Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ථෙරීගාථාපාළි • Therīgāthāpāḷi |
14. තිංසනිපාතො
14. Tiṃsanipāto
1. සුභාජීවකම්බවනිකාථෙරීගාථා
1. Subhājīvakambavanikātherīgāthā
368.
368.
ජීවකම්බවනං රම්මං, ගච්ඡන්තිං භික්ඛුනිං සුභං;
Jīvakambavanaṃ rammaṃ, gacchantiṃ bhikkhuniṃ subhaṃ;
369.
369.
‘‘කිං තෙ අපරාධිතං මයා, යං මං ඔවරියාන තිට්ඨසි;
‘‘Kiṃ te aparādhitaṃ mayā, yaṃ maṃ ovariyāna tiṭṭhasi;
න හි පබ්බජිතාය ආවුසො, පුරිසො සම්ඵුසනාය කප්පති.
Na hi pabbajitāya āvuso, puriso samphusanāya kappati.
370.
370.
‘‘ගරුකෙ මම සත්ථුසාසනෙ, යා සික්ඛා සුගතෙන දෙසිතා;
‘‘Garuke mama satthusāsane, yā sikkhā sugatena desitā;
පරිසුද්ධපදං අනඞ්ගණං, කිං මං ඔවරියාන තිට්ඨසි.
Parisuddhapadaṃ anaṅgaṇaṃ, kiṃ maṃ ovariyāna tiṭṭhasi.
371.
371.
‘‘ආවිලචිත්තො අනාවිලං, සරජො වීතරජං අනඞ්ගණං;
‘‘Āvilacitto anāvilaṃ, sarajo vītarajaṃ anaṅgaṇaṃ;
සබ්බත්ථ විමුත්තමානසං, කිං මං ඔවරියාන තිට්ඨසි’’.
Sabbattha vimuttamānasaṃ, kiṃ maṃ ovariyāna tiṭṭhasi’’.
372.
372.
‘‘දහරා ච අපාපිකා චසි, කිං තෙ පබ්බජ්ජා කරිස්සති;
‘‘Daharā ca apāpikā casi, kiṃ te pabbajjā karissati;
නික්ඛිප කාසායචීවරං, එහි රමාම සුපුප්ඵිතෙ 3 වනෙ.
Nikkhipa kāsāyacīvaraṃ, ehi ramāma supupphite 4 vane.
373.
373.
‘‘මධුරඤ්ච පවන්ති සබ්බසො, කුසුමරජෙන සමුට්ඨිතා දුමා;
‘‘Madhurañca pavanti sabbaso, kusumarajena samuṭṭhitā dumā;
පඨමවසන්තො සුඛො උතු, එහි රමාම සුපුප්ඵිතෙ වනෙ.
Paṭhamavasanto sukho utu, ehi ramāma supupphite vane.
374.
374.
‘‘කුසුමිතසිඛරා ච පාදපා, අභිගජ්ජන්තිව මාලුතෙරිතා;
‘‘Kusumitasikharā ca pādapā, abhigajjantiva māluteritā;
කා තුය්හං රති භවිස්සති, යදි එකා වනමොගහිස්සසි 5.
Kā tuyhaṃ rati bhavissati, yadi ekā vanamogahissasi 6.
375.
375.
‘‘වාළමිගසඞ්ඝසෙවිතං , කුඤ්ජරමත්තකරෙණුලොළිතං;
‘‘Vāḷamigasaṅghasevitaṃ , kuñjaramattakareṇuloḷitaṃ;
අසහායිකා ගන්තුමිච්ඡසි, රහිතං භිංසනකං මහාවනං.
Asahāyikā gantumicchasi, rahitaṃ bhiṃsanakaṃ mahāvanaṃ.
376.
376.
‘‘තපනීයකතාව ධීතිකා, විචරසි චිත්තලතෙව අච්ඡරා;
‘‘Tapanīyakatāva dhītikā, vicarasi cittalateva accharā;
කාසිකසුඛුමෙහි වග්ගුභි, සොභසී සුවසනෙහි නූපමෙ.
Kāsikasukhumehi vaggubhi, sobhasī suvasanehi nūpame.
377.
377.
‘‘අහං තව වසානුගො සියං, යදි විහරෙමසෙ 7 කානනන්තරෙ;
‘‘Ahaṃ tava vasānugo siyaṃ, yadi viharemase 8 kānanantare;
න හි මත්ථි තයා පියත්තරො, පාණො කින්නරිමන්දලොචනෙ.
Na hi matthi tayā piyattaro, pāṇo kinnarimandalocane.
378.
378.
‘‘යදි මෙ වචනං කරිස්සසි, සුඛිතා එහි අගාරමාවස;
‘‘Yadi me vacanaṃ karissasi, sukhitā ehi agāramāvasa;
පාසාදනිවාතවාසිනී, පරිකම්මං තෙ කරොන්තු නාරියො.
Pāsādanivātavāsinī, parikammaṃ te karontu nāriyo.
379.
379.
‘‘කාසිකසුඛුමානි ධාරය, අභිරොපෙහි 9 ච මාලවණ්ණකං;
‘‘Kāsikasukhumāni dhāraya, abhiropehi 10 ca mālavaṇṇakaṃ;
කඤ්චනමණිමුත්තකං බහුං, විවිධං ආභරණං කරොමි තෙ.
Kañcanamaṇimuttakaṃ bahuṃ, vividhaṃ ābharaṇaṃ karomi te.
380.
380.
‘‘සුධොතරජපච්ඡදං සුභං, ගොණකතූලිකසන්ථතං නවං;
‘‘Sudhotarajapacchadaṃ subhaṃ, goṇakatūlikasanthataṃ navaṃ;
අභිරුහ සයනං මහාරහං, චන්දනමණ්ඩිතසාරගන්ධිකං;
Abhiruha sayanaṃ mahārahaṃ, candanamaṇḍitasāragandhikaṃ;
381.
381.
‘‘උප්පලං චුදකා සමුග්ගතං, යථා තං අමනුස්සසෙවිතං;
‘‘Uppalaṃ cudakā samuggataṃ, yathā taṃ amanussasevitaṃ;
එවං ත්වං බ්රහ්මචාරිනී, සකෙසඞ්ගෙසු ජරං ගමිස්සසි’’.
Evaṃ tvaṃ brahmacārinī, sakesaṅgesu jaraṃ gamissasi’’.
382.
382.
‘‘කිං තෙ ඉධ සාරසම්මතං, කුණපපූරම්හි සුසානවඩ්ඪනෙ;
‘‘Kiṃ te idha sārasammataṃ, kuṇapapūramhi susānavaḍḍhane;
භෙදනධම්මෙ කළෙවරෙ 11, යං දිස්වා විමනො උදික්ඛසි’’.
Bhedanadhamme kaḷevare 12, yaṃ disvā vimano udikkhasi’’.
383.
383.
‘‘අක්ඛීනි ච තුරියාරිව, කින්නරියාරිව පබ්බතන්තරෙ;
‘‘Akkhīni ca turiyāriva, kinnariyāriva pabbatantare;
තව මෙ නයනානි දක්ඛිය, භිය්යො කාමරතී පවඩ්ඪති.
Tava me nayanāni dakkhiya, bhiyyo kāmaratī pavaḍḍhati.
384.
384.
‘‘උප්පලසිඛරොපමානි තෙ, විමලෙ හාටකසන්නිභෙ මුඛෙ;
‘‘Uppalasikharopamāni te, vimale hāṭakasannibhe mukhe;
තව මෙ නයනානි දක්ඛිය 13, භිය්යො කාමගුණො පවඩ්ඪති.
Tava me nayanāni dakkhiya 14, bhiyyo kāmaguṇo pavaḍḍhati.
385.
385.
‘‘අපි දූරගතා සරම්හසෙ, ආයතපම්හෙ විසුද්ධදස්සනෙ;
‘‘Api dūragatā saramhase, āyatapamhe visuddhadassane;
න හි මත්ථි තයා පියත්තරා, නයනා කින්නරිමන්දලොචනෙ’’.
Na hi matthi tayā piyattarā, nayanā kinnarimandalocane’’.
386.
386.
‘‘අපථෙන පයාතුමිච්ඡසි, චන්දං කීළනකං ගවෙසසි;
‘‘Apathena payātumicchasi, candaṃ kīḷanakaṃ gavesasi;
මෙරුං ලඞ්ඝෙතුමිච්ඡසි, යො ත්වං බුද්ධසුතං මග්ගයසි.
Meruṃ laṅghetumicchasi, yo tvaṃ buddhasutaṃ maggayasi.
387.
387.
‘‘නත්ථි හි ලොකෙ සදෙවකෙ, රාගො යත්ථපි දානි මෙ සියා;
‘‘Natthi hi loke sadevake, rāgo yatthapi dāni me siyā;
නපි නං ජානාමි කීරිසො, අථ මග්ගෙන හතො සමූලකො.
Napi naṃ jānāmi kīriso, atha maggena hato samūlako.
388.
388.
නපි නං පස්සාමි කීරිසො, අථ මග්ගෙන හතො සමූලකො.
Napi naṃ passāmi kīriso, atha maggena hato samūlako.
389.
389.
‘‘යස්සා සියා අපච්චවෙක්ඛිතං, සත්ථා වා අනුපාසිතො සියා;
‘‘Yassā siyā apaccavekkhitaṃ, satthā vā anupāsito siyā;
ත්වං තාදිසිකං පලොභය, ජානන්තිං සො ඉමං විහඤ්ඤසි.
Tvaṃ tādisikaṃ palobhaya, jānantiṃ so imaṃ vihaññasi.
390.
390.
‘‘මය්හඤ්හි අක්කුට්ඨවන්දිතෙ, සුඛදුක්ඛෙ ච සතී උපට්ඨිතා;
‘‘Mayhañhi akkuṭṭhavandite, sukhadukkhe ca satī upaṭṭhitā;
සඞ්ඛතමසුභන්ති ජානිය, සබ්බත්ථෙව මනො න ලිම්පති.
Saṅkhatamasubhanti jāniya, sabbattheva mano na limpati.
391.
391.
‘‘සාහං සුගතස්ස සාවිකා, මග්ගට්ඨඞ්ගිකයානයායිනී;
‘‘Sāhaṃ sugatassa sāvikā, maggaṭṭhaṅgikayānayāyinī;
උද්ධටසල්ලා අනාසවා, සුඤ්ඤාගාරගතා රමාමහං.
Uddhaṭasallā anāsavā, suññāgāragatā ramāmahaṃ.
392.
392.
‘‘දිට්ඨා හි මයා සුචිත්තිතා, සොම්භා දාරුකපිල්ලකානි වා;
‘‘Diṭṭhā hi mayā sucittitā, sombhā dārukapillakāni vā;
තන්තීහි ච ඛීලකෙහි ච, විනිබද්ධා විවිධං පනච්චකා.
Tantīhi ca khīlakehi ca, vinibaddhā vividhaṃ panaccakā.
393.
393.
‘‘තම්හුද්ධටෙ තන්තිඛීලකෙ, විස්සට්ඨෙ විකලෙ පරික්රිතෙ 19;
‘‘Tamhuddhaṭe tantikhīlake, vissaṭṭhe vikale parikrite 20;
න වින්දෙය්ය ඛණ්ඩසො කතෙ, කිම්හි තත්ථ මනං නිවෙසයෙ.
Na vindeyya khaṇḍaso kate, kimhi tattha manaṃ nivesaye.
394.
394.
‘‘තථූපමා දෙහකානි මං, තෙහි ධම්මෙහි විනා න වත්තන්ති;
‘‘Tathūpamā dehakāni maṃ, tehi dhammehi vinā na vattanti;
ධම්මෙහි විනා න වත්තති, කිම්හි තත්ථ මනං නිවෙසයෙ.
Dhammehi vinā na vattati, kimhi tattha manaṃ nivesaye.
395.
395.
‘‘යථා හරිතාලෙන මක්ඛිතං, අද්දස චිත්තිකං භිත්තියා කතං;
‘‘Yathā haritālena makkhitaṃ, addasa cittikaṃ bhittiyā kataṃ;
තම්හි තෙ විපරීතදස්සනං, සඤ්ඤා මානුසිකා නිරත්ථිකා.
Tamhi te viparītadassanaṃ, saññā mānusikā niratthikā.
396.
396.
‘‘මායං විය අග්ගතො කතං, සුපිනන්තෙව සුවණ්ණපාදපං;
‘‘Māyaṃ viya aggato kataṃ, supinanteva suvaṇṇapādapaṃ;
උපගච්ඡසි අන්ධ රිත්තකං, ජනමජ්ඣෙරිව රුප්පරූපකං 21.
Upagacchasi andha rittakaṃ, janamajjheriva rupparūpakaṃ 22.
397.
397.
‘‘වට්ටනිරිව කොටරොහිතා, මජ්ඣෙ පුබ්බුළකා සඅස්සුකා;
‘‘Vaṭṭaniriva koṭarohitā, majjhe pubbuḷakā saassukā;
පීළකොළිකා චෙත්ථ ජායති, විවිධා චක්ඛුවිධා ච පිණ්ඩිතා’’.
Pīḷakoḷikā cettha jāyati, vividhā cakkhuvidhā ca piṇḍitā’’.
398.
398.
උප්පාටිය චාරුදස්සනා, න ච පජ්ජිත්ථ අසඞ්ගමානසා;
Uppāṭiya cārudassanā, na ca pajjittha asaṅgamānasā;
‘‘හන්ද තෙ චක්ඛුං හරස්සු තං’’, තස්ස නරස්ස අදාසි තාවදෙ.
‘‘Handa te cakkhuṃ harassu taṃ’’, tassa narassa adāsi tāvade.
399.
399.
තස්ස ච විරමාසි තාවදෙ, රාගො තත්ථ ඛමාපයී ච නං;
Tassa ca viramāsi tāvade, rāgo tattha khamāpayī ca naṃ;
‘‘සොත්ථි සියා බ්රහ්මචාරිනී, න පුනො එදිසකං භවිස්සති’’.
‘‘Sotthi siyā brahmacārinī, na puno edisakaṃ bhavissati’’.
400.
400.
‘‘ආසාදිය 23 එදිසං ජනං, අග්ගිං පජ්ජලිතං ව ලිඞ්ගිය;
‘‘Āsādiya 24 edisaṃ janaṃ, aggiṃ pajjalitaṃ va liṅgiya;
ගණ්හිය ආසීවිසං විය, අපි නු සොත්ථි සියා ඛමෙහි නො’’.
Gaṇhiya āsīvisaṃ viya, api nu sotthi siyā khamehi no’’.
401.
401.
මුත්තා ච තතො සා භික්ඛුනී, අගමී බුද්ධවරස්ස සන්තිකං;
Muttā ca tato sā bhikkhunī, agamī buddhavarassa santikaṃ;
පස්සිය වරපුඤ්ඤලක්ඛණං, චක්ඛු ආසි යථා පුරාණකන්ති.
Passiya varapuññalakkhaṇaṃ, cakkhu āsi yathā purāṇakanti.
… සුභා ජීවකම්බවනිකා ථෙරී….
… Subhā jīvakambavanikā therī….
තිංසනිපාතො නිට්ඨිතො.
Tiṃsanipāto niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ථෙරීගාථා-අට්ඨකථා • Therīgāthā-aṭṭhakathā / 1. සුභාජීවකම්බවනිකාථෙරීගාථාවණ්ණනා • 1. Subhājīvakambavanikātherīgāthāvaṇṇanā