Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၃. သီဝလိတ္ထေရအပဒာနံ
3. Sīvalittheraapadānaṃ
၅၄.
54.
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မေသု စက္ခုမာ။
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
ဣတော သတသဟသ္သမ္ဟိ၊ ကပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇိ နာယကော။
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
၅၅.
55.
‘‘သီလံ တသ္သ အသင္ခေယ္ယံ၊ သမာဓိ ဝဇိရူပမော။
‘‘Sīlaṃ tassa asaṅkheyyaṃ, samādhi vajirūpamo;
အသင္ခေယ္ယံ ဉာဏဝရံ၊ ဝိမုတ္တိ စ အနောပမာ။
Asaṅkheyyaṃ ñāṇavaraṃ, vimutti ca anopamā.
၅၆.
56.
‘‘မနုဇာမရနာဂာနံ၊ ဗ္ရဟ္မာနဉ္စ သမာဂမေ။
‘‘Manujāmaranāgānaṃ, brahmānañca samāgame;
သမဏဗ္ရာဟ္မဏာကိဏ္ဏေ၊ ဓမ္မံ ဒေသေသိ နာယကော။
Samaṇabrāhmaṇākiṇṇe, dhammaṃ desesi nāyako.
၅၇.
57.
‘‘သသာဝကံ မဟာလာဘိံ၊ ပုညဝန္တံ ဇုတိန္ဓရံ။
‘‘Sasāvakaṃ mahālābhiṃ, puññavantaṃ jutindharaṃ;
ဌပေသိ ဧတဒဂ္ဂမ္ဟိ၊ ပရိသာသု ဝိသာရဒော။
Ṭhapesi etadaggamhi, parisāsu visārado.
၅၈.
58.
‘‘တဒာဟံ ခတ္တိယော အာသိံ၊ နဂရေ ဟံသသဝ္ဟယေ။
‘‘Tadāhaṃ khattiyo āsiṃ, nagare haṃsasavhaye;
သုတ္ဝာ ဇိနသ္သ တံ ဝာက္ယံ၊ သာဝကသ္သ ဂုဏံ ဗဟုံ။
Sutvā jinassa taṃ vākyaṃ, sāvakassa guṇaṃ bahuṃ.
၅၉.
59.
‘‘နိမန္တယိတ္ဝာ သတ္တာဟံ၊ ဘောဇယိတ္ဝာ သသာဝကံ။
‘‘Nimantayitvā sattāhaṃ, bhojayitvā sasāvakaṃ;
မဟာဒာနံ ဒဒိတ္ဝာန၊ တံ ဌာနမဘိပတ္ထယိံ။
Mahādānaṃ daditvāna, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.
၆၀.
60.
‘‘တဒာ မံ ဝိနတံ ပာဒေ၊ ဒိသ္ဝာန ပုရိသာသဘော။
‘‘Tadā maṃ vinataṃ pāde, disvāna purisāsabho;
၆၁.
61.
‘‘‘တတော ဇိနသ္သ ဝစနံ၊ သောတုကာမာ မဟာဇနာ။
‘‘‘Tato jinassa vacanaṃ, sotukāmā mahājanā;
ဒေဝဒာနဝဂန္ဓဗ္ဗာ၊ ဗ္ရဟ္မာနော စ မဟိဒ္ဓိကာ’။
Devadānavagandhabbā, brahmāno ca mahiddhikā’.
၆၂.
62.
‘‘သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ စေဝ၊ နမသ္သိံသု ကတဉ္ဇလီ။
‘‘Samaṇabrāhmaṇā ceva, namassiṃsu katañjalī;
‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama.
၆၃.
63.
သောတုကာမာ ဖလံ တသ္သ၊ ဗ္ယာကရောဟိ မဟာမုနေ’။
Sotukāmā phalaṃ tassa, byākarohi mahāmune’.
၆၄.
64.
‘‘တတော အဝောစ ဘဂဝာ၊ ‘သုဏာထ မမ ဘာသိတံ။
‘‘Tato avoca bhagavā, ‘suṇātha mama bhāsitaṃ;
၆၅.
65.
အပိ စေ သ မဟာဘောဂော၊ ဌာနံ ပတ္ထေတိ ဥတ္တမံ။
Api ce sa mahābhogo, ṭhānaṃ pattheti uttamaṃ.
၆၆.
66.
‘‘‘လာဘီ ဝိပုလလာဘာနံ၊ ယထာ ဘိက္ခု သုဒသ္သနော။
‘‘‘Lābhī vipulalābhānaṃ, yathā bhikkhu sudassano;
တထာဟမ္ပိ ဘဝေယ္ယန္တိ၊ လစ္ဆသေ တံ အနာဂတေ။
Tathāhampi bhaveyyanti, lacchase taṃ anāgate.
၆၇.
67.
‘‘‘သတသဟသ္သိတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝော။
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ဂောတမော နာမ ဂောတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိသ္သတိ။
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
၆၈.
68.
‘‘‘တသ္သ ဓမ္မေသု ဒာယာဒော၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော။
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
သီဝလိ နာမ နာမေန၊ ဟေသ္သတိ သတ္ထု သာဝကော’။
Sīvali nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
၆၉.
69.
‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ဇဟိတ္ဝာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသူပဂော အဟံ။
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahaṃ.
၇၀.
70.
‘‘ဧကနဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ဝိပသ္သီ လောကနာယကော။
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī lokanāyako;
ဥပ္ပဇ္ဇိ စာရုဒသ္သနော၊ သဗ္ဗဓမ္မဝိပသ္သကော။
Uppajji cārudassano, sabbadhammavipassako.
၇၁.
71.
‘‘တဒာဟံ ဗန္ဓုမတိယံ၊ ကုလသ္သညတရသ္သ စ။
‘‘Tadāhaṃ bandhumatiyaṃ, kulassaññatarassa ca;
၇၂.
72.
‘‘တဒာ အညတရော ပူဂော၊ ဝိပသ္သိသ္သ မဟေသိနော။
‘‘Tadā aññataro pūgo, vipassissa mahesino;
ပရိဝေသံ အကာရယိ၊ မဟန္တမတိဝိသ္သုတံ။
Parivesaṃ akārayi, mahantamativissutaṃ.
၇၃.
73.
‘‘နိဋ္ဌိတေ စ မဟာဒာနေ၊ ဒဒုံ ခဇ္ဇကသဉ္ဟိတံ။
‘‘Niṭṭhite ca mahādāne, daduṃ khajjakasañhitaṃ;
နဝံ ဒဓိံ မဓုဉ္စေဝ၊ ဝိစိနံ နေဝ အဒ္ဒသုံ။
Navaṃ dadhiṃ madhuñceva, vicinaṃ neva addasuṃ.
၇၄.
74.
‘‘တဒာဟံ တံ ဂဟေတ္ဝာန၊ နဝံ ဒဓိံ မဓုမ္ပိ စ။
‘‘Tadāhaṃ taṃ gahetvāna, navaṃ dadhiṃ madhumpi ca;
ကမ္မသ္သာမိဃရံ ဂစ္ဆိံ၊ တမေသန္တာ မမဒ္ဒသုံ။
Kammassāmigharaṃ gacchiṃ, tamesantā mamaddasuṃ.
၇၅.
75.
‘‘သဟသ္သမပိ ဒတ္ဝာန၊ နာလဘိံသု စ တံ ဒ္ဝယံ။
‘‘Sahassamapi datvāna, nālabhiṃsu ca taṃ dvayaṃ;
တတောဟံ ဧဝံ စိန္တေသိံ၊ ‘နေတံ ဟေသ္သတိ ဩရကံ။
Tatohaṃ evaṃ cintesiṃ, ‘netaṃ hessati orakaṃ.
၇၆.
76.
‘‘‘ယထာ ဣမေ ဇနာ သဗ္ဗေ၊ သက္ကရောန္တိ တထာဂတံ။
‘‘‘Yathā ime janā sabbe, sakkaronti tathāgataṃ;
အဟမ္ပိ ကာရံ ကသ္သာမိ၊ သသင္ဃေ လောကနာယကေ’။
Ahampi kāraṃ kassāmi, sasaṅghe lokanāyake’.
၇၇.
77.
‘‘တဒာဟမေဝံ စိန္တေတ္ဝာ၊ ဒဓိံ မဓုဉ္စ ဧကတော။
‘‘Tadāhamevaṃ cintetvā, dadhiṃ madhuñca ekato;
မဒ္ဒိတ္ဝာ လောကနာထသ္သ၊ သသင္ဃသ္သ အဒာသဟံ။
Madditvā lokanāthassa, sasaṅghassa adāsahaṃ.
၇၈.
78.
‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ဇဟိတ္ဝာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
၇၉.
79.
‘‘ပုနာဟံ ဗာရာဏသိယံ၊ ရာဇာ ဟုတ္ဝာ မဟာယသော။
‘‘Punāhaṃ bārāṇasiyaṃ, rājā hutvā mahāyaso;
သတ္တုကသ္သ တဒာ ဒုဋ္ဌော၊ ဒ္ဝာရရောဓမကာရယိံ။
Sattukassa tadā duṭṭho, dvārarodhamakārayiṃ.
၈၀.
80.
‘‘တဒာ တပသ္သိနော ရုဒ္ဓာ၊ ဧကာဟံ ရက္ခိတာ အဟုံ။
‘‘Tadā tapassino ruddhā, ekāhaṃ rakkhitā ahuṃ;
၈၁.
81.
‘‘ပစ္ဆိမေ စ ဘဝေ ဒာနိ၊ ဇာတောဟံ ကောလိယေ ပုရေ။
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jātohaṃ koliye pure;
သုပ္ပဝာသာ စ မေ မာတာ၊ မဟာလိ လိစ္ဆဝီ ပိတာ။
Suppavāsā ca me mātā, mahāli licchavī pitā.
၈၂.
82.
‘‘ခတ္တိယေ ပုညကမ္မေန၊ ဒ္ဝာရရောဓသ္သ ဝာဟသာ။
‘‘Khattiye puññakammena, dvārarodhassa vāhasā;
သတ္တ ဝသ္သာနိ နိဝသိံ၊ မာတုကုစ္ဆိမ္ဟိ ဒုက္ခိတော။
Satta vassāni nivasiṃ, mātukucchimhi dukkhito.
၈၃.
83.
‘‘သတ္တာဟံ ဒ္ဝာရမူဠ္ဟောဟံ၊ မဟာဒုက္ခသမပ္ပိတော။
‘‘Sattāhaṃ dvāramūḷhohaṃ, mahādukkhasamappito;
မာတာ မေ ဆန္ဒဒာနေန၊ ဧဝံ အာသိ သုဒုက္ခိတာ။
Mātā me chandadānena, evaṃ āsi sudukkhitā.
၈၄.
84.
‘‘သုဝတ္ထိတောဟံ နိက္ခန္တော၊ ဗုဒ္ဓေန အနုကမ္ပိတော။
‘‘Suvatthitohaṃ nikkhanto, buddhena anukampito;
နိက္ခန္တဒိဝသေယေဝ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂာရိယံ။
Nikkhantadivaseyeva, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
၈၅.
85.
‘‘ဥပဇ္ဈာ သာရိပုတ္တော မေ၊ မောဂ္ဂလ္လာနော မဟိဒ္ဓိကော။
‘‘Upajjhā sāriputto me, moggallāno mahiddhiko;
ကေသေ ဩရောပယန္တော မေ၊ အနုသာသိ မဟာမတိ။
Kese oropayanto me, anusāsi mahāmati.
၈၆.
86.
‘‘ကေသေသု ဆိဇ္ဇမာနေသု၊ အရဟတ္တမပာပုဏိံ။
‘‘Kesesu chijjamānesu, arahattamapāpuṇiṃ;
ဒေဝာ နာဂာ မနုသ္သာ စ၊ ပစ္စယေ ဥပနေန္တိ မေ။
Devā nāgā manussā ca, paccaye upanenti me.
၈၇.
87.
‘‘ပဒုမုတ္တရနာထဉ္စ၊ ဝိပသ္သိဉ္စ ဝိနာယကံ။
‘‘Padumuttaranāthañca, vipassiñca vināyakaṃ;
ယံ ပူဇယိံ ပမုဒိတော၊ ပစ္စယေဟိ ဝိသေသတော။
Yaṃ pūjayiṃ pamudito, paccayehi visesato.
၈၈.
88.
‘‘တတော တေသံ ဝိသေသေန၊ ကမ္မာနံ ဝိပုလုတ္တမံ။
‘‘Tato tesaṃ visesena, kammānaṃ vipuluttamaṃ;
လာဘံ လဘာမိ သဗ္ဗတ္ထ၊ ဝနေ ဂာမေ ဇလေ ထလေ။
Lābhaṃ labhāmi sabbattha, vane gāme jale thale.
၈၉.
89.
‘‘ရေဝတံ ဒသ္သနတ္ထာယ၊ ယဒာ ယာတိ ဝိနာယကော။
‘‘Revataṃ dassanatthāya, yadā yāti vināyako;
တိံသဘိက္ခုသဟသ္သေဟိ၊ သဟ လောကဂ္ဂနာယကော။
Tiṃsabhikkhusahassehi, saha lokagganāyako.
၉၀.
90.
‘‘တဒာ ဒေဝောပဏီတေဟိ၊ မမတ္ထာယ မဟာမတိ။
‘‘Tadā devopaṇītehi, mamatthāya mahāmati;
ပစ္စယေဟိ မဟာဝီရော၊ သသင္ဃော လောကနာယကော။
Paccayehi mahāvīro, sasaṅgho lokanāyako.
၉၁.
91.
‘‘ဥပဋ္ဌိတော မယာ ဗုဒ္ဓော၊ ဂန္တ္ဝာ ရေဝတမဒ္ဒသ။
‘‘Upaṭṭhito mayā buddho, gantvā revatamaddasa;
တတော ဇေတဝနံ ဂန္တ္ဝာ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ။
Tato jetavanaṃ gantvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
၉၂.
92.
‘‘‘လာဘီနံ သီဝလိ အဂ္ဂော၊ မမ သိသ္သေသု ဘိက္ခဝော’။
‘‘‘Lābhīnaṃ sīvali aggo, mama sissesu bhikkhavo’;
သဗ္ဗလောကဟိတော သတ္ထာ၊ ကိတ္တယီ ပရိသာသု မံ။
Sabbalokahito satthā, kittayī parisāsu maṃ.
၉၃.
93.
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယ္ဟံ။ပေ.။ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
၉၄.
94.
‘‘သ္ဝာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၉၅.
95.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သီဝလိထေရော ဣမာ ဂာထာယော
Itthaṃ sudaṃ āyasmā sīvalithero imā gāthāyo
အဘာသိတ္ထာတိ။
Abhāsitthāti.
သီဝလိတ္ထေရသ္သာပဒာနံ တတိယံ။
Sīvalittherassāpadānaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၃. သီဝလိတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ • 3. Sīvalittheraapadānavaṇṇanā