Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൩. സീവലിത്ഥേരഅപദാനം
3. Sīvalittheraapadānaṃ
൫൪.
54.
‘‘പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോ, സബ്ബധമ്മേസു ചക്ഖുമാ;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
ഇതോ സതസഹസ്സമ്ഹി, കപ്പേ ഉപ്പജ്ജി നായകോ.
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
൫൫.
55.
‘‘സീലം തസ്സ അസങ്ഖേയ്യം, സമാധി വജിരൂപമോ;
‘‘Sīlaṃ tassa asaṅkheyyaṃ, samādhi vajirūpamo;
അസങ്ഖേയ്യം ഞാണവരം, വിമുത്തി ച അനോപമാ.
Asaṅkheyyaṃ ñāṇavaraṃ, vimutti ca anopamā.
൫൬.
56.
‘‘മനുജാമരനാഗാനം, ബ്രഹ്മാനഞ്ച സമാഗമേ;
‘‘Manujāmaranāgānaṃ, brahmānañca samāgame;
സമണബ്രാഹ്മണാകിണ്ണേ, ധമ്മം ദേസേസി നായകോ.
Samaṇabrāhmaṇākiṇṇe, dhammaṃ desesi nāyako.
൫൭.
57.
‘‘സസാവകം മഹാലാഭിം, പുഞ്ഞവന്തം ജുതിന്ധരം;
‘‘Sasāvakaṃ mahālābhiṃ, puññavantaṃ jutindharaṃ;
ഠപേസി ഏതദഗ്ഗമ്ഹി, പരിസാസു വിസാരദോ.
Ṭhapesi etadaggamhi, parisāsu visārado.
൫൮.
58.
‘‘തദാഹം ഖത്തിയോ ആസിം, നഗരേ ഹംസസവ്ഹയേ;
‘‘Tadāhaṃ khattiyo āsiṃ, nagare haṃsasavhaye;
സുത്വാ ജിനസ്സ തം വാക്യം, സാവകസ്സ ഗുണം ബഹും.
Sutvā jinassa taṃ vākyaṃ, sāvakassa guṇaṃ bahuṃ.
൫൯.
59.
‘‘നിമന്തയിത്വാ സത്താഹം, ഭോജയിത്വാ സസാവകം;
‘‘Nimantayitvā sattāhaṃ, bhojayitvā sasāvakaṃ;
മഹാദാനം ദദിത്വാന, തം ഠാനമഭിപത്ഥയിം.
Mahādānaṃ daditvāna, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.
൬൦.
60.
‘‘തദാ മം വിനതം പാദേ, ദിസ്വാന പുരിസാസഭോ;
‘‘Tadā maṃ vinataṃ pāde, disvāna purisāsabho;
൬൧.
61.
‘‘‘തതോ ജിനസ്സ വചനം, സോതുകാമാ മഹാജനാ;
‘‘‘Tato jinassa vacanaṃ, sotukāmā mahājanā;
ദേവദാനവഗന്ധബ്ബാ, ബ്രഹ്മാനോ ച മഹിദ്ധികാ’.
Devadānavagandhabbā, brahmāno ca mahiddhikā’.
൬൨.
62.
‘‘സമണബ്രാഹ്മണാ ചേവ, നമസ്സിംസു കതഞ്ജലീ;
‘‘Samaṇabrāhmaṇā ceva, namassiṃsu katañjalī;
‘നമോ തേ പുരിസാജഞ്ഞ, നമോ തേ പുരിസുത്തമ.
‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama.
൬൩.
63.
സോതുകാമാ ഫലം തസ്സ, ബ്യാകരോഹി മഹാമുനേ’.
Sotukāmā phalaṃ tassa, byākarohi mahāmune’.
൬൪.
64.
‘‘തതോ അവോച ഭഗവാ, ‘സുണാഥ മമ ഭാസിതം;
‘‘Tato avoca bhagavā, ‘suṇātha mama bhāsitaṃ;
൬൫.
65.
അപി ചേ സ മഹാഭോഗോ, ഠാനം പത്ഥേതി ഉത്തമം.
Api ce sa mahābhogo, ṭhānaṃ pattheti uttamaṃ.
൬൬.
66.
‘‘‘ലാഭീ വിപുലലാഭാനം, യഥാ ഭിക്ഖു സുദസ്സനോ;
‘‘‘Lābhī vipulalābhānaṃ, yathā bhikkhu sudassano;
തഥാഹമ്പി ഭവേയ്യന്തി, ലച്ഛസേ തം അനാഗതേ.
Tathāhampi bhaveyyanti, lacchase taṃ anāgate.
൬൭.
67.
‘‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, ഓക്കാകകുലസമ്ഭവോ;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ഗോതമോ നാമ ഗോത്തേന, സത്ഥാ ലോകേ ഭവിസ്സതി.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
൬൮.
68.
‘‘‘തസ്സ ധമ്മേസു ദായാദോ, ഓരസോ ധമ്മനിമ്മിതോ;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
സീവലി നാമ നാമേന, ഹേസ്സതി സത്ഥു സാവകോ’.
Sīvali nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
൬൯.
69.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസൂപഗോ അഹം.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahaṃ.
൭൦.
70.
‘‘ഏകനവുതിതോ കപ്പേ, വിപസ്സീ ലോകനായകോ;
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī lokanāyako;
ഉപ്പജ്ജി ചാരുദസ്സനോ, സബ്ബധമ്മവിപസ്സകോ.
Uppajji cārudassano, sabbadhammavipassako.
൭൧.
71.
‘‘തദാഹം ബന്ധുമതിയം, കുലസ്സഞ്ഞതരസ്സ ച;
‘‘Tadāhaṃ bandhumatiyaṃ, kulassaññatarassa ca;
൭൨.
72.
‘‘തദാ അഞ്ഞതരോ പൂഗോ, വിപസ്സിസ്സ മഹേസിനോ;
‘‘Tadā aññataro pūgo, vipassissa mahesino;
പരിവേസം അകാരയി, മഹന്തമതിവിസ്സുതം.
Parivesaṃ akārayi, mahantamativissutaṃ.
൭൩.
73.
‘‘നിട്ഠിതേ ച മഹാദാനേ, ദദും ഖജ്ജകസഞ്ഹിതം;
‘‘Niṭṭhite ca mahādāne, daduṃ khajjakasañhitaṃ;
നവം ദധിം മധുഞ്ചേവ, വിചിനം നേവ അദ്ദസും.
Navaṃ dadhiṃ madhuñceva, vicinaṃ neva addasuṃ.
൭൪.
74.
‘‘തദാഹം തം ഗഹേത്വാന, നവം ദധിം മധുമ്പി ച;
‘‘Tadāhaṃ taṃ gahetvāna, navaṃ dadhiṃ madhumpi ca;
കമ്മസ്സാമിഘരം ഗച്ഛിം, തമേസന്താ മമദ്ദസും.
Kammassāmigharaṃ gacchiṃ, tamesantā mamaddasuṃ.
൭൫.
75.
‘‘സഹസ്സമപി ദത്വാന, നാലഭിംസു ച തം ദ്വയം;
‘‘Sahassamapi datvāna, nālabhiṃsu ca taṃ dvayaṃ;
തതോഹം ഏവം ചിന്തേസിം, ‘നേതം ഹേസ്സതി ഓരകം.
Tatohaṃ evaṃ cintesiṃ, ‘netaṃ hessati orakaṃ.
൭൬.
76.
‘‘‘യഥാ ഇമേ ജനാ സബ്ബേ, സക്കരോന്തി തഥാഗതം;
‘‘‘Yathā ime janā sabbe, sakkaronti tathāgataṃ;
അഹമ്പി കാരം കസ്സാമി, സസങ്ഘേ ലോകനായകേ’.
Ahampi kāraṃ kassāmi, sasaṅghe lokanāyake’.
൭൭.
77.
‘‘തദാഹമേവം ചിന്തേത്വാ, ദധിം മധുഞ്ച ഏകതോ;
‘‘Tadāhamevaṃ cintetvā, dadhiṃ madhuñca ekato;
മദ്ദിത്വാ ലോകനാഥസ്സ, സസങ്ഘസ്സ അദാസഹം.
Madditvā lokanāthassa, sasaṅghassa adāsahaṃ.
൭൮.
78.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
൭൯.
79.
‘‘പുനാഹം ബാരാണസിയം, രാജാ ഹുത്വാ മഹായസോ;
‘‘Punāhaṃ bārāṇasiyaṃ, rājā hutvā mahāyaso;
സത്തുകസ്സ തദാ ദുട്ഠോ, ദ്വാരരോധമകാരയിം.
Sattukassa tadā duṭṭho, dvārarodhamakārayiṃ.
൮൦.
80.
‘‘തദാ തപസ്സിനോ രുദ്ധാ, ഏകാഹം രക്ഖിതാ അഹും;
‘‘Tadā tapassino ruddhā, ekāhaṃ rakkhitā ahuṃ;
൮൧.
81.
‘‘പച്ഛിമേ ച ഭവേ ദാനി, ജാതോഹം കോലിയേ പുരേ;
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jātohaṃ koliye pure;
സുപ്പവാസാ ച മേ മാതാ, മഹാലി ലിച്ഛവീ പിതാ.
Suppavāsā ca me mātā, mahāli licchavī pitā.
൮൨.
82.
‘‘ഖത്തിയേ പുഞ്ഞകമ്മേന, ദ്വാരരോധസ്സ വാഹസാ;
‘‘Khattiye puññakammena, dvārarodhassa vāhasā;
സത്ത വസ്സാനി നിവസിം, മാതുകുച്ഛിമ്ഹി ദുക്ഖിതോ.
Satta vassāni nivasiṃ, mātukucchimhi dukkhito.
൮൩.
83.
‘‘സത്താഹം ദ്വാരമൂള്ഹോഹം, മഹാദുക്ഖസമപ്പിതോ;
‘‘Sattāhaṃ dvāramūḷhohaṃ, mahādukkhasamappito;
മാതാ മേ ഛന്ദദാനേന, ഏവം ആസി സുദുക്ഖിതാ.
Mātā me chandadānena, evaṃ āsi sudukkhitā.
൮൪.
84.
‘‘സുവത്ഥിതോഹം നിക്ഖന്തോ, ബുദ്ധേന അനുകമ്പിതോ;
‘‘Suvatthitohaṃ nikkhanto, buddhena anukampito;
നിക്ഖന്തദിവസേയേവ, പബ്ബജിം അനഗാരിയം.
Nikkhantadivaseyeva, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
൮൫.
85.
‘‘ഉപജ്ഝാ സാരിപുത്തോ മേ, മോഗ്ഗല്ലാനോ മഹിദ്ധികോ;
‘‘Upajjhā sāriputto me, moggallāno mahiddhiko;
കേസേ ഓരോപയന്തോ മേ, അനുസാസി മഹാമതി.
Kese oropayanto me, anusāsi mahāmati.
൮൬.
86.
‘‘കേസേസു ഛിജ്ജമാനേസു, അരഹത്തമപാപുണിം;
‘‘Kesesu chijjamānesu, arahattamapāpuṇiṃ;
ദേവാ നാഗാ മനുസ്സാ ച, പച്ചയേ ഉപനേന്തി മേ.
Devā nāgā manussā ca, paccaye upanenti me.
൮൭.
87.
‘‘പദുമുത്തരനാഥഞ്ച, വിപസ്സിഞ്ച വിനായകം;
‘‘Padumuttaranāthañca, vipassiñca vināyakaṃ;
യം പൂജയിം പമുദിതോ, പച്ചയേഹി വിസേസതോ.
Yaṃ pūjayiṃ pamudito, paccayehi visesato.
൮൮.
88.
‘‘തതോ തേസം വിസേസേന, കമ്മാനം വിപുലുത്തമം;
‘‘Tato tesaṃ visesena, kammānaṃ vipuluttamaṃ;
ലാഭം ലഭാമി സബ്ബത്ഥ, വനേ ഗാമേ ജലേ ഥലേ.
Lābhaṃ labhāmi sabbattha, vane gāme jale thale.
൮൯.
89.
‘‘രേവതം ദസ്സനത്ഥായ, യദാ യാതി വിനായകോ;
‘‘Revataṃ dassanatthāya, yadā yāti vināyako;
തിംസഭിക്ഖുസഹസ്സേഹി, സഹ ലോകഗ്ഗനായകോ.
Tiṃsabhikkhusahassehi, saha lokagganāyako.
൯൦.
90.
‘‘തദാ ദേവോപണീതേഹി, മമത്ഥായ മഹാമതി;
‘‘Tadā devopaṇītehi, mamatthāya mahāmati;
പച്ചയേഹി മഹാവീരോ, സസങ്ഘോ ലോകനായകോ.
Paccayehi mahāvīro, sasaṅgho lokanāyako.
൯൧.
91.
‘‘ഉപട്ഠിതോ മയാ ബുദ്ധോ, ഗന്ത്വാ രേവതമദ്ദസ;
‘‘Upaṭṭhito mayā buddho, gantvā revatamaddasa;
തതോ ജേതവനം ഗന്ത്വാ, ഏതദഗ്ഗേ ഠപേസി മം.
Tato jetavanaṃ gantvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
൯൨.
92.
‘‘‘ലാഭീനം സീവലി അഗ്ഗോ, മമ സിസ്സേസു ഭിക്ഖവോ’;
‘‘‘Lābhīnaṃ sīvali aggo, mama sissesu bhikkhavo’;
സബ്ബലോകഹിതോ സത്ഥാ, കിത്തയീ പരിസാസു മം.
Sabbalokahito satthā, kittayī parisāsu maṃ.
൯൩.
93.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
൯൪.
94.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
൯൫.
95.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സീവലിഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā sīvalithero imā gāthāyo
അഭാസിത്ഥാതി.
Abhāsitthāti.
സീവലിത്ഥേരസ്സാപദാനം തതിയം.
Sīvalittherassāpadānaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൩. സീവലിത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ • 3. Sīvalittheraapadānavaṇṇanā