| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๓. อฎฺฐสตปริยายวโคฺค
3. Aṭṭhasatapariyāyavaggo
๑. สีวกสุตฺตวณฺณนา
1. Sīvakasuttavaṇṇanā
๒๖๙. จูฬา ปน อสฺส มหตี อตฺถิ สวิเสสา, ตสฺมา ‘‘โมฬิยสีวโก’’ติ วุจฺจติฯ ฉนฺนปริพฺพาชโกติ กมฺพลาทินา โกปีนปฎิจฺฉาทกปริพฺพาชโกฯ ปิตฺตปจฺจยานีติ ปิตฺตเหตุกานิ ฯ ‘‘ติโสฺส เวทนา’’ติ วตฺวา ตาสํ สมฺภวํ ทเสฺสตุํ ‘‘กถ’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ กุสลเวทนา อุปฺปชฺชติ ปิตฺตปจฺจยาฯ ปิตฺตเภสชฺชํ กริสฺสามีติ เภสชฺชสมฺภรณตฺถเญฺจว ตทตฺถํ อามิสกิญฺชกฺขสมฺภรณตฺถญฺจ ปาณํ หนตีติ โยชนาฯ มชฺฌโตฺต เภสชฺชกรเณ อุทาสีโนฯ
269. Cūḷā pana assa mahatī atthi savisesā, tasmā ‘‘moḷiyasīvako’’ti vuccati. Channaparibbājakoti kambalādinā kopīnapaṭicchādakaparibbājako. Pittapaccayānīti pittahetukāni . ‘‘Tisso vedanā’’ti vatvā tāsaṃ sambhavaṃ dassetuṃ ‘‘katha’’ntiādi vuttaṃ. Kusalavedanā uppajjati pittapaccayā. Pittabhesajjaṃ karissāmīti bhesajjasambharaṇatthañceva tadatthaṃ āmisakiñjakkhasambharaṇatthañca pāṇaṃ hanatīti yojanā. Majjhatto bhesajjakaraṇe udāsīno.
ตสฺมาติ ยสฺมา ปิตฺตาทิปจฺจยเหตุกนฺติ อตฺตโน จ โลกสฺส จ ปจฺจกฺขํ อติธาวนฺติ เย สมณา วา พฺราหฺมณา วา, ตสฺมา เตสํ มิจฺฉาฯ ปิตฺตาทีนํ ติณฺณมฺปิ สโมธานสนฺนิปาเต ชาตานิ สนฺนิปาติกานิฯ ปุริมอุตุโน วิสทิโส อุตุวิปริณาโมติ อาห ‘‘วิสภาคอุตุโต ชาตานี’’ติ ฯ อนุทโก ถทฺธลูขภูมิวิภาโค ชงฺคลเทโส, วุตฺตวิปริยาเยน อนุปเทโส เวทิตโพฺพฯ มลยํ หิมสีตพหุโล, อิตโร อุณฺหพหุโลฯ
Tasmāti yasmā pittādipaccayahetukanti attano ca lokassa ca paccakkhaṃ atidhāvanti ye samaṇā vā brāhmaṇā vā, tasmā tesaṃ micchā. Pittādīnaṃ tiṇṇampi samodhānasannipāte jātāni sannipātikāni. Purimautuno visadiso utuvipariṇāmoti āha ‘‘visabhāgaututo jātānī’’ti . Anudako thaddhalūkhabhūmivibhāgo jaṅgaladeso, vuttavipariyāyena anupadeso veditabbo. Malayaṃ himasītabahulo, itaro uṇhabahulo.
อตฺตโน ปกติจริยานํ วิสมํ กายสฺส ปริหรณวเสน, ชาตานิ ปน อสยฺหสหนอเทสอกาลจรณาทินา เวทิตพฺพานีติ อาห ‘‘มหาภารวหนา’’ติอาทิฯ ปรสฺส อุปกฺกมโต นิพฺพตฺตานิ โอปกฺกมิกานีติ อาห – ‘‘อยํ โจโร วา’’ติอาทิฯ เกวลนฺติ พาหิรปจฺจยํ อนเปกฺขิตฺวา เกวลํ เตเนวฯ เตนาห ‘‘กมฺมวิปากโตว ชาตานี’’ติฯ สกฺกา ปฎิพาหิตุํ ปตีกาเรนฯ โลกโวหาโร นาม กถิโต ปิตฺตสมุฎฺฐานาทิสมญฺญาย โลกสิทฺธตฺตาฯ กามํ สรีรสนฺนิสฺสิตา เวทนา กมฺมนิพฺพตฺตาว, ตสฺสา ปน ปจฺจุปฺปนฺนปจฺจยวเสน เอวมยํ โลกโวหาโรติ วุตฺตเญฺจว คเหตฺวา ปรวาทปฎิเสโธ กโตติ ทฎฺฐพฺพํฯ
Attano pakaticariyānaṃ visamaṃ kāyassa pariharaṇavasena, jātāni pana asayhasahanaadesaakālacaraṇādinā veditabbānīti āha ‘‘mahābhāravahanā’’tiādi. Parassa upakkamato nibbattāni opakkamikānīti āha – ‘‘ayaṃ coro vā’’tiādi. Kevalanti bāhirapaccayaṃ anapekkhitvā kevalaṃ teneva. Tenāha ‘‘kammavipākatova jātānī’’ti. Sakkā paṭibāhituṃ patīkārena. Lokavohāro nāma kathito pittasamuṭṭhānādisamaññāya lokasiddhattā. Kāmaṃ sarīrasannissitā vedanā kammanibbattāva, tassā pana paccuppannapaccayavasena evamayaṃ lokavohāroti vuttañceva gahetvā paravādapaṭisedho katoti daṭṭhabbaṃ.
สีวกสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sīvakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑. สีวกสุตฺตํ • 1. Sīvakasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. สีวกสุตฺตวณฺณนา • 1. Sīvakasuttavaṇṇanā
