Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಉದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Udāna-aṭṭhakathā

    ೯. ಸಿಪ್ಪಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

    9. Sippasuttavaṇṇanā

    ೨೯. ನವಮೇ ಕೋ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಿಪ್ಪಂ ಜಾನಾತೀತಿ, ಆವುಸೋ, ಅಮ್ಹೇಸು ಇಧ ಸನ್ನಿಪತಿತೇಸು ಕೋ ನು ಜೀವಿತನಿಮಿತ್ತಂ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಟ್ಠೇನ ‘‘ಸಿಪ್ಪ’’ನ್ತಿ ಲದ್ಧನಾಮಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಆಜೀವಂ ವಿಜಾನಾತಿ? ಕೋ ಕಿಂ ಸಿಪ್ಪಂ ಸಿಕ್ಖೀತಿ ಕೋ ದೀಘರತ್ತಂ ಸಿಪ್ಪಾಚರಿಯಕುಲಂ ಪಯಿರುಪಾಸಿತ್ವಾ ಆಗಮತೋ ಪಯೋಗತೋ ಚ ಹತ್ಥಿಸಿಪ್ಪಾದೀಸು ಕಿಂ ಸಿಪ್ಪಂ ಸಿಕ್ಖಿ? ಕತರಂ ಸಿಪ್ಪಂ ಸಿಪ್ಪಾನಂ ಅಗ್ಗನ್ತಿ ಸಬ್ಬಸಿಪ್ಪಾನಂ ಅಗಾರಯ್ಹತಾಯ ಮಹಪ್ಫಲತಾಯ ಅಕಿಚ್ಛಸಿದ್ಧಿಯಾ ಚ ಕತರಂ ಸಿಪ್ಪಂ ಅಗ್ಗಂ ಉತ್ತಮಂ? ಯಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸುಖೇನ ಸಕ್ಕಾ ಜೀವಿತುನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತತ್ಥೇಕಚ್ಚೇತಿ ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಏಕಚ್ಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ। ಯೇ ಹತ್ಥಾಚರಿಯಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ತೇ। ಏವಮಾಹಂಸೂತಿ ತೇ ಏವಂ ಭಣಿಂಸು। ಇತೋ ಪರಮ್ಪಿ ‘‘ಏಕಚ್ಚೇ’’ತಿ ವುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಹತ್ಥಿಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಯಂ ಹತ್ಥೀನಂ ಪರಿಗ್ಗಣ್ಹನದಮನಸಾರಣರೋಗತಿಕಿಚ್ಛಾದಿಭೇದಂ ಕತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪವತ್ತಂ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಸಿಪ್ಪಂ ಇಧ ‘‘ಹತ್ಥಿಸಿಪ್ಪ’’ನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ। ಅಸ್ಸಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ರಥಸಿಪ್ಪಂ ಪನ ರಥಯೋಗ್ಗಾನಂ ದಮನಸಾರಣಾದಿವಿಧಾನವಸೇನ ಚೇವ ರಥಸ್ಸ ಕರಣವಸೇನ ಚ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಧನುಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಇಸ್ಸಾಸಸಿಪ್ಪಂ, ಯೋ ಧನುಬ್ಬೇಧೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಥರುಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಸೇಸಆವುಧಸಿಪ್ಪಂ। ಮುದ್ದಾಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಹತ್ಥಮುದ್ದಾಯ ಗಣನಸಿಪ್ಪಂ। ಗಣನಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಅಚ್ಛಿದ್ದಕಗಣನಸಿಪ್ಪಂ। ಸಙ್ಖಾನಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಸಙ್ಕಲನಪಟುಪ್ಪಾದನಾದಿವಸೇನ ಪಿಣ್ಡಗಣನಸಿಪ್ಪಂ। ತಂ ಯಸ್ಸ ಪಗುಣಂ ಹೋತಿ, ಸೋ ರುಕ್ಖಮ್ಪಿ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಏತ್ತಕಾನಿ ಏತ್ಥ ಪಣ್ಣಾನೀ’’ತಿ ಗಣಿತುಂ ಜಾನಾತಿ। ಲೇಖಾಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ನಾನಾಕಾರೇಹಿ ಅಕ್ಖರಲಿಖನಸಿಪ್ಪಂ, ಲಿಪಿಞಾಣಂ ವಾ। ಕಾವೇಯ್ಯಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ಚಿನ್ತಾವಸೇನ ವಾ ಪರತೋ ಪಟಿಲದ್ಧಸುತವಸೇನ ವಾ, ‘‘ಇಮಸ್ಸ ಅಯಮತ್ಥೋ, ಏವಂ ನಂ ಯೋಜೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಅತ್ಥವಸೇನ ವಾ, ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ಕಬ್ಬಂ ದಿಸ್ವಾ, ‘‘ತಪ್ಪಟಿಭಾಗಂ ಕಬ್ಬಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಠಾನುಪ್ಪತ್ತಿಕಪಟಿಭಾನವಸೇನ ವಾ ಚಿನ್ತಾಕವಿಆದೀನಂ ಚತುನ್ನಂ ಕವೀನಂ ಕಬ್ಬಕರಣಸಿಪ್ಪಂ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ಭಗವತಾ –

    29. Navame ko nu kho, āvuso, sippaṃ jānātīti, āvuso, amhesu idha sannipatitesu ko nu jīvitanimittaṃ sikkhitabbaṭṭhena ‘‘sippa’’nti laddhanāmaṃ yaṃkiñci ājīvaṃ vijānāti? Ko kiṃ sippaṃ sikkhīti ko dīgharattaṃ sippācariyakulaṃ payirupāsitvā āgamato payogato ca hatthisippādīsu kiṃ sippaṃ sikkhi? Kataraṃ sippaṃ sippānaṃ agganti sabbasippānaṃ agārayhatāya mahapphalatāya akicchasiddhiyā ca kataraṃ sippaṃ aggaṃ uttamaṃ? Yaṃ nissāya sukhena sakkā jīvitunti adhippāyo. Tatthekacceti tesu bhikkhūsu ekacce bhikkhū. Ye hatthācariyakulā pabbajitā te. Evamāhaṃsūti te evaṃ bhaṇiṃsu. Ito parampi ‘‘ekacce’’ti vuttaṭṭhāne eseva nayo. Hatthisippanti yaṃ hatthīnaṃ pariggaṇhanadamanasāraṇarogatikicchādibhedaṃ kattabbaṃ, taṃ uddissa pavattaṃ sabbampi sippaṃ idha ‘‘hatthisippa’’nti adhippetaṃ. Assasippanti etthāpi eseva nayo. Rathasippaṃ pana rathayoggānaṃ damanasāraṇādividhānavasena ceva rathassa karaṇavasena ca veditabbaṃ. Dhanusippanti issāsasippaṃ, yo dhanubbedhoti vuccati. Tharusippanti sesaāvudhasippaṃ. Muddāsippanti hatthamuddāya gaṇanasippaṃ. Gaṇanasippanti acchiddakagaṇanasippaṃ. Saṅkhānasippanti saṅkalanapaṭuppādanādivasena piṇḍagaṇanasippaṃ. Taṃ yassa paguṇaṃ hoti, so rukkhampi disvā ‘‘ettakāni ettha paṇṇānī’’ti gaṇituṃ jānāti. Lekhāsippanti nānākārehi akkharalikhanasippaṃ, lipiñāṇaṃ vā. Kāveyyasippanti attano cintāvasena vā parato paṭiladdhasutavasena vā, ‘‘imassa ayamattho, evaṃ naṃ yojessāmī’’ti evaṃ atthavasena vā, kiñcideva kabbaṃ disvā, ‘‘tappaṭibhāgaṃ kabbaṃ karissāmī’’ti ṭhānuppattikapaṭibhānavasena vā cintākaviādīnaṃ catunnaṃ kavīnaṃ kabbakaraṇasippaṃ. Vuttañhetaṃ bhagavatā –

    ‘‘ಚತ್ತಾರೋಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕವೀ – ಚಿನ್ತಾಕವಿ, ಸುತಕವಿ, ಅತ್ಥಕವಿ, ಪಟಿಭಾನಕವೀ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೪.೨೩೧)।

    ‘‘Cattārome, bhikkhave, kavī – cintākavi, sutakavi, atthakavi, paṭibhānakavī’’ti (a. ni. 4.231).

    ಲೋಕಾಯತಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ‘‘ಕಾಕೋ ಸೇತೋ ಅಟ್ಠೀನಂ ಸೇತತ್ತಾ, ಬಲಾಕಾ ರತ್ತಾ ಲೋಹಿತಸ್ಸ ರತ್ತತ್ತಾ’’ತಿ ಏವಮಾದಿನಯಪ್ಪವತ್ತಂ ಪರಲೋಕನಿಬ್ಬಾನಾನಂ ಪಟಿಸೇಧಕಂ ವಿತಣ್ಡಸತ್ಥಸಿಪ್ಪಂ। ಖತ್ತವಿಜ್ಜಾಸಿಪ್ಪನ್ತಿ ಅಬ್ಭೇಯ್ಯಮಾಸುರಕ್ಖಾದಿನೀತಿಸತ್ಥಸಿಪ್ಪಂ। ಇಮಾನಿ ಕಿರ ದ್ವಾದಸ ಮಹಾಸಿಪ್ಪಾನಿ ನಾಮ। ತೇನೇವಾಹ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ‘‘ಸಿಪ್ಪಾನಂ ಅಗ್ಗ’’ನ್ತಿ।

    Lokāyatasippanti ‘‘kāko seto aṭṭhīnaṃ setattā, balākā rattā lohitassa rattattā’’ti evamādinayappavattaṃ paralokanibbānānaṃ paṭisedhakaṃ vitaṇḍasatthasippaṃ. Khattavijjāsippanti abbheyyamāsurakkhādinītisatthasippaṃ. Imāni kira dvādasa mahāsippāni nāma. Tenevāha tattha tattha ‘‘sippānaṃ agga’’nti.

    ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾತಿ ಏತಂ ಸಬ್ಬಸಿಪ್ಪಾಯತನಾನಂ ಜೀವಿಕತ್ಥತಾಯ ವಟ್ಟದುಕ್ಖತೋ ಅನಿಸ್ಸರಣಭಾವಂ , ಸೀಲಾದೀನಂಯೇವ ಪನ ಸುಪರಿಸುದ್ಧಾನಂ ನಿಸ್ಸರಣಭಾವಂ, ತಂ ಸಮಙ್ಗಿನೋಯೇವ ಚ ಭಿಕ್ಖುಭಾವಂ ಸಬ್ಬಾಕಾರತೋ ವಿದಿತ್ವಾ ತದತ್ಥವಿಭಾವನಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ।

    Etamatthaṃviditvāti etaṃ sabbasippāyatanānaṃ jīvikatthatāya vaṭṭadukkhato anissaraṇabhāvaṃ , sīlādīnaṃyeva pana suparisuddhānaṃ nissaraṇabhāvaṃ, taṃ samaṅginoyeva ca bhikkhubhāvaṃ sabbākārato viditvā tadatthavibhāvanaṃ imaṃ udānaṃ udānesi.

    ತತ್ಥ ಅಸಿಪ್ಪಜೀವೀತಿ ಚತುನ್ನಂ ತಣ್ಹುಪ್ಪಾದಾನಂ ಸಮುಚ್ಛೇದವಿಕ್ಖಮ್ಭನೇನ ಪಚ್ಚಯಾಸಾಯ ವಿಸೋಸಿತತ್ತಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಸಿಪ್ಪಂ ಉಪನಿಸ್ಸಾಯ ಜೀವಿಕಂ ನ ಕಪ್ಪೇತೀತಿ ಅಸಿಪ್ಪಜೀವೀ, ಏತೇನ ಆಜೀವಪಾರಿಸುದ್ಧಿಸೀಲಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಲಹೂತಿ ಅಪ್ಪಕಿಚ್ಚತಾಯ ಸಲ್ಲಹುಕವುತ್ತಿತಾಯ ಚ ಲಹು ಅಬಹುಲಸಮ್ಭಾರೋ, ಏತೇನ ಚತುಪಚ್ಚಯಸನ್ತೋಸಸಿದ್ಧಂ ಸುಭರತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅತ್ಥಕಾಮೋತಿ ಸದೇವಕಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ ಅತ್ಥಮೇವ ಕಾಮೇತೀತಿ ಅತ್ಥಕಾಮೋ, ಏತೇನ ಸತ್ತಾನಂ ಅನತ್ಥಪರಿವಜ್ಜನಸ್ಸ ಪಕಾಸಿತತ್ತಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸೀಲಂ ದಸ್ಸೇತಿ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಿಅನತ್ಥವಿರಮಣಪರಿದೀಪನತೋ। ಯತಿನ್ದ್ರಿಯೋತಿ ಚಕ್ಖಾದೀನಂ ಛನ್ನಂ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಅಭಿಜ್ಝಾದ್ಯಪ್ಪವತ್ತಿತೋ ಸಂಯಮೇನ ಯತಿನ್ದ್ರಿಯೋ, ಏತೇನ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರಸೀಲಂ ವುತ್ತಂ। ಸಬ್ಬಧಿ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋತಿ ಏವಂ ಸುಪರಿಸುದ್ಧಸೀಲೋ ಚತುಪಚ್ಚಯಸನ್ತೋಸೇ ಅವಟ್ಠಿತೋ ಸಪ್ಪಚ್ಚಯಂ ನಾಮರೂಪಂ ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾದಿವಸೇನ ಸಙ್ಖಾರೇ ಸಮ್ಮಸನ್ತೋ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಾಪೇತ್ವಾ ತತೋ ಪರಂ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಪವತ್ತಿತೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗೇಹಿ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪಹೀನತ್ತಾ ಸಬ್ಬಧಿ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಭವಾದೀಸು ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ।

    Tattha asippajīvīti catunnaṃ taṇhuppādānaṃ samucchedavikkhambhanena paccayāsāya visositattā yaṃkiñci sippaṃ upanissāya jīvikaṃ na kappetīti asippajīvī, etena ājīvapārisuddhisīlaṃ dasseti. Lahūti appakiccatāya sallahukavuttitāya ca lahu abahulasambhāro, etena catupaccayasantosasiddhaṃ subharataṃ dasseti. Atthakāmoti sadevakassa lokassa atthameva kāmetīti atthakāmo, etena sattānaṃ anatthaparivajjanassa pakāsitattā pātimokkhasaṃvarasīlaṃ dasseti pāṇātipātādianatthaviramaṇaparidīpanato. Yatindriyoti cakkhādīnaṃ channaṃ indriyānaṃ abhijjhādyappavattito saṃyamena yatindriyo, etena indriyasaṃvarasīlaṃ vuttaṃ. Sabbadhi vippamuttoti evaṃ suparisuddhasīlo catupaccayasantose avaṭṭhito sappaccayaṃ nāmarūpaṃ pariggahetvā aniccādivasena saṅkhāre sammasanto vipassanaṃ ussukkāpetvā tato paraṃ paṭipāṭiyā pavattitehi catūhi ariyamaggehi saṃyojanānaṃ pahīnattā sabbadhi sabbattha bhavādīsu vippamutto.

    ಅನೋಕಸಾರೀ ಅಮಮೋ ನಿರಾಸೋತಿ ತಥಾ ಸಬ್ಬಧಿ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತತ್ತಾ ಏವ ಓಕಸಙ್ಖಾತೇಸು ಛಸುಪಿ ಆಯತನೇಸು ತಣ್ಹಾಭಿಸರಣಸ್ಸ ಅಭಾವೇನ ಅನೋಕಸಾರೀ, ರೂಪಾದೀಸು ಕತ್ಥಚಿ ಮಮಙ್ಕಾರಾಭಾವತೋ ಅಮಮೋ, ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಅನಾಸೀಸನತೋ ನಿರಾಸೋ। ಹಿತ್ವಾ ಮಾನಂ ಏಕಚರೋ ಸ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಏವಂಭೂತೋ ಚ ಸೋ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಪ್ಪತ್ತಿಸಮಕಾಲಮೇವ ಅನವಸೇಸಂ ಮಾನಂ ಹಿತ್ವಾ ಪಜಹಿತ್ವಾ ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿಯ ಗಣಸಙ್ಗಣಿಕಂ ಅಕತ್ವಾ ಪವಿವೇಕಕಾಮತಾಯ ತಣ್ಹಾಸಹಾಯವಿರಹೇನ ಚ ಸಬ್ಬಿರಿಯಾಪಥೇಸು ಏಕಚರೋ, ಸೋ ಸಬ್ಬಸೋ ಭಿನ್ನಕಿಲೇಸತ್ತಾ ಪರಮತ್ಥತೋ ಭಿಕ್ಖು ನಾಮ। ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಅಸಿಪ್ಪಜೀವೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಲೋಕಿಯಗುಣಾ ಕಥಿತಾ, ‘‘ಸಬ್ಬಧಿ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಲೋಕುತ್ತರಗುಣಾ ಕಥಿತಾ। ತತ್ಥ ಅಸಿಪ್ಪಜೀವೀತಿಆದಿ ‘‘ವಿಭವೇ ಠಿತಸ್ಸೇವ ಅಯಂ ಧಮ್ಮೋ, ನ ಸಿಪ್ಪಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ಸಿಪ್ಪೇಸು ಸಾರಗ್ಗಹಣಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಅಧಿಸೀಲಾದೀಸುಯೇವ ತುಮ್ಹೇಹಿ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।

    Anokasārīamamo nirāsoti tathā sabbadhi vippamuttattā eva okasaṅkhātesu chasupi āyatanesu taṇhābhisaraṇassa abhāvena anokasārī, rūpādīsu katthaci mamaṅkārābhāvato amamo, sabbena sabbaṃ anāsīsanato nirāso. Hitvā mānaṃ ekacaro sa bhikkhūti evaṃbhūto ca so arahattamaggappattisamakālameva anavasesaṃ mānaṃ hitvā pajahitvā ime bhikkhū viya gaṇasaṅgaṇikaṃ akatvā pavivekakāmatāya taṇhāsahāyavirahena ca sabbiriyāpathesu ekacaro, so sabbaso bhinnakilesattā paramatthato bhikkhu nāma. Ettha ca ‘‘asippajīvī’’tiādinā lokiyaguṇā kathitā, ‘‘sabbadhi vippamutto’’tiādinā lokuttaraguṇā kathitā. Tattha asippajīvītiādi ‘‘vibhave ṭhitasseva ayaṃ dhammo, na sippaṃ nissāya micchājīvena jīvikaṃ kappentassa, tasmā sippesu sāraggahaṇaṃ vissajjetvā adhisīlādīsuyeva tumhehi sikkhitabba’’nti dasseti.

    ನವಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಉದಾನಪಾಳಿ • Udānapāḷi / ೯. ಸಿಪ್ಪಸುತ್ತಂ • 9. Sippasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact