Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi |
๔๙๙. สิวิชาตกํ (๓)
499. Sivijātakaṃ (3)
๕๒.
52.
ทูเร อปสฺสํ เถโรว, จกฺขุํ ยาจิตุมาคโต;
Dūre apassaṃ therova, cakkhuṃ yācitumāgato;
เอกเนตฺตา ภวิสฺสาม, จกฺขุํ เม เทหิ ยาจิโตฯ
Ekanettā bhavissāma, cakkhuṃ me dehi yācito.
๕๓.
53.
เกนานุสิโฎฺฐ อิธ มาคโตสิ, วนิพฺพก 1 จกฺขุปถานิ ยาจิตุํ;
Kenānusiṭṭho idha māgatosi, vanibbaka 2 cakkhupathāni yācituṃ;
สุทุจฺจชํ ยาจสิ อุตฺตมงฺคํ, ยมาหุ เนตฺตํ ปุริเสน ทุจฺจชํฯ
Suduccajaṃ yācasi uttamaṅgaṃ, yamāhu nettaṃ purisena duccajaṃ.
๕๔.
54.
ยมาหุ เทเวสุ สุชมฺปตีติ, มฆวาติ นํ อาหุ มนุสฺสโลเก;
Yamāhu devesu sujampatīti, maghavāti naṃ āhu manussaloke;
เตนานุสิโฎฺฐ อิธ มาคโตสฺมิ, วนิพฺพโก จกฺขุปถานิ ยาจิตุํฯ
Tenānusiṭṭho idha māgatosmi, vanibbako cakkhupathāni yācituṃ.
๕๕.
55.
ททาหิ เม จกฺขุปถํ อนุตฺตรํ, ยมาหุ เนตฺตํ ปุริเสน ทุจฺจชํฯ
Dadāhi me cakkhupathaṃ anuttaraṃ, yamāhu nettaṃ purisena duccajaṃ.
๕๖.
56.
เต เต อิชฺฌนฺตุ สงฺกปฺปา, ลภ จกฺขูนิ พฺราหฺมณฯ
Te te ijjhantu saṅkappā, labha cakkhūni brāhmaṇa.
๕๗.
57.
เอกํ เต ยาจมานสฺส, อุภยานิ ททามหํ;
Ekaṃ te yācamānassa, ubhayāni dadāmahaṃ;
ส จกฺขุมา คจฺฉ ชนสฺส เปกฺขโต, ยทิจฺฉเส ตฺวํ ตทเต สมิชฺฌตุฯ
Sa cakkhumā gaccha janassa pekkhato, yadicchase tvaṃ tadate samijjhatu.
๕๘.
58.
ธนํ เทหิ มหาราช, มุตฺตา เวฬุริยา พหูฯ
Dhanaṃ dehi mahārāja, muttā veḷuriyā bahū.
๕๙.
59.
ยุเตฺต เทว รเถ เทหิ, อาชานีเย จลงฺกเต;
Yutte deva rathe dehi, ājānīye calaṅkate;
นาเค เทหิ มหาราช, เหมกปฺปนวาสเสฯ
Nāge dehi mahārāja, hemakappanavāsase.
๖๐.
60.
๖๑.
61.
โย เว ทสฺสนฺติ วตฺวาน, อทาเน กุรุเต มโน;
Yo ve dassanti vatvāna, adāne kurute mano;
๖๒.
62.
โย เว ทสฺสนฺติ วตฺวาน, อทาเน กุรุเต มโน;
Yo ve dassanti vatvāna, adāne kurute mano;
ปาปา ปาปตโร โหติ, สมฺปโตฺต ยมสาธนํฯ
Pāpā pāpataro hoti, sampatto yamasādhanaṃ.
๖๓.
63.
ยญฺหิ ยาเจ ตญฺหิ ทเท, ยํ น ยาเจ น ตํ ทเท;
Yañhi yāce tañhi dade, yaṃ na yāce na taṃ dade;
สฺวาหํ ตเมว ทสฺสามิ, ยํ มํ ยาจติ พฺราหฺมโณฯ
Svāhaṃ tameva dassāmi, yaṃ maṃ yācati brāhmaṇo.
๖๔.
64.
อายุํ นุ วณฺณํ นุ สุขํ พลํ นุ, กิํ ปตฺถยาโน นุ ชนินฺท เทสิ;
Āyuṃ nu vaṇṇaṃ nu sukhaṃ balaṃ nu, kiṃ patthayāno nu janinda desi;
กถญฺหิ ราชา สิวินํ อนุตฺตโร, จกฺขูนิ ทชฺชา ปรโลกเหตุฯ
Kathañhi rājā sivinaṃ anuttaro, cakkhūni dajjā paralokahetu.
๖๕.
65.
น วาหเมตํ ยสสา ททามิ, น ปุตฺตมิเจฺฉ น ธนํ น รฎฺฐํ;
Na vāhametaṃ yasasā dadāmi, na puttamicche na dhanaṃ na raṭṭhaṃ;
สตญฺจ ธโมฺม จริโต ปุราโณ, อิเจฺจว ทาเน รมเต มโน มม 17ฯ
Satañca dhammo carito purāṇo, icceva dāne ramate mano mama 18.
๖๖.
66.
สขา จ มิโตฺต จ มมาสิ สีวิก 19, สุสิกฺขิโต สาธุ กโรหิ เม วโจ;
Sakhā ca mitto ca mamāsi sīvika 20, susikkhito sādhu karohi me vaco;
๖๗.
67.
โจทิโต สิวิราเชน, สิวิโก วจนงฺกโร;
Codito sivirājena, siviko vacanaṅkaro;
สจกฺขุ พฺราหฺมโณ อาสิ, อโนฺธ ราชา อุปาวิสิฯ
Sacakkhu brāhmaṇo āsi, andho rājā upāvisi.
๖๘.
68.
ตโต โส กติปาหสฺส, อุปรูเฬฺหสุ จกฺขุสุ;
Tato so katipāhassa, uparūḷhesu cakkhusu;
สูตํ อามนฺตยี ราชา, สิวีนํ รฎฺฐวฑฺฒโนฯ
Sūtaṃ āmantayī rājā, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano.
๖๙.
69.
โยเชหิ สารถิ ยานํ, ยุตฺตญฺจ ปฎิเวทย;
Yojehi sārathi yānaṃ, yuttañca paṭivedaya;
อุยฺยานภูมิํ คจฺฉาม, โปกฺขรโญฺญ วนานิ จฯ
Uyyānabhūmiṃ gacchāma, pokkharañño vanāni ca.
๗๐.
70.
ตสฺส สโกฺก ปาตุรหุ, เทวราชา สุชมฺปติฯ
Tassa sakko pāturahu, devarājā sujampati.
๗๑.
71.
สโกฺกหมสฺมิ เทวิโนฺท, อาคโตสฺมิ ตวนฺติเก;
Sakkohamasmi devindo, āgatosmi tavantike;
วรํ วรสฺสุ ราชีสิ, ยํ กิญฺจิ มนสิจฺฉสิฯ
Varaṃ varassu rājīsi, yaṃ kiñci manasicchasi.
๗๒.
72.
ปหูตํ เม ธนํ สกฺก, พลํ โกโส จนปฺปโก;
Pahūtaṃ me dhanaṃ sakka, balaṃ koso canappako;
อนฺธสฺส เม สโต ทานิ, มรณเญฺญว รุจฺจติฯ
Andhassa me sato dāni, maraṇaññeva ruccati.
๗๓.
73.
ยานิ สจฺจานิ ทฺวิปทินฺท, ตานิ ภาสสฺสุ ขตฺติย;
Yāni saccāni dvipadinda, tāni bhāsassu khattiya;
สจฺจํ เต ภณมานสฺส, ปุน จกฺขุ ภวิสฺสติฯ
Saccaṃ te bhaṇamānassa, puna cakkhu bhavissati.
๗๔.
74.
เย มํ ยาจิตุมายนฺติ, นานาโคตฺตา วนิพฺพกา;
Ye maṃ yācitumāyanti, nānāgottā vanibbakā;
โยปิ มํ ยาจเต ตตฺถ, โสปิ เม มนโส ปิโย;
Yopi maṃ yācate tattha, sopi me manaso piyo;
เอเตน สจฺจวเชฺชน, จกฺขุ เม อุปปชฺชถฯ
Etena saccavajjena, cakkhu me upapajjatha.
๗๕.
75.
ยํ มํ โส ยาจิตุํ อาคา, เทหิ จกฺขุนฺติ พฺราหฺมโณ;
Yaṃ maṃ so yācituṃ āgā, dehi cakkhunti brāhmaṇo;
๗๖.
76.
ภิโยฺย มํ อาวิสี ปีติ, โสมนสฺสญฺจนปฺปกํ;
Bhiyyo maṃ āvisī pīti, somanassañcanappakaṃ;
เอเตน สจฺจวเชฺชน, ทุติยํ เม อุปปชฺชถฯ
Etena saccavajjena, dutiyaṃ me upapajjatha.
๗๗.
77.
ธเมฺมน ภาสิตา คาถา, สิวีนํ รฎฺฐวฑฺฒน;
Dhammena bhāsitā gāthā, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhana;
เอตานิ ตว เนตฺตานิ, ทิพฺพานิ ปฎิทิสฺสเรฯ
Etāni tava nettāni, dibbāni paṭidissare.
๗๘.
78.
ติโรกุฎฺฎํ ติโรเสลํ, สมติคฺคยฺห ปพฺพตํ;
Tirokuṭṭaṃ tiroselaṃ, samatiggayha pabbataṃ;
สมนฺตา โยชนสตํ, ทสฺสนํ อนุโภนฺตุ เตฯ
Samantā yojanasataṃ, dassanaṃ anubhontu te.
๗๙.
79.
โก นีธ วิตฺตํ น ทเทยฺย ยาจิโต, อปิ วิสิฎฺฐํ สุปิยมฺปิ อตฺตโน;
Ko nīdha vittaṃ na dadeyya yācito, api visiṭṭhaṃ supiyampi attano;
ตทิงฺฆ สเพฺพ สิวโย สมาคตา, ทิพฺพานิ เนตฺตานิ มมชฺช ปสฺสถฯ
Tadiṅgha sabbe sivayo samāgatā, dibbāni nettāni mamajja passatha.
๘๐.
80.
ติโรกุฎฺฎํ ติโรเสลํ, สมติคฺคยฺห ปพฺพตํ;
Tirokuṭṭaṃ tiroselaṃ, samatiggayha pabbataṃ;
สมนฺตา โยชนสตํ, ทสฺสนํ อนุโภนฺติ เมฯ
Samantā yojanasataṃ, dassanaṃ anubhonti me.
๘๑.
81.
น จาคมตฺตา ปรมตฺถิ กิญฺจิ, มจฺจานํ อิธ ชีวิเต;
Na cāgamattā paramatthi kiñci, maccānaṃ idha jīvite;
๘๒.
82.
เอตมฺปิ ทิสฺวา สิวโย, เทถ ทานานิ ภุญฺชถ;
Etampi disvā sivayo, detha dānāni bhuñjatha;
ทตฺวา จ ภุตฺวา จ ยถานุภาวํ, อนินฺทิตา สคฺคมุเปถ ฐานนฺติฯ
Datvā ca bhutvā ca yathānubhāvaṃ, aninditā saggamupetha ṭhānanti.
สิวิชาตกํ ตติยํฯ
Sivijātakaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๙๙] ๓. สิวิชาตกวณฺณนา • [499] 3. Sivijātakavaṇṇanā