| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
(੨੦) ੫. ਮਹਾવਗ੍ਗੋ
(20) 5. Mahāvaggo
੧. ਸੋਤਾਨੁਗਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Sotānugatasuttavaṇṇanā
੧੯੧. ਪਞ੍ਚਮਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਸੋਤਾਨੁਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਪਸਾਦਸੋਤਂ ਓਦਹਿਤ੍વਾ ਞਾਣਸੋਤੇਨ વવਤ੍ਥਪਿਤਾਨਂ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਨਿਸਂਸਾ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਗੁਣਾਨਿਸਂਸਾ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾ। ਇਦਂ ਪਨ ਭਗવਤਾ ਅਤ੍ਥੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਆਰਦ੍ਧਂ। ਕਤਰਅਤ੍ਥੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿવਸੇਨਾਤਿ? ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਯ ਅਨੁਪਸਙ੍ਕਮਨਅਤ੍ਥੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ। ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਕਿਰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਲਿਙ੍ਗવਚਨવਿਭਤ੍ਤਿਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਦੀਹਿ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਞਾਤਮੇવ ਕਥੇਸ੍ਸਤਿ, ਅਞ੍ਞਾਤਂ ਕਿਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਤ੍ਥਂ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪવਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਕਰੋਥ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਥ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਇਮੇ ਏਤ੍ਤਕਾ ਆਨਿਸਂਸਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ।
191. Pañcamassa paṭhame sotānugatānanti pasādasotaṃ odahitvā ñāṇasotena vavatthapitānaṃ. Cattāro ānisaṃsā pāṭikaṅkhāti cattāro guṇānisaṃsā pāṭikaṅkhitabbā. Idaṃ pana bhagavatā atthuppattivasena āraddhaṃ. Kataraatthuppattivasenāti? Bhikkhūnaṃ dhammassavanāya anupasaṅkamanaatthuppattivasena. Pañcasatā kira brāhmaṇapabbajitā ‘‘sammāsambuddho liṅgavacanavibhattipadabyañjanādīhi kathento amhehi ñātameva kathessati, aññātaṃ kiṃ kathessatī’’ti dhammassavanatthaṃ na gacchanti. Satthā taṃ pavattiṃ sutvā te pakkosāpetvā ‘‘kasmā evaṃ karotha, sakkaccaṃ dhammaṃ suṇātha, sakkaccaṃ dhammaṃ suṇantānañca sajjhāyantānañca ime ettakā ānisaṃsā’’ti dassento imaṃ desanaṃ ārabhi.
ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿਆਦਿਕਂ ਨવਙ੍ਗਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਭੂਤਂ ਤਨ੍ਤਿਧਮ੍ਮਂ વਲ਼ਞ੍ਜੇਤਿ। ਸੋਤਾਨੁਗਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸੋਤਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪવਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਮਨਸਾਨੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਓਲੋਕਿਤਾ। ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚ ਕਾਰਣਤੋ ਚ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤਾ। ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿ ਕਾਲਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋਤਿ ਨਯਿਦਂ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਣਸਤਿਯਾ ਅਭਾવੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਾਲਕਿਰਿਯਂ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਹਿ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤਿ ਨਾਮ। ਉਪਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਸੁਦ੍ਧਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ। ਧਮ੍ਮਪਦਾ ਪ੍ਲવਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਭવੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ, ਯੇਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਜ੍ਝਾਯਮੂਲਿਕਾ વਾਚਾਪਰਿਚਿਤਬੁਦ੍ਧવਚਨਧਮ੍ਮਾ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਪਸਨ੍ਨੇ ਆਦਾਸੇ ਛਾਯਾ વਿਯ ਪ੍ਲવਨ੍ਤਿ, ਪਾਕਟਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ। ਦਨ੍ਧੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤੁਪ੍ਪਾਦੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਾਨੁਸ੍ਸਰਣਸਤਿਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਦਨ੍ਧੋ ਗਰੁ। ਅਥ ਸੋ ਸਤ੍ਤੋ ਖਿਪ੍ਪਂਯੇવ વਿਸੇਸਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮੀ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Tattha dhammaṃ pariyāpuṇātīti suttaṃ geyyantiādikaṃ navaṅgaṃ satthusāsanabhūtaṃ tantidhammaṃ vaḷañjeti. Sotānugatā hontīti sotaṃ anuppattā anupaviṭṭhā honti. Manasānupekkhitāti cittena olokitā. Diṭṭhiyā suppaṭividdhāti atthato ca kāraṇato ca paññāya suṭṭhu paṭividdhā paccakkhaṃ katā. Muṭṭhassati kālaṃ kurumānoti nayidaṃ buddhavacanaṃ anussaraṇasatiyā abhāvena vuttaṃ, puthujjanakālakiriyaṃ pana sandhāya vuttaṃ. Puthujjano hi muṭṭhassati kālaṃ karoti nāma. Upapajjatīti suddhasīle patiṭṭhito devaloke nibbattati. Dhammapadā plavantīti antarābhave nibbattamuṭṭhassatino, yepi pubbe sajjhāyamūlikā vācāparicitabuddhavacanadhammā, te sabbe pasanne ādāse chāyā viya plavanti, pākaṭā hutvā paññāyanti. Dandho, bhikkhave, satuppādoti buddhavacanānussaraṇasatiyā uppādo dandho garu. Atha so satto khippaṃyeva visesagāmī hoti, nibbānagāmī hotīti attho.
ਇਦ੍ਧਿਮਾ ਚੇਤੋવਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਇਦ੍ਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਸਿਭਾવਪਤ੍ਤੋ ਖੀਣਾਸવੋ। ਅਯਂ વਾ ਸੋ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ વਿਭਾવਨਤ੍ਥੋ વਾ-ਸਦ੍ਦੋ। ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਚਰਿਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਂ વਸਿਂ। ਇਦਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਂ ਮਯਾ ਪੁਬ੍ਬੇ વਲ਼ਞ੍ਜਿਤਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਾਨੁਸ੍ਸਰਣવਸੇਨੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਞ੍ਚਾਲਚਣ੍ਡੋ વਿਯ ਹਤ੍ਥਕਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વਿਯ ਸਨਙ੍ਕੁਮਾਰਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વਿਯ ਚ ਏਕੋ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ। ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਓਪਪਾਤਿਕਂ ਸਾਰੇਤੀਤਿ ਪਠਮਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਾਰੇਤਿ। ਸਹਪਂਸੁਕੀਲ਼ਿਕਾਤਿ ਏਤੇਨ ਨੇਸਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਕਤਪਰਿਚਯਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸਮਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਸਾਲਾਯ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ વਾ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾવਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ। ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਾਲਾਯ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ વਾ ਪਠਮਤਰਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪਚ੍ਛਾ ਆਗਤਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Iddhimā cetovasippattoti iddhisampanno cittassa vasibhāvapatto khīṇāsavo. Ayaṃvā so dhammavinayoti ettha vibhāvanattho vā-saddo. Yatthāti yasmiṃ dhammavinaye. Brahmacariyaṃ acarinti brahmacariyavāsaṃ vasiṃ. Idampi buddhavacanaṃ mayā pubbe vaḷañjitanti buddhavacanānussaraṇavasenetaṃ vuttaṃ. Devaputtoti pañcālacaṇḍo viya hatthakamahābrahmā viya sanaṅkumārabrahmā viya ca eko dhammakathikadevaputto. Opapātiko opapātikaṃ sāretīti paṭhamaṃ uppanno devaputto pacchā uppannaṃ sāreti. Sahapaṃsukīḷikāti etena nesaṃ dīgharattaṃ kataparicayabhāvaṃ dasseti. Samāgaccheyyunti sālāya vā rukkhamūle vā sammukhībhāvaṃ gaccheyyuṃ. Evaṃ vadeyyāti sālāya vā rukkhamūle vā paṭhamataraṃ nisinno pacchā āgataṃ evaṃ vadeyya. Sesamettha pāḷinayeneva veditabbaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧. ਸੋਤਾਨੁਗਤਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Sotānugatasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧. ਸੋਤਾਨੁਗਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sotānugatasuttavaṇṇanā
