Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [੧੪੨] ੨. ਸਿਙ੍ਗਾਲਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ

    [142] 2. Siṅgālajātakavaṇṇanā

    ਏਤਞ੍ਹਿ ਤੇ ਦੁਰਾਜਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ વੇਲ਼ੁવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇવਦਤ੍ਤਸ੍ਸ વਧਾਯ ਪਰਿਸਕ੍ਕਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਞ੍ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਦਤ੍ਤੋ ਇਦਾਨੇવ ਮਯ੍ਹਂ વਧਾਯ ਪਰਿਸਕ੍ਕਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਪਰਿਸਕ੍ਕਿਯੇવ, ਨ ਚ ਮਂ ਮਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ, ਸਯਮੇવ ਪਨ ਕਿਲਨ੍ਤੋ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ।

    Etañhite durājānanti idaṃ satthā veḷuvane viharanto devadattassa vadhāya parisakkanaṃ ārabbha kathesi. Dhammasabhāyañhi bhikkhūnaṃ kathaṃ sutvā satthā ‘‘na, bhikkhave, devadatto idāneva mayhaṃ vadhāya parisakkati, pubbepi parisakkiyeva, na ca maṃ māretuṃ asakkhi, sayameva pana kilanto’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਸਿਙ੍ਗਾਲਰਾਜਾ ਹੁਤ੍વਾ ਸਿਙ੍ਗਾਲਗਣਪਰਿવੁਤੋ ਸੁਸਾਨવਨੇ વਿਹਾਸਿ। ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਰਾਜਗਹੇ ਉਸ੍ਸવੋ ਅਹੋਸਿ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸੁਰਂ ਪਿવਨ੍ਤਿ, ਸੁਰਾਛਣੋਯੇવ ਕਿਰੇਸੋ। ਅਥੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਧੁਤ੍ਤਾ ਬਹੁਂ ਸੁਰਞ੍ਚ ਮਂਸਞ੍ਚ ਆਹਰਾਪੇਤ੍વਾ ਮਣ੍ਡਿਤਪਸਾਧਿਤਾ ਗਾਯਿਤ੍વਾ ਗਾਯਿਤ੍વਾ ਸੁਰਞ੍ਚ ਪਿવਨ੍ਤਿ, ਮਂਸਞ੍ਚ ਖਾਦਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਪਠਮਯਾਮਾવਸਾਨੇ ਮਂਸਂ ਖੀਯਿ, ਸੁਰਾ ਪਨ ਬਹੁਕਾવ। ਅਥੇਕੋ ਧੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਮਂਸਂ ਖੀਣ’’ਨ੍ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਯਿ ਠਿਤੇ ਮਂਸਕ੍ਖਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਆਮਕਸੁਸਾਨੇ ਮਤਮਨੁਸ੍ਸਮਂਸਂ ਖਾਦਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਤੇ ਸਿਙ੍ਗਾਲੇ ਮਾਰੇਤ੍વਾ ਮਂਸਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮੁਗ੍ਗਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਧਮਨਮਗ੍ਗੇਨ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਸੁਸਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਮੁਗ੍ਗਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਮਤਕੋ વਿਯ ਉਤ੍ਤਾਨੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲਗਣਪਰਿવੁਤੋ ਤਤ੍ਥ ਗਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਨਾਯਂ ਮਤਕੋ’’ਤਿ ਞਤ੍વਾਪਿ ‘‘ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਧੋવਾਤੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਰੀਰਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ ਤਥਤੋવਸ੍ਸ ਅਮਤਕਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ‘‘ਲਜ੍ਜਾਪੇਤ੍વਾ ਨਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਮੁਗ੍ਗਰਕੋਟਿਯਂ ਡਂਸਿਤ੍વਾ ਆਕਡ੍ਢਿ, ਧੁਤ੍ਤੋ ਮੁਗ੍ਗਰਂ ਨ વਿਸ੍ਸਜਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਂ ਗਾਲ਼੍ਹਤਰਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ‘‘ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਸਚੇ ਤ੍વਂ ਮਤਕੋ ਭવੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਨ ਮਯਿ ਮੁਗ੍ਗਰਂ ਆਕਡ੍ਢਨ੍ਤੇ ਗਾਲ਼੍ਹਤਰਂ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਤવ ਮਤਕਭਾવੋ વਾ ਅਮਤਕਭਾવੋ વਾ ਦੁਜ੍ਜਾਨੋ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto siṅgālayoniyaṃ nibbattitvā siṅgālarājā hutvā siṅgālagaṇaparivuto susānavane vihāsi. Tena samayena rājagahe ussavo ahosi, yebhuyyena manussā suraṃ pivanti, surāchaṇoyeva kireso. Athettha sambahulā dhuttā bahuṃ surañca maṃsañca āharāpetvā maṇḍitapasādhitā gāyitvā gāyitvā surañca pivanti, maṃsañca khādanti. Tesaṃ paṭhamayāmāvasāne maṃsaṃ khīyi, surā pana bahukāva. Atheko dhutto ‘‘maṃsakhaṇḍaṃ dehī’’ti āha. ‘‘Maṃsaṃ khīṇa’’nti ca vutte ‘‘mayi ṭhite maṃsakkhayo nāma natthī’’ti vatvā ‘‘āmakasusāne matamanussamaṃsaṃ khādanatthāya āgate siṅgāle māretvā maṃsaṃ āharissāmī’’ti muggaraṃ gahetvā niddhamanamaggena nagarā nikkhamitvā susānaṃ gantvā muggaraṃ gahetvā matako viya uttāno nipajji. Tasmiṃ khaṇe bodhisatto siṅgālagaṇaparivuto tattha gato taṃ disvā ‘‘nāyaṃ matako’’ti ñatvāpi ‘‘suṭṭhutaraṃ upaparikkhissāmī’’ti tassa adhovātena gantvā sarīragandhaṃ ghāyitvā tathatovassa amatakabhāvaṃ ñatvā ‘‘lajjāpetvā naṃ uyyojessāmī’’ti gantvā muggarakoṭiyaṃ ḍaṃsitvā ākaḍḍhi, dhutto muggaraṃ na vissaji, upasaṅkamantampi na olokento naṃ gāḷhataraṃ aggahesi. Bodhisatto paṭikkamitvā ‘‘bho purisa, sace tvaṃ matako bhaveyyāsi, na mayi muggaraṃ ākaḍḍhante gāḷhataraṃ gaṇheyyāsi, iminā kāraṇena tava matakabhāvo vā amatakabhāvo vā dujjāno’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –

    ੧੪੨.

    142.

    ‘‘ਏਤਞ੍ਹਿ ਤੇ ਦੁਰਾਜਾਨਂ, ਯਂ ਸੇਸਿ ਮਤਸਾਯਿਕਂ।

    ‘‘Etañhi te durājānaṃ, yaṃ sesi matasāyikaṃ;

    ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਕਡ੍ਢਮਾਨਸ੍ਸ, ਹਤ੍ਥਾ ਦਣ੍ਡੋ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ॥

    Yassa te kaḍḍhamānassa, hatthā daṇḍo na muccatī’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਏਤਞ੍ਹਿ ਤੇ ਦੁਰਾਜਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਕਾਰਣਂ ਤવ ਦੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਯਂ ਸੇਸਿ ਮਤਸਾਯਿਕਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤ੍વਂ ਮਤਸਾਯਿਕਂ ਸੇਸਿ, ਮਤਕੋ વਿਯ ਹੁਤ੍વਾ ਸਯਸਿ। ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਕਡ੍ਢਮਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਤવ ਦਣ੍ਡਕੋਟਿਯਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਦਣ੍ਡੋ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਤ੍વਂ ਤਥਤੋ ਮਤਕੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਸੀਤਿ।

    Tattha etañhi te durājānanti etaṃ kāraṇaṃ tava duviññeyyaṃ. Yaṃ sesi matasāyikanti yena kāraṇena tvaṃ matasāyikaṃ sesi, matako viya hutvā sayasi. Yassa te kaḍḍhamānassāti yassa tava daṇḍakoṭiyaṃ gahetvā kaḍḍhiyamānassa hatthato daṇḍo na muccati, so tvaṃ tathato matako nāma na hosīti.

    ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਸੋ ਧੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਮ ਅਮਤਕਭਾવਂ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯ ਦਣ੍ਡਂ ਖਿਪਿ, ਦਣ੍ਡੋ વਿਰਜ੍ਝਿ। ਧੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਗਚ੍ਛ, વਿਰਦ੍ਧੋ ਦਾਨਿਸਿ ਮਯਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ‘‘ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਮਂ વਿਰਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਤ੍વਂ ਅਟ੍ਠ ਮਹਾਨਿਰਯੇ ਸੋਲ਼ਸ ਚ ਉਸ੍ਸਦਨਿਰਯੇ ਅવਿਰਦ੍ਧੋਯੇવਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਧੁਤ੍ਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਲਭਿਤ੍વਾ ਸੁਸਾਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਪਰਿਖਾਯਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍વਾ ਆਗਤਮਗ੍ਗੇਨੇવ ਨਗਰਂ ਪਾવਿਸਿ।

    Evaṃ vutte so dhutto ‘‘ayaṃ mama amatakabhāvaṃ jānātī’’ti uṭṭhāya daṇḍaṃ khipi, daṇḍo virajjhi. Dhutto ‘‘gaccha, viraddho dānisi mayā’’ti āha. Bodhisatto nivattitvā ‘‘bho purisa, maṃ virajjhantopi tvaṃ aṭṭha mahāniraye soḷasa ca ussadaniraye aviraddhoyevā’’ti vatvā pakkāmi. Dhutto kiñci alabhitvā susānā nikkhamitvā parikhāyaṃ nhāyitvā āgatamaggeneva nagaraṃ pāvisi.

    ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਧੁਤ੍ਤੋ ਦੇવਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਿਙ੍ਗਾਲਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ।

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā dhutto devadatto ahosi, siṅgālarājā pana ahameva ahosi’’nti.

    ਸਿਙ੍ਗਾਲਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ।

    Siṅgālajātakavaṇṇanā dutiyā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿ • Jātakapāḷi / ੧੪੨. ਸਿਙ੍ਗਾਲਜਾਤਕਂ • 142. Siṅgālajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact