Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi |
៥០០. សិរីមន្តជាតកំ (៤)
500. Sirīmantajātakaṃ (4)
៨៣.
83.
បញ្ញាយុបេតំ សិរិយា វិហីនំ, យសស្សិនំ វាបិ អបេតបញ្ញំ;
Paññāyupetaṃ siriyā vihīnaṃ, yasassinaṃ vāpi apetapaññaṃ;
បុច្ឆាមិ តំ សេនក ឯតមត្ថំ, កមេត្ថ សេយ្យោ កុសលា វទន្តិ។
Pucchāmi taṃ senaka etamatthaṃ, kamettha seyyo kusalā vadanti.
៨៤.
84.
ធីរា ច ពាលា ច ហវេ ជនិន្ទ, សិប្បូបបន្នា ច អសិប្បិនោ ច;
Dhīrā ca bālā ca have janinda, sippūpapannā ca asippino ca;
សុជាតិមន្តោបិ អជាតិមស្ស, យសស្សិនោ បេសករា 1 ភវន្តិ;
Sujātimantopi ajātimassa, yasassino pesakarā 2 bhavanti;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ 3 សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva 4 seyyo.
៨៥.
85.
តុវម្បិ បុច្ឆាមិ អនោមបញ្ញ, មហោសធ កេវលធម្មទស្សិ;
Tuvampi pucchāmi anomapañña, mahosadha kevaladhammadassi;
ពាលំ យសស្សិំ បណ្ឌិតំ អប្បភោគំ, កមេត្ថ សេយ្យោ កុសលា វទន្តិ។
Bālaṃ yasassiṃ paṇḍitaṃ appabhogaṃ, kamettha seyyo kusalā vadanti.
៨៦.
86.
ឥធលោកទស្សី បរលោកមទស្សី, ឧភយត្ថ ពាលោ កលិមគ្គហេសិ;
Idhalokadassī paralokamadassī, ubhayattha bālo kalimaggahesi;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
៨៧.
87.
បស្សេឡមូគំ សុខមេធមានំ, សិរី ហិ នំ ភជតេ គោរវិន្ទំ 15;
Passeḷamūgaṃ sukhamedhamānaṃ, sirī hi naṃ bhajate goravindaṃ 16;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva seyyo.
៨៨.
88.
លទ្ធា សុខំ មជ្ជតិ អប្បបញ្ញោ, ទុក្ខេន ផុដ្ឋោបិ បមោហមេតិ;
Laddhā sukhaṃ majjati appapañño, dukkhena phuṭṭhopi pamohameti;
អាគន្តុនា ទុក្ខសុខេន ផុដ្ឋោ, បវេធតិ វារិចរោវ ឃម្មេ;
Āgantunā dukkhasukhena phuṭṭho, pavedhati vāricarova ghamme;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
៨៩.
89.
ទុមំ យថា សាទុផលំ អរញ្ញេ, សមន្តតោ សមភិសរន្តិ 17 បក្ខី;
Dumaṃ yathā sāduphalaṃ araññe, samantato samabhisaranti 18 pakkhī;
ឯវម្បិ អឌ្ឍំ សធនំ សភោគំ, ពហុជ្ជនោ ភជតិ អត្ថហេតុ;
Evampi aḍḍhaṃ sadhanaṃ sabhogaṃ, bahujjano bhajati atthahetu;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva seyyo.
៩០.
90.
ន សាធុ ពលវា ពាលោ, សាហសា វិន្ទតេ ធនំ;
Na sādhu balavā bālo, sāhasā vindate dhanaṃ;
កន្ទន្តមេតំ ទុម្មេធំ, កឌ្ឍន្តិ និរយំ ភុសំ;
Kandantametaṃ dummedhaṃ, kaḍḍhanti nirayaṃ bhusaṃ;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
៩១.
91.
យា កាចិ នជ្ជោ គង្គមភិស្សវន្តិ, សព្ពាវ តា នាមគោត្តំ ជហន្តិ;
Yā kāci najjo gaṅgamabhissavanti, sabbāva tā nāmagottaṃ jahanti;
គង្គា សមុទ្ទំ បដិបជ្ជមានា, ន ខាយតេ ឥទ្ធិំ បញ្ញោបិ លោកេ 19;
Gaṅgā samuddaṃ paṭipajjamānā, na khāyate iddhiṃ paññopi loke 20;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva seyyo.
៩២.
92.
យមេតមក្ខា ឧទធិំ មហន្តំ, សវន្តិ នជ្ជោ សព្ពកាលមសង្ខ្យំ;
Yametamakkhā udadhiṃ mahantaṃ, savanti najjo sabbakālamasaṅkhyaṃ;
សោ សាគរោ និច្ចមុឡារវេគោ, វេលំ ន អច្ចេតិ មហាសមុទ្ទោ។
So sāgaro niccamuḷāravego, velaṃ na acceti mahāsamuddo.
៩៣.
93.
ឯវម្បិ ពាលស្ស បជប្បិតានិ, បញ្ញំ ន អច្ចេតិ សិរី កទាចិ;
Evampi bālassa pajappitāni, paññaṃ na acceti sirī kadāci;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
៩៤.
94.
អសញ្ញតោ ចេបិ បរេសមត្ថំ, ភណាតិ សន្ធានគតោ 21 យសស្សី;
Asaññato cepi paresamatthaṃ, bhaṇāti sandhānagato 22 yasassī;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva seyyo.
៩៥.
95.
បរស្ស វា អត្តនោ វាបិ ហេតុ, ពាលោ មុសា ភាសតិ អប្បបញ្ញោ;
Parassa vā attano vāpi hetu, bālo musā bhāsati appapañño;
សោ និន្ទិតោ ហោតិ សភាយ មជ្ឈេ, បច្ឆាបិ 27 សោ ទុគ្គតិគាមី ហោតិ;
So nindito hoti sabhāya majjhe, pacchāpi 28 so duggatigāmī hoti;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
៩៦.
96.
អត្ថម្បិ ចេ ភាសតិ ភូរិបញ្ញោ, អនាឡ្ហិយោ 29 អប្បធនោ ទលិទ្ទោ;
Atthampi ce bhāsati bhūripañño, anāḷhiyo 30 appadhano daliddo;
ន តស្ស តំ រូហតិ ញាតិមជ្ឈេ, សិរី ច បញ្ញាណវតោ ន ហោតិ;
Na tassa taṃ rūhati ñātimajjhe, sirī ca paññāṇavato na hoti;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva seyyo.
៩៧.
97.
បរស្ស វា អត្តនោ វាបិ ហេតុ, ន ភាសតិ អលិកំ ភូរិបញ្ញោ;
Parassa vā attano vāpi hetu, na bhāsati alikaṃ bhūripañño;
សោ បូជិតោ ហោតិ សភាយ មជ្ឈេ, បច្ឆាបិ សោ សុគ្គតិគាមី ហោតិ;
So pūjito hoti sabhāya majjhe, pacchāpi so suggatigāmī hoti;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
៩៨.
98.
ហត្ថី គវស្សា មណិកុណ្ឌលា ច, ថិយោ ច ឥទ្ធេសុ កុលេសុ ជាតា;
Hatthī gavassā maṇikuṇḍalā ca, thiyo ca iddhesu kulesu jātā;
សព្ពាវ តា ឧបភោគា ភវន្តិ, ឥទ្ធស្ស បោសស្ស អនិទ្ធិមន្តោ;
Sabbāva tā upabhogā bhavanti, iddhassa posassa aniddhimanto;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva seyyo.
៩៩.
99.
អសំវិហិតកម្មន្តំ, ពាលំ ទុម្មេធមន្តិនំ;
Asaṃvihitakammantaṃ, bālaṃ dummedhamantinaṃ;
សិរី ជហតិ ទុម្មេធំ, ជិណ្ណំវ ឧរគោ តចំ;
Sirī jahati dummedhaṃ, jiṇṇaṃva urago tacaṃ;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
១០០.
100.
បញ្ច បណ្ឌិតា មយំ ភទ្ទន្តេ, សព្ពេ បញ្ជលិកា ឧបដ្ឋិតា;
Pañca paṇḍitā mayaṃ bhaddante, sabbe pañjalikā upaṭṭhitā;
ត្វំ នោ អភិភុយ្យ ឥស្សរោសិ, សក្កោវ ភូតបតិ ទេវរាជា;
Tvaṃ no abhibhuyya issarosi, sakkova bhūtapati devarājā;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, pañño nihīno sirīmāva seyyo.
១០១.
101.
ទាសោវ បញ្ញស្ស យសស្សិ ពាលោ, អត្ថេសុ ជាតេសុ តថាវិធេសុ;
Dāsova paññassa yasassi bālo, atthesu jātesu tathāvidhesu;
យំ បណ្ឌិតោ និបុណំ សំវិធេតិ, សម្មោហមាបជ្ជតិ តត្ថ ពាលោ;
Yaṃ paṇḍito nipuṇaṃ saṃvidheti, sammohamāpajjati tattha bālo;
ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ។
Etampi disvāna ahaṃ vadāmi, paññova seyyo na yasassi bālo.
១០២.
102.
អទ្ធា ហិ បញ្ញាវ សតំ បសត្ថា, កន្តា សិរី ភោគរតា មនុស្សា;
Addhā hi paññāva sataṃ pasatthā, kantā sirī bhogaratā manussā;
ញាណញ្ច ពុទ្ធានមតុល្យរូបំ, បញ្ញំ ន អច្ចេតិ សិរី កទាចិ។
Ñāṇañca buddhānamatulyarūpaṃ, paññaṃ na acceti sirī kadāci.
១០៣.
103.
យំ តំ អបុច្ឆិម្ហ អកិត្តយី នោ, មហោសធ កេវលធម្មទស្សី;
Yaṃ taṃ apucchimha akittayī no, mahosadha kevaladhammadassī;
គវំ សហស្សំ ឧសភញ្ច នាគំ, អាជញ្ញយុត្តេ ច រថេ ទស ឥមេ;
Gavaṃ sahassaṃ usabhañca nāgaṃ, ājaññayutte ca rathe dasa ime;
បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ គាមវរានិ សោឡសាតិ។
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te gāmavarāni soḷasāti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā / [៥០០] ៤. សិរីមន្តជាតកវណ្ណនា • [500] 4. Sirīmantajātakavaṇṇanā