Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อิติวุตฺตกปาฬิ • Itivuttakapāḷi |
๑๐. โสมนสฺสสุตฺตํ
10. Somanassasuttaṃ
๓๗. วุตฺตเญฺหตํ ภควตา, วุตฺตมรหตาติ เม สุตํ –
37. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ทฺวีหิ, ภิกฺขเว, ธเมฺมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ ทิเฎฺฐว ธเมฺม สุขโสมนสฺสพหุโล วิหรติ, โยนิ จสฺส 1 อารทฺธา โหติ อาสวานํ ขยายฯ กตเมหิ ทฺวีหิ? สํเวชนีเยสุ ฐาเนสุ สํเวชเนน, สํวิคฺคสฺส จ โยนิโส ปธาเนนฯ อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, ทฺวีหิ ธเมฺมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ ทิเฎฺฐว ธเมฺม สุขโสมนสฺสพหุโล วิหรติ, โยนิ จสฺส อารทฺธา โหติ อาสวานํ ขยายา’’ติฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ ตเตฺถตํ อิติ วุจฺจติ –
‘‘Dvīhi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhasomanassabahulo viharati, yoni cassa 2 āraddhā hoti āsavānaṃ khayāya. Katamehi dvīhi? Saṃvejanīyesu ṭhānesu saṃvejanena, saṃviggassa ca yoniso padhānena. Imehi kho, bhikkhave, dvīhi dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhasomanassabahulo viharati, yoni cassa āraddhā hoti āsavānaṃ khayāyā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
อาตาปี นิปโก ภิกฺขุ, ปญฺญาย สมเวกฺขิยฯ
Ātāpī nipako bhikkhu, paññāya samavekkhiya.
‘‘เอวํ วิหารี อาตาปี, สนฺตวุตฺติ อนุทฺธโต;
‘‘Evaṃ vihārī ātāpī, santavutti anuddhato;
เจโตสมถมนุยุโตฺต, ขยํ ทุกฺขสฺส ปาปุเณ’’ติฯ
Cetosamathamanuyutto, khayaṃ dukkhassa pāpuṇe’’ti.
อยมฺปิ อโตฺถ วุโตฺต ภควตา, อิติ เม สุตนฺติฯ ทสมํฯ
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dasamaṃ.
ปฐโม วโคฺค นิฎฺฐิโตฯ
Paṭhamo vaggo niṭṭhito.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
เทฺว จ ภิกฺขู ตปนียา, ตปนียา ปรเตฺถหิ;
Dve ca bhikkhū tapanīyā, tapanīyā paratthehi;
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อิติวุตฺตก-อฎฺฐกถา • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ๑๐. โสมนสฺสสุตฺตวณฺณนา • 10. Somanassasuttavaṇṇanā