| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៣. អដ្ឋសតបរិយាយវគ្គោ
3. Aṭṭhasatapariyāyavaggo
១. សីវកសុត្តវណ្ណនា
1. Sīvakasuttavaṇṇanā
២៦៩. តតិយវគ្គស្ស បឋមេ មោឡិយសីវកោតិ សីវកោតិ តស្ស នាមំ។ ចូឡា បនស្ស អត្ថិ, តស្មា មោឡិយសីវកោតិ វុច្ចតិ។ បរិព្ពាជកោតិ ឆន្នបរិព្ពាជកោ។ បិត្តសមុដ្ឋានានីតិ បិត្តបច្ចយានិ។ វេទយិតានីតិ វេទនា។ តត្ថ បិត្តបច្ចយា តិស្សោ វេទនា ឧប្បជ្ជន្តិ។ កថំ? ឯកច្ចោ ហិ ‘‘បិត្តំ មេ កុបិតំ ទុជ្ជានំ ខោ បន ជីវិត’’ន្តិ ទានំ ទេតិ, សីលំ សមាទិយតិ ឧបោសថកម្មំ ករោតិ, ឯវមស្ស កុសលវេទនា ឧប្បជ្ជតិ។ ឯកច្ចោ ‘‘បិត្តភេសជ្ជំ ករិស្សាមី’’តិ បាណំ ហនតិ, អទិន្នំ អាទិយតិ, មុសា ភណតិ, ទស ទុស្សីល្យកម្មានិ ករោតិ, ឯវមស្ស អកុសលវេទនា ឧប្បជ្ជតិ។ ឯកច្ចោ ‘‘ឯត្តកេនបិ មេ ភេសជ្ជករណេន បិត្តំ ន វូបសម្មតិ, អលំ យំ ហោតិ. តំ ហោតូ’’តិ មជ្ឈត្តោ កាយិកវេទនំ អធិវាសេន្តោ និបជ្ជតិ, ឯវំ អស្ស អព្យាកតវេទនា ឧប្បជ្ជតិ។
269. Tatiyavaggassa paṭhame moḷiyasīvakoti sīvakoti tassa nāmaṃ. Cūḷā panassa atthi, tasmā moḷiyasīvakoti vuccati. Paribbājakoti channaparibbājako. Pittasamuṭṭhānānīti pittapaccayāni. Vedayitānīti vedanā. Tattha pittapaccayā tisso vedanā uppajjanti. Kathaṃ? Ekacco hi ‘‘pittaṃ me kupitaṃ dujjānaṃ kho pana jīvita’’nti dānaṃ deti, sīlaṃ samādiyati uposathakammaṃ karoti, evamassa kusalavedanā uppajjati. Ekacco ‘‘pittabhesajjaṃ karissāmī’’ti pāṇaṃ hanati, adinnaṃ ādiyati, musā bhaṇati, dasa dussīlyakammāni karoti, evamassa akusalavedanā uppajjati. Ekacco ‘‘ettakenapi me bhesajjakaraṇena pittaṃ na vūpasammati, alaṃ yaṃ hoti. taṃ hotū’’ti majjhatto kāyikavedanaṃ adhivāsento nipajjati, evaṃ assa abyākatavedanā uppajjati.
សាមម្បិ ខោ ឯតន្តិ តំ តំ បិត្តវិការំ ទិស្វា អត្តនាបិ ឯតំ វេទិតព្ពំ។ សច្ចសម្មតន្តិ ភូតសម្មតំ។ លោកោបិ ហិស្ស សរីរេ សពលវណ្ណតាទិបិត្តវិការំ ទិស្វា ‘‘បិត្តមស្ស កុបិត’’ន្តិ ជានាតិ។ តស្មាតិ យស្មា សាមញ្ច វិទិតំ លោកស្ស ច សច្ចសម្មតំ អតិធាវន្តិ, តស្មា។ សេម្ហសមុដ្ឋានាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ ឯត្ថ បន សន្និបាតិកានីតិ តិណ្ណម្បិ បិត្តាទីនំ កោបេន សមុដ្ឋិតានិ។ ឧតុបរិណាមជានីតិ វិសភាគឧតុតោ ជាតានិ។ ជង្គលទេសវាសីនញ្ហិ អនុបទេសេ វសន្តានំ វិសភាគោ ឧតុ ឧប្បជ្ជតិ, អនុបទេសវាសីនញ្ច ជង្គលទេសេតិ ឯវំ មលយសមុទ្ទតីរាទិវសេនាបិ ឧតុវិសភាគតា ឧប្បជ្ជតិយេវ។ តតោ ជាតាតិ ឧតុបរិណាមជាតានិ នាម។
Sāmampi kho etanti taṃ taṃ pittavikāraṃ disvā attanāpi etaṃ veditabbaṃ. Saccasammatanti bhūtasammataṃ. Lokopi hissa sarīre sabalavaṇṇatādipittavikāraṃ disvā ‘‘pittamassa kupita’’nti jānāti. Tasmāti yasmā sāmañca viditaṃ lokassa ca saccasammataṃ atidhāvanti, tasmā. Semhasamuṭṭhānādīsupi eseva nayo. Ettha pana sannipātikānīti tiṇṇampi pittādīnaṃ kopena samuṭṭhitāni. Utupariṇāmajānīti visabhāgaututo jātāni. Jaṅgaladesavāsīnañhi anupadese vasantānaṃ visabhāgo utu uppajjati, anupadesavāsīnañca jaṅgaladeseti evaṃ malayasamuddatīrādivasenāpi utuvisabhāgatā uppajjatiyeva. Tato jātāti utupariṇāmajātāni nāma.
វិសមបរិហារជានីតិ មហាភារវហនសុធាកោដ្ដនាទិតោ វា អវេលាយ ចរន្តស្ស សប្បឌំសកូបបាតាទិតោ វា វិសមបរិហារតោ ជាតានិ។ ឱបក្កមិកានីតិ ‘‘អយំ ចោរោ វា បារទារិកោ វា’’តិ គហេត្វា ជណ្ណុកកប្បរមុគ្គរាទីហិ និប្បោថនឧបក្កមំ បច្ចយំ កត្វា ឧប្បន្នានិ។ ឯតំ ពហិ ឧបក្កមំ លភិត្វា កោចិ វុត្តនយេនេវ កុសលំ ករោតិ, កោចិ អកុសលំ, កោចិ អធិវាសេន្តោ និបជ្ជតិ។ កម្មវិបាកជានីតិ កេវលំ កម្មវិបាកតោ, ជាតានិ។ តេសុបិ ហិ ឧប្បន្នេសុ វុត្តនយេនេវ កោចិ កុសលំ ករោតិ, កោចិ អកុសលំ, កោចិ អធិវាសេន្តោ និបជ្ជតិ។ ឯវំ សព្ពវារេសុ តិវិធាវ វេទនា ហោន្តិ។
Visamaparihārajānīti mahābhāravahanasudhākoṭṭanādito vā avelāya carantassa sappaḍaṃsakūpapātādito vā visamaparihārato jātāni. Opakkamikānīti ‘‘ayaṃ coro vā pāradāriko vā’’ti gahetvā jaṇṇukakapparamuggarādīhi nippothanaupakkamaṃ paccayaṃ katvā uppannāni. Etaṃ bahi upakkamaṃ labhitvā koci vuttanayeneva kusalaṃ karoti, koci akusalaṃ, koci adhivāsento nipajjati. Kammavipākajānīti kevalaṃ kammavipākato, jātāni. Tesupi hi uppannesu vuttanayeneva koci kusalaṃ karoti, koci akusalaṃ, koci adhivāsento nipajjati. Evaṃ sabbavāresu tividhāva vedanā honti.
តត្ថ បុរិមេហិ សត្តហិ ការណេហិ ឧប្បន្នា សារីរិកា វេទនា សក្កា បដិពាហិតុំ, កម្មវិបាកជានំ បន សព្ពភេសជ្ជានិបិ សព្ពបរិត្តានិបិ នាលំ បដិឃាតាយ។ ឥមស្មិំ សុត្តេ លោកវោហារោ នាម កថិតោតិ។
Tattha purimehi sattahi kāraṇehi uppannā sārīrikā vedanā sakkā paṭibāhituṃ, kammavipākajānaṃ pana sabbabhesajjānipi sabbaparittānipi nālaṃ paṭighātāya. Imasmiṃ sutte lokavohāro nāma kathitoti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. សីវកសុត្តំ • 1. Sīvakasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១. សីវកសុត្តវណ្ណនា • 1. Sīvakasuttavaṇṇanā
