Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရဂာထာပာဠိ • Theragāthāpāḷi |
၁၃. တေရသနိပာတော
13. Terasanipāto
၁. သောဏကောဠိဝိသတ္ထေရဂာထာ
1. Soṇakoḷivisattheragāthā
၆၃၂.
632.
‘‘ယာဟု ရဋ္ဌေ သမုက္ကဋ္ဌော၊ ရညော အင္ဂသ္သ ပဒ္ဓဂူ 1။
‘‘Yāhu raṭṭhe samukkaṭṭho, rañño aṅgassa paddhagū 2;
သ္ဝာဇ္ဇ ဓမ္မေသု ဥက္ကဋ္ဌော၊ သောဏော ဒုက္ခသ္သ ပာရဂူ။
Svājja dhammesu ukkaṭṭho, soṇo dukkhassa pāragū.
၆၃၃.
633.
‘‘ပဉ္စ ဆိန္ဒေ ပဉ္စ ဇဟေ၊ ပဉ္စ စုတ္တရိ ဘာဝယေ။
‘‘Pañca chinde pañca jahe, pañca cuttari bhāvaye;
ပဉ္စသင္ဂာတိဂော ဘိက္ခု၊ ဩဃတိဏ္ဏောတိ ဝုစ္စတိ။
Pañcasaṅgātigo bhikkhu, oghatiṇṇoti vuccati.
၆၃၄.
634.
သီလံ သမာဓိ ပညာ စ၊ ပာရိပူရိံ န ဂစ္ဆတိ။
Sīlaṃ samādhi paññā ca, pāripūriṃ na gacchati.
၆၃၅.
635.
ဥန္နဠာနံ ပမတ္တာနံ၊ တေသံ ဝဍ္ဎန္တိ အာသဝာ။
Unnaḷānaṃ pamattānaṃ, tesaṃ vaḍḍhanti āsavā.
၆၃၆.
636.
‘‘ယေသဉ္စ သုသမာရဒ္ဓာ၊ နိစ္စံ ကာယဂတာ သတိ။
‘‘Yesañca susamāraddhā, niccaṃ kāyagatā sati;
အကိစ္စံ တေ န သေဝန္တိ၊ ကိစ္စေ သာတစ္စကာရိနော။
Akiccaṃ te na sevanti, kicce sātaccakārino;
သတာနံ သမ္ပဇာနာနံ၊ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ အာသဝာ။
Satānaṃ sampajānānaṃ, atthaṃ gacchanti āsavā.
၆၃၇.
637.
‘‘ဥဇုမဂ္ဂမ္ဟိ အက္ခာတေ၊ ဂစ္ဆထ မာ နိဝတ္တထ။
‘‘Ujumaggamhi akkhāte, gacchatha mā nivattatha;
အတ္တနာ စောဒယတ္တာနံ၊ နိဗ္ဗာနမဘိဟာရယေ။
Attanā codayattānaṃ, nibbānamabhihāraye.
၆၃၈.
638.
‘‘အစ္စာရဒ္ဓမ္ဟိ ဝီရိယမ္ဟိ၊ သတ္ထာ လောကေ အနုတ္တရော။
‘‘Accāraddhamhi vīriyamhi, satthā loke anuttaro;
ဝီဏောပမံ ကရိတ္ဝာ မေ၊ ဓမ္မံ ဒေသေသိ စက္ခုမာ။
Vīṇopamaṃ karitvā me, dhammaṃ desesi cakkhumā;
တသ္သာဟံ ဝစနံ သုတ္ဝာ၊ ဝိဟာသိံ သာသနေ ရတော။
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, vihāsiṃ sāsane rato.
၆၃၉.
639.
‘‘သမထံ ပဋိပာဒေသိံ၊ ဥတ္တမတ္ထသ္သ ပတ္တိယာ။
‘‘Samathaṃ paṭipādesiṃ, uttamatthassa pattiyā;
တိသ္သော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၆၄၀.
640.
၆၄၁.
641.
‘‘တဏ္ဟက္ခယာဓိမုတ္တသ္သ၊ အသမ္မောဟဉ္စ စေတသော။
‘‘Taṇhakkhayādhimuttassa, asammohañca cetaso;
ဒိသ္ဝာ အာယတနုပ္ပာဒံ၊ သမ္မာ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။
Disvā āyatanuppādaṃ, sammā cittaṃ vimuccati.
၆၄၂.
642.
‘‘တသ္သ သမ္မာ ဝိမုတ္တသ္သ၊ သန္တစိတ္တသ္သ ဘိက္ခုနော။
‘‘Tassa sammā vimuttassa, santacittassa bhikkhuno;
ကတသ္သ ပဋိစယော နတ္ထိ၊ ကရဏီယံ န ဝိဇ္ဇတိ။
Katassa paṭicayo natthi, karaṇīyaṃ na vijjati.
၆၄၃.
643.
ဧဝံ ရူပာ ရသာ သဒ္ဒာ၊ ဂန္ဓာ ဖသ္သာ စ ကေဝလာ။
Evaṃ rūpā rasā saddā, gandhā phassā ca kevalā.
၆၄၄.
644.
‘‘ဣဋ္ဌာ ဓမ္မာ အနိဋ္ဌာ စ၊ နပ္ပဝေဓေန္တိ တာဒိနော။
‘‘Iṭṭhā dhammā aniṭṭhā ca, nappavedhenti tādino;
ဌိတံ စိတ္တံ ဝိသညုတ္တံ၊ ဝယဉ္စသ္သာနုပသ္သတီ’’တိ။
Ṭhitaṃ cittaṃ visaññuttaṃ, vayañcassānupassatī’’ti.
။ သောဏော ကောဠိဝိသော ထေရော။။
… Soṇo koḷiviso thero….
တေရသနိပာတော နိဋ္ဌိတော။
Terasanipāto niṭṭhito.
တတ္ရုဒ္ဒာနံ –
Tatruddānaṃ –
သောဏော ကောဠိဝိသော ထေရော၊ ဧကောယေဝ မဟိဒ္ဓိကော။
Soṇo koḷiviso thero, ekoyeva mahiddhiko;
တေရသမ္ဟိ နိပာတမ္ဟိ၊ ဂာထာယော စေတ္ထ တေရသာတိ။
Terasamhi nipātamhi, gāthāyo cettha terasāti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ထေရဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ၁. သောဏကောဠိဝိသတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ • 1. Soṇakoḷivisattheragāthāvaṇṇanā