Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೭. ಸೋಣಸುತ್ತಂ
7. Soṇasuttaṃ
೪೯. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ಅಥ ಖೋ ಸೋಣೋ ಗಹಪತಿಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ …ಪೇ॰… ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಸೋಣಂ ಗಹಪತಿಪುತ್ತಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
49. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Atha kho soṇo gahapatiputto yena bhagavā tenupasaṅkami …pe… ekamantaṃ nisinnaṃ kho soṇaṃ gahapatiputtaṃ bhagavā etadavoca –
‘‘ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಸೋಣ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚೇನ ರೂಪೇನ ದುಕ್ಖೇನ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೇನ ‘ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಸದಿಸೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಹೀನೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ಕಿಮಞ್ಞತ್ರ ಯಥಾಭೂತಸ್ಸ ಅದಸ್ಸನಾ? ಅನಿಚ್ಚಾಯ ವೇದನಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಾಯ ‘ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಸದಿಸೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಹೀನೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ಕಿಮಞ್ಞತ್ರ ಯಥಾಭೂತಸ್ಸ ಅದಸ್ಸನಾ? ಅನಿಚ್ಚಾಯ ಸಞ್ಞಾಯ… ಅನಿಚ್ಚೇಹಿ ಸಙ್ಖಾರೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೇಹಿ ‘ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಸದಿಸೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಹೀನೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ಕಿಮಞ್ಞತ್ರ ಯಥಾಭೂತಸ್ಸ ಅದಸ್ಸನಾ? ಅನಿಚ್ಚೇನ ವಿಞ್ಞಾಣೇನ ದುಕ್ಖೇನ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೇನ ‘ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಸದಿಸೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಹೀನೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿ ವಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ಕಿಮಞ್ಞತ್ರ ಯಥಾಭೂತಸ್ಸ ಅದಸ್ಸನಾ?
‘‘Ye hi keci, soṇa, samaṇā vā brāhmaṇā vā aniccena rūpena dukkhena vipariṇāmadhammena ‘seyyohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘sadisohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘hīnohamasmī’ti vā samanupassanti; kimaññatra yathābhūtassa adassanā? Aniccāya vedanāya dukkhāya vipariṇāmadhammāya ‘seyyohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘sadisohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘hīnohamasmī’ti vā samanupassanti; kimaññatra yathābhūtassa adassanā? Aniccāya saññāya… aniccehi saṅkhārehi dukkhehi vipariṇāmadhammehi ‘seyyohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘sadisohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘hīnohamasmī’ti vā samanupassanti; kimaññatra yathābhūtassa adassanā? Aniccena viññāṇena dukkhena vipariṇāmadhammena ‘seyyohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘sadisohamasmī’ti vā samanupassanti; ‘hīnohamasmī’ti vā samanupassanti; kimaññatra yathābhūtassa adassanā?
‘‘ಯೇ ಚ ಖೋ ಕೇಚಿ, ಸೋಣ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚೇನ ರೂಪೇನ ದುಕ್ಖೇನ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೇನ ‘ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ ; ‘ಸದಿಸೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ ; ‘ಹೀನೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ಕಿಮಞ್ಞತ್ರ ಯಥಾಭೂತಸ್ಸ ದಸ್ಸನಾ? ಅನಿಚ್ಚಾಯ ವೇದನಾಯ… ಅನಿಚ್ಚಾಯ ಸಞ್ಞಾಯ… ಅನಿಚ್ಚೇಹಿ ಸಙ್ಖಾರೇಹಿ… ಅನಿಚ್ಚೇನ ವಿಞ್ಞಾಣೇನ ದುಕ್ಖೇನ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೇನ ‘ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಸದಿಸೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ‘ಹೀನೋಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ; ಕಿಮಞ್ಞತ್ರ ಯಥಾಭೂತಸ್ಸ ದಸ್ಸನಾ?
‘‘Ye ca kho keci, soṇa, samaṇā vā brāhmaṇā vā aniccena rūpena dukkhena vipariṇāmadhammena ‘seyyohamasmī’tipi na samanupassanti ; ‘sadisohamasmī’tipi na samanupassanti ; ‘hīnohamasmī’tipi na samanupassanti; kimaññatra yathābhūtassa dassanā? Aniccāya vedanāya… aniccāya saññāya… aniccehi saṅkhārehi… aniccena viññāṇena dukkhena vipariṇāmadhammena ‘seyyohamasmī’tipi na samanupassanti; ‘sadisohamasmī’tipi na samanupassanti; ‘hīnohamasmī’tipi na samanupassanti; kimaññatra yathābhūtassa dassanā?
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸೋಣ, ರೂಪಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ‘ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ವೇದನಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’… ‘‘ಸಞ್ಞಾ… ಸಙ್ಖಾರಾ… ವಿಞ್ಞಾಣಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ‘ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanā niccā vā aniccā vā’’ti? ‘‘Aniccā, bhante’’… ‘‘saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ತಸ್ಮಾತಿಹ , ಸೋಣ, ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ರೂಪಂ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಂ ರೂಪಂ ‘ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ ಏವಮೇತಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
‘‘Tasmātiha , soṇa, yaṃ kiñci rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ rūpaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.
‘‘ಯಾ ಕಾಚಿ ವೇದನಾ… ಯಾ ಕಾಚಿ ಸಞ್ಞಾ… ಯೇ ಕೇಚಿ ಸಙ್ಖಾರಾ… ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ‘ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ ಏವಮೇತಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
‘‘Yā kāci vedanā… yā kāci saññā… ye keci saṅkhārā… yaṃ kiñci viññāṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ viññāṇaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.
‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ಸೋಣ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ರೂಪಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ವೇದನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಸಞ್ಞಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಸಙ್ಖಾರೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ। ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ; ವಿರಾಗಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ। ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ। ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಸತ್ತಮಂ।
‘‘Evaṃ passaṃ, soṇa, sutavā ariyasāvako rūpasmimpi nibbindati, vedanāyapi nibbindati, saññāyapi nibbindati, saṅkhāresupi nibbindati, viññāṇasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Sattamaṃ.
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೭-೮. ಸೋಣಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 7-8. Soṇasuttādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೭-೮. ಸೋಣಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 7-8. Soṇasuttādivaṇṇanā