Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఉదాన-అట్ఠకథా • Udāna-aṭṭhakathā

    ౯. సిప్పసుత్తవణ్ణనా

    9. Sippasuttavaṇṇanā

    ౨౯. నవమే కో ను ఖో, ఆవుసో, సిప్పం జానాతీతి, ఆవుసో, అమ్హేసు ఇధ సన్నిపతితేసు కో ను జీవితనిమిత్తం సిక్ఖితబ్బట్ఠేన ‘‘సిప్ప’’న్తి లద్ధనామం యంకిఞ్చి ఆజీవం విజానాతి? కో కిం సిప్పం సిక్ఖీతి కో దీఘరత్తం సిప్పాచరియకులం పయిరుపాసిత్వా ఆగమతో పయోగతో చ హత్థిసిప్పాదీసు కిం సిప్పం సిక్ఖి? కతరం సిప్పం సిప్పానం అగ్గన్తి సబ్బసిప్పానం అగారయ్హతాయ మహప్ఫలతాయ అకిచ్ఛసిద్ధియా చ కతరం సిప్పం అగ్గం ఉత్తమం? యం నిస్సాయ సుఖేన సక్కా జీవితున్తి అధిప్పాయో. తత్థేకచ్చేతి తేసు భిక్ఖూసు ఏకచ్చే భిక్ఖూ. యే హత్థాచరియకులా పబ్బజితా తే. ఏవమాహంసూతి తే ఏవం భణింసు. ఇతో పరమ్పి ‘‘ఏకచ్చే’’తి వుత్తట్ఠానే ఏసేవ నయో. హత్థిసిప్పన్తి యం హత్థీనం పరిగ్గణ్హనదమనసారణరోగతికిచ్ఛాదిభేదం కత్తబ్బం, తం ఉద్దిస్స పవత్తం సబ్బమ్పి సిప్పం ఇధ ‘‘హత్థిసిప్ప’’న్తి అధిప్పేతం. అస్ససిప్పన్తి ఏత్థాపి ఏసేవ నయో. రథసిప్పం పన రథయోగ్గానం దమనసారణాదివిధానవసేన చేవ రథస్స కరణవసేన చ వేదితబ్బం. ధనుసిప్పన్తి ఇస్సాససిప్పం, యో ధనుబ్బేధోతి వుచ్చతి. థరుసిప్పన్తి సేసఆవుధసిప్పం. ముద్దాసిప్పన్తి హత్థముద్దాయ గణనసిప్పం. గణనసిప్పన్తి అచ్ఛిద్దకగణనసిప్పం. సఙ్ఖానసిప్పన్తి సఙ్కలనపటుప్పాదనాదివసేన పిణ్డగణనసిప్పం. తం యస్స పగుణం హోతి, సో రుక్ఖమ్పి దిస్వా ‘‘ఏత్తకాని ఏత్థ పణ్ణానీ’’తి గణితుం జానాతి. లేఖాసిప్పన్తి నానాకారేహి అక్ఖరలిఖనసిప్పం, లిపిఞాణం వా. కావేయ్యసిప్పన్తి అత్తనో చిన్తావసేన వా పరతో పటిలద్ధసుతవసేన వా, ‘‘ఇమస్స అయమత్థో, ఏవం నం యోజేస్సామీ’’తి ఏవం అత్థవసేన వా, కిఞ్చిదేవ కబ్బం దిస్వా, ‘‘తప్పటిభాగం కబ్బం కరిస్సామీ’’తి ఠానుప్పత్తికపటిభానవసేన వా చిన్తాకవిఆదీనం చతున్నం కవీనం కబ్బకరణసిప్పం. వుత్తఞ్హేతం భగవతా –

    29. Navame ko nu kho, āvuso, sippaṃ jānātīti, āvuso, amhesu idha sannipatitesu ko nu jīvitanimittaṃ sikkhitabbaṭṭhena ‘‘sippa’’nti laddhanāmaṃ yaṃkiñci ājīvaṃ vijānāti? Ko kiṃ sippaṃ sikkhīti ko dīgharattaṃ sippācariyakulaṃ payirupāsitvā āgamato payogato ca hatthisippādīsu kiṃ sippaṃ sikkhi? Kataraṃ sippaṃ sippānaṃ agganti sabbasippānaṃ agārayhatāya mahapphalatāya akicchasiddhiyā ca kataraṃ sippaṃ aggaṃ uttamaṃ? Yaṃ nissāya sukhena sakkā jīvitunti adhippāyo. Tatthekacceti tesu bhikkhūsu ekacce bhikkhū. Ye hatthācariyakulā pabbajitā te. Evamāhaṃsūti te evaṃ bhaṇiṃsu. Ito parampi ‘‘ekacce’’ti vuttaṭṭhāne eseva nayo. Hatthisippanti yaṃ hatthīnaṃ pariggaṇhanadamanasāraṇarogatikicchādibhedaṃ kattabbaṃ, taṃ uddissa pavattaṃ sabbampi sippaṃ idha ‘‘hatthisippa’’nti adhippetaṃ. Assasippanti etthāpi eseva nayo. Rathasippaṃ pana rathayoggānaṃ damanasāraṇādividhānavasena ceva rathassa karaṇavasena ca veditabbaṃ. Dhanusippanti issāsasippaṃ, yo dhanubbedhoti vuccati. Tharusippanti sesaāvudhasippaṃ. Muddāsippanti hatthamuddāya gaṇanasippaṃ. Gaṇanasippanti acchiddakagaṇanasippaṃ. Saṅkhānasippanti saṅkalanapaṭuppādanādivasena piṇḍagaṇanasippaṃ. Taṃ yassa paguṇaṃ hoti, so rukkhampi disvā ‘‘ettakāni ettha paṇṇānī’’ti gaṇituṃ jānāti. Lekhāsippanti nānākārehi akkharalikhanasippaṃ, lipiñāṇaṃ vā. Kāveyyasippanti attano cintāvasena vā parato paṭiladdhasutavasena vā, ‘‘imassa ayamattho, evaṃ naṃ yojessāmī’’ti evaṃ atthavasena vā, kiñcideva kabbaṃ disvā, ‘‘tappaṭibhāgaṃ kabbaṃ karissāmī’’ti ṭhānuppattikapaṭibhānavasena vā cintākaviādīnaṃ catunnaṃ kavīnaṃ kabbakaraṇasippaṃ. Vuttañhetaṃ bhagavatā –

    ‘‘చత్తారోమే, భిక్ఖవే, కవీ – చిన్తాకవి, సుతకవి, అత్థకవి, పటిభానకవీ’’తి (అ॰ ని॰ ౪.౨౩౧).

    ‘‘Cattārome, bhikkhave, kavī – cintākavi, sutakavi, atthakavi, paṭibhānakavī’’ti (a. ni. 4.231).

    లోకాయతసిప్పన్తి ‘‘కాకో సేతో అట్ఠీనం సేతత్తా, బలాకా రత్తా లోహితస్స రత్తత్తా’’తి ఏవమాదినయప్పవత్తం పరలోకనిబ్బానానం పటిసేధకం వితణ్డసత్థసిప్పం. ఖత్తవిజ్జాసిప్పన్తి అబ్భేయ్యమాసురక్ఖాదినీతిసత్థసిప్పం. ఇమాని కిర ద్వాదస మహాసిప్పాని నామ. తేనేవాహ తత్థ తత్థ ‘‘సిప్పానం అగ్గ’’న్తి.

    Lokāyatasippanti ‘‘kāko seto aṭṭhīnaṃ setattā, balākā rattā lohitassa rattattā’’ti evamādinayappavattaṃ paralokanibbānānaṃ paṭisedhakaṃ vitaṇḍasatthasippaṃ. Khattavijjāsippanti abbheyyamāsurakkhādinītisatthasippaṃ. Imāni kira dvādasa mahāsippāni nāma. Tenevāha tattha tattha ‘‘sippānaṃ agga’’nti.

    ఏతమత్థం విదిత్వాతి ఏతం సబ్బసిప్పాయతనానం జీవికత్థతాయ వట్టదుక్ఖతో అనిస్సరణభావం , సీలాదీనంయేవ పన సుపరిసుద్ధానం నిస్సరణభావం, తం సమఙ్గినోయేవ చ భిక్ఖుభావం సబ్బాకారతో విదిత్వా తదత్థవిభావనం ఇమం ఉదానం ఉదానేసి.

    Etamatthaṃviditvāti etaṃ sabbasippāyatanānaṃ jīvikatthatāya vaṭṭadukkhato anissaraṇabhāvaṃ , sīlādīnaṃyeva pana suparisuddhānaṃ nissaraṇabhāvaṃ, taṃ samaṅginoyeva ca bhikkhubhāvaṃ sabbākārato viditvā tadatthavibhāvanaṃ imaṃ udānaṃ udānesi.

    తత్థ అసిప్పజీవీతి చతున్నం తణ్హుప్పాదానం సముచ్ఛేదవిక్ఖమ్భనేన పచ్చయాసాయ విసోసితత్తా యంకిఞ్చి సిప్పం ఉపనిస్సాయ జీవికం న కప్పేతీతి అసిప్పజీవీ, ఏతేన ఆజీవపారిసుద్ధిసీలం దస్సేతి. లహూతి అప్పకిచ్చతాయ సల్లహుకవుత్తితాయ చ లహు అబహులసమ్భారో, ఏతేన చతుపచ్చయసన్తోససిద్ధం సుభరతం దస్సేతి. అత్థకామోతి సదేవకస్స లోకస్స అత్థమేవ కామేతీతి అత్థకామో, ఏతేన సత్తానం అనత్థపరివజ్జనస్స పకాసితత్తా పాతిమోక్ఖసంవరసీలం దస్సేతి పాణాతిపాతాదిఅనత్థవిరమణపరిదీపనతో. యతిన్ద్రియోతి చక్ఖాదీనం ఛన్నం ఇన్ద్రియానం అభిజ్ఝాద్యప్పవత్తితో సంయమేన యతిన్ద్రియో, ఏతేన ఇన్ద్రియసంవరసీలం వుత్తం. సబ్బధి విప్పముత్తోతి ఏవం సుపరిసుద్ధసీలో చతుపచ్చయసన్తోసే అవట్ఠితో సప్పచ్చయం నామరూపం పరిగ్గహేత్వా అనిచ్చాదివసేన సఙ్ఖారే సమ్మసన్తో విపస్సనం ఉస్సుక్కాపేత్వా తతో పరం పటిపాటియా పవత్తితేహి చతూహి అరియమగ్గేహి సంయోజనానం పహీనత్తా సబ్బధి సబ్బత్థ భవాదీసు విప్పముత్తో.

    Tattha asippajīvīti catunnaṃ taṇhuppādānaṃ samucchedavikkhambhanena paccayāsāya visositattā yaṃkiñci sippaṃ upanissāya jīvikaṃ na kappetīti asippajīvī, etena ājīvapārisuddhisīlaṃ dasseti. Lahūti appakiccatāya sallahukavuttitāya ca lahu abahulasambhāro, etena catupaccayasantosasiddhaṃ subharataṃ dasseti. Atthakāmoti sadevakassa lokassa atthameva kāmetīti atthakāmo, etena sattānaṃ anatthaparivajjanassa pakāsitattā pātimokkhasaṃvarasīlaṃ dasseti pāṇātipātādianatthaviramaṇaparidīpanato. Yatindriyoti cakkhādīnaṃ channaṃ indriyānaṃ abhijjhādyappavattito saṃyamena yatindriyo, etena indriyasaṃvarasīlaṃ vuttaṃ. Sabbadhi vippamuttoti evaṃ suparisuddhasīlo catupaccayasantose avaṭṭhito sappaccayaṃ nāmarūpaṃ pariggahetvā aniccādivasena saṅkhāre sammasanto vipassanaṃ ussukkāpetvā tato paraṃ paṭipāṭiyā pavattitehi catūhi ariyamaggehi saṃyojanānaṃ pahīnattā sabbadhi sabbattha bhavādīsu vippamutto.

    అనోకసారీ అమమో నిరాసోతి తథా సబ్బధి విప్పముత్తత్తా ఏవ ఓకసఙ్ఖాతేసు ఛసుపి ఆయతనేసు తణ్హాభిసరణస్స అభావేన అనోకసారీ, రూపాదీసు కత్థచి మమఙ్కారాభావతో అమమో, సబ్బేన సబ్బం అనాసీసనతో నిరాసో. హిత్వా మానం ఏకచరో స భిక్ఖూతి ఏవంభూతో చ సో అరహత్తమగ్గప్పత్తిసమకాలమేవ అనవసేసం మానం హిత్వా పజహిత్వా ఇమే భిక్ఖూ వియ గణసఙ్గణికం అకత్వా పవివేకకామతాయ తణ్హాసహాయవిరహేన చ సబ్బిరియాపథేసు ఏకచరో, సో సబ్బసో భిన్నకిలేసత్తా పరమత్థతో భిక్ఖు నామ. ఏత్థ చ ‘‘అసిప్పజీవీ’’తిఆదినా లోకియగుణా కథితా, ‘‘సబ్బధి విప్పముత్తో’’తిఆదినా లోకుత్తరగుణా కథితా. తత్థ అసిప్పజీవీతిఆది ‘‘విభవే ఠితస్సేవ అయం ధమ్మో, న సిప్పం నిస్సాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవికం కప్పేన్తస్స, తస్మా సిప్పేసు సారగ్గహణం విస్సజ్జేత్వా అధిసీలాదీసుయేవ తుమ్హేహి సిక్ఖితబ్బ’’న్తి దస్సేతి.

    Anokasārīamamo nirāsoti tathā sabbadhi vippamuttattā eva okasaṅkhātesu chasupi āyatanesu taṇhābhisaraṇassa abhāvena anokasārī, rūpādīsu katthaci mamaṅkārābhāvato amamo, sabbena sabbaṃ anāsīsanato nirāso. Hitvā mānaṃ ekacaro sa bhikkhūti evaṃbhūto ca so arahattamaggappattisamakālameva anavasesaṃ mānaṃ hitvā pajahitvā ime bhikkhū viya gaṇasaṅgaṇikaṃ akatvā pavivekakāmatāya taṇhāsahāyavirahena ca sabbiriyāpathesu ekacaro, so sabbaso bhinnakilesattā paramatthato bhikkhu nāma. Ettha ca ‘‘asippajīvī’’tiādinā lokiyaguṇā kathitā, ‘‘sabbadhi vippamutto’’tiādinā lokuttaraguṇā kathitā. Tattha asippajīvītiādi ‘‘vibhave ṭhitasseva ayaṃ dhammo, na sippaṃ nissāya micchājīvena jīvikaṃ kappentassa, tasmā sippesu sāraggahaṇaṃ vissajjetvā adhisīlādīsuyeva tumhehi sikkhitabba’’nti dasseti.

    నవమసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఉదానపాళి • Udānapāḷi / ౯. సిప్పసుత్తం • 9. Sippasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact