த⁴ஸீமானம்பி நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரானங் அத்தனோ ஸபா⁴வேனேவ ஸீமபா⁴வோ அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 147) வுத்தோதி க³ஹேதப்³போ³.
Viñjhāṭavisadise araññeti yattha ‘‘asukagāmassa idaṃ khetta’’nti gāmavohāro natthi, yattha ca neva kasanti na vapanti, tādise araññe. Macchabandhānaṃ agamanapathā nimmanussāvāsā samuddantaradīpakāpi ettheva saṅgayhanti. Yaṃ yañhi agāmakkhettabhūtaṃ nadīsamuddajātassaravirahitapadesaṃ, taṃ sabbaṃ araññasīmāti veditabbaṃ. Sā ca sattabbhantarasīmaṃ vinā sayameva samānasaṃvāsā baddhasīmāsadisā, nadīādisīmāsu viya sabbamettha saṅghakammaṃ kātuṃ vaṭṭati. Nadīsamuddajātassarānaṃ tāva aṭṭhakathāyaṃ ‘‘attano sabhāveneva baddhasīmāsadisā’’tiādinā vuttattā sīmatā siddhā. Araññassa pana sīmatā kathanti? Sattabbhantarasīmānujānanasuttādisāmatthiyato. Yathā hi gāmasīmāya vaggakammaparihāratthaṃ bahū baddhasīmāyo anuññātā, tāsañca dvinnaṃ antarā aññamaññaṃ asambhedatthaṃ sīmantarikā anuññātā, evamidha araññepi sattabbhantarasīmā. Tāsañca dvinnaṃ antarāpi sīmantarikāya pāḷiaṭṭhakathāsu vidhānasāmatthiyato araññassapi sabhāveneva nadīādīnaṃ viya sīmabhāvo tattha vaggakammaparihāratthameva sattabbhantarasīmāya anuññātattāva siddhoti veditabbaṃ. Tattha sīmāyameva hi ṭhitā sīmaṭṭhānaṃ vaggakammaṃ karonti, na asīmāyaṃ ākāse ṭhitā viya ākāsaṭṭhānaṃ. Evameva hi sāmatthiyaṃ gahetvā ‘‘sabbā, bhikkhave, nadī asīmā’’tiādinā (mahāva. 147) paṭikkhittabaddhasīmānampi nadīsamuddajātassarānaṃ attano sabhāveneva sīmabhāvo aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 147) vuttoti gahetabbo.
அத²ஸ்ஸ டி²தோகாஸதோதி தஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ டி²தோகாஸதோ. ஸசேபி ஹி பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸங் திட்ட²தி, தஸ்ஸ டி²தோகாஸஸ்ஸ பா³ஹிரந்ததோ பட்டா²ய பி⁴க்கூ²னங் வக்³க³கம்மபரிஹாரத்த²ங் ஸீமாபெக்கா²ய உப்பன்னாய தாய ஸஹ ஸயமேவ உப்பன்னா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமா ஸமானஸங்வாஸகாதி அதி⁴ப்பாயோ. யத்த² பன கு²த்³த³கே அரஞ்ஞே மஹந்தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி பரிபுண்ணதாய வக்³க³கம்மஸங்காபா⁴வேன ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாபெக்கா² நத்தி², தத்த² ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமா ந உப்பஜ்ஜதி. கேவலாரஞ்ஞஸீமாயமேவ, தத்த² ஸங்கே⁴ன கம்மங் காதப்³ப³ங். நதீ³ஆதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. வக்க²தி ஹி ‘‘ஸசே நதீ³ நாதிதீ³கா⁴ ஹோதி, பப⁴வதோ பட்டா²ய யாவ முக²த்³வாரா ஸப்³ப³த்த² ஸங்கோ⁴ நிஸீத³தி, உத³குக்கே²பஸீமாய கம்மங் நத்தீ²’’திஆதி³ (வி॰ ஸங்க³॰ அட்ட²॰ 167), இமினா ஏவ ச வசனேன வக்³க³கம்மபரிஹாரத்த²ங் ஸீமாபெக்கா²ய ஸதி ஏவ உத³குக்கே²பஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமா உப்பஜ்ஜந்தி, நாஸதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Athassaṭhitokāsatoti tassa bhikkhussa ṭhitokāsato. Sacepi hi bhikkhusahassaṃ tiṭṭhati, tassa ṭhitokāsassa bāhirantato paṭṭhāya bhikkhūnaṃ vaggakammaparihāratthaṃ sīmāpekkhāya uppannāya tāya saha sayameva uppannā sattabbhantarasīmā samānasaṃvāsakāti adhippāyo. Yattha pana khuddake araññe mahantehi bhikkhūhi paripuṇṇatāya vaggakammasaṅkābhāvena sattabbhantarasīmāpekkhā natthi, tattha sattabbhantarasīmā na uppajjati. Kevalāraññasīmāyameva, tattha saṅghena kammaṃ kātabbaṃ. Nadīādīsupi eseva nayo. Vakkhati hi ‘‘sace nadī nātidīghā hoti, pabhavato paṭṭhāya yāva mukhadvārā sabbattha saṅgho nisīdati, udakukkhepasīmāya kammaṃ natthī’’tiādi (vi. saṅga. aṭṭha. 167), iminā eva ca vacanena vaggakammaparihāratthaṃ sīmāpekkhāya sati eva udakukkhepasattabbhantarasīmā uppajjanti, nāsatīti daṭṭhabbaṃ.
கேசி பன ‘‘ஸமந்தா அப்³ப⁴ந்தரங் மினித்வா பரிச்சே²த³கரணேனேவ ஸீமா ஸஞ்ஜாயதி, ந ஸயமேவா’’தி வத³ந்தி, தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். யதி³ ஹி அப்³ப⁴ந்தரபரிச்சே²த³கரணப்பகாரேன ஸீமா உப்பஜ்ஜெய்ய, அப³த்³த⁴ஸீமாவ ந ஸியா பி⁴க்கூ²னங் கிரியாபகாரஸித்³தி⁴தோ. அபிச வட்³ட⁴கிஹத்தா²னங் பகதிஹத்தா²னஞ்ச லோகே அனேகவித⁴த்தா, வினயே ‘‘ஈதி³ஸங் ஹத்த²பமாண’’ந்தி அவுத்தத்தா ச ‘‘யேன கேனசி மினிதே ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதேன நு கோ² ஹத்தே²ன மினிதங், ந நு கோ²’’தி ஸீமாய விபத்திஸங்கா ப⁴வெய்ய, மினந்தேஹி ச அனுமத்தம்பி ஊனமதி⁴கமகத்வா மினிதுங் அஸக்குணெய்யதாய விபத்தி ஏவ ஸியா, பரிஸவஸேன சாயங் வட்³ட⁴மானா தேஸங் மினநேன வட்³ட⁴தி, ஹாயதி வா. ஸங்கே⁴ ச கம்மங் கத்வா க³தே அயங் பி⁴க்கூ²னங் பயோகே³ன ஸமுப்பன்னா ஸீமா தேஸங் பயோகே³ன விக³ச்ச²தி ந விக³ச்ச²தி ச, கத²ங் ப³த்³த⁴ஸீமா விய யாவ ஸாஸனந்தரதா⁴னா ந திட்டெ²ய்ய, டி²தியா ச புராணவிஹாரேஸு விய ஸகலேபி விஸுங் அரஞ்ஞே கதஸீமா ஸம்பே⁴த³ஸங்கா ந ப⁴வெய்ய, தஸ்மா ஸீமாபெக்கா²ய ஏவ ஸமுப்பஜ்ஜதி, தப்³பி³க³மேன விக³ச்ச²தீதி க³ஹேதப்³ப³ங். யதா² செத்த², ஏவங் உத³குக்கே²பஸீமாயம்பி நதீ³ஆதீ³ஸுபி.
Keci pana ‘‘samantā abbhantaraṃ minitvā paricchedakaraṇeneva sīmā sañjāyati, na sayamevā’’ti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ. Yadi hi abbhantaraparicchedakaraṇappakārena sīmā uppajjeyya, abaddhasīmāva na siyā bhikkhūnaṃ kiriyāpakārasiddhito. Apica vaḍḍhakihatthānaṃ pakatihatthānañca loke anekavidhattā, vinaye ‘‘īdisaṃ hatthapamāṇa’’nti avuttattā ca ‘‘yena kenaci minite bhagavatā anuññātena nu kho hatthena minitaṃ, na nu kho’’ti sīmāya vipattisaṅkā bhaveyya, minantehi ca anumattampi ūnamadhikamakatvā minituṃ asakkuṇeyyatāya vipatti eva siyā, parisavasena cāyaṃ vaḍḍhamānā tesaṃ minanena vaḍḍhati, hāyati vā. Saṅghe ca kammaṃ katvā gate ayaṃ bhikkhūnaṃ payogena samuppannā sīmā tesaṃ payogena vigacchati na vigacchati ca, kathaṃ baddhasīmā viya yāva sāsanantaradhānā na tiṭṭheyya, ṭhitiyā ca purāṇavihāresu viya sakalepi visuṃ araññe katasīmā sambhedasaṅkā na bhaveyya, tasmā sīmāpekkhāya eva samuppajjati, tabbigamena vigacchatīti gahetabbaṃ. Yathā cettha, evaṃ udakukkhepasīmāyampi nadīādīsupi.
தத்தா²பி ஹி மஜ்ஜி²மபுரிஸோ ந பஞ்ஞாயதி, ததா² ஸப்³ப³தா²மேன கி²பனங், உப⁴யத்த²பி ச யஸ்ஸங் தி³ஸாயங் ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸ்ஸ, உத³குக்கே²பஸ்ஸ வா ஓகாஸோ நப்பஹோதி, தத்த² கத²ங் மினநங், கி²பனங் வா ப⁴வெய்ய, கா³மக்கெ²த்தாதீ³ஸு பவிஸனதோ அகெ²த்தே ஸீமா பவிட்டா² கின்னாம ஸீமா ந விபஜ்ஜெய்ய. அபெக்கா²ய ஸீமுப்பத்தியங் பன யதோ பஹோதி, தத்த² ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஉத³குக்கே²பஸீமா ஸயமேவ பரிபுண்ணா ஜாயந்தி. யதோ பன நப்பஹோதி, தத்த² அத்தனோ கெ²த்தப்பமாணேனேவ ஜாயந்தி, ந ப³ஹி. யங் பனெத்த² அப்³ப⁴ந்தரமினநப்பமாணஸ்ஸ வாலுகாதி³கி²பனகம்மஸ்ஸ ச த³ஸ்ஸனங், தங் ஸயங்ஜாதஸீமானங் டி²தட்டா²னஸ்ஸ பரிச்சே²த³னத்த²ங் கதங் கா³மூபசாரக⁴ரூபசாரஜானநத்த²ங் லெட்³டு³ஸுப்பாதி³கி²பனவிதா⁴னத³ஸ்ஸனங் விய. தேனேவ மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ ஊனவீஸதிவஸ்ஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா) ‘‘ஸீமங் வா ஸம்மன்னதி, உத³குக்கே²பங் வா பரிச்சி²ந்த³தீ’’தி வுத்தங். ஏவங் கதேபி தஸ்ஸ பரிச்சே²த³ஸ்ஸ யாதா²வதோ ஞாதுங் அஸக்குணெய்யத்தேன புது²லதோ ஞத்வா அந்தோ திட்ட²ந்தேஹி நிராஸங்கட்டா²னே டா²தப்³ப³ங், அஞ்ஞங் ப³ஹி கரொந்தேஹி அதிதூ³ரே நிராஸங்கட்டா²னே பேஸேதப்³ப³ங்.
Tatthāpi hi majjhimapuriso na paññāyati, tathā sabbathāmena khipanaṃ, ubhayatthapi ca yassaṃ disāyaṃ sattabbhantarassa, udakukkhepassa vā okāso nappahoti, tattha kathaṃ minanaṃ, khipanaṃ vā bhaveyya, gāmakkhettādīsu pavisanato akhette sīmā paviṭṭhā kinnāma sīmā na vipajjeyya. Apekkhāya sīmuppattiyaṃ pana yato pahoti, tattha sattabbhantaraudakukkhepasīmā sayameva paripuṇṇā jāyanti. Yato pana nappahoti, tattha attano khettappamāṇeneva jāyanti, na bahi. Yaṃ panettha abbhantaraminanappamāṇassa vālukādikhipanakammassa ca dassanaṃ, taṃ sayaṃjātasīmānaṃ ṭhitaṭṭhānassa paricchedanatthaṃ kataṃ gāmūpacāragharūpacārajānanatthaṃ leḍḍusuppādikhipanavidhānadassanaṃ viya. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. ūnavīsativassasikkhāpadavaṇṇanā) ‘‘sīmaṃ vā sammannati, udakukkhepaṃ vā paricchindatī’’ti vuttaṃ. Evaṃ katepi tassa paricchedassa yāthāvato ñātuṃ asakkuṇeyyattena puthulato ñatvā anto tiṭṭhantehi nirāsaṅkaṭṭhāne ṭhātabbaṃ, aññaṃ bahi karontehi atidūre nirāsaṅkaṭṭhāne pesetabbaṃ.
அபரே பன ‘‘ஸீமாபெக்கா²ய கிச்சங் நத்தி², மக்³க³க³மனநஹானாதி³அத்தே²ஹி ஏகபி⁴க்கு²ஸ்மிம்பி அரஞ்ஞே வா நதீ³ஆதீ³ஸு வா பவிட்டே² தங் பரிக்கி²பித்வா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஉத³குக்கே²பஸீமா ஸயமேவ பபா⁴ விய பதீ³பஸ்ஸ ஸமுப்பஜ்ஜதி. கா³மக்கெ²த்தாதீ³ஸு தஸ்மிங் ஓதிண்ணமத்தே விக³ச்ச²தி. தேனேவெத்த² த்³வின்னங் ஸங்கா⁴னங் விஸுங் கம்மங் கரொந்தானங் ஸீமாத்³வயஸ்ஸ அந்தரா ஸீமந்தரிகங் அஞ்ஞங் ஸத்தப்³ப⁴ந்தரங் உத³குக்கே²பஞ்ச ட²பேதுங் அனுஞ்ஞாதங். ஸீமாபரியந்தே ஹி கேனசி கம்மேன பேஸிதஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸமந்தா ஸஞ்ஜாதா ஸீமா இதரேஸங் ஸீமாய பு²ஸித்வா ஸீமாஸம்பே⁴த³ங் கரெய்ய, ஸோ மா ஹோதூதி வா, இதரதா² ஹத்த²சதுரங்கு³லமத்தாயபெத்த² ஸீமந்தரிகாய அனுஜானிதப்³ப³தோ. அபிச ஸீமந்தரிகாய டி²தஸ்ஸ உப⁴யத்த² கம்மகோபவசனதோபி சேதங் ஸிஜ்ஜ²தி தம்பி பரிக்கி²பித்வா ஸயமேவ ஸஞ்ஜாதாய ஸீமாய உபி⁴ன்னம்பி ஸீமானங், ஏகாய ஏவ வா ஸங்கரதோ. இதரதா² தஸ்ஸ கம்மகோபவசனங் ந யுஜ்ஜெய்ய. வுத்தஞ்ஹி மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘பரிச்சே²த³ப்³ப⁴ந்தரே ஹத்த²பாஸங் விஜஹித்வா டி²தோபி பரிச்சே²த³தோ ப³ஹி அஞ்ஞங் தத்தகங்யேவ பரிச்சே²த³ங் அனதிக்கமித்வா டி²தோபி கம்மங் கோபேதீ’தி. கிஞ்ச அகா³மகாரஞ்ஞே டி²தஸ்ஸ கம்மகரணிச்சா²விரஹிதஸ்ஸபி பி⁴க்கு²னோ ஸத்தப்³ப⁴ந்தரபரிச்சி²ன்னே அப்³போ⁴காஸே சீவரவிப்பவாஸோ ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதோ, ஸோ ச பரிச்சே²தோ³ ஸீமா, ஏவங் அபெக்க²ங் வினா ஸமுப்பன்னா. தேனேவெத்த² ‘அயங் ஸீமா சீவரவிப்பவாஸபரிஹாரம்பி லப⁴தீ’தி (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 147) வுத்தங், தஸ்மா கம்மகரணிச்ச²ங் வினாபி வுத்தனயேன ஸமுப்பத்தி க³ஹேதப்³பா³’’தி வத³ந்தி. தங் ந யுத்தங் பதீ³பபபா⁴ விய ஸப்³ப³புக்³க³லானம்பி பச்சேகங் ஸீமாஸம்ப⁴வேன ஸங்கே⁴, க³ணே வா கம்மங் கரொந்தே தத்த² டி²தானங் பி⁴க்கூ²னங் ஸமந்தா பச்சேகங் ஸமுப்பன்னானங் அனேகஸீமானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸங்கரதோ³ஸப்பஸங்க³தோ. பரிஸவஸேன சஸ்ஸா வட்³டி⁴ ஹானி ச ஸம்ப⁴வதி, பச்சா² ஆக³தானங் அபி⁴னவஸீமந்தருப்பத்தி ஏவ, க³தானங் ஸமந்தா டி²தஸீமாவினாஸோ ச ப⁴வெய்ய.
Apare pana ‘‘sīmāpekkhāya kiccaṃ natthi, maggagamananahānādiatthehi ekabhikkhusmimpi araññe vā nadīādīsu vā paviṭṭhe taṃ parikkhipitvā sattabbhantaraudakukkhepasīmā sayameva pabhā viya padīpassa samuppajjati. Gāmakkhettādīsu tasmiṃ otiṇṇamatte vigacchati. Tenevettha dvinnaṃ saṅghānaṃ visuṃ kammaṃ karontānaṃ sīmādvayassa antarā sīmantarikaṃ aññaṃ sattabbhantaraṃ udakukkhepañca ṭhapetuṃ anuññātaṃ. Sīmāpariyante hi kenaci kammena pesitassa bhikkhuno samantā sañjātā sīmā itaresaṃ sīmāya phusitvā sīmāsambhedaṃ kareyya, so mā hotūti vā, itarathā hatthacaturaṅgulamattāyapettha sīmantarikāya anujānitabbato. Apica sīmantarikāya ṭhitassa ubhayattha kammakopavacanatopi cetaṃ sijjhati tampi parikkhipitvā sayameva sañjātāya sīmāya ubhinnampi sīmānaṃ, ekāya eva vā saṅkarato. Itarathā tassa kammakopavacanaṃ na yujjeyya. Vuttañhi mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘paricchedabbhantare hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhitopi paricchedato bahi aññaṃ tattakaṃyeva paricchedaṃ anatikkamitvā ṭhitopi kammaṃ kopetī’ti. Kiñca agāmakāraññe ṭhitassa kammakaraṇicchāvirahitassapi bhikkhuno sattabbhantaraparicchinne abbhokāse cīvaravippavāso bhagavatā anuññāto, so ca paricchedo sīmā, evaṃ apekkhaṃ vinā samuppannā. Tenevettha ‘ayaṃ sīmā cīvaravippavāsaparihārampi labhatī’ti (mahāva. aṭṭha. 147) vuttaṃ, tasmā kammakaraṇicchaṃ vināpi vuttanayena samuppatti gahetabbā’’ti vadanti. Taṃ na yuttaṃ padīpapabhā viya sabbapuggalānampi paccekaṃ sīmāsambhavena saṅghe, gaṇe vā kammaṃ karonte tattha ṭhitānaṃ bhikkhūnaṃ samantā paccekaṃ samuppannānaṃ anekasīmānaṃ aññamaññaṃ saṅkaradosappasaṅgato. Parisavasena cassā vaḍḍhi hāni ca sambhavati, pacchā āgatānaṃ abhinavasīmantaruppatti eva, gatānaṃ samantā ṭhitasīmāvināso ca bhaveyya.
பாளியங் (மஹாவ॰ 147) பன ‘‘ஸமந்தா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரா, அயங் தத்த² ஸமானஸங்வாஸா’’திஆதி³னா ஏகா ஏவ ஸத்தப்³ப⁴ந்தரா உத³குக்கே²பா ச அனுஞ்ஞாதா, ந சேஸா ஸீமா ஸபா⁴வேன, காரணஸாமத்தி²யேன வா பபா⁴ விய பதீ³பஸ்ஸ உப்பஜ்ஜதி, கிந்து ப⁴க³வதோ அனுஜானநேனேவ. ப⁴க³வா ச இமா அனுஜானந்தோ பி⁴க்கூ²னங் வக்³க³கம்மபரிஹாரேன கம்மகரணஸுக²த்த²மேவ அனுஞ்ஞாஸீதி கத²ங் நஹானாதி³கிச்சேன பவிட்டா²னம்பி ஸமந்தா தாஸங் ஸீமானங் ஸமுப்பத்தி பயோஜனாபா⁴வா, பயோஜனே ச ஏகங் ஏவ பயோஜனந்தி கத²ங் பச்சேகங் பி⁴க்கு²க³ணனாய அனேகஸீமாஸமுப்பத்தி. ‘‘ஏகஸீமாய ஹத்த²பாஸங் அவிஜஹித்வா டி²தா’’தி (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ஹி வுத்தங். யங் பன த்³வின்னங் ஸீமானங் அந்தரா தத்தகபரிச்சே²தே³னேவ ஸீமந்தரிகாட²பனவசனங், தத்த² டி²தானங் கம்மகோபவசனஞ்ச, தம்பி இமாஸங் ஸீமானங் பரிச்சே²த³ஸ்ஸ து³ப்³போ³த⁴தாய ஸீமாய ஸம்பே⁴த³ஸங்கங் கம்மகோபஸங்கஞ்ச தூ³ரதோ பரிஹரிதுங் வுத்தங்.
Pāḷiyaṃ (mahāva. 147) pana ‘‘samantā sattabbhantarā, ayaṃ tattha samānasaṃvāsā’’tiādinā ekā eva sattabbhantarā udakukkhepā ca anuññātā, na cesā sīmā sabhāvena, kāraṇasāmatthiyena vā pabhā viya padīpassa uppajjati, kintu bhagavato anujānaneneva. Bhagavā ca imā anujānanto bhikkhūnaṃ vaggakammaparihārena kammakaraṇasukhatthameva anuññāsīti kathaṃ nahānādikiccena paviṭṭhānampi samantā tāsaṃ sīmānaṃ samuppatti payojanābhāvā, payojane ca ekaṃ eva payojananti kathaṃ paccekaṃ bhikkhugaṇanāya anekasīmāsamuppatti. ‘‘Ekasīmāya hatthapāsaṃ avijahitvā ṭhitā’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) hi vuttaṃ. Yaṃ pana dvinnaṃ sīmānaṃ antarā tattakaparicchedeneva sīmantarikāṭhapanavacanaṃ, tattha ṭhitānaṃ kammakopavacanañca, tampi imāsaṃ sīmānaṃ paricchedassa dubbodhatāya sīmāya sambhedasaṅkaṃ kammakopasaṅkañca dūrato pariharituṃ vuttaṃ.
யோ ச சீவரவிப்பவாஸத்த²ங் ப⁴க³வதா அப்³போ⁴காஸே த³ஸ்ஸிதோ ஸத்தப்³ப⁴ந்தரபரிச்சே²தோ³, ஸோ ஸீமா ஏவ ந ஹோதி, கெ²த்ததளாகாதி³பரிச்சே²தோ³ விய அயமெத்த² ஏகோ பரிச்சே²தோ³வ. தத்த² ச ப³ஹூஸு பி⁴க்கூ²ஸு ஏகதோ டி²தேஸு தேஸங் விஸுங் விஸுங் அத்தனோ டி²தட்டா²னதோ பட்டா²ய ஸமந்தா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரபரிச்சே²த³ப்³ப⁴ந்தரே ஏவ சீவரங் ட²பேதப்³ப³ங், ந பரிஸபரியந்ததோ. பரிஸபரியந்ததோ பட்டா²ய ஹி அப்³ப⁴ந்தரே க³ய்ஹமானே ஸத்தப்³ப⁴ந்தரபரியோஸானே ட²பிதசீவரங் மஜ்ஜே² டி²தஸ்ஸ ஸத்தப்³ப⁴ந்தரதோ ப³ஹி ஹோதீதி தங் அருணுக்³க³மனே நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஸியா. ஸீமா பன பரிஸபரியந்ததோவ க³ஹேதப்³பா³. சீவரவிப்பவாஸபரிஹாரோபெத்த² அஜ்ஜோ²காஸபரிச்சே²த³ஸ்ஸ விஜ்ஜமானத்தா வுத்தோ, ந பன யாவ ஸீமாபரிச்சே²த³ங் லப்³ப⁴மானத்தா மஹாஸீமாய அவிப்பவாஸஸீமாவோஹாரோ விய. மஹாஸீமாயம்பி ஹி கா³மகா³மூபசாரேஸு சீவரங் நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஹோதி, இதா⁴பி மஜ்ஜே² டி²தஸ்ஸ ஸீமாபரியந்தே நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஹோதி, தஸ்மா யதா²வுத்தஸீமாபெக்கா²வஸேனேவ தாஸங் ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஉத³குக்கே²பஸீமானங் உப்பத்தி, தப்³பி³க³மேன வினாஸோ ச க³ஹேதப்³போ³தி அம்ஹாகங் க²ந்தி, வீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³ப³ங். அஞ்ஞோ வா பகாரோ இதோ யுத்ததரோ க³வேஸிதப்³போ³.
Yo ca cīvaravippavāsatthaṃ bhagavatā abbhokāse dassito sattabbhantaraparicchedo, so sīmā eva na hoti, khettataḷākādiparicchedo viya ayamettha eko paricchedova. Tattha ca bahūsu bhikkhūsu ekato ṭhitesu tesaṃ visuṃ visuṃ attano ṭhitaṭṭhānato paṭṭhāya samantā sattabbhantaraparicchedabbhantare eva cīvaraṃ ṭhapetabbaṃ, na parisapariyantato. Parisapariyantato paṭṭhāya hi abbhantare gayhamāne sattabbhantarapariyosāne ṭhapitacīvaraṃ majjhe ṭhitassa sattabbhantarato bahi hotīti taṃ aruṇuggamane nissaggiyaṃ siyā. Sīmā pana parisapariyantatova gahetabbā. Cīvaravippavāsaparihāropettha ajjhokāsaparicchedassa vijjamānattā vutto, na pana yāva sīmāparicchedaṃ labbhamānattā mahāsīmāya avippavāsasīmāvohāro viya. Mahāsīmāyampi hi gāmagāmūpacāresu cīvaraṃ nissaggiyaṃ hoti, idhāpi majjhe ṭhitassa sīmāpariyante nissaggiyaṃ hoti, tasmā yathāvuttasīmāpekkhāvaseneva tāsaṃ sattabbhantaraudakukkhepasīmānaṃ uppatti, tabbigamena vināso ca gahetabboti amhākaṃ khanti, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Añño vā pakāro ito yuttataro gavesitabbo.
இத⁴ பன ‘‘அரஞ்ஞே ஸமந்தா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரா’’தி ஏவங் பாளியங் (மஹாவ॰ 147), ‘‘விஞ்ஜா²டவிஸதி³ஸே அரஞ்ஞே ஸமந்தா ஸத்தப்³ப⁴ந்தரா’’தி அட்ட²கதா²யஞ்ச (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 147) ருக்கா²தி³னிரந்தரேபி அரஞ்ஞே ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய விஹிதத்தா அத்தனோ நிஸ்ஸயபூ⁴தாய அரஞ்ஞஸீமாய ஸஹ ஏதிஸ்ஸா ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ தோ³ஸாபா⁴வோ, பகே³வ அகா³மகே ருக்கே²தி நிஸ்ஸிதேபி பதே³ஸே சீவரவிப்பவாஸஸ்ஸ ருக்க²பரிஹாரங் வினாவ அஜ்ஜோ²காஸபரிஹாரோ ச அனுமதோதி ஸித்³தோ⁴தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Idha pana ‘‘araññe samantā sattabbhantarā’’ti evaṃ pāḷiyaṃ (mahāva. 147), ‘‘viñjhāṭavisadise araññe samantā sattabbhantarā’’ti aṭṭhakathāyañca (mahāva. aṭṭha. 147) rukkhādinirantarepi araññe sattabbhantarasīmāya vihitattā attano nissayabhūtāya araññasīmāya saha etissā rukkhādisambandhe dosābhāvo, pageva agāmake rukkheti nissitepi padese cīvaravippavāsassa rukkhaparihāraṃ vināva ajjhokāsaparihāro ca anumatoti siddhoti veditabbaṃ.
உபசாரத்தா²யாதி ஸீமந்தரிகத்தா²ய. ஸத்தப்³ப⁴ந்தரதோ அதி⁴கங் வட்டதி, ஊனகங் பன ந வட்டதி ஏவ ஸத்தப்³ப⁴ந்தரபரிச்சே²த³ஸ்ஸ து³ப்³பி³ஜானத்தா. தஸ்மா ஸங்க⁴ங் வினா ஏகேனபி பி⁴க்கு²னா ப³ஹி திட்ட²ந்தேன அஞ்ஞங் ஸத்தப்³ப⁴ந்தரங் அதிக்கமித்வா தூ³ரே ஏவ டா²தப்³ப³ங். இதரதா² கம்மகோபஸங்கரதோ. உத³குக்கே²பேபி ஏஸேவ நயோ. தேனேவ வக்க²தி ‘‘ஊனகங் பன ந வட்டதீ’’தி (வி॰ ஸங்க³॰அட்ட²॰ 167). இத³ஞ்செத்த² ஸீமந்தரிகாவிதா⁴னங் த்³வின்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானங் ஸீமந்தரிகானுஜானநஸுத்தானுலோமதோ ஸித்³த⁴ந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். கிஞ்சாபி ஹி ப⁴க³வதா நிதா³னவஸேன ஏககா³மனிஸ்ஸிதானங் ஏகஸபா⁴கா³னஞ்ச த்³வின்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானமேவ அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸம்பே⁴த³அஜ்ஜொ²த்த²ரணதோ³ஸபரிஹாராய ஸீமந்தரிகா அனுஞ்ஞாதா, ததா²பி தத³னுலோமதோ ஏகங் அரஞ்ஞஸீமங் நதீ³ஆதி³ஸீமஞ்ச நிஸ்ஸிதானங் ஏகஸபா⁴கா³னங் த்³வின்னங் ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமானம்பி உத³குக்கே²பஸீமானம்பி அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணங், ஸீமந்தரிகங் வினா அப்³யவதா⁴னேன டா²னஞ்ச ப⁴க³வதா அனபி⁴மதமேவாதி ஞத்வா அட்ட²கதா²சரியா இதா⁴பி ஸீமந்தரிகாவிதா⁴னமகங்ஸு. விஸபா⁴க³ஸீமானம்பி ஹி ஏகஸீமானிஸ்ஸிதத்தங் ஏகஸபா⁴க³த்தஞ்சாதி த்³வீஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³மே ஸதி ஏவ ஸீமந்தரிகங் வினா டா²னங் ஸம்பே⁴தா³ய ஹோதி, நாஸதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸீமந்தரிகவிதா⁴னஸாமத்தி²யேனேவ சேதாஸங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தோ⁴பி ப³த்³த⁴ஸீமா விய அஞ்ஞமஞ்ஞங் ந வட்டதீதி அயம்பி நயதோ த³ஸ்ஸிதோவாதி க³ஹேதப்³ப³ங்.
Upacāratthāyāti sīmantarikatthāya. Sattabbhantarato adhikaṃ vaṭṭati, ūnakaṃ pana na vaṭṭati eva sattabbhantaraparicchedassa dubbijānattā. Tasmā saṅghaṃ vinā ekenapi bhikkhunā bahi tiṭṭhantena aññaṃ sattabbhantaraṃ atikkamitvā dūre eva ṭhātabbaṃ. Itarathā kammakopasaṅkarato. Udakukkhepepi eseva nayo. Teneva vakkhati ‘‘ūnakaṃ pana na vaṭṭatī’’ti (vi. saṅga.aṭṭha. 167). Idañcettha sīmantarikāvidhānaṃ dvinnaṃ baddhasīmānaṃ sīmantarikānujānanasuttānulomato siddhanti daṭṭhabbaṃ. Kiñcāpi hi bhagavatā nidānavasena ekagāmanissitānaṃ ekasabhāgānañca dvinnaṃ baddhasīmānameva aññamaññaṃ sambhedaajjhottharaṇadosaparihārāya sīmantarikā anuññātā, tathāpi tadanulomato ekaṃ araññasīmaṃ nadīādisīmañca nissitānaṃ ekasabhāgānaṃ dvinnaṃ sattabbhantarasīmānampi udakukkhepasīmānampi aññamaññaṃ sambhedajjhottharaṇaṃ, sīmantarikaṃ vinā abyavadhānena ṭhānañca bhagavatā anabhimatamevāti ñatvā aṭṭhakathācariyā idhāpi sīmantarikāvidhānamakaṃsu. Visabhāgasīmānampi hi ekasīmānissitattaṃ ekasabhāgattañcāti dvīhaṅgehi samannāgame sati eva sīmantarikaṃ vinā ṭhānaṃ sambhedāya hoti, nāsatīti daṭṭhabbaṃ. Sīmantarikavidhānasāmatthiyeneva cetāsaṃ rukkhādisambandhopi baddhasīmā viya aññamaññaṃ na vaṭṭatīti ayampi nayato dassitovāti gahetabbaṃ.
167. ஸபா⁴வேனேவாதி இமினா கா³மஸீமா விய அப³த்³த⁴ஸீமாதி த³ஸ்ஸேதி. ஸப்³ப³மெத்த² ஸங்க⁴கம்மங் காதுங் வட்டதீதி ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா²தி த³ஸ்ஸேதி. யேன கேனசீதி அந்தமஸோ ஸூகராதி³னா ஸத்தேன. மஹோகே⁴ன பன உண்ணதட்டா²னதோ நின்னட்டா²னே பதந்தேன க²தோ கு²த்³த³கோ வா மஹந்தோ வா லக்க²ணயுத்தோ ‘‘ஜாதஸ்ஸரோ’’த்வேவ வுச்சதி. எத்த²பி கு²த்³த³கே உத³குக்கே²பகிச்சங் நத்தி². ஸமுத்³தே³ பன ஸப்³ப³த்த² உத³குக்கே²பஸீமாயமேவ கம்மங் காதப்³ப³ங் ஸோதே⁴துங் து³க்கரத்தா. புன தத்தா²தி லோகவோஹாரஸித்³தீ⁴ஸு ஏவ தாஸு நதீ³ஆதீ³ஸு தீஸு அப³த்³த⁴ஸீமாஸு புன வக்³க³கம்மபரிஹாரத்த²ங் ஸாஸனவோஹாரஸித்³தா⁴ய அப³த்³த⁴ஸீமாய பரிச்சே²த³ங் த³ஸ்ஸெந்தோதி அதி⁴ப்பாயோ. பாளியங் (மஹாவ॰ 147) ‘‘யங் மஜ்ஜி²மஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸா’’திஆதீ³ஸு உத³கங் உக்கி²பித்வா கி²பீயதி எத்தா²தி உத³குக்கே²போ, உத³கஸ்ஸ பதனோகாஸோ, தஸ்மா உத³குக்கே²பா, அயஞ்ஹெத்த² பத³ஸம்ப³ந்த⁴வஸேன அத்தோ² – பரிஸபரியந்ததோ பட்டா²ய ஸமந்தா யாவ மஜ்ஜி²மஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ உத³குக்கே²போ உத³கஸ்ஸ பதனட்டா²னங், தாவ யங் தங் பரிச்சி²ன்னட்டா²னங், அயங் தத்த² நதீ³ஆதீ³ஸு அபரா ஸமானஸங்வாஸா உத³குக்கே²பஸீமாதி.
167.Sabhāvenevāti iminā gāmasīmā viya abaddhasīmāti dasseti. Sabbamettha saṅghakammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti samānasaṃvāsā ekūposathāti dasseti. Yena kenacīti antamaso sūkarādinā sattena. Mahoghena pana uṇṇataṭṭhānato ninnaṭṭhāne patantena khato khuddako vā mahanto vā lakkhaṇayutto ‘‘jātassaro’’tveva vuccati. Etthapi khuddake udakukkhepakiccaṃ natthi. Samudde pana sabbattha udakukkhepasīmāyameva kammaṃ kātabbaṃ sodhetuṃ dukkarattā. Puna tatthāti lokavohārasiddhīsu eva tāsu nadīādīsu tīsu abaddhasīmāsu puna vaggakammaparihāratthaṃ sāsanavohārasiddhāya abaddhasīmāya paricchedaṃ dassentoti adhippāyo. Pāḷiyaṃ (mahāva. 147) ‘‘yaṃ majjhimassa purisassā’’tiādīsu udakaṃ ukkhipitvā khipīyati etthāti udakukkhepo, udakassa patanokāso, tasmā udakukkhepā, ayañhettha padasambandhavasena attho – parisapariyantato paṭṭhāya samantā yāva majjhimassa purisassa udakukkhepo udakassa patanaṭṭhānaṃ, tāva yaṃ taṃ paricchinnaṭṭhānaṃ, ayaṃ tattha nadīādīsu aparā samānasaṃvāsā udakukkhepasīmāti.
தஸ்ஸ அந்தோதி தஸ்ஸ உத³குக்கே²பபரிச்சி²ன்னஸ்ஸ டா²னஸ்ஸ அந்தோ. ந கேவலஞ்ச தஸ்ஸேவ அந்தோ, ததோ ப³ஹிபி, ‘‘ஏகஸ்ஸ உத³குக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ டா²துங் ந வட்டதீ’’தி வசனங் உத³குக்கே²பபரிச்சே²த³ஸ்ஸ து³ப்³பி³ஜானதோ கம்மகோபஸங்கா ஹோதீதி . தேனேவ மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘பரிச்சே²த³ப்³ப⁴ந்தரே ஹத்த²பாஸங் விஜஹித்வா டி²தோபி பரிச்சே²த³தோ ப³ஹி அஞ்ஞங் தத்தகங்யேவ பரிச்சே²த³ங் அனதிக்கமித்வா டி²தோபி கம்மங் கோபேதி, இத³ங் ஸப்³ப³அட்ட²கதா²ஸு ஸன்னிட்டா²ன’’ந்தி வுத்தங். யங் பனெத்த² ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.147) ‘‘தஸ்ஸ அந்தோஹத்த²பாஸங் விஜஹித்வா டி²தோ கம்மங் கோபேதீதி இமினா பரிச்சே²த³தோ ப³ஹி யத்த² கத்த²சி டி²தோ கம்மங் ந கோபேதீ’’தி வத்வா மாதிகாட்ட²கதா²வசனம்பி படிக்கி²பித்வா ‘‘நேவ பாளியங் ந அட்ட²கதா²யங் உபலப்³ப⁴தீ’’திஆதி³ ப³ஹு பபஞ்சிதங், தங் ந ஸுந்த³ரங் இத⁴ அட்ட²கதா²வசனேன மாதிகாட்ட²கதா²வசனஸ்ஸ நயதோ ஸங்ஸந்த³னதோ ஸங்க⁴டனதோ. ததா² ஹி த்³வின்னங் உத³குக்கே²பபஅச்சே²தா³னமந்தரா வித³த்தி²சதுரங்கு³லமத்தம்பி ஸீமந்தரிகங் அட²பெத்வா ‘‘அஞ்ஞோ உத³குக்கே²போ ஸீமந்தரிகாய ட²பேதப்³போ³, ‘‘ததோ அதி⁴கங் வட்டதி ஏவ, ஊனகங் பன ந வட்டதீ’’தி ஏவங் இதே⁴வ வுத்தேன இமினா அட்ட²கதா²வசனேன ஸீமந்தரிகோபசாரே உத³குக்கே²பதோ ஊனகே ட²பிதே ஸீமாய ஸீமாஸம்பே⁴த³தோ கம்மகோபோபி வுத்தோ ஏவ. யத³க்³கே³ன ச ஏவங் வுத்தோ, தத³க்³கே³ன ச தத்த² ஏகபி⁴க்கு²னோ பவேஸேபி ஸதி தஸ்ஸ ஸீமட்ட²பா⁴வதோ கம்மகோபோ வுத்தோ ஏவ ஹோதி. அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஊனகங் பன ந வட்டதீ’’தி கத²னஞ்சேதங் உத³குக்கே²பபரிச்சே²த³ஸ்ஸ து³ப்³பி³ஜானந்தேனபி ஸீமாஸம்பே⁴த³ஸங்காபரிஹாரத்த²ங் வுத்தங். ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமானமந்தரா தத்தகபரிச்சே²தே³னேவ ஸீமந்தரிகவிதா⁴னவசனதோபி ஏதாஸங் து³ப்³பி³ஜானபரிச்சே²த³தா, தத்த² ச டி²தானங் கம்மகோபஸங்கா ஸிஜ்ஜ²தி. கம்மகோபஸங்கட்டா²னம்பி ஆசரியா தூ³ரதோ பரிஹாரத்த²ங் ‘‘கம்மகோபட்டா²ன’’ந்தி வத்வாவ ட²பேஸுந்தி க³ஹேதப்³ப³ங்.
Tassa antoti tassa udakukkhepaparicchinnassa ṭhānassa anto. Na kevalañca tasseva anto, tato bahipi, ‘‘ekassa udakukkhepassa anto ṭhātuṃ na vaṭṭatī’’ti vacanaṃ udakukkhepaparicchedassa dubbijānato kammakopasaṅkā hotīti . Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘paricchedabbhantare hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhitopi paricchedato bahi aññaṃ tattakaṃyeva paricchedaṃ anatikkamitvā ṭhitopi kammaṃ kopeti, idaṃ sabbaaṭṭhakathāsu sanniṭṭhāna’’nti vuttaṃ. Yaṃ panettha sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.147) ‘‘tassa antohatthapāsaṃ vijahitvā ṭhito kammaṃ kopetīti iminā paricchedato bahi yattha katthaci ṭhito kammaṃ na kopetī’’ti vatvā mātikāṭṭhakathāvacanampi paṭikkhipitvā ‘‘neva pāḷiyaṃ na aṭṭhakathāyaṃ upalabbhatī’’tiādi bahu papañcitaṃ, taṃ na sundaraṃ idha aṭṭhakathāvacanena mātikāṭṭhakathāvacanassa nayato saṃsandanato saṅghaṭanato. Tathā hi dvinnaṃ udakukkhepapaacchedānamantarā vidatthicaturaṅgulamattampi sīmantarikaṃ aṭhapetvā ‘‘añño udakukkhepo sīmantarikāya ṭhapetabbo, ‘‘tato adhikaṃ vaṭṭati eva, ūnakaṃ pana na vaṭṭatī’’ti evaṃ idheva vuttena iminā aṭṭhakathāvacanena sīmantarikopacāre udakukkhepato ūnake ṭhapite sīmāya sīmāsambhedato kammakopopi vutto eva. Yadaggena ca evaṃ vutto, tadaggena ca tattha ekabhikkhuno pavesepi sati tassa sīmaṭṭhabhāvato kammakopo vutto eva hoti. Aṭṭhakathāyaṃ ‘‘ūnakaṃ pana na vaṭṭatī’’ti kathanañcetaṃ udakukkhepaparicchedassa dubbijānantenapi sīmāsambhedasaṅkāparihāratthaṃ vuttaṃ. Sattabbhantarasīmānamantarā tattakaparicchedeneva sīmantarikavidhānavacanatopi etāsaṃ dubbijānaparicchedatā, tattha ca ṭhitānaṃ kammakopasaṅkā sijjhati. Kammakopasaṅkaṭṭhānampi ācariyā dūrato parihāratthaṃ ‘‘kammakopaṭṭhāna’’nti vatvāva ṭhapesunti gahetabbaṃ.
ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.147) பன – அபரிச்சி²ன்னாயாதி ப³த்³த⁴ஸீமாவஸேன அகதபரிச்சே²தா³ய. யேன கேனசி க²ணித்வா அகதோதி அந்தமஸோ திரச்சா²னேனபி க²ணித்வா அகதோ. தஸ்ஸ அந்தோஹத்த²பாஸங் விஜஹித்வா டி²தோ கம்மங் கோபேதீதி இமினா பரிச்சே²த³தோ ப³ஹி யத்த² கத்த²சி டி²தோ கம்மங் ந கோபேதீதி தீ³பேதி. யங் பன வுத்தங் மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘பரிச்சே²த³ப்³ப⁴ந்தரே ஹத்த²பாஸங் விஜஹித்வா டி²தோபி பரிச்சே²த³தோ ப³ஹி அஞ்ஞங் தத்தகங்யேவ பரிச்சே²த³ங் அனதிக்கமித்வா டி²தோபி கம்மங் கோபேதி, இத³ங் ஸப்³ப³அட்ட²கதா²ஸு ஸன்னிட்டா²ன’’ந்தி. தத்த² அஞ்ஞங் தத்தகங்யேவ பரிச்சே²த³ங் அனதிக்கமித்வா டி²தோபி கம்மங் கோபேதீதி இத³ங் நேவ பாளியங், ந அட்ட²கதா²யங் உபலப்³ப⁴தி, யதி³ சேதங் த்³வின்னங் ஸங்கா⁴னங் விஸுங் உபோஸதா²தி³கம்மகரணாதி⁴காரே வுத்தத்தா உத³குக்கே²பதோ ப³ஹி அஞ்ஞங் உத³குக்கே²பங் அனதிக்கமித்வா உபோஸதா²தி³கரணத்த²ங் டி²தோ ஸங்கோ⁴ ஸீமாஸம்பே⁴த³ஸம்ப⁴வதோ கம்மங் கோபேதீதி இமினா அதி⁴ப்பாயேன வுத்தங் ஸியா, ஏவம்பி யுஜ்ஜெய்ய. தேனேவ மாதிகாட்ட²கதா²ய லீனத்த²ப்பகாஸனியங் (கங்கா²॰ டீ॰ நிதா³னவண்ணனா) வுத்தங் ‘‘அஞ்ஞங் தத்தகங்யேவ பரிச்சே²த³ந்தி து³தியங் உத³குக்கே²பங் அனதிக்கந்தோபி கோபேதி. கஸ்மா? அத்தனோ உத³குக்கே²பஸீமாய பரேஸங் உத³குக்கே²பஸீமாய அஜ்ஜொ²த்த²டத்தா ஸீமாஸம்பே⁴தோ³ ஹோதி, தஸ்மா கோபேதீ’’தி. ‘‘இத³ங் ஸப்³ப³அட்ட²கதா²ஸு ஸன்னிட்டா²ன’’ந்தி ச இமினாவ அதி⁴ப்பாயேன வுத்தந்தி க³ஹேதப்³ப³ங் ஸப்³பா³ஸுபி அட்ட²கதா²ஸு ஸீமாஸம்பே⁴த³ஸ்ஸ அனிச்சி²தத்தா. தேனேவ ஹி ‘‘அத்தனோ ச அஞ்ஞேஸஞ்ச உத³குக்கே²பபரிச்சே²த³ஸ்ஸ அந்தரா அஞ்ஞோ உத³குக்கே²போ ஸீமந்தரிகத்தா²ய ட²பேதப்³போ³’’தி வுத்தங். அஞ்ஞே பனெத்த² அஞ்ஞதா²பி பபஞ்செந்தி, தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங்.
Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.147) pana – aparicchinnāyāti baddhasīmāvasena akataparicchedāya. Yena kenaci khaṇitvā akatoti antamaso tiracchānenapi khaṇitvā akato. Tassa antohatthapāsaṃ vijahitvā ṭhito kammaṃ kopetīti iminā paricchedato bahi yattha katthaci ṭhito kammaṃ na kopetīti dīpeti. Yaṃ pana vuttaṃ mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘paricchedabbhantare hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhitopi paricchedato bahi aññaṃ tattakaṃyeva paricchedaṃ anatikkamitvā ṭhitopi kammaṃ kopeti, idaṃ sabbaaṭṭhakathāsu sanniṭṭhāna’’nti. Tattha aññaṃ tattakaṃyeva paricchedaṃ anatikkamitvā ṭhitopi kammaṃ kopetīti idaṃ neva pāḷiyaṃ, na aṭṭhakathāyaṃ upalabbhati, yadi cetaṃ dvinnaṃ saṅghānaṃ visuṃ uposathādikammakaraṇādhikāre vuttattā udakukkhepato bahi aññaṃ udakukkhepaṃ anatikkamitvā uposathādikaraṇatthaṃ ṭhito saṅgho sīmāsambhedasambhavato kammaṃ kopetīti iminā adhippāyena vuttaṃ siyā, evampi yujjeyya. Teneva mātikāṭṭhakathāya līnatthappakāsaniyaṃ (kaṅkhā. ṭī. nidānavaṇṇanā) vuttaṃ ‘‘aññaṃ tattakaṃyeva paricchedanti dutiyaṃ udakukkhepaṃ anatikkantopi kopeti. Kasmā? Attano udakukkhepasīmāya paresaṃ udakukkhepasīmāya ajjhotthaṭattā sīmāsambhedo hoti, tasmā kopetī’’ti. ‘‘Idaṃ sabbaaṭṭhakathāsu sanniṭṭhāna’’nti ca imināva adhippāyena vuttanti gahetabbaṃ sabbāsupi aṭṭhakathāsu sīmāsambhedassa anicchitattā. Teneva hi ‘‘attano ca aññesañca udakukkhepaparicchedassa antarā añño udakukkhepo sīmantarikatthāya ṭhapetabbo’’ti vuttaṃ. Aññe panettha aññathāpi papañcenti, taṃ na gahetabbaṃ.
ஸப்³ப³த்த² ஸங்கோ⁴ நிஸீத³தீதி ஹத்த²பாஸங் அவிஜஹித்வா நிஸீத³தி. உத³குக்கே²பஸீமாய கம்மங் நத்தீ²தி யஸ்மா ஸப்³போ³பி நதீ³பதே³ஸோ பி⁴க்கூ²ஹி அஜ்ஜொ²த்த²டோ, தஸ்மா ஸமந்ததோ நதி³யா அபா⁴வா உத³குக்கே²பப்பயோஜனங் நத்தி². உத³குக்கே²பப்பமாணா ஸீமந்தரிகா ஸுவிஞ்ஞெய்யதரா ஹோதி, ஸீமாஸம்பே⁴த³ஸங்கா ச ந ஸியாதி ஸாமீசித³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘அஞ்ஞோ உத³குக்கே²போ ஸீமந்தரிகத்தா²ய ட²பேதப்³போ³’’தி வுத்தங். யத்தகேன பன ஸீமாஸம்பே⁴தோ³ ந ஹோதி, தத்தகங் ட²பேதுங் வட்டதியேவ. தேனேவாஹு போராணா ‘‘யத்தகேன ஸீமாஸம்பே⁴தோ³ ந ஹோதி, தத்தகம்பி ட²பேதுங் வட்டதீ’’தி. ஊனகங் பன ந வட்டதீதி இத³ம்பி உத³குக்கே²பஸீமாய பரிஸவஸேன வட்³ட⁴னதோ ஸீமாஸம்பே⁴த³ஸங்கா ஸியாதி தன்னிவாரணத்த²மேவ வுத்தந்தி வுத்தங்.
Sabbattha saṅgho nisīdatīti hatthapāsaṃ avijahitvā nisīdati. Udakukkhepasīmāya kammaṃ natthīti yasmā sabbopi nadīpadeso bhikkhūhi ajjhotthaṭo, tasmā samantato nadiyā abhāvā udakukkhepappayojanaṃ natthi. Udakukkhepappamāṇā sīmantarikā suviññeyyatarā hoti, sīmāsambhedasaṅkā ca na siyāti sāmīcidassanatthaṃ ‘‘añño udakukkhepo sīmantarikatthāya ṭhapetabbo’’ti vuttaṃ. Yattakena pana sīmāsambhedo na hoti, tattakaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭatiyeva. Tenevāhu porāṇā ‘‘yattakena sīmāsambhedo na hoti, tattakampi ṭhapetuṃ vaṭṭatī’’ti. Ūnakaṃ pana na vaṭṭatīti idampi udakukkhepasīmāya parisavasena vaḍḍhanato sīmāsambhedasaṅkā siyāti tannivāraṇatthameva vuttanti vuttaṃ.
வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயம்பி (வஜிர॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 147) – யங் மஜ்ஜி²மஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ ஸமந்தா உத³குக்கே²பாதி பன ஏதிஸ்ஸா நதி³யா சதுவக்³கா³தீ³னங் ஸங்கா⁴னங் விஸுங் சதுவக்³க³கரணீயாதி³கம்மகரணகாலே ஸீமாபரிச்சே²த³த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங் திசீவரேன விப்பவாஸாவிப்பவாஸபரிச்சே²த³த³ஸ்ஸனத்த²ம்பி ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய பரிச்சே²த³த³ஸ்ஸனங் வியாதி ஆசரியா, தஸ்மா உத³குக்கே²பபரிச்சே²தா³பா⁴வேபி அந்தோனதி³யங் கம்மங் காதுங் வட்டதீதி ஸித்³த⁴ங். அயங் பன விஸேஸோ – தத்த² நாவாக³தோ சே, நாவாயங் வுத்தனயேன, ஸத்த²க³தோ சே, ஸத்தே² வுத்தனயேன. ஸோ சே அதிரேகசாதுமாஸனிவுத்தோ² சே, கா³மே வுத்தனயேன திசீவராவிப்பவாஸோ வேதி³தப்³போ³. தத்தா²பி அயங் விஸேஸோ – ஸசே ஸத்தோ² உத³குக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ ஹோதி, உத³குக்கே²பஸீமா பமாணந்தி ஏகே. ஸத்தோ²வ பமாணந்தி ஆசரியா. ஸசே பனெத்த² ப³ஹூ பி⁴க்கூ²திஆதி³ம்ஹி கேசி அதி⁴ட்டா²னுபோஸத²ங், கேசி க³ணுபோஸத²ங், கேசி ஸங்கு⁴போஸத²ந்தி வத்துகாமதாய ‘‘ப³ஹூ ஸங்கா⁴’’தி அவத்வா ‘‘பி⁴க்கூ²’’தி வுத்தங். ஊனகங் பன ந வட்டதீதி எத்த² ஸீமாஸம்பே⁴த³ஸம்ப⁴வதோதி உபதிஸ்ஸத்தே²ரோ. ட²பெந்தே ஹி ஊனகங் ந ட²பேதப்³ப³ங், ‘‘அட்ட²பேதும்பி வட்டதி ஏவா’’தி வுத்தந்தி வுத்தங்.
Vajirabuddhiṭīkāyampi (vajira. ṭī. mahāvagga 147) – yaṃ majjhimassa purisassa samantā udakukkhepāti pana etissā nadiyā catuvaggādīnaṃ saṅghānaṃ visuṃ catuvaggakaraṇīyādikammakaraṇakāle sīmāparicchedadassanatthaṃ vuttaṃ ticīvarena vippavāsāvippavāsaparicchedadassanatthampi sattabbhantarasīmāya paricchedadassanaṃ viyāti ācariyā, tasmā udakukkhepaparicchedābhāvepi antonadiyaṃ kammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti siddhaṃ. Ayaṃ pana viseso – tattha nāvāgato ce, nāvāyaṃ vuttanayena, satthagato ce, satthe vuttanayena. So ce atirekacātumāsanivuttho ce, gāme vuttanayena ticīvarāvippavāso veditabbo. Tatthāpi ayaṃ viseso – sace sattho udakukkhepassa anto hoti, udakukkhepasīmā pamāṇanti eke. Satthova pamāṇanti ācariyā. Sace panettha bahū bhikkhūtiādimhi keci adhiṭṭhānuposathaṃ, keci gaṇuposathaṃ, keci saṅghuposathanti vattukāmatāya ‘‘bahū saṅghā’’ti avatvā ‘‘bhikkhū’’ti vuttaṃ. Ūnakaṃ pana na vaṭṭatīti ettha sīmāsambhedasambhavatoti upatissatthero. Ṭhapente hi ūnakaṃ na ṭhapetabbaṃ, ‘‘aṭṭhapetumpi vaṭṭati evā’’ti vuttanti vuttaṃ.
தந்தி ஸீமங். ஸீக⁴மேவ அதிக்கமதீதி இமினா தங் அனதிக்கமித்வா அந்தோ ஏவ பரிவத்தமானாய காதுங் வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஏதத³த்த²மேவ ஹி வாலிகாதீ³ஹி ஸீமாபரிச்சி²ந்த³னங், இதரதா² ப³ஹி பரிவத்தா நு கோ², நோ வாதி கம்மகோபஸங்கா ப⁴வெய்யாதி. அஞ்ஞிஸ்ஸா அனுஸ்ஸாவனாதி கேவலாய நதீ³ஸீமாய அனுஸ்ஸாவனா. அந்தோனதி³யங் ஜாதருக்கே² வாதி உத³குக்கே²பபரிச்சே²த³ஸ்ஸ ப³ஹி டி²தே ருக்கே² வா. ப³ஹினதீ³தீரமேவ ஹி விஸபா⁴க³ஸீமத்தா அப³ந்தி⁴தப்³ப³ட்டா²னங், ந அந்தோனதீ³ நிஸ்ஸயத்தேன ஸபா⁴க³த்தா. தேனேவ ‘‘ப³ஹினதீ³தீரே விஹாரஸீமாய வா’’திஆதி³னா தீரமேவ அப³ந்தி⁴தப்³ப³ட்டா²னத்தேன த³ஸ்ஸிதங், ந பன நதீ³. ஜாதருக்கே²பி டி²தேஹீதி இத³ங் அந்தோஉத³குக்கே²பட்ட²ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ந ஹி ப³ஹிஉத³குக்கே²பே பி⁴க்கூ²னங் டா²துங் வட்டதி.
Tanti sīmaṃ. Sīghameva atikkamatīti iminā taṃ anatikkamitvā anto eva parivattamānāya kātuṃ vaṭṭatīti dasseti. Etadatthameva hi vālikādīhi sīmāparicchindanaṃ, itarathā bahi parivattā nu kho, no vāti kammakopasaṅkā bhaveyyāti. Aññissā anussāvanāti kevalāya nadīsīmāya anussāvanā. Antonadiyaṃ jātarukkhe vāti udakukkhepaparicchedassa bahi ṭhite rukkhe vā. Bahinadītīrameva hi visabhāgasīmattā abandhitabbaṭṭhānaṃ, na antonadī nissayattena sabhāgattā. Teneva ‘‘bahinadītīre vihārasīmāya vā’’tiādinā tīrameva abandhitabbaṭṭhānattena dassitaṃ, na pana nadī. Jātarukkhepi ṭhitehīti idaṃ antoudakukkhepaṭṭhaṃ sandhāya vuttaṃ. Na hi bahiudakukkhepe bhikkhūnaṃ ṭhātuṃ vaṭṭati.
ருக்க²ஸ்ஸாதி தஸ்ஸேவ அந்தோஉத³குக்கே²பட்ட²ஸ்ஸ ருக்க²ஸ்ஸ. ஸீமங் வா ஸோதெ⁴த்வாதி யதா²வுத்தங் விஹாரே ப³த்³த⁴ஸீமங் கா³மஸீமஞ்ச தத்த² டி²தபி⁴க்கூ²னங் ஹத்த²பாஸானயனப³ஹிஸீமகரணவஸேனேவ ஸோதெ⁴த்வா. யதா² ச உத³குக்கே²பஸீமாயங் கம்மங் கரொந்தேஹி, ஏவங் ப³த்³த⁴ஸீமாயங் வா கா³மஸீமாயங் வா கம்மங் கரொந்தேஹிபி உத³குக்கே²பஸீமட்டே² ஸோதெ⁴த்வாவ காதப்³ப³ங். ஏதேனேவ ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஅரஞ்ஞஸீமாஹிபி ஸத்³தி⁴ங் உத³குக்கே²பஸீமாய, இமாய ச ஸத்³தி⁴ங் தாஸங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோபி நயதோ த³ஸ்ஸிதோவ ஹோதி. இமினாவ நயேன ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய ப³த்³த⁴ஸீமகா³மஸீமாஹிபி ஸத்³தி⁴ங், ஏதாஸஞ்ச ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய ஸத்³தி⁴ங் ஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோ ஞாதப்³போ³. அட்ட²கதா²யங் பனேதங் ஸப்³ப³ங் வுத்தனயதோவ ஸக்கா விஞ்ஞாதுந்தி அஞ்ஞமஞ்ஞாஸன்னானமேவெத்த² த³ஸ்ஸிதங்.
Rukkhassāti tasseva antoudakukkhepaṭṭhassa rukkhassa. Sīmaṃ vā sodhetvāti yathāvuttaṃ vihāre baddhasīmaṃ gāmasīmañca tattha ṭhitabhikkhūnaṃ hatthapāsānayanabahisīmakaraṇavaseneva sodhetvā. Yathā ca udakukkhepasīmāyaṃ kammaṃ karontehi, evaṃ baddhasīmāyaṃ vā gāmasīmāyaṃ vā kammaṃ karontehipi udakukkhepasīmaṭṭhe sodhetvāva kātabbaṃ. Eteneva sattabbhantaraaraññasīmāhipi saddhiṃ udakukkhepasīmāya, imāya ca saddhiṃ tāsaṃ rukkhādisambandhadosopi nayato dassitova hoti. Imināva nayena sattabbhantarasīmāya baddhasīmagāmasīmāhipi saddhiṃ, etāsañca sattabbhantarasīmāya saddhiṃ sambandhadoso ñātabbo. Aṭṭhakathāyaṃ panetaṃ sabbaṃ vuttanayatova sakkā viññātunti aññamaññāsannānamevettha dassitaṃ.
தத்ரித³ங் ஸுத்தானுலோமதோ நயக்³க³ஹணமுக²ங் – யதா² ஹி ப³த்³த⁴ஸீமாயங் ஸம்மதா ப³த்³த⁴ஸீமா விபத்திஸீமா ஹோதீதி தாஸங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தோ⁴ ந வட்டதி, ஏவங் நதீ³ஆதீ³ஸு ஸம்மதாபி ப³த்³த⁴ஸீமா விபத்திஸீமாவ ஹோதீதி தாஹிபி ஸத்³தி⁴ங் தஸ்ஸா ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தோ⁴ ந வட்டதீதி ஸிஜ்ஜ²தி. இமினா நயேன ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய கா³மனதீ³ஆதீ³ஹி ஸத்³தி⁴ங், உத³குக்கே²பஸீமாய ச அரஞ்ஞாதீ³ஹி ஸத்³தி⁴ங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்த⁴ஸ்ஸனவட்டனகபா⁴வோ ஞாதப்³போ³, ஏவமேதா ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதா ப³த்³த⁴ஸீமஸத்தப்³ப⁴ந்தரஉத³குக்கே²பஸீமா அஞ்ஞமஞ்ஞஞ்சேவ அத்தனோ நிஸ்ஸயவிரஹிதாஹி இதரீதராஸங் நிஸ்ஸயஸீமாஹி ச ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴ ஸதி ஸம்பே⁴த³தோ³ஸமாபஜ்ஜதீதி ஸுத்தானுலோமனயோ ஞாதப்³போ³வ.
Tatridaṃ suttānulomato nayaggahaṇamukhaṃ – yathā hi baddhasīmāyaṃ sammatā baddhasīmā vipattisīmā hotīti tāsaṃ aññamaññaṃ rukkhādisambandho na vaṭṭati, evaṃ nadīādīsu sammatāpi baddhasīmā vipattisīmāva hotīti tāhipi saddhiṃ tassā rukkhādisambandho na vaṭṭatīti sijjhati. Iminā nayena sattabbhantarasīmāya gāmanadīādīhi saddhiṃ, udakukkhepasīmāya ca araññādīhi saddhiṃ rukkhādisambandhassanavaṭṭanakabhāvo ñātabbo, evametā bhagavatā anuññātā baddhasīmasattabbhantaraudakukkhepasīmā aññamaññañceva attano nissayavirahitāhi itarītarāsaṃ nissayasīmāhi ca rukkhādisambandhe sati sambhedadosamāpajjatīti suttānulomanayo ñātabbova.
அத்தனோ அத்தனோ பன நிஸ்ஸயபூ⁴தகா³மாதீ³ஹி ஸத்³தி⁴ங் ப³த்³த⁴ஸீமாதீ³னங் திஸ்ஸன்னங் உப்பத்திகாலே ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதஸ்ஸ ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணஸ்ஸ அனுலோமனதோ ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தோ⁴பி அனுஞ்ஞாதோவ ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். யதி³ ஏவங் உத³குக்கே²பப³த்³த⁴ஸீமாதீ³னங் அந்தரா கஸ்மா ஸீமந்தரிகா ந விஹிதாதி? நிஸ்ஸயபே⁴த³ஸபா⁴வபே⁴தே³ஹி ஸயமேவ பி⁴ன்னத்தா. ஏகனிஸ்ஸயஏகஸபா⁴வானமேவ ஹி ஸீமந்தரிகாய வினாஸங் கரோதீதி வுத்தோவாயமத்தோ². ஏதேனேவ நதீ³னிமித்தங் கத்வா ப³த்³தா⁴ய ஸீமாய ஸங்கே⁴ கம்மங் கரொந்தே நதி³யம்பி யாவ கா³மக்கெ²த்தங் ஆஹச்ச டி²தாய உத³குக்கே²பஸீமாய அஞ்ஞேஸங் கம்மங் காதுங் வட்டதீதி ஸித்³த⁴ங் ஹோதி. யா பனேதா லோகவோஹாரஸித்³தா⁴ கா³மாரஞ்ஞனதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரஸீமா பஞ்ச, தா அஞ்ஞமஞ்ஞங் ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்தே⁴பி ஸம்பே⁴த³தோ³ஸங் நாபஜ்ஜதி ததா² லோகவோஹாராபா⁴வதோ. ந ஹி கா³மாத³யோ கா³மந்தராதீ³ஹி நதீ³ஆதீ³ஹி ச ருக்கா²தி³ஸம்ப³ந்த⁴மத்தேன ஸம்பி⁴ன்னாதி லோகே வோஹரந்தி. லோகவோஹாரஸித்³தா⁴னஞ்ச லோகவோஹாரதோவ ஸம்பே⁴தோ³ வா அஸம்பே⁴தோ³ வா க³ஹேதப்³போ³, ந அஞ்ஞதா². தேனேவ அட்ட²கதா²யங் தாஸங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் கத்த²சிபி ஸம்பே⁴த³னயோ ந த³ஸ்ஸிதோ, ஸாஸனவோஹாரஸித்³தோ⁴ ஏவ த³ஸ்ஸிதோதி.
Attano attano pana nissayabhūtagāmādīhi saddhiṃ baddhasīmādīnaṃ tissannaṃ uppattikāle bhagavatā anuññātassa sambhedajjhottharaṇassa anulomanato rukkhādisambandhopi anuññātova hotīti daṭṭhabbaṃ. Yadi evaṃ udakukkhepabaddhasīmādīnaṃ antarā kasmā sīmantarikā na vihitāti? Nissayabhedasabhāvabhedehi sayameva bhinnattā. Ekanissayaekasabhāvānameva hi sīmantarikāya vināsaṃ karotīti vuttovāyamattho. Eteneva nadīnimittaṃ katvā baddhāya sīmāya saṅghe kammaṃ karonte nadiyampi yāva gāmakkhettaṃ āhacca ṭhitāya udakukkhepasīmāya aññesaṃ kammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti siddhaṃ hoti. Yā panetā lokavohārasiddhā gāmāraññanadīsamuddajātassarasīmā pañca, tā aññamaññaṃ rukkhādisambandhepi sambhedadosaṃ nāpajjati tathā lokavohārābhāvato. Na hi gāmādayo gāmantarādīhi nadīādīhi ca rukkhādisambandhamattena sambhinnāti loke voharanti. Lokavohārasiddhānañca lokavohāratova sambhedo vā asambhedo vā gahetabbo, na aññathā. Teneva aṭṭhakathāyaṃ tāsaṃ aññamaññaṃ katthacipi sambhedanayo na dassito, sāsanavohārasiddho eva dassitoti.
எத்த² பன ப³த்³த⁴ஸீமாய தாவ ‘‘ஹெட்டா² பத²வீஸந்தா⁴ரகங் உத³கங் பரியந்தங் கத்வா ஸீமா க³தா ஹோதீ’’திஆதி³னா அதோ⁴பா⁴க³பரிச்சே²தோ³ அட்ட²கதா²யங் ஸப்³ப³தா² த³ஸ்ஸிதோ, கா³மஸீமாதீ³னங் பன ந த³ஸ்ஸிதோ. கத²மயங் ஜானிதப்³போ³தி? கேசி தாவெத்த² ‘‘கா³மஸீமாத³யோபி ப³த்³த⁴ஸீமா விய பத²வீஸந்தா⁴ரகங் உத³கங் ஆஹச்ச திட்ட²தீ’’தி வத³ந்தி.
Ettha pana baddhasīmāya tāva ‘‘heṭṭhā pathavīsandhārakaṃ udakaṃ pariyantaṃ katvā sīmā gatā hotī’’tiādinā adhobhāgaparicchedo aṭṭhakathāyaṃ sabbathā dassito, gāmasīmādīnaṃ pana na dassito. Kathamayaṃ jānitabboti? Keci tāvettha ‘‘gāmasīmādayopi baddhasīmā viya pathavīsandhārakaṃ udakaṃ āhacca tiṭṭhatī’’ti vadanti.
கேசி பன தங் படிக்கி²பித்வா ‘‘நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரஸீமா, தாவ தன்னிஸ்ஸிதஉத³குக்கே²பஸீமா ச பத²வியா உபரிதலே ஹெட்டா² ச உத³கேன அஜ்ஜொ²த்த²ரணப்பதே³ஸே ஏவ திட்ட²ந்தி, ந ததோ ஹெட்டா² உத³கஸ்ஸ அஜ்ஜொ²த்த²ரணாபா⁴வா. ஸசே பன உத³கோகா⁴தி³னா யோஜனப்பமாணம்பி நின்னட்டா²னங் ஹோதி, நதீ³ஸீமாத³யோவ ஹொந்தி, ந ததோ ஹெட்டா². தஸ்மா நதீ³ஆதீ³னங் ஹெட்டா² ப³ஹிதீரமுகே²ன உமங்கே³ன, இத்³தி⁴யா வா பவிட்டோ² பி⁴க்கு² நதி³யங் டி²தானங் கம்மங் ந கோபேதி, ஸோ பன ஆஸன்னகா³மே பி⁴க்கூ²னங் கம்மங் கோபேதி. ஸசே பன ஸோ உபி⁴ன்னங் தீரகா³மானங் மஜ்ஜே² நிஸின்னோ ஹோதி, உப⁴யகா³மட்டா²னங் கம்மங் கோபேதி. ஸசே பன தீரங் கா³மக்கெ²த்தங் ந ஹோதி, அகா³மகாரஞ்ஞமேவ. தத்த² பன தீரத்³வயேபி ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமங் வினா கேவலாய கு²த்³த³காரஞ்ஞஸீமாயமேவ கம்மங் கோபேதி. ஸசே ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய கரொந்தி, ததா³ யதி³ தேஸங் ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய பரிச்சே²தோ³ ஏதஸ்ஸ நிஸின்னோகாஸஸ்ஸ பரதோ ஏகங் ஸத்தப்³ப⁴ந்தரங் அதிக்கமித்வா டி²தோ ந கம்மகோபோ. நோ சே, கம்மகோபோ. கா³மஸீமாயங் பன அந்தோஉமங்கே³ வா பி³லே வா க²ணித்வா வா யத்த² பவிஸிதுங் ஸக்கா, யத்த² வா ஸுவண்ணமணிஆதி³ங் க²ணித்வா க³ண்ஹந்தி, க³ஹேதுங் ஸக்காதி வா ஸம்பா⁴வனா ஹோதி, தத்தகங் ஹெட்டா²பி கா³மஸீமா, தத்த² இத்³தி⁴யா அந்தோ நிஸின்னோபி கம்மங் கோபேதி. யத்த² பன பகதிமனுஸ்ஸானங் பவேஸஸம்பா⁴வனாபி நத்தி², தங் ஸப்³ப³ங் யாவ பத²வீஸந்தா⁴ரகஉத³கா அரஞ்ஞஸீமாவ, ந கா³மஸீமா. அரஞ்ஞஸீமாயம்பி ஏஸேவ நயோ. தத்த²பி ஹி யத்தகே பதே³ஸே பவேஸஸம்பா⁴வனா, தத்தகமேவ உபரிதலே அரஞ்ஞஸீமா பவத்ததி. ததோ பன ஹெட்டா² ந அரஞ்ஞஸீமா தத்த² உபரிதலேன ஸஹ ஏகாரஞ்ஞவோஹாராபா⁴வதோ. ந ஹி தத்த² பவிட்ட²ங் அரஞ்ஞங் பவிட்டோ²தி வோஹரந்தி, தஸ்மா தத்ரட்டோ² உபரி அரஞ்ஞட்டா²னங் கம்மங் ந கோபேதி உமங்க³னதி³யங் டி²தோ விய உபரினதி³யங் டி²தானங். ஏகஸ்மிஞ்ஹி சக்கவாளே கா³மனதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரே முஞ்சித்வா தத³வஸேஸங் அமனுஸ்ஸாவாஸங் தே³வப்³ரஹ்மலோகங் உபாதா³ய ஸப்³ப³ங் அரஞ்ஞமேவ. ‘கா³மா வா அரஞ்ஞா வா’தி வுத்தத்தா ஹி நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸராதி³பி அரஞ்ஞமேவ. இத⁴ பன நதீ³ஆதீ³னங் விஸுங் ஸீமாபா⁴வேன க³ஹிதத்தா தத³வஸேஸமேவ அரஞ்ஞங் க³ஹேதப்³ப³ங். தத்த² ச யத்தகே பதே³ஸே ஏகங் அரஞ்ஞந்தி வோஹரந்தி, அயமேகா அரஞ்ஞஸீமா. இந்த³புரஞ்ஹி ஸப்³ப³ங் ஏகாரஞ்ஞஸீமா, ததா² அஸுரயக்க²புராதி³. ஆகாஸட்ட²தே³வப்³ரஹ்மவிமானானி பன ஸமந்தா ஆகாஸபரிச்சி²ன்னானி பச்சேகங் அரஞ்ஞஸீமா ஸமுத்³த³மஜ்ஜே² பப்³ப³ததீ³பகா விய. தத்த² ஸப்³ப³த்த² ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாயங், அரஞ்ஞஸீமாயமேவ வா கம்மங் காதப்³ப³ங், தஸ்மா இதா⁴பி உபரிஅரஞ்ஞதலேன ஸத்³தி⁴ங் ஹெட்டா²பத²வியா ஏகாரஞ்ஞவோஹாராபா⁴வா விஸுங் அரஞ்ஞஸீமாதி க³ஹேதப்³ப³ங். தேனேவெத்த² கா³மனதீ³ஆதி³ஸீமாகதா²ய அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘இத்³தி⁴மா பி⁴க்கு² ஹெட்டா²பத²விதலே டி²தோ கம்மங் கோபேதீ’தி ப³த்³த⁴ஸீமாயங் த³ஸ்ஸிதனயோ ந த³ஸ்ஸிதோ’’தி வத³ந்தி.
Keci pana taṃ paṭikkhipitvā ‘‘nadīsamuddajātassarasīmā, tāva tannissitaudakukkhepasīmā ca pathaviyā uparitale heṭṭhā ca udakena ajjhottharaṇappadese eva tiṭṭhanti, na tato heṭṭhā udakassa ajjhottharaṇābhāvā. Sace pana udakoghādinā yojanappamāṇampi ninnaṭṭhānaṃ hoti, nadīsīmādayova honti, na tato heṭṭhā. Tasmā nadīādīnaṃ heṭṭhā bahitīramukhena umaṅgena, iddhiyā vā paviṭṭho bhikkhu nadiyaṃ ṭhitānaṃ kammaṃ na kopeti, so pana āsannagāme bhikkhūnaṃ kammaṃ kopeti. Sace pana so ubhinnaṃ tīragāmānaṃ majjhe nisinno hoti, ubhayagāmaṭṭhānaṃ kammaṃ kopeti. Sace pana tīraṃ gāmakkhettaṃ na hoti, agāmakāraññameva. Tattha pana tīradvayepi sattabbhantarasīmaṃ vinā kevalāya khuddakāraññasīmāyameva kammaṃ kopeti. Sace sattabbhantarasīmāya karonti, tadā yadi tesaṃ sattabbhantarasīmāya paricchedo etassa nisinnokāsassa parato ekaṃ sattabbhantaraṃ atikkamitvā ṭhito na kammakopo. No ce, kammakopo. Gāmasīmāyaṃ pana antoumaṅge vā bile vā khaṇitvā vā yattha pavisituṃ sakkā, yattha vā suvaṇṇamaṇiādiṃ khaṇitvā gaṇhanti, gahetuṃ sakkāti vā sambhāvanā hoti, tattakaṃ heṭṭhāpi gāmasīmā, tattha iddhiyā anto nisinnopi kammaṃ kopeti. Yattha pana pakatimanussānaṃ pavesasambhāvanāpi natthi, taṃ sabbaṃ yāva pathavīsandhārakaudakā araññasīmāva, na gāmasīmā. Araññasīmāyampi eseva nayo. Tatthapi hi yattake padese pavesasambhāvanā, tattakameva uparitale araññasīmā pavattati. Tato pana heṭṭhā na araññasīmā tattha uparitalena saha ekāraññavohārābhāvato. Na hi tattha paviṭṭhaṃ araññaṃ paviṭṭhoti voharanti, tasmā tatraṭṭho upari araññaṭṭhānaṃ kammaṃ na kopeti umaṅganadiyaṃ ṭhito viya uparinadiyaṃ ṭhitānaṃ. Ekasmiñhi cakkavāḷe gāmanadīsamuddajātassare muñcitvā tadavasesaṃ amanussāvāsaṃ devabrahmalokaṃ upādāya sabbaṃ araññameva. ‘Gāmā vā araññā vā’ti vuttattā hi nadīsamuddajātassarādipi araññameva. Idha pana nadīādīnaṃ visuṃ sīmābhāvena gahitattā tadavasesameva araññaṃ gahetabbaṃ. Tattha ca yattake padese ekaṃ araññanti voharanti, ayamekā araññasīmā. Indapurañhi sabbaṃ ekāraññasīmā, tathā asurayakkhapurādi. Ākāsaṭṭhadevabrahmavimānāni pana samantā ākāsaparicchinnāni paccekaṃ araññasīmā samuddamajjhe pabbatadīpakā viya. Tattha sabbattha sattabbhantarasīmāyaṃ, araññasīmāyameva vā kammaṃ kātabbaṃ, tasmā idhāpi upariaraññatalena saddhiṃ heṭṭhāpathaviyā ekāraññavohārābhāvā visuṃ araññasīmāti gahetabbaṃ. Tenevettha gāmanadīādisīmākathāya aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘iddhimā bhikkhu heṭṭhāpathavitale ṭhito kammaṃ kopetī’ti baddhasīmāyaṃ dassitanayo na dassito’’ti vadanti.
இத³ஞ்சேதாஸங் கா³மஸீமாதீ³னங் ஹெட்டா²பமாணத³ஸ்ஸனங் ஸுத்தாதி³விரோதா⁴பா⁴வா யுத்தங் விய தி³ஸ்ஸதி, வீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³ப³ங். ஏவங் க³ஹணே ச கா³மஸீமாயங் ஸம்மதா ப³த்³த⁴ஸீமா உபரிகா³மஸீமங், ஹெட்டா² உத³கபரியந்தங் அரஞ்ஞஸீமஞ்ச அவத்த²ரதீதி தஸ்ஸா அரஞ்ஞஸீமாபி கெ²த்தந்தி ஸிஜ்ஜ²தி. ப⁴க³வதா ச ‘‘ஸப்³பா³, பி⁴க்க²வே, நதீ³ அஸீமா’’திஆதி³னா (மஹாவ॰ 147) நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரா ப³த்³த⁴ஸீமாய அகெ²த்தபா⁴வேன வுத்தா, ந பன அரஞ்ஞங், தஸ்மா அரஞ்ஞம்பி ப³த்³த⁴ஸீமாய கெ²த்தமேவாதி க³ஹேதப்³ப³ங். யதி³ ஏவங் கஸ்மா தத்த² ஸா ந ப³ஜ்ஜ²தீதி? பயோஜனாபா⁴வா. ஸீமாபெக்கா²னந்தரமேவ ஹி ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாய ஸம்ப⁴வதோ, தஸ்ஸா ச உபரி ஸம்மதாய ப³த்³த⁴ஸீமாய ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணானுலோமதோ விபத்திஸீமா ஏவ ஸியா. கா³மக்கெ²த்தே பன ட²த்வா அகா³மகாரஞ்ஞேகதே³ஸம்பி அந்தோகரித்வா ஸம்மதா கிஞ்சாபி ஸுஸம்மதா அகா³மகாரஞ்ஞே ப⁴க³வதா விஹிதாய ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாயபி அனிவத்தனதோ, தத்த² பன கம்மங் காதுங் பவிட்டா²னம்பி ததோ ப³ஹி கேவலாரஞ்ஞே கரொந்தானம்பி அந்தரா தீணி ஸத்தப்³ப⁴ந்தரானி ட²பேதப்³பா³னி. அஞ்ஞதா² விபத்தி ஏவ ஸியாதி ஸப்³ப³தா² நிரத்த²கமேவ அகா³மகே அரஞ்ஞே ப³த்³த⁴ஸீமாகரணந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Idañcetāsaṃ gāmasīmādīnaṃ heṭṭhāpamāṇadassanaṃ suttādivirodhābhāvā yuttaṃ viya dissati, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Evaṃ gahaṇe ca gāmasīmāyaṃ sammatā baddhasīmā uparigāmasīmaṃ, heṭṭhā udakapariyantaṃ araññasīmañca avattharatīti tassā araññasīmāpi khettanti sijjhati. Bhagavatā ca ‘‘sabbā, bhikkhave, nadī asīmā’’tiādinā (mahāva. 147) nadīsamuddajātassarā baddhasīmāya akhettabhāvena vuttā, na pana araññaṃ, tasmā araññampi baddhasīmāya khettamevāti gahetabbaṃ. Yadi evaṃ kasmā tattha sā na bajjhatīti? Payojanābhāvā. Sīmāpekkhānantarameva hi sattabbhantarasīmāya sambhavato, tassā ca upari sammatāya baddhasīmāya sambhedajjhottharaṇānulomato vipattisīmā eva siyā. Gāmakkhette pana ṭhatvā agāmakāraññekadesampi antokaritvā sammatā kiñcāpi susammatā agāmakāraññe bhagavatā vihitāya sattabbhantarasīmāyapi anivattanato, tattha pana kammaṃ kātuṃ paviṭṭhānampi tato bahi kevalāraññe karontānampi antarā tīṇi sattabbhantarāni ṭhapetabbāni. Aññathā vipatti eva siyāti sabbathā niratthakameva agāmake araññe baddhasīmākaraṇanti veditabbaṃ.
அந்தோனதி³யங் பவிட்ட²ஸாகா²யாதி நதி³யா பத²வீதலங் ஆஹச்ச டி²தாய ஸாகா²யபி, பகே³வ அனாஹச்ச டி²தாய. பாரோஹேபி ஏஸேவ நயோ. ஏதேன ஸபா⁴க³னதீ³ஸீமங் பு²ஸித்வா டி²தேன விஸபா⁴க³ஸீமாஸம்ப³ந்த⁴ஸாகா²தி³னா உத³குக்கே²பஸீமாய ஸம்ப³ந்தோ⁴ ந வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஏதேனேவ மஹாஸீமங் கா³மஸீமஞ்ச பு²ஸித்வா டி²தேன ஸாகா²தி³னா மாளகஸீமாய ஸம்ப³ந்தோ⁴ ந வட்டதீதி ஞாபிதோதி த³ட்ட²ப்³போ³. அந்தோனதி³யங்யேவாதி ஸேதுபாதா³னங் தீரட்டி²தத்தங் நிவத்தேதி. தேன உத³குக்கே²பபரிச்சே²த³தோ ப³ஹினதி³யங் பதிட்டி²தத்தேபி ஸம்பே⁴தா³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. தேனாஹ ‘‘ப³ஹிதீரே பதிட்டி²தா’’திஆதி³. யதி³ ஹி உத³குக்கே²பதோ ப³ஹி அந்தோனதி³யம்பி பதிட்டி²தத்தே ஸம்பே⁴தோ³ ப⁴வெய்ய, தம்பி படிக்கி²பிதப்³ப³ங் ப⁴வெய்ய கம்மகோபஸ்ஸ ஸமானத்தா, ந ச படிக்கி²த்தங், தஸ்மா ஸப்³ப³த்த² அத்தனோ நிஸ்ஸயஸீமாய ஸம்பே⁴த³தோ³ஸோ நத்தே²வாதி க³ஹேதப்³ப³ங்.
Antonadiyaṃ paviṭṭhasākhāyāti nadiyā pathavītalaṃ āhacca ṭhitāya sākhāyapi, pageva anāhacca ṭhitāya. Pārohepi eseva nayo. Etena sabhāganadīsīmaṃ phusitvā ṭhitena visabhāgasīmāsambandhasākhādinā udakukkhepasīmāya sambandho na vaṭṭatīti dasseti. Eteneva mahāsīmaṃ gāmasīmañca phusitvā ṭhitena sākhādinā māḷakasīmāya sambandho na vaṭṭatīti ñāpitoti daṭṭhabbo. Antonadiyaṃyevāti setupādānaṃ tīraṭṭhitattaṃ nivatteti. Tena udakukkhepaparicchedato bahinadiyaṃ patiṭṭhitattepi sambhedābhāvaṃ dasseti. Tenāha ‘‘bahitīre patiṭṭhitā’’tiādi. Yadi hi udakukkhepato bahi antonadiyampi patiṭṭhitatte sambhedo bhaveyya, tampi paṭikkhipitabbaṃ bhaveyya kammakopassa samānattā, na ca paṭikkhittaṃ, tasmā sabbattha attano nissayasīmāya sambhedadoso natthevāti gahetabbaṃ.
ஆவரணேன வாதி தா³ருஆதீ³னி க²ணித்வா உத³கனிவாரணேன. கொட்டகப³ந்த⁴னேன வாதி மத்திகாதீ³ஹி பூரெத்வா கதஸேதுப³ந்த⁴னேன வா, உப⁴யேனாபி ஆவரணமேவ த³ஸ்ஸேதி. ‘‘நதி³ங் வினாஸெத்வா’’தி வுத்தமேவத்த²ங் விபா⁴வேதி ‘‘ஹெட்டா² பாளி ப³த்³தா⁴’’தி, ஹெட்டா² நதி³ங் ஆவரித்வா பாளி ப³த்³தா⁴தி அத்தோ². ச²ட்³டி³தோத³கந்தி அதிரித்தோத³கங். நதி³ங் ஓதரித்வா ஸந்த³னட்டா²னதோதி இமினா தளாகனதீ³னங் அந்தரா பவத்தனட்டா²னே ந வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. உப்பதித்வாதி தீராதி³பி⁴ந்த³னவஸேன விபுலா ஹுத்வா. விஹாரஸீமந்தி ப³த்³த⁴ஸீமங்.
Āvaraṇena vāti dāruādīni khaṇitvā udakanivāraṇena. Koṭṭakabandhanena vāti mattikādīhi pūretvā katasetubandhanena vā, ubhayenāpi āvaraṇameva dasseti. ‘‘Nadiṃ vināsetvā’’ti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘heṭṭhā pāḷibaddhā’’ti, heṭṭhā nadiṃ āvaritvā pāḷi baddhāti attho. Chaḍḍitodakanti atirittodakaṃ. Nadiṃ otaritvā sandanaṭṭhānatoti iminā taḷākanadīnaṃ antarā pavattanaṭṭhāne na vaṭṭatīti dasseti. Uppatitvāti tīrādibhindanavasena vipulā hutvā. Vihārasīmanti baddhasīmaṃ.
அக³மனபதே²தி தத³ஹேவ க³ந்த்வா நிவத்திதுங் அஸக்குணெய்யே. அரஞ்ஞஸீமாஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தீதி லோகவோஹாரஸித்³த⁴ங் அகா³மகாரஞ்ஞஸீமங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. தத்தா²தி பகதியா மச்ச²ப³ந்தா⁴னங் க³மனபதே²ஸு தீ³பகேஸு.
Agamanapatheti tadaheva gantvā nivattituṃ asakkuṇeyye. Araññasīmāsaṅkhyameva gacchatīti lokavohārasiddhaṃ agāmakāraññasīmaṃ sandhāya vadati. Tatthāti pakatiyā macchabandhānaṃ gamanapathesu dīpakesu.
தங் டா²னந்தி தேஸங் ஆவாடாதீ³னங் கதட்டா²னமேவ, ந அகதந்தி அத்தோ². லோணீதி ஸமுத்³தோ³த³கஸ்ஸ உப்பத்திவேக³னின்னோ மாதிகாகாரேன பவத்தனகோ.
Taṃ ṭhānanti tesaṃ āvāṭādīnaṃ kataṭṭhānameva, na akatanti attho. Loṇīti samuddodakassa uppattiveganinno mātikākārena pavattanako.
ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.147) பன – க³ச்ச²ந்தியா பன நாவாய காதுங் ந வட்டதீதி எத்த² உத³குக்கே²பமனதிக்கமித்வா பரிவத்தமானாய காதுங் வட்டதீதி வேதி³தப்³ப³ங். ஸீமங் வா ஸோதெ⁴த்வாதி எத்த² ஸீமாஸோத⁴னங் நாம கா³மஸீமாதீ³ஸு டி²தானங் ஹத்த²பாஸானயனாதி³. ‘‘நதி³ங் வினாஸெத்வா தளாகங் கரொந்தீ’’தி வுத்தமேவத்த²ங் விபா⁴வேதி ‘‘ஹெட்டா² பாளி ப³த்³தா⁴’’தி, ஹெட்டா² நதி³ங் ஆவரித்வா பாளி ப³த்³தா⁴தி அத்தோ². ச²ட்³டி³தோத³கந்தி தளாகரக்க²ணத்த²ங் ஏகமந்தேன ச²ட்³டி³தமுத³கங். தே³வே அவஸ்ஸந்தேதி து³ப்³பு³ட்டி²காலே வஸ்ஸானேபி தே³வே அவஸ்ஸந்தே. உப்பதித்வாதி உத்தரித்வா. கா³மனிக³மஸீமங் ஒத்த²ரித்வா பவத்ததீதி வுத்தப்பகாரே வஸ்ஸகாலே சத்தாரோ மாஸே அப்³பொ³ச்சி²ன்னா பவத்ததி. விஹாரஸீமந்தி ப³த்³த⁴ஸீமங் ஸந்தா⁴ய வத³தி.
Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.147) pana – gacchantiyā pana nāvāya kātuṃ na vaṭṭatīti ettha udakukkhepamanatikkamitvā parivattamānāya kātuṃ vaṭṭatīti veditabbaṃ. Sīmaṃ vā sodhetvāti ettha sīmāsodhanaṃ nāma gāmasīmādīsu ṭhitānaṃ hatthapāsānayanādi. ‘‘Nadiṃ vināsetvā taḷākaṃ karontī’’ti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘heṭṭhā pāḷi baddhā’’ti, heṭṭhā nadiṃ āvaritvā pāḷi baddhāti attho. Chaḍḍitodakanti taḷākarakkhaṇatthaṃ ekamantena chaḍḍitamudakaṃ. Deve avassanteti dubbuṭṭhikāle vassānepi deve avassante. Uppatitvāti uttaritvā. Gāmanigamasīmaṃ ottharitvā pavattatīti vuttappakāre vassakāle cattāro māse abbocchinnā pavattati. Vihārasīmanti baddhasīmaṃ sandhāya vadati.
அக³மனபதே²தி யத்த² தத³ஹேவ க³ந்த்வா பச்சாக³ந்துங் ந ஸக்கோதி, தாதி³ஸே பதே³ஸே. அரஞ்ஞஸீமாஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தீதி ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. தேஸந்தி மச்ச²ப³ந்தா⁴னங். க³மனபரியந்தஸ்ஸ ஓரதோதி க³மனபரியந்தஸ்ஸ ஓரிமபா⁴கே³ தீ³பகங் பப்³ப³தஞ்ச ஸந்தா⁴ய வுத்தங், ந ஸமுத்³த³ப்பதே³ஸந்தி வுத்தங்.
Agamanapatheti yattha tadaheva gantvā paccāgantuṃ na sakkoti, tādise padese. Araññasīmāsaṅkhyameva gacchatīti sattabbhantarasīmaṃ sandhāya vadati. Tesanti macchabandhānaṃ. Gamanapariyantassaoratoti gamanapariyantassa orimabhāge dīpakaṃ pabbatañca sandhāya vuttaṃ, na samuddappadesanti vuttaṃ.
ஸம்பி⁴ந்த³ந்தீதி யத்த² சதூஹி பி⁴க்கூ²ஹி நிஸீதி³துங் ந ஸக்கா, தத்த² ததோ பட்டா²ய யாவ கேஸக்³க³மத்தம்பி அத்தனோ ஸீமாய கரொந்தா ஸம்பி⁴ந்த³ந்தி, சதுன்னம்பி பி⁴க்கூ²னங் பஹோனகதோ பட்டா²ய யாவ ஸகலம்பி அந்தோகரொந்தா அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தீதி வேதி³தப்³ப³ங். ஸங்ஸட்ட²விடபாதி அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸிப்³பி³த்வா டி²தமஹாஸாக²மூலா, ஏதேன அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ அதிஆஸன்னதங் தீ³பேதி. ஸாகா²ய ஸாக²ங் பு²ஸந்தாபி ஹி தூ³ரட்டா²பி ஸியுங், ததோ ஏகங்ஸதோ ஸம்பே⁴த³லக்க²ணங் ந த³ஸ்ஸிதங் ஸியாதி தங் த³ஸ்ஸேதுங் விடபக்³க³ஹணங் கதங். ஏவஞ்ஹி பி⁴க்கூ²னங் நிஸீதி³துங் அப்பஹோனகட்டா²னங் அத்தனோ ஸீமாய அந்தோஸீமட்ட²ங் கரித்வா புராணவிஹாரங் கரொந்தா ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தி நாம, ந ததோ பரந்தி த³ஸ்ஸிதமேவ ஹோதி. ப³த்³தா⁴ ஹோதீதி போராணகவிஹாரஸீமங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தங் அம்ப³ந்தி அபரேன ஸமயேன புராணவிஹாரபரிக்கே²பாதீ³னங் வினட்ட²த்தா அஜானந்தானங் தங் புராணவிஹாரஸீமாய நிமித்தபூ⁴தங் அம்ப³ங். அத்தனோ ஸீமாய அந்தோஸீமட்ட²ங் கரித்வா புராணவிஹாரஸீமட்ட²ங் ஜம்பு³ங் கித்தெத்வா அம்ப³ஜம்பூ³னங் அந்தரே யங் டா²னங், தங் அத்தனோ ஸீமாய பவேஸெத்வா ப³த்³தா⁴தி அத்தோ². எத்த² ச புராணஸீமாய நிமித்தபூ⁴தஸ்ஸ கா³மட்ட²ஸ்ஸ அம்ப³ருக்க²ஸ்ஸ அந்தோஸீமட்டா²ய ஜம்பு³யா ஸஹ ஸங்ஸட்ட²விடபத்தேபி ஸீமாய ப³ந்த⁴னகாலே விபத்தி வா பச்சா² கா³மஸீமாய ஸஹ ஸம்பே⁴தோ³ வா கம்மவிபத்தி வா நாஹோஸீதி முக²தோவ வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Sambhindantīti yattha catūhi bhikkhūhi nisīdituṃ na sakkā, tattha tato paṭṭhāya yāva kesaggamattampi attano sīmāya karontā sambhindanti, catunnampi bhikkhūnaṃ pahonakato paṭṭhāya yāva sakalampi antokarontā ajjhottharantīti veditabbaṃ. Saṃsaṭṭhaviṭapāti aññamaññaṃ sibbitvā ṭhitamahāsākhamūlā, etena aññamaññassa atiāsannataṃ dīpeti. Sākhāya sākhaṃ phusantāpi hi dūraṭṭhāpi siyuṃ, tato ekaṃsato sambhedalakkhaṇaṃ na dassitaṃ siyāti taṃ dassetuṃ viṭapaggahaṇaṃ kataṃ. Evañhi bhikkhūnaṃ nisīdituṃ appahonakaṭṭhānaṃ attano sīmāya antosīmaṭṭhaṃ karitvā purāṇavihāraṃ karontā sīmāya sīmaṃ sambhindanti nāma, na tato paranti dassitameva hoti. Baddhā hotīti porāṇakavihārasīmaṃ sandhāya vuttaṃ. Taṃ ambanti aparena samayena purāṇavihāraparikkhepādīnaṃ vinaṭṭhattā ajānantānaṃ taṃ purāṇavihārasīmāya nimittabhūtaṃ ambaṃ. Attano sīmāya antosīmaṭṭhaṃ karitvā purāṇavihārasīmaṭṭhaṃ jambuṃ kittetvā ambajambūnaṃ antare yaṃ ṭhānaṃ, taṃ attano sīmāya pavesetvā baddhāti attho. Ettha ca purāṇasīmāya nimittabhūtassa gāmaṭṭhassa ambarukkhassa antosīmaṭṭhāya jambuyā saha saṃsaṭṭhaviṭapattepi sīmāya bandhanakāle vipatti vā pacchā gāmasīmāya saha sambhedo vā kammavipatti vā nāhosīti mukhatova vuttanti veditabbaṃ.
பதே³ஸந்தி ஸங்க⁴ஸ்ஸ நிஸீத³னப்பஹோனகங் பதே³ஸங். ஸீமந்தரிகங் ட²பெத்வாதிஆதி³னா ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணங் கத்வா ப³த்³த⁴ஸீமாபி அஞ்ஞமஞ்ஞங் பு²ஸாபெத்வா அப்³யவதா⁴னேன ப³த்³த⁴ஸீமாபி அஸீமா ஏவாதி த³ஸ்ஸேதி, தஸ்மா ஏகத்³வங்கு³லமத்தாபி ஸீமந்தரிகா வட்டதி ஏவ. ஸா பன து³ப்³போ³தா⁴தி அட்ட²கதா²ஸு சதுரங்கு³லாதி³கா வுத்தாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். த்³வின்னங் ஸீமானந்தி த்³வின்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானங். நிமித்தங் ஹோதீதி நிமித்தஸ்ஸ ஸீமதோ பா³ஹிரத்தா ப³ந்த⁴னகாலே தாவ ஸம்பே⁴த³தோ³ஸோ நத்தீ²தி அதி⁴ப்பாயோ. ந கேவலஞ்ச நிமித்தகதோ ஏவ ஸங்கரங் கரோதி, அத² கோ² ஸீமந்தரிகாய டி²தோ அஞ்ஞோபி ருக்கோ² கரோதி ஏவ, தஸ்மா அப்பமத்திகாய ஸீமந்தரிகாய வட்³ட⁴னகருக்கா²த³யோ ந வட்டந்தி ஏவ. எத்த² ச உபரி தி³ஸ்ஸமானக²ந்த⁴ஸாகா²தி³பவேஸேஸு ஏவ ஸங்கரதோ³ஸஸ்ஸ ஸப்³ப³த்த² த³ஸ்ஸிதத்தா அதி³ஸ்ஸமானானங் மூலானங் பவேஸேபி பூ⁴மிக³திகத்தா தோ³ஸோ நத்தீ²தி ஸிஜ்ஜ²தி. ஸசே பன மூலானிபி தி³ஸ்ஸமானானி நேவ பவிஸந்தி, ஸங்கரோவ, பப்³ப³தபாஸாணா பன தி³ஸ்ஸமானாபி பூ⁴மிக³திகாயேவ. யதி³ பன ப³ந்த⁴னகாலே ஏவ ஏகோ தூ²லருக்கோ² உப⁴யம்பி ஸீமங் ஆஹச்ச திட்ட²தி, பச்சா² ப³த்³தா⁴ அஸீமா ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Padesanti saṅghassa nisīdanappahonakaṃ padesaṃ. Sīmantarikaṃ ṭhapetvātiādinā sambhedajjhottharaṇaṃ katvā baddhasīmāpi aññamaññaṃ phusāpetvā abyavadhānena baddhasīmāpi asīmā evāti dasseti, tasmā ekadvaṅgulamattāpi sīmantarikā vaṭṭati eva. Sā pana dubbodhāti aṭṭhakathāsu caturaṅgulādikā vuttāti daṭṭhabbaṃ. Dvinnaṃ sīmānanti dvinnaṃ baddhasīmānaṃ. Nimittaṃ hotīti nimittassa sīmato bāhirattā bandhanakāle tāva sambhedadoso natthīti adhippāyo. Na kevalañca nimittakato eva saṅkaraṃ karoti, atha kho sīmantarikāya ṭhito aññopi rukkho karoti eva, tasmā appamattikāya sīmantarikāya vaḍḍhanakarukkhādayo na vaṭṭanti eva. Ettha ca upari dissamānakhandhasākhādipavesesu eva saṅkaradosassa sabbattha dassitattā adissamānānaṃ mūlānaṃ pavesepi bhūmigatikattā doso natthīti sijjhati. Sace pana mūlānipi dissamānāni neva pavisanti, saṅkarova, pabbatapāsāṇā pana dissamānāpi bhūmigatikāyeva. Yadi pana bandhanakāle eva eko thūlarukkho ubhayampi sīmaṃ āhacca tiṭṭhati, pacchā baddhā asīmā hotīti daṭṭhabbaṃ.
ஸீமஸங்கரந்தி ஸீமஸம்பே⁴த³ங். யங் பனெத்த² ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.148) வுத்தங் ‘‘ஸீமஸங்கரங் கரோதீதி வட்³டி⁴த்வா ஸீமப்பதே³ஸங் பவிட்டே² த்³வின்னங் ஸீமானங் க³தட்டா²னஸ்ஸ து³ப்³பி³ஞ்ஞெய்யத்தா வுத்த’’ந்தி, தங் ந யுத்தங் கா³மஸீமாயபி ஸஹ ஸங்கரங் கரோதீதி வத்தப்³ப³தோ. தத்தா²பி ஹி நிமித்தே வட்³டி⁴தே கா³மஸீமப³த்³த⁴ஸீமானங் க³தட்டா²னங் து³ப்³பி³ஞ்ஞெய்யமேவ ஹோதி. தத்த² பன அவத்வா த்³வின்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானமேவ ஸங்கரஸ்ஸ வுத்தத்தா யதா²வுத்தஸம்ப³ந்த⁴தோ³ஸோவ ஸங்கரஸத்³தே³ன வுத்தோதி க³ஹேதப்³ப³ங். பாளியங் (மஹாவ॰ 148) பன நிதா³னவஸேன ‘‘யேஸங், பி⁴க்க²வே, ஸீமா பச்சா² ஸம்மதா, தேஸங் தங் கம்மங் அத⁴ம்மிக’’ந்திஆதி³னா பச்சா² ஸம்மதாய அஸீமத்தே வுத்தேபி த்³வீஸு கா³மஸீமாஸு ட²த்வா த்³வீஹி ஸங்கே⁴ஹி ஸம்பே⁴த³ங் வா அஜ்ஜொ²த்த²ரணங் வா கத்வா ஸீமந்தரிகங் அட்ட²பெத்வா வா ருக்க²பாரோஹாதி³ஸம்ப³ந்த⁴ங் அவியோஜெத்வா வா ஏகஸ்மிங் க²ணே கம்மவாசானிட்டா²பனவஸேன ஏகதோ ஸம்மதானங் த்³வின்னம்பி ஸீமானங் அஸீமதா பகாஸிதாதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Sīmasaṅkaranti sīmasambhedaṃ. Yaṃ panettha sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.148) vuttaṃ ‘‘sīmasaṅkaraṃ karotīti vaḍḍhitvā sīmappadesaṃ paviṭṭhe dvinnaṃ sīmānaṃ gataṭṭhānassa dubbiññeyyattā vutta’’nti, taṃ na yuttaṃ gāmasīmāyapi saha saṅkaraṃ karotīti vattabbato. Tatthāpi hi nimitte vaḍḍhite gāmasīmabaddhasīmānaṃ gataṭṭhānaṃ dubbiññeyyameva hoti. Tattha pana avatvā dvinnaṃ baddhasīmānameva saṅkarassa vuttattā yathāvuttasambandhadosova saṅkarasaddena vuttoti gahetabbaṃ. Pāḷiyaṃ (mahāva. 148) pana nidānavasena ‘‘yesaṃ, bhikkhave, sīmā pacchā sammatā, tesaṃ taṃ kammaṃ adhammika’’ntiādinā pacchā sammatāya asīmatte vuttepi dvīsu gāmasīmāsu ṭhatvā dvīhi saṅghehi sambhedaṃ vā ajjhottharaṇaṃ vā katvā sīmantarikaṃ aṭṭhapetvā vā rukkhapārohādisambandhaṃ aviyojetvā vā ekasmiṃ khaṇe kammavācāniṭṭhāpanavasena ekato sammatānaṃ dvinnampi sīmānaṃ asīmatā pakāsitāti veditabbaṃ.
ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 3.148) ‘‘ஸங்ஸட்ட²விடபாதி இமினா அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஆஸன்னதங் தீ³பேதி. ப³த்³தா⁴ ஹோதீதி பச்சி²மதி³ஸாபா⁴கே³ ஸீமங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தஸ்ஸா பதே³ஸந்தி யத்த² ட²த்வா பி⁴க்கூ²ஹி கம்மங் காதுங் ஸக்கா ஹோதி, தாதி³ஸங் பதே³ஸங். யத்த² பன டி²தேஹி கம்மங் காதுங் ந ஸக்கா ஹோதி, தாதி³ஸங் பதே³ஸங் அந்தோ கரித்வா ப³ந்த⁴ந்தா ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தி நாம. த்³வின்னங் ஸீமானங் நிமித்தங் ஹோதீதி நிமித்தஸ்ஸ ஸீமதோ பா³ஹிரத்தா ஸீமஸம்பே⁴தோ³ ந ஹோதீதி வுத்தங். ஸீமஸங்கரங் கரோதீதி வட்³டி⁴த்வா ஸீமப்பதே³ஸங் பவிட்டே² த்³வின்னங் ஸீமானங் க³தட்டா²னஸ்ஸ து³விஞ்ஞெய்யத்தா வுத்தங், ந ச பன தத்த² கம்மங் காதுங் ந வட்டதீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங். ந ஹி ஸீமா தத்தகேன அஸீமா ஹோதி, த்³வே பன ஸீமா பச்சா² வட்³டி⁴தேன ருக்கே²ன அஜ்ஜொ²த்த²டா ஏகாப³த்³தா⁴ ஹொந்தி, தஸ்மா ஏகத்த² ட²த்வா கம்மங் கரொந்தேஹி இதரங் ஸோதெ⁴த்வா காதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங்.
Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. mahāvagga 3.148) ‘‘saṃsaṭṭhaviṭapāti iminā aññamaññassa āsannataṃ dīpeti. Baddhā hotīti pacchimadisābhāge sīmaṃ sandhāya vuttaṃ. Tassā padesanti yattha ṭhatvā bhikkhūhi kammaṃ kātuṃ sakkā hoti, tādisaṃ padesaṃ. Yattha pana ṭhitehi kammaṃ kātuṃ na sakkā hoti, tādisaṃ padesaṃ anto karitvā bandhantā sīmāya sīmaṃ sambhindanti nāma. Dvinnaṃ sīmānaṃ nimittaṃ hotīti nimittassa sīmato bāhirattā sīmasambhedo na hotīti vuttaṃ. Sīmasaṅkaraṃ karotīti vaḍḍhitvā sīmappadesaṃ paviṭṭhe dvinnaṃ sīmānaṃ gataṭṭhānassa duviññeyyattā vuttaṃ, na ca pana tattha kammaṃ kātuṃ na vaṭṭatīti dassanatthaṃ. Na hi sīmā tattakena asīmā hoti, dve pana sīmā pacchā vaḍḍhitena rukkhena ajjhotthaṭā ekābaddhā honti, tasmā ekattha ṭhatvā kammaṃ karontehi itaraṃ sodhetvā kātabba’’nti vuttaṃ.
இதி வினயஸங்க³ஹஸங்வண்ணனாபூ⁴தே வினயாலங்காரே
Iti vinayasaṅgahasaṃvaṇṇanābhūte vinayālaṅkāre
ஸீமாவினிச்ச²யகதா²லங்காரோ நாம
Sīmāvinicchayakathālaṅkāro nāma
சதுவீஸதிமோ பரிச்சே²தோ³.
Catuvīsatimo paricchedo.
ஸீமாப³ந்த⁴னவினிச்ச²யகதா²
Sīmābandhanavinicchayakathā
ஏவங் ஸீமாவினிச்ச²யங் கதெ²த்வா பாளியங் ஸீமகதா²ய உபோஸத²க்க²ந்த⁴கபரியாபன்னத்தா உபோஸத²க்க²ந்த⁴கானந்தரஞ்ச பவாரணக்க²ந்த⁴கஸ்ஸ ஆக³தத்தா தத³னுக்கமேன ஸீமாவினிச்ச²யதோ உபோஸத²பவாரணவினிச்ச²யங் கதே²துமாரத்³தே⁴பி ஸாஸனவுத்³தி⁴கரணத்த²ங் உபஸம்பதா³தி³வினயகம்மகரணட்டா²னபூ⁴தங் ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமானங் லஜ்ஜிபேஸலப³ஹுஸ்ஸுதஸிக்கா²காமபி⁴க்கூ²னங் பஞ்ஞாஸதிவீரியஜனநத்த²ங் ஸீமாப³ந்த⁴னகதா² அம்ஹேஹி ஆரபீ⁴யதே . தத்த² அபலோகனாதி³சதுப்³பி³த⁴கம்மகரணட்டா²னபூ⁴தா ஸீமா நாம ப³த்³த⁴அப³த்³த⁴வஸேன து³விதா⁴ ஹோதி. தத்தா²பி ப³த்³த⁴ஸீமா க²ண்ட³ஸீமா, ஸமானஸங்வாஸகஸீமா, அவிப்பவாஸஸீமாதி திப்³பி³தா⁴ ஹோதி, ததா² அப³த்³த⁴ஸீமாபி கா³மஸீமா, உத³குக்கே²பஸீமா, ஸத்தப்³ப⁴ந்தரஸீமாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் ஆசரியபு³த்³த⁴த³த்தத்தே²ரேன வினயவினிச்ச²யே –
Evaṃ sīmāvinicchayaṃ kathetvā pāḷiyaṃ sīmakathāya uposathakkhandhakapariyāpannattā uposathakkhandhakānantarañca pavāraṇakkhandhakassa āgatattā tadanukkamena sīmāvinicchayato uposathapavāraṇavinicchayaṃ kathetumāraddhepi sāsanavuddhikaraṇatthaṃ upasampadādivinayakammakaraṇaṭṭhānabhūtaṃ sīmaṃ bandhitukāmānaṃ lajjipesalabahussutasikkhākāmabhikkhūnaṃ paññāsativīriyajananatthaṃ sīmābandhanakathā amhehi ārabhīyate . Tattha apalokanādicatubbidhakammakaraṇaṭṭhānabhūtā sīmā nāma baddhaabaddhavasena duvidhā hoti. Tatthāpi baddhasīmā khaṇḍasīmā, samānasaṃvāsakasīmā, avippavāsasīmāti tibbidhā hoti, tathā abaddhasīmāpi gāmasīmā, udakukkhepasīmā, sattabbhantarasīmāti. Vuttañhetaṃ ācariyabuddhadattattherena vinayavinicchaye –
‘‘க²ண்ட³ஸமானஸங்வாஸா-விப்பவாஸாதி பே⁴த³தோ;
‘‘Khaṇḍasamānasaṃvāsā-vippavāsāti bhedato;
இதி ப³த்³தா⁴ திதா⁴ வுத்தா, அப³த்³தா⁴பி திதா⁴ மதா.
Iti baddhā tidhā vuttā, abaddhāpi tidhā matā.
‘‘கா³மதோ உத³குக்கே²பா, ஸத்தப்³ப⁴ந்தரதோபி ச;
‘‘Gāmato udakukkhepā, sattabbhantaratopi ca;
தத்த² கா³மபரிச்சே²தோ³, கா³மஸீமாதி வுச்சதீ’’தி.
Tattha gāmaparicchedo, gāmasīmāti vuccatī’’ti.
தத்த² ப³த்³த⁴ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமேன அதிகு²த்³தி³கா, அதிமஹதீ, க²ண்ட³னிமித்தா, சா²யானிமித்தா, அனிமித்தா, ப³ஹிஸீமே டி²தஸம்மதா, நதி³யா ஸம்மதா, ஸமுத்³தே³ ஸம்மதா, ஜாதஸ்ஸரே ஸம்மதா, ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தேன ஸம்மதா, ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேன ஸம்மதாதி வுத்தா இமா ஏகாத³ஸ விபத்திஸீமாயோ அதிக்கமித்வா நிமித்தஸம்பத்தி, பரிஸஸம்பத்தி, கம்மவாசாஸம்பத்தீதி வுத்தாய திவித⁴ஸம்பத்தியா யுத்தங் கத்வா பட²மங் கித்திதனிமித்தேன ஸப்³ப³பச்சி²மகித்திதனிமித்தங் ஸம்ப³ந்த⁴ங் கத்வா ப³ந்தி⁴தப்³பா³. வுத்தஞ்ஹேதங் அட்ட²கதா²சரியேன கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘தத்த² ஏகாத³ஸ விபத்திஸீமாயோ அதிக்கமித்வா திவித⁴ஸம்பத்தியுத்தா நிமித்தேன நிமித்தங் ஸம்ப³ந்தி⁴த்வா ஸம்மதா ஸீமா ப³த்³த⁴ஸீமா நாமா’’தி. ஏதேன ஏதேஸு ஏகாத³ஸஸு விபத்தீஸு ஏகாயபி யுத்தாய, திவித⁴ஸம்பத்தீஸு ஏகாயபி அயுத்தாய, நிமித்தேன நிமித்தங் அஸம்ப³ந்த⁴ங் கத்வா ஸம்மதாய ச ஸதி ஸீமா ந ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Tattha baddhasīmaṃ bandhitukāmena atikhuddikā, atimahatī, khaṇḍanimittā, chāyānimittā, animittā, bahisīme ṭhitasammatā, nadiyā sammatā, samudde sammatā, jātassare sammatā, sīmāya sīmaṃ sambhindantena sammatā, sīmāya sīmaṃ ajjhottharantena sammatāti vuttā imā ekādasa vipattisīmāyo atikkamitvā nimittasampatti, parisasampatti, kammavācāsampattīti vuttāya tividhasampattiyā yuttaṃ katvā paṭhamaṃ kittitanimittena sabbapacchimakittitanimittaṃ sambandhaṃ katvā bandhitabbā. Vuttañhetaṃ aṭṭhakathācariyena kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘tattha ekādasa vipattisīmāyo atikkamitvā tividhasampattiyuttā nimittena nimittaṃ sambandhitvā sammatā sīmā baddhasīmā nāmā’’ti. Etena etesu ekādasasu vipattīsu ekāyapi yuttāya, tividhasampattīsu ekāyapi ayuttāya, nimittena nimittaṃ asambandhaṃ katvā sammatāya ca sati sīmā na hotīti dasseti.
ஏவங் ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமேன பி⁴க்கு²னா ஸப்³ப³லக்க²ணபரிபூரத்த²ங் மஹந்தோ உஸ்ஸாஹோ கரணீயோ ஹோதி, தஸ்மா ஸீமாப³ந்த⁴னகாலே தீஸு ஸம்பத்தீஸு பரிஸஸம்பத்திஸித்³தி⁴யா பட²மங் தாவ கா³மஸீமா உபபரிக்கி²தப்³பா³. எத்தா²ஹ ‘‘நனு ப³த்³த⁴ஸீமா வா ப³ந்தி⁴தப்³பா³, அத² கஸ்மா கா³மஸீமா உபபரிக்கி²தப்³பா³’’தி? கா³மஸீமாயங் ட²த்வா ப³த்³த⁴ஸீமாய ப³ந்தி⁴தப்³ப³தோ. வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா ‘‘அஸம்மதாய, பி⁴க்க²வே, ஸீமாய அட்ட²பிதாய யங் கா³மங் வா நிக³மங் வா உபனிஸ்ஸாய விஹரதி, யா தஸ்ஸ வா கா³மஸ்ஸ கா³மஸீமா, நிக³மஸ்ஸ வா நிக³மஸீமா, அயங் தத்த² ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா²’’தி (மஹாவ॰ 147). இத⁴ பாளியங் ஸரூபேன அனாக³தம்பி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 147) ‘‘கா³மக்³க³ஹணேன செத்த² நக³ரம்பி க³ஹிதமேவ ஹோதீ’’தி வுத்தத்தா நக³ரஸீமாபி க³ஹிதா ஹோதி, தஸ்மா யஸ்மிங் அப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரே பி⁴க்கூ² யங் கா³மங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தி, தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ பரிச்சே²தோ³ கா³மஸீமா நாம. யங் நிக³மங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தி, தஸ்ஸ நிக³மஸ்ஸ பரிச்சே²தோ³ நிக³மஸீமா நாம. யங் நக³ரங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தி, தஸ்ஸ நக³ரஸ்ஸ பரிச்சே²தோ³ நக³ரஸீமா நாம. தா ஸப்³பா³பி கா³மஸீமாதி வுச்சந்தி. தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸத²ப³த்³த⁴ஸீமா விய ஏகதோ உபோஸதா²தி³ஸங்க⁴கம்மகரணாரஹா ஹொந்தி, ஈதி³ஸேயேவ ச பதே³ஸே ஸீமங் ப³ந்தி⁴துமரஹதி, ந உபோஸதா²தி³ஸங்க⁴கம்மானரஹே பதே³ஸேதி வுத்தங் ஹோதி.
Evaṃ sīmaṃ bandhitukāmena bhikkhunā sabbalakkhaṇaparipūratthaṃ mahanto ussāho karaṇīyo hoti, tasmā sīmābandhanakāle tīsu sampattīsu parisasampattisiddhiyā paṭhamaṃ tāva gāmasīmā upaparikkhitabbā. Etthāha ‘‘nanu baddhasīmā vā bandhitabbā, atha kasmā gāmasīmā upaparikkhitabbā’’ti? Gāmasīmāyaṃ ṭhatvā baddhasīmāya bandhitabbato. Vuttañhetaṃ bhagavatā ‘‘asammatāya, bhikkhave, sīmāya aṭṭhapitāya yaṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati, yā tassa vā gāmassa gāmasīmā, nigamassa vā nigamasīmā, ayaṃ tattha samānasaṃvāsā ekūposathā’’ti (mahāva. 147). Idha pāḷiyaṃ sarūpena anāgatampi aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 147) ‘‘gāmaggahaṇena cettha nagarampi gahitameva hotī’’ti vuttattā nagarasīmāpi gahitā hoti, tasmā yasmiṃ abaddhasīmavihāre bhikkhū yaṃ gāmaṃ upanissāya viharanti, tassa gāmassa paricchedo gāmasīmā nāma. Yaṃ nigamaṃ upanissāya viharanti, tassa nigamassa paricchedo nigamasīmā nāma. Yaṃ nagaraṃ upanissāya viharanti, tassa nagarassa paricchedo nagarasīmā nāma. Tā sabbāpi gāmasīmāti vuccanti. Tesaṃ bhikkhūnaṃ samānasaṃvāsā ekūposathabaddhasīmā viya ekato uposathādisaṅghakammakaraṇārahā honti, īdiseyeva ca padese sīmaṃ bandhitumarahati, na uposathādisaṅghakammānarahe padeseti vuttaṃ hoti.
தத்த² ‘‘யத்தகே பதே³ஸே தஸ்ஸ தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ கா³மபோ⁴ஜகா ப³லிங் லப⁴ந்தி, ஸோ பதே³ஸோ அப்போ வா ஹோது மஹந்தோ வா, கா³மஸீமாத்வேவ ஸங்க்²யங் க³ச்ச²தீ’’தி அட்ட²கதா²யங் வசனதோ கா³மாதி³போ⁴ஜகானங் ப³லிலப⁴னட்டா²னங் கா³மஸீமா ஹோதி, இத³ஞ்ச யேபு⁴ய்யவஸேன வுத்தங். ப³லிங் அலப⁴ந்தோபி ராஜபண்ணே ஆரோபிதபதே³ஸே தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ கா³மஸீமாயேவ. வுத்தஞ்ஹி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.147) ‘‘ப³லிங் லப⁴ந்தீதி இத³ங் யேபு⁴ய்யவஸேன வுத்தங். ‘அயங் கா³மோ எத்தகோ கரீஸபா⁴கோ³’திஆதி³னா பன ராஜபண்ணேஸு ஆரோபிதேஸு பூ⁴மிபா⁴கே³ஸு யஸ்மிங் யஸ்மிங் தளாகமாதிகாஸுஸானபப்³ப³தாதி³கே பதே³ஸே ப³லிங் ந க³ண்ஹந்தி, ஸோபி கா³மஸீமா ஏவ. ராஜாதீ³ஹி பரிச்சி²ன்னபூ⁴மிபா⁴கோ³ ஹி ஸப்³போ³வ ட²பெத்வா நதீ³லோணிஜாதஸ்ஸரே கா³மஸீமாதி வேதி³தப்³போ³’’தி. அயங் பகதிகா³மஸீமா நாம. ‘‘யம்பி ஏகஸ்மிங்யேவ கா³மக்கெ²த்தே ஏகங் பதே³ஸங், ‘அயங் விஸுங்கா³மோ ஹோதூ’தி பரிச்சி²ந்தி³த்வா ராஜா கஸ்ஸசி தே³தி, ஸோபி விஸுங்கா³மஸீமா ஹோதியேவா’’தி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 147) வசனதோ ராஜா ‘‘பகதிகா³மக்கெ²த்தேயேவ பகதிகா³மதோ விஸுங் பகதிகா³மேன அஸம்மிஸ்ஸோ கா³மோ ஹோதூ’’தி யங் பதே³ஸங் தே³தி, ஸோ பதே³ஸோ விஸுங்கா³மஸீமா நாம. இதி பகதிகா³மஸீமா ச ராஜூனங் இச்சா²வஸேன பவத்தா விஸுங்கா³மஸீமா ச ப³த்³த⁴ஸீமா விய ஸப்³ப³கம்மாரஹா, தஸ்மா அபி⁴னவப³த்³த⁴ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமேஹி பகதிகா³மஸீமங் வா விஸுங்கா³மஸீமங் வா ஸோதெ⁴த்வா கத்தப்³ப³ங் ஹோதி. ததா² ஹி வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘தஸ்மா ஸா ச இதரா ச பகதிகா³மனக³ரனிக³மஸீமா ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸாயேவ ஹொந்தீ’’தி. விமதிவினோத³னியஞ்ச (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.147) ‘‘தத்த² ஹி ஸா ச ராஜிச்சா²வஸேன பரிவத்தித்வா ஸமுப்பன்னா அபி⁴னவா ச இதரா ச அபரிவத்தா பகதிகா³மஸீமா, யதா² ப³த்³த⁴ஸீமாயங் ஸப்³ப³ங் ஸங்க⁴கம்மங் காதுங் வட்டதி, ஏவமேதாபி ஸப்³ப³கம்மாரஹதாஸதி³ஸேன ப³த்³த⁴ஸீமாஸதி³ஸா, ஸா ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா²தி அதி⁴ப்பாயோ’’தி வுத்தங்.
Tattha ‘‘yattake padese tassa tassa gāmassa gāmabhojakā baliṃ labhanti, so padeso appo vā hotu mahanto vā, gāmasīmātveva saṅkhyaṃ gacchatī’’ti aṭṭhakathāyaṃ vacanato gāmādibhojakānaṃ balilabhanaṭṭhānaṃ gāmasīmā hoti, idañca yebhuyyavasena vuttaṃ. Baliṃ alabhantopi rājapaṇṇe āropitapadese tassa gāmassa gāmasīmāyeva. Vuttañhi vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.147) ‘‘baliṃ labhantīti idaṃ yebhuyyavasena vuttaṃ. ‘Ayaṃ gāmo ettako karīsabhāgo’tiādinā pana rājapaṇṇesu āropitesu bhūmibhāgesu yasmiṃ yasmiṃ taḷākamātikāsusānapabbatādike padese baliṃ na gaṇhanti, sopi gāmasīmā eva. Rājādīhi paricchinnabhūmibhāgo hi sabbova ṭhapetvā nadīloṇijātassare gāmasīmāti veditabbo’’ti. Ayaṃ pakatigāmasīmā nāma. ‘‘Yampi ekasmiṃyeva gāmakkhette ekaṃ padesaṃ, ‘ayaṃ visuṃgāmo hotū’ti paricchinditvā rājā kassaci deti, sopi visuṃgāmasīmā hotiyevā’’ti aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 147) vacanato rājā ‘‘pakatigāmakkhetteyeva pakatigāmato visuṃ pakatigāmena asammisso gāmo hotū’’ti yaṃ padesaṃ deti, so padeso visuṃgāmasīmā nāma. Iti pakatigāmasīmā ca rājūnaṃ icchāvasena pavattā visuṃgāmasīmā ca baddhasīmā viya sabbakammārahā, tasmā abhinavabaddhasīmaṃ bandhitukāmehi pakatigāmasīmaṃ vā visuṃgāmasīmaṃ vā sodhetvā kattabbaṃ hoti. Tathā hi vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘tasmā sā ca itarā ca pakatigāmanagaranigamasīmā baddhasīmāsadisāyeva hontī’’ti. Vimativinodaniyañca (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.147) ‘‘tattha hi sā ca rājicchāvasena parivattitvā samuppannā abhinavā ca itarā ca aparivattā pakatigāmasīmā, yathā baddhasīmāyaṃ sabbaṃ saṅghakammaṃ kātuṃ vaṭṭati, evametāpi sabbakammārahatāsadisena baddhasīmāsadisā, sā samānasaṃvāsā ekūposathāti adhippāyo’’ti vuttaṃ.
கேசி பன ஆசரியா ‘‘மயங் ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமா, தஸ்மா எத்தகோ பூ⁴மிபரிச்சே²தோ³ விஸுங் கெ²த்தங் ஹோதூ’’தி ராஜானங் ஆபுச்சி²த்வா தேன ஓகாஸே கதே ‘‘இத³ங் டா²னங் விஸுங்கா³மக்கெ²த்தங் ஹோதீ’’தி மனஸி கத்வா தத்ரட்டே²யேவ பி⁴க்கூ² ச ஹத்த²பாஸானயனாதி³னா ஸோதெ⁴த்வா ஸீமாஸமூஹனஸீமாப³ந்த⁴னாதீ³னி கரொந்தி, தங் கரணங் ‘‘அயங் விஸுங்கா³மோ ஹோதூதி பரிச்சி²ந்தி³த்வா ராஜா கஸ்ஸசி தே³தீ’’தி அட்ட²கதா²வசனேன, ‘‘ஸா ச ராஜிச்சா²வஸேன பரிவத்தித்வா ஸமுப்பன்னா அபி⁴னவா சா’’தி ஆக³தேன விமதிவினோத³னீடீகாவசனேன ச ஸமெந்தங் விய ந தி³ஸ்ஸதி. கத²ங்? அட்ட²கதா²வசனே தாவ ‘‘அயங் விஸுங்கா³மோ ஹோதூ’’தி இமினா ந கேவலங் புரிமகா³மோயேவ கா³மோ ஹோது, அத² கோ² இதா³னி பரிச்சி²ன்னபதே³ஸோபி விஸுங்யேவ கா³மோ ஹோதூதி ஏகங்யேவ கா³மக்கெ²த்தங் த்³வே கா³மே கரோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ராஜா கஸ்ஸசி தே³தீ’’தி இமினா கா³மபோ⁴ஜகஸ்ஸ தி³ன்னபா⁴வங் பகாஸேதி, இத⁴ பன நேவ த்³வே கா³மே கரோதி, ந ச கா³மபோ⁴ஜகஸ்ஸ தே³தி, கேவலங் பி⁴க்கூ²னங் அனுமதியா யாவகாலிகவஸேனேவ ஓகாஸங் கரோதி, ஏவங் அட்ட²கதா²வசனேனபி ஸமெந்தங் விய ந தி³ஸ்ஸதி. விமதிவினோத³னீடீகாவசனேனபி ‘‘ராஜிச்சா²வஸேன பரிவத்தித்வா’’தி இமினா அகா³மபூ⁴தங் கெ²த்தங் ராஜிச்சா²வஸேன பரிவத்தித்வா கா³மோ ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அபி⁴னவா சா’’தி இமினா புராணகா³மஸீமா ச அபி⁴னவகா³மஸீமா சாதி புரிமகா³மேன அமிஸ்ஸங் விஸுங்கா³மலக்க²ணங் த³ஸ்ஸேதி. இத⁴ பன ராஜிச்சா²வஸேன பரிவத்தித்வா கெ²த்தஸ்ஸ விஸுங்கா³மபூ⁴தபா⁴வோ ச அபி⁴னவபா⁴வேன விஸுங்கா³மலக்க²ணஞ்ச ந தி³ஸ்ஸதி, ஏவங் டீகாவசனேனபி ஸமெந்தங் விய ந தி³ஸ்ஸதி.
Keci pana ācariyā ‘‘mayaṃ sīmaṃ bandhitukāmā, tasmā ettako bhūmiparicchedo visuṃ khettaṃ hotū’’ti rājānaṃ āpucchitvā tena okāse kate ‘‘idaṃ ṭhānaṃ visuṃgāmakkhettaṃ hotī’’ti manasi katvā tatraṭṭheyeva bhikkhū ca hatthapāsānayanādinā sodhetvā sīmāsamūhanasīmābandhanādīni karonti, taṃ karaṇaṃ ‘‘ayaṃ visuṃgāmo hotūti paricchinditvā rājā kassaci detī’’ti aṭṭhakathāvacanena, ‘‘sā ca rājicchāvasena parivattitvā samuppannā abhinavā cā’’ti āgatena vimativinodanīṭīkāvacanena ca samentaṃ viya na dissati. Kathaṃ? Aṭṭhakathāvacane tāva ‘‘ayaṃ visuṃgāmo hotū’’ti iminā na kevalaṃ purimagāmoyeva gāmo hotu, atha kho idāni paricchinnapadesopi visuṃyeva gāmo hotūti ekaṃyeva gāmakkhettaṃ dve gāme karotīti dasseti. ‘‘Rājā kassaci detī’’ti iminā gāmabhojakassa dinnabhāvaṃ pakāseti, idha pana neva dve gāme karoti, na ca gāmabhojakassa deti, kevalaṃ bhikkhūnaṃ anumatiyā yāvakālikavaseneva okāsaṃ karoti, evaṃ aṭṭhakathāvacanenapi samentaṃ viya na dissati. Vimativinodanīṭīkāvacanenapi ‘‘rājicchāvasena parivattitvā’’ti iminā agāmabhūtaṃ khettaṃ rājicchāvasena parivattitvā gāmo hotīti dasseti. ‘‘Abhinavā cā’’ti iminā purāṇagāmasīmā ca abhinavagāmasīmā cāti purimagāmena amissaṃ visuṃgāmalakkhaṇaṃ dasseti. Idha pana rājicchāvasena parivattitvā khettassa visuṃgāmabhūtabhāvo ca abhinavabhāvena visuṃgāmalakkhaṇañca na dissati, evaṃ ṭīkāvacanenapi samentaṃ viya na dissati.
வினயவினிச்ச²யடீகாயஞ்ச ‘‘கா³மபரிச்சே²தோ³தி ஸப்³ப³தி³ஸாஸு ஸம்மா பரிச்சி²ந்தி³த்வா ‘இமஸ்ஸ பதே³ஸஸ்ஸ எத்தகோ கரோ’தி ஏவங் கரேன நியமிதோ கா³மப்பதே³ஸோ’’தி ஏவங் ஆயவஸேனேவ பரிச்சி²ந்த³னங் வுத்தங், ந அனுமதிகரணமத்தேன, தஸ்மா விஸுங்கா³மலக்க²ணங் அப்பத்ததாய பகதிகா³மேன ஸங்கரோ ஹோதி, ந தத்த² உபோஸதா²தி³ஸங்க⁴கம்மங் காதுமரஹதி, உபோஸதா²தி³ஸங்க⁴கம்மகரணாரஹபதே³ஸேயேவ ஸீமாஸமூஹனநஸீமாப³ந்த⁴னகம்மம்பி கரணாரஹங் ஹோதி ஞத்திது³தியகம்மத்தா தேஸங் கம்மானங், தஸ்மா தேஸங் ஆசரியானங் தங் கரணங் அஞ்ஞே ஆசரியா ந இச்ச²ந்தி. அஞ்ஞே பன ஆசரியா ‘‘தங் பரிச்சி²ன்னப்பதே³ஸங் ‘விஸுங்கா³மோ ஹோதூ’தி ராஜா கஸ்ஸசி தே³தி, கா³மபோ⁴ஜகோ ச ததோ ப³லிங் படிக்³க³ண்ஹாதி, ததா³ விஸுங்கா³மோ ஹோதி, ந ததோ புப்³பே³’’தி வத³ந்தி. தேஸங் தங் வசனங் ‘‘ஏவங் கரேன நியமிதோ பதே³ஸோ’’தி வினிச்ச²யடீகாவசனஞ்ச ‘‘கா³மாதீ³னங் கரக்³கா³ஹபரிச்சி²ன்னோ ஸமந்ததோ பதே³ஸோ கா³மஸீமா’’தி ஸீமாலங்காரக³ண்டி²வசனஞ்ச ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ஸியா, தேஸு பன ‘‘இமஸ்ஸ பதே³ஸஸ்ஸ எத்தகோ கரோ’’தி ஏவங் கரபரிச்சி²ந்த³னங் வுத்தங், ந கா³மபோ⁴ஜகஸ்ஸ ப³லிக்³க³ஹணங். அட்ட²கதா²யஞ்ச ‘‘ராஜா கஸ்ஸசி தே³தீ’’தி தா³னமேவ வத³தி, ந ‘‘கா³மபோ⁴ஜகோ ச ப³லிங் க³ண்ஹாதீ’’தி படிக்³க³ஹணங், தஸ்மா தம்பி வசனங் அஞ்ஞே பண்டி³தா ந ஸம்படிச்ச²ந்தி, தஸ்மா பத²விஸ்ஸரோ ராஜா ‘‘இமஸ்மிங் கா³மக்கெ²த்தே எத்தககரீஸமத்தோ பதே³ஸோ புரிமகா³மதோ விஸுங்கா³மோ ஹோதூ’’தி பரிச்சி²ந்தி³த்வா தே³தி, எத்தாவதா ஸோ பதே³ஸோ ப³லிங் படிக்³க³ஹிதோ வா ஹோது அப்படிக்³க³ஹிதோ வா, விஸுங்கா³மோ நாம ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³போ³.
Vinayavinicchayaṭīkāyañca ‘‘gāmaparicchedoti sabbadisāsu sammā paricchinditvā ‘imassa padesassa ettako karo’ti evaṃ karena niyamito gāmappadeso’’ti evaṃ āyavaseneva paricchindanaṃ vuttaṃ, na anumatikaraṇamattena, tasmā visuṃgāmalakkhaṇaṃ appattatāya pakatigāmena saṅkaro hoti, na tattha uposathādisaṅghakammaṃ kātumarahati, uposathādisaṅghakammakaraṇārahapadeseyeva sīmāsamūhananasīmābandhanakammampi karaṇārahaṃ hoti ñattidutiyakammattā tesaṃ kammānaṃ, tasmā tesaṃ ācariyānaṃ taṃ karaṇaṃ aññe ācariyā na icchanti. Aññe pana ācariyā ‘‘taṃ paricchinnappadesaṃ ‘visuṃgāmo hotū’ti rājā kassaci deti, gāmabhojako ca tato baliṃ paṭiggaṇhāti, tadā visuṃgāmo hoti, na tato pubbe’’ti vadanti. Tesaṃ taṃ vacanaṃ ‘‘evaṃ karena niyamito padeso’’ti vinicchayaṭīkāvacanañca ‘‘gāmādīnaṃ karaggāhaparicchinno samantato padeso gāmasīmā’’ti sīmālaṅkāragaṇṭhivacanañca sandhāya vuttaṃ siyā, tesu pana ‘‘imassa padesassa ettako karo’’ti evaṃ karaparicchindanaṃ vuttaṃ, na gāmabhojakassa baliggahaṇaṃ. Aṭṭhakathāyañca ‘‘rājā kassaci detī’’ti dānameva vadati, na ‘‘gāmabhojako ca baliṃ gaṇhātī’’ti paṭiggahaṇaṃ, tasmā tampi vacanaṃ aññe paṇḍitā na sampaṭicchanti, tasmā pathavissaro rājā ‘‘imasmiṃ gāmakkhette ettakakarīsamatto padeso purimagāmato visuṃgāmo hotū’’ti paricchinditvā deti, ettāvatā so padeso baliṃ paṭiggahito vā hotu appaṭiggahito vā, visuṃgāmo nāma hotīti daṭṭhabbo.
ஏவங் பகதிகா³மலக்க²ணஞ்ச விஸுங்கா³மலக்க²ணஞ்ச தத²தோ ஞத்வா ப³த்³த⁴ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமோ யதி³ பகதிகா³மஸீமா நாதிவித்தா²ரா ஹோதி ஸுக²ரக்கி²தா, தமேவ பகதிகா³மஸீமங் ஸுட்டு² ரக்கா²பெத்வா ஸுட்டு² ஸோதெ⁴த்வா ஸீமாஸமூஹனநஸீமாஸம்முதிகம்மானி காதப்³பா³னி. யதி³ பன பகதிகா³மஸீமா அதிவித்தா²ரா ஹோதி, நிக³மஸீமா, நக³ரஸீமா வா ஹொந்தி, ப³ஹூனங் பி⁴க்கூ²னங் நிஸின்னட்டா²னஸஞ்சரணட்டா²னத்தா ஸோதே⁴துங் வா ரக்கி²துங் வா ந ஸக்கொந்தி, ஏவஞ்ச ஸதி பத²விஸ்ஸரராஜூஹி பரிச்சி²ன்னாய விஸுங்கா³மஸீமாய ஸுட்டு² ஸோதெ⁴த்வா ஸுரக்கி²தங் கத்வா ஸீமாஸமூஹனநஸீமாஸம்முதிகம்மங் காதப்³ப³ங். கத²ங் பன ஸுட்டு² ஸோத⁴னஞ்ச ஸுட்டு² ரக்க²ணஞ்ச காதப்³ப³ங்? ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமேன ஹி ஸாமந்தவிஹாரேஸு பி⁴க்கூ² தஸ்ஸ தஸ்ஸ விஹாரஸ்ஸ ஸீமாபரிச்சே²த³ங் புச்சி²த்வா ப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரானங் ஸீமாய ஸீமந்தரிகங், அப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரானங் ஸீமாய உபசாரங் ட²பெத்வா தி³ஸாசாரிகபி⁴க்கூ²னங் நிஸ்ஸஞ்சாரஸமயே ஸசே ஏகஸ்மிங் கா³மக்கெ²த்தே ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமா, யே தத்த² ப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரா, தேஸு பி⁴க்கூ²னங் ‘‘மயங் அஜ்ஜ ஸீமங் ப³ந்தி⁴ஸ்ஸாம, தும்ஹே ஸகஸகஸீமாய பரிச்சே²த³தோ மா நிக்க²மதா²’’தி பேஸேதப்³ப³ங். யே அப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரா, தேஸு பி⁴க்கூ² ஏகஜ்ஜ²ங் ஸன்னிபாதேதப்³பா³, ச²ந்தா³ரஹானங் ச²ந்தோ³ ஆஹராபேதப்³போ³. ஏவங் ஸன்னிபதிதேஸு பன பி⁴க்கூ²ஸு ச²ந்தா³ரஹானங் ச²ந்தே³ ஆஹடே தேஸு தேஸு மக்³கே³ஸு ச நதீ³தித்த²கா³மத்³வாராதீ³ஸு ச ஆக³ந்துகபி⁴க்கூ²னங் ஸீக⁴ங் ஸீக⁴ங் ஹத்த²பாஸானயனத்த²ஞ்ச ப³ஹிஸீமகரணத்த²ஞ்ச ஆராமிகே சேவ ஸமணுத்³தே³ஸே ச ட²பெத்வா பே⁴ரிஸஞ்ஞங் வா ஸங்க²ஸஞ்ஞங் வா கத்வா ஸீமா ஸமூஹனிதப்³பா³தி.
Evaṃ pakatigāmalakkhaṇañca visuṃgāmalakkhaṇañca tathato ñatvā baddhasīmaṃ bandhitukāmo yadi pakatigāmasīmā nātivitthārā hoti sukharakkhitā, tameva pakatigāmasīmaṃ suṭṭhu rakkhāpetvā suṭṭhu sodhetvā sīmāsamūhananasīmāsammutikammāni kātabbāni. Yadi pana pakatigāmasīmā ativitthārā hoti, nigamasīmā, nagarasīmā vā honti, bahūnaṃ bhikkhūnaṃ nisinnaṭṭhānasañcaraṇaṭṭhānattā sodhetuṃ vā rakkhituṃ vā na sakkonti, evañca sati pathavissararājūhi paricchinnāya visuṃgāmasīmāya suṭṭhu sodhetvā surakkhitaṃ katvā sīmāsamūhananasīmāsammutikammaṃ kātabbaṃ. Kathaṃ pana suṭṭhu sodhanañca suṭṭhu rakkhaṇañca kātabbaṃ? Sīmaṃ bandhitukāmena hi sāmantavihāresu bhikkhū tassa tassa vihārassa sīmāparicchedaṃ pucchitvā baddhasīmavihārānaṃ sīmāya sīmantarikaṃ, abaddhasīmavihārānaṃ sīmāya upacāraṃ ṭhapetvā disācārikabhikkhūnaṃ nissañcārasamaye sace ekasmiṃ gāmakkhette sīmaṃ bandhitukāmā, ye tattha baddhasīmavihārā, tesu bhikkhūnaṃ ‘‘mayaṃ ajja sīmaṃ bandhissāma, tumhe sakasakasīmāya paricchedato mā nikkhamathā’’ti pesetabbaṃ. Ye abaddhasīmavihārā, tesu bhikkhū ekajjhaṃ sannipātetabbā, chandārahānaṃ chando āharāpetabbo. Evaṃ sannipatitesu pana bhikkhūsu chandārahānaṃ chande āhaṭe tesu tesu maggesu ca nadītitthagāmadvārādīsu ca āgantukabhikkhūnaṃ sīghaṃ sīghaṃ hatthapāsānayanatthañca bahisīmakaraṇatthañca ārāmike ceva samaṇuddese ca ṭhapetvā bherisaññaṃ vā saṅkhasaññaṃ vā katvā sīmā samūhanitabbāti.
நனு ச இத³ங் ஸோத⁴னங் ரக்க²ணஞ்ச ஸீமாஸம்முதிகாலேயேவ அட்ட²கதா²யங் வுத்தங், அத² கஸ்மா இத⁴ ஸீமாஸமூஹனநே வுத்தந்தி? இமஸ்ஸபி ஸீமாஸமூஹனநகம்மஸ்ஸ ஞத்திது³தியகம்மத்தா பரிஸஸம்பத்திஜனநத்த²ங் வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏவங் ஸந்தேபி இத³ங் ஸீமாஸமூஹனநகம்மங் நாம யதி³ போராணா ப³த்³த⁴ஸீமா அத்தி², தத³ட்ட²கஸங்கே⁴ ஹத்த²பாஸக³தே அஞ்ஞேஸு பி⁴க்கூ²ஸு கா³மஸீமங் பவிட்டே²ஸுபி கம்மபே⁴தோ³ நத்தி². யதி³ போராணா ப³த்³த⁴ஸீமா நத்தி², ஏவம்பி ஸதி கேவலங் கா³மஸீமாபூ⁴தத்தா ஸீமாஸமூஹனநகம்மே அஸம்பஜ்ஜந்தேபி தோ³ஸோ நத்தி², அத² கஸ்மா ஸோத⁴னா வுத்தாதி? ஸச்சங், ததா²பி ஸமூஹனிதப்³பா³ போராணஸீமாபரிச்சே²த³ஸ்ஸ து³விஞ்ஞெய்யத்தா. ஸசே ஹி மஹதியா போராணப³த்³த⁴ஸீமாய ஏகஸ்மிங் பதே³ஸே ஸீமங் ஸமூஹனிஸ்ஸாமாதி ஸங்கே⁴ ஸன்னிபதிதே தஸ்ஸாயேவ ஸீமாய அஞ்ஞஸ்மிங் பதே³ஸே பி⁴க்கு²ம்ஹி பவிட்டே² அஜானந்தஸ்ஸபி கம்மங் விபஜ்ஜதி, தஸ்மா மஹுஸ்ஸாஹேன ஸோதே⁴தப்³பா³வாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏவங் கா³மஸீமஸோத⁴னங் ‘‘பரிஸஸம்பத்தியா யுத்தா நாம ஸப்³ப³ந்திமேன பரிச்சே²தே³ன சதூஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸன்னிபதித்வா யாவதிகா தஸ்மிங் கா³மக்கெ²த்தே ப³த்³த⁴ஸீமங் வா நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரே வா அனோக்கமித்வா டி²தா பி⁴க்கூ², தே ஸப்³பே³ ஹத்த²பாஸே வா கத்வா ச²ந்த³ங் வா ஆஹரித்வா ஸம்மதா’’தி கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ஆக³தத்தா பரிஸஸம்பத்திகாரணங் ஹோதீதி விஞ்ஞாயதி. ததோ ‘‘ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தேன ஸம்மதா, ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேன ஸம்மதா’’தி வுத்தேஹி த்³வீஹி விபத்திதோ³ஸேஹி முச்சனத்த²ங் ஸீமஸமூஹனநகம்மங் காதப்³ப³ங்.
Nanu ca idaṃ sodhanaṃ rakkhaṇañca sīmāsammutikāleyeva aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ, atha kasmā idha sīmāsamūhanane vuttanti? Imassapi sīmāsamūhananakammassa ñattidutiyakammattā parisasampattijananatthaṃ vuttanti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ santepi idaṃ sīmāsamūhananakammaṃ nāma yadi porāṇā baddhasīmā atthi, tadaṭṭhakasaṅghe hatthapāsagate aññesu bhikkhūsu gāmasīmaṃ paviṭṭhesupi kammabhedo natthi. Yadi porāṇā baddhasīmā natthi, evampi sati kevalaṃ gāmasīmābhūtattā sīmāsamūhananakamme asampajjantepi doso natthi, atha kasmā sodhanā vuttāti? Saccaṃ, tathāpi samūhanitabbā porāṇasīmāparicchedassa duviññeyyattā. Sace hi mahatiyā porāṇabaddhasīmāya ekasmiṃ padese sīmaṃ samūhanissāmāti saṅghe sannipatite tassāyeva sīmāya aññasmiṃ padese bhikkhumhi paviṭṭhe ajānantassapi kammaṃ vipajjati, tasmā mahussāhena sodhetabbāvāti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ gāmasīmasodhanaṃ ‘‘parisasampattiyā yuttā nāma sabbantimena paricchedena catūhi bhikkhūhi sannipatitvā yāvatikā tasmiṃ gāmakkhette baddhasīmaṃ vā nadīsamuddajātassare vā anokkamitvā ṭhitā bhikkhū, te sabbe hatthapāse vā katvā chandaṃ vā āharitvā sammatā’’ti kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) āgatattā parisasampattikāraṇaṃ hotīti viññāyati. Tato ‘‘sīmāya sīmaṃ sambhindantena sammatā, sīmāya sīmaṃ ajjhottharantena sammatā’’ti vuttehi dvīhi vipattidosehi muccanatthaṃ sīmasamūhananakammaṃ kātabbaṃ.
ஸீமாய அஸமூஹதாய ஸதி கத²ங் விபத்தித்³வயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி, ததா² ஸோதி⁴தாயபி கா³மஸீமாய. யதி³ போராணப³த்³த⁴ஸீமா விஜ்ஜமானா ப⁴வெய்ய, தஸ்ஸா விஜ்ஜமானபா⁴வங் அஜானந்தா நவங் ப³த்³த⁴ஸீமங் ப³ந்தெ⁴ய்யுங். போராணஸீமாய ஹி நிமித்தங் அந்தோ கத்வா தஸ்ஸ ஸமீபே போராணஸீமாய அந்தோ டி²தங் அஞ்ஞங் நிமித்தங் கத்வா நவங் ப³த்³த⁴ஸீமங் ப³ந்தெ⁴ய்யுங், ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தேன ஸம்மதா நாம ஹோதி. தேன வுத்தங் கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தேன ஸம்மதா நாம அத்தனோ ஸீமாய பரேஸங் ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தேன ஸம்மதா. ஸசே ஹி போராணகஸ்ஸ விஹாரஸ்ஸ புரத்தி²மாய தி³ஸாய அம்போ³ சேவ ஜம்பூ³ சாதி த்³வே ருக்கா² அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸங்ஸட்ட²விடபா ஹொந்தி, தேஸு அம்ப³ஸ்ஸ பச்சி²மதி³ஸாபா⁴கே³ ஜம்பூ³. விஹாரஸீமா ச ஜம்பு³ங் அந்தோ கத்வா அம்ப³ங் கித்தெத்வா ப³த்³தா⁴ ஹோதி, அத² பச்சா² தஸ்ஸ விஹாரஸ்ஸ புரத்தி²மதி³ஸாயங் விஹாரே கதே ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தா பி⁴க்கூ² அம்ப³ங் அந்தோ கத்வா ஜம்பு³ங் கித்தெத்வா ப³ந்த⁴ந்தி, ஸீமாய ஸீமா ஸம்பி⁴ன்னா நாம ஹோதீ’’தி. போராணஸீமாய ச ஏகதே³ஸங் வா ஸகலபோராணஸீமங் வா அந்தோ கரித்வா நவங் ஸீமங் ப³ந்தெ⁴ய்யுங், ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேன ஸம்மதா நாம . வுத்தஞ்ஹேதங் கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேன ஸம்மதா நாம அத்தனோ ஸீமாய பரேஸங் ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேன ஸம்மதா. ஸசே ஹி பரேஸங் ப³த்³த⁴ஸீமங் ஸகலங் வா தஸ்ஸா பதே³ஸங் வா அந்தோ கத்வா அத்தனோ ஸீமங் ஸம்மன்னந்தி, ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரிதா நாம ஹோதீ’’தி.
Sīmāya asamūhatāya sati kathaṃ vipattidvayaṃ āpajjeyyāti, tathā sodhitāyapi gāmasīmāya. Yadi porāṇabaddhasīmā vijjamānā bhaveyya, tassā vijjamānabhāvaṃ ajānantā navaṃ baddhasīmaṃ bandheyyuṃ. Porāṇasīmāya hi nimittaṃ anto katvā tassa samīpe porāṇasīmāya anto ṭhitaṃ aññaṃ nimittaṃ katvā navaṃ baddhasīmaṃ bandheyyuṃ, sīmāya sīmaṃ sambhindantena sammatā nāma hoti. Tena vuttaṃ kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘sīmāya sīmaṃ sambhindantena sammatā nāma attano sīmāya paresaṃ sīmaṃ sambhindantena sammatā. Sace hi porāṇakassa vihārassa puratthimāya disāya ambo ceva jambū cāti dve rukkhā aññamaññaṃ saṃsaṭṭhaviṭapā honti, tesu ambassa pacchimadisābhāge jambū. Vihārasīmā ca jambuṃ anto katvā ambaṃ kittetvā baddhā hoti, atha pacchā tassa vihārassa puratthimadisāyaṃ vihāre kate sīmaṃ bandhantā bhikkhū ambaṃ anto katvā jambuṃ kittetvā bandhanti, sīmāya sīmā sambhinnā nāma hotī’’ti. Porāṇasīmāya ca ekadesaṃ vā sakalaporāṇasīmaṃ vā anto karitvā navaṃ sīmaṃ bandheyyuṃ, sīmāya sīmaṃ ajjhottharantena sammatā nāma . Vuttañhetaṃ kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘sīmāya sīmaṃ ajjhottharantena sammatā nāma attano sīmāya paresaṃ sīmaṃ ajjhottharantena sammatā. Sace hi paresaṃ baddhasīmaṃ sakalaṃ vā tassā padesaṃ vā anto katvā attano sīmaṃ sammannanti, sīmāya sīmaṃ ajjhottharitā nāma hotī’’ti.
யஸ்மிங் பதே³ஸே சத்தாரோ பி⁴க்கூ² நிஸீதி³த்வா கம்மங் காதுங் ந ஸக்கொந்தி, தத்த² ததோ பட்டா²ய யாவ கேஸக்³க³மத்தம்பி அஞ்ஞேஸங் போராணப³த்³த⁴ஸீமப்பதே³ஸங் அத்தனோ ஸீமாய அந்தோ கரொந்தோ ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³தி நாம. சதுன்னங் பி⁴க்கூ²னங் நிஸீதி³துங் பஹோனகட்டா²னதோ பட்டா²ய யாவ ஸகலம்பி அஞ்ஞேஸங் போராணப³த்³த⁴ஸீமாபதே³ஸங் அத்தனோ ஸீமாய அந்தோ கரொந்தோ ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரதி நாம. வுத்தஞ்ஹேதங் கங்கா²விதரணியா லீனத்த²பகாஸனியங் (கங்கா²॰ அபி⁴॰ டீ॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘தஸ்ஸா பதே³ஸந்தி தஸ்ஸா ஏகதே³ஸங், யத்த² ட²த்வா சதூஹி பி⁴க்கூ²ஹி கம்மங் காதுங் ஸக்கா ஹோதி, தாதி³ஸங் ஏகதே³ஸந்தி வுத்தங் ஹோதி. யத்த² பன டி²தேஹி கம்மங் காதுங் ந ஸக்கா, தாதி³ஸங் பதே³ஸங் அந்தோ கரித்வா ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தி நாம, ந து அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தி நாமாதி க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி. விமதிவினோத³னியம்பி (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.148) ‘‘யத்த² சதூஹி பி⁴க்கூ²ஹி நிஸீதி³துங் ந ஸக்கா, தத்தகதோ பட்டா²ய யாவ கேஸக்³க³மத்தம்பி அத்தனோ ஸீமாய கரொந்தா ஸம்பி⁴ந்த³ந்தி, சதுன்னம்பி பி⁴க்கூ²னங் பஹோனகதோ பட்டா²ய யாவ ஸகலம்பி அந்தோ கரொந்தா அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தீதி வேதி³தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங்.
Yasmiṃ padese cattāro bhikkhū nisīditvā kammaṃ kātuṃ na sakkonti, tattha tato paṭṭhāya yāva kesaggamattampi aññesaṃ porāṇabaddhasīmappadesaṃ attano sīmāya anto karonto sīmāya sīmaṃ sambhindati nāma. Catunnaṃ bhikkhūnaṃ nisīdituṃ pahonakaṭṭhānato paṭṭhāya yāva sakalampi aññesaṃ porāṇabaddhasīmāpadesaṃ attano sīmāya anto karonto sīmāya sīmaṃ ajjhottharati nāma. Vuttañhetaṃ kaṅkhāvitaraṇiyā līnatthapakāsaniyaṃ (kaṅkhā. abhi. ṭī. nidānavaṇṇanā) ‘‘tassā padesanti tassā ekadesaṃ, yattha ṭhatvā catūhi bhikkhūhi kammaṃ kātuṃ sakkā hoti, tādisaṃ ekadesanti vuttaṃ hoti. Yattha pana ṭhitehi kammaṃ kātuṃ na sakkā, tādisaṃ padesaṃ anto karitvā sīmāya sīmaṃ sambhindanti nāma, na tu ajjhottharanti nāmāti gahetabba’’nti. Vimativinodaniyampi (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.148) ‘‘yattha catūhi bhikkhūhi nisīdituṃ na sakkā, tattakato paṭṭhāya yāva kesaggamattampi attano sīmāya karontā sambhindanti, catunnampi bhikkhūnaṃ pahonakato paṭṭhāya yāva sakalampi anto karontā ajjhottharantīti veditabba’’nti vuttaṃ.
ஏவங் ஹோது, தஸ்மிங் கா³மஸீமபரிச்சே²தே³ போராணகஸீமாய விஜ்ஜமானாய விபத்தித்³வயமோசனத்த²ங் ஸீமாஸமூஹனநகம்மங் ஸாத்த²கங், அவிஜ்ஜமானாய கத²ங் ஸாத்த²கங் ப⁴வெய்யாதி ஸங்கானிவத்தனத்த²ங் ஸீமாஸமூஹனநகம்மங் அகத்வா அபி⁴னவஸீமாய ப³ஜ்ஜ²மானாய ஸங்கா உப்பஜ்ஜெய்ய, ப⁴க³வதோ த⁴ரமானகாலதோ பட்டா²ய யாவஜ்ஜதனா க³ணனபத²ங் வீதிக்கந்தா பி⁴க்கூ² உபஸம்பதா³தி³கம்மகரணத்த²ங் தஸ்மிங் தஸ்மிங் பதே³ஸே ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தி. ஸா ஸீமா எத்த² அத்தி², எத்த² நத்தீ²தி ந ஸக்கா ஜானிதுங், தஸ்மா ‘‘அம்ஹாகங் ஸீமாப³ந்த⁴னட்டா²னே போராணகஸீமா ப⁴வெய்ய நு கோ²’’தி ஸங்கா ப⁴வெய்ய, ஏவங் ஸதி ஸா அபி⁴னவஸீமா ச ஆஸங்கனீயா ஹோதீதி ஸீமாயங் கதங் உபஸம்பதா³தி³கம்மம்பி ஆஸங்கனீயங் ஹோதி, தஸ்மா ஸங்கானிவத்தனத்த²ங் அபி⁴னவஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமேஹி யதிபுங்க³வேஹி அவஸ்ஸங் ஸீமாஸமூஹனநகம்மங் காதப்³ப³ங் ஹோதி. ஸமூஹனந்தேஹி பன ‘‘ஸீமங், பி⁴க்க²வே, ஸமூஹனந்தேன பட²மங் திசீவரேன அவிப்பவாஸோ ஸமூஹந்தப்³போ³, பச்சா² ஸீமா ஸமூஹந்தப்³பா³’’தி (மஹாவ॰ 144) வசனதோ பட²மங் அவிப்பவாஸஸீமா ஸமூஹனிதப்³பா³, ததோ ஸமானஸங்வாஸகஸீமா ஸமூஹனிதப்³பா³. தஸ்மிங் ஸமூஹனநகாலே ச ‘‘க²ண்ட³ஸீமாயங் ட²த்வா அவிப்பவாஸஸீமா ந ஸமூஹந்தப்³பா³, ததா² அவிப்பவாஸஸீமாய ட²த்வா க²ண்ட³ஸீமாபி. க²ண்ட³ஸீமாய பன டி²தேன க²ண்ட³ஸீமாவ ஸமூஹனிதப்³பா³, ததா² இதராய டி²தேன இதரா’’தி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 144) வசனதோ க²ண்ட³ஸீமாயங் ட²த்வாவ க²ண்ட³ஸீமா ஸமூஹனிதப்³பா³, மஹாஸீமாயமேவ ட²த்வா மஹாஸீமா ஸமூஹனிதப்³பா³, அஞ்ஞிஸ்ஸா ஸீமாய ட²த்வா அஞ்ஞா ஸீமா ந ஸமூஹனிதப்³பா³. அட்ட²கதா²யங் அவிப்பவாஸஸீமாதி மஹாஸீமங் வத³தி தத்தே²வ யேபு⁴ய்யேன சீவரேன விப்பவஸனதோ.
Evaṃ hotu, tasmiṃ gāmasīmaparicchede porāṇakasīmāya vijjamānāya vipattidvayamocanatthaṃ sīmāsamūhananakammaṃ sātthakaṃ, avijjamānāya kathaṃ sātthakaṃ bhaveyyāti saṅkānivattanatthaṃ sīmāsamūhananakammaṃ akatvā abhinavasīmāya bajjhamānāya saṅkā uppajjeyya, bhagavato dharamānakālato paṭṭhāya yāvajjatanā gaṇanapathaṃ vītikkantā bhikkhū upasampadādikammakaraṇatthaṃ tasmiṃ tasmiṃ padese sīmaṃ bandhanti. Sā sīmā ettha atthi, ettha natthīti na sakkā jānituṃ, tasmā ‘‘amhākaṃ sīmābandhanaṭṭhāne porāṇakasīmā bhaveyya nu kho’’ti saṅkā bhaveyya, evaṃ sati sā abhinavasīmā ca āsaṅkanīyā hotīti sīmāyaṃ kataṃ upasampadādikammampi āsaṅkanīyaṃ hoti, tasmā saṅkānivattanatthaṃ abhinavasīmaṃ bandhitukāmehi yatipuṅgavehi avassaṃ sīmāsamūhananakammaṃ kātabbaṃ hoti. Samūhanantehi pana ‘‘sīmaṃ, bhikkhave, samūhanantena paṭhamaṃ ticīvarena avippavāso samūhantabbo, pacchā sīmā samūhantabbā’’ti (mahāva. 144) vacanato paṭhamaṃ avippavāsasīmā samūhanitabbā, tato samānasaṃvāsakasīmā samūhanitabbā. Tasmiṃ samūhananakāle ca ‘‘khaṇḍasīmāyaṃ ṭhatvā avippavāsasīmā na samūhantabbā, tathā avippavāsasīmāya ṭhatvā khaṇḍasīmāpi. Khaṇḍasīmāya pana ṭhitena khaṇḍasīmāva samūhanitabbā, tathā itarāya ṭhitena itarā’’ti aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 144) vacanato khaṇḍasīmāyaṃ ṭhatvāva khaṇḍasīmā samūhanitabbā, mahāsīmāyameva ṭhatvā mahāsīmā samūhanitabbā, aññissā sīmāya ṭhatvā aññā sīmā na samūhanitabbā. Aṭṭhakathāyaṃ avippavāsasīmāti mahāsīmaṃ vadati tattheva yebhuyyena cīvarena vippavasanato.
‘‘தத்த² ஸசே க²ண்ட³ஸீமஞ்ச அவிப்பவாஸஸீமஞ்ச ஜானந்தி, ஸமூஹனிதுஞ்சேவ ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. க²ண்ட³ஸீமங் பன ஜானந்தா அவிப்பவாஸங் அஜானந்தாபி ஸமூஹனிதுஞ்சேவ ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. க²ண்ட³ஸீமங் பன அஜானந்தா அவிப்பவாஸங்யேவ ஜானந்தா சேதியங்க³ணபோ³தி⁴யங்க³ணஉபோஸதா²கா³ராதீ³ஸு நிராஸங்கட்டா²னேஸு ட²த்வா அப்பேவ நாம ஸமூஹனிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி, படிப³ந்தி⁴துங் பன ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தேவ. ஸசே ப³ந்தெ⁴ய்யுங், ஸீமாஸம்பே⁴த³ங் கத்வா விஹாரங் அவிஹாரங் கரெய்யுங், தஸ்மா ந ஸமூஹனிதப்³பா³. யே பன உபோ⁴பி ந ஜானந்தி, தேனேவ ஸமூஹனிதுங் ந ப³ந்தி⁴துங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. அயஞ்ஹி ஸீமா நாம கம்மவாசாய வா அஸீமா ஹோதி ஸாஸனந்தரதா⁴னேன வா, ந ச ஸக்கா ஸீமங் அஜானந்தேஹி கம்மவாசா காதுங், தஸ்மா ந ஸமூஹனிதப்³பா³, ஸாது⁴கங் பன ஞத்வாயேவ ஸமூஹனிதப்³பா³ ச ப³ந்தி⁴தப்³பா³ சா’’தி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 144) வசனதோ ‘‘இதா³னி ஸீமங் ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’’தி பரிச்சி²ன்னாய கா³மஸீமாய அந்தோ க²ண்ட³ஸீமமஹாஸீமானங் அத்தி²பா⁴வங் வா நத்தி²பா⁴வங் வா தாஸங் ஸீமானங் பரிச்சே²த³ஞ்ச ந ஜானந்தி, ஏவங் அஜானந்தா பி⁴க்கூ² தா போராணஸீமாயோ ஸமூஹனிதுங் ந ஸக்குணெய்யுங், போராணஸீமங் ஸமூஹனிதுங் அஸக்கொந்தா ச கத²ங் அபி⁴னவஸீமங் ப³ந்தி⁴துங் ஸக்குணிஸ்ஸந்தீதி பரம்பரேஹி ஆசரியேஹி ஸம்மா வினிச்சி²தங் அனுலோமனயங் நிஸ்ஸாய மஹந்தங் உஸ்ஸாஹங் கரித்வா அங்க³ங் அபரிஹாபெத்வா ஸம்மா விஹிதனயேன போராணஸீமங் ஸமூஹனிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி.
‘‘Tattha sace khaṇḍasīmañca avippavāsasīmañca jānanti, samūhanituñceva bandhituñca sakkhissanti. Khaṇḍasīmaṃ pana jānantā avippavāsaṃ ajānantāpi samūhanituñceva bandhituñca sakkhissanti. Khaṇḍasīmaṃ pana ajānantā avippavāsaṃyeva jānantā cetiyaṅgaṇabodhiyaṅgaṇauposathāgārādīsu nirāsaṅkaṭṭhānesu ṭhatvā appeva nāma samūhanituṃ sakkhissanti, paṭibandhituṃ pana na sakkhissanteva. Sace bandheyyuṃ, sīmāsambhedaṃ katvā vihāraṃ avihāraṃ kareyyuṃ, tasmā na samūhanitabbā. Ye pana ubhopi na jānanti, teneva samūhanituṃ na bandhituṃ sakkhissanti. Ayañhi sīmā nāma kammavācāya vā asīmā hoti sāsanantaradhānena vā, na ca sakkā sīmaṃ ajānantehi kammavācā kātuṃ, tasmā na samūhanitabbā, sādhukaṃ pana ñatvāyeva samūhanitabbā ca bandhitabbā cā’’ti aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 144) vacanato ‘‘idāni sīmaṃ samūhanissāmā’’ti paricchinnāya gāmasīmāya anto khaṇḍasīmamahāsīmānaṃ atthibhāvaṃ vā natthibhāvaṃ vā tāsaṃ sīmānaṃ paricchedañca na jānanti, evaṃ ajānantā bhikkhū tā porāṇasīmāyo samūhanituṃ na sakkuṇeyyuṃ, porāṇasīmaṃ samūhanituṃ asakkontā ca kathaṃ abhinavasīmaṃ bandhituṃ sakkuṇissantīti paramparehi ācariyehi sammā vinicchitaṃ anulomanayaṃ nissāya mahantaṃ ussāhaṃ karitvā aṅgaṃ aparihāpetvā sammā vihitanayena porāṇasīmaṃ samūhanituṃ sakkhissanti.
கத²ங்? தஸ்மிங் ஸீமாஸமூஹனநகாலே யதி³ பகதிகா³மஸீமாயங் ஆரத்³த⁴ங், தங் பகதிகா³மபரிச்சே²த³ங், யதி³ விஸுங்கா³மஸீமாயங் ஆரத்³த⁴ங், தங் விஸுங்கா³மபரிச்சே²த³ங் அஞ்ஞேஸங் பி⁴க்கூ²னங் அப்பவிஸனத்தா²ய ஸமந்ததோ ஸுஸங்விஹிதாரக்க²ங் காராபெத்வா கம்மவாசங் ஸாவேதுங் ஸமத்தே²ன ப்³யத்திப³லஸம்பன்னேன வினயத⁴ரேன ஸஹ ஸமானஸங்வாஸகே லஜ்ஜிபேஸலே இமஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ சதுவக்³க³கரணீயத்தா சத்தாரோ பி⁴க்கூ² கம்மப்பத்தே பி⁴க்கூ²னங் பகதத்தபா⁴வஸ்ஸ து³ப்³பி³ஞ்ஞெய்யத்தா வா ததோ அதி⁴கப்பமாணே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா இதா³னி ப³ந்தி⁴தப்³பா³ய ஸீமாய நிமித்தானங் விஹாரபரிக்கே²பஸ்ஸ ச அந்தோ ச ஸப்³ப³த்த² ப³ஹி ச ஸமந்தா லெட்³டு³பாதமத்தே பதே³ஸே ஸப்³ப³த்த² மஞ்சப்பமாணே மஞ்சப்பமாணே டா²னே ஹத்த²பாஸங் அவிஜஹித்வா திட்ட²ந்தா, நிஸீத³ந்தா வா ஹுத்வா பட²மங் அவிப்பவாஸஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசங், ததோ ஸமானஸங்வாஸகஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசங் ஸாவெத்வா ஸீமாய ஸமுக்³கா⁴தே கதே போராணஸீமாஸு விஜ்ஜமானாஸுபி பச்சி²மந்தேன ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் நிஸீத³னாரஹத்தா ஸீமாய மஞ்சப்பமாணே மஞ்சப்பமாணே டா²னே திட்ட²ந்தா பி⁴க்கூ² அவஸ்ஸங் தாஸு ஸீமாஸு திட்ட²ந்தா ப⁴வெய்யுங், தஸ்மா ஸீமட்டா² ஹுத்வா ஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசங் வத்வா தா ஸீமா ஸமூஹனெய்யுங். ததோ போராணப³த்³த⁴ஸீமானங் ஸமூஹதத்தா கா³மஸீமாயேவ அவஸிட்டா² ப⁴வெய்யாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) ‘‘கேசி பன ஈதி³ஸேஸு விஹாரேஸு ச²பஞ்சமத்தே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா விஹாரகோடிதோ பட்டா²ய விஹாரபரிக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ ச ப³ஹி ச ஸமந்தா லெட்³டு³பாதே ஸப்³ப³த்த² மஞ்சப்பமாணே மஞ்சப்பமாணே ஓகாஸே நிரந்தரங் ட²த்வா பட²மங் அவிப்பவாஸஸீமங் , ததோ ஸமானஸங்வாஸகஸீமஞ்ச ஸமூஹனநவஸேன ஸீமாய ஸமுக்³கா⁴தே கதே தஸ்மிங் விஹாரே க²ண்ட³ஸீமாய மஹாஸீமாய ச விஜ்ஜமானத்தே ஸதிபி அவஸ்ஸங் ஏகஸ்மிங் மஞ்சட்டா²னே தாஸங் மஜ்ஜ²க³தா தே பி⁴க்கூ² தா ஸமூஹனெய்யுங், ததோ கா³மஸீமா ஏவ அவஸிஸ்ஸெய்யா’’தி.
Kathaṃ? Tasmiṃ sīmāsamūhananakāle yadi pakatigāmasīmāyaṃ āraddhaṃ, taṃ pakatigāmaparicchedaṃ, yadi visuṃgāmasīmāyaṃ āraddhaṃ, taṃ visuṃgāmaparicchedaṃ aññesaṃ bhikkhūnaṃ appavisanatthāya samantato susaṃvihitārakkhaṃ kārāpetvā kammavācaṃ sāvetuṃ samatthena byattibalasampannena vinayadharena saha samānasaṃvāsake lajjipesale imassa kammassa catuvaggakaraṇīyattā cattāro bhikkhū kammappatte bhikkhūnaṃ pakatattabhāvassa dubbiññeyyattā vā tato adhikappamāṇe bhikkhū gahetvā idāni bandhitabbāya sīmāya nimittānaṃ vihāraparikkhepassa ca anto ca sabbattha bahi ca samantā leḍḍupātamatte padese sabbattha mañcappamāṇe mañcappamāṇe ṭhāne hatthapāsaṃ avijahitvā tiṭṭhantā, nisīdantā vā hutvā paṭhamaṃ avippavāsasīmāsamūhananakammavācaṃ, tato samānasaṃvāsakasīmāsamūhananakammavācaṃ sāvetvā sīmāya samugghāte kate porāṇasīmāsu vijjamānāsupi pacchimantena ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ nisīdanārahattā sīmāya mañcappamāṇe mañcappamāṇe ṭhāne tiṭṭhantā bhikkhū avassaṃ tāsu sīmāsu tiṭṭhantā bhaveyyuṃ, tasmā sīmaṭṭhā hutvā sīmāsamūhananakammavācaṃ vatvā tā sīmā samūhaneyyuṃ. Tato porāṇabaddhasīmānaṃ samūhatattā gāmasīmāyeva avasiṭṭhā bhaveyyāti. Vuttañhetaṃ vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) ‘‘keci pana īdisesu vihāresu chapañcamatte bhikkhū gahetvā vihārakoṭito paṭṭhāya vihāraparikkhepassa anto ca bahi ca samantā leḍḍupāte sabbattha mañcappamāṇe mañcappamāṇe okāse nirantaraṃ ṭhatvā paṭhamaṃ avippavāsasīmaṃ , tato samānasaṃvāsakasīmañca samūhananavasena sīmāya samugghāte kate tasmiṃ vihāre khaṇḍasīmāya mahāsīmāya ca vijjamānatte satipi avassaṃ ekasmiṃ mañcaṭṭhāne tāsaṃ majjhagatā te bhikkhū tā samūhaneyyuṃ, tato gāmasīmā eva avasisseyyā’’ti.
‘‘ஸாது⁴கங் பன ஞத்வாயேவ ஸமூஹனிதப்³பா³ சேவ ப³ந்தி⁴தப்³பா³ சா’’தி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 144) வசனதோ ஸீமங் ஜானந்தாயேவ ஸமூஹனிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி, கத²ங் அஜானந்தாதி. இமஸ்மிங் ஸீமாஸமூஹனநாதி⁴காரே ஸீமங் வா ஸீமாபரிச்சே²த³ங் வா ஜானநபா⁴வோ அங்க³ங் ந ஹோதி, அந்தோஸீமாயங் டி²தபா⁴வோ, ‘‘ஸீமங் ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’’தி கம்மவாசாகரணந்தி இத³மேவ த்³வயங் அங்க³ங் ஹோதி, தஸ்மா இமினா அங்க³த்³வயேன ஸம்பன்னே ஸதி இமங் அஜானந்தாபி ஸமூஹனிதுங் ஸக்கொந்தீதி. இமினா அங்க³த்³வயேன ஸம்பன்னே ஸதி ஸீமங் அஜானந்தானங் ஸமூஹனிதுங் ஸமத்த²பா⁴வோ கத²ங் விஞ்ஞாதப்³போ³தி? அட்ட²கதா²யங் ‘‘க²ண்ட³ஸீமங் பன ஜானந்தா அவிப்பவாஸங் அஜானந்தாபி ஸமூஹனிதுஞ்சேவ ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீ’’தி ஏவங் மஹாஸீமாய பரிச்சே²த³ங் அஜானநட்டா²னேபி ஸமூஹனநஸ்ஸ வுத்தத்தா விமதிவினோத³னியம்பி (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) ‘‘ந ஹெத்த² ஸீமாய, தப்பரிச்சே²த³ஸ்ஸ வா ஜானநங் அங்க³ங், ஸீமாய பன அந்தோடா²னங், ‘ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’தி கம்மவாசாகரணஞ்ச அங்க³ங். அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 144) ‘க²ண்ட³ஸீமங் பன ஜானந்தா அவிப்பவாஸங் அஜானந்தாபி ஸமூஹனிதுஞ்சேவ ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீ’தி ஏவங் மஹாஸீமாய பரிச்சே²த³ஸ்ஸ அஜானநேபி ஸமூஹனநஸ்ஸ வுத்தத்தா’’தி வுத்தங். ததோ போராணப³த்³த⁴ஸீமானங் ஸமூஹதத்தா கா³மஸீமாயேவ அவஸிட்டா² ப⁴வெய்யாதி தஸ்மிங் அவஸிட்டா²ய ததோ பரங் கிங் காதப்³ப³ந்தி. கா³மஸீமாய அவஸிட்டா²ய ஸதி தங் கா³மஸீமங் புப்³பே³ வுத்தனயேன ஸோத⁴னங் ரக்க²ணஞ்ச கத்வா திஸ்ஸங் கா³மஸீமாயங் க²ண்ட³ஸீமங் மஹாஸீமஞ்ச யதா²ருசி ப³ந்தி⁴துங் லப⁴தி, ஸீமங் அப³ந்தி⁴த்வாவ கேவலாய கா³மஸீமாய உபஸம்பதா³தி³ஸங்க⁴கம்மஞ்ச காதும்பி லப⁴தி.
‘‘Sādhukaṃ pana ñatvāyeva samūhanitabbā ceva bandhitabbā cā’’ti aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 144) vacanato sīmaṃ jānantāyeva samūhanituṃ sakkhissanti, kathaṃ ajānantāti. Imasmiṃ sīmāsamūhananādhikāre sīmaṃ vā sīmāparicchedaṃ vā jānanabhāvo aṅgaṃ na hoti, antosīmāyaṃ ṭhitabhāvo, ‘‘sīmaṃ samūhanissāmā’’ti kammavācākaraṇanti idameva dvayaṃ aṅgaṃ hoti, tasmā iminā aṅgadvayena sampanne sati imaṃ ajānantāpi samūhanituṃ sakkontīti. Iminā aṅgadvayena sampanne sati sīmaṃ ajānantānaṃ samūhanituṃ samatthabhāvo kathaṃ viññātabboti? Aṭṭhakathāyaṃ ‘‘khaṇḍasīmaṃ pana jānantā avippavāsaṃ ajānantāpi samūhanituñceva bandhituñca sakkhissantī’’ti evaṃ mahāsīmāya paricchedaṃ ajānanaṭṭhānepi samūhananassa vuttattā vimativinodaniyampi (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) ‘‘na hettha sīmāya, tapparicchedassa vā jānanaṃ aṅgaṃ, sīmāya pana antoṭhānaṃ, ‘samūhanissāmā’ti kammavācākaraṇañca aṅgaṃ. Aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 144) ‘khaṇḍasīmaṃ pana jānantā avippavāsaṃ ajānantāpi samūhanituñceva bandhituñca sakkhissantī’ti evaṃ mahāsīmāya paricchedassa ajānanepi samūhananassa vuttattā’’ti vuttaṃ. Tato porāṇabaddhasīmānaṃ samūhatattā gāmasīmāyeva avasiṭṭhā bhaveyyāti tasmiṃ avasiṭṭhāya tato paraṃ kiṃ kātabbanti. Gāmasīmāya avasiṭṭhāya sati taṃ gāmasīmaṃ pubbe vuttanayena sodhanaṃ rakkhaṇañca katvā tissaṃ gāmasīmāyaṃ khaṇḍasīmaṃ mahāsīmañca yathāruci bandhituṃ labhati, sīmaṃ abandhitvāva kevalāya gāmasīmāya upasampadādisaṅghakammañca kātumpi labhati.
வுத்தஞ்ஹி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) – ‘‘கா³மஸீமாய ஏவ ச அவஸிட்டா²ய தத்த² யதா²ருசி து³வித⁴ம்பி ஸீமங் ப³ந்தி⁴துஞ்சேவ உபஸம்பதா³தி³கம்மங் காதுஞ்ச வட்டதீதி வத³ந்தி, தங் யுத்தங் விய தி³ஸ்ஸதி, வீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி. தஸ்மா யதி³ ஸட்டி²ஹத்தா²யாமங் சத்தாலீஸஹத்த²வித்தா²ரங் க²ண்ட³ஸீமமேவ கத்துகாமா ஹொந்தி, எத்தகே பதே³ஸே மஞ்சட்டா²னங் க³ண்ஹந்தோ பமாணயுத்தகோ மஞ்சோதி ஸப்³ப³பச்சி²மப்பமாணயுத்தோ மஞ்சோ. ஸோ ஹி பகதிவித³த்தி²யா நவவித³த்தி²கோ, அட்ட²வித³த்தி²கோ வா ஹோதி. ததோ கு²த்³த³கோ மஞ்சோ ஸீஸுபதா⁴னங் ட²பெத்வா பாத³ங் பஸாரெத்வா நிபஜ்ஜிதுங் நப்பஹோதீதி ஸப்³ப³பச்சி²மமஞ்சஸ்ஸ ஆயாமப்பமாணஸ்ஸ ஸமந்தபாஸாதி³காயங் வுத்தத்தா ததோ அதி⁴காயாமோபி ஹோதியேவ. மஞ்சஸ்ஸ வித்தா²ரோ பன ஆயாமஸ்ஸ உபட்³டோ⁴ ஹோதி, தஸ்மா மஞ்சப்பமாணட்டா²னங் ஆயாமதோ பஞ்சஹத்த²ங், வித்தா²ரதோ பஞ்சவித³த்தி²கந்தி க³ஹெத்வா தேன பமாணேன க³ண்ஹந்தோ ஸட்டி²ஹத்தா²யாமங் ஸீமட்டா²னங் சதுவீஸதிமஞ்சகங் ஹோதி, சத்தாலீஸஹத்த²வித்தா²ரங் அட்ட²மஞ்சகங் ஹோதி. ஏவங் க³ண்ஹந்தோ த³க்கி²ணுத்தராயாமோ மஞ்சோ ஹோதி, ஸட்டி²ஹத்தா²யாமங் ஸீமட்டா²னங் த்³வாத³ஸமஞ்சகங் ஹோதி, சத்தாலீஸஹத்த²வித்தா²ரங் ஸோளஸமஞ்சகங் ஹோதி. ஏவங் க³ண்ஹந்தோ பாசீனபச்சி²மாயாமோ மஞ்சோ ஹோதி. து³விதே⁴பி ஆயாமங் வித்தா²ரேன கு³ணிதங் கரொந்தோ ஸகலங் அந்தோஸீமட்டா²னங் த்³வானஹுத்தரஸதமஞ்சகங் ஹோதி, ப³ஹிஸீமட்டா²னம்பி ஸமந்ததோ ஏகமஞ்சகங் வா த்³விதிமஞ்சகங் வா க³ஹேதப்³ப³ங். தேன ஸஹ க³ணனங் வட்³டே⁴தப்³ப³ங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) பன ‘‘ஸமந்தா லெட்³டு³பாதோ’’தி வுத்தங், தங் பன மஹாஸீமாப³ந்த⁴னகாலே விஹாரபரிக்கே²பஸ்ஸ ப³ஹிஉபசாரங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ஸியா. க²ண்ட³ஸீமாயபி தூ³ரதோ ஸமூஹனநே தோ³ஸோ நத்தி², து³க்கரத்தா பன காரகானங் பமாணங் ஜானிதப்³ப³ங். கல்யாணியங் நாம ஸீமாயங் பன ஆயாமதோ ச வித்தா²ரதோ ச பஞ்சஹத்த²ப்பமாணங் டா²னங் ஏககொட்டா²ஸங் கத்வா ஸமூஹனதி. தம்பி பச்சி²மமஞ்சப்பமாணதோ அதி⁴கமேவாதி கத்வா கதங். இதா³னி அம்ஹேதி வுத்தட்டா²னங் பன பகரணனயேன ஸங்ஸந்த³னத்தா யுத்ததரந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Vuttañhi vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) – ‘‘gāmasīmāya eva ca avasiṭṭhāya tattha yathāruci duvidhampi sīmaṃ bandhituñceva upasampadādikammaṃ kātuñca vaṭṭatīti vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati, vīmaṃsitvā gahetabba’’nti. Tasmā yadi saṭṭhihatthāyāmaṃ cattālīsahatthavitthāraṃ khaṇḍasīmameva kattukāmā honti, ettake padese mañcaṭṭhānaṃ gaṇhanto pamāṇayuttako mañcoti sabbapacchimappamāṇayutto mañco. So hi pakatividatthiyā navavidatthiko, aṭṭhavidatthiko vā hoti. Tato khuddako mañco sīsupadhānaṃ ṭhapetvā pādaṃ pasāretvā nipajjituṃ nappahotīti sabbapacchimamañcassa āyāmappamāṇassa samantapāsādikāyaṃ vuttattā tato adhikāyāmopi hotiyeva. Mañcassa vitthāro pana āyāmassa upaḍḍho hoti, tasmā mañcappamāṇaṭṭhānaṃ āyāmato pañcahatthaṃ, vitthārato pañcavidatthikanti gahetvā tena pamāṇena gaṇhanto saṭṭhihatthāyāmaṃ sīmaṭṭhānaṃ catuvīsatimañcakaṃ hoti, cattālīsahatthavitthāraṃ aṭṭhamañcakaṃ hoti. Evaṃ gaṇhanto dakkhiṇuttarāyāmo mañco hoti, saṭṭhihatthāyāmaṃ sīmaṭṭhānaṃ dvādasamañcakaṃ hoti, cattālīsahatthavitthāraṃ soḷasamañcakaṃ hoti. Evaṃ gaṇhanto pācīnapacchimāyāmo mañco hoti. Duvidhepi āyāmaṃ vitthārena guṇitaṃ karonto sakalaṃ antosīmaṭṭhānaṃ dvānahuttarasatamañcakaṃ hoti, bahisīmaṭṭhānampi samantato ekamañcakaṃ vā dvitimañcakaṃ vā gahetabbaṃ. Tena saha gaṇanaṃ vaḍḍhetabbaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) pana ‘‘samantā leḍḍupāto’’ti vuttaṃ, taṃ pana mahāsīmābandhanakāle vihāraparikkhepassa bahiupacāraṃ sandhāya vuttaṃ siyā. Khaṇḍasīmāyapi dūrato samūhanane doso natthi, dukkarattā pana kārakānaṃ pamāṇaṃ jānitabbaṃ. Kalyāṇiyaṃ nāma sīmāyaṃ pana āyāmato ca vitthārato ca pañcahatthappamāṇaṃ ṭhānaṃ ekakoṭṭhāsaṃ katvā samūhanati. Tampi pacchimamañcappamāṇato adhikamevāti katvā kataṃ. Idāni amheti vuttaṭṭhānaṃ pana pakaraṇanayena saṃsandanattā yuttataranti daṭṭhabbaṃ.
ஸமூஹனநாகாரோ பன ஏவங் வேதி³தப்³போ³ – இதா³னி ப³ந்தி⁴தப்³பா³ய ஸீமாய நிமித்தானங் அந்தோ ச ப³ஹி ச யதா²வுத்தனயேன ஸமூஹனிதப்³ப³ஸீமட்டா²னங் ஆதா³ஸதலங் விய ஸமங் ஸுத்³த⁴ங் விமலங் கத்வா யதா²வுத்தமஞ்சப்பமாணங் மஞ்சப்பமாணங் டா²னங் அட்ட²பத³கலேக²ங் விய ரஜ்ஜுனா வா த³ண்டே³ன வா லேக²ங் காராபெத்வா லேகா²னுஸாரேன தம்ப³மத்திகசுண்ணேன வா ஸேதமத்திகசுண்ணேன வா வண்ணவிஸேஸங் காராபெத்வா பந்தி பந்தி கொட்டா²ஸங் கொட்டா²ஸங் காராபெத்வா புப்³பே³ வுத்தனயேன ஆரக்க²ங் ஸோத⁴னஞ்ச காராபெத்வா ‘‘இதா³னி ஸீமங் ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’’தி சத்தாரோ வா தது³த்தரி வா ஸமானஸங்வாஸகபி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா பட²மபந்தியங் பட²மகொட்டா²ஸே மஞ்சட்டா²னே ட²த்வா பட²மங் அவிப்பவாஸஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசங், ததோ ஸமானஸங்வாஸகஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசங் ஸாவெத்வா தஸ்மிங் கொட்டா²ஸேயேவ அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ டி²தட்டா²னங் பரிவத்தெத்வா பரிவத்தெத்வா திக்க²த்துங் வா ஸத்தக்க²த்துங் வா ஸமூஹனித்வா ததோ நிக்க²மித்வா பட²மபந்தியங்யேவ து³தியகொட்டா²ஸே ட²த்வா ததே²வ கத்வா ததோ பட²மபந்தியங்யேவ அனுலோமனயேன யாவ அந்திமகொட்டா²ஸா ஏகேகஸ்மிங் கொட்டா²ஸே ததே²வ கத்வா பட²மபந்தியா பரிக்கீ²ணாய து³தியபந்தியா அந்திமகொட்டா²ஸே ட²த்வா ததே²வ கத்வா ததோ பட்டா²ய து³தியபந்தியங்யேவ படிலோமனயேன யாவ ஆதி³கொட்டா²ஸா ததே²வ கத்வா ஏவங் ததியபந்திஆதீ³ஸுபி ஏகதா³ அனுலோமதோ ஏகதா³ படிலோமதோ க³ந்த்வா ஸப்³பா³ஸு பந்தீஸு ஸப்³ப³ஸ்மிங் கொட்டா²ஸே பரிக்கீ²ணே இத³ங் ஸீமாஸமூஹனநகம்மங் நிட்டி²தங் நாம ஹோதி. ‘‘சத்தாரோ தது³த்தரி வா’’தி இத³ங் பன இமஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ சதுவக்³க³கரணீயத்தா வுத்தங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) பன பி⁴க்கூ²னங் பகதத்தபா⁴வஸ்ஸ து³விஞ்ஞெய்யத்தா லஜ்ஜீபேஸலபி⁴க்கூ²னஞ்ச து³ல்லப⁴த்தா ‘‘ச²பஞ்சமத்தே’’தி வுத்தங்.
Samūhananākāro pana evaṃ veditabbo – idāni bandhitabbāya sīmāya nimittānaṃ anto ca bahi ca yathāvuttanayena samūhanitabbasīmaṭṭhānaṃ ādāsatalaṃ viya samaṃ suddhaṃ vimalaṃ katvā yathāvuttamañcappamāṇaṃ mañcappamāṇaṃ ṭhānaṃ aṭṭhapadakalekhaṃ viya rajjunā vā daṇḍena vā lekhaṃ kārāpetvā lekhānusārena tambamattikacuṇṇena vā setamattikacuṇṇena vā vaṇṇavisesaṃ kārāpetvā panti panti koṭṭhāsaṃ koṭṭhāsaṃ kārāpetvā pubbe vuttanayena ārakkhaṃ sodhanañca kārāpetvā ‘‘idāni sīmaṃ samūhanissāmā’’ti cattāro vā taduttari vā samānasaṃvāsakabhikkhū gahetvā paṭhamapantiyaṃ paṭhamakoṭṭhāse mañcaṭṭhāne ṭhatvā paṭhamaṃ avippavāsasīmāsamūhananakammavācaṃ, tato samānasaṃvāsakasīmāsamūhananakammavācaṃ sāvetvā tasmiṃ koṭṭhāseyeva aññamaññassa ṭhitaṭṭhānaṃ parivattetvā parivattetvā tikkhattuṃ vā sattakkhattuṃ vā samūhanitvā tato nikkhamitvā paṭhamapantiyaṃyeva dutiyakoṭṭhāse ṭhatvā tatheva katvā tato paṭhamapantiyaṃyeva anulomanayena yāva antimakoṭṭhāsā ekekasmiṃ koṭṭhāse tatheva katvā paṭhamapantiyā parikkhīṇāya dutiyapantiyā antimakoṭṭhāse ṭhatvā tatheva katvā tato paṭṭhāya dutiyapantiyaṃyeva paṭilomanayena yāva ādikoṭṭhāsā tatheva katvā evaṃ tatiyapantiādīsupi ekadā anulomato ekadā paṭilomato gantvā sabbāsu pantīsu sabbasmiṃ koṭṭhāse parikkhīṇe idaṃ sīmāsamūhananakammaṃ niṭṭhitaṃ nāma hoti. ‘‘Cattāro taduttari vā’’ti idaṃ pana imassa kammassa catuvaggakaraṇīyattā vuttaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) pana bhikkhūnaṃ pakatattabhāvassa duviññeyyattā lajjīpesalabhikkhūnañca dullabhattā ‘‘chapañcamatte’’ti vuttaṃ.
கல்யாணீஸீமாயங் பன ஸீஹளதீ³பதோ அபி⁴னவஸிக்க²ங் க³ஹெத்வா நிவத்தந்தேஹி க³ரஹவிவாத³மத்தம்பி அலப⁴ந்தேஹி த⁴ம்மசேதியரஞ்ஞா விசினித்வா க³ஹிதேஹி சுத்³த³ஸஹி பி⁴க்கூ²ஹி கதந்தி பாஸாணலேகா²யங் ஆக³தங். ரதனபூரனக³ரே பன ஸிரீஸுத⁴ம்மராஜாதி⁴பதினாமகஸ்ஸ சூளஅக்³க³ராஜினோ காலே மஹாஸீஹளப்பத்தோதி விஸ்ஸுதோ ஸிரீஸத்³த⁴ம்மகித்தினாமகோ மஹாதே²ரவரோ அத்தனோ வஸனட்டா²னஸ்ஸ அவிதூ³ரே பப்³ப³தமத்த²கே ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தோ அத்தனோ நிஸ்ஸிதகே அக்³க³ஹெத்வா அத்தனா அபி⁴ருசிதே லஜ்ஜிபேஸலப³ஹுஸ்ஸுதஸிக்கா²காமபூ⁴தே அஞ்ஞே மஹாதே²ரே க³ஹெத்வா அத்தசதுத்தோ²வ ஹுத்வா கம்மங் கரோதீதி வத³ந்தி. தங் இமஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ சதுவக்³க³கரணீயத்தா தேஸஞ்ச தே²ரானங் பகதத்தபா⁴வே நிராஸங்கத்தா கதங் ப⁴வெய்ய, ஏவங் ஸந்தேபி பி⁴க்கூ²னங் பகதத்தபா⁴வஸ்ஸ து³ப்³பி³ஞ்ஞெய்யத்தா சதுவக்³க³கரணீயகம்மஸ்ஸ அதிரேகசதுவக்³கே³ன கரணே தோ³ஸாபா⁴வதோ அதிரேகபி⁴க்கூ²ஹி கதபா⁴வோ பஸத்த²தரோ ஹோதி. தேனேவ ச காரணேன விமதிவினோத³னீனாமிகாயங் வினயடீகாயங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) ‘‘ச²பஞ்சமத்தே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா’’தி வுத்தங், கல்யாணீஸீமாயஞ்ச சுத்³த³ஸஹி பி⁴க்கூ²ஹி கதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏவங் நிட்டி²தேபி பன ஸீமாஸமூஹனநகம்மே நானாவாதா³னங் நானாசரியானங் நானானிகாயானங் நானாதே³ஸவாஸிகானங் பி⁴க்கூ²னங் சித்தாராத⁴னத்த²ங் க³ரஹவிவாத³மோசனத்த²ஞ்ச புனப்புனங் தேஹிபி பி⁴க்கூ²ஹி ததே²வ காராபேதப்³ப³ங். வுத்தஞ்ஹி அட்ட²கதா²யங் (பரி॰ அட்ட²॰ 482-483; வி॰ ஸங்க³॰ அட்ட²॰ 251) ‘‘புனப்புனங் பன காதப்³ப³ங். தஞ்ஹி குப்பஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ கம்மங் ஹுத்வா திட்ட²தி, அகுப்பஸ்ஸ தி²ரகம்மபா⁴வாய ஹோதீ’’தி. தேனேவ ச காரணேன ஹங்ஸாவதீனக³ரே அனேகபண்ட³ரஹத்தி²ஸாமிமஹாத⁴ம்மராஜா ஸஹபுஞ்ஞகம்மபூ⁴ததோ மஹாசேதியதோ சதூஸு தி³ஸாஸு ஸீமாஸமூஹனநகாலே ராமஞ்ஞதே³ஸவாஸீஹி மஹாதே²ரேஹி ச மரம்மதே³ஸவாஸீஹி மஹாதே²ரேஹி ச விஸுங் விஸுங் காராபேஸீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Kalyāṇīsīmāyaṃ pana sīhaḷadīpato abhinavasikkhaṃ gahetvā nivattantehi garahavivādamattampi alabhantehi dhammacetiyaraññā vicinitvā gahitehi cuddasahi bhikkhūhi katanti pāsāṇalekhāyaṃ āgataṃ. Ratanapūranagare pana sirīsudhammarājādhipatināmakassa cūḷaaggarājino kāle mahāsīhaḷappattoti vissuto sirīsaddhammakittināmako mahātheravaro attano vasanaṭṭhānassa avidūre pabbatamatthake sīmaṃ bandhanto attano nissitake aggahetvā attanā abhirucite lajjipesalabahussutasikkhākāmabhūte aññe mahāthere gahetvā attacatutthova hutvā kammaṃ karotīti vadanti. Taṃ imassa kammassa catuvaggakaraṇīyattā tesañca therānaṃ pakatattabhāve nirāsaṅkattā kataṃ bhaveyya, evaṃ santepi bhikkhūnaṃ pakatattabhāvassa dubbiññeyyattā catuvaggakaraṇīyakammassa atirekacatuvaggena karaṇe dosābhāvato atirekabhikkhūhi katabhāvo pasatthataro hoti. Teneva ca kāraṇena vimativinodanīnāmikāyaṃ vinayaṭīkāyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) ‘‘chapañcamatte bhikkhū gahetvā’’ti vuttaṃ, kalyāṇīsīmāyañca cuddasahi bhikkhūhi katanti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ niṭṭhitepi pana sīmāsamūhananakamme nānāvādānaṃ nānācariyānaṃ nānānikāyānaṃ nānādesavāsikānaṃ bhikkhūnaṃ cittārādhanatthaṃ garahavivādamocanatthañca punappunaṃ tehipi bhikkhūhi tatheva kārāpetabbaṃ. Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ (pari. aṭṭha. 482-483; vi. saṅga. aṭṭha. 251) ‘‘punappunaṃ pana kātabbaṃ. Tañhi kuppassa kammassa kammaṃ hutvā tiṭṭhati, akuppassa thirakammabhāvāya hotī’’ti. Teneva ca kāraṇena haṃsāvatīnagare anekapaṇḍarahatthisāmimahādhammarājā sahapuññakammabhūtato mahācetiyato catūsu disāsu sīmāsamūhananakāle rāmaññadesavāsīhi mahātherehi ca marammadesavāsīhi mahātherehi ca visuṃ visuṃ kārāpesīti daṭṭhabbaṃ.
யதி³ பன மஹாஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமோ ஹோதி, ததா³ உஸப⁴மத்தங் வா த்³விஉஸப⁴மத்தங் வா தது³த்தரி வா பதே³ஸங் ஸல்லக்கெ²த்வா ‘‘எத்தகே டா²னே விஹாரங் கரிஸ்ஸாமா’’தி பரிக்கே²பங் காராபெத்வா தஸ்ஸ விஹாரபரிக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ ச ஸப்³ப³த்த² ப³ஹி ச ஸமந்தா லெட்³டு³பாதட்டா²னே மஞ்சப்பமாணே மஞ்சப்பமாணே ஓகாஸே ஹெட்டா² வுத்தனயேன பந்திகொட்டா²ஸே கத்வா கம்மப்பத்தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் நிரந்தரங் ட²த்வா பட²மங் அவிப்பவாஸஸீமா ததோ ஸமானஸங்வாஸகஸீமா ச ஸமூஹனிதப்³பா³. ஏவங் ஸீமாய ஸமுக்³கா⁴தே கதே தஸ்மிங் விஹாரே க²ண்ட³ஸீமாய மஹாஸீமாய ச விஜ்ஜமானத்தே ஸதி அவஸ்ஸங் ஏகஸ்மிங் மஞ்சட்டா²னே தாஸங் மஜ்ஜ²க³தா தே பி⁴க்கூ² தா ஸமூஹனெய்யுங், ததோ கா³மஸீமா ஏவ அவஸிஸ்ஸெய்ய, தஸ்ஸங் கா³மஸீமாயங் க²ண்ட³ஸீமாமஹாஸீமாவஸேன து³விதா⁴ ஸீமா யதா²ருசி ப³ந்தி⁴தப்³பா³. ப³ந்த⁴னாகாரங் பன உபரி வக்கா²ம.
Yadi pana mahāsīmaṃ bandhitukāmo hoti, tadā usabhamattaṃ vā dviusabhamattaṃ vā taduttari vā padesaṃ sallakkhetvā ‘‘ettake ṭhāne vihāraṃ karissāmā’’ti parikkhepaṃ kārāpetvā tassa vihāraparikkhepassa anto ca sabbattha bahi ca samantā leḍḍupātaṭṭhāne mañcappamāṇe mañcappamāṇe okāse heṭṭhā vuttanayena pantikoṭṭhāse katvā kammappattehi bhikkhūhi saddhiṃ nirantaraṃ ṭhatvā paṭhamaṃ avippavāsasīmā tato samānasaṃvāsakasīmā ca samūhanitabbā. Evaṃ sīmāya samugghāte kate tasmiṃ vihāre khaṇḍasīmāya mahāsīmāya ca vijjamānatte sati avassaṃ ekasmiṃ mañcaṭṭhāne tāsaṃ majjhagatā te bhikkhū tā samūhaneyyuṃ, tato gāmasīmā eva avasisseyya, tassaṃ gāmasīmāyaṃ khaṇḍasīmāmahāsīmāvasena duvidhā sīmā yathāruci bandhitabbā. Bandhanākāraṃ pana upari vakkhāma.
கஸ்மா பன நிமித்தானங் ப³ஹிபி ஸீமாஸமூஹனநங் கதங், நனு நிமித்தானங் அந்தோயேவ அபி⁴னவஸீமா இச்சி²தப்³பா³தி தத்தே²வ ஸம்பே⁴த³ஜ்ஜொ²த்த²ரணவிமோசனத்த²ங் போராணகஸீமாய ஸமூஹனநங் காதப்³ப³ந்தி? ஸச்சங், து³விஞ்ஞெய்யத்தா பன ஏவங் கதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். து³விஞ்ஞெய்யோ ஹி போராணகஸீமாய விஜ்ஜமானாவிஜ்ஜமானபா⁴வோ, தஸ்மா யதி³ நிமித்தானங் அந்தோயேவ ஸீமாஸமூஹனநங் கரெய்ய, ததோ ப³ஹி போராணகஸீமா திட்டெ²ய்ய, ததோ அப்பமத்தகங் டா²னங் அந்தோ பவிஸெய்ய, தங் டா²னங் கம்மவாசாபாட²கேன ஸஹ ஸீமாஸமூஹனநகாரகஸங்க⁴ஸ்ஸ பதிட்ட²ஹனப்பஹோனகங் ந ப⁴வெய்ய, ஏவங் ஸந்தே ஸா போராணகஸீமா அஸமூஹதாவ ப⁴வெய்ய. தங் ஸமூஹதஸஞ்ஞாய ஸீமாஸம்மன்னநகாலே அந்தோனிமித்தட்டா²னங் ஸம்மன்னெய்யுங், தங் அஸமூஹதபோராணஸீமாகோடிபவிட்ட²த்தா ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பே⁴த³தோ³ஸோ, யதி³ பன தங் டா²னங் சதுன்னங் நிஸின்னப்பஹோனகங் ப⁴வெய்ய, ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரணதோ³ஸோ, யதி³பி அந்தோ ந பவிஸதி, நிரந்தரங் பு²ட்ட²மத்தங் ஹோதி, ஏவம்பி ஸீமாஸங்கரதோ³ஸோதி இமஸ்மா தோ³ஸத்தயா விமோசனத்த²ங் நிமித்தானங் ப³ஹிபி ஸீமாஸமூஹனநங் கதங். தேனேவ விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) ‘‘ப³ஹி ச ஸமந்தா லெட்³டு³பாதே’’திஆதி³ வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Kasmā pana nimittānaṃ bahipi sīmāsamūhananaṃ kataṃ, nanu nimittānaṃ antoyeva abhinavasīmā icchitabbāti tattheva sambhedajjhottharaṇavimocanatthaṃ porāṇakasīmāya samūhananaṃ kātabbanti? Saccaṃ, duviññeyyattā pana evaṃ katanti daṭṭhabbaṃ. Duviññeyyo hi porāṇakasīmāya vijjamānāvijjamānabhāvo, tasmā yadi nimittānaṃ antoyeva sīmāsamūhananaṃ kareyya, tato bahi porāṇakasīmā tiṭṭheyya, tato appamattakaṃ ṭhānaṃ anto paviseyya, taṃ ṭhānaṃ kammavācāpāṭhakena saha sīmāsamūhananakārakasaṅghassa patiṭṭhahanappahonakaṃ na bhaveyya, evaṃ sante sā porāṇakasīmā asamūhatāva bhaveyya. Taṃ samūhatasaññāya sīmāsammannanakāle antonimittaṭṭhānaṃ sammanneyyuṃ, taṃ asamūhataporāṇasīmākoṭipaviṭṭhattā sīmāya sīmaṃ sambhedadoso, yadi pana taṃ ṭhānaṃ catunnaṃ nisinnappahonakaṃ bhaveyya, sīmāya sīmaṃ ajjhottharaṇadoso, yadipi anto na pavisati, nirantaraṃ phuṭṭhamattaṃ hoti, evampi sīmāsaṅkaradosoti imasmā dosattayā vimocanatthaṃ nimittānaṃ bahipi sīmāsamūhananaṃ kataṃ. Teneva vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) ‘‘bahi ca samantā leḍḍupāte’’tiādi vuttanti daṭṭhabbaṃ.
கேசி பன ஆசரியா ஸமந்தா நிமித்தானங் அந்தோ ரஜ்ஜுபஸாரணங் கத்வா அந்தோ ட²த்வா ரஜ்ஜுயா ஹெட்டா² பாதே³ பவேஸெத்வா ரஜ்ஜுதோ ப³ஹி கிஞ்சிமத்தங் டா²னங் அதிக்கமித்வா ஸீமாஸமூஹனநங் கரொந்தி, ததே³தங் விசாரேதப்³ப³ங். பாத³க்³க³ட்ட²பனமத்தேன போராணஸீமாஸமுக்³கா⁴தோ ந ஹோதி, அத² கோ² கம்மவாசாபாட²கேன ஸஹ கம்மபத்தஸங்க⁴ஸ்ஸ பதிட்டா²னேன கம்மவாசாய பாட²னேன ச ஸமுக்³கா⁴தோ ஹோதி. வுத்தஞ்ஹி விமதிவினோத³னிப்பகரணே (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) ‘‘ஸீமாய பன அந்தோடா²னங், ‘ஸமூஹனிஸ்ஸாமா’தி கம்மவாசாய கரணஞ்செத்த² அங்க³’’ந்தி, தஸ்மா ஏகதே³ஸேன அந்தோபவிட்டா²ய ச ஏகஸம்ப³ந்தே⁴ன டி²தாய போராணகப³த்³த⁴ஸீமாய ஸமுக்³கா⁴தே அகதே வுத்தனயேன தோ³ஸத்தயதோ ந முச்செய்ய, தஸ்மா நிமித்ததோ ப³ஹிபி ட²த்வா ஸமூஹனநகரணபா⁴வோவ பாஸங்ஸதரோ ஹோதி. அஞ்ஞே பன ஆசரியா கம்மகாரகபி⁴க்கூ²னங் பத³வலஞ்ஜஸம்ப³ந்த⁴ங் கத்வா ஸமூஹனந்தி, தங் க³ருகரணவஸேன கதந்தி க³ய்ஹமானே தோ³ஸோ நத்தி². ஏகச்சே பன தே²ரா ‘‘காரகஸங்க⁴ஸ்ஸ அக்கந்தட்டா²னேயேவ ஸீமா ஸமூஹதா, ந அனக்கந்தட்டா²னேதி ஸஞ்ஞாய பட²மதரங் ஸாலங் கரித்வா பச்சா² ஸீமாய ஸமூஹதாய த²ம்ப⁴ட்டா²னே அக்கமிதுங் ந லப⁴தி, தஸ்மா அஸமூஹதா ஸீமா’’தி வத³ந்தி.
Keci pana ācariyā samantā nimittānaṃ anto rajjupasāraṇaṃ katvā anto ṭhatvā rajjuyā heṭṭhā pāde pavesetvā rajjuto bahi kiñcimattaṃ ṭhānaṃ atikkamitvā sīmāsamūhananaṃ karonti, tadetaṃ vicāretabbaṃ. Pādaggaṭṭhapanamattena porāṇasīmāsamugghāto na hoti, atha kho kammavācāpāṭhakena saha kammapattasaṅghassa patiṭṭhānena kammavācāya pāṭhanena ca samugghāto hoti. Vuttañhi vimativinodanippakaraṇe (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) ‘‘sīmāya pana antoṭhānaṃ, ‘samūhanissāmā’ti kammavācāya karaṇañcettha aṅga’’nti, tasmā ekadesena antopaviṭṭhāya ca ekasambandhena ṭhitāya porāṇakabaddhasīmāya samugghāte akate vuttanayena dosattayato na mucceyya, tasmā nimittato bahipi ṭhatvā samūhananakaraṇabhāvova pāsaṃsataro hoti. Aññe pana ācariyā kammakārakabhikkhūnaṃ padavalañjasambandhaṃ katvā samūhananti, taṃ garukaraṇavasena katanti gayhamāne doso natthi. Ekacce pana therā ‘‘kārakasaṅghassa akkantaṭṭhāneyeva sīmā samūhatā, na anakkantaṭṭhāneti saññāya paṭhamataraṃ sālaṃ karitvā pacchā sīmāya samūhatāya thambhaṭṭhāne akkamituṃ na labhati, tasmā asamūhatā sīmā’’ti vadanti.
புப்³பே³பி ஸிரீகெ²த்தனக³ரே மஹாஸத்தத⁴ம்மராஜஸ்ஸ காலே தேன ரஞ்ஞா கதஸ்ஸ நந்த³னவிஹாரஸ்ஸ புரதோ தஸ்ஸ ரஞ்ஞோ அக்³க³மஹேஸியா ஸீமாய பதிட்டா²பிதாய பட²மங் ஜேதவனஸாலங் கத்வா பச்சா² ஸீமங் ஸமூஹனிங்ஸு, ததா³ தஸ்மிங் நக³ரே மஹாருக்க²மூலிகோ நாம ஏகோ க³ணபாமொக்க²த்தே²ரோ ‘‘ஸசே த²ம்ப⁴ங் விஜ்ஜி²த்வா பாதே³ ட²பேதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸாமி, ஏவங் ஸந்தே அஹங் ஆக³ச்சி²ஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா நாக³ச்ச²தி. ஸப்³பே³ தே²ரா ‘‘ந த²ம்ப⁴மத்தேன போராணஸீமா திட்ட²தி, த²ம்ப⁴ஸ்ஸ ஸமந்ததோ ட²த்வா கம்மவாசாய கதாய ஸீமா ஸமூஹதா ஹோதீ’’தி வத்வா தஸ்ஸ வசனங் அக்³க³ஹெத்வா ஸமூஹனிங்ஸு சேவ ப³ந்தி⁴ங்ஸு ச. ஹங்ஸாவதீனக³ரே த⁴ம்மசேதியரஞ்ஞோ கல்யாணியஸீமாப³ந்த⁴னகாலேபி பட²மங் ஸாலங் கரித்வாவ பச்சா² ஸமூஹனிங்ஸு, ந ச பாளிஅட்ட²கதா²டீகாதீ³ஸு ‘‘பத³வலஞ்ஜஸம்ப³ந்த⁴ங் கத்வா ஸீமா ஸமூஹனிதப்³பா³’’தி பாடோ² அத்தி², ‘‘மஞ்சப்பமாணே மஞ்சப்பமாணே டா²னே’’தி (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) பன அத்தி². போராணஸீமாய அந்தோ ட²த்வா ஏகஸ்மிங் டா²னே ஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசாய கதாய ஸகலாபி ஸீமா ஸமூஹதாவ ஹோதி, தஸ்மா ‘‘பத³வலஞ்ஜஸம்ப³ந்த⁴ங் கத்வா ஸமூஹனிதப்³ப³’’ந்தி வசனங் பண்டி³தா ந ஸம்படிச்ச²ந்தி. ஈதி³ஸங் பன வசனங் க³ருகரணவஸேன வுத்தந்தி க³ய்ஹமானே கிஞ்சாபி தோ³ஸோ நத்தி², ததா²பி ஸிஸ்ஸானுஸிஸ்ஸானங் தி³ட்டா²னுக³திஆபஜ்ஜனகாரணங் ஹோதி. தே ஹி ‘‘அம்ஹாகங் ஆசரியா ஏவங் கதெ²ந்தி, ஏவங் கரொந்தீ’’தி த³ள்ஹீகம்மவஸேன க³ஹெத்வா ததா² அகதே ஸீமா ஸமூஹதா ந ஹோதீதி மஞ்ஞந்தி, தஸ்மா பகரணாக³தனயவஸேனேவ கரணங் வரங் பஸத்த²ங் ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Pubbepi sirīkhettanagare mahāsattadhammarājassa kāle tena raññā katassa nandanavihārassa purato tassa rañño aggamahesiyā sīmāya patiṭṭhāpitāya paṭhamaṃ jetavanasālaṃ katvā pacchā sīmaṃ samūhaniṃsu, tadā tasmiṃ nagare mahārukkhamūliko nāma eko gaṇapāmokkhatthero ‘‘sace thambhaṃ vijjhitvā pāde ṭhapetuṃ sakkhissāmi, evaṃ sante ahaṃ āgacchissāmī’’ti vatvā nāgacchati. Sabbe therā ‘‘na thambhamattena porāṇasīmā tiṭṭhati, thambhassa samantato ṭhatvā kammavācāya katāya sīmā samūhatā hotī’’ti vatvā tassa vacanaṃ aggahetvā samūhaniṃsu ceva bandhiṃsu ca. Haṃsāvatīnagare dhammacetiyarañño kalyāṇiyasīmābandhanakālepi paṭhamaṃ sālaṃ karitvāva pacchā samūhaniṃsu, na ca pāḷiaṭṭhakathāṭīkādīsu ‘‘padavalañjasambandhaṃ katvā sīmā samūhanitabbā’’ti pāṭho atthi, ‘‘mañcappamāṇe mañcappamāṇe ṭhāne’’ti (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) pana atthi. Porāṇasīmāya anto ṭhatvā ekasmiṃ ṭhāne sīmāsamūhananakammavācāya katāya sakalāpi sīmā samūhatāva hoti, tasmā ‘‘padavalañjasambandhaṃ katvā samūhanitabba’’nti vacanaṃ paṇḍitā na sampaṭicchanti. Īdisaṃ pana vacanaṃ garukaraṇavasena vuttanti gayhamāne kiñcāpi doso natthi, tathāpi sissānusissānaṃ diṭṭhānugatiāpajjanakāraṇaṃ hoti. Te hi ‘‘amhākaṃ ācariyā evaṃ kathenti, evaṃ karontī’’ti daḷhīkammavasena gahetvā tathā akate sīmā samūhatā na hotīti maññanti, tasmā pakaraṇāgatanayavaseneva karaṇaṃ varaṃ pasatthaṃ hotīti daṭṭhabbaṃ.
அபரம்பி இமஸ்மிங் ஸீமாஸமூஹனநாதி⁴காரே த⁴ம்மகா³ரவேஹி வினயத⁴ரேஹி சிந்தேதப்³ப³ங் க³ம்பீ⁴ரங் து³த்³த³ஸங் டா²னங் அத்தி², தங் கதமந்தி சே? ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, தியோஜனபரமங் ஸீமங் ஸம்மன்னிது’’ந்தி (மஹாவ॰ 140) வசனதோ நானாகா³மக்கெ²த்தானி அவத்த²ரித்வா ஸம்மதா தியோஜனிகாதி³காயோ மஹாஸீமாயோ ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதா அத்தி², அத² ஏகங் கா³மக்கெ²த்தங் ஸோதெ⁴த்வா ஆரக்க²ங் த³த்வா ஸீமாய ஸமூஹதாய யதி³ ததோ அஞ்ஞேஸு கா³மக்கெ²த்தேஸு பி⁴க்கூ² ஸந்தி, ந கா³மஸீமா ப³த்³த⁴ஸீமங் பரிச்சி²ந்தி³துங் ஸக்கோதி, தஸ்மா தே பி⁴க்கூ² தஸ்மிங் கம்மே வக்³க³ங் கரெய்யுங், ஏவங் ஸதி ஸீமா ஸமூஹதா ந ப⁴வெய்ய, தாய அஸமூஹதாய ஸதி அபி⁴னவஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³ ந ப⁴வெய்ய, இதி இத³ங் டா²னங் து³ஜ்ஜானங் து³த்³த³ஸங், தஸ்மா பாஸாணச்ச²த்தங் விய ப⁴க³வதோ ஆணங் க³ருங் கரொந்தேஹி லஜ்ஜிபேஸலப³ஹுஸ்ஸுதஸிக்கா²காமபூ⁴தேஹி வினயவிதூ³ஹி ஸுட்டு² சிந்தேதப்³ப³ந்தி.
Aparampi imasmiṃ sīmāsamūhananādhikāre dhammagāravehi vinayadharehi cintetabbaṃ gambhīraṃ duddasaṃ ṭhānaṃ atthi, taṃ katamanti ce? ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, tiyojanaparamaṃ sīmaṃ sammannitu’’nti (mahāva. 140) vacanato nānāgāmakkhettāni avattharitvā sammatā tiyojanikādikāyo mahāsīmāyo bhagavatā anuññātā atthi, atha ekaṃ gāmakkhettaṃ sodhetvā ārakkhaṃ datvā sīmāya samūhatāya yadi tato aññesu gāmakkhettesu bhikkhū santi, na gāmasīmā baddhasīmaṃ paricchindituṃ sakkoti, tasmā te bhikkhū tasmiṃ kamme vaggaṃ kareyyuṃ, evaṃ sati sīmā samūhatā na bhaveyya, tāya asamūhatāya sati abhinavasīmā sammannitabbā na bhaveyya, iti idaṃ ṭhānaṃ dujjānaṃ duddasaṃ, tasmā pāsāṇacchattaṃ viya bhagavato āṇaṃ garuṃ karontehi lajjipesalabahussutasikkhākāmabhūtehi vinayavidūhi suṭṭhu cintetabbanti.
இமஸ்மிங் அதி⁴காரே சிந்தெந்தோ க³வேஸந்தோ விசினந்தோ இத³ங் காரணங் தி³ஸ்ஸதி – தியோஜனிகாதி³மஹாஸீமாயோ இத்³தி⁴மந்தானங் பி⁴க்கூ²னங் த⁴ரமானகாலே ஸன்னிபதிதுங் வா விஸோதே⁴துங் வா ஸக்குணெய்யபா⁴வதோ தமாரப்³ப⁴ ப⁴க³வதா அனுஜானிதா ப⁴வெய்யுங். ஸப்³ப³ஸ்மிங் காலே ஸப்³ப³ஸ்மிங் பதே³ஸே ஸப்³பே³ பி⁴க்கூ² தாதி³ஸங் மஹாஸீமங் ஸோதே⁴துங் வா ஸன்னிபதிதுங் வா ந ஸக்கா, ந ச ப⁴க³வா அஸக்குணெய்யங் அலப்³ப⁴னெய்யங் காரணங் வதெ³ய்ய. ப⁴க³வதோ த⁴ரமானகாலே ராஜக³ஹனக³ரே அட்டா²ரஸ மஹாவிஹாரா ஏகஸீமாவ த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரேன ஸம்மதாதி. ஸீஹளதீ³பே மஹாவிஹாரஸீமா அனுராத⁴புரங் அந்தோகத்வா பவத்தா மஹாமஹிந்த³த்தே²ரேன ஸம்மதாதி ச பகரணேஸு தி³ஸ்ஸதி, ந ததா² இமஸ்மிங் நாம தே³ஸே த்³வியோஜனிகா வா தியோஜனிகா வா ஸீமா அஸுகேன பி⁴க்கு²னா ஸம்மதாதி தி³ஸ்ஸதி. இமஸ்மிஞ்ச மரம்மதே³ஸே தாதி³ஸானங் ஸீமானங் நத்தி²பா⁴வோ உபபரிக்கி²த்வா ஜானிதப்³போ³. ததா² ஹி அனேகஸதஅனேகஸஹஸ்ஸவஸ்ஸகாலதோ உப்பன்னா ப³த்³த⁴ஸீமா பாஸாணத²ம்ப⁴னிமித்தேன ஸஹ தஸ்மிங் தஸ்மிங் பதே³ஸே தி³ஸ்ஸந்தி. அரிமத்³த³னபுரே ச அனுருத்³த⁴மஹாராஜேன ஸம்மன்னாபிதா த்³வாஸட்ட²யாதி⁴கஸதஹத்தா²யாமா ஸத்தசத்தாலீஸாதி⁴கஸதஹத்த²வித்தா²ரா மஹாஸீமா நிமித்தேன ஸஹ தி³ஸ்ஸதி. ரதனபூரனக³ரே ச நரபதிஜெய்யஸூரமஹாராஜகாலே அட்ட²ஸத்ததாதி⁴கசதுஸதகலியுகே³ ஸம்மன்னிதா ஸீமா பாஸாணலேகா²ய ஸத்³தி⁴ங் தி³ஸ்ஸதி. யதி³ தியோஜனபரமாதி³மஹாஸீமாயோ அத்தி², போராணாசரியா நவங் நவங் ப³த்³த⁴ஸீமங் ந ப³ந்தெ⁴ய்யுங், அத² ச பன ப³ந்த⁴ந்தி, தாஸு ச நவஸீமாஸு உபஸம்பதா³தி³ஸங்க⁴கம்மங் கரொந்தி, ததோ ஏவ ச க³ணனபத²மதிக்கந்தா பி⁴க்கூ² பரம்பரதோ வட்³டெ⁴ந்தா யாவஜ்ஜதனா ஸாஸனங் பதிட்ட²பெந்தி. இமினா ச காரணேன இமஸ்மிங் பதே³ஸே தியோஜனா ஸீமாயோ நத்தீ²தி விஞ்ஞாயதி.
Imasmiṃ adhikāre cintento gavesanto vicinanto idaṃ kāraṇaṃ dissati – tiyojanikādimahāsīmāyo iddhimantānaṃ bhikkhūnaṃ dharamānakāle sannipatituṃ vā visodhetuṃ vā sakkuṇeyyabhāvato tamārabbha bhagavatā anujānitā bhaveyyuṃ. Sabbasmiṃ kāle sabbasmiṃ padese sabbe bhikkhū tādisaṃ mahāsīmaṃ sodhetuṃ vā sannipatituṃ vā na sakkā, na ca bhagavā asakkuṇeyyaṃ alabbhaneyyaṃ kāraṇaṃ vadeyya. Bhagavato dharamānakāle rājagahanagare aṭṭhārasa mahāvihārā ekasīmāva dhammasenāpatisāriputtattherena sammatāti. Sīhaḷadīpe mahāvihārasīmā anurādhapuraṃ antokatvā pavattā mahāmahindattherena sammatāti ca pakaraṇesu dissati, na tathā imasmiṃ nāma dese dviyojanikā vā tiyojanikā vā sīmā asukena bhikkhunā sammatāti dissati. Imasmiñca marammadese tādisānaṃ sīmānaṃ natthibhāvo upaparikkhitvā jānitabbo. Tathā hi anekasataanekasahassavassakālato uppannā baddhasīmā pāsāṇathambhanimittena saha tasmiṃ tasmiṃ padese dissanti. Arimaddanapure ca anuruddhamahārājena sammannāpitā dvāsaṭṭhayādhikasatahatthāyāmā sattacattālīsādhikasatahatthavitthārā mahāsīmā nimittena saha dissati. Ratanapūranagare ca narapatijeyyasūramahārājakāle aṭṭhasattatādhikacatusatakaliyuge sammannitā sīmā pāsāṇalekhāya saddhiṃ dissati. Yadi tiyojanaparamādimahāsīmāyo atthi, porāṇācariyā navaṃ navaṃ baddhasīmaṃ na bandheyyuṃ, atha ca pana bandhanti, tāsu ca navasīmāsu upasampadādisaṅghakammaṃ karonti, tato eva ca gaṇanapathamatikkantā bhikkhū paramparato vaḍḍhentā yāvajjatanā sāsanaṃ patiṭṭhapenti. Iminā ca kāraṇena imasmiṃ padese tiyojanā sīmāyo natthīti viññāyati.
அத² வா ‘‘விஹாரபரிக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ ச ப³ஹி ச ஸமந்தா லெட்³டு³பாதே’’தி விஹாரபரிக்கே²பஸ்ஸ அந்தோ ச விஹாரூபசாரபூ⁴தே ப³ஹி லெட்³டு³பாதே ச டா²னேயேவ ஸீமாஸமூஹனநஸ்ஸ விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.144) வுத்தத்தாபி தாதி³ஸா மஹாஸீமாயோ நத்தீ²தி விஞ்ஞாயதி. யதி³ அத்தி², ஸீமாஸமூஹனநங் பகரணாசரியா ந கதெ²ய்யுங். கதெ²ந்தாபி ஸமந்தா தியோஜனங் டா²னங் ஸோதெ⁴த்வா ஸீமாஸமூஹனநங் கரெய்யுங், ததா² பன அகதெ²த்வா விஹாரவிஹாரூபசாரேஸுயேவ ஸீமாஸமூஹனநஸ்ஸ கதி²தத்தா தியோஜனிகாத³யோ மஹாஸீமாயோ நத்தீ²தி விஞ்ஞாயதி.
Atha vā ‘‘vihāraparikkhepassa anto ca bahi ca samantā leḍḍupāte’’ti vihāraparikkhepassa anto ca vihārūpacārabhūte bahi leḍḍupāte ca ṭhāneyeva sīmāsamūhananassa vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.144) vuttattāpi tādisā mahāsīmāyo natthīti viññāyati. Yadi atthi, sīmāsamūhananaṃ pakaraṇācariyā na katheyyuṃ. Kathentāpi samantā tiyojanaṃ ṭhānaṃ sodhetvā sīmāsamūhananaṃ kareyyuṃ, tathā pana akathetvā vihāravihārūpacāresuyeva sīmāsamūhananassa kathitattā tiyojanikādayo mahāsīmāyo natthīti viññāyati.
அத² வா ‘‘க²ண்ட³ஸீமங் பன ஜானந்தா அவிப்பவாஸங் அஜானந்தாபி ஸமூஹனிதுஞ்சேவ ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீ’’தி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 144) வசனதோபி தேஸு தேஸு ஜனபதே³ஸு தியோஜனிகாதி³காயோ மஹாஸீமாயோ நத்தீ²தி விஞ்ஞாயதி. கத²ங்? யதி³ தாதி³ஸா ஸீமாயோ அத்தி², ஸகலம்பி தங் ஸீமங் அஸோதெ⁴த்வா ஸீமாஸமூஹனநங் அட்ட²கதா²சரியா ந கதெ²ய்யுங், அத² ச பன க²ண்ட³ஸீமங் ஜானந்தா அவிப்பவாஸங் அஜானந்தாபி ஸீமங் ஸமூஹனிதுங் ப³ந்தி⁴துஞ்ச ஸமத்த²பா⁴வங் கதெ²ந்தி, ஸா கதா² க²ந்த⁴ஸீமாய ஸீமந்தரிகந்தரிதமத்தா ஹுத்வா தஸ்மிங் கா³மக்கெ²த்தே அவிப்பவாஸஸீமா ப⁴வெய்ய, தஸ்மா தஸ்மிங் டா²னே ட²த்வா ஸமூஹனிதுங் ஸமத்த²பா⁴வேன அட்ட²கதா²சரியேஹி கதீ²யதி, ந நானாகா³மக்கெ²த்தானி அவத்த²ரித்வா ஸம்மதாய தியோஜனிகாதி³பே⁴தா³ய ஸீமாய அஞ்ஞேஸு கா³மக்கெ²த்தேஸு அஞ்ஞேஸு பி⁴க்கூ²ஸு ஸந்தேஸுபி ஸமூஹனிதுங் ஸமத்த²பா⁴வேன, தேன ஞாயதி ‘‘ந ஸப்³பே³ஸு டா²னேஸு தியோஜனிகாதி³பே⁴தா³யோ மஹாஸீமாயோ ந ஸந்தீ’’தி. ஈதி³ஸானி காரணானி ப⁴க³வதோ ஆணங் க³ருங் கரொந்தேஹி வினயத்த²விதூ³ஹி வினயத⁴ரேஹி புனப்புனங் சிந்தேதப்³பா³னி உபபரிக்கி²தப்³பா³னி, இதோ அஞ்ஞானிபி காரணானி க³வேஸிதப்³பா³னீதி.
Atha vā ‘‘khaṇḍasīmaṃ pana jānantā avippavāsaṃ ajānantāpi samūhanituñceva bandhituñca sakkhissantī’’ti aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 144) vacanatopi tesu tesu janapadesu tiyojanikādikāyo mahāsīmāyo natthīti viññāyati. Kathaṃ? Yadi tādisā sīmāyo atthi, sakalampi taṃ sīmaṃ asodhetvā sīmāsamūhananaṃ aṭṭhakathācariyā na katheyyuṃ, atha ca pana khaṇḍasīmaṃ jānantā avippavāsaṃ ajānantāpi sīmaṃ samūhanituṃ bandhituñca samatthabhāvaṃ kathenti, sā kathā khandhasīmāya sīmantarikantaritamattā hutvā tasmiṃ gāmakkhette avippavāsasīmā bhaveyya, tasmā tasmiṃ ṭhāne ṭhatvā samūhanituṃ samatthabhāvena aṭṭhakathācariyehi kathīyati, na nānāgāmakkhettāni avattharitvā sammatāya tiyojanikādibhedāya sīmāya aññesu gāmakkhettesu aññesu bhikkhūsu santesupi samūhanituṃ samatthabhāvena, tena ñāyati ‘‘na sabbesu ṭhānesu tiyojanikādibhedāyo mahāsīmāyo na santī’’ti. Īdisāni kāraṇāni bhagavato āṇaṃ garuṃ karontehi vinayatthavidūhi vinayadharehi punappunaṃ cintetabbāni upaparikkhitabbāni, ito aññānipi kāraṇāni gavesitabbānīti.
இதோ பரம்பி ‘‘ஸசே அஞ்ஞானிபி கா³மக்கெ²த்தானி அந்தோகாதுகாமா, தேஸு கா³மேஸு யே பி⁴க்கூ² வஸந்தி, தேஹிபி ஆக³ந்தப்³ப³’’ந்திஆதி³வசனதோ (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ஏகஸ்மிங்யேவ கா³மக்கெ²த்தே ஸீமங் ந ப³ந்த⁴ந்தி, அத² கோ² அஞ்ஞானிபி கா³மக்கெ²த்தானி அந்தோகரித்வாபி ப³ந்த⁴ந்தி, தஸ்மா இதா³னி ஸம்மன்னிதப்³பா³ய ஸீமாய நிஸ்ஸயபூ⁴தங் பகதிகா³மக்கெ²த்தங் வா விஸுங்கா³மக்கெ²த்தங் வா ஸோதி⁴தந்தி மனஸி ந காதப்³ப³ங். கங்க²ச்சே²த³னத்த²ங் ஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசாப⁴ணனஸமயே தேன கா³மக்கெ²த்தேன ஸம்ப³ந்தே⁴ஸு அஞ்ஞேஸு கா³மக்கெ²த்தேஸு வஸந்தே பி⁴க்கூ²பி யாசித்வா ததோ கா³மக்கெ²த்ததோ ப³ஹி தூ³ரே வாஸாபேதப்³பா³. ஏவஞ்ஹி கரொந்தே அஞ்ஞானி கா³மக்கெ²த்தானி அந்தோகரித்வா போராணஸீமாய விஜ்ஜமானாயபி தே வக்³க³ங் காதுங் ந ஸக்கொந்தி. ததோ ஸீமாஸமூஹனநகம்மவாசா ஸம்பஜ்ஜதி, தஸ்மா ஏவரூபோ ஸுகு²மோ நிபுணோ அத்தோ² வினயத⁴ரேஹி சிந்தேதப்³போ³. ஏவங் ஸீமாஸமூஹனநவிதா⁴னேன ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தேன ஸம்மதா, ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேன ஸம்மதாதி வுத்தேஹி த்³வீஹி விபத்திதோ³ஸேஹி முத்தா ஹோதி.
Ito parampi ‘‘sace aññānipi gāmakkhettāni antokātukāmā, tesu gāmesu ye bhikkhū vasanti, tehipi āgantabba’’ntiādivacanato (mahāva. aṭṭha. 138) ekasmiṃyeva gāmakkhette sīmaṃ na bandhanti, atha kho aññānipi gāmakkhettāni antokaritvāpi bandhanti, tasmā idāni sammannitabbāya sīmāya nissayabhūtaṃ pakatigāmakkhettaṃ vā visuṃgāmakkhettaṃ vā sodhitanti manasi na kātabbaṃ. Kaṅkhacchedanatthaṃ sīmāsamūhananakammavācābhaṇanasamaye tena gāmakkhettena sambandhesu aññesu gāmakkhettesu vasante bhikkhūpi yācitvā tato gāmakkhettato bahi dūre vāsāpetabbā. Evañhi karonte aññāni gāmakkhettāni antokaritvā porāṇasīmāya vijjamānāyapi te vaggaṃ kātuṃ na sakkonti. Tato sīmāsamūhananakammavācā sampajjati, tasmā evarūpo sukhumo nipuṇo attho vinayadharehi cintetabbo. Evaṃ sīmāsamūhananavidhānena sīmāya sīmaṃ sambhindantena sammatā, sīmāya sīmaṃ ajjhottharantena sammatāti vuttehi dvīhi vipattidosehi muttā hoti.
ததோ ‘‘அதிகு²த்³தி³கா அதிமஹந்தீ’’தி (பரி॰ 486) வுத்தேஹி விபத்திதோ³ஸேஹி விமுச்சனத்த²ங் ஸீமாய பமாணங் ஜானிதப்³ப³ங். கத²ங்? ஸீமா நாம ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் நிஸீதி³துங் அப்பஹொந்தே ஸதி அதிகு²த்³தி³கா நாம ஹோதி, ஸம்மதாபி ஸீமா ந ஹோதி. தியோஜனதோ பரங் கேஸக்³க³மத்தம்பி டா²னங் அந்தோ கரொந்தே ஸதி அதிமஹதீ நாம ஹோதி, ஸம்மதாபி ஸீமா ந ஹோதி , தஸ்மா ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் நிஸீத³னப்பஹோனகதோ பட்டா²ய தியோஜனங் அனதிக்கமித்வா யத்த² யங் பமாணங் ஸங்கோ⁴ இச்ச²தி, தத்த² தங் பமாணங் கத்வா ஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³. கத²ங் விஞ்ஞாயதீதி சே? ‘‘தத்த² அதிகு²த்³தி³கா நாம யத்த² ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² நிஸீதி³துங் ந ஸக்கொந்தி. அதிமஹந்தீ நாம அந்தமஸோ கேஸக்³க³மத்தேனபி தியோஜனங் அதிக்கமித்வா ஸம்மதா’’தி கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) வசனதோ விஞ்ஞாயதி. ஏவங் ஸீமாய பமாணக்³க³ஹணேன ‘‘அதிகு²த்³தி³கா அதிமஹந்தீ’’தி வுத்தேஹி த்³வீஹி தோ³ஸேஹி முத்தா ஹோதி.
Tato ‘‘atikhuddikā atimahantī’’ti (pari. 486) vuttehi vipattidosehi vimuccanatthaṃ sīmāya pamāṇaṃ jānitabbaṃ. Kathaṃ? Sīmā nāma ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ nisīdituṃ appahonte sati atikhuddikā nāma hoti, sammatāpi sīmā na hoti. Tiyojanato paraṃ kesaggamattampi ṭhānaṃ anto karonte sati atimahatī nāma hoti, sammatāpi sīmā na hoti , tasmā ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ nisīdanappahonakato paṭṭhāya tiyojanaṃ anatikkamitvā yattha yaṃ pamāṇaṃ saṅgho icchati, tattha taṃ pamāṇaṃ katvā sīmā sammannitabbā. Kathaṃ viññāyatīti ce? ‘‘Tattha atikhuddikā nāma yattha ekavīsati bhikkhū nisīdituṃ na sakkonti. Atimahantī nāma antamaso kesaggamattenapi tiyojanaṃ atikkamitvā sammatā’’ti kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) vacanato viññāyati. Evaṃ sīmāya pamāṇaggahaṇena ‘‘atikhuddikā atimahantī’’ti vuttehi dvīhi dosehi muttā hoti.
ததோ ‘‘க²ண்ட³னிமித்தா சா²யானிமித்தா அனிமித்தா’’தி (பரி॰ 486) வுத்தேஹி தீஹி விபத்திதோ³ஸேஹி விமுச்சனத்த²ங் நிமித்தகித்தனங் காதப்³ப³ங், தத்த² அஸம்ப³ந்த⁴கித்தனேன நிமித்தா ஸீமா க²ண்ட³னிமித்தா நாம. கத²ங்? ஸீமாய சதூஸு தி³ஸாஸு ட²பிதனிமித்தேஸு புரத்தி²மதி³ஸாய நிமித்தங் கித்தெத்வா அனுக்கமேன த³க்கி²ணபச்சி²மஉத்தரதி³ஸாஸு நிமித்தானி கித்தெத்வா புன புரத்தி²மதி³ஸாய நிமித்தங் கித்தேதப்³ப³ங், ஏவங் கதே அக²ண்ட³னிமித்தா நாம ஹோதி. யதி³ பன புரத்தி²மதி³ஸாய நிமித்தங் கித்தெத்வா அனுக்கமேன த³க்கி²ணபச்சி²மஉத்தரதி³ஸாஸு நிமித்தானி கித்தெத்வா ட²பேதி, புன புரத்தி²மதி³ஸாய நிமித்தங் ந கித்தேதி, ஏவங் க²ண்ட³னிமித்தா நாம ஹோதி. அபராபி க²ண்ட³னிமித்தா நாம யா அனிமித்துபக³பாஸாணங் வா ப³ஹிஸாரருக்க²ங் வா கா²ணுகங் வா பங்ஸுபுஞ்ஜங் வா அந்தரா ஏகங் நிமித்தங் கத்வா ஸம்மதா. பப்³ப³தச்சா²யாதீ³ஸு யங் கிஞ்சி சா²யங் நிமித்தங் கத்வா ஸம்மதா சா²யானிமித்தா நாம. ஸப்³ப³ஸோ நிமித்தங் அகித்தெத்வா ஸம்மதா அனிமித்தா நாம. இமேஹி தீஹி தோ³ஸேஹி விமுச்சனத்தா²ய நிமித்தகித்தனங் காதப்³ப³ங்.
Tato ‘‘khaṇḍanimittā chāyānimittā animittā’’ti (pari. 486) vuttehi tīhi vipattidosehi vimuccanatthaṃ nimittakittanaṃ kātabbaṃ, tattha asambandhakittanena nimittā sīmā khaṇḍanimittā nāma. Kathaṃ? Sīmāya catūsu disāsu ṭhapitanimittesu puratthimadisāya nimittaṃ kittetvā anukkamena dakkhiṇapacchimauttaradisāsu nimittāni kittetvā puna puratthimadisāya nimittaṃ kittetabbaṃ, evaṃ kate akhaṇḍanimittā nāma hoti. Yadi pana puratthimadisāya nimittaṃ kittetvā anukkamena dakkhiṇapacchimauttaradisāsu nimittāni kittetvā ṭhapeti, puna puratthimadisāya nimittaṃ na kitteti, evaṃ khaṇḍanimittā nāma hoti. Aparāpi khaṇḍanimittā nāma yā animittupagapāsāṇaṃ vā bahisārarukkhaṃ vā khāṇukaṃ vā paṃsupuñjaṃ vā antarā ekaṃ nimittaṃ katvā sammatā. Pabbatacchāyādīsu yaṃ kiñci chāyaṃ nimittaṃ katvā sammatā chāyānimittā nāma. Sabbaso nimittaṃ akittetvā sammatā animittā nāma. Imehi tīhi dosehi vimuccanatthāya nimittakittanaṃ kātabbaṃ.
கத²ங்? கம்மவாசாய போராணஸீமாஸமூஹனநங் கத்வா பரிஸுத்³தா⁴ய கேவலாய கா³மஸீமாய ஸங்கே⁴ன யதா²ஜ்ஜா²ஸயங் க³ஹிதப்பமாணஸ்ஸ ஸீமமண்ட³லஸ்ஸ சதூஸு வா தி³ஸாஸு அட்ட²ஸு வா தி³ஸாஸு நிமித்துபகே³ ஹெட்டி²மபரிச்சே²தே³ன த்³வத்திங்ஸபலகு³ளபிண்ட³ப்பமாணே, உக்கட்ட²பரிச்சே²தே³ன ஹத்தி²ப்பமாணதோ ஊனப்பமாணே பாஸாணே ட²பெத்வா நிமித்தானங் அந்தோ டி²தேன கம்மவாசாபாட²கேன வினயத⁴ரேன ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி புச்சி²தப்³ப³ங். அஞ்ஞேன ‘‘பாஸாணோ, ப⁴ந்தே’’தி வத்தப்³ப³ங். புன வினயத⁴ரேன ‘‘ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்த’’ந்தி வத்வா கித்தேதப்³ப³ங். இமினா நயேன ஸீமமண்ட³லங் பத³க்கி²ணங் கரொந்தேன ‘‘புரத்தி²மாய அனுதி³ஸாய, த³க்கி²ணாய தி³ஸாய, த³க்கி²ணாய அனுதி³ஸாய, பச்சி²மாய தி³ஸாய, பச்சி²மாய அனுதி³ஸாய, உத்தராய தி³ஸாய, உத்தராய அனுதி³ஸாய கிங் நிமித்தங்? பாஸாணோ, ப⁴ந்தே. ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்த’’ந்தி கித்தெத்வா புன ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்தங்? பாஸாணோ, ப⁴ந்தே. ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்த’’ந்தி கித்தெத்வா நிட்ட²பேதப்³ப³ங். வுத்தஞ்ஹி கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘க²ண்ட³னிமித்தா நாம அக⁴டிதனிமித்தா வுச்சதீ’’திஆதி³. ஏவங் நிமித்தகித்தனேன ‘‘க²ண்ட³னிமித்தா சா²யானிமித்தா அனிமித்தா’’தி வுத்தேஹி தீஹி விபத்திதோ³ஸேஹி விமுத்தா ஹோதி.
Kathaṃ? Kammavācāya porāṇasīmāsamūhananaṃ katvā parisuddhāya kevalāya gāmasīmāya saṅghena yathājjhāsayaṃ gahitappamāṇassa sīmamaṇḍalassa catūsu vā disāsu aṭṭhasu vā disāsu nimittupage heṭṭhimaparicchedena dvattiṃsapalaguḷapiṇḍappamāṇe, ukkaṭṭhaparicchedena hatthippamāṇato ūnappamāṇe pāsāṇe ṭhapetvā nimittānaṃ anto ṭhitena kammavācāpāṭhakena vinayadharena ‘‘puratthimāya disāya kiṃ nimitta’’nti pucchitabbaṃ. Aññena ‘‘pāsāṇo, bhante’’ti vattabbaṃ. Puna vinayadharena ‘‘eso pāsāṇo nimitta’’nti vatvā kittetabbaṃ. Iminā nayena sīmamaṇḍalaṃ padakkhiṇaṃ karontena ‘‘puratthimāya anudisāya, dakkhiṇāya disāya, dakkhiṇāya anudisāya, pacchimāya disāya, pacchimāya anudisāya, uttarāya disāya, uttarāya anudisāya kiṃ nimittaṃ? Pāsāṇo, bhante. Eso pāsāṇo nimitta’’nti kittetvā puna ‘‘puratthimāya disāya kiṃ nimittaṃ? Pāsāṇo, bhante. Eso pāsāṇo nimitta’’nti kittetvā niṭṭhapetabbaṃ. Vuttañhi kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘khaṇḍanimittā nāma aghaṭitanimittā vuccatī’’tiādi. Evaṃ nimittakittanena ‘‘khaṇḍanimittā chāyānimittā animittā’’ti vuttehi tīhi vipattidosehi vimuttā hoti.
ததோ பரங் ‘‘ப³ஹிஸீமே டி²தஸம்மதா’’தி (பரி॰ 486) வுத்தவிபத்திதோ³ஸதோ விமுச்சனத்த²ங் ஸீமாஸம்முதிகம்மவாசாபாட²காலே ஸங்க⁴ஸ்ஸ டி²தட்டா²னங் ஜானிதப்³ப³ங். கத²ங்? யதி³ நிமித்தானி கித்தெத்வா ஸங்கோ⁴ நிமித்தானங் ப³ஹி ட²த்வா கம்மவாசாய ஸீமங் ஸம்மன்னதி, ப³ஹிஸீமே டி²தஸம்மதா நாம ஹோதி, ஸீமா ந ஹோதி, தஸ்மா நிமித்தானி கித்தெத்வா ஸங்கே⁴ன நிமித்தானங் அந்தோ ட²த்வா கம்மவாசாய ஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³. வுத்தஞ்ஹேதங் கங்கா²விதரணியங் ‘‘ப³ஹிஸீமே டி²தஸம்மதா நாம நிமித்தானி கித்தெத்வா நிமித்தானங் ப³ஹி டி²தேன ஸம்மதா’’தி. ஏவங் ஸீமாஸம்மன்னநட்டா²னநியமேன ‘‘ப³ஹிஸீமே டி²தஸம்மதா’’தி (பரி॰ 486) வுத்தவிபத்திதோ³ஸதோ முத்தா ஹோதி.
Tato paraṃ ‘‘bahisīme ṭhitasammatā’’ti (pari. 486) vuttavipattidosato vimuccanatthaṃ sīmāsammutikammavācāpāṭhakāle saṅghassa ṭhitaṭṭhānaṃ jānitabbaṃ. Kathaṃ? Yadi nimittāni kittetvā saṅgho nimittānaṃ bahi ṭhatvā kammavācāya sīmaṃ sammannati, bahisīme ṭhitasammatā nāma hoti, sīmā na hoti, tasmā nimittāni kittetvā saṅghena nimittānaṃ anto ṭhatvā kammavācāya sīmā sammannitabbā. Vuttañhetaṃ kaṅkhāvitaraṇiyaṃ ‘‘bahisīme ṭhitasammatā nāma nimittāni kittetvā nimittānaṃ bahi ṭhitena sammatā’’ti. Evaṃ sīmāsammannanaṭṭhānaniyamena ‘‘bahisīme ṭhitasammatā’’ti (pari. 486) vuttavipattidosato muttā hoti.
ததோ பரங் ‘‘நதி³யங் ஸம்மதா, ஸமுத்³தே³ ஸம்மதா, ஜாதஸ்ஸரே ஸம்மதா’’தி (பரி॰ 486) வுத்தேஹி தீஹி விபத்திதோ³ஸேஹி ச விமுச்சனத்த²ங் ஏவங் மனஸி காதப்³ப³ங் – ‘‘ஸப்³பா³, பி⁴க்க²வே, நதீ³ அஸீமா, ஸப்³போ³ ஸமுத்³தோ³ அஸீமோ, ஸப்³போ³ ஜாதஸ்ஸரோ அஸீமோ’’தி (மஹாவ॰ 147) ப⁴க³வதா வசனதோ நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரேஸு ஸம்மதா ஸீமா ந ஹோதி, போராணஸீமவிக³தாய ஸுத்³தா⁴ய கா³மஸீமாய ஸம்மதா ஏவ ஸீமா ஹோதி, தஸ்மா கா³மஸீமாயமேவ ப³த்³த⁴ஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³, ந நதீ³ஆதீ³ஸூதி. வுத்தஞ்ஹி கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘நதி³யா ஸமுத்³தே³ ஜாதஸ்ஸரே ஸம்மதா நாம ஏதேஸு நதீ³ஆதீ³ஸு ஸம்மதா’’திஆதி³. எத்தாவதா ‘‘அயங் ஸீமா அதிகு²த்³தி³கா , அதிமஹந்தீ, க²ண்ட³னிமித்தா, சா²யானிமித்தா, அனிமித்தா, ப³ஹிஸீமே டி²தஸம்மதா, நதி³யங் ஸம்மதா, ஸமுத்³தே³ ஸம்மதா, ஜாதஸ்ஸரே ஸம்மதா, ஸீமாய ஸீமங் ஸம்பி⁴ந்த³ந்தேன ஸம்மதா, ஸீமாய ஸீமங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேன ஸம்மதா’’தி (பரி॰ 486) வுத்தேஹி ஏகாத³ஸஹி தோ³ஸேஹி விமுத்தா ஹுத்வா ‘‘அப்³பா⁴ மஹிகா தூ⁴மோ ரஜோ ராஹூ’’தி வுத்தேஹி பஞ்சஹி உபக்கிலேஸேஹி முத்தங் சந்த³மண்ட³லங் விய, ஸூரியமண்ட³லங் விய ச ஸுபரிஸுத்³தா⁴ ஹோதி.
Tato paraṃ ‘‘nadiyaṃ sammatā, samudde sammatā, jātassare sammatā’’ti (pari. 486) vuttehi tīhi vipattidosehi ca vimuccanatthaṃ evaṃ manasi kātabbaṃ – ‘‘sabbā, bhikkhave, nadī asīmā, sabbo samuddo asīmo, sabbo jātassaro asīmo’’ti (mahāva. 147) bhagavatā vacanato nadīsamuddajātassaresu sammatā sīmā na hoti, porāṇasīmavigatāya suddhāya gāmasīmāya sammatā eva sīmā hoti, tasmā gāmasīmāyameva baddhasīmā sammannitabbā, na nadīādīsūti. Vuttañhi kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘nadiyā samudde jātassare sammatā nāma etesu nadīādīsu sammatā’’tiādi. Ettāvatā ‘‘ayaṃ sīmā atikhuddikā , atimahantī, khaṇḍanimittā, chāyānimittā, animittā, bahisīme ṭhitasammatā, nadiyaṃ sammatā, samudde sammatā, jātassare sammatā, sīmāya sīmaṃ sambhindantena sammatā, sīmāya sīmaṃ ajjhottharantena sammatā’’ti (pari. 486) vuttehi ekādasahi dosehi vimuttā hutvā ‘‘abbhā mahikā dhūmo rajo rāhū’’ti vuttehi pañcahi upakkilesehi muttaṃ candamaṇḍalaṃ viya, sūriyamaṇḍalaṃ viya ca suparisuddhā hoti.
திவித⁴ஸம்பத்தி நாம நிமித்தஸம்பத்திபரிஸஸம்பத்திகம்மவாசாஸம்பத்தியோ. தாஸு ‘‘பப்³ப³தனிமித்தங் பாஸாணனிமித்தங் வனநிமித்தங் ருக்க²னிமித்தங் மக்³க³னிமித்தங் வம்மிகனிமித்தங் நதீ³னிமித்தங் உத³கனிமித்த’’ந்தி (மஹாவ॰ 138) வுத்தேஸு அட்ட²ஸு நிமித்தேஸு தஸ்ஸங் தஸ்ஸங் தி³ஸாயங் யதா²லத்³தா⁴னி நிமித்தானி கித்தெத்வா ஸம்மன்னிதப்³பா³. வுத்தஞ்ஹி கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங்னிமித்தங்? பாஸாணோ, ப⁴ந்தே. ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்தந்திஆதி³னா நயேன கித்தெத்வா ஸம்மதா’’தி. தேஸு ச அட்ட²ஸு நிமித்தேஸு ருக்க²னிமித்தாதீ³னங் யதா²ஜ்ஜா²ஸயட்டா²னேஸு து³ல்லப⁴பா⁴வதோ வட்³டி⁴த்வா த்³வின்னங் ப³த்³த⁴ஸீமானங் ஸங்கரகரணதோ ச பாஸாணனிமித்தஸ்ஸ பன ததா² ஸங்கரகரணாபா⁴வதோ யதி²ச்சி²தட்டா²னங் ஆஹரித்வா ட²பேதுங் ஸுகரபா⁴வதோ ச ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸீமமண்ட³லஸ்ஸ ஸமந்தா நிமித்தூபகா³ பாஸாணா ட²பேதப்³பா³. தேன வுத்தங் மஹாவக்³க³ட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘‘தங் ப³ந்த⁴ந்தேஹி ஸமந்தா நிமித்தூபகா³ பாஸாணா ட²பேதப்³பா³’’தி. விமதிவினோத³னியஞ்ச (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.138) ‘‘நிமித்தூபகா³ பாஸாணா ட²பேதப்³பா³தி இத³ங் யதா²ருசிதட்டா²னே ருக்க²னிமித்தாதீ³னங் து³ல்லப⁴தாயா’’திஆதி³. எத்தாவதா நிமித்தஸம்பத்திஸங்கா²தங் பட²மங்க³ங் ஸூபபன்னங் ஹோதி.
Tividhasampatti nāma nimittasampattiparisasampattikammavācāsampattiyo. Tāsu ‘‘pabbatanimittaṃ pāsāṇanimittaṃ vananimittaṃ rukkhanimittaṃ magganimittaṃ vammikanimittaṃ nadīnimittaṃ udakanimitta’’nti (mahāva. 138) vuttesu aṭṭhasu nimittesu tassaṃ tassaṃ disāyaṃ yathāladdhāni nimittāni kittetvā sammannitabbā. Vuttañhi kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘puratthimāya disāya kiṃnimittaṃ? Pāsāṇo, bhante. Eso pāsāṇo nimittantiādinā nayena kittetvā sammatā’’ti. Tesu ca aṭṭhasu nimittesu rukkhanimittādīnaṃ yathājjhāsayaṭṭhānesu dullabhabhāvato vaḍḍhitvā dvinnaṃ baddhasīmānaṃ saṅkarakaraṇato ca pāsāṇanimittassa pana tathā saṅkarakaraṇābhāvato yathicchitaṭṭhānaṃ āharitvā ṭhapetuṃ sukarabhāvato ca sīmaṃ bandhantehi bhikkhūhi sīmamaṇḍalassa samantā nimittūpagā pāsāṇā ṭhapetabbā. Tena vuttaṃ mahāvaggaṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘‘taṃ bandhantehi samantā nimittūpagā pāsāṇā ṭhapetabbā’’ti. Vimativinodaniyañca (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.138) ‘‘nimittūpagā pāsāṇā ṭhapetabbāti idaṃ yathārucitaṭṭhāne rukkhanimittādīnaṃ dullabhatāyā’’tiādi. Ettāvatā nimittasampattisaṅkhātaṃ paṭhamaṅgaṃ sūpapannaṃ hoti.
ததோ ஸீமாஸம்முதிகரணத்த²ங் ஸப்³ப³ந்திமேன பரிச்சே²தே³ன சத்தாரோ பி⁴க்கூ² ஸன்னிபதித்வா யாவதா தஸ்மிங் கா³மே ப³த்³த⁴ஸீமங் வா நதீ³ஸமுத்³த³ஜாதஸ்ஸரே வா அனோக்கமித்வா டி²தா பி⁴க்கூ² ஸந்தி, ஸப்³பே³ தே ஹத்த²பாஸே வா கத்வா ச²ந்த³ங் வா ஆஹரித்வா யா ஸீமா ஸம்மதா, ஸா பரிஸஸம்பத்தியுத்தா நாம ஹோதி. தேன வுத்தங் கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) ‘‘பரிஸஸம்பத்தியுத்தா நாம ஸப்³ப³ந்திமேன பரிச்சே²தே³ன சதூஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸன்னிபதித்வா’’திஆதி³. அத² தங் ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தா பி⁴க்கூ² ஸாமந்தவிஹாரேஸு வஸந்தே பி⁴க்கூ² தஸ்ஸ தஸ்ஸ விஹாரஸ்ஸ ஸீமாபரிச்சே²த³ங் புச்சி²த்வா யே ப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரா, தேஸங் ஸீமாய ஸீமந்தரிகங் ட²பெத்வா, யே அப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரா, தேஸங் ஸீமாய உபசாரங் ட²பெத்வா தி³ஸாசாரிகபி⁴க்கூ²னங் நிஸ்ஸஞ்சாரஸமயே யதி³ ஏகஸ்மிங்யேவ கா³மக்கெ²த்தே ஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமா , தஸ்மிங் யே பி⁴க்கூ² ப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரா, தேஸங் பேஸேதப்³ப³ங் ‘‘அஜ்ஜ மயங் ஸீமங் ப³ந்தி⁴ஸ்ஸாம, தும்ஹே ஸகஸகஸீமாபரிச்சே²த³தோ மா நிக்க²மதா²’’தி. யே அப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரா, தே ஸப்³பே³ ஏகஜ்ஜ²ங் ஸன்னிபாதாபேதப்³பா³, ச²ந்தா³ரஹானங் ச²ந்தோ³ ஆஹரிதப்³போ³.
Tato sīmāsammutikaraṇatthaṃ sabbantimena paricchedena cattāro bhikkhū sannipatitvā yāvatā tasmiṃ gāme baddhasīmaṃ vā nadīsamuddajātassare vā anokkamitvā ṭhitā bhikkhū santi, sabbe te hatthapāse vā katvā chandaṃ vā āharitvā yā sīmā sammatā, sā parisasampattiyuttā nāma hoti. Tena vuttaṃ kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) ‘‘parisasampattiyuttā nāma sabbantimena paricchedena catūhi bhikkhūhi sannipatitvā’’tiādi. Atha taṃ sīmaṃ bandhantā bhikkhū sāmantavihāresu vasante bhikkhū tassa tassa vihārassa sīmāparicchedaṃ pucchitvā ye baddhasīmavihārā, tesaṃ sīmāya sīmantarikaṃ ṭhapetvā, ye abaddhasīmavihārā, tesaṃ sīmāya upacāraṃ ṭhapetvā disācārikabhikkhūnaṃ nissañcārasamaye yadi ekasmiṃyeva gāmakkhette sīmaṃ bandhitukāmā , tasmiṃ ye bhikkhū baddhasīmavihārā, tesaṃ pesetabbaṃ ‘‘ajja mayaṃ sīmaṃ bandhissāma, tumhe sakasakasīmāparicchedato mā nikkhamathā’’ti. Ye abaddhasīmavihārā, te sabbe ekajjhaṃ sannipātāpetabbā, chandārahānaṃ chando āharitabbo.
யதி³ அஞ்ஞங் கா³மக்கெ²த்தம்பி அந்தோகத்துகாமா, தத்த² நிவாஸினோ பி⁴க்கூ² ஸமானஸங்வாஸகஸீமாஸம்மன்னநகாலே ஆக³ந்தும்பி அனாக³ந்தும்பி வட்டந்தி. அவிப்பவாஸஸீமாஸம்மன்னநகாலே பன அந்தோனிமித்தக³தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஆக³ந்தப்³ப³ங், அனாக³ச்ச²ந்தானங் ச²ந்தோ³ ஆஹரிதப்³போ³. வுத்தஞ்ஹேதங் ஸமந்தபாஸாதி³காயங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘‘தங் ப³ந்தி⁴துகாமேஹி ஸாமந்தவிஹாரேஸு பி⁴க்கூ²’’திஆதி³. ஏவங் பி⁴க்கூ²ஸு ஸன்னிபதிதேஸு ச²ந்தா³ரஹானங் ச²ந்தே³ ஆஹடே தேஸு தேஸு மக்³கே³ஸு நதீ³தித்த²கா³மத்³வாராதீ³ஸு ச ஆக³ந்துகபி⁴க்கூ²னங் ஸீக⁴ங் ஸீக⁴ங் ஹத்த²பாஸானயனத்த²ஞ்ச ப³ஹிஸீமகரணத்த²ஞ்ச ஆராமிகஸாமணேரே ட²பெத்வா பே⁴ரிஸஞ்ஞங் வா ஸங்க²ஸஞ்ஞங் வா காராபெத்வா நிமித்தகித்தனானந்தரங் வுத்தாய ‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே ஸங்கோ⁴’’திஆதி³காய (மஹாவ॰ 139) கம்மவாசாய ஸீமா ப³ந்தி⁴தப்³பா³. வுத்தஞ்ஹி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘‘ஏவங் ஸன்னிபதிதேஸு பன பி⁴க்கூ²ஸூ’’திஆதி³. எத்தாவதா பரிஸஸம்பத்திஸங்கா²தங் து³தியங்க³ங் ஸூபபன்னங் ஹோதி.
Yadi aññaṃ gāmakkhettampi antokattukāmā, tattha nivāsino bhikkhū samānasaṃvāsakasīmāsammannanakāle āgantumpi anāgantumpi vaṭṭanti. Avippavāsasīmāsammannanakāle pana antonimittagatehi bhikkhūhi āgantabbaṃ, anāgacchantānaṃ chando āharitabbo. Vuttañhetaṃ samantapāsādikāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘‘taṃ bandhitukāmehi sāmantavihāresu bhikkhū’’tiādi. Evaṃ bhikkhūsu sannipatitesu chandārahānaṃ chande āhaṭe tesu tesu maggesu nadītitthagāmadvārādīsu ca āgantukabhikkhūnaṃ sīghaṃ sīghaṃ hatthapāsānayanatthañca bahisīmakaraṇatthañca ārāmikasāmaṇere ṭhapetvā bherisaññaṃ vā saṅkhasaññaṃ vā kārāpetvā nimittakittanānantaraṃ vuttāya ‘‘suṇātu me, bhante saṅgho’’tiādikāya (mahāva. 139) kammavācāya sīmā bandhitabbā. Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘‘evaṃ sannipatitesu pana bhikkhūsū’’tiādi. Ettāvatā parisasampattisaṅkhātaṃ dutiyaṅgaṃ sūpapannaṃ hoti.
ததோ பரங் கம்மவாசாபாட²ஸமயே ‘‘ஸீமங், பி⁴க்க²வே, ஸம்மன்னந்தேன பட²மங் ஸமானஸங்வாஸகஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³, பச்சா² திசீவரேன அவிப்பவாஸோ ஸம்மன்னிதப்³போ³’’தி (மஹாவ॰ 144) வசனதோ பட²மங் ஸமானஸங்வாஸகஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³, பச்சா² அவிப்பவாஸஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³, ஸமானஸங்வாஸககம்மவாசாபரியோஸானேயேவ நிமித்தானி ப³ஹி கத்வா நிமித்தானங் அந்தோபமாணேனேவ ஸமானஸங்வாஸகஸீமா சதுனஹுதாதி⁴கத்³விலக்க²யோஜனபுது²லங் மஹாபத²விங் வினிவிஜ்ஜி²த்வா பத²வீஸந்தா⁴ரகஉத³கங் பரியந்தங் கத்வா க³தா. தேன வுத்தங் ஸமந்தபாஸாதி³காயங் ‘‘கம்மவாசாபரியோஸானேயேவ…பே॰… க³தா ஹோதீ’’தி. அவிப்பவாஸகம்மவாசாபரியோஸானே அவிப்பவாஸஸீமா யதி³ அந்தோஸீமாய கா³மோ அத்தி², கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்ச முஞ்சித்வா ஸமானஸங்வாஸகஸீமாய க³தபரிச்சே²தே³னேவ க³தா. இதி திசீவரேன அவிப்பவாஸஸீமா கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்ச ந அவத்த²ரதி, ஸமானஸங்வாஸகஸீமாவ அவத்த²ரதி, ஸமானஸங்வாஸகஸீமா அத்தனோ த⁴ம்மதாய க³ச்ச²தி. அவிப்பவாஸஸீமா பன யத்த² ஸமானஸங்வாஸகஸீமா, தத்தே²வ க³ச்ச²தி. தேன வுத்தங் ஸமந்தபாஸாதி³காயங் ‘‘இதி பி⁴க்கூ²னங் அவிப்பவாஸஸீமா…பே॰… க³ச்ச²தீ’’தி. தஸ்மா –
Tato paraṃ kammavācāpāṭhasamaye ‘‘sīmaṃ, bhikkhave, sammannantena paṭhamaṃ samānasaṃvāsakasīmā sammannitabbā, pacchā ticīvarena avippavāso sammannitabbo’’ti (mahāva. 144) vacanato paṭhamaṃ samānasaṃvāsakasīmā sammannitabbā, pacchā avippavāsasīmā sammannitabbā, samānasaṃvāsakakammavācāpariyosāneyeva nimittāni bahi katvā nimittānaṃ antopamāṇeneva samānasaṃvāsakasīmā catunahutādhikadvilakkhayojanaputhulaṃ mahāpathaviṃ vinivijjhitvā pathavīsandhārakaudakaṃ pariyantaṃ katvā gatā. Tena vuttaṃ samantapāsādikāyaṃ ‘‘kammavācāpariyosāneyeva…pe… gatā hotī’’ti. Avippavāsakammavācāpariyosāne avippavāsasīmā yadi antosīmāya gāmo atthi, gāmañca gāmūpacārañca muñcitvā samānasaṃvāsakasīmāya gataparicchedeneva gatā. Iti ticīvarena avippavāsasīmā gāmañca gāmūpacārañca na avattharati, samānasaṃvāsakasīmāva avattharati, samānasaṃvāsakasīmā attano dhammatāya gacchati. Avippavāsasīmā pana yattha samānasaṃvāsakasīmā, tattheva gacchati. Tena vuttaṃ samantapāsādikāyaṃ ‘‘iti bhikkhūnaṃ avippavāsasīmā…pe… gacchatī’’ti. Tasmā –
‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே ஸங்கோ⁴, யாவதா ஸமந்தா நிமித்தா கித்திதா. யதி³ ஸங்க⁴ஸ்ஸ பத்தகல்லங், ஸங்கோ⁴ ஏதேஹி நிமித்தேஹி ஸீமங் ஸம்மன்னெய்ய ஸமானஸங்வாஸங் ஏகூபோஸத²ங், ஏஸா ஞத்தி.
‘‘Suṇātu me, bhante saṅgho, yāvatā samantā nimittā kittitā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho etehi nimittehi sīmaṃ sammanneyya samānasaṃvāsaṃ ekūposathaṃ, esā ñatti.
‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே ஸங்கோ⁴, யாவதா ஸமந்தா நிமித்தா கித்திதா, ஸங்கோ⁴ ஏதேஹி நிமித்தேஹி ஸீமங் ஸம்மன்னதி ஸமானஸங்வாஸங் ஏகூபோஸத²ங். யஸ்ஸாயஸ்மதோ க²மதி ஏதேஹி நிமித்தேஹி ஸீமாய ஸம்முதி ஸமானஸங்வாஸாய ஏகூபோஸதா²ய, ஸோ துண்ஹஸ்ஸ. யஸ்ஸ நக்க²மதி, ஸோ பா⁴ஸெய்ய. ஸம்மதா ஸா ஸீமா ஸங்கே⁴ன ஏதேஹி நிமித்தேஹி ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா², க²மதி ஸங்க⁴ஸ்ஸ, தஸ்மா துண்ஹீ. ஏவமேதங் தா⁴ரயாமீ’’தி (மஹாவ॰ 139).
‘‘Suṇātu me, bhante saṅgho, yāvatā samantā nimittā kittitā, saṅgho etehi nimittehi sīmaṃ sammannati samānasaṃvāsaṃ ekūposathaṃ. Yassāyasmato khamati etehi nimittehi sīmāya sammuti samānasaṃvāsāya ekūposathāya, so tuṇhassa. Yassa nakkhamati, so bhāseyya. Sammatā sā sīmā saṅghena etehi nimittehi samānasaṃvāsā ekūposathā, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī. Evametaṃ dhārayāmī’’ti (mahāva. 139).
ஏஸா ஸமானஸங்வாஸககம்மவாசா,
Esā samānasaṃvāsakakammavācā,
‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே ஸங்கோ⁴, யா ஸா ஸங்கே⁴ன ஸீமா ஸம்மதா ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா². யதி³ ஸங்க⁴ஸ்ஸ பத்தகல்லங், ஸங்கோ⁴ தங் ஸீமங் திசீவரேன அவிப்பவாஸங் ஸம்மன்னெய்ய ட²பெத்வா கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்ச, ஏஸா ஞத்தி.
‘‘Suṇātu me, bhante saṅgho, yā sā saṅghena sīmā sammatā samānasaṃvāsā ekūposathā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho taṃ sīmaṃ ticīvarena avippavāsaṃ sammanneyya ṭhapetvā gāmañca gāmūpacārañca, esā ñatti.
‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே ஸங்கோ⁴, யா ஸா ஸங்கே⁴ன ஸீமா ஸம்மதா ஸமானஸங்வாஸா ஏகூபோஸதா². ஸங்கோ⁴ தங் ஸீமங் திசீவரேன அவிப்பவாஸங் ஸம்மன்னதி ட²பெத்வா கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்ச. யஸ்ஸாயஸ்மதோ க²மதி ஏதிஸ்ஸா ஸீமாய திசீவரேன அவிப்பவாஸஸம்முதி ட²பெத்வா கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்ச, ஸோ துண்ஹஸ்ஸ. யஸ்ஸ நக்க²மதி, ஸோ பா⁴ஸெய்ய. ஸம்மதா ஸா ஸீமா ஸங்கே⁴ன திசீவரேன அவிப்பவாஸா ட²பெத்வா கா³மஞ்ச கா³மூபசாரஞ்ச, க²மதி ஸங்க⁴ஸ்ஸ, தஸ்மா துண்ஹீ. ஏவமேதங் தா⁴ரயாமீ’’தி (மஹாவ॰ 144).
‘‘Suṇātu me, bhante saṅgho, yā sā saṅghena sīmā sammatā samānasaṃvāsā ekūposathā. Saṅgho taṃ sīmaṃ ticīvarena avippavāsaṃ sammannati ṭhapetvā gāmañca gāmūpacārañca. Yassāyasmato khamati etissā sīmāya ticīvarena avippavāsasammuti ṭhapetvā gāmañca gāmūpacārañca, so tuṇhassa. Yassa nakkhamati, so bhāseyya. Sammatā sā sīmā saṅghena ticīvarena avippavāsā ṭhapetvā gāmañca gāmūpacārañca, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī. Evametaṃ dhārayāmī’’ti (mahāva. 144).
ஏஸா அவிப்பவாஸகம்மவாசா ஞத்திதோ³ஸஅனுஸ்ஸாவனாதோ³ஸே அனுட்ட²பெத்வா ஸுட்டு² ப⁴ணிதப்³பா³. எத்தாவதா கம்மவாசாஸம்பத்திஸங்கா²தங் ததியங்க³ங் ஸூபபன்னங் ஹோதி.
Esā avippavāsakammavācā ñattidosaanussāvanādose anuṭṭhapetvā suṭṭhu bhaṇitabbā. Ettāvatā kammavācāsampattisaṅkhātaṃ tatiyaṅgaṃ sūpapannaṃ hoti.
ஏவமயங் ஸீமா அந்தோ மணிவிமானங் ப³ஹி ரஜதபரிக்கி²த்தங் விமானஸாமிகதே³வபுத்தோதி இமேஹி தீஹி அங்கே³ஹி ஸம்பன்னங் சந்த³மண்ட³லங் விய, அந்தோ கனகவிமானங் ப³ஹி ப²லிகபரிக்கி²த்தங் விமானஸாமிகதே³வபுத்தோதி இமேஹி தீஹி அங்கே³ஹி ஸம்பன்னங் ஸூரியமண்ட³லங் விய ச நிமித்தஸம்பத்திபரிஸஸம்பத்திகம்மவாசாஸம்பத்திஸங்கா²தேஹி தீஹி அங்கே³ஹி ஸம்பன்னா ஹுத்வா அதிவிய ஸோப⁴தி விரோசதி, ஜினஸாஸனஸ்ஸ சிரட்டி²திகாரணபூ⁴தா ஹுத்வா திட்ட²தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். வுத்தஞ்ஹேதங் உபோஸத²க்க²ந்த⁴கபாளியங் ‘‘ஸீமங், பி⁴க்க²வே, ஸம்மன்னந்தேன பட²மங் ஸமானஸங்வாஸகஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³’’திஆதி³.
Evamayaṃ sīmā anto maṇivimānaṃ bahi rajataparikkhittaṃ vimānasāmikadevaputtoti imehi tīhi aṅgehi sampannaṃ candamaṇḍalaṃ viya, anto kanakavimānaṃ bahi phalikaparikkhittaṃ vimānasāmikadevaputtoti imehi tīhi aṅgehi sampannaṃ sūriyamaṇḍalaṃ viya ca nimittasampattiparisasampattikammavācāsampattisaṅkhātehi tīhi aṅgehi sampannā hutvā ativiya sobhati virocati, jinasāsanassa ciraṭṭhitikāraṇabhūtā hutvā tiṭṭhatīti daṭṭhabbaṃ. Vuttañhetaṃ uposathakkhandhakapāḷiyaṃ ‘‘sīmaṃ, bhikkhave, sammannantena paṭhamaṃ samānasaṃvāsakasīmā sammannitabbā’’tiādi.
‘‘நிமித்தேன நிமித்தங் ஸம்ப³ந்தி⁴த்வா’’தி எத்த² பன புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ புரத்தி²மதி³ஸதோ பட்டா²ய பத³க்கி²ணங் கத்வா ஸப்³ப³னிமித்தானி கித்தெத்வா உத்தரானுதி³ஸங் பத்வா தத்தே²வ அட்ட²பெத்வா புப்³பே³ கித்திதங் புரத்தி²மதி³ஸாய நிமித்தங் புன கித்தெத்வா ஸம்மதாதி அத்தோ². ஏவங் ஸம்மதா அயங் ஸீமா ஏகாத³ஸஹி விபத்தீஹி முத்தா, தீஹி ஸம்பத்தீஹி ஸமன்னாக³தா ஹுத்வா ஸப்³பா³காரஸம்பன்னா பஞ்சவஸ்ஸஸஹஸ்ஸபரிமாணகாலங் அபரிமாணங் பி⁴க்கூ²னங் அபலோகனாதி³சதுப்³பி³த⁴கம்மகரணட்டா²னபூ⁴தா ப³த்³த⁴ஸீமா ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³பா³.
‘‘Nimittena nimittaṃ sambandhitvā’’ti ettha pana pubbe vuttanayeneva puratthimadisato paṭṭhāya padakkhiṇaṃ katvā sabbanimittāni kittetvā uttarānudisaṃ patvā tattheva aṭṭhapetvā pubbe kittitaṃ puratthimadisāya nimittaṃ puna kittetvā sammatāti attho. Evaṃ sammatā ayaṃ sīmā ekādasahi vipattīhi muttā, tīhi sampattīhi samannāgatā hutvā sabbākārasampannā pañcavassasahassaparimāṇakālaṃ aparimāṇaṃ bhikkhūnaṃ apalokanādicatubbidhakammakaraṇaṭṭhānabhūtā baddhasīmā hotīti daṭṭhabbā.
யதி³ பன ஸக²ண்ட³ஸீமங் மஹாஸீமங் ப³ந்தி⁴துகாமா, புப்³பே³ வுத்தனயேன ஸுட்டு² ஸோதெ⁴த்வா ஸமூஹனிதபோராணஸீமாய கேவலாய பகதிகா³மஸீமாய வா விஸுங்கா³மஸீமாய வா ப³ந்தி⁴தப்³பா³, தாஸு ச த்³வீஸு ஸீமாஸுபப்³ப³ஜ்ஜுபஸம்பதா³தீ³னங் ஸங்க⁴கம்மானங் ஸுக²கரணத்த²ங் ஸீமா பட²மங் ப³ந்தி⁴தப்³பா³, தங் பன ப³ந்த⁴ந்தேஹி வத்தங் ஜானிதப்³ப³ங். ஸசே ஹி போ³தி⁴சேதியப⁴த்தஸாலாதீ³னி ஸப்³ப³வத்தூ²னி பதிட்டா²பெத்வா கதவிஹாரே ப³ந்த⁴ந்தி, விஹாரமஜ்ஜே² ப³ஹூனங் ஸமோஸரணட்டா²னே அப³ந்தி⁴த்வா விஹாரபச்சந்தே விவித்தோகாஸே ப³ந்தி⁴தப்³பா³. அகதவிஹாரே ப³ந்த⁴ந்தேஹி போ³தி⁴சேதியாதீ³னங் ஸப்³ப³வத்தூ²னங் பதிட்டா²னங் ஸல்லக்கெ²த்வா யதா² பதிட்டி²தேஸு வத்தூ²ஸு விஹாரபச்சந்தே விவித்தோகாஸே ஹோதி, ஏவங் ப³ந்தி⁴தப்³பா³. ததா² ஹி வுத்தங் ஸமந்தபாஸாதி³காயங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘‘இமங் பன ஸமானஸங்வாஸகஸீமங் ஸம்மன்னந்தேஹீ’’திஆதி³.
Yadi pana sakhaṇḍasīmaṃ mahāsīmaṃ bandhitukāmā, pubbe vuttanayena suṭṭhu sodhetvā samūhanitaporāṇasīmāya kevalāya pakatigāmasīmāya vā visuṃgāmasīmāya vā bandhitabbā, tāsu ca dvīsu sīmāsupabbajjupasampadādīnaṃ saṅghakammānaṃ sukhakaraṇatthaṃ sīmā paṭhamaṃ bandhitabbā, taṃ pana bandhantehi vattaṃ jānitabbaṃ. Sace hi bodhicetiyabhattasālādīni sabbavatthūni patiṭṭhāpetvā katavihāre bandhanti, vihāramajjhe bahūnaṃ samosaraṇaṭṭhāne abandhitvā vihārapaccante vivittokāse bandhitabbā. Akatavihāre bandhantehi bodhicetiyādīnaṃ sabbavatthūnaṃ patiṭṭhānaṃ sallakkhetvā yathā patiṭṭhitesu vatthūsu vihārapaccante vivittokāse hoti, evaṃ bandhitabbā. Tathā hi vuttaṃ samantapāsādikāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘‘imaṃ pana samānasaṃvāsakasīmaṃ sammannantehī’’tiādi.
கித்தகப்பமாணா பன க²ண்ட³ஸீமா ப³ந்தி⁴தப்³பா³தி? ஹெட்டி²மபரிச்சே²தே³ன ஸசே ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² க³ண்ஹாதி, வட்டதி, ததோ ஓரங் ந வட்டதி. பரங் பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹந்தீபி வட்டதி. வுத்தஞ்ஹி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ 138) ‘‘ஸா ஹெட்டி²மபரிச்சே²தே³னா’’திஆதி³. ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ²தி ச நிஸின்னே ஸந்தா⁴ய வுத்தங், இத³ஞ்ச அப்³பா⁴னகரணகாலே கம்மாரஹபி⁴க்கு²னா ஸத்³தி⁴ங் வீஸதிக³ணஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ நிஸீத³னப்பஹோனகத்த²ங் வுத்தங். வுத்தஞ்ஹி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.138) ‘‘ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ²’’திஆதி³. தங் க²ண்ட³ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸீமமாளகஸ்ஸ ஸமந்தா நிமித்தூபகா³ பாஸாணா ட²பேதப்³பா³. அந்தோக²ண்ட³ஸீமாயமேவ ட²த்வா க²ண்ட³ஸீமா ப³ந்தி⁴தப்³பா³. ‘‘ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்த’’ந்தி ஏவங் நிமித்தானி கித்தெத்வா கம்மவாசாய ஸீமா ப³ந்தி⁴தப்³பா³, தஸ்ஸாயேவ ஸீமாய த³ள்ஹீகம்மத்த²ங் அவிப்பவாஸகம்மவாசா காதப்³பா³. வுத்தஞ்ஹி அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘‘தங் ப³ந்த⁴ந்தேஹீ’’திஆதி³. ஏவங் க²ண்ட³ஸீமங் ஸம்மன்னித்வா ப³ஹி ஸீமந்தரிகபாஸாணா ட²பேதப்³பா³. ஸீமந்தரிகா பச்சி²மகோடியா ஏகரதனப்பமாணா வட்டதி, வித³த்தி²ப்பமாணாபி சதுரங்கு³லப்பமாணாபி வட்டதி. ஸசே பன விஹாரோ மஹா ஹோதி, த்³வேபி திஸ்ஸோபி ததுத்தரிபி க²ண்ட³ஸீமாயோ ப³ந்தி⁴தப்³பா³. வுத்தஞ்ஹி அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸீமங் ஸம்மன்னித்வா’’திஆதி³.
Kittakappamāṇā pana khaṇḍasīmā bandhitabbāti? Heṭṭhimaparicchedena sace ekavīsati bhikkhū gaṇhāti, vaṭṭati, tato oraṃ na vaṭṭati. Paraṃ bhikkhusahassaṃ gaṇhantīpi vaṭṭati. Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. 138) ‘‘sā heṭṭhimaparicchedenā’’tiādi. Ekavīsati bhikkhūti ca nisinne sandhāya vuttaṃ, idañca abbhānakaraṇakāle kammārahabhikkhunā saddhiṃ vīsatigaṇassa saṅghassa nisīdanappahonakatthaṃ vuttaṃ. Vuttañhi vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.138) ‘‘ekavīsati bhikkhū’’tiādi. Taṃ khaṇḍasīmaṃ bandhantehi bhikkhūhi sīmamāḷakassa samantā nimittūpagā pāsāṇā ṭhapetabbā. Antokhaṇḍasīmāyameva ṭhatvā khaṇḍasīmā bandhitabbā. ‘‘Eso pāsāṇo nimitta’’nti evaṃ nimittāni kittetvā kammavācāya sīmā bandhitabbā, tassāyeva sīmāya daḷhīkammatthaṃ avippavāsakammavācā kātabbā. Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘‘taṃ bandhantehī’’tiādi. Evaṃ khaṇḍasīmaṃ sammannitvā bahi sīmantarikapāsāṇā ṭhapetabbā. Sīmantarikā pacchimakoṭiyā ekaratanappamāṇā vaṭṭati, vidatthippamāṇāpi caturaṅgulappamāṇāpi vaṭṭati. Sace pana vihāro mahā hoti, dvepi tissopi tatuttaripi khaṇḍasīmāyo bandhitabbā. Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sīmaṃ sammannitvā’’tiādi.
ஏவங் க²ண்ட³ஸீமங் ஸம்மன்னித்வா மஹாஸீமாஸம்முதிகாலே க²ண்ட³ஸீமதோ நிக்க²மித்வா மஹாஸீமாய ட²த்வா ஸமந்தா அனுபரியாயந்தேஹி ஸீமந்தரிகபாஸாணா கித்தேதப்³பா³, ததோ அவஸேஸனிமித்தானி கித்தெத்வா ஹத்த²பாஸங் அவிஜஹந்தேஹி கம்மவாசாய ஸமானஸங்வாஸகஸீமங் ஸம்மன்னித்வா தஸ்ஸ த³ள்ஹீகம்மத்த²ங் அவிப்பவாஸகம்மவாசாபி காதப்³பா³. ததா² ஹி வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘‘ஏவங் க²ண்ட³ஸீமங் ஸம்மன்னித்வா’’திஆதி³.
Evaṃ khaṇḍasīmaṃ sammannitvā mahāsīmāsammutikāle khaṇḍasīmato nikkhamitvā mahāsīmāya ṭhatvā samantā anupariyāyantehi sīmantarikapāsāṇā kittetabbā, tato avasesanimittāni kittetvā hatthapāsaṃ avijahantehi kammavācāya samānasaṃvāsakasīmaṃ sammannitvā tassa daḷhīkammatthaṃ avippavāsakammavācāpi kātabbā. Tathā hi vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘‘evaṃ khaṇḍasīmaṃ sammannitvā’’tiādi.
‘‘ஸமந்தா அனுபரியாயந்தேஹி ஸீமந்தரிகபாஸாணா கித்தேதப்³பா³’’தி வுத்தங். கத²ங் கித்தேதப்³பா³தி? த³க்கி²ணதோ அனுபரியாயந்தேனேவ கித்தேதப்³பா³. ததா² ஹி க²ண்ட³ஸீமதோ பச்சி²மாய தி³ஸாய புரத்தா²பி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி தத்த² ஸப்³பா³னி நிமித்தானி அனுக்கமேன கித்தெத்வா ததா² உத்தராய தி³ஸாய த³க்கி²ணாபி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘த³க்கி²ணாய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி அனுக்கமேன கித்தெத்வா ததா² புரத்தி²மாய தி³ஸாய பச்சி²மாபி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘பச்சி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி அனுக்கமேன கித்தெத்வா ததா² த³க்கி²ணாய தி³ஸாய உத்தராபி⁴முகே²ன ட²த்வா ‘‘உத்தராய தி³ஸாய கிங் நிமித்த’’ந்தி தத்த² ஸப்³பா³னி நிமித்தானி அனுக்கமேன கித்தெத்வா புன பச்சி²மாய தி³ஸாய புரத்தா²பி⁴முகே²ன ட²த்வா புரிமங் கித்திதங் வுத்தனயேனேவ புன கித்தேதப்³ப³ங். ஏவங் ப³ஹூனம்பி க²ண்ட³ஸீமானங் ஸீமந்தரிகபாஸாணா பச்சேகங் கித்தேதப்³பா³, ததோ பச்சா² அவஸேஸனிமித்தானீதி மஹாஸீமாய பா³ஹிரப³ந்த⁴னேஸு நிமித்தானி. ஏவங் ஸீமந்தரிகபாஸாணா மஹாஸீமாய அந்தோ நிமித்தானி ஹொந்தி த்³வின்னங் ஸீமானங் ஸங்கரதோ³ஸாபக³மனத்த²ங் ஸீமந்தரிகபாஸாணானங் ட²பேதப்³ப³த்தா. ஏவங் ஸமந்தா அனுபரியாயந்தேன ஸீமந்தரிகபாஸாணா கித்தேதப்³பா³. ததா²ஹி வுத்தங் விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ மஹாவக்³க³ 2.138) ‘‘ஸீமந்தரிகபாஸாணாதி ஸீமந்தரிகாய ட²பிதனிமித்தபாஸாணா, தே பன கித்தெந்தேன பத³க்கி²ணதோ அனுபரியாயந்தேனேவ கித்தேதப்³பா³’’திஆதி³.
‘‘Samantā anupariyāyantehi sīmantarikapāsāṇā kittetabbā’’ti vuttaṃ. Kathaṃ kittetabbāti? Dakkhiṇato anupariyāyanteneva kittetabbā. Tathā hi khaṇḍasīmato pacchimāya disāya puratthābhimukhena ṭhatvā ‘‘puratthimāya disāya kiṃ nimitta’’nti tattha sabbāni nimittāni anukkamena kittetvā tathā uttarāya disāya dakkhiṇābhimukhena ṭhatvā ‘‘dakkhiṇāya disāya kiṃ nimitta’’nti anukkamena kittetvā tathā puratthimāya disāya pacchimābhimukhena ṭhatvā ‘‘pacchimāya disāya kiṃ nimitta’’nti anukkamena kittetvā tathā dakkhiṇāya disāya uttarābhimukhena ṭhatvā ‘‘uttarāya disāya kiṃ nimitta’’nti tattha sabbāni nimittāni anukkamena kittetvā puna pacchimāya disāya puratthābhimukhena ṭhatvā purimaṃ kittitaṃ vuttanayeneva puna kittetabbaṃ. Evaṃ bahūnampi khaṇḍasīmānaṃ sīmantarikapāsāṇā paccekaṃ kittetabbā, tato pacchā avasesanimittānīti mahāsīmāya bāhirabandhanesu nimittāni. Evaṃ sīmantarikapāsāṇā mahāsīmāya anto nimittāni honti dvinnaṃ sīmānaṃ saṅkaradosāpagamanatthaṃ sīmantarikapāsāṇānaṃ ṭhapetabbattā. Evaṃ samantā anupariyāyantena sīmantarikapāsāṇā kittetabbā. Tathāhi vuttaṃ vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.138) ‘‘sīmantarikapāsāṇāti sīmantarikāya ṭhapitanimittapāsāṇā, te pana kittentena padakkhiṇato anupariyāyanteneva kittetabbā’’tiādi.
கிங் இமினா அனுக்கமேனேவ ஸீமா ஸம்மன்னிதப்³பா³, உதா³ஹு அஞ்ஞேனபி அனுக்கமேன ஸம்மன்னிதப்³பா³தி? ஸசே பன க²ண்ட³ஸீமாய நிமித்தானி கித்தெத்வா ததோ ஸீமந்தரிகாய நிமித்தானி கித்தெத்வா மஹாஸீமாய நிமித்தானி கித்தெந்தி, ஏவங் தீஸு டா²னேஸு நிமித்தானி கித்தெத்வா யங் ஸீமங் இச்ச²ந்தி, தங் பட²மங் ப³ந்தி⁴துங் வட்டதி. ஏவங் ஸந்தேபி யதா²வுத்தனயேன க²ண்ட³ஸீமதோவ பட்டா²ய ப³ந்தி⁴தப்³பா³. ததா² ஹி வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 138) ‘‘ஸசே பன க²ண்ட³ஸீமாய நிமித்தானீ’’திஆதி³. ஏவங் க²ண்ட³ஸீமமஹாஸீமப³ந்த⁴னேன பி⁴க்கூ²னங் கோ கு³ணோதி சே? ஏவங் ப³த்³தா⁴ஸு பன ஸீமாஸு க²ண்ட³ஸீமாய டி²தா பி⁴க்கூ² மஹாஸீமாயங் கம்மங் கரொந்தானங் பி⁴க்கூ²னங் கம்மங் ந கோபெந்தி, மஹாஸீமாய வா டி²தா க²ண்ட³ஸீமாய கம்மங் கரொந்தானங், ஸீமந்தரிகாய பன டி²தா உபி⁴ன்னம்பி ந கோபெந்தி. கா³மக்கெ²த்தே ட²த்வா கம்மங் கரொந்தானங் பன ஸீமந்தரிகாய டி²தா கோபெந்தி. ஸீமந்தரிகா ஹி கா³மக்கெ²த்தங் ப⁴ஜதி. ததா² ஹி வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஏவங் ப³த்³தா⁴ஸு பன ஸீமாஸூ’’திஆதி³, ஏவங் ப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரேஸு வஸந்தா பி⁴க்கூ² திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டி²தேஹி திசீவரேஹி வினா யதா²ருசி வஸிதுங் லப⁴ந்தி. ஸசே பன கா³மோ அத்தி², கா³மகா³மூபசாரேஸு ந லப⁴தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Kiṃ iminā anukkameneva sīmā sammannitabbā, udāhu aññenapi anukkamena sammannitabbāti? Sace pana khaṇḍasīmāya nimittāni kittetvā tato sīmantarikāya nimittāni kittetvā mahāsīmāya nimittāni kittenti, evaṃ tīsu ṭhānesu nimittāni kittetvā yaṃ sīmaṃ icchanti, taṃ paṭhamaṃ bandhituṃ vaṭṭati. Evaṃ santepi yathāvuttanayena khaṇḍasīmatova paṭṭhāya bandhitabbā. Tathā hi vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 138) ‘‘sace pana khaṇḍasīmāya nimittānī’’tiādi. Evaṃ khaṇḍasīmamahāsīmabandhanena bhikkhūnaṃ ko guṇoti ce? Evaṃ baddhāsu pana sīmāsu khaṇḍasīmāya ṭhitā bhikkhū mahāsīmāyaṃ kammaṃ karontānaṃ bhikkhūnaṃ kammaṃ na kopenti, mahāsīmāya vā ṭhitā khaṇḍasīmāya kammaṃ karontānaṃ, sīmantarikāya pana ṭhitā ubhinnampi na kopenti. Gāmakkhette ṭhatvā kammaṃ karontānaṃ pana sīmantarikāya ṭhitā kopenti. Sīmantarikā hi gāmakkhettaṃ bhajati. Tathā hi vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘evaṃ baddhāsu pana sīmāsū’’tiādi, evaṃ baddhasīmavihāresu vasantā bhikkhū ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhitehi ticīvarehi vinā yathāruci vasituṃ labhanti. Sace pana gāmo atthi, gāmagāmūpacāresu na labhatīti daṭṭhabbaṃ.
இதி வினயஸங்க³ஹஸங்வண்ணனாபூ⁴தே வினயாலங்காரே
Iti vinayasaṅgahasaṃvaṇṇanābhūte vinayālaṅkāre
ஸீமாப³ந்த⁴னவினிச்ச²யகதா²லங்காரோ.
Sīmābandhanavinicchayakathālaṅkāro.