Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(၂၀) ၅. မဟာဝဂ္ဂော
(20) 5. Mahāvaggo
၁. သောတာနုဂတသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Sotānugatasuttavaṇṇanā
၁၉၁. ပဉ္စမသ္သ ပဌမေ သောတာနုဂတာနန္တိ ပသာဒသောတံ အနုဂန္တ္ဝာ ဂတာနံ, ပဂုဏာနံ ဝာစုဂ္ဂတာနန္တိ အတ္ထော။ ဧဝံဘူတာ စ ပသာဒသောတံ ဩဒဟိတ္ဝာ ဉာဏသောတေန သုဋ္ဌု ဝဝတ္ထပိတာ နာမ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘ပသာဒသောတ’’န္တိအာဒိ။ ဧကစ္စသ္သ ဟိ ဥဂ္ဂဟိတပုဗ္ဗဝစနံ တံ တံ ပဂုဏံ နိစ္ဆရိတံ သုဋ္ဌု ဝဝတ္ထပိတံ န ဟောတိ။ ‘‘အသုကံ သုတ္တံ ဝာ ဇာတကံ ဝာ ကထေဟီ’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘သဇ္ဈာယိတ္ဝာ သံသန္ဒိတ္ဝာ သမနုဂ္ဂာဟိတ္ဝာ ဇာနိသ္သာမီ’’တိ ဝဒန္တိ။ ဧကစ္စသ္သ တံ တံ ပဂုဏံ ဘဝင္ဂသောတသဒိသံ ဟောတိ ‘‘အသုကံ သုတ္တံ ဝာ ဇာတကံ ဝာ ကထေဟီ’’တိ ဝုတ္တေ ဥဒ္ဓရိတ္ဝာ တမေဝ ကထေတိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ ‘‘ဉာဏသောတေန ဝဝတ္ထပိတာန’’န္တိ။ ဣတ္ထိလိင္ဂာဒီနိ တီဏိ လိင္ဂာနိ။ နာမာဒီနိ စတ္တာရိ ပဒာနိ။ ပဌမာဒယော သတ္တ ဝိဘတ္တိယော။
191. Pañcamassa paṭhame sotānugatānanti pasādasotaṃ anugantvā gatānaṃ, paguṇānaṃ vācuggatānanti attho. Evaṃbhūtā ca pasādasotaṃ odahitvā ñāṇasotena suṭṭhu vavatthapitā nāma hontīti āha ‘‘pasādasota’’ntiādi. Ekaccassa hi uggahitapubbavacanaṃ taṃ taṃ paguṇaṃ niccharitaṃ suṭṭhu vavatthapitaṃ na hoti. ‘‘Asukaṃ suttaṃ vā jātakaṃ vā kathehī’’ti vutte ‘‘sajjhāyitvā saṃsanditvā samanuggāhitvā jānissāmī’’ti vadanti. Ekaccassa taṃ taṃ paguṇaṃ bhavaṅgasotasadisaṃ hoti ‘‘asukaṃ suttaṃ vā jātakaṃ vā kathehī’’ti vutte uddharitvā tameva katheti. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ ‘‘ñāṇasotena vavatthapitāna’’nti. Itthiliṅgādīni tīṇi liṅgāni. Nāmādīni cattāri padāni. Paṭhamādayo satta vibhattiyo.
ဝဠဉ္ဇေတီတိ ပာဠိံ အနုသန္ဓိံ ပုဗ္ဗာပရဝသေန ဝာစုဂ္ဂတံ ကရောန္တော ဓာရေတိ။ ဝစသာ ပရိစိတာတိ သုတ္တဒသကဝဂ္ဂဒသကပဏ္ဏာသဒသကဝသေန ဝာစာယ သဇ္ဈာယိတာ, ‘‘ဒသသုတ္တာနိ ဂတာနိ, ဒသဝဂ္ဂာနိ ဂတာနီ’’တိအာဒိနာ သလ္လက္ခေတ္ဝာ ဝာစာယ သဇ္ဈာယိတာတိ အတ္ထော။ ဝဂ္ဂာဒိဝသေန ဟိ ဣဓ ဝစသာ ပရိစယော အဓိပ္ပေတော, န ပန သုတ္တေကဒေသသ္သ သုတ္တမတ္တသ္သ ဝစသာ ပရိစယော။ မနသာ အနု အနု ပေက္ခိတာ ဘာဂသော နိဇ္ဈာယိတာ ဝိဒိတာ မနုသာနုပေက္ခိတာ။ ယသ္သ ဝာစာယ သဇ္ဈာယိတံ ဗုဒ္ဓဝစနံ မနသာ စိန္တေန္တသ္သ တတ္ထ တတ္ထ ပာကဋံ ဟောတိ, မဟာဒီပံ ဇာလေတ္ဝာ ဌိတသ္သ ရူပဂတံ ဝိယ ဝိဘူတံ ဟုတ္ဝာ ပညာယတိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓာတိ နိဇ္ဇဋံ နိဂ္ဂုမ္ဗံ ကတ္ဝာ သုဋ္ဌု ယာထာဝတော ပဋိဝိဒ္ဓာ။ သေသမေတ္ထ သုဝိညေယ္ယမေဝ။
Vaḷañjetīti pāḷiṃ anusandhiṃ pubbāparavasena vācuggataṃ karonto dhāreti. Vacasā paricitāti suttadasakavaggadasakapaṇṇāsadasakavasena vācāya sajjhāyitā, ‘‘dasasuttāni gatāni, dasavaggāni gatānī’’tiādinā sallakkhetvā vācāya sajjhāyitāti attho. Vaggādivasena hi idha vacasā paricayo adhippeto, na pana suttekadesassa suttamattassa vacasā paricayo. Manasā anu anu pekkhitā bhāgaso nijjhāyitā viditā manusānupekkhitā. Yassa vācāya sajjhāyitaṃ buddhavacanaṃ manasā cintentassa tattha tattha pākaṭaṃ hoti, mahādīpaṃ jāletvā ṭhitassa rūpagataṃ viya vibhūtaṃ hutvā paññāyati. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Suppaṭividdhāti nijjaṭaṃ niggumbaṃ katvā suṭṭhu yāthāvato paṭividdhā. Sesamettha suviññeyyameva.
သောတာနုဂတသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Sotānugatasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၁. သောတာနုဂတသုတ္တံ • 1. Sotānugatasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁. သောတာနုဂတသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Sotānugatasuttavaṇṇanā