| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(20) 5. මහාවග්‌ගො
(20) 5. Mahāvaggo
1. සොතානුගතසුත්‌තවණ්‌ණනා
1. Sotānugatasuttavaṇṇanā
191. පඤ්‌චමස්‌ස පඨමෙ සොතානුගතානන්‌ති පසාදසොතං අනුගන්‌ත්‌වා ගතානං, පගුණානං වාචුග්‌ගතානන්‌ති අත්‌ථො. එවංභූතා ච පසාදසොතං ඔදහිත්‌වා ඤාණසොතෙන සුට්‌ඨු වවත්‌ථපිතා නාම හොන්‌තීති ආහ ‘‘පසාදසොත’’න්‌තිආදි. එකච්‌චස්‌ස හි උග්‌ගහිතපුබ්‌බවචනං තං තං පගුණං නිච්‌ඡරිතං සුට්‌ඨු වවත්‌ථපිතං න හොති. ‘‘අසුකං සුත්‌තං වා ජාතකං වා කථෙහී’’ති වුත්‌තෙ ‘‘සජ්‌ඣායිත්‌වා සංසන්‌දිත්‌වා සමනුග්‌ගාහිත්‌වා ජානිස්‌සාමී’’ති වදන්‌ති. එකච්‌චස්‌ස තං තං පගුණං භවඞ්‌ගසොතසදිසං හොති ‘‘අසුකං සුත්‌තං වා ජාතකං වා කථෙහී’’ති වුත්‌තෙ උද්‌ධරිත්‌වා තමෙව කථෙති. තං සන්‌ධායෙතං වුත්‌තං ‘‘ඤාණසොතෙන වවත්‌ථපිතාන’’න්‌ති. ඉත්‌ථිලිඞ්‌ගාදීනි තීණි ලිඞ්‌ගානි. නාමාදීනි චත්‌තාරි පදානි. පඨමාදයො සත්‌ත විභත්‌තියො.
191. Pañcamassa paṭhame sotānugatānanti pasādasotaṃ anugantvā gatānaṃ, paguṇānaṃ vācuggatānanti attho. Evaṃbhūtā ca pasādasotaṃ odahitvā ñāṇasotena suṭṭhu vavatthapitā nāma hontīti āha ‘‘pasādasota’’ntiādi. Ekaccassa hi uggahitapubbavacanaṃ taṃ taṃ paguṇaṃ niccharitaṃ suṭṭhu vavatthapitaṃ na hoti. ‘‘Asukaṃ suttaṃ vā jātakaṃ vā kathehī’’ti vutte ‘‘sajjhāyitvā saṃsanditvā samanuggāhitvā jānissāmī’’ti vadanti. Ekaccassa taṃ taṃ paguṇaṃ bhavaṅgasotasadisaṃ hoti ‘‘asukaṃ suttaṃ vā jātakaṃ vā kathehī’’ti vutte uddharitvā tameva katheti. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ ‘‘ñāṇasotena vavatthapitāna’’nti. Itthiliṅgādīni tīṇi liṅgāni. Nāmādīni cattāri padāni. Paṭhamādayo satta vibhattiyo.
වළඤ්‌ජෙතීති පාළිං අනුසන්‌ධිං පුබ්‌බාපරවසෙන වාචුග්‌ගතං කරොන්‌තො ධාරෙති. වචසා පරිචිතාති සුත්‌තදසකවග්‌ගදසකපණ්‌ණාසදසකවසෙන වාචාය සජ්‌ඣායිතා, ‘‘දසසුත්‌තානි ගතානි, දසවග්‌ගානි ගතානී’’තිආදිනා සල්‌ලක්‌ඛෙත්‌වා වාචාය සජ්‌ඣායිතාති අත්‌ථො. වග්‌ගාදිවසෙන හි ඉධ වචසා පරිචයො අධිප්‌පෙතො, න පන සුත්‌තෙකදෙසස්‌ස සුත්‌තමත්‌තස්‌ස වචසා පරිචයො. මනසා අනු අනු පෙක්‌ඛිතා භාගසො නිජ්‌ඣායිතා විදිතා මනුසානුපෙක්‌ඛිතා. යස්‌ස වාචාය සජ්‌ඣායිතං බුද්‌ධවචනං මනසා චින්‌තෙන්‌තස්‌ස තත්‌ථ තත්‌ථ පාකටං හොති, මහාදීපං ජාලෙත්‌වා ඨිතස්‌ස රූපගතං විය විභූතං හුත්‌වා පඤ්‌ඤායති. තං සන්‌ධායෙතං වුත්‌තං. සුප්‌පටිවිද්‌ධාති නිජ්‌ජටං නිග්‌ගුම්‌බං කත්‌වා සුට්‌ඨු යාථාවතො පටිවිද්‌ධා. සෙසමෙත්‌ථ සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙව.
Vaḷañjetīti pāḷiṃ anusandhiṃ pubbāparavasena vācuggataṃ karonto dhāreti. Vacasā paricitāti suttadasakavaggadasakapaṇṇāsadasakavasena vācāya sajjhāyitā, ‘‘dasasuttāni gatāni, dasavaggāni gatānī’’tiādinā sallakkhetvā vācāya sajjhāyitāti attho. Vaggādivasena hi idha vacasā paricayo adhippeto, na pana suttekadesassa suttamattassa vacasā paricayo. Manasā anu anu pekkhitā bhāgaso nijjhāyitā viditā manusānupekkhitā. Yassa vācāya sajjhāyitaṃ buddhavacanaṃ manasā cintentassa tattha tattha pākaṭaṃ hoti, mahādīpaṃ jāletvā ṭhitassa rūpagataṃ viya vibhūtaṃ hutvā paññāyati. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Suppaṭividdhāti nijjaṭaṃ niggumbaṃ katvā suṭṭhu yāthāvato paṭividdhā. Sesamettha suviññeyyameva.
සොතානුගතසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Sotānugatasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 1. සොතානුගතසුත්‌තං • 1. Sotānugatasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 1. සොතානුගතසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Sotānugatasuttavaṇṇanā
