Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / พุทฺธวํสปาฬิ • Buddhavaṃsapāḷi

    ๘. โสภิตพุทฺธวํโส

    8. Sobhitabuddhavaṃso

    .

    1.

    เรวตสฺส อปเรน, โสภิโต นาม นายโก;

    Revatassa aparena, sobhito nāma nāyako;

    สมาหิโต สนฺตจิโตฺต, อสโม อปฺปฎิปุคฺคโลฯ

    Samāhito santacitto, asamo appaṭipuggalo.

    .

    2.

    โส ชิโน สกเคหมฺหิ, มานสํ วินิวตฺตยิ;

    So jino sakagehamhi, mānasaṃ vinivattayi;

    ปตฺวาน เกวลํ โพธิํ, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิฯ

    Patvāna kevalaṃ bodhiṃ, dhammacakkaṃ pavattayi.

    .

    3.

    ยาว เหฎฺฐา อวีจิโต, ภวคฺคา จาปิ อุทฺธโต;

    Yāva heṭṭhā avīcito, bhavaggā cāpi uddhato;

    เอตฺถนฺตเร เอกปริสา, อโหสิ ธมฺมเทสเนฯ

    Etthantare ekaparisā, ahosi dhammadesane.

    .

    4.

    ตาย ปริสาย สมฺพุโทฺธ, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิ;

    Tāya parisāya sambuddho, dhammacakkaṃ pavattayi;

    คณนาย น วตฺตโพฺพ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ

    Gaṇanāya na vattabbo, paṭhamābhisamayo ahu.

    .

    5.

    ตโต ปรมฺปิ เทเสเนฺต, มรูนญฺจ สมาคเม;

    Tato parampi desente, marūnañca samāgame;

    นวุติโกฎิสหสฺสานํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ

    Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.

    .

    6.

    ปุนาปรํ ราชปุโตฺต, ชยเสโน นาม ขตฺติโย;

    Punāparaṃ rājaputto, jayaseno nāma khattiyo;

    อารามํ โรปยิตฺวาน, พุเทฺธ นิยฺยาทยี ตทาฯ

    Ārāmaṃ ropayitvāna, buddhe niyyādayī tadā.

    .

    7.

    ตสฺส ยาคํ ปกิเตฺตโนฺต, ธมฺมํ เทเสสิ จกฺขุมา;

    Tassa yāgaṃ pakittento, dhammaṃ desesi cakkhumā;

    ตทา โกฎิสหสฺสานํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ

    Tadā koṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.

    .

    8.

    สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, โสภิตสฺส มเหสิโน;

    Sannipātā tayo āsuṃ, sobhitassa mahesino;

    ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ

    Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.

    .

    9.

    อุคฺคโต นาม โส ราชา, ทานํ เทติ นรุตฺตเม;

    Uggato nāma so rājā, dānaṃ deti naruttame;

    ตมฺหิ ทาเน สมาคญฺฉุํ, อรหนฺตา 1 สตโกฎิโยฯ

    Tamhi dāne samāgañchuṃ, arahantā 2 satakoṭiyo.

    ๑๐.

    10.

    ปุนาปรํ ปุรคโณ 3, เทติ ทานํ นรุตฺตเม;

    Punāparaṃ puragaṇo 4, deti dānaṃ naruttame;

    ตทา นวุติโกฎีนํ, ทุติโย อาสิ สมาคโมฯ

    Tadā navutikoṭīnaṃ, dutiyo āsi samāgamo.

    ๑๑.

    11.

    เทวโลเก วสิตฺวาน, ยทา โอโรหตี ชิโน;

    Devaloke vasitvāna, yadā orohatī jino;

    ตทา อสีติโกฎีนํ, ตติโย อาสิ สมาคโมฯ

    Tadā asītikoṭīnaṃ, tatiyo āsi samāgamo.

    ๑๒.

    12.

    อหํ เตน สมเยน, สุชาโต นาม พฺราหฺมโณ;

    Ahaṃ tena samayena, sujāto nāma brāhmaṇo;

    ตทา สสาวกํ พุทฺธํ, อนฺนปาเนน ตปฺปยิํฯ

    Tadā sasāvakaṃ buddhaṃ, annapānena tappayiṃ.

    ๑๓.

    13.

    โสปิ มํ พุโทฺธ พฺยากาสิ, โสภิโต โลกนายโก;

    Sopi maṃ buddho byākāsi, sobhito lokanāyako;

    ‘‘อปริเมยฺยิโต กเปฺป, อยํ พุโทฺธ ภวิสฺสติฯ

    ‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.

    ๑๔.

    14.

    ‘‘ปธานํ ปทหิตฺวาน…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ

    ‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.

    ๑๕.

    15.

    ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, หโฎฺฐ สํวิคฺคมานโส;

    Tassāpi vacanaṃ sutvā, haṭṭho saṃviggamānaso;

    ตเมวตฺถมนุปฺปตฺติยา, อุคฺคํ ธิติมกาสหํฯ

    Tamevatthamanuppattiyā, uggaṃ dhitimakāsahaṃ.

    ๑๖.

    16.

    สุธมฺมํ นาม นครํ, สุธโมฺม นาม ขตฺติโย;

    Sudhammaṃ nāma nagaraṃ, sudhammo nāma khattiyo;

    สุธมฺมา นาม ชนิกา, โสภิตสฺส มเหสิโนฯ

    Sudhammā nāma janikā, sobhitassa mahesino.

    ๑๗.

    17.

    นววสฺสสหสฺสานิ , อคารํ อชฺฌ โส วสิ;

    Navavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;

    กุมุโท นาฬิโน ปทุโม, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ

    Kumudo nāḷino padumo, tayo pāsādamuttamā.

    ๑๘.

    18.

    สตฺตติํสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;

    Sattatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    มณิลา 5 นาม สา นารี, สีโห นามาสิ อตฺรโชฯ

    Maṇilā 6 nāma sā nārī, sīho nāmāsi atrajo.

    ๑๙.

    19.

    นิมิเตฺต จตุโร ทิสฺวา, ปาสาเทนาภินิกฺขมิ;

    Nimitte caturo disvā, pāsādenābhinikkhami;

    สตฺตาหํ ปธานจารํ, จริตฺวา ปุริสุตฺตโมฯ

    Sattāhaṃ padhānacāraṃ, caritvā purisuttamo.

    ๒๐.

    20.

    พฺรหฺมุนา ยาจิโต สโนฺต, โสภิโต โลกนายโก;

    Brahmunā yācito santo, sobhito lokanāyako;

    วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, สุธมฺมุยฺยานมุตฺตเมฯ

    Vatti cakkaṃ mahāvīro, sudhammuyyānamuttame.

    ๒๑.

    21.

    อสโม จ สุเนโตฺต จ, อเหสุํ อคฺคสาวกา;

    Asamo ca sunetto ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    อโนโม นามุปฎฺฐาโก, โสภิตสฺส มเหสิโนฯ

    Anomo nāmupaṭṭhāko, sobhitassa mahesino.

    ๒๒.

    22.

    นกุลา จ สุชาตา จ, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;

    Nakulā ca sujātā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    พุชฺฌมาโน จ โส พุโทฺธ, นาคมูเล อพุชฺฌถฯ

    Bujjhamāno ca so buddho, nāgamūle abujjhatha.

    ๒๓.

    23.

    รโมฺม เจว สุทโตฺต จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐกา;

    Rammo ceva sudatto ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;

    นกุลา เจว จิตฺตา จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐิกาฯ

    Nakulā ceva cittā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.

    ๒๔.

    24.

    อฎฺฐปณฺณาสรตนํ, อจฺจุคฺคโต มหามุนิ;

    Aṭṭhapaṇṇāsaratanaṃ, accuggato mahāmuni;

    โอภาเสติ ทิสา สพฺพา, สตรํสีว อุคฺคโตฯ

    Obhāseti disā sabbā, sataraṃsīva uggato.

    ๒๕.

    25.

    ยถา สุผุลฺลํ ปวนํ, นานาคเนฺธหิ ธูปิตํ;

    Yathā suphullaṃ pavanaṃ, nānāgandhehi dhūpitaṃ;

    ตเถว ตสฺส ปาวจนํ, สีลคเนฺธหิ ธูปิตํฯ

    Tatheva tassa pāvacanaṃ, sīlagandhehi dhūpitaṃ.

    ๒๖.

    26.

    ยถาปิ สาคโร นาม, ทสฺสเนน อตปฺปิโย;

    Yathāpi sāgaro nāma, dassanena atappiyo;

    ตเถว ตสฺส ปาวจนํ, สวเณน อตปฺปิยํฯ

    Tatheva tassa pāvacanaṃ, savaṇena atappiyaṃ.

    ๒๗.

    27.

    นวุติวสฺสสหสฺสานิ , อายุ วิชฺชติ ตาวเท;

    Navutivassasahassāni , āyu vijjati tāvade;

    ตาวตา ติฎฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ๒๘.

    28.

    โอวาทํ อนุสิฎฺฐิญฺจ, ทตฺวาน เสสเก ชเน;

    Ovādaṃ anusiṭṭhiñca, datvāna sesake jane;

    หุตาสโนว ตาเปตฺวา, นิพฺพุโต โส สสาวโกฯ

    Hutāsanova tāpetvā, nibbuto so sasāvako.

    ๒๙.

    29.

    โส จ พุโทฺธ อสมสโม, เตปิ สาวกา พลปฺปตฺตา;

    So ca buddho asamasamo, tepi sāvakā balappattā;

    สพฺพํ ตมนฺตรหิตํ, นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราฯ

    Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.

    ๓๐.

    30.

    โสภิโต วรสมฺพุโทฺธ, สีหารามมฺหิ นิพฺพุโต;

    Sobhito varasambuddho, sīhārāmamhi nibbuto;

    ธาตุวิตฺถาริกํ อาสิ, เตสุ เตสุ ปเทสโตติฯ

    Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.

    โสภิตสฺส ภควโต วํโส ฉโฎฺฐฯ

    Sobhitassa bhagavato vaṃso chaṭṭho.







    Footnotes:
    1. อรหตํ (ก.)
    2. arahataṃ (ka.)
    3. ปุคคโณ (ก.)
    4. pugagaṇo (ka.)
    5. มขิลา (อฎฺฐ.), สมงฺคี (สี.), มกิลา (สฺยา. กํ.)
    6. makhilā (aṭṭha.), samaṅgī (sī.), makilā (syā. kaṃ.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / พุทฺธวํส-อฎฺฐกถา • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ๘. โสภิตพุทฺธวํสวณฺณนา • 8. Sobhitabuddhavaṃsavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact