| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Apadāna-aṭṭhakathā |
੯. ਸੁਭਦ੍ਦਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ
9. Subhaddattheraapadānavaṇṇanā
ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਲੋਕવਿਦੂਤਿਆਦਿਕਂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸੁਭਦ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਪਦਾਨਂ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਪੁਰਿਮਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਕਤਾਧਿਕਾਰੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਭવੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਧਿਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਉਪਚਿਨਨ੍ਤੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲੇ વਿਭવਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲਗੇਹੇ ਨਿਬ੍ਬਤੋ વਿਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍વਾ ਘਰਬਨ੍ਧਨੇਨ ਬਦ੍ਧੋ ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਪਸਨ੍ਨੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਦੇવਤਾਯੋ ਚ ਦਿਸ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸੋ ਨਿਗ੍ਗੁਣ੍ਡਿਕੇਟਕਨੀਲਕਾਸੋਕਾਸਿਤਾਦਿਅਨੇਕੇਹਿ ਸੁਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜੇਸਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮੇਨ ਯਾવਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍વਾ ਤਤੋ ਚવਿਤ੍વਾ ਤੁਸਿਤਾਦੀਸੁ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਅਨੁਭવਿਤ੍વਾ ਤਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਅਨੁਭવਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਚ ਸੁਗਨ੍ਧੇਹਿ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜਿਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ વਿਭવਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ વਿਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾਪਿ ਯਾવ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਕਾਲੋ ਤਾવ ਅਲਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਦਸ੍ਸਨੋ ਭਗવਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨਕਾਲੇਯੇવ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਪੁਞ੍ਞਨਾਮੇਨ ਸੁਭਦ੍ਦੋਤਿ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ।
Padumuttarolokavidūtiādikaṃ āyasmato subhaddattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave nibbānādhigamanatthāya puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle vibhavasampanne saddhāsampanne ekasmiṃ kulagehe nibbato viññutaṃ patvā gharabandhanena baddho ratanattaye pasanno parinibbānamañce nipannaṃ padumuttaraṃ bhagavantaṃ disvā sannipatitā dasasahassacakkavāḷadevatāyo ca disvā pasannamānaso nigguṇḍikeṭakanīlakāsokāsitādianekehi sugandhapupphehi pūjesi. So tena puññakammena yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cavitvā tusitādīsu dibbasampattiyo anubhavitvā tato manussesu manussasampattiyo anubhavitvā nibbattanibbattaṭṭhānesu ca sugandhehi pupphehi pūjito ahosi. Imasmiṃ pana buddhuppāde ekasmiṃ vibhavasampanne kule nibbattitvā viññutaṃ patto kāmesu ādīnavaṃ disvāpi yāva buddhassa bhagavato parinibbānakālo tāva aladdhabuddhadassano bhagavato parinibbānamañce nipannakāleyeva pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇi. Pubbe katapuññanāmena subhaddoti pākaṭo ahosi.
੧੦੧. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਸਰਿਤ੍વਾ ਸੋਮਨਸ੍ਸવਸੇਨ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਾਪਦਾਨਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਲੋਕવਿਦੂਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ। ਸੁਣਾਥ ਮਮ ਭਾਸਤੋ…ਪੇ॰… ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਤਿਨਾਸવੋਤਿ ਇਦਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋવ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਭਗવਾ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ।
101. So attano pubbakammaṃ saritvā somanassavasena pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttaro lokavidūtiādimāha. Taṃ uttānatthameva. Suṇātha mama bhāsato…pe… nibbāyissatināsavoti idaṃ parinibbānamañce nipannova padumuttaro bhagavā byākāsi.
ਪਞ੍ਚਮਭਾਣવਾਰવਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Pañcamabhāṇavāravaṇṇanā samattā.
੧੧੫. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਏਕਗ੍ਗੋਤਿ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ। ਸੁਸਮਾਹਿਤੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਮਾਹਿਤੋ, ਸਨ੍ਤਕਾਯਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਓਰਸੋ ਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਉਰਸਾ ਹਦਯੇਨ ਨਿਗ੍ਗਤਓવਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਅਰਹਤ੍ਤਫਲੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਧਮ੍ਮਜੋਮ੍ਹਿ ਸੁਨਿਮ੍ਮਿਤੋਤਿ ਧਮ੍ਮਤੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਧਮ੍ਮਤੋ ਜਾਤੋ ਅਰਿਯਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਸੁਨਿਮ੍ਮਿਤੋ ਸੁਟ੍ਠੁ ਨਿਪ੍ਪ੍ਫਾਦਿਤਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚੋ ਅਮ੍ਹਿ ਭવਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
115. So attano paṭipattiṃ dassento pubbakammena saṃyuttotiādimāha. Ekaggoti ekaggacitto. Susamāhitoti suṭṭhu samāhito, santakāyacittoti attho. Buddhassa oraso puttoti buddhassa urasā hadayena niggataovādānusāsaniṃ sutvā pattaarahattaphaloti attho. Dhammajomhi sunimmitoti dhammato kammaṭṭhānadhammato jāto ariyāya jātiyā sunimmito suṭṭhu nippphāditasabbakicco amhi bhavāmīti attho.
੧੧੬. ਧਮ੍ਮਰਾਜਂ ਉਪਗਮ੍ਮਾਤਿ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਂ ਰਾਜਾਨਂ ਇਸ੍ਸਰਭੂਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪੁਚ੍ਛਿਂ ਪਞ੍ਹਮੁਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਂ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੁਸਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਾਦਿਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਅਪੁਚ੍ਛਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਥਯਨ੍ਤੋ ਚ ਮੇ ਪਞ੍ਹਨ੍ਤਿ ਏਸੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗવਾ ਮੇ ਮਯ੍ਹਂ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥਯਨ੍ਤੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤੋ। ਧਮ੍ਮਸੋਤਂ ਉਪਾਨਯੀਤਿ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਸਙ੍ਖਾਤਂ ਧਮ੍ਮਸੋਤਂ ਧਮ੍ਮਪવਾਹਂ ਉਪਾਨਯਿ ਪਾવਿਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
116.Dhammarājaṃ upagammāti dhammena sabbasattānaṃ rājānaṃ issarabhūtaṃ bhagavantaṃ upagantvā samīpaṃ gantvāti attho. Apucchiṃ pañhamuttamanti uttamaṃ khandhāyatanadhātusaccasamuppādādipaṭisaṃyuttaṃ pañhaṃ apucchinti attho. Kathayantoca me pañhanti eso amhākaṃ bhagavā me mayhaṃ pañhaṃ kathayanto byākaronto. Dhammasotaṃ upānayīti anupādisesanibbānadhātusaṅkhātaṃ dhammasotaṃ dhammapavāhaṃ upānayi pāvisīti attho.
੧੧੮. ਜਲਜੁਤ੍ਤਮਨਾਯਕੋਤਿ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਨਾਮਕੋ ਮ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਯ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਕਤવੋਹਾਰੋ। ਨਿਬ੍ਬਾਯਿ ਅਨੁਪਾਦਾਨੋਤਿ ਉਪਾਦਾਨੇ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਿ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਾਦੀਸੁ ਕਤ੍ਥਚਿਪਿ ਅਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੀਪੋવ ਤੇਲਸਙ੍ਖਯਾਤਿ વਟ੍ਟਿਤੇਲਾਨਂ ਸਙ੍ਖਯਾ ਅਭਾવਾ ਪਦੀਪੋ ਇવ ਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
118.Jalajuttamanāyakoti padumuttaranāmako ma-kārassa ya-kāraṃ katvā katavohāro. Nibbāyianupādānoti upādāne pañcakkhandhe aggahetvā nibbāyi na paññāyi adassanaṃ agamāsi, manussalokādīsu katthacipi apatiṭṭhitoti attho. Dīpova telasaṅkhayāti vaṭṭitelānaṃ saṅkhayā abhāvā padīpo iva nibbāyīti sambandho.
੧੧੯. ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਿਕਂ ਆਸੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਰਤਨਮਯਂ ਥੂਪਂ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨੁਬ੍ਬੇਧਂ ਆਸਿ ਅਹੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਧਜਂ ਤਤ੍ਥ ਅਪੂਜੇਸਿਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚੇਤਿਯੇ ਸਬ੍ਬਭਦ੍ਦਂ ਸਬ੍ਬਤੋ ਭਦ੍ਦਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਮਨੋਰਮਂ ਧਜਂ ਪੂਜੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
119.Sattayojanikaṃ āsīti tassa parinibbutassa padumuttarassa bhagavato ratanamayaṃ thūpaṃ sattayojanubbedhaṃ āsi ahosīti attho. Dhajaṃ tattha apūjesinti tattha tasmiṃ cetiye sabbabhaddaṃ sabbato bhaddaṃ sabbaso manoramaṃ dhajaṃ pūjesinti attho.
੧੨੦. ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਚ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸਾਤਿ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਗਤਸ੍ਸ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਤੋ ਮੇ ਮਯ੍ਹਂ ਓਰਸੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਸਾવਕੋ ਜਿਨਸਾਸਨੇ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਦਾਯਾਦੋ ਆਸਿ ਅਹੋਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
120.Kassapassa ca buddhassāti padumuttarassa bhagavato kālato paṭṭhāya āgatassa devamanussesu saṃsarato me mayhaṃ oraso putto tisso nāma kassapassa sammāsambuddhassa aggasāvako jinasāsane buddhasāsane dāyādo āsi ahosīti sambandho.
੧੨੧. ਤਸ੍ਸ ਹੀਨੇਨ ਮਨਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਸ੍ਸ ਹੀਨੇਨ ਲਾਮਕੇਨ ਮਨਸਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਭਦ੍ਦਕਂ ਅਸੁਨ੍ਦਰਂ ਅਯੁਤ੍ਤਕਂ ‘‘ਅਨ੍ਤਕੋ ਪਚ੍ਛਿਮੋ’’ਤਿ વਾਚਂ વਚਨਂ ਅਭਾਸਿਂ ਕਥੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨ ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕੇਨਾਤਿ ਤੇਨ ਅਰਹਨ੍ਤਭਕ੍ਖਾਨਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਸ੍ਸ વਿਪਾਕੇਨ। ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਅਦ੍ਦਸਂ ਜਿਨਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਕਾਲੇ ਮਲ੍ਲਾਨਂ ਉਪવਤ੍ਤਨੇ ਸਾਲવਨੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਜਿਨਂ ਜਿਤਸਬ੍ਬਮਾਰਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੋਤਮਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਅਦ੍ਦਸਂ ਅਹਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਮੇ ਆਸਿ ਭਦ੍ਦਕ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅવਸਾਨਕਾਲੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਸਨ੍ਨਕਾਲੇ ਮੇ ਮਯ੍ਹਂ ਭਦ੍ਦਕਂ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਪਟਿવਿਜ੍ਝਨਂ ਆਸਿ ਅਹੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
121.Tassa hīnena manasāti tassa mama puttassa tissassa aggasāvakassa hīnena lāmakena manasā cittena abhaddakaṃ asundaraṃ ayuttakaṃ ‘‘antako pacchimo’’ti vācaṃ vacanaṃ abhāsiṃ kathesinti attho. Tena kammavipākenāti tena arahantabhakkhānasaṅkhātassa akusalakammassa vipākena. Pacchime addasaṃ jinanti pacchime pariyosāne parinibbānakāle mallānaṃ upavattane sālavane parinibbānamañce nipannaṃ jinaṃ jitasabbamāraṃ amhākaṃ gotamasammāsambuddhaṃ addasaṃ ahanti attho. ‘‘Pacchā me āsi bhaddaka’’ntipi pāṭho. Tassa pacchā tassa bhagavato avasānakāle nibbānāsannakāle me mayhaṃ bhaddakaṃ sundaraṃ catusaccapaṭivijjhanaṃ āsi ahosīti attho.
੧੨੨. ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ ਮਹਾવੀਰੋਤਿ ਮਹਾવੀਰਿਯੋ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਹਿਤੋ ਕਰੁਣਾਯੁਤ੍ਤੋ ਜਿਤਮਾਰੋ ਮੁਨਿ ਮਲ੍ਲਾਨਂ ਉਪવਤ੍ਤਨੇ ਸਾਲવਨੇ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਸਯਨੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚੇ ਸਯਿਤੋવ ਮਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
122.Pabbājesi mahāvīroti mahāvīriyo sabbasattahito karuṇāyutto jitamāro muni mallānaṃ upavattane sālavane pacchime sayane parinibbānamañce sayitova maṃ pabbājesīti sambandho.
੧੨੩. ਅਜ੍ਜੇવ ਦਾਨਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਤਿ ਅਜ੍ਜ ਏવ ਭਗવਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਦਿવਸੇਯੇવ ਮਮ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਤਥਾ ਅਜ੍ਜ ਏવ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ, ਅਜ੍ਜ ਏવ ਦ੍વਿਪਦੁਤ੍ਤਮਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਹੋਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਸੇਸਂ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇવਾਤਿ।
123.Ajjevadāni pabbajjāti ajja eva bhagavato parinibbānadivaseyeva mama pabbajjā, tathā ajja eva upasampadā, ajja eva dvipaduttamassa sammukhā parinibbānaṃ ahosīti sambandho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
ਸੁਭਦ੍ਦਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Subhaddattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਅਪਦਾਨਪਾਲ਼ਿ • Apadānapāḷi / ੯. ਸੁਭਦ੍ਦਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨਂ • 9. Subhaddattheraapadānaṃ
