Philosophy and Religion / Bhagavadgita |
श्रीमद्भगवद्गीता
Śrīmad Bhagavad Gītā
भक्तियोगः
Bhaktiyogaḥ
अथ द्वादशोऽध्यायः । भक्तियोगः
atha dvādaśo'dhyāyaḥ । bhaktiyogaḥ
अर्जुन उवाच ।
arjuna uvāca ।
एवं सततयुक्ता ये भक्तास्त्वां पर्युपासते ।
ये चाप्यक्षरमव्यक्तं तेषां के योगवित्तमाः ॥ १२-१॥
evaṃ satatayuktā ye bhaktāstvāṃ paryupāsate ।
ye cāpyakṣaramavyaktaṃ teṣāṃ ke yogavittamāḥ ॥ 12-1॥
श्रीभगवानुवाच ।
śrībhagavānuvāca ।
मय्यावेश्य मनो ये मां नित्ययुक्ता उपासते ।
श्रद्धया परयोपेताः ते मे युक्ततमा मताः ॥ १२-२॥
mayyāveśya mano ye māṃ nityayuktā upāsate ।
śraddhayā parayopetāḥ te me yuktatamā matāḥ ॥ 12-2॥
ये त्वक्षरमनिर्देश्यमव्यक्तं पर्युपासते ।
सर्वत्रगमचिन्त्यञ्च कूटस्थमचलन्ध्रुवम् ॥ १२-३॥
ye tvakṣaramanirdeśyamavyaktaṃ paryupāsate ।
sarvatragamacintyañca kūṭasthamacalandhruvam ॥ 12-3॥
सन्नियम्येन्द्रियग्रामं सर्वत्र समबुद्धयः ।
ते प्राप्नुवन्ति मामेव सर्वभूतहिते रताः ॥ १२-४॥
sanniyamyendriyagrāmaṃ sarvatra samabuddhayaḥ ।
te prāpnuvanti māmeva sarvabhūtahite ratāḥ ॥ 12-4॥
क्लेशोऽधिकतरस्तेषामव्यक्तासक्तचेतसाम् ।
अव्यक्ता हि गतिर्दुःखं देहवद्भिरवाप्यते ॥ १२-५॥
kleśo'dhikatarasteṣāmavyaktāsaktacetasām ।
avyaktā hi gatirduḥkhaṃ dehavadbhiravāpyate ॥ 12-5॥
ये तु सर्वाणि कर्माणि मयि संन्यस्य मत्पराः ।
अनन्येनैव योगेन मां ध्यायन्त उपासते ॥ १२-६॥
ye tu sarvāṇi karmāṇi mayi saṃnyasya matparāḥ ।
ananyenaiva yogena māṃ dhyāyanta upāsate ॥ 12-6॥
तेषामहं समुद्धर्ता मृत्युसंसारसागरात् ।
भवामि नचिरात्पार्थ मय्यावेशितचेतसाम् ॥ १२-७॥
teṣāmahaṃ samuddhartā mṛtyusaṃsārasāgarāt ।
bhavāmi nacirātpārtha mayyāveśitacetasām ॥ 12-7॥
मय्येव मन आधत्स्व मयि बुद्धिं निवेशय ।
निवसिष्यसि मय्येव अत ऊर्ध्वं न संशयः ॥ १२-८॥
mayyeva mana ādhatsva mayi buddhiṃ niveśaya ।
nivasiṣyasi mayyeva ata ūrdhvaṃ na saṃśayaḥ ॥ 12-8॥
अथ चित्तं समाधातुं न शक्नोषि मयि स्थिरम् ।
अभ्यासयोगेन ततो मामिच्छाप्तुं धनञ्जय ॥ १२-९॥
atha cittaṃ samādhātuṃ na śaknoṣi mayi sthiram ।
abhyāsayogena tato māmicchāptuṃ dhanañjaya ॥ 12-9॥
अभ्यासेऽप्यसमर्थोऽसि मत्कर्मपरमो भव ।
मदर्थमपि कर्माणि कुर्वन्सिद्धिमवाप्स्यसि ॥ १२-१०॥
abhyāse'pyasamartho'si matkarmaparamo bhava ।
madarthamapi karmāṇi kurvansiddhimavāpsyasi ॥ 12-10॥
अथैतदप्यशक्तोऽसि कर्तुं मद्योगमाश्रितः ।
सर्वकर्मफलत्यागं ततः कुरु यतात्मवान् ॥ १२-११॥
athaitadapyaśakto'si kartuṃ madyogamāśritaḥ ।
sarvakarmaphalatyāgaṃ tataḥ kuru yatātmavān ॥ 12-11॥
श्रेयो हि ज्ञानमभ्यासाज्ज्ञानाद्ध्यानं विशिष्यते ।
ध्यानात्कर्मफलत्यागस्त्यागाच्छान्तिरनन्तरम् ॥ १२-१२॥
śreyo hi jñānamabhyāsājjñānāddhyānaṃ viśiṣyate ।
dhyānātkarmaphalatyāgastyāgācchāntiranantaram ॥ 12-12॥
अद्वेष्टा सर्वभूतानां मैत्रः करुण एव च ।
निर्ममो निरहङ्कारः समदुःखसुखः क्षमी ॥ १२-१३॥
adveṣṭā sarvabhūtānāṃ maitraḥ karuṇa eva ca ।
nirmamo nirahaṅkāraḥ samaduḥkhasukhaḥ kṣamī ॥ 12-13॥
सन्तुष्टः सततं योगी यतात्मा दृढनिश्चयः ।
मय्यर्पितमनोबुद्धिर्यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥ १२-१४॥
santuṣṭaḥ satataṃ yogī yatātmā dṛḍhaniścayaḥ ।
mayyarpitamanobuddhiryo madbhaktaḥ sa me priyaḥ ॥ 12-14॥
यस्मान्नोद्विजते लोको लोकान्नोद्विजते च यः ।
हर्षामर्षभयोद्वेगैर्मुक्तो यः स च मे प्रियः ॥ १२-१५॥
yasmānnodvijate loko lokānnodvijate ca yaḥ ।
harṣāmarṣabhayodvegairmukto yaḥ sa ca me priyaḥ ॥ 12-15॥
अनपेक्षः शुचिर्दक्ष उदासीनो गतव्यथः ।
सर्वारम्भपरित्यागी यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥ १२-१६॥
anapekṣaḥ śucirdakṣa udāsīno gatavyathaḥ ।
sarvārambhaparityāgī yo madbhaktaḥ sa me priyaḥ ॥ 12-16॥
यो न हृष्यति न द्वेष्टि न शोचति न काङ्क्षति ।
शुभाशुभपरित्यागी भक्तिमान्यः स मे प्रियः ॥ १२-१७॥
yo na hṛṣyati na dveṣṭi na śocati na kāṅkṣati ।
śubhāśubhaparityāgī bhaktimānyaḥ sa me priyaḥ ॥ 12-17॥
समः शत्रौ च मित्रे च तथा मानापमानयोः ।
शीतोष्णसुखदुःखेषु समः सङ्गविवर्जितः ॥ १२-१८॥
samaḥ śatrau ca mitre ca tathā mānāpamānayoḥ ।
śītoṣṇasukhaduḥkheṣu samaḥ saṅgavivarjitaḥ ॥ 12-18॥
तुल्यनिन्दास्तुतिर्मौनी सन्तुष्टो येन केनचित् ।
अनिकेतः स्थिरमतिर्भक्तिमान्मे प्रियो नरः ॥ १२-१९॥
tulyanindāstutirmaunī santuṣṭo yena kenacit ।
aniketaḥ sthiramatirbhaktimānme priyo naraḥ ॥ 12-19॥
ये तु धर्म्यामृतमिदं यथोक्तं पर्युपासते ।
श्रद्दधाना मत्परमा भक्तास्तेऽतीव मे प्रियाः ॥ १२-२०॥
ye tu dharmyāmṛtamidaṃ yathoktaṃ paryupāsate ।
śraddadhānā matparamā bhaktāste'tīva me priyāḥ ॥ 12-20॥
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु
ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे
भक्तियोगो नाम द्वादशोऽध्यायः ॥ १२॥
Om̃ tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu
brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde
bhaktiyogo nāma dvādaśo'dhyāyaḥ ॥ 12॥