Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi |
൮. സോഭിതബുദ്ധവംസോ
8. Sobhitabuddhavaṃso
൧.
1.
രേവതസ്സ അപരേന, സോഭിതോ നാമ നായകോ;
Revatassa aparena, sobhito nāma nāyako;
സമാഹിതോ സന്തചിത്തോ, അസമോ അപ്പടിപുഗ്ഗലോ.
Samāhito santacitto, asamo appaṭipuggalo.
൨.
2.
സോ ജിനോ സകഗേഹമ്ഹി, മാനസം വിനിവത്തയി;
So jino sakagehamhi, mānasaṃ vinivattayi;
പത്വാന കേവലം ബോധിം, ധമ്മചക്കം പവത്തയി.
Patvāna kevalaṃ bodhiṃ, dhammacakkaṃ pavattayi.
൩.
3.
യാവ ഹേട്ഠാ അവീചിതോ, ഭവഗ്ഗാ ചാപി ഉദ്ധതോ;
Yāva heṭṭhā avīcito, bhavaggā cāpi uddhato;
ഏത്ഥന്തരേ ഏകപരിസാ, അഹോസി ധമ്മദേസനേ.
Etthantare ekaparisā, ahosi dhammadesane.
൪.
4.
തായ പരിസായ സമ്ബുദ്ധോ, ധമ്മചക്കം പവത്തയി;
Tāya parisāya sambuddho, dhammacakkaṃ pavattayi;
ഗണനായ ന വത്തബ്ബോ, പഠമാഭിസമയോ അഹു.
Gaṇanāya na vattabbo, paṭhamābhisamayo ahu.
൫.
5.
തതോ പരമ്പി ദേസേന്തേ, മരൂനഞ്ച സമാഗമേ;
Tato parampi desente, marūnañca samāgame;
നവുതികോടിസഹസ്സാനം, ദുതിയാഭിസമയോ അഹു.
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
൬.
6.
പുനാപരം രാജപുത്തോ, ജയസേനോ നാമ ഖത്തിയോ;
Punāparaṃ rājaputto, jayaseno nāma khattiyo;
ആരാമം രോപയിത്വാന, ബുദ്ധേ നിയ്യാദയീ തദാ.
Ārāmaṃ ropayitvāna, buddhe niyyādayī tadā.
൭.
7.
തസ്സ യാഗം പകിത്തേന്തോ, ധമ്മം ദേസേസി ചക്ഖുമാ;
Tassa yāgaṃ pakittento, dhammaṃ desesi cakkhumā;
തദാ കോടിസഹസ്സാനം, തതിയാഭിസമയോ അഹു.
Tadā koṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
൮.
8.
സന്നിപാതാ തയോ ആസും, സോഭിതസ്സ മഹേസിനോ;
Sannipātā tayo āsuṃ, sobhitassa mahesino;
ഖീണാസവാനം വിമലാനം, സന്തചിത്താന താദിനം.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
൯.
9.
ഉഗ്ഗതോ നാമ സോ രാജാ, ദാനം ദേതി നരുത്തമേ;
Uggato nāma so rājā, dānaṃ deti naruttame;
൧൦.
10.
തദാ നവുതികോടീനം, ദുതിയോ ആസി സമാഗമോ.
Tadā navutikoṭīnaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
൧൧.
11.
ദേവലോകേ വസിത്വാന, യദാ ഓരോഹതീ ജിനോ;
Devaloke vasitvāna, yadā orohatī jino;
തദാ അസീതികോടീനം, തതിയോ ആസി സമാഗമോ.
Tadā asītikoṭīnaṃ, tatiyo āsi samāgamo.
൧൨.
12.
അഹം തേന സമയേന, സുജാതോ നാമ ബ്രാഹ്മണോ;
Ahaṃ tena samayena, sujāto nāma brāhmaṇo;
തദാ സസാവകം ബുദ്ധം, അന്നപാനേന തപ്പയിം.
Tadā sasāvakaṃ buddhaṃ, annapānena tappayiṃ.
൧൩.
13.
സോപി മം ബുദ്ധോ ബ്യാകാസി, സോഭിതോ ലോകനായകോ;
Sopi maṃ buddho byākāsi, sobhito lokanāyako;
‘‘അപരിമേയ്യിതോ കപ്പേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.
‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
൧൪.
14.
‘‘പധാനം പദഹിത്വാന…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം’’.
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
൧൫.
15.
തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഹട്ഠോ സംവിഗ്ഗമാനസോ;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, haṭṭho saṃviggamānaso;
തമേവത്ഥമനുപ്പത്തിയാ, ഉഗ്ഗം ധിതിമകാസഹം.
Tamevatthamanuppattiyā, uggaṃ dhitimakāsahaṃ.
൧൬.
16.
സുധമ്മം നാമ നഗരം, സുധമ്മോ നാമ ഖത്തിയോ;
Sudhammaṃ nāma nagaraṃ, sudhammo nāma khattiyo;
സുധമ്മാ നാമ ജനികാ, സോഭിതസ്സ മഹേസിനോ.
Sudhammā nāma janikā, sobhitassa mahesino.
൧൭.
17.
നവവസ്സസഹസ്സാനി , അഗാരം അജ്ഝ സോ വസി;
Navavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;
കുമുദോ നാളിനോ പദുമോ, തയോ പാസാദമുത്തമാ.
Kumudo nāḷino padumo, tayo pāsādamuttamā.
൧൮.
18.
സത്തതിംസസഹസ്സാനി, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
Sattatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
൧൯.
19.
നിമിത്തേ ചതുരോ ദിസ്വാ, പാസാദേനാഭിനിക്ഖമി;
Nimitte caturo disvā, pāsādenābhinikkhami;
സത്താഹം പധാനചാരം, ചരിത്വാ പുരിസുത്തമോ.
Sattāhaṃ padhānacāraṃ, caritvā purisuttamo.
൨൦.
20.
ബ്രഹ്മുനാ യാചിതോ സന്തോ, സോഭിതോ ലോകനായകോ;
Brahmunā yācito santo, sobhito lokanāyako;
വത്തി ചക്കം മഹാവീരോ, സുധമ്മുയ്യാനമുത്തമേ.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, sudhammuyyānamuttame.
൨൧.
21.
അസമോ ച സുനേത്തോ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;
Asamo ca sunetto ca, ahesuṃ aggasāvakā;
അനോമോ നാമുപട്ഠാകോ, സോഭിതസ്സ മഹേസിനോ.
Anomo nāmupaṭṭhāko, sobhitassa mahesino.
൨൨.
22.
നകുലാ ച സുജാതാ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;
Nakulā ca sujātā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ബുജ്ഝമാനോ ച സോ ബുദ്ധോ, നാഗമൂലേ അബുജ്ഝഥ.
Bujjhamāno ca so buddho, nāgamūle abujjhatha.
൨൩.
23.
രമ്മോ ചേവ സുദത്തോ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠകാ;
Rammo ceva sudatto ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
നകുലാ ചേവ ചിത്താ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ.
Nakulā ceva cittā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
൨൪.
24.
അട്ഠപണ്ണാസരതനം, അച്ചുഗ്ഗതോ മഹാമുനി;
Aṭṭhapaṇṇāsaratanaṃ, accuggato mahāmuni;
ഓഭാസേതി ദിസാ സബ്ബാ, സതരംസീവ ഉഗ്ഗതോ.
Obhāseti disā sabbā, sataraṃsīva uggato.
൨൫.
25.
യഥാ സുഫുല്ലം പവനം, നാനാഗന്ധേഹി ധൂപിതം;
Yathā suphullaṃ pavanaṃ, nānāgandhehi dhūpitaṃ;
തഥേവ തസ്സ പാവചനം, സീലഗന്ധേഹി ധൂപിതം.
Tatheva tassa pāvacanaṃ, sīlagandhehi dhūpitaṃ.
൨൬.
26.
യഥാപി സാഗരോ നാമ, ദസ്സനേന അതപ്പിയോ;
Yathāpi sāgaro nāma, dassanena atappiyo;
തഥേവ തസ്സ പാവചനം, സവണേന അതപ്പിയം.
Tatheva tassa pāvacanaṃ, savaṇena atappiyaṃ.
൨൭.
27.
നവുതിവസ്സസഹസ്സാനി , ആയു വിജ്ജതി താവദേ;
Navutivassasahassāni , āyu vijjati tāvade;
താവതാ തിട്ഠമാനോ സോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
൨൮.
28.
ഓവാദം അനുസിട്ഠിഞ്ച, ദത്വാന സേസകേ ജനേ;
Ovādaṃ anusiṭṭhiñca, datvāna sesake jane;
ഹുതാസനോവ താപേത്വാ, നിബ്ബുതോ സോ സസാവകോ.
Hutāsanova tāpetvā, nibbuto so sasāvako.
൨൯.
29.
സോ ച ബുദ്ധോ അസമസമോ, തേപി സാവകാ ബലപ്പത്താ;
So ca buddho asamasamo, tepi sāvakā balappattā;
സബ്ബം തമന്തരഹിതം, നനു രിത്താ സബ്ബസങ്ഖാരാ.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
൩൦.
30.
സോഭിതോ വരസമ്ബുദ്ധോ, സീഹാരാമമ്ഹി നിബ്ബുതോ;
Sobhito varasambuddho, sīhārāmamhi nibbuto;
ധാതുവിത്ഥാരികം ആസി, തേസു തേസു പദേസതോതി.
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
സോഭിതസ്സ ഭഗവതോ വംസോ ഛട്ഠോ.
Sobhitassa bhagavato vaṃso chaṭṭho.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ൮. സോഭിതബുദ്ധവംസവണ്ണനാ • 8. Sobhitabuddhavaṃsavaṇṇanā