Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya |
੪. ਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤਂ
4. Soṇadaṇḍasuttaṃ
ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ
Campeyyakabrāhmaṇagahapatikā
੩੦੦. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਅਙ੍ਗੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਯੇਨ ਚਮ੍ਪਾ ਤਦવਸਰਿ। ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ ਭਗવਾ ਚਮ੍ਪਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਚਮ੍ਪਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦਂ ਸਤਿਣਕਟ੍ਠੋਦਕਂ ਸਧਞ੍ਞਂ ਰਾਜਭੋਗ੍ਗਂ ਰਞ੍ਞਾ ਮਾਗਧੇਨ ਸੇਨਿਯੇਨ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਰਾਜਦਾਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਯ੍ਯਂ।
300. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi yena campā tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Tena kho pana samayena soṇadaṇḍo brāhmaṇo campaṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ.
੩੦੧. ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ – ‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ ਭੋ ਗੋਤਮੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਙ੍ਗੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਚਮ੍ਪਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਚਮ੍ਪਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’ਤਿ। ਸੋ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਸਦੇવਕਂ ਸਮਾਰਕਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਂ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪਜਂ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਸਾਧੁ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਰੂਪਾਨਂ ਅਰਹਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਚਮ੍ਪਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਸਙ੍ਘੀ 1 ਗਣੀਭੂਤਾ ਯੇਨ ਗਗ੍ਗਰਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ।
301. Assosuṃ kho campeyyakā brāhmaṇagahapatikā – ‘‘samaṇo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito aṅgesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi campaṃ anuppatto campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti. Atha kho campeyyakā brāhmaṇagahapatikā campāya nikkhamitvā saṅghasaṅghī 2 gaṇībhūtā yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkamanti.
੩੦੨. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦੇ ਦਿવਾਸੇਯ੍ਯਂ ਉਪਗਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕੇ ਚਮ੍ਪਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਸਙ੍ਘੀ 3 ਗਣੀਭੂਤੇ ਯੇਨ ਗਗ੍ਗਰਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ। ਦਿਸ੍વਾ ਖਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭੋ ਖਤ੍ਤੇ, ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਚਮ੍ਪਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਸਙ੍ਘੀ ਗਣੀਭੂਤਾ ਯੇਨ ਗਗ੍ਗਰਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਙ੍ਗੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਚਮ੍ਪਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਚਮ੍ਪਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’ਤਿ। ਤਮੇਤੇ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭੋ ਖਤ੍ਤੇ, ਯੇਨ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕੇ ਏવਂ વਦੇਹਿ – ‘ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ, ਭੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ਆਗਮੇਨ੍ਤੁ ਕਿਰ ਭવਨ੍ਤੋ, ਸੋਣਦਣ੍ਡੋਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭੋ’’ਤਿ ਖੋ ਸੋ ਖਤ੍ਤਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਯੇਨ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਭੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਆਗਮੇਨ੍ਤੁ ਕਿਰ ਭવਨ੍ਤੋ, ਸੋਣਦਣ੍ਡੋਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿ।
302. Tena kho pana samayena soṇadaṇḍo brāhmaṇo uparipāsāde divāseyyaṃ upagato hoti. Addasā kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo campeyyake brāhmaṇagahapatike campāya nikkhamitvā saṅghasaṅghī 4 gaṇībhūte yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkamante. Disvā khattaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho, bho khatte, campeyyakā brāhmaṇagahapatikā campāya nikkhamitvā saṅghasaṅghī gaṇībhūtā yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkamantī’’ti? ‘‘Atthi kho, bho, samaṇo gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito aṅgesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi campaṃ anuppatto campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Tamete bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamantī’’ti. ‘‘Tena hi, bho khatte, yena campeyyakā brāhmaṇagahapatikā tenupasaṅkama, upasaṅkamitvā campeyyake brāhmaṇagahapatike evaṃ vadehi – ‘soṇadaṇḍo, bho, brāhmaṇo evamāha – āgamentu kira bhavanto, soṇadaṇḍopi brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho so khattā soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa paṭissutvā yena campeyyakā brāhmaṇagahapatikā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā campeyyake brāhmaṇagahapatike etadavoca – ‘‘soṇadaṇḍo bho brāhmaṇo evamāha – ‘āgamentu kira bhavanto, soṇadaṇḍopi brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’’ti.
ਸੋਣਦਣ੍ਡਗੁਣਕਥਾ
Soṇadaṇḍaguṇakathā
੩੦੩. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਨਾਨਾવੇਰਜ੍ਜਕਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤਾਨਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਤਾਨਿ ਚਮ੍ਪਾਯਂ ਪਟਿવਸਨ੍ਤਿ ਕੇਨਚਿਦੇવ ਕਰਣੀਯੇਨ। ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ – ‘‘ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਕਿਰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਯੇਨ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏવਂ ਖੋ ਮੇ, ਭੋ, ਹੋਤਿ – ‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’’ਤਿ।
303. Tena kho pana samayena nānāverajjakānaṃ brāhmaṇānaṃ pañcamattāni brāhmaṇasatāni campāyaṃ paṭivasanti kenacideva karaṇīyena. Assosuṃ kho te brāhmaṇā – ‘‘soṇadaṇḍo kira brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’ti. Atha kho te brāhmaṇā yena soṇadaṇḍo brāhmaṇo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘saccaṃ kira bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’ti? ‘‘Evaṃ kho me, bho, hoti – ‘ahampi samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissāmī’’’ti.
‘‘ਮਾ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਨ ਅਰਹਤਿ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ। ਸਚੇ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਭੋਤੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਯਸੋ ਹਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਯਸੋ ਅਭਿવਡ੍ਢਿਸ੍ਸਤਿ। ਯਮ੍ਪਿ ਭੋਤੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਯਸੋ ਹਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਯਸੋ ਅਭਿવਡ੍ਢਿਸ੍ਸਤਿ , ਇਮਿਨਾਪਙ੍ਗੇਨ ਨ ਅਰਹਤਿ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ; ਸਮਣੋਤ੍વੇવ ਗੋਤਮੋ ਅਰਹਤਿ ਭવਨ੍ਤਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ।
‘‘Mā bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkami. Na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Sace bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissati, bhoto soṇadaṇḍassa yaso hāyissati, samaṇassa gotamassa yaso abhivaḍḍhissati. Yampi bhoto soṇadaṇḍassa yaso hāyissati, samaṇassa gotamassa yaso abhivaḍḍhissati , imināpaṅgena na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; samaṇotveva gotamo arahati bhavantaṃ soṇadaṇḍaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ, ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ। ਯਮ੍ਪਿ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ, ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ, ਇਮਿਨਾਪਙ੍ਗੇਨ ਨ ਅਰਹਤਿ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ; ਸਮਣੋਤ੍વੇવ ਗੋਤਮੋ ਅਰਹਤਿ ਭવਨ੍ਤਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ।
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo ubhato sujāto mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Yampi bhavaṃ soṇadaṇḍo ubhato sujāto mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, imināpaṅgena na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; samaṇotveva gotamo arahati bhavantaṃ soṇadaṇḍaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਅਡ੍ਢੋ ਮਹਦ੍ਧਨੋ ਮਹਾਭੋਗੋ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo aḍḍho mahaddhano mahābhogo…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਅਜ੍ਝਾਯਕੋ , ਮਨ੍ਤਧਰੋ, ਤਿਣ੍ਣਂ વੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾਨਂ ਸਾਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾਨਂ ਪਦਕੋ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ, ਲੋਕਾਯਤਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਅਨવਯੋ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo ajjhāyako , mantadharo, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo, lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਅਭਿਰੂਪੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਪਰਮਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਣ੍ਣੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਚ੍ਛਸੀ 5 ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī 6 akhuddāvakāso dassanāya…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸੀਲવਾ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo sīlavā vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਚੋ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਪੋਰਿਯਾ વਾਚਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾਯ ਅਨੇਲਗਲਾਯ 7 ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਪਨਿਯਾ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo kalyāṇavāco kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya 8 atthassa viññāpaniyā…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬਹੂਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯੋ ਤੀਣਿ ਮਾਣવਕਸਤਾਨਿ ਮਨ੍ਤੇ વਾਚੇਤਿ। ਬਹੂ ਖੋ ਪਨ ਨਾਨਾਦਿਸਾ ਨਾਨਾਜਨਪਦਾ ਮਾਣવਕਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਭੋਤੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਮਨ੍ਤਤ੍ਥਿਕਾ ਮਨ੍ਤੇ ਅਧਿਯਿਤੁਕਾਮਾ …ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo bahūnaṃ ācariyapācariyo tīṇi māṇavakasatāni mante vāceti. Bahū kho pana nānādisā nānājanapadā māṇavakā āgacchanti bhoto soṇadaṇḍassa santike mantatthikā mante adhiyitukāmā …pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਜਿਣ੍ਣੋ વੁਦ੍ਧੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ; ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਤਰੁਣੋ ਚੇવ ਤਰੁਣਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਚ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo jiṇṇo vuddho mahallako addhagato vayoanuppatto; samaṇo gotamo taruṇo ceva taruṇapabbajito ca…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਰਞ੍ਞੋ ਮਾਗਧਸ੍ਸ ਸੇਨਿਯਸ੍ਸ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ ਅਪਚਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ ਅਪਚਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo brāhmaṇassa pokkharasātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਚਮ੍ਪਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦਂ ਸਤਿਣਕਟ੍ਠੋਦਕਂ ਸਧਞ੍ਞਂ ਰਾਜਭੋਗ੍ਗਂ, ਰਞ੍ਞਾ ਮਾਗਧੇਨ ਸੇਨਿਯੇਨ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਰਾਜਦਾਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਯ੍ਯਂ। ਯਮ੍ਪਿ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਚਮ੍ਪਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦਂ ਸਤਿਣਕਟ੍ਠੋਦਕਂ ਸਧਞ੍ਞਂ ਰਾਜਭੋਗ੍ਗਂ, ਰਞ੍ਞਾ ਮਾਗਧੇਨ ਸੇਨਿਯੇਨ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਰਾਜਦਾਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਯ੍ਯਂ। ਇਮਿਨਾਪਙ੍ਗੇਨ ਨ ਅਰਹਤਿ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ; ਸਮਣੋਤ੍વੇવ ਗੋਤਮੋ ਅਰਹਤਿ ਭવਨ੍ਤਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo campaṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ, raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ, rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ. Yampi bhavaṃ soṇadaṇḍo campaṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ, raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ, rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ. Imināpaṅgena na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; samaṇotveva gotamo arahati bhavantaṃ soṇadaṇḍaṃ dassanāya upasaṅkamitu’’nti.
ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਕਥਾ
Buddhaguṇakathā
੩੦੪. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਏਤਦવੋਚ –
304. Evaṃ vutte, soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etadavoca –
‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭੋ, ਮਮਪਿ ਸੁਣਾਥ, ਯਥਾ ਮਯਮੇવ ਅਰਹਾਮ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ; ਨਤ੍વੇવ ਅਰਹਤਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ। ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ, ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ, ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ। ਯਮ੍ਪਿ ਭੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ, ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ, ਇਮਿਨਾਪਙ੍ਗੇਨ ਨ ਅਰਹਤਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ; ਅਥ ਖੋ ਮਯਮੇવ ਅਰਹਾਮ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ।
‘‘Tena hi, bho, mamapi suṇātha, yathā mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; natveva arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Samaṇo khalu, bho, gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā, akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Yampi bho samaṇo gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā, akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, imināpaṅgena na arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ ; atha kho mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਞਾਤਿਸਙ੍ਘਂ ਓਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo mahantaṃ ñātisaṅghaṃ ohāya pabbajito…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਪਹੂਤਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁવਣ੍ਣਂ ਓਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਭੂਮਿਗਤਞ੍ਚ વੇਹਾਸਟ੍ਠਂ ਚ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo pahūtaṃ hiraññasuvaṇṇaṃ ohāya pabbajito bhūmigatañca vehāsaṭṭhaṃ ca…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਦਹਰੋવ ਸਮਾਨੋ ਯੁવਾ ਸੁਸੁਕਾਲ਼ਕੇਸੋ ਭਦ੍ਰੇਨ ਯੋਬ੍ਬਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਠਮੇਨ વਯਸਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo daharova samāno yuvā susukāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਅਕਾਮਕਾਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖਾਨਂ ਰੁਦਨ੍ਤਾਨਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍વਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ વਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo akāmakānaṃ mātāpitūnaṃ assumukhānaṃ rudantānaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਅਭਿਰੂਪੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਪਰਮਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮવਣ੍ਣੀ, ਬ੍ਰਹ੍ਮવਚ੍ਛਸੀ, ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato, brahmavaṇṇī, brahmavacchasī, akhuddāvakāso dassanāya…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਸੀਲવਾ ਅਰਿਯਸੀਲੀ ਕੁਸਲਸੀਲੀ ਕੁਸਲਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo sīlavā ariyasīlī kusalasīlī kusalasīlena samannāgato…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਚੋ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਪੋਰਿਯਾ વਾਚਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾਯ ਅਨੇਲਗਲਾਯ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਪਨਿਯਾ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo kalyāṇavāco kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਬਹੂਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo bahūnaṃ ācariyapācariyo…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਖੀਣਕਾਮਰਾਗੋ વਿਗਤਚਾਪਲ੍ਲੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo khīṇakāmarāgo vigatacāpallo…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਕਮ੍ਮવਾਦੀ ਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਅਪਾਪਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਯ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo kammavādī kiriyavādī apāpapurekkhāro brahmaññāya pajāya…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਉਚ੍ਚਾ ਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਾ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo uccā kulā pabbajito asambhinnakhattiyakulā…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਅਡ੍ਢਾ ਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਮਹਦ੍ਧਨਾ ਮਹਾਭੋਗਾ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo aḍḍhā kulā pabbajito mahaddhanā mahābhogā…pe…
‘‘ਸਮਣਂ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮਂ ਤਿਰੋਰਟ੍ਠਾ ਤਿਰੋਜਨਪਦਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ tiroraṭṭhā tirojanapadā pañhaṃ pucchituṃ āgacchanti…pe…
‘‘ਸਮਣਂ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮਂ ਅਨੇਕਾਨਿ ਦੇવਤਾਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਾਣੇਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਾਨਿ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ anekāni devatāsahassāni pāṇehi saraṇaṃ gatāni…pe…
‘‘ਸਮਣਂ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’ ਤਿ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ ti…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi samannāgato…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਏਹਿਸ੍વਾਗਤવਾਦੀ ਸਖਿਲੋ ਸਮ੍ਮੋਦਕੋ ਅਬ੍ਭਾਕੁਟਿਕੋ ਉਤ੍ਤਾਨਮੁਖੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਸੀ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo ehisvāgatavādī sakhilo sammodako abbhākuṭiko uttānamukho pubbabhāsī…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਰਿਸਾਨਂ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ ਅਪਚਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo catunnaṃ parisānaṃ sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ਸਮਣੇ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੇ ਬਹੂ ਦੇવਾ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇe khalu, bho, gotame bahū devā ca manussā ca abhippasannā…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਯਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ વਾ ਨਿਗਮੇ વਾ ਪਟਿવਸਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ વਾ ਨਿਗਮੇ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ વਿਹੇਠੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo yasmiṃ gāme vā nigame vā paṭivasati, na tasmiṃ gāme vā nigame vā amanussā manusse viheṭhenti…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਸਙ੍ਘੀ ਗਣੀ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਪੁਥੁਤਿਤ੍ਥਕਰਾਨਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤਿ। ਯਥਾ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ, ਏਤੇਸਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਯਥਾ વਾ ਤਥਾ વਾ ਯਸੋ ਸਮੁਦਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਹੇવਂ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਯਸੋ ਸਮੁਦਾਗਤੋ। ਅਥ ਖੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਯਸੋ ਸਮੁਦਾਗਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo saṅghī gaṇī gaṇācariyo puthutitthakarānaṃ aggamakkhāyati. Yathā kho pana, bho, etesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ yathā vā tathā vā yaso samudāgacchati, na hevaṃ samaṇassa gotamassa yaso samudāgato. Atha kho anuttarāya vijjācaraṇasampadāya samaṇassa gotamassa yaso samudāgato…pe…
‘‘ਸਮਣਂ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮਂ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਸਪੁਤ੍ਤੋ ਸਭਰਿਯੋ ਸਪਰਿਸੋ ਸਾਮਚ੍ਚੋ ਪਾਣੇਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ rājā māgadho seniyo bimbisāro saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…
‘‘ਸਮਣਂ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮਂ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਸਪੁਤ੍ਤੋ ਸਭਰਿਯੋ ਸਪਰਿਸੋ ਸਾਮਚ੍ਚੋ ਪਾਣੇਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ rājā pasenadi kosalo saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…
‘‘ਸਮਣਂ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਸਪੁਤ੍ਤੋ ਸਭਰਿਯੋ ਸਪਰਿਸੋ ਸਾਮਚ੍ਚੋ ਪਾਣੇਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ brāhmaṇo pokkharasāti saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਰਞ੍ਞੋ ਮਾਗਧਸ੍ਸ ਸੇਨਿਯਸ੍ਸ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ ਅਪਚਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਰਞ੍ਞੋ ਪਸੇਨਦਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ ਅਪਚਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo rañño pasenadissa kosalassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ ਅਪਚਿਤੋ…ਪੇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo brāhmaṇassa pokkharasātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਚਮ੍ਪਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਚਮ੍ਪਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ। ਯੇ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ, ਕੇਚਿ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਾਮਖੇਤ੍ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਅਤਿਥੀ ਨੋ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਅਤਿਥੀ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹੇਹਿ ਸਕ੍ਕਾਤਬ੍ਬਾ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬਾ ਮਾਨੇਤਬ੍ਬਾ ਪੂਜੇਤਬ੍ਬਾ ਅਪਚੇਤਬ੍ਬਾ। ਯਮ੍ਪਿ, ਭੋ, ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਚਮ੍ਪਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਚਮ੍ਪਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ, ਅਤਿਥਿਮ੍ਹਾਕਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ; ਅਤਿਥਿ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹੇਹਿ ਸਕ੍ਕਾਤਬ੍ਬੋ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬੋ ਮਾਨੇਤਬ੍ਬੋ ਪੂਜੇਤਬ੍ਬੋ ਅਪਚੇਤਬ੍ਬੋ। ਇਮਿਨਾਪਙ੍ਗੇਨ ਨ ਅਰਹਤਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਮਯਮੇવ ਅਰਹਾਮ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ। ਏਤ੍ਤਕੇ ਖੋ ਅਹਂ, ਭੋ, ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣੇ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਮਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਏਤ੍ਤਕવਣ੍ਣੋ। ਅਪਰਿਮਾਣવਣ੍ਣੋ ਹਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿ।
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo campaṃ anuppatto, campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Ye kho pana, bho, keci samaṇā vā brāhmaṇā vā amhākaṃ gāmakhettaṃ āgacchanti atithī no te honti. Atithī kho panamhehi sakkātabbā garukātabbā mānetabbā pūjetabbā apacetabbā. Yampi, bho, samaṇo gotamo campaṃ anuppatto campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre, atithimhākaṃ samaṇo gotamo; atithi kho panamhehi sakkātabbo garukātabbo mānetabbo pūjetabbo apacetabbo. Imināpaṅgena na arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Atha kho mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Ettake kho ahaṃ, bho, tassa bhoto gotamassa vaṇṇe pariyāpuṇāmi, no ca kho so bhavaṃ gotamo ettakavaṇṇo. Aparimāṇavaṇṇo hi so bhavaṃ gotamo’’ti.
੩੦੫. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਯਥਾ ਖੋ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣੇ ਭਾਸਤਿ ਇਤੋ ਚੇਪਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਯੋਜਨਸਤੇ વਿਹਰਤਿ, ਅਲਮੇવ ਸਦ੍ਧੇਨ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੇਨ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਅਪਿ ਪੁਟੋਸੇਨਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭੋ, ਸਬ੍ਬੇવ ਮਯਂ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ।
305. Evaṃ vutte, te brāhmaṇā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘yathā kho bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇassa gotamassa vaṇṇe bhāsati ito cepi so bhavaṃ gotamo yojanasate viharati, alameva saddhena kulaputtena dassanāya upasaṅkamituṃ api puṭosenā’’ti. ‘‘Tena hi, bho, sabbeva mayaṃ samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissāmā’’ti.
ਸੋਣਦਣ੍ਡਪਰਿવਿਤਕ੍ਕੋ
Soṇadaṇḍaparivitakko
੩੦੬. ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਹਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਗਗ੍ਗਰਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਤਿਰੋવਨਸਣ੍ਡਗਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਚੇਤਸੋ ਪਰਿવਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ; ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਨ ਖੋ ਏਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਹੋ ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਨਾਮੇਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ , ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ, ਤੇਨ ਮਂ ਅਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ – ‘ਬਾਲੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ, ਨਾਸਕ੍ਖਿ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਯੋਨਿਸੋ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ, ਯਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਥ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਯਸੋ ਹਾਯੇਥ, ਭੋਗਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸੋਲਦ੍ਧਾ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹਾਕਂ ਭੋਗਾ। ਮਮਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਚਾਹਂ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯਂ; ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਨ ਖੋ ਏਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਹੋ ਏવਂ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਨਾਮੇਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਹੋ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ, ਤੇਨ ਮਂ ਅਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ – ‘ਬਾਲੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ, ਨਾਸਕ੍ਖਿ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ, ਯਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਥ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਯਸੋ ਹਾਯੇਥ, ਭੋਗਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸੋਲਦ੍ਧਾ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹਾਕਂ ਭੋਗਾ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਏવਂ ਸਮੀਪਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਦਿਸ੍વਾવ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਯ੍ਯਂ, ਤੇਨ ਮਂ ਅਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ – ‘ਬਾਲੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਮਾਨਥਦ੍ਧੋ ਭੀਤੋ ਚ, ਨੋ વਿਸਹਤਿ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ, ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਏવਂ ਸਮੀਪਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਦਿਸ੍વਾ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਨਿવਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ, ਯਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਥ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਯਸੋ ਹਾਯੇਥ, ਭੋਗਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ, ਯਸੋਲਦ੍ਧਾ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹਾਕਂ ਭੋਗਾ’’ਤਿ।
306. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo mahatā brāhmaṇagaṇena saddhiṃ yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkami. Atha kho soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa tirovanasaṇḍagatassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘ahañceva kho pana samaṇaṃ gotamaṃ pañhaṃ puccheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ pucchitabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa , pañho pucchitabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇaṃ gotamaṃ yoniso pañhaṃ pucchitu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Mamañceva kho pana samaṇo gotamo pañhaṃ puccheyya, tassa cāhaṃ pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ na ārādheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ byākātabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa, pañho byākātabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇassa gotamassa pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ ārādhetu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Ahañceva kho pana evaṃ samīpagato samāno adisvāva samaṇaṃ gotamaṃ nivatteyyaṃ, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto mānathaddho bhīto ca, no visahati samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ, kathañhi nāma evaṃ samīpagato samāno adisvā samaṇaṃ gotamaṃ nivattissatī’ti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ, yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā’’ti.
੩੦੭. ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕਾਪਿ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ; ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿਂਸੁ; ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ; ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ; ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਸਾવੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ; ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ।
307. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Campeyyakāpi kho brāhmaṇagahapatikā appekacce bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu; sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce nāmagottaṃ sāvetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce tuṇhībhūtā ekamantaṃ nisīdiṃsu.
੩੦੮. ਤਤ੍ਰਪਿ ਸੁਦਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏਤਦੇવ ਬਹੁਲਮਨੁવਿਤਕ੍ਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ; ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਨ ਖੋ ਏਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਹੋ ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਨਾਮੇਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ, ਤੇਨ ਮਂ ਅਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ – ‘ਬਾਲੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ, ਨਾਸਕ੍ਖਿ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਯੋਨਿਸੋ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ, ਯਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਥ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਯਸੋ ਹਾਯੇਥ, ਭੋਗਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸੋਲਦ੍ਧਾ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹਾਕਂ ਭੋਗਾ। ਮਮਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਚਾਹਂ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯਂ; ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਨ ਖੋ ਏਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਹੋ ਏવਂ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਨਾਮੇਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਹੋ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ, ਤੇਨ ਮਂ ਅਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ – ‘ਬਾਲੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ, ਨਾਸਕ੍ਖਿ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ, ਯਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਥ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਯਸੋ ਹਾਯੇਥ, ਭੋਗਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸੋਲਦ੍ਧਾ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹਾਕਂ ਭੋਗਾ। ਅਹੋ વਤ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਕੇ ਆਚਰਿਯਕੇ ਤੇવਿਜ੍ਜਕੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਅਦ੍ਧਾ વਤਸ੍ਸਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯਂ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨਾ’’ਤਿ।
308. Tatrapi sudaṃ soṇadaṇḍo brāhmaṇo etadeva bahulamanuvitakkento nisinno hoti – ‘‘ahañceva kho pana samaṇaṃ gotamaṃ pañhaṃ puccheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ pucchitabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa, pañho pucchitabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇaṃ gotamaṃ yoniso pañhaṃ pucchitu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Mamañceva kho pana samaṇo gotamo pañhaṃ puccheyya, tassa cāhaṃ pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ na ārādheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ byākātabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa, pañho byākātabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇassa gotamassa pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ ārādhetu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Aho vata maṃ samaṇo gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṃ puccheyya, addhā vatassāhaṃ cittaṃ ārādheyyaṃ pañhassa veyyākaraṇenā’’ti.
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ
Brāhmaṇapaññatti
੩੦੯. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋਪਰਿવਿਤਕ੍ਕਮਞ੍ਞਾਯ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘વਿਹਞ੍ਞਤਿ ਖੋ ਅਯਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਸਕੇ ਆਚਰਿਯਕੇ ਤੇવਿਜ੍ਜਕੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਤਿਹਿ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ?
309. Atha kho bhagavato soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa cetasā cetoparivitakkamaññāya etadahosi – ‘‘vihaññati kho ayaṃ soṇadaṇḍo brāhmaṇo sakena cittena. Yaṃnūnāhaṃ soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ sake ācariyake tevijjake pañhaṃ puccheyya’’nti. Atha kho bhagavā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘katihi pana, brāhmaṇa, aṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti?
੩੧੦. ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਯਂ વਤ ਨੋ ਅਹੋਸਿ ਇਚ੍ਛਿਤਂ, ਯਂ ਆਕਙ੍ਖਿਤਂ, ਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਯਂ ਅਭਿਪਤ੍ਥਿਤਂ – ‘ਅਹੋ વਤ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਕੇ ਆਚਰਿਯਕੇ ਤੇવਿਜ੍ਜਕੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਅਦ੍ਧਾ વਤਸ੍ਸਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯਂ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨਾ’ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਕੇ ਆਚਰਿਯਕੇ ਤੇવਿਜ੍ਜਕੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਅਦ੍ਧਾ વਤਸ੍ਸਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਸ੍ਸਾਮਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨਾ’’ਤਿ।
310. Atha kho soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa etadahosi – ‘‘yaṃ vata no ahosi icchitaṃ, yaṃ ākaṅkhitaṃ, yaṃ adhippetaṃ, yaṃ abhipatthitaṃ – ‘aho vata maṃ samaṇo gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṃ puccheyya, addhā vatassāhaṃ cittaṃ ārādheyyaṃ pañhassa veyyākaraṇenā’ti, tatra maṃ samaṇo gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṃ pucchati. Addhā vatassāhaṃ cittaṃ ārādhessāmi pañhassa veyyākaraṇenā’’ti.
੩੧੧. ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਬ੍ਭੁਨ੍ਨਾਮੇਤ੍વਾ ਕਾਯਂ ਅਨੁવਿਲੋਕੇਤ੍વਾ ਪਰਿਸਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਪਞ੍ਚਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਇਧ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ, ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ; ਅਜ੍ਝਾਯਕੋ ਹੋਤਿ ਮਨ੍ਤਧਰੋ ਤਿਣ੍ਣਂ વੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾਨਂ ਸਾਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾਨਂ ਪਦਕੋ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ ਲੋਕਾਯਤਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਅਨવਯੋ; ਅਭਿਰੂਪੋ ਹੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਪਰਮਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਣ੍ਣੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਚ੍ਛਸੀ ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯ; ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ; ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਹੋਤਿ ਮੇਧਾવੀ ਪਠਮੋ વਾ ਦੁਤਿਯੋ વਾ ਸੁਜਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ।
311. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo abbhunnāmetvā kāyaṃ anuviloketvā parisaṃ bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘pañcahi, bho gotama, aṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyya. Katamehi pañcahi? Idha, bho gotama, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; ajjhāyako hoti mantadharo tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo; abhirūpo hoti dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya; sīlavā hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho gotama, pañcahi aṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.
‘‘ਇਮੇਸਂ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ਠਪਯਿਤ੍વਾ ਚਤੂਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਂ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕਾ , ਭੋ ਗੋਤਮ। ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ વਣ੍ਣਂ ਠਪਯਾਮ। ਕਿਞ੍ਹਿ વਣ੍ਣੋ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ? ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ; ਅਜ੍ਝਾਯਕੋ ਚ ਹੋਤਿ ਮਨ੍ਤਧਰੋ ਚ ਤਿਣ੍ਣਂ વੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾਨਂ ਸਾਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾਨਂ ਪਦਕੋ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ ਲੋਕਾਯਤਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਅਨવਯੋ; ਸੀਲવਾ ਚ ਹੋਤਿ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ; ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਹੋਤਿ ਮੇਧਾવੀ ਪਠਮੋ વਾ ਦੁਤਿਯੋ વਾ ਸੁਜਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਭੋ ਗੋਤਮ ਚਤੂਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ।
‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, pañcannaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā catūhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Sakkā , bho gotama. Imesañhi, bho gotama, pañcannaṃ aṅgānaṃ vaṇṇaṃ ṭhapayāma. Kiñhi vaṇṇo karissati? Yato kho, bho gotama, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; ajjhāyako ca hoti mantadharo ca tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo; sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho bho gotama catūhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.
੩੧੨. ‘‘ਇਮੇਸਂ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ਠਪਯਿਤ੍વਾ ਤੀਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਂ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕਾ, ਭੋ ਗੋਤਮ। ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਮਨ੍ਤੇ ਠਪਯਾਮ। ਕਿਞ੍ਹਿ ਮਨ੍ਤਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ? ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ; ਸੀਲવਾ ਚ ਹੋਤਿ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ; ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਹੋਤਿ ਮੇਧਾવੀ ਪਠਮੋ વਾ ਦੁਤਿਯੋ વਾ ਸੁਜਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਤੀਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ।
312. ‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, catunnaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā tīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Sakkā, bho gotama. Imesañhi, bho gotama, catunnaṃ aṅgānaṃ mante ṭhapayāma. Kiñhi mantā karissanti? Yato kho, bho gotama, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho gotama, tīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.
‘‘ਇਮੇਸਂ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ਠਪਯਿਤ੍વਾ ਦ੍વੀਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਂ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕਾ, ਭੋ ਗੋਤਮ। ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਜਾਤਿਂ ਠਪਯਾਮ। ਕਿਞ੍ਹਿ ਜਾਤਿ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ? ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ; ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਹੋਤਿ ਮੇਧਾવੀ ਪਠਮੋ વਾ ਦੁਤਿਯੋ વਾ ਸੁਜਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਦ੍વੀਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ।
‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, tiṇṇaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā dvīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Sakkā, bho gotama. Imesañhi, bho gotama, tiṇṇaṃ aṅgānaṃ jātiṃ ṭhapayāma. Kiñhi jāti karissati? Yato kho, bho gotama, brāhmaṇo sīlavā hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho gotama, dvīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.
੩੧੩. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਮਾ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਏવਂ ਅવਚ, ਮਾ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਏવਂ ਅવਚ। ਅਪવਦਤੇવ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ વਣ੍ਣਂ, ਅਪવਦਤਿ ਮਨ੍ਤੇ, ਅਪવਦਤਿ ਜਾਤਿਂ ਏਕਂਸੇਨ। ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਸ੍ਸੇવ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਾਦਂ ਅਨੁਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ।
313. Evaṃ vutte, te brāhmaṇā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘mā bhavaṃ soṇadaṇḍo evaṃ avaca, mā bhavaṃ soṇadaṇḍo evaṃ avaca. Apavadateva bhavaṃ soṇadaṇḍo vaṇṇaṃ, apavadati mante, apavadati jātiṃ ekaṃsena. Bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇasseva gotamassa vādaṃ anupakkhandatī’’ti.
੩੧੪. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਚੇ ਖੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੋ ਚ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਅਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਚ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਚ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਨ ਚ ਪਹੋਤਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤવ੍ਹੋ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ। ਸਚੇ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਚ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਚ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਪਹੋਤਿ ਚ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੂ’’ਤਿ।
314. Atha kho bhagavā te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘sace kho tumhākaṃ brāhmaṇānaṃ evaṃ hoti – ‘appassuto ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, akalyāṇavākkaraṇo ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, duppañño ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, na ca pahoti soṇadaṇḍo brāhmaṇo samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’nti, tiṭṭhatu soṇadaṇḍo brāhmaṇo, tumhe mayā saddhiṃ mantavho asmiṃ vacane. Sace pana tumhākaṃ brāhmaṇānaṃ evaṃ hoti – ‘bahussuto ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, kalyāṇavākkaraṇo ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, paṇḍito ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, pahoti ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’nti, tiṭṭhatha tumhe, soṇadaṇḍo brāhmaṇo mayā saddhiṃ paṭimantetū’’ti.
੩੧੫. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਤੁਣ੍ਹੀ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਹੋਤੁ, ਅਹਮੇવ ਤੇਸਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਪਟਿવਚਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਾ ਭવਨ੍ਤੋ ਏવਂ ਅવਚੁਤ੍ਥ, ਮਾ ਭવਨ੍ਤੋ ਏવਂ ਅવਚੁਤ੍ਥ – ‘ਅਪવਦਤੇવ ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ વਣ੍ਣਂ, ਅਪવਦਤਿ ਮਨ੍ਤੇ, ਅਪવਦਤਿ ਜਾਤਿਂ ਏਕਂਸੇਨ। ਭવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਸਮਣਸ੍ਸੇવ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਾਦਂ ਅਨੁਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ। ਨਾਹਂ, ਭੋ, ਅਪવਦਾਮਿ વਣ੍ਣਂ વਾ ਮਨ੍ਤੇ વਾ ਜਾਤਿਂ વਾ’’ਤਿ।
315. Evaṃ vutte, soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo, tuṇhī bhavaṃ gotamo hotu, ahameva tesaṃ sahadhammena paṭivacanaṃ karissāmī’’ti. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘mā bhavanto evaṃ avacuttha, mā bhavanto evaṃ avacuttha – ‘apavadateva bhavaṃ soṇadaṇḍo vaṇṇaṃ, apavadati mante, apavadati jātiṃ ekaṃsena. Bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇasseva gotamassa vādaṃ anupakkhandatī’ti. Nāhaṃ, bho, apavadāmi vaṇṇaṃ vā mante vā jātiṃ vā’’ti.
੩੧੬. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ ਅਙ੍ਗਕੋ ਨਾਮ ਮਾਣવਕੋ ਤਸ੍ਸਂ ਪਰਿਸਾਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨੋ ਭੋਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਅਙ੍ਗਕਂ ਮਾਣવਕਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭੋ’’। ‘‘ਅਙ੍ਗਕੋ ਖੋ, ਭੋ, ਮਾਣવਕੋ ਅਭਿਰੂਪੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਪਰਮਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਣ੍ਣੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਚ੍ਛਸੀ ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਨਾਸ੍ਸ ਇਮਿਸ੍ਸਂ ਪਰਿਸਾਯਂ ਸਮਸਮੋ ਅਤ੍ਥਿ વਣ੍ਣੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ। ਅਙ੍ਗਕੋ ਖੋ ਮਾਣવਕੋ ਅਜ੍ਝਾਯਕੋ ਮਨ੍ਤਧਰੋ, ਤਿਣ੍ਣਂ વੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾਨਂ ਸਾਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾਨਂ ਪਦਕੋ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ ਲੋਕਾਯਤਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਅਨવਯੋ। ਅਹਮਸ੍ਸ ਮਨ੍ਤੇ વਾਚੇਤਾ। ਅਙ੍ਗਕੋ ਖੋ ਮਾਣવਕੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨ। ਅਹਮਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਜਾਨਾਮਿ। ਅਙ੍ਗਕੋ ਖੋ ਮਾਣવਕੋ ਪਾਣਮ੍ਪਿ ਹਨੇਯ੍ਯ, ਅਦਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਆਦਿਯੇਯ੍ਯ , ਪਰਦਾਰਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਮੁਸਾવਾਦਮ੍ਪਿ ਭਣੇਯ੍ਯ, ਮਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਪਿવੇਯ੍ਯ, ਏਤ੍ਥ ਦਾਨਿ, ਭੋ, ਕਿਂ વਣ੍ਣੋ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਮਨ੍ਤਾ, ਕਿਂ ਜਾਤਿ? ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੀਲવਾ ਚ ਹੋਤਿ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਹੋਤਿ ਮੇਧਾવੀ ਪਠਮੋ વਾ ਦੁਤਿਯੋ વਾ ਸੁਜਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭੋ, ਦ੍વੀਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ।
316. Tena kho pana samayena soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa bhāgineyyo aṅgako nāma māṇavako tassaṃ parisāyaṃ nisinno hoti. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘passanti no bhonto imaṃ aṅgakaṃ māṇavakaṃ amhākaṃ bhāgineyya’’nti? ‘‘Evaṃ, bho’’. ‘‘Aṅgako kho, bho, māṇavako abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya, nāssa imissaṃ parisāyaṃ samasamo atthi vaṇṇena ṭhapetvā samaṇaṃ gotamaṃ. Aṅgako kho māṇavako ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo. Ahamassa mante vācetā. Aṅgako kho māṇavako ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Ahamassa mātāpitaro jānāmi. Aṅgako kho māṇavako pāṇampi haneyya, adinnampi ādiyeyya , paradārampi gaccheyya, musāvādampi bhaṇeyya, majjampi piveyya, ettha dāni, bho, kiṃ vaṇṇo karissati, kiṃ mantā, kiṃ jāti? Yato kho, bho, brāhmaṇo sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato, paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho, dvīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.
ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਕਥਾ
Sīlapaññākathā
੩੧੭. ‘‘ਇਮੇਸਂ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ਠਪਯਿਤ੍વਾ ਏਕੇਨ ਅਙ੍ਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਂ; ‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਚ વਦਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਨ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ। ਸੀਲਪਰਿਧੋਤਾ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਞ੍ਞਾ; ਪਞ੍ਞਾਪਰਿਧੋਤਂ ਸੀਲਂ। ਯਤ੍ਥ ਸੀਲਂ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ, ਯਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਤਤ੍ਥ ਸੀਲਂ। ਸੀਲવਤੋ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਞ੍ਞવਤੋ ਸੀਲਂ। ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਹਤ੍ਥੇਨ વਾ ਹਤ੍ਥਂ ਧੋવੇਯ੍ਯ, ਪਾਦੇਨ વਾ ਪਾਦਂ ਧੋવੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸੀਲਪਰਿਧੋਤਾ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਞ੍ਞਾਪਰਿਧੋਤਂ ਸੀਲਂ। ਯਤ੍ਥ ਸੀਲਂ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ, ਯਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਤਤ੍ਥ ਸੀਲਂ। ਸੀਲવਤੋ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਞ੍ਞવਤੋ ਸੀਲਂ। ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਮੇਤਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਮੇਤਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸੀਲਪਰਿਧੋਤਾ ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਞਾ, ਪਞ੍ਞਾਪਰਿਧੋਤਂ ਸੀਲਂ। ਯਤ੍ਥ ਸੀਲਂ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ, ਯਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਤਤ੍ਥ ਸੀਲਂ। ਸੀਲવਤੋ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਞ੍ਞવਤੋ ਸੀਲਂ। ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਹਤ੍ਥੇਨ વਾ ਹਤ੍ਥਂ ਧੋવੇਯ੍ਯ, ਪਾਦੇਨ વਾ ਪਾਦਂ ਧੋવੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸੀਲਪਰਿਧੋਤਾ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਞ੍ਞਾਪਰਿਧੋਤਂ ਸੀਲਂ। ਯਤ੍ਥ ਸੀਲਂ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ, ਯਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਤਤ੍ਥ ਸੀਲਂ। ਸੀਲવਤੋ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਞ੍ਞવਤੋ ਸੀਲਂ। ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤਿ ।
317. ‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, dvinnaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā ekena aṅgena samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama. Sīlaparidhotā hi, bho gotama, paññā; paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyati. Seyyathāpi, bho gotama, hatthena vā hatthaṃ dhoveyya, pādena vā pādaṃ dhoveyya; evameva kho, bho gotama, sīlaparidhotā paññā, paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyatī’’ti. ‘‘Evametaṃ, brāhmaṇa, evametaṃ, brāhmaṇa, sīlaparidhotā hi, brāhmaṇa, paññā, paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyati. Seyyathāpi, brāhmaṇa, hatthena vā hatthaṃ dhoveyya, pādena vā pādaṃ dhoveyya; evameva kho, brāhmaṇa, sīlaparidhotā paññā, paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyati .
੩੧੮. ‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸੀਲਂ? ਕਤਮਾ ਸਾ ਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤ੍ਤਕਪਰਮਾવ ਮਯਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ। ਸਾਧੁ વਤ ਭવਨ੍ਤਂਯੇવ ਗੋਤਮਂ ਪਟਿਭਾਤੁ ਏਤਸ੍ਸ ਭਾਸਿਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸੁਣੋਹਿ; ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿਕਰੋਹਿ; ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭੋ’’ਤਿ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਧ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ…ਪੇ॰… (ਯਥਾ ੧੯੦-੨੧੨ ਅਨੁਚ੍ਛੇਦੇਸੁ ਤਥਾ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ)। ਏવਂ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ ਤਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸੀਲਂ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ, ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ। ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ…ਪੇ॰… ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਯਂ ਖੋ ਸਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿ।
318. ‘‘Katamaṃ pana taṃ, brāhmaṇa, sīlaṃ? Katamā sā paññā’’ti? ‘‘Ettakaparamāva mayaṃ, bho gotama, etasmiṃ atthe. Sādhu vata bhavantaṃyeva gotamaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho’’ti. ‘‘Tena hi, brāhmaṇa, suṇohi; sādhukaṃ manasikarohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca – ‘‘idha, brāhmaṇa, tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho…pe… (yathā 190-212 anucchedesu tathā vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, brāhmaṇa, bhikkhu sīlasampanno hoti. Idaṃ kho taṃ, brāhmaṇa, sīlaṃ…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati, abhininnāmeti. Idampissa hoti paññāya…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti, idampissa hoti paññāya ayaṃ kho sā, brāhmaṇa, paññā’’ti.
ਸੋਣਦਣ੍ਡਉਪਾਸਕਤ੍ਤਪਟਿવੇਦਨਾ
Soṇadaṇḍaupāsakattapaṭivedanā
੩੧੯. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ , ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ । ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਾ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ વਾ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ, ‘ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਰੂਪਾਨਿ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’ਤਿ; ਏવਮੇવਂ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਸਾਹਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤਂ । ਅਧਿવਾਸੇਤੁ ਚ ਮੇ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਸ੍વਾਤਨਾਯ ਭਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨਾ’’ਤਿ। ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਭਗવਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨ।
319. Evaṃ vutte, soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ , bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama . Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gataṃ . Adhivāsetu ca me bhavaṃ gotamo svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
੩੨੦. ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਤੋ ਅਧਿવਾਸਨਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਸਕੇ ਨਿવੇਸਨੇ ਪਣੀਤਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਂ ਪਟਿਯਾਦਾਪੇਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਕਾਲਂ ਆਰੋਚਾਪੇਸਿ – ‘‘ਕਾਲੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਭਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਯੇਨ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਨਿવੇਸਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਸਹਤ੍ਥਾ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸਿ ਸਮ੍ਪવਾਰੇਸਿ।
320. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bho gotama, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya saddhiṃ bhikkhusaṅghena yena soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi.
੩੨੧. ਅਥ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਭੁਤ੍ਤਾવਿਂ ਓਨੀਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਨੀਚਂ ਆਸਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਰਿਸਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਆਸਨਾ વੁਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਤੇਨ ਮਂ ਸਾ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ। ਯਂ ਖੋ ਪਨ ਸਾ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ, ਯਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਥ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਯਸੋ ਹਾਯੇਥ, ਭੋਗਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸੋਲਦ੍ਧਾ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹਾਕਂ ਭੋਗਾ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਰਿਸਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਂ, ਆਸਨਾ ਮੇ ਤਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਂ ਧਾਰੇਤੁ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਰਿਸਗਤੋ ਸਮਾਨੋ વੇਠਨਂ ਓਮੁਞ੍ਚੇਯ੍ਯਂ, ਸਿਰਸਾ ਮੇ ਤਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਭਿવਾਦਨਂ ਧਾਰੇਤੁ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਯਾਨਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਯਾਨਾ ਪਚ੍ਚੋਰੋਹਿਤ੍વਾ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਤੇਨ ਮਂ ਸਾ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ। ਯਂ ਖੋ ਪਨ ਸਾ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ, ਯਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਥ, ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਯਸੋ ਹਾਯੇਥ, ਭੋਗਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸੋਲਦ੍ਧਾ ਖੋ ਪਨਮ੍ਹਾਕਂ ਭੋਗਾ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਯਾਨਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਪਤੋਦਲਟ੍ਠਿਂ ਅਬ੍ਭੁਨ੍ਨਾਮੇਯ੍ਯਂ, ਯਾਨਾ ਮੇ ਤਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਪਚ੍ਚੋਰੋਹਨਂ ਧਾਰੇਤੁ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਯਾਨਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਛਤ੍ਤਂ ਅਪਨਾਮੇਯ੍ਯਂ, ਸਿਰਸਾ ਮੇ ਤਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਭਿવਾਦਨਂ ਧਾਰੇਤੂ’’ਤਿ।
321. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahañceva kho pana, bho gotama, parisagato samāno āsanā vuṭṭhahitvā bhavantaṃ gotamaṃ abhivādeyyaṃ, tena maṃ sā parisā paribhaveyya. Yaṃ kho pana sā parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Ahañceva kho pana, bho gotama, parisagato samāno añjaliṃ paggaṇheyyaṃ, āsanā me taṃ bhavaṃ gotamo paccuṭṭhānaṃ dhāretu. Ahañceva kho pana, bho gotama, parisagato samāno veṭhanaṃ omuñceyyaṃ, sirasā me taṃ bhavaṃ gotamo abhivādanaṃ dhāretu. Ahañceva kho pana, bho gotama, yānagato samāno yānā paccorohitvā bhavantaṃ gotamaṃ abhivādeyyaṃ, tena maṃ sā parisā paribhaveyya. Yaṃ kho pana sā parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha, yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Ahañceva kho pana, bho gotama, yānagato samāno patodalaṭṭhiṃ abbhunnāmeyyaṃ, yānā me taṃ bhavaṃ gotamo paccorohanaṃ dhāretu. Ahañceva kho pana, bho gotama, yānagato samāno chattaṃ apanāmeyyaṃ, sirasā me taṃ bhavaṃ gotamo abhivādanaṃ dhāretū’’ti.
੩੨੨. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਸਮਾਦਪੇਤ੍વਾ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮੀਤਿ।
322. Atha kho bhagavā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti.
ਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Soṇadaṇḍasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Soṇadaṇḍasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੪. ਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Soṇadaṇḍasuttavaṇṇanā