Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
၅. စမ္မက္ခန္ဓကော
5. Cammakkhandhako
သောဏကောဠိဝိသကထာဒိဝဏ္ဏနာ
Soṇakoḷivisakathādivaṇṇanā
၂၄၂. စမ္မက္ခန္ဓကေ ဥဏ္ဏပာဝာရဏန္တိ ဥဘတော လောမာနိ ဥဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကတံ ဥဏ္ဏမယံ ပာဝာရဏံ, ဥဘတော ကပ္ပာသပိစုံ ဥဋ္ဌာပေတ္ဝာ ဝီတပာဝာရောပိ အတ္ထိ, တတော နိဝတ္တနတ္ထံ ‘‘ဥဏ္ဏပာဝာရဏ’’န္တိ ဝုတ္တံ။
242. Cammakkhandhake uṇṇapāvāraṇanti ubhato lomāni uṭṭhāpetvā kataṃ uṇṇamayaṃ pāvāraṇaṃ, ubhato kappāsapicuṃ uṭṭhāpetvā vītapāvāropi atthi, tato nivattanatthaṃ ‘‘uṇṇapāvāraṇa’’nti vuttaṃ.
အဍ္ဎစန္ဒပာသာဏေတိ သောပာနမူလေ ဥပဍ္ဎံ အန္တော ပဝေသေတ္ဝာ ဌပိတေ အဍ္ဎပာသာဏေ။ ပာဠိယံ ဝိဟာရပစ္ဆာယာယန္တိ ဝိဟာရပစ္စန္တေ ဆာယာယ, ဝိဟာရသ္သ ဝဍ္ဎမာနစ္ဆာယာယန္တိပိ ဝဒန္တိ။
Aḍḍhacandapāsāṇeti sopānamūle upaḍḍhaṃ anto pavesetvā ṭhapite aḍḍhapāsāṇe. Pāḷiyaṃ vihārapacchāyāyanti vihārapaccante chāyāya, vihārassa vaḍḍhamānacchāyāyantipi vadanti.
၂၄၃. ဘောဂာတိ ဥပယောဂတ္ထေ ပစ္စတ္တဝစနံ။ အစ္စာယတာတိ အတိအာယတာ ခရမုစ္ဆနာ။ သရဝတီတိ မဓုရသရသံယုတ္တာ။ အတိသိထိလာ မန္ဒမုစ္ဆနာ။ ဝီရိယသမထန္တိ ဝီရိယသမ္ပယုတ္တသမထံ။ တတ္ထ စ နိမိတ္တံ ဂဏ္ဟာဟီတိ တသ္မိဉ္စ သမဘာဝေ သတိ ယံ အာဒာသေ မုခနိမိတ္တံ ဝိယ နိမိတ္တံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, တံ သမထနိမိတ္တံ, ဝိပသ္သနာနိမိတ္တံ, မဂ္ဂနိမိတ္တံ, ဖလနိမိတ္တဉ္စ ဂဏ္ဟာဟိ နိဗ္ဗတ္တေဟီတိ, ဧဝမသ္သ အရဟတ္တပရိယောသာနံ ကမ္မဋ္ဌာနံ ကထိတံ။
243.Bhogāti upayogatthe paccattavacanaṃ. Accāyatāti atiāyatā kharamucchanā. Saravatīti madhurasarasaṃyuttā. Atisithilā mandamucchanā. Vīriyasamathanti vīriyasampayuttasamathaṃ. Tattha ca nimittaṃ gaṇhāhīti tasmiñca samabhāve sati yaṃ ādāse mukhanimittaṃ viya nimittaṃ uppajjati, taṃ samathanimittaṃ, vipassanānimittaṃ, magganimittaṃ, phalanimittañca gaṇhāhi nibbattehīti, evamassa arahattapariyosānaṃ kammaṭṭhānaṃ kathitaṃ.
၂၄၄. ဆဌာနာနီတိ ဆ ကာရဏာနိ။ အဓိမုတ္တောတိ ပဋိဝိဇ္ဈိတ္ဝာ ဌိတော။ နေက္ခမ္မာဓိမုတ္တောတိအာဒိ သဗ္ဗံ အရဟတ္တဝသေန ဝုတ္တံ။ အရဟတ္တဉ္ဟိ သဗ္ဗကိလေသေဟိ နိက္ခန္တတ္တာ နေက္ခမ္မံ, တေဟေဝ စ ပဝိဝိတ္တတ္တာ ပဝိဝေကော, ဗ္ယာပဇ္ဇာဘာဝတော အဗ္ယာပဇ္ဇံ, ဥပာဒာနသ္သ ခယန္တေ ဥပ္ပန္နတ္တာ ဥပာဒာနက္ခယော, တဏ္ဟက္ခယန္တေ ဥပ္ပန္နတ္တာ တဏ္ဟက္ခယော, သမ္မောဟာဘာဝတော အသမ္မောဟောတိ စ ဝုစ္စတိ။
244.Chaṭhānānīti cha kāraṇāni. Adhimuttoti paṭivijjhitvā ṭhito. Nekkhammādhimuttotiādi sabbaṃ arahattavasena vuttaṃ. Arahattañhi sabbakilesehi nikkhantattā nekkhammaṃ, teheva ca pavivittattā paviveko, byāpajjābhāvato abyāpajjaṃ, upādānassa khayante uppannattā upādānakkhayo, taṇhakkhayante uppannattā taṇhakkhayo, sammohābhāvato asammohoti ca vuccati.
ကေဝလံ သဒ္ဓာမတ္တကန္တိ ကေဝလံ ပဋိဝေဓပညာယ အသမ္မိသ္သံ သဒ္ဓာမတ္တကံ။ ပဋိစယန္တိ ပုနပ္ပုနံ ကရဏေန ဝဍ္ဎိံ။ ဝီတရာဂတ္တာတိ မဂ္ဂပဋိဝေဓေန ရာဂသ္သ ဝိဂတတ္တာ ဧဝ နေက္ခမ္မသင္ခာတံ အရဟတ္တံ ပဋိဝိဇ္ဈိတ္ဝာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဌိတော ဟောတိ။ သေသပဒေသုပိ ဧသေဝ နယော။ ပဝိဝေကာဓိမုတ္တောတိ ‘‘ပဝိဝေကေ အဓိမုတ္တော အဟ’’န္တိ ဧဝံ အရဟတ္တံ ဗ္ယာကရောတီတိ အတ္ထော။
Kevalaṃ saddhāmattakanti kevalaṃ paṭivedhapaññāya asammissaṃ saddhāmattakaṃ. Paṭicayanti punappunaṃ karaṇena vaḍḍhiṃ. Vītarāgattāti maggapaṭivedhena rāgassa vigatattā eva nekkhammasaṅkhātaṃ arahattaṃ paṭivijjhitvā sacchikatvā ṭhito hoti. Sesapadesupi eseva nayo. Pavivekādhimuttoti ‘‘paviveke adhimutto aha’’nti evaṃ arahattaṃ byākarotīti attho.
သီလဗ္ဗတပရာမာသန္တိ သီလဉ္စ ဝတဉ္စ ပရာမသိတ္ဝာ ဂဟိတဂ္ဂဟဏမတ္တံ။ သာရတော ပစ္စာဂစ္ဆန္တောတိ သာရဘာဝေန ဇာနန္တော။ အဗ္ယာပဇ္ဇာဓိမုတ္တောတိ အဗ္ယာပဇ္ဇံ အရဟတ္တံ ဗ္ယာကရောတိ။
Sīlabbataparāmāsanti sīlañca vatañca parāmasitvā gahitaggahaṇamattaṃ. Sārato paccāgacchantoti sārabhāvena jānanto. Abyāpajjādhimuttoti abyāpajjaṃ arahattaṃ byākaroti.
အမိသ္သီကတန္တိ အမိသ္သကတံ။ ကိလေသာ ဟိ အာရမ္မဏေန သဒ္ဓိံ စိတ္တံ မိသ္သံ ကရောန္တိ, တေသံ အဘာဝာ အမိသ္သီကတံ။ ဘုသာ ဝာတဝုဋ္ဌီတိ ဗလဝဝာတက္ခန္ဓော။
Amissīkatanti amissakataṃ. Kilesā hi ārammaṇena saddhiṃ cittaṃ missaṃ karonti, tesaṃ abhāvā amissīkataṃ. Bhusā vātavuṭṭhīti balavavātakkhandho.
ဥပာဒာနက္ခယသ္သ စာတိ ဥပယောဂတ္ထေ သာမိဝစနံ။ ဒိသ္ဝာ အာယတနုပ္ပာဒန္တိ စက္ခာဒိအာယတနာနံ ဥပ္ပာဒဉ္စ ဝယဉ္စ ဒိသ္ဝာ။ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတီတိ ဣမာယ ဝိပသ္သနာပဋိပတ္တိယာ ဖလသမာပတ္တိဝသေန စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။
Upādānakkhayassa cāti upayogatthe sāmivacanaṃ. Disvā āyatanuppādanti cakkhādiāyatanānaṃ uppādañca vayañca disvā. Cittaṃ vimuccatīti imāya vipassanāpaṭipattiyā phalasamāpattivasena cittaṃ vimuccati.
သောဏကောဠိဝိသကထာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Soṇakoḷivisakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi / ၁၄၇. သောဏကောဠိဝိသဝတ္ထု • 147. Soṇakoḷivisavatthu
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā
သောဏကောဠိဝိသဝတ္ထုကထာ • Soṇakoḷivisavatthukathā
သောဏသ္သ ပဗ္ဗဇ္ဇာကထာ • Soṇassa pabbajjākathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
သောဏကောဠိဝိသဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
သောဏသ္သ ပဗ္ဗဇ္ဇာကထာဝဏ္ဏနာ • Soṇassa pabbajjākathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā
သောဏကောဠိဝိသဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
သောဏသ္သပဗ္ဗဇ္ဇာကထာဝဏ္ဏနာ • Soṇassapabbajjākathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁၄၇. သောဏကောဠိဝိသဝတ္ထုကထာ • 147. Soṇakoḷivisavatthukathā