| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
੨. ਸੋਲ਼ਸਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ
2. Soḷasañāṇaniddeso
੧੫੩. ਇਮੇਹਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਉਦੁਚਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮੁਦੁਚਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਨੀવਰਣੇਹਿ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ। ਕਤਮੇ ਤੇ ਏਕਤ੍ਤਾ? ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਞਾਣਂ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਤ੍ਤਾ।
153. Imehi soḷasahi ākārehi uducittaṃ cittaṃ samuducitaṃ cittaṃ ekatte santiṭṭhati, nīvaraṇehi visujjhati. Katame te ekattā? Nekkhammaṃ ekattaṃ, abyāpādo ekattaṃ, ālokasaññā ekattaṃ, avikkhepo ekattaṃ, dhammavavatthānaṃ ekattaṃ, ñāṇaṃ ekattaṃ, pāmojjaṃ ekattaṃ, sabbepi kusalā dhammā ekattā.
ਨੀવਰਣਾਤਿ, ਕਤਮੇ ਤੇ ਨੀવਰਣਾ? ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਨੀવਰਣਂ, ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਨੀવਰਣਂ, ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਨੀવਰਣਂ, ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਨੀવਰਣਂ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਨੀવਰਣਂ, ਅવਿਜ੍ਜਾ ਨੀવਰਣਂ, ਅਰਤਿ ਨੀવਰਣਂ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਨੀવਰਣਾ।
Nīvaraṇāti, katame te nīvaraṇā? Kāmacchando nīvaraṇaṃ, byāpādo nīvaraṇaṃ, thinamiddhaṃ nīvaraṇaṃ, uddhaccakukkuccaṃ nīvaraṇaṃ, vicikicchā nīvaraṇaṃ, avijjā nīvaraṇaṃ, arati nīvaraṇaṃ, sabbepi akusalā dhammā nīvaraṇā.
ਨੀવਰਣਾਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਨੀવਰਣਾ? ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਟ੍ਠੇਨ ਨੀવਰਣਾ। ਕਤਮੇ ਤੇ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾ? ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤੇਨ ਚ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇਨ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਤੇਨ ਚ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੇਨ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤੇਨ ਚ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੇਨ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਤੇਨ ਚ ਬ੍ਯਾਪਾਦੇਨ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤਾਯ ਚ ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾਯ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ । ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਤੇਨ ਚ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧੇਨ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤੇਨ ਚ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ । ਤੇਨ ਚ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚੇਨ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤੇਨ ਚ ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨੇਨ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਤਾਯ ਚ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਞਾਣਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤੇਨ ਚ ਞਾਣੇਨ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। ਅવਿਜ੍ਜਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਤਾਯ ਚ ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਞਾਣਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਅવਿਜ੍ਜਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤੇਨ ਚ ਪਾਮੋਜ੍ਜੇਨ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। ਅਰਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਤਾਯ ਚ ਅਰਤਿਯਾ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਅਰਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਂ। ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ। ਤੇਹਿ ਚ ਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਾ। ਤੇਹਿ ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਨਿવੁਤਤ੍ਤਾ ਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਰਿਯਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਾવਰਣਾ। ਇਮੇਹਿ ਚ ਪਨ ਨੀવਰਣੇਹਿ વਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੋਲ਼ਸવਤ੍ਥੁਕਂ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ ਖਣਿਕਸਮੋਧਾਨਾ।
Nīvaraṇāti, kenaṭṭhena nīvaraṇā? Niyyānāvaraṇaṭṭhena nīvaraṇā. Katame te niyyānā? Nekkhammaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca nekkhammena ariyā niyyanti. Kāmacchando niyyānāvaraṇaṃ. Tena ca kāmacchandena nivutattā nekkhammaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – kāmacchando niyyānāvaraṇaṃ. Abyāpādo ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca abyāpādena ariyā niyyanti. Byāpādo niyyānāvaraṇaṃ. Tena ca byāpādena nivutattā abyāpādaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – byāpādo niyyānāvaraṇaṃ. Ālokasaññā ariyānaṃ niyyānaṃ. Tāya ca ālokasaññāya ariyā niyyanti . Thinamiddhaṃ niyyānāvaraṇaṃ. Tena ca thinamiddhena nivutattā ālokasaññaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – thinamiddhaṃ niyyānāvaraṇaṃ. Avikkhepo ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca avikkhepena ariyā niyyanti. Uddhaccaṃ niyyānāvaraṇaṃ . Tena ca uddhaccena nivutattā avikkhepaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – uddhaccaṃ niyyānāvaraṇaṃ. Dhammavavatthānaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca dhammavavatthānena ariyā niyyanti. Vicikicchā niyyānāvaraṇaṃ. Tāya ca vicikicchāya nivutattā dhammavavatthānaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – vicikicchā niyyānāvaraṇaṃ. Ñāṇaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca ñāṇena ariyā niyyanti. Avijjā niyyānāvaraṇaṃ. Tāya ca avijjāya nivutattā ñāṇaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – avijjā niyyānāvaraṇaṃ. Pāmojjaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca pāmojjena ariyā niyyanti. Arati niyyānāvaraṇaṃ. Tāya ca aratiyā nivutattā pāmojjaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – arati niyyānāvaraṇaṃ. Sabbepi kusalā dhammā ariyānaṃ niyyānaṃ. Tehi ca kusalehi dhammehi ariyā niyyanti. Sabbepi akusalā dhammā niyyānāvaraṇā. Tehi ca akusalehi dhammehi nivutattā kusale dhamme ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – sabbepi akusalā dhammā niyyānāvaraṇā. Imehi ca pana nīvaraṇehi visuddhacittassa soḷasavatthukaṃ ānāpānassatisamādhiṃ bhāvayato khaṇikasamodhānā.
ਸੋਲ਼ਸਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Soḷasañāṇaniddeso dutiyo.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ੨. ਸੋਲ਼ਸਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 2. Soḷasañāṇaniddesavaṇṇanā
