Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation

    អង្គុត្តរ និកាយ ៥។១៤០

    Numbered Discourses 5.140

    ១៤។ រាជវគ្គ

    14. Kings

    សោតសុត្ត

    A Listener

    “បញ្ចហិ, ភិក្ខវេ, អង្គេហិ សមន្នាគតោ រញ្ញោ នាគោ រាជារហោ ហោតិ រាជភោគ្គោ, រញ្ញោ អង្គំត្វេវ សង្ខំ គច្ឆតិ។ កតមេហិ បញ្ចហិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ សោតា ច ហោតិ, ហន្តា ច, រក្ខិតា ច, ខន្តា ច, គន្តា ច។

    “Bhikkhus, a royal bull elephant with five factors is worthy of a king, fit to serve a king, and is considered a factor of kingship. What five? A royal bull elephant listens, destroys, protects, endures, and goes fast.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ សោតា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ យមេនំ ហត្ថិទម្មសារថិ ការណំ ការេតិ—យទិ វា កតបុព្ពំ យទិ វា អកតបុព្ពំ—តំ អដ្ឋិំ កត្វា មនសិ កត្វា សព្ពំ ចេតសា សមន្នាហរិត្វា ឱហិតសោតោ សុណាតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ សោតា ហោតិ។

    And how does a royal bull elephant listen? It’s when a royal bull elephant pays attention, applies the mind, concentrates wholeheartedly, and actively listens to whatever task the elephant trainer has it do, whether or not it has done it before. That’s how a royal bull elephant listens.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ ហន្តា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ សង្គាមគតោ ហត្ថិម្បិ ហនតិ, ហត្ថារុហម្បិ ហនតិ, អស្សម្បិ ហនតិ, អស្សារុហម្បិ ហនតិ, រថម្បិ ហនតិ, រថិកម្បិ ហនតិ, បត្តិកម្បិ ហនតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ ហន្តា ហោតិ។

    And how does a royal bull elephant destroy? It’s when a royal bull elephant in battle destroys elephants with their riders, horses with their riders, chariots and charioteers, and foot soldiers. That’s how a royal bull elephant destroys.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ រក្ខិតា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ សង្គាមគតោ រក្ខតិ បុរិមំ កាយំ, រក្ខតិ បច្ឆិមំ កាយំ, រក្ខតិ បុរិមេ បាទេ, រក្ខតិ បច្ឆិមេ បាទេ, រក្ខតិ សីសំ, រក្ខតិ កណ្ណេ, រក្ខតិ ទន្តេ, រក្ខតិ សោណ្ឌំ, រក្ខតិ វាលធិំ, រក្ខតិ ហត្ថារុហំ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ រក្ខិតា ហោតិ។

    And how does a royal bull elephant protect? It’s when a royal bull elephant in battle protects its fore-quarters and hind-quarters, its fore-feet and hind-feet, and its head, ears, tusks, trunk, tail, and rider. That’s how a royal bull elephant protects.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ ខន្តា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ សង្គាមគតោ ខមោ ហោតិ សត្តិប្បហារានំ អសិប្បហារានំ ឧសុប្បហារានំ ផរសុប្បហារានំ ភេរិបណវសង្ខតិណវនិន្នាទសទ្ទានំ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ ខន្តា ហោតិ។

    And how does a royal bull elephant endure? It’s when a royal bull elephant in battle endures being struck by spears, swords, arrows, and axes; it endures the thunder of the drums, kettledrums, horns, and cymbals. That’s how a royal bull elephant endures.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ គន្តា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ យមេនំ ហត្ថិទម្មសារថិ ទិសំ បេសេតិ—យទិ វា គតបុព្ពំ យទិ វា អគតបុព្ពំ—តំ ខិប្បមេវ គន្តា ហោតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគោ គន្តា ហោតិ។

    And how does a royal bull elephant go fast? It’s when a royal bull elephant swiftly goes in whatever direction the elephant trainer sends it, whether or not it has been there before. That’s how a royal bull elephant goes fast.

    ឥមេហិ ខោ, ភិក្ខវេ, បញ្ចហិ អង្គេហិ សមន្នាគតោ រញ្ញោ នាគោ រាជារហោ ហោតិ រាជភោគ្គោ, រញ្ញោ អង្គន្ត្វេវ សង្ខំ គច្ឆតិ។

    A royal bull elephant with these five factors is worthy of a king, fit to serve a king, and is considered a factor of kingship.

    ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, បញ្ចហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ អាហុនេយ្យោ ហោតិ បាហុនេយ្យោ ទក្ខិណេយ្យោ អញ្ជលិករណីយោ អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្ស។ កតមេហិ បញ្ចហិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ សោតា ច ហោតិ, ហន្តា ច, រក្ខិតា ច, ខន្តា ច, គន្តា ច។

    In the same way, a bhikkhu with five qualities is worthy of offerings dedicated to the gods, worthy of hospitality, worthy of a religious donation, worthy of veneration with joined palms, and is the supreme field of merit for the world. What five? A bhikkhu listens, destroys, protects, endures, and goes fast.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ សោតា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ តថាគតប្បវេទិតេ ធម្មវិនយេ ទេសិយមានេ អដ្ឋិង្កត្វា មនសិ កត្វា សព្ពំ ចេតសា សមន្នាហរិត្វា ឱហិតសោតោ ធម្មំ សុណាតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ សោតា ហោតិ។

    And how does a bhikkhu listen? It’s when a bhikkhu pays attention, applies the mind, concentrates wholeheartedly, and actively listens when the teaching and training proclaimed by a Realized One is being taught. That’s how a bhikkhu listens.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ហន្តា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឧប្បន្នំ កាមវិតក្កំ នាធិវាសេតិ, បជហតិ វិនោទេតិ ហនតិ ព្យន្តីករោតិ អនភាវំ គមេតិ; ឧប្បន្នំ ព្យាបាទវិតក្កំ …បេ… ឧប្បន្នំ វិហិំសាវិតក្កំ …បេ… ឧប្បន្នុប្បន្នេ បាបកេ អកុសលេ ធម្មេ នាធិវាសេតិ, បជហតិ វិនោទេតិ ហនតិ ព្យន្តីករោតិ អនភាវំ គមេតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ហន្តា ហោតិ។

    And how does a bhikkhu destroy? It’s when a bhikkhu doesn’t tolerate a sensual, malicious, or cruel thought. They don’t tolerate any bad, unskillful qualities that have arisen, but give them up, get rid of them, calm them, eliminate them, and obliterate them. That’s how a bhikkhu destroys.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ រក្ខិតា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ចក្ខុនា រូបំ ទិស្វា ន និមិត្តគ្គាហី ហោតិ នានុព្យញ្ជនគ្គាហី។ យត្វាធិករណមេនំ ចក្ខុន្ទ្រិយំ អសំវុតំ វិហរន្តំ អភិជ្ឈាទោមនស្សា បាបកា អកុសលា ធម្មា អន្វាស្សវេយ្យុំ, តស្ស សំវរាយ បដិបជ្ជតិ; រក្ខតិ ចក្ខុន្ទ្រិយំ; ចក្ខុន្ទ្រិយេ សំវរំ អាបជ្ជតិ។ សោតេន សទ្ទំ សុត្វា … ឃានេន គន្ធំ ឃាយិត្វា … ជិវ្ហាយ រសំ សាយិត្វា … កាយេន ផោដ្ឋព្ពំ ផុសិត្វា … មនសា ធម្មំ វិញ្ញាយ ន និមិត្តគ្គាហី ហោតិ នានុព្យញ្ជនគ្គាហី។ យត្វាធិករណមេនំ មនិន្ទ្រិយំ អសំវុតំ វិហរន្តំ អភិជ្ឈាទោមនស្សា បាបកា អកុសលា ធម្មា អន្វាស្សវេយ្យុំ, តស្ស សំវរាយ បដិបជ្ជតិ; រក្ខតិ មនិន្ទ្រិយំ; មនិន្ទ្រិយេ សំវរំ អាបជ្ជតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ រក្ខិតា ហោតិ។

    And how does a bhikkhu protect? When a bhikkhu sees a sight with the eyes, they don’t get caught up in the features and details. If the faculty of sight were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, they practice restraint, protecting the faculty of sight, and achieving restraint over it. Hearing a sound with the ears … Smelling an odor with the nose … Tasting a flavor with the tongue … Feeling a touch with the body … Knowing a thought with the mind, they don’t get caught up in the features and details. If the faculty of mind were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, they practice restraint, protecting the faculty of mind, and achieving restraint over it. That’s how a bhikkhu protects.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ខន្តា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ខមោ ហោតិ សីតស្ស ឧណ្ហស្ស ជិឃច្ឆាយ បិបាសាយ ឌំសមកសវាតាតបសរីសបសម្ផស្សានំ; ទុរុត្តានំ ទុរាគតានំ វចនបថានំ ឧប្បន្នានំ សារីរិកានំ វេទនានំ ទុក្ខានំ តិព្ពានំ ខរានំ កដុកានំ អសាតានំ អមនាបានំ បាណហរានំ អធិវាសកជាតិកោ ហោតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ខន្តា ហោតិ។

    And how does a bhikkhu endure? It’s when a bhikkhu endures cold, heat, hunger, and thirst; the touch of flies, mosquitoes, wind, sun, and reptiles; rude and unwelcome criticism; and puts up with physical pain—sharp, severe, acute, unpleasant, disagreeable, and life-threatening. That’s how a bhikkhu endures.

    កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ គន្តា ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ យា សា ទិសា អគតបុព្ពា ឥមិនា ទីឃេន អទ្ធុនា, យទិទំ សព្ពសង្ខារសមថោ សព្ពូបធិបដិនិស្សគ្គោ តណ្ហាក្ខយោ វិរាគោ និរោធោ និព្ពានំ, តំ ខិប្បញ្ញេវ គន្តា ហោតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ គន្តា ហោតិ។

    And how does a bhikkhu go fast? It’s when a bhikkhu swiftly goes in the direction they’ve never gone before in all this long time; that is, the stilling of all activities, the letting go of all attachments, the ending of craving, fading away, cessation, Nibbana. That’s how a bhikkhu goes fast.

    ឥមេហិ ខោ, ភិក្ខវេ, បញ្ចហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ អាហុនេយ្យោ ហោតិ …បេ… អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្សា”តិ។

    A bhikkhu with these five qualities … is the supreme field of merit for the world.”

    ទសមំ។

    រាជវគ្គោ ចតុត្ថោ។

    តស្សុទ្ទានំ

    ចក្កានុវត្តនា រាជា, យស្សំទិសំ ទ្វេ ចេវ បត្ថនា; អប្បំសុបតិ ភត្តាទោ, អក្ខមោ ច សោតេន ចាតិ។





    The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]


    © 1991-2024 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact