Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
೬. ಸೀತವನಿಯತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ
6. Sītavaniyattheragāthāvaṇṇanā
ಯೋ ಸೀತವನನ್ತಿ ಆಯಸ್ಮತೋ ಸಮ್ಭೂತತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಇತೋ ಕಿರ ಅಟ್ಠಾರಸಾಧಿಕಸ್ಸ ಕಪ್ಪಸತಸ್ಸ ಮತ್ಥಕೇ ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ ನಾಮ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸದೇವಕಂ ಲೋಕಂ ಸಂಸಾರಮಹೋಘತೋ ತಾರೇನ್ತೋ ಏಕದಿವಸಂ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಗಙ್ಗಾತೀರಂ ಉಪಗಚ್ಛಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಅಯಂ ಗಹಪತಿಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ತತ್ಥ ಭಗವನ್ತಂ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ವನ್ದಿತ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ, ಭನ್ತೇ, ಪಾರಂ ಗನ್ತುಕಾಮತ್ಥಾ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ಭಗವಾ ‘‘ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಅವೋಚ। ಸೋ ತಾವದೇವ ನಾವಾಸಙ್ಘಾಟಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಉಪನೇಸಿ। ಸತ್ಥಾ ತಂ ಅನುಕಮ್ಪನ್ತೋ ಸಹ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ನಾವಂ ಅಭಿರುಹಿ। ಸೋ ಸಯಮ್ಪಿ ಅಭಿರುಯ್ಹ ಸುಖೇನೇವ ಪರತೀರಂ ಸಮ್ಪಾಪೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ ದುತಿಯದಿವಸೇ ಮಹಾದಾನಂ ಪವತ್ತೇತ್ವಾ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ ವನ್ದಿತ್ವಾ ನಿವತ್ತಿ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರಿತ್ವಾ ಇತೋ ತೇರಸಾಧಿಕಕಪ್ಪಸತಸ್ಸ ಮತ್ಥಕೇ ಖತ್ತಿಯಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ರಾಜಾ ಅಹೋಸಿ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಧಮ್ಮಿಕೋ ಧಮ್ಮರಾಜಾ। ಸೋ ಸತ್ತೇ ಸುಗತಿಮಗ್ಗೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ತತೋ ಚುತೋ ಏಕನವುತಿಕಪ್ಪೇ ವಿಪಸ್ಸಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಸಾಸನೇ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಧುತಧಮ್ಮೇ ಸಮಾದಾಯ ಸುಸಾನೇ ವಸನ್ತೋ ಸಮಣಧಮ್ಮಂ ಅಕಾಸಿ। ಪುನ ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇಪಿ ತಸ್ಸ ಸಾಸನೇ ತೀಹಿ ಸಹಾಯೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ವೀಸತಿವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ ಸಮಣಧಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಏಕಂ ಬುದ್ಧನ್ತರಂ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ರಾಜಗಹೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಸ್ಸ ಪುತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ತಸ್ಸ ‘‘ಸಮ್ಭೂತೋ’’ತಿ ನಾಮಂ ಅಕಂಸು। ಸೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಿಪ್ಪೇಸು ನಿಪ್ಫತ್ತಿಂ ಗತೋ। ಭೂಮಿಜೋ ಜೇಯ್ಯಸೇನೋ ಅಭಿರಾಧನೋತಿ ತೀಹಿ ಸಹಾಯೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಗತೋ ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಸುತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಸದ್ಧೋ ಪಬ್ಬಜಿ। ಯೇ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ –
Yo sītavananti āyasmato sambhūtattherassa gāthā. Kā uppatti? Ito kira aṭṭhārasādhikassa kappasatassa matthake atthadassī nāma sambuddho loke uppajjitvā sadevakaṃ lokaṃ saṃsāramahoghato tārento ekadivasaṃ mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ gaṅgātīraṃ upagacchi. Tasmiṃ kāle ayaṃ gahapatikule nibbatto tattha bhagavantaṃ passitvā pasannamānaso upasaṅkamitvā vanditvā ‘‘kiṃ, bhante, pāraṃ gantukāmatthā’’ti pucchi. Bhagavā ‘‘gamissāmā’’ti avoca. So tāvadeva nāvāsaṅghāṭaṃ yojetvā upanesi. Satthā taṃ anukampanto saha bhikkhusaṅghena nāvaṃ abhiruhi. So sayampi abhiruyha sukheneva paratīraṃ sampāpetvā bhagavantaṃ bhikkhusaṅghañca dutiyadivase mahādānaṃ pavattetvā anugantvā pasannacitto vanditvā nivatti. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaritvā ito terasādhikakappasatassa matthake khattiyakule nibbattitvā rājā ahosi cakkavattī dhammiko dhammarājā. So satte sugatimagge patiṭṭhāpetvā tato cuto ekanavutikappe vipassissa bhagavato sāsane pabbajitvā dhutadhamme samādāya susāne vasanto samaṇadhammaṃ akāsi. Puna kassapassa bhagavato kālepi tassa sāsane tīhi sahāyehi saddhiṃ pabbajitvā vīsativassasahassāni samaṇadhammaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahe brāhmaṇamahāsālassa putto hutvā nibbatti. Tassa ‘‘sambhūto’’ti nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto brāhmaṇasippesu nipphattiṃ gato. Bhūmijo jeyyaseno abhirādhanoti tīhi sahāyehi saddhiṃ bhagavato santikaṃ gato dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbaji. Ye sandhāya vuttaṃ –
‘‘ಭೂಮಿಜೋ ಜೇಯ್ಯಸೇನೋ ಚ, ಸಮ್ಭೂತೋ ಅಭಿರಾಧನೋ।
‘‘Bhūmijo jeyyaseno ca, sambhūto abhirādhano;
ಏತೇ ಧಮ್ಮಂ ಅಭಿಞ್ಞಾಸುಂ, ಸಾಸನೇ ವರತಾದಿನೋ’’ತಿ॥
Ete dhammaṃ abhiññāsuṃ, sāsane varatādino’’ti.
ಅಥ ಸಮ್ಭೂತೋ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಕಾಯಗತಾಸತಿಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನಿಬದ್ಧಂ ಸೀತವನೇ ವಸತಿ। ತೇನೇವಾಯಸ್ಮಾ ‘‘ಸೀತವನಿಯೋ’’ತಿ ಪಞ್ಞಾಯಿತ್ಥ। ತೇನ ಚ ಸಮಯೇನ ವೇಸ್ಸವಣೋ ಮಹಾರಾಜಾ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ ಜಮ್ಬುದೀಪೇ ದಕ್ಖಿಣದಿಸಾಭಾಗಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಆಕಾಸೇನ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಥೇರಂ ಅಬ್ಭೋಕಾಸೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಮನಸಿಕರೋನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ವಿಮಾನತೋ ಓರುಯ್ಹ ಥೇರಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ, ‘‘ಯದಾ ಥೇರೋ ಸಮಾಧಿತೋ ವುಟ್ಠಹಿಸ್ಸತಿ, ತದಾ ಮಮ ಆಗಮನಂ ಆರೋಚೇಥ, ಆರಕ್ಖಞ್ಚಸ್ಸ ಕರೋಥಾ’’ತಿ ದ್ವೇ ಯಕ್ಖೇ ಆಣಾಪೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ತೇ ಥೇರಸ್ಸ ಸಮೀಪೇ ಠತ್ವಾ ಮನಸಿಕಾರಂ ಪಟಿಸಂಹರಿತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನಕಾಲೇ ಆರೋಚೇಸುಂ। ತಂ ಸುತ್ವಾ ಥೇರೋ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಮಮ ವಚನೇನ ವೇಸ್ಸವಣಮಹಾರಾಜಸ್ಸ ಕಥೇಥ, ಭಗವತಾ ಅತ್ತನೋ ಸಾಸನೇ ಠಿತಾನಂ ಸತಿಆರಕ್ಖಾ ನಾಮ ಠಪಿತಾ ಅತ್ಥಿ, ಸಾಯೇವ ಮಾದಿಸೇ ರಕ್ಖತಿ, ತ್ವಂ ತತ್ಥ ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕೋ ಹೋಹಿ, ಭಗವತೋ ಓವಾದೇ ಠಿತಾನಂ ಏದಿಸಾಯ ಆರಕ್ಖಾಯ ಕರಣೀಯಂ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ತೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ತಾವದೇವ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ವಿಜ್ಜಾತ್ತಯಂ ಸಚ್ಛಾಕಾಸಿ। ತತೋ ವೇಸ್ಸವಣೋ ನಿವತ್ತಮಾನೋ ಥೇರಸ್ಸ ಸಮೀಪಂ ಪತ್ವಾ ಮುಖಾಕಾರಸಲ್ಲಕ್ಖಣೇನೇವಸ್ಸ ಕತಕಿಚ್ಚಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸಮ್ಮುಖಾ ಥೇರಂ ಅಭಿತ್ಥವನ್ತೋ –
Atha sambhūto bhagavato santike kāyagatāsatikammaṭṭhānaṃ gahetvā nibaddhaṃ sītavane vasati. Tenevāyasmā ‘‘sītavaniyo’’ti paññāyittha. Tena ca samayena vessavaṇo mahārājā kenacideva karaṇīyena jambudīpe dakkhiṇadisābhāgaṃ uddissa ākāsena gacchanto theraṃ abbhokāse nisīditvā kammaṭṭhānaṃ manasikarontaṃ disvā vimānato oruyha theraṃ vanditvā, ‘‘yadā thero samādhito vuṭṭhahissati, tadā mama āgamanaṃ ārocetha, ārakkhañcassa karothā’’ti dve yakkhe āṇāpetvā pakkāmi. Te therassa samīpe ṭhatvā manasikāraṃ paṭisaṃharitvā nisinnakāle ārocesuṃ. Taṃ sutvā thero ‘‘tumhe mama vacanena vessavaṇamahārājassa kathetha, bhagavatā attano sāsane ṭhitānaṃ satiārakkhā nāma ṭhapitā atthi, sāyeva mādise rakkhati, tvaṃ tattha appossukko hohi, bhagavato ovāde ṭhitānaṃ edisāya ārakkhāya karaṇīyaṃ natthī’’ti te vissajjetvā tāvadeva vipassanaṃ vaḍḍhetvā vijjāttayaṃ sacchākāsi. Tato vessavaṇo nivattamāno therassa samīpaṃ patvā mukhākārasallakkhaṇenevassa katakiccabhāvaṃ ñatvā sāvatthiṃ gantvā bhagavato ārocetvā satthu sammukhā theraṃ abhitthavanto –
‘‘ಸತಿಆರಕ್ಖಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಧಿತಿಮಾ ವೀರಿಯಸಮಾಹಿತೋ।
‘‘Satiārakkhasampanno, dhitimā vīriyasamāhito;
ಅನುಜಾತೋ ಸತ್ಥು ಸಮ್ಭೂತೋ, ತೇವಿಜ್ಜೋ ಮಚ್ಚುಪಾರಗೂ’’ತಿ॥ –
Anujāto satthu sambhūto, tevijjo maccupāragū’’ti. –
ಇಮಾಯ ಗಾಥಾಯ ಥೇರಸ್ಸ ಗುಣೇ ವಣ್ಣೇಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೧.೨೧.೧೫-೨೦) –
Imāya gāthāya therassa guṇe vaṇṇesi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.21.15-20) –
‘‘ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ ತು ಭಗವಾ, ದ್ವಿಪದಿನ್ದೋ ನರಾಸಭೋ।
‘‘Atthadassī tu bhagavā, dvipadindo narāsabho;
ಪುರಕ್ಖತೋ ಸಾವಕೇಹಿ, ಗಙ್ಗಾತೀರಮುಪಾಗಮಿ॥
Purakkhato sāvakehi, gaṅgātīramupāgami.
‘‘ಸಮತಿತ್ತಿ ಕಾಕಪೇಯ್ಯಾ, ಗಙ್ಗಾ ಆಸಿ ದುರುತ್ತರಾ।
‘‘Samatitti kākapeyyā, gaṅgā āsi duruttarā;
ಉತ್ತಾರಯಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ, ಬುದ್ಧಞ್ಚ ದ್ವಿಪದುತ್ತಮಂ॥
Uttārayiṃ bhikkhusaṅghaṃ, buddhañca dvipaduttamaṃ.
‘‘ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇ, ಯಂ ಕಮ್ಮಮಕರಿಂ ತದಾ।
‘‘Aṭṭhārase kappasate, yaṃ kammamakariṃ tadā;
ದುಗ್ಗತಿಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ, ತರಣಾಯ ಇದಂ ಫಲಂ॥
Duggatiṃ nābhijānāmi, taraṇāya idaṃ phalaṃ.
‘‘ತೇರಸೇತೋ ಕಪ್ಪಸತೇ, ಪಞ್ಚ ಸಬ್ಬೋಭವಾ ಅಹುಂ।
‘‘Teraseto kappasate, pañca sabbobhavā ahuṃ;
ಸತ್ತರತನಸಮ್ಪನ್ನಾ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಮಹಬ್ಬಲಾ॥
Sattaratanasampannā, cakkavattī mahabbalā.
‘‘ಪಚ್ಛಿಮೇ ಚ ಭವೇ ಅಸ್ಮಿಂ, ಜಾತೋಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಕುಲೇ।
‘‘Pacchime ca bhave asmiṃ, jātohaṃ brāhmaṇe kule;
ಸದ್ಧಿಂ ತೀಹಿ ಸಹಾಯೇಹಿ, ಪಬ್ಬಜಿಂ ಸತ್ಥು ಸಾಸನೇ॥
Saddhiṃ tīhi sahāyehi, pabbajiṃ satthu sāsane.
‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ಅಥಾಯಸ್ಮಾ ಸಮ್ಭೂತೋ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಆವುಸೋ, ಮಮ ವಚನೇನ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದಥ, ಏವಞ್ಚ ವದೇಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಧಮ್ಮಾಧಿಕರಣಂ ಅತ್ತನೋ ಸತ್ಥು ಅವಿಹೇಠಿತಭಾವಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ‘‘ಯೋ ಸೀತವನ’’ನ್ತಿ ಗಾಥಮಾಹ। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಸಮ್ಭೂತತ್ಥೇರಸ್ಸ ಸಾಸನಂ ಸಮ್ಪವೇದೇನ್ತಾ, ‘‘ಆಯಸ್ಮಾ, ಭನ್ತೇ, ಸಮ್ಭೂತೋ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದತಿ, ಏವಞ್ಚ ವದತೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ತಂ ಗಾಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ, ತಂ ಸುತ್ವಾ ಭಗವಾ ‘‘ಪಣ್ಡಿತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಭೂತೋ ಭಿಕ್ಖು ಪಚ್ಚಪಾದಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸಾನುಧಮ್ಮಂ, ನ ಚ ಮಂ ಧಮ್ಮಾಧಿಕರಣಂ ವಿಹೇಠೇತಿ। ವೇಸ್ಸವಣೇನ ತಸ್ಸತ್ಥೋ ಮಯ್ಹಂ ಆರೋಚಿತಾ’’ತಿ ಆಹ।
Athāyasmā sambhūto bhagavantaṃ dassanāya gacchante bhikkhū disvā ‘‘āvuso, mama vacanena bhagavato pāde sirasā vandatha, evañca vadethā’’ti vatvā dhammādhikaraṇaṃ attano satthu aviheṭhitabhāvaṃ pakāsento ‘‘yo sītavana’’nti gāthamāha. Te bhikkhū bhagavantaṃ upasaṅkamitvā vanditvā sambhūtattherassa sāsanaṃ sampavedentā, ‘‘āyasmā, bhante, sambhūto bhagavato pāde sirasā vandati, evañca vadatī’’ti vatvā taṃ gāthaṃ ārocesuṃ, taṃ sutvā bhagavā ‘‘paṇḍito, bhikkhave, sambhūto bhikkhu paccapādi dhammassānudhammaṃ, na ca maṃ dhammādhikaraṇaṃ viheṭheti. Vessavaṇena tassattho mayhaṃ ārocitā’’ti āha.
೬. ಯಂ ಪನ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಮ್ಭೂತತ್ಥೇರೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಯೋ ಸೀತವನ’’ನ್ತಿ ಗಾಥಂ ಸತ್ಥು ನಿವೇದೇಸುಂ। ತತ್ಥ ಸೀತವನನ್ತಿ ಏವಂನಾಮಕಂ ರಾಜಗಹಸಮೀಪೇ ಮಹನ್ತಂ ಭೇರವಸುಸಾನವನಂ। ಉಪಗಾತಿ ನಿವಾಸನವಸೇನ ಉಪಗಚ್ಛಿ। ಏತೇನ ಭಗವತಾ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ಪಬ್ಬಜಿತಾನುರೂಪಂ ನಿವಾಸನಟ್ಠಾನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಂಸಾರಭಯಸ್ಸ ಇಕ್ಖನತೋ ಭಿನ್ನಕಿಲೇಸತಾಯ ಚ ಭಿಕ್ಖು। ಏಕೋತಿ ಅದುತಿಯೋ, ಏತೇನ ಕಾಯವಿವೇಕಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸನ್ತುಸಿತೋತಿ ಸನ್ತುಟ್ಠೋ। ಏತೇನ ಚತುಪಚ್ಚಯಸನ್ತೋಸಲಕ್ಖಣಂ ಅರಿಯವಂಸಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಮಾಹಿತತ್ತೋತಿ ಉಪಚಾರಪ್ಪನಾಭೇದೇನ ಸಮಾಧಿನಾ ಸಮಾಹಿತಚಿತ್ತೋ, ಏತೇನ ಚಿತ್ತವಿವೇಕಭಾವನಾಮುಖೇನ ಭಾವನಾರಾಮಂ ಅರಿಯವಂಸಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ವಿಜಿತಾವೀತಿ ಸಾಸನೇ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತೇನ ವಿಜೇತಬ್ಬಂ ಕಿಲೇಸಗಣಂ ವಿಜಿತ್ವಾ ಠಿತೋ, ಏತೇನ ಉಪಧಿವಿವೇಕಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಭಯಹೇತೂನಂ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಅಪಗತತ್ತಾ ಅಪೇತಲೋಮಹಂಸೋ, ಏತೇನ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಫಲಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ರಕ್ಖನ್ತಿ ರಕ್ಖನ್ತೋ। ಕಾಯಗತಾಸತಿನ್ತಿ ಕಾಯಾರಮ್ಮಣಂ ಸತಿಂ, ಕಾಯಗತಾಸತಿಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಬ್ರೂಹನವಸೇನ ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ। ಧಿತಿಮಾತಿ ಧೀರೋ, ಸಮಾಹಿತತ್ತಂ ವಿಜಿತಾವಿಭಾವತಂ ವಾ ಉಪಾದಾಯ ಪಟಿಪತ್ತಿದಸ್ಸನಮೇತಂ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪತ್ಥೋ – ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ವಿವೇಕಸುಖಾನುಪೇಕ್ಖಾಯ ಏಕೋ ಸೀತವನಂ ಉಪಾಗಮಿ, ಉಪಾಗತೋ ಚ ಲೋಲಭಾವಾಭಾವತೋ ಸನ್ತುಟ್ಠೋ ಧಿತಿಮಾ ಕಾಯಗತಾಸತಿಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಭಾವೇನ್ತೋ ತಥಾಧಿಗತಂ ಝಾನಂ ಪಾದಕಂ ಕತ್ವಾ ಆರದ್ಧವಿಪಸ್ಸನಂ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಾಪೇತ್ವಾ ಅಧಿಗತೇನ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗೇನ ಸಮಾಹಿತೋ ವಿಜಿತಾವೀ ಚ ಹುತ್ವಾ ಕತಕಿಚ್ಚತಾಯ ಭಯಹೇತೂನಂ ಸಬ್ಬಸೋ ಅಪಗತತ್ತಾ ಅಪೇತಲೋಮಹಂಸೋ ಜಾತೋತಿ।
6. Yaṃ pana te bhikkhū sambhūtattherena vuttaṃ ‘‘yo sītavana’’nti gāthaṃ satthu nivedesuṃ. Tattha sītavananti evaṃnāmakaṃ rājagahasamīpe mahantaṃ bheravasusānavanaṃ. Upagāti nivāsanavasena upagacchi. Etena bhagavatā anuññātaṃ pabbajitānurūpaṃ nivāsanaṭṭhānaṃ dasseti. Bhikkhūti saṃsārabhayassa ikkhanato bhinnakilesatāya ca bhikkhu. Ekoti adutiyo, etena kāyavivekaṃ dasseti. Santusitoti santuṭṭho. Etena catupaccayasantosalakkhaṇaṃ ariyavaṃsaṃ dasseti. Samāhitattoti upacārappanābhedena samādhinā samāhitacitto, etena cittavivekabhāvanāmukhena bhāvanārāmaṃ ariyavaṃsaṃ dasseti. Vijitāvīti sāsane sammāpaṭipajjantena vijetabbaṃ kilesagaṇaṃ vijitvā ṭhito, etena upadhivivekaṃ dasseti. Bhayahetūnaṃ kilesānaṃ apagatattā apetalomahaṃso, etena sammāpaṭipattiyā phalaṃ dasseti. Rakkhanti rakkhanto. Kāyagatāsatinti kāyārammaṇaṃ satiṃ, kāyagatāsatikammaṭṭhānaṃ paribrūhanavasena avissajjento. Dhitimāti dhīro, samāhitattaṃ vijitāvibhāvataṃ vā upādāya paṭipattidassanametaṃ. Ayañhettha saṅkhepattho – so bhikkhu vivekasukhānupekkhāya eko sītavanaṃ upāgami, upāgato ca lolabhāvābhāvato santuṭṭho dhitimā kāyagatāsatikammaṭṭhānaṃ bhāvento tathādhigataṃ jhānaṃ pādakaṃ katvā āraddhavipassanaṃ ussukkāpetvā adhigatena aggamaggena samāhito vijitāvī ca hutvā katakiccatāya bhayahetūnaṃ sabbaso apagatattā apetalomahaṃso jātoti.
ಸೀತವನಿಯತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sītavaniyattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೬. ಸೀತವನಿಯತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 6. Sītavaniyattheragāthā