| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಅಟ್ಠಸತಪರಿಯಾಯವಗ್ಗೋ
3. Aṭṭhasatapariyāyavaggo
೧. ಸೀವಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Sīvakasuttavaṇṇanā
೨೬೯. ತತಿಯವಗ್ಗಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಮೋಳಿಯಸೀವಕೋತಿ ಸೀವಕೋತಿ ತಸ್ಸ ನಾಮಂ। ಚೂಳಾ ಪನಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ಮೋಳಿಯಸೀವಕೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋತಿ ಛನ್ನಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ। ಪಿತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನಾನೀತಿ ಪಿತ್ತಪಚ್ಚಯಾನಿ। ವೇದಯಿತಾನೀತಿ ವೇದನಾ। ತತ್ಥ ಪಿತ್ತಪಚ್ಚಯಾ ತಿಸ್ಸೋ ವೇದನಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಕಥಂ? ಏಕಚ್ಚೋ ಹಿ ‘‘ಪಿತ್ತಂ ಮೇ ಕುಪಿತಂ ದುಜ್ಜಾನಂ ಖೋ ಪನ ಜೀವಿತ’’ನ್ತಿ ದಾನಂ ದೇತಿ, ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯತಿ ಉಪೋಸಥಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ಏವಮಸ್ಸ ಕುಸಲವೇದನಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ಏಕಚ್ಚೋ ‘‘ಪಿತ್ತಭೇಸಜ್ಜಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪಾಣಂ ಹನತಿ, ಅದಿನ್ನಂ ಆದಿಯತಿ, ಮುಸಾ ಭಣತಿ, ದಸ ದುಸ್ಸೀಲ್ಯಕಮ್ಮಾನಿ ಕರೋತಿ, ಏವಮಸ್ಸ ಅಕುಸಲವೇದನಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ಏಕಚ್ಚೋ ‘‘ಏತ್ತಕೇನಪಿ ಮೇ ಭೇಸಜ್ಜಕರಣೇನ ಪಿತ್ತಂ ನ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಅಲಂ ಯಂ ಹೋತಿ. ತಂ ಹೋತೂ’’ತಿ ಮಜ್ಝತ್ತೋ ಕಾಯಿಕವೇದನಂ ಅಧಿವಾಸೇನ್ತೋ ನಿಪಜ್ಜತಿ, ಏವಂ ಅಸ್ಸ ಅಬ್ಯಾಕತವೇದನಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ।
269. Tatiyavaggassa paṭhame moḷiyasīvakoti sīvakoti tassa nāmaṃ. Cūḷā panassa atthi, tasmā moḷiyasīvakoti vuccati. Paribbājakoti channaparibbājako. Pittasamuṭṭhānānīti pittapaccayāni. Vedayitānīti vedanā. Tattha pittapaccayā tisso vedanā uppajjanti. Kathaṃ? Ekacco hi ‘‘pittaṃ me kupitaṃ dujjānaṃ kho pana jīvita’’nti dānaṃ deti, sīlaṃ samādiyati uposathakammaṃ karoti, evamassa kusalavedanā uppajjati. Ekacco ‘‘pittabhesajjaṃ karissāmī’’ti pāṇaṃ hanati, adinnaṃ ādiyati, musā bhaṇati, dasa dussīlyakammāni karoti, evamassa akusalavedanā uppajjati. Ekacco ‘‘ettakenapi me bhesajjakaraṇena pittaṃ na vūpasammati, alaṃ yaṃ hoti. taṃ hotū’’ti majjhatto kāyikavedanaṃ adhivāsento nipajjati, evaṃ assa abyākatavedanā uppajjati.
ಸಾಮಮ್ಪಿ ಖೋ ಏತನ್ತಿ ತಂ ತಂ ಪಿತ್ತವಿಕಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ಅತ್ತನಾಪಿ ಏತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಸಚ್ಚಸಮ್ಮತನ್ತಿ ಭೂತಸಮ್ಮತಂ। ಲೋಕೋಪಿ ಹಿಸ್ಸ ಸರೀರೇ ಸಬಲವಣ್ಣತಾದಿಪಿತ್ತವಿಕಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಪಿತ್ತಮಸ್ಸ ಕುಪಿತ’’ನ್ತಿ ಜಾನಾತಿ। ತಸ್ಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಸಾಮಞ್ಚ ವಿದಿತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಚ ಸಚ್ಚಸಮ್ಮತಂ ಅತಿಧಾವನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ। ಸೇಮ್ಹಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಏತ್ಥ ಪನ ಸನ್ನಿಪಾತಿಕಾನೀತಿ ತಿಣ್ಣಮ್ಪಿ ಪಿತ್ತಾದೀನಂ ಕೋಪೇನ ಸಮುಟ್ಠಿತಾನಿ। ಉತುಪರಿಣಾಮಜಾನೀತಿ ವಿಸಭಾಗಉತುತೋ ಜಾತಾನಿ। ಜಙ್ಗಲದೇಸವಾಸೀನಞ್ಹಿ ಅನುಪದೇಸೇ ವಸನ್ತಾನಂ ವಿಸಭಾಗೋ ಉತು ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಅನುಪದೇಸವಾಸೀನಞ್ಚ ಜಙ್ಗಲದೇಸೇತಿ ಏವಂ ಮಲಯಸಮುದ್ದತೀರಾದಿವಸೇನಾಪಿ ಉತುವಿಸಭಾಗತಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿಯೇವ। ತತೋ ಜಾತಾತಿ ಉತುಪರಿಣಾಮಜಾತಾನಿ ನಾಮ।
Sāmampi kho etanti taṃ taṃ pittavikāraṃ disvā attanāpi etaṃ veditabbaṃ. Saccasammatanti bhūtasammataṃ. Lokopi hissa sarīre sabalavaṇṇatādipittavikāraṃ disvā ‘‘pittamassa kupita’’nti jānāti. Tasmāti yasmā sāmañca viditaṃ lokassa ca saccasammataṃ atidhāvanti, tasmā. Semhasamuṭṭhānādīsupi eseva nayo. Ettha pana sannipātikānīti tiṇṇampi pittādīnaṃ kopena samuṭṭhitāni. Utupariṇāmajānīti visabhāgaututo jātāni. Jaṅgaladesavāsīnañhi anupadese vasantānaṃ visabhāgo utu uppajjati, anupadesavāsīnañca jaṅgaladeseti evaṃ malayasamuddatīrādivasenāpi utuvisabhāgatā uppajjatiyeva. Tato jātāti utupariṇāmajātāni nāma.
ವಿಸಮಪರಿಹಾರಜಾನೀತಿ ಮಹಾಭಾರವಹನಸುಧಾಕೋಟ್ಟನಾದಿತೋ ವಾ ಅವೇಲಾಯ ಚರನ್ತಸ್ಸ ಸಪ್ಪಡಂಸಕೂಪಪಾತಾದಿತೋ ವಾ ವಿಸಮಪರಿಹಾರತೋ ಜಾತಾನಿ। ಓಪಕ್ಕಮಿಕಾನೀತಿ ‘‘ಅಯಂ ಚೋರೋ ವಾ ಪಾರದಾರಿಕೋ ವಾ’’ತಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಜಣ್ಣುಕಕಪ್ಪರಮುಗ್ಗರಾದೀಹಿ ನಿಪ್ಪೋಥನಉಪಕ್ಕಮಂ ಪಚ್ಚಯಂ ಕತ್ವಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಿ। ಏತಂ ಬಹಿ ಉಪಕ್ಕಮಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಕೋಚಿ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಕುಸಲಂ ಕರೋತಿ, ಕೋಚಿ ಅಕುಸಲಂ, ಕೋಚಿ ಅಧಿವಾಸೇನ್ತೋ ನಿಪಜ್ಜತಿ। ಕಮ್ಮವಿಪಾಕಜಾನೀತಿ ಕೇವಲಂ ಕಮ್ಮವಿಪಾಕತೋ, ಜಾತಾನಿ। ತೇಸುಪಿ ಹಿ ಉಪ್ಪನ್ನೇಸು ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಕೋಚಿ ಕುಸಲಂ ಕರೋತಿ, ಕೋಚಿ ಅಕುಸಲಂ, ಕೋಚಿ ಅಧಿವಾಸೇನ್ತೋ ನಿಪಜ್ಜತಿ। ಏವಂ ಸಬ್ಬವಾರೇಸು ತಿವಿಧಾವ ವೇದನಾ ಹೋನ್ತಿ।
Visamaparihārajānīti mahābhāravahanasudhākoṭṭanādito vā avelāya carantassa sappaḍaṃsakūpapātādito vā visamaparihārato jātāni. Opakkamikānīti ‘‘ayaṃ coro vā pāradāriko vā’’ti gahetvā jaṇṇukakapparamuggarādīhi nippothanaupakkamaṃ paccayaṃ katvā uppannāni. Etaṃ bahi upakkamaṃ labhitvā koci vuttanayeneva kusalaṃ karoti, koci akusalaṃ, koci adhivāsento nipajjati. Kammavipākajānīti kevalaṃ kammavipākato, jātāni. Tesupi hi uppannesu vuttanayeneva koci kusalaṃ karoti, koci akusalaṃ, koci adhivāsento nipajjati. Evaṃ sabbavāresu tividhāva vedanā honti.
ತತ್ಥ ಪುರಿಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಸಾರೀರಿಕಾ ವೇದನಾ ಸಕ್ಕಾ ಪಟಿಬಾಹಿತುಂ, ಕಮ್ಮವಿಪಾಕಜಾನಂ ಪನ ಸಬ್ಬಭೇಸಜ್ಜಾನಿಪಿ ಸಬ್ಬಪರಿತ್ತಾನಿಪಿ ನಾಲಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಲೋಕವೋಹಾರೋ ನಾಮ ಕಥಿತೋತಿ।
Tattha purimehi sattahi kāraṇehi uppannā sārīrikā vedanā sakkā paṭibāhituṃ, kammavipākajānaṃ pana sabbabhesajjānipi sabbaparittānipi nālaṃ paṭighātāya. Imasmiṃ sutte lokavohāro nāma kathitoti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಸೀವಕಸುತ್ತಂ • 1. Sīvakasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧. ಸೀವಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Sīvakasuttavaṇṇanā
