Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੩. ਅਟ੍ਠਸਤਪਰਿਯਾਯવਗ੍ਗੋ
3. Aṭṭhasatapariyāyavaggo
੧. ਸੀવਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Sīvakasuttavaṇṇanā
੨੬੯. ਤਤਿਯવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਮੋਲ਼ਿਯਸੀવਕੋਤਿ ਸੀવਕੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਚੂਲ਼ਾ ਪਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮੋਲ਼ਿਯਸੀવਕੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋਤਿ ਛਨ੍ਨਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ। ਪਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਪਿਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾਨਿ। વੇਦਯਿਤਾਨੀਤਿ વੇਦਨਾ। ਤਤ੍ਥ ਪਿਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਤਿਸ੍ਸੋ વੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਕਥਂ? ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ‘‘ਪਿਤ੍ਤਂ ਮੇ ਕੁਪਿਤਂ ਦੁਜ੍ਜਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਜੀવਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਿਯਤਿ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਏવਮਸ੍ਸ ਕੁਸਲવੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਏਕਚ੍ਚੋ ‘‘ਪਿਤ੍ਤਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਾਣਂ ਹਨਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤਿ, ਮੁਸਾ ਭਣਤਿ, ਦਸ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਤਿ, ਏવਮਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲવੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਏਕਚ੍ਚੋ ‘‘ਏਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਮੇ ਭੇਸਜ੍ਜਕਰਣੇਨ ਪਿਤ੍ਤਂ ਨ વੂਪਸਮ੍ਮਤਿ, ਅਲਂ ਯਂ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤੋ ਕਾਯਿਕવੇਦਨਂ ਅਧਿવਾਸੇਨ੍ਤੋ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਏવਂ ਅਸ੍ਸ ਅਬ੍ਯਾਕਤવੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ।
269. Tatiyavaggassa paṭhame moḷiyasīvakoti sīvakoti tassa nāmaṃ. Cūḷā panassa atthi, tasmā moḷiyasīvakoti vuccati. Paribbājakoti channaparibbājako. Pittasamuṭṭhānānīti pittapaccayāni. Vedayitānīti vedanā. Tattha pittapaccayā tisso vedanā uppajjanti. Kathaṃ? Ekacco hi ‘‘pittaṃ me kupitaṃ dujjānaṃ kho pana jīvita’’nti dānaṃ deti, sīlaṃ samādiyati uposathakammaṃ karoti, evamassa kusalavedanā uppajjati. Ekacco ‘‘pittabhesajjaṃ karissāmī’’ti pāṇaṃ hanati, adinnaṃ ādiyati, musā bhaṇati, dasa dussīlyakammāni karoti, evamassa akusalavedanā uppajjati. Ekacco ‘‘ettakenapi me bhesajjakaraṇena pittaṃ na vūpasammati, alaṃ yaṃ hoti. taṃ hotū’’ti majjhatto kāyikavedanaṃ adhivāsento nipajjati, evaṃ assa abyākatavedanā uppajjati.
ਸਾਮਮ੍ਪਿ ਖੋ ਏਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਤਂ ਪਿਤ੍ਤવਿਕਾਰਂ ਦਿਸ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਏਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚ੍ਚਸਮ੍ਮਤਨ੍ਤਿ ਭੂਤਸਮ੍ਮਤਂ। ਲੋਕੋਪਿ ਹਿਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਸਬਲવਣ੍ਣਤਾਦਿਪਿਤ੍ਤવਿਕਾਰਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਪਿਤ੍ਤਮਸ੍ਸ ਕੁਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਾਮਞ੍ਚ વਿਦਿਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਚ ਸਚ੍ਚਸਮ੍ਮਤਂ ਅਤਿਧਾવਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ। ਸੇਮ੍ਹਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਿਕਾਨੀਤਿ ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਪਿਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਕੋਪੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾਨਿ। ਉਤੁਪਰਿਣਾਮਜਾਨੀਤਿ વਿਸਭਾਗਉਤੁਤੋ ਜਾਤਾਨਿ। ਜਙ੍ਗਲਦੇਸવਾਸੀਨਞ੍ਹਿ ਅਨੁਪਦੇਸੇ વਸਨ੍ਤਾਨਂ વਿਸਭਾਗੋ ਉਤੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਨੁਪਦੇਸવਾਸੀਨਞ੍ਚ ਜਙ੍ਗਲਦੇਸੇਤਿ ਏવਂ ਮਲਯਸਮੁਦ੍ਦਤੀਰਾਦਿવਸੇਨਾਪਿ ਉਤੁવਿਸਭਾਗਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿਯੇવ। ਤਤੋ ਜਾਤਾਤਿ ਉਤੁਪਰਿਣਾਮਜਾਤਾਨਿ ਨਾਮ।
Sāmampi kho etanti taṃ taṃ pittavikāraṃ disvā attanāpi etaṃ veditabbaṃ. Saccasammatanti bhūtasammataṃ. Lokopi hissa sarīre sabalavaṇṇatādipittavikāraṃ disvā ‘‘pittamassa kupita’’nti jānāti. Tasmāti yasmā sāmañca viditaṃ lokassa ca saccasammataṃ atidhāvanti, tasmā. Semhasamuṭṭhānādīsupi eseva nayo. Ettha pana sannipātikānīti tiṇṇampi pittādīnaṃ kopena samuṭṭhitāni. Utupariṇāmajānīti visabhāgaututo jātāni. Jaṅgaladesavāsīnañhi anupadese vasantānaṃ visabhāgo utu uppajjati, anupadesavāsīnañca jaṅgaladeseti evaṃ malayasamuddatīrādivasenāpi utuvisabhāgatā uppajjatiyeva. Tato jātāti utupariṇāmajātāni nāma.
વਿਸਮਪਰਿਹਾਰਜਾਨੀਤਿ ਮਹਾਭਾਰવਹਨਸੁਧਾਕੋਟ੍ਟਨਾਦਿਤੋ વਾ ਅવੇਲਾਯ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਪ੍ਪਡਂਸਕੂਪਪਾਤਾਦਿਤੋ વਾ વਿਸਮਪਰਿਹਾਰਤੋ ਜਾਤਾਨਿ। ਓਪਕ੍ਕਮਿਕਾਨੀਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਚੋਰੋ વਾ ਪਾਰਦਾਰਿਕੋ વਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਜਣ੍ਣੁਕਕਪ੍ਪਰਮੁਗ੍ਗਰਾਦੀਹਿ ਨਿਪ੍ਪੋਥਨਉਪਕ੍ਕਮਂ ਪਚ੍ਚਯਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ। ਏਤਂ ਬਹਿ ਉਪਕ੍ਕਮਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਕੋਚਿ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਕੁਸਲਂ ਕਰੋਤਿ, ਕੋਚਿ ਅਕੁਸਲਂ, ਕੋਚਿ ਅਧਿવਾਸੇਨ੍ਤੋ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ। ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕਜਾਨੀਤਿ ਕੇવਲਂ ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕਤੋ, ਜਾਤਾਨਿ। ਤੇਸੁਪਿ ਹਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਕੋਚਿ ਕੁਸਲਂ ਕਰੋਤਿ, ਕੋਚਿ ਅਕੁਸਲਂ, ਕੋਚਿ ਅਧਿવਾਸੇਨ੍ਤੋ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ। ਏવਂ ਸਬ੍ਬવਾਰੇਸੁ ਤਿવਿਧਾવ વੇਦਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।
Visamaparihārajānīti mahābhāravahanasudhākoṭṭanādito vā avelāya carantassa sappaḍaṃsakūpapātādito vā visamaparihārato jātāni. Opakkamikānīti ‘‘ayaṃ coro vā pāradāriko vā’’ti gahetvā jaṇṇukakapparamuggarādīhi nippothanaupakkamaṃ paccayaṃ katvā uppannāni. Etaṃ bahi upakkamaṃ labhitvā koci vuttanayeneva kusalaṃ karoti, koci akusalaṃ, koci adhivāsento nipajjati. Kammavipākajānīti kevalaṃ kammavipākato, jātāni. Tesupi hi uppannesu vuttanayeneva koci kusalaṃ karoti, koci akusalaṃ, koci adhivāsento nipajjati. Evaṃ sabbavāresu tividhāva vedanā honti.
ਤਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਸਾਰੀਰਿਕਾ વੇਦਨਾ ਸਕ੍ਕਾ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ, ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕਜਾਨਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿਪਿ ਸਬ੍ਬਪਰਿਤ੍ਤਾਨਿਪਿ ਨਾਲਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਲੋਕવੋਹਾਰੋ ਨਾਮ ਕਥਿਤੋਤਿ।
Tattha purimehi sattahi kāraṇehi uppannā sārīrikā vedanā sakkā paṭibāhituṃ, kammavipākajānaṃ pana sabbabhesajjānipi sabbaparittānipi nālaṃ paṭighātāya. Imasmiṃ sutte lokavohāro nāma kathitoti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਸੀવਕਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Sīvakasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਸੀવਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sīvakasuttavaṇṇanā