Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
੫. ਚਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਕੋ
5. Cammakkhandhako
ਸੋਣਕੋਲ਼ਿવਿਸਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
Soṇakoḷivisakathādivaṇṇanā
੨੪੨. ਚਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਉਣ੍ਣਪਾવਾਰਣਨ੍ਤਿ ਉਭਤੋ ਲੋਮਾਨਿ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਕਤਂ ਉਣ੍ਣਮਯਂ ਪਾવਾਰਣਂ, ਉਭਤੋ ਕਪ੍ਪਾਸਪਿਚੁਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ વੀਤਪਾવਾਰੋਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤੋ ਨਿવਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਉਣ੍ਣਪਾવਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
242. Cammakkhandhake uṇṇapāvāraṇanti ubhato lomāni uṭṭhāpetvā kataṃ uṇṇamayaṃ pāvāraṇaṃ, ubhato kappāsapicuṃ uṭṭhāpetvā vītapāvāropi atthi, tato nivattanatthaṃ ‘‘uṇṇapāvāraṇa’’nti vuttaṃ.
ਅਡ੍ਢਚਨ੍ਦਪਾਸਾਣੇਤਿ ਸੋਪਾਨਮੂਲੇ ਉਪਡ੍ਢਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤੇ ਅਡ੍ਢਪਾਸਾਣੇ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ વਿਹਾਰਪਚ੍ਛਾਯਾਯਨ੍ਤਿ વਿਹਾਰਪਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਛਾਯਾਯ, વਿਹਾਰਸ੍ਸ વਡ੍ਢਮਾਨਚ੍ਛਾਯਾਯਨ੍ਤਿਪਿ વਦਨ੍ਤਿ।
Aḍḍhacandapāsāṇeti sopānamūle upaḍḍhaṃ anto pavesetvā ṭhapite aḍḍhapāsāṇe. Pāḷiyaṃ vihārapacchāyāyanti vihārapaccante chāyāya, vihārassa vaḍḍhamānacchāyāyantipi vadanti.
੨੪੩. ਭੋਗਾਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤવਚਨਂ। ਅਚ੍ਚਾਯਤਾਤਿ ਅਤਿਆਯਤਾ ਖਰਮੁਚ੍ਛਨਾ। ਸਰવਤੀਤਿ ਮਧੁਰਸਰਸਂਯੁਤ੍ਤਾ। ਅਤਿਸਿਥਿਲਾ ਮਨ੍ਦਮੁਚ੍ਛਨਾ। વੀਰਿਯਸਮਥਨ੍ਤਿ વੀਰਿਯਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਸਮਥਂ। ਤਤ੍ਥ ਚ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸਮਭਾવੇ ਸਤਿ ਯਂ ਆਦਾਸੇ ਮੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਂ વਿਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, વਿਪਸ੍ਸਨਾਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਮਗ੍ਗਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਫਲਨਿਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਗਣ੍ਹਾਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਹੀਤਿ, ਏવਮਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਿਤਂ।
243.Bhogāti upayogatthe paccattavacanaṃ. Accāyatāti atiāyatā kharamucchanā. Saravatīti madhurasarasaṃyuttā. Atisithilā mandamucchanā. Vīriyasamathanti vīriyasampayuttasamathaṃ. Tattha ca nimittaṃ gaṇhāhīti tasmiñca samabhāve sati yaṃ ādāse mukhanimittaṃ viya nimittaṃ uppajjati, taṃ samathanimittaṃ, vipassanānimittaṃ, magganimittaṃ, phalanimittañca gaṇhāhi nibbattehīti, evamassa arahattapariyosānaṃ kammaṭṭhānaṃ kathitaṃ.
੨੪੪. ਛਠਾਨਾਨੀਤਿ ਛ ਕਾਰਣਾਨਿ। ਅਧਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ। ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਅਰਹਤ੍ਤવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਰਹਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ, ਤੇਹੇવ ਚ ਪવਿવਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪવਿવੇਕੋ, ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਾਭਾવਤੋ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਂ, ਉਪਾਦਾਨਸ੍ਸ ਖਯਨ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਯੋ, ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯਨ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯੋ, ਸਮ੍ਮੋਹਾਭਾવਤੋ ਅਸਮ੍ਮੋਹੋਤਿ ਚ વੁਚ੍ਚਤਿ।
244.Chaṭhānānīti cha kāraṇāni. Adhimuttoti paṭivijjhitvā ṭhito. Nekkhammādhimuttotiādi sabbaṃ arahattavasena vuttaṃ. Arahattañhi sabbakilesehi nikkhantattā nekkhammaṃ, teheva ca pavivittattā paviveko, byāpajjābhāvato abyāpajjaṃ, upādānassa khayante uppannattā upādānakkhayo, taṇhakkhayante uppannattā taṇhakkhayo, sammohābhāvato asammohoti ca vuccati.
ਕੇવਲਂ ਸਦ੍ਧਾਮਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਕੇવਲਂ ਪਟਿવੇਧਪਞ੍ਞਾਯ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਸਦ੍ਧਾਮਤ੍ਤਕਂ। ਪਟਿਚਯਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਰਣੇਨ વਡ੍ਢਿਂ। વੀਤਰਾਗਤ੍ਤਾਤਿ ਮਗ੍ਗਪਟਿવੇਧੇਨ ਰਾਗਸ੍ਸ વਿਗਤਤ੍ਤਾ ਏવ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਪવਿવੇਕਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਪવਿવੇਕੇ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Kevalaṃ saddhāmattakanti kevalaṃ paṭivedhapaññāya asammissaṃ saddhāmattakaṃ. Paṭicayanti punappunaṃ karaṇena vaḍḍhiṃ. Vītarāgattāti maggapaṭivedhena rāgassa vigatattā eva nekkhammasaṅkhātaṃ arahattaṃ paṭivijjhitvā sacchikatvā ṭhito hoti. Sesapadesupi eseva nayo. Pavivekādhimuttoti ‘‘paviveke adhimutto aha’’nti evaṃ arahattaṃ byākarotīti attho.
ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਨ੍ਤਿ ਸੀਲਞ੍ਚ વਤਞ੍ਚ ਪਰਾਮਸਿਤ੍વਾ ਗਹਿਤਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤਂ। ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਤਿ ਸਾਰਭਾવੇਨ ਜਾਨਨ੍ਤੋ। ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ।
Sīlabbataparāmāsanti sīlañca vatañca parāmasitvā gahitaggahaṇamattaṃ. Sārato paccāgacchantoti sārabhāvena jānanto. Abyāpajjādhimuttoti abyāpajjaṃ arahattaṃ byākaroti.
ਅਮਿਸ੍ਸੀਕਤਨ੍ਤਿ ਅਮਿਸ੍ਸਕਤਂ। ਕਿਲੇਸਾ ਹਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਿਸ੍ਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਅਭਾવਾ ਅਮਿਸ੍ਸੀਕਤਂ। ਭੁਸਾ વਾਤવੁਟ੍ਠੀਤਿ ਬਲવવਾਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋ।
Amissīkatanti amissakataṃ. Kilesā hi ārammaṇena saddhiṃ cittaṃ missaṃ karonti, tesaṃ abhāvā amissīkataṃ. Bhusā vātavuṭṭhīti balavavātakkhandho.
ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਯਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਦਿਸ੍વਾ ਆਯਤਨੁਪ੍ਪਾਦਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਖਾਦਿਆਯਤਨਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਞ੍ਚ વਯਞ੍ਚ ਦਿਸ੍વਾ। ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਮਾਯ વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ।
Upādānakkhayassa cāti upayogatthe sāmivacanaṃ. Disvā āyatanuppādanti cakkhādiāyatanānaṃ uppādañca vayañca disvā. Cittaṃ vimuccatīti imāya vipassanāpaṭipattiyā phalasamāpattivasena cittaṃ vimuccati.
ਸੋਣਕੋਲ਼ਿવਿਸਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Soṇakoḷivisakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੪੭. ਸੋਣਕੋਲ਼ਿવਿਸવਤ੍ਥੁ • 147. Soṇakoḷivisavatthu
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā
ਸੋਣਕੋਲ਼ਿવਿਸવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Soṇakoḷivisavatthukathā
ਸੋਣਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾ • Soṇassa pabbajjākathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ਸੋਣਕੋਲ਼ਿવਿਸવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
ਸੋਣਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Soṇassa pabbajjākathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ਸੋਣਕੋਲ਼ਿવਿਸવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
ਸੋਣਸ੍ਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Soṇassapabbajjākathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੪੭. ਸੋਣਕੋਲ਼ਿવਿਸવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 147. Soṇakoḷivisavatthukathā