Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / థేరీగాథా-అట్ఠకథా • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
౧౪. తింసనిపాతో
14. Tiṃsanipāto
౧. సుభాజీవకమ్బవనికాథేరీగాథావణ్ణనా
1. Subhājīvakambavanikātherīgāthāvaṇṇanā
తింసనిపాతే జీవకమ్బవనం రమ్మన్తిఆదికా సుభాయ జీవకమ్బవనికాయ థేరియా గాథా. అయమ్పి పురిమబుద్ధేసు కతాధికారా తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయం కుసలం ఉపచినన్తీ, సమ్భావితకుసలమూలా అనుక్కమేన పరిబ్రూహితవిమోక్ఖసమ్భారా పరిపక్కఞాణా హుత్వా, ఇమస్మిం బుద్ధుప్పాదే రాజగహే బ్రాహ్మణమహాసాలకులే నిబ్బత్తి, సుభాతిస్సా నామమహోసి. తస్సా కిర సరీరావయవా సోభనవణ్ణయుత్తా అహేసుం, తస్మా సుభాతి అన్వత్థమేవ నామం జాతం. సా సత్థు రాజగహప్పవేసనే పటిలద్ధసద్ధా ఉపాసికా హుత్వా అపరభాగే సంసారే జాతసంవేగా కామేసు ఆదీనవం దిస్వా నేక్ఖమ్మఞ్చ ఖేమతో సల్లక్ఖన్తీ మహాపజాపతియా గోతమియా సన్తికే పబ్బజిత్వా విపస్సనాయ కమ్మం కరోన్తీ కతిపాహేనేవ అనాగామిఫలే పతిట్ఠాసి.
Tiṃsanipāte jīvakambavanaṃ rammantiādikā subhāya jīvakambavanikāya theriyā gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinantī, sambhāvitakusalamūlā anukkamena paribrūhitavimokkhasambhārā paripakkañāṇā hutvā, imasmiṃ buddhuppāde rājagahe brāhmaṇamahāsālakule nibbatti, subhātissā nāmamahosi. Tassā kira sarīrāvayavā sobhanavaṇṇayuttā ahesuṃ, tasmā subhāti anvatthameva nāmaṃ jātaṃ. Sā satthu rājagahappavesane paṭiladdhasaddhā upāsikā hutvā aparabhāge saṃsāre jātasaṃvegā kāmesu ādīnavaṃ disvā nekkhammañca khemato sallakkhantī mahāpajāpatiyā gotamiyā santike pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karontī katipāheneva anāgāmiphale patiṭṭhāsi.
అథ నం ఏకదివసం అఞ్ఞతరో రాజగహవాసీ ధుత్తపురిసో తరుణో పఠమయోబ్బనే ఠితో జీవకమ్బవనే దివావిహారాయ గచ్ఛన్తిం దిస్వా పటిబద్ధచిత్తో హుత్వా మగ్గం ఓవరన్తో కామేహి నిమన్తేసి. సా తస్స నానప్పకారేహి కామానం ఆదీనవం అత్తనో చ నేక్ఖమ్మజ్ఝాసయం పవేదేన్తీ ధమ్మం కథేసి. సో ధమ్మకథం సుత్వాపి న పటిక్కమతి, నిబన్ధతియేవ. థేరీ నం అత్తనో వచనే అతిట్ఠన్తం అక్ఖిమ్హి చ అభిరత్తం దిస్వా, ‘‘హన్ద, తయా సమ్భావితం అక్ఖి’’న్తి అత్తనో ఏకం అక్ఖిం ఉప్పాటేత్వా తస్స ఉపనేసి. తతో సో పురిసో సన్తాసో సంవేగజాతో తత్థ విగతరాగోవ హుత్వా థేరిం ఖమాపేత్వా గతో. థేరీ సత్థు సన్తికం అగమాసి. సత్థునో సహ దస్సనేనేవస్సా అక్ఖి పటిపాకతికం అహోసి. తతో సా బుద్ధగతాయ పీతియా నిరన్తరం ఫుటా హుత్వా అట్ఠాసి. సత్థా తస్సా చిత్తాచారం ఞత్వా ధమ్మం దేసేత్వా అగ్గమగ్గత్థాయ కమ్మట్ఠానం ఆచిక్ఖి. సా పీతిం విక్ఖమ్భేత్వా తావదేవ విపస్సనం వడ్ఢేత్వా సహ పటిసమ్భిదాహి అరహత్తం పాపుణి. అరహత్తం పన పత్వా ఫలసుఖేన నిబ్బానసుఖేన విహరన్తీ అత్తనో పటిపత్తిం పచ్చవేక్ఖిత్వా అత్తనా తేన చ ధుత్తపురిసేన వుత్తగాథా ఉదానవసేన –
Atha naṃ ekadivasaṃ aññataro rājagahavāsī dhuttapuriso taruṇo paṭhamayobbane ṭhito jīvakambavane divāvihārāya gacchantiṃ disvā paṭibaddhacitto hutvā maggaṃ ovaranto kāmehi nimantesi. Sā tassa nānappakārehi kāmānaṃ ādīnavaṃ attano ca nekkhammajjhāsayaṃ pavedentī dhammaṃ kathesi. So dhammakathaṃ sutvāpi na paṭikkamati, nibandhatiyeva. Therī naṃ attano vacane atiṭṭhantaṃ akkhimhi ca abhirattaṃ disvā, ‘‘handa, tayā sambhāvitaṃ akkhi’’nti attano ekaṃ akkhiṃ uppāṭetvā tassa upanesi. Tato so puriso santāso saṃvegajāto tattha vigatarāgova hutvā theriṃ khamāpetvā gato. Therī satthu santikaṃ agamāsi. Satthuno saha dassanenevassā akkhi paṭipākatikaṃ ahosi. Tato sā buddhagatāya pītiyā nirantaraṃ phuṭā hutvā aṭṭhāsi. Satthā tassā cittācāraṃ ñatvā dhammaṃ desetvā aggamaggatthāya kammaṭṭhānaṃ ācikkhi. Sā pītiṃ vikkhambhetvā tāvadeva vipassanaṃ vaḍḍhetvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Arahattaṃ pana patvā phalasukhena nibbānasukhena viharantī attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā attanā tena ca dhuttapurisena vuttagāthā udānavasena –
౩౬౮.
368.
‘‘జీవకమ్బవనం రమ్మం, గచ్ఛన్తిం భిక్ఖునిం సుభం;
‘‘Jīvakambavanaṃ rammaṃ, gacchantiṃ bhikkhuniṃ subhaṃ;
ధుత్తకో సన్నివారేసి, తమేనం అబ్రవీ సుభా.
Dhuttako sannivāresi, tamenaṃ abravī subhā.
౩౬౯.
369.
‘‘కిం తే అపరాధితం మయా, యం మం ఓవరియాన తిట్ఠసి;
‘‘Kiṃ te aparādhitaṃ mayā, yaṃ maṃ ovariyāna tiṭṭhasi;
న హి పబ్బజితాయ ఆవుసో, పురిసో సమ్ఫుసనాయ కప్పతి.
Na hi pabbajitāya āvuso, puriso samphusanāya kappati.
౩౭౦.
370.
‘‘గరుకే మమ సత్థుసాసనే, యా సిక్ఖా సుగతేన దేసితా;
‘‘Garuke mama satthusāsane, yā sikkhā sugatena desitā;
పరిసుద్ధపదం అనఙ్గణం, కిం మం ఓవరియాన తిట్ఠసి.
Parisuddhapadaṃ anaṅgaṇaṃ, kiṃ maṃ ovariyāna tiṭṭhasi.
౩౭౧.
371.
‘‘ఆవిలచిత్తో అనావిలం, సరజో వీతరజం అనఙ్గణం;
‘‘Āvilacitto anāvilaṃ, sarajo vītarajaṃ anaṅgaṇaṃ;
సబ్బత్థ విముత్తమానసం, కిం మం ఓవరియాన తిట్ఠసి.
Sabbattha vimuttamānasaṃ, kiṃ maṃ ovariyāna tiṭṭhasi.
౩౭౨.
372.
‘‘దహరా చ అపాపికా చసి, కిం తే పబ్బజ్జా కరిస్సతి;
‘‘Daharā ca apāpikā casi, kiṃ te pabbajjā karissati;
నిక్ఖిప కాసాయచీవరం, ఏహి రమామ సుపుప్ఫితే వనే.
Nikkhipa kāsāyacīvaraṃ, ehi ramāma supupphite vane.
౩౭౩.
373.
‘‘మధురఞ్చ పవన్తి సబ్బసో, కుసుమరజేన సముట్ఠితా దుమా;
‘‘Madhurañca pavanti sabbaso, kusumarajena samuṭṭhitā dumā;
పఠమవసన్తో సుఖో ఉతు, ఏహి రమామ సుపుప్ఫితే వనే.
Paṭhamavasanto sukho utu, ehi ramāma supupphite vane.
౩౭౪.
374.
‘‘కుసుమితసిఖరా చ పాదపా, అభిగజ్జన్తివ మాలుతేరితా;
‘‘Kusumitasikharā ca pādapā, abhigajjantiva māluteritā;
కా తుయ్హం రతి భవిస్సతి, యది ఏకా వనమోగహిస్ససి.
Kā tuyhaṃ rati bhavissati, yadi ekā vanamogahissasi.
౩౭౫.
375.
‘‘వాళమిగసఙ్ఘసేవితం, కుఞ్జరమత్తకరేణులోళితం;
‘‘Vāḷamigasaṅghasevitaṃ, kuñjaramattakareṇuloḷitaṃ;
అసహాయికా గన్తుమిచ్ఛసి, రహితం భింసనకం మహావనం.
Asahāyikā gantumicchasi, rahitaṃ bhiṃsanakaṃ mahāvanaṃ.
౩౭౬.
376.
‘‘తపనీయకతావ ధీతికా, విచరసి చిత్తలతేవ అచ్ఛరా;
‘‘Tapanīyakatāva dhītikā, vicarasi cittalateva accharā;
కాసికసుఖుమేహి వగ్గుభి, సోభసీ సువసనేహి నూపమే.
Kāsikasukhumehi vaggubhi, sobhasī suvasanehi nūpame.
౩౭౭.
377.
‘‘అహం తవ వసానుగో సియం, యది విహరేమసే కాననన్తరే;
‘‘Ahaṃ tava vasānugo siyaṃ, yadi viharemase kānanantare;
న హి మత్థి తయా పియత్తరో, పాణో కిన్నరిమన్దలోచనే.
Na hi matthi tayā piyattaro, pāṇo kinnarimandalocane.
౩౭౮.
378.
‘‘యది మే వచనం కరిస్ససి, సుఖితా ఏహి అగారమావస;
‘‘Yadi me vacanaṃ karissasi, sukhitā ehi agāramāvasa;
పాసాదనివాతవాసినీ, పరికమ్మం తే కరోన్తు నారియో.
Pāsādanivātavāsinī, parikammaṃ te karontu nāriyo.
౩౭౯.
379.
‘‘కాసికసుఖుమాని ధారయ, అభిరోపేహి చ మాలవణ్ణకం;
‘‘Kāsikasukhumāni dhāraya, abhiropehi ca mālavaṇṇakaṃ;
కఞ్చనమణిముత్తకం బహుం, వివిధం ఆభరణం కరోమి తే.
Kañcanamaṇimuttakaṃ bahuṃ, vividhaṃ ābharaṇaṃ karomi te.
౩౮౦.
380.
‘‘సుధోతరజపచ్ఛదం సుభం, గోనకతూలికసన్థతం నవం;
‘‘Sudhotarajapacchadaṃ subhaṃ, gonakatūlikasanthataṃ navaṃ;
అభిరుహ సయనం మహారహం, చన్దనమణ్డితసారగన్ధికం.
Abhiruha sayanaṃ mahārahaṃ, candanamaṇḍitasāragandhikaṃ.
౩౮౧.
381.
‘‘ఉప్పలం చుదకా సముగ్గతం, యథా తం అమనుస్ససేవితం;
‘‘Uppalaṃ cudakā samuggataṃ, yathā taṃ amanussasevitaṃ;
ఏవం త్వం బ్రహ్మచారినీ, సకేసఙ్గేసు జరం గమిస్ససి.
Evaṃ tvaṃ brahmacārinī, sakesaṅgesu jaraṃ gamissasi.
౩౮౨.
382.
‘‘కిం తే ఇధ సారసమ్మతం, కుణపపూరమ్హి సుసానవడ్ఢనే;
‘‘Kiṃ te idha sārasammataṃ, kuṇapapūramhi susānavaḍḍhane;
భేదనధమ్మే కళేవరే, యం దిస్వా విమనో ఉదిక్ఖసి.
Bhedanadhamme kaḷevare, yaṃ disvā vimano udikkhasi.
౩౮౩.
383.
‘‘అక్ఖీని చ తూరియారివ, కిన్నరియారివ పబ్బతన్తరే;
‘‘Akkhīni ca tūriyāriva, kinnariyāriva pabbatantare;
తవ మే నయనాని దక్ఖియ, భియ్యో కామరతీ పవడ్ఢతి.
Tava me nayanāni dakkhiya, bhiyyo kāmaratī pavaḍḍhati.
౩౮౪.
384.
‘‘ఉప్పలసిఖరోపమాని తే, విమలే హాటకసన్నిభే ముఖే;
‘‘Uppalasikharopamāni te, vimale hāṭakasannibhe mukhe;
తవ మే నయనాని దక్ఖియ, భియ్యో కామగుణో పవడ్ఢతి.
Tava me nayanāni dakkhiya, bhiyyo kāmaguṇo pavaḍḍhati.
౩౮౫.
385.
‘‘అపి దూరగతా సరమ్హసే, ఆయతపమ్హే విసుద్ధదస్సనే;
‘‘Api dūragatā saramhase, āyatapamhe visuddhadassane;
న హి మత్థి తయా పియత్తరో, నయనా కిన్నరిమన్దలోచనే.
Na hi matthi tayā piyattaro, nayanā kinnarimandalocane.
౩౮౬.
386.
‘‘అపథేన పయాతుమిచ్ఛసి, చన్దం కీళనకం గవేససి;
‘‘Apathena payātumicchasi, candaṃ kīḷanakaṃ gavesasi;
మేరుం లఙ్ఘేతుమిచ్ఛసి, యో త్వం బుద్ధసుతం మగ్గయసి.
Meruṃ laṅghetumicchasi, yo tvaṃ buddhasutaṃ maggayasi.
౩౮౭.
387.
‘‘నత్థి హి లోకే సదేవకే, రాగో యత్థపి దాని మే సియా;
‘‘Natthi hi loke sadevake, rāgo yatthapi dāni me siyā;
నపి నం జానామి కీరిసో, అథ మగ్గేన హతో సమూలకో.
Napi naṃ jānāmi kīriso, atha maggena hato samūlako.
౩౮౮.
388.
‘‘ఇఙ్గాలకుయావ ఉజ్ఝితో, విసపత్తోరివ అగ్గితో కతో;
‘‘Iṅgālakuyāva ujjhito, visapattoriva aggito kato;
నపి నం పస్సామి కీరిసో, అథ మగ్గేన హతో సమూలకో.
Napi naṃ passāmi kīriso, atha maggena hato samūlako.
౩౮౯.
389.
‘‘యస్సా సియా అపచ్చవేక్ఖితం, సత్థా వా అనుపాసితో సియా;
‘‘Yassā siyā apaccavekkhitaṃ, satthā vā anupāsito siyā;
త్వం తాదిసికం పలోభయ, జానన్తిం సో ఇమం విహఞ్ఞసి.
Tvaṃ tādisikaṃ palobhaya, jānantiṃ so imaṃ vihaññasi.
౩౯౦.
390.
‘‘మయ్హఞ్హి అక్కుట్ఠవన్దితే, సుఖదుక్ఖే చ సతీ ఉపట్ఠితా;
‘‘Mayhañhi akkuṭṭhavandite, sukhadukkhe ca satī upaṭṭhitā;
సఙ్ఖతమసుభన్తి జానియ, సబ్బత్థేవ మనో న లిమ్పతి.
Saṅkhatamasubhanti jāniya, sabbattheva mano na limpati.
౩౯౧.
391.
‘‘సాహం సుగతస్స సావికా, మగ్గట్ఠఙ్గికయానయాయినీ;
‘‘Sāhaṃ sugatassa sāvikā, maggaṭṭhaṅgikayānayāyinī;
ఉద్ధటసల్లా అనాసవా, సుఞ్ఞాగారగతా రమామహం.
Uddhaṭasallā anāsavā, suññāgāragatā ramāmahaṃ.
౩౯౨.
392.
‘‘దిట్ఠా హి మయా సుచిత్తితా, సోమ్భా దారుకపిల్లకాని వా;
‘‘Diṭṭhā hi mayā sucittitā, sombhā dārukapillakāni vā;
తన్తీహి చ ఖీలకేహి చ, వినిబద్ధా వివిధం పనచ్చకా.
Tantīhi ca khīlakehi ca, vinibaddhā vividhaṃ panaccakā.
౩౯౩.
393.
‘‘తమ్హుద్ధటే తన్తిఖీలకే, విస్సట్ఠే వికలే పరిక్రితే;
‘‘Tamhuddhaṭe tantikhīlake, vissaṭṭhe vikale parikrite;
న విన్దేయ్య ఖణ్డసో కతే, కిమ్హి తత్థ మనం నివేసయే.
Na vindeyya khaṇḍaso kate, kimhi tattha manaṃ nivesaye.
౩౯౪.
394.
‘‘తథూపమా దేహకాని మం, తేహి ధమ్మేహి వినా న వత్తన్తి;
‘‘Tathūpamā dehakāni maṃ, tehi dhammehi vinā na vattanti;
ధమ్మేహి వినా న వత్తతి, కిమ్హి తత్థ మనం నివేసయే.
Dhammehi vinā na vattati, kimhi tattha manaṃ nivesaye.
౩౯౫.
395.
‘‘యథా హరితాలేన మక్ఖితం, అద్దస చిత్తికం భిత్తియా కతం;
‘‘Yathā haritālena makkhitaṃ, addasa cittikaṃ bhittiyā kataṃ;
తమ్హి తే విపరీతదస్సనం, సఞ్ఞా మానుసికా నిరత్థికా.
Tamhi te viparītadassanaṃ, saññā mānusikā niratthikā.
౩౯౬.
396.
‘‘మాయం వియ అగ్గతో కతం, సుపినన్తేవ సువణ్ణపాదపం;
‘‘Māyaṃ viya aggato kataṃ, supinanteva suvaṇṇapādapaṃ;
ఉపగచ్ఛసి అన్ధ రిత్తకం, జనమజ్ఝేరివ రుప్పరూపకం.
Upagacchasi andha rittakaṃ, janamajjheriva rupparūpakaṃ.
౩౯౭.
397.
‘‘వట్టనిరివ కోటరోహితా, మజ్ఝే పుబ్బుళకా సఅస్సుకా;
‘‘Vaṭṭaniriva koṭarohitā, majjhe pubbuḷakā saassukā;
పీళకోళికా చేత్థ జాయతి, వివిధా చక్ఖువిధా చ పిణ్డితా.
Pīḷakoḷikā cettha jāyati, vividhā cakkhuvidhā ca piṇḍitā.
౩౯౮.
398.
‘‘ఉప్పాటియ చారుదస్సనా, న చ పజ్జిత్థ అసఙ్గమానసా;
‘‘Uppāṭiya cārudassanā, na ca pajjittha asaṅgamānasā;
హన్ద తే చక్ఖుం హరస్సు తం, తస్స నరస్స అదాసి తావదే.
Handa te cakkhuṃ harassu taṃ, tassa narassa adāsi tāvade.
౩౯౯.
399.
‘‘తస్స చ విరమాసి తావదే, రాగో తత్థ ఖమాపయీ చ నం;
‘‘Tassa ca viramāsi tāvade, rāgo tattha khamāpayī ca naṃ;
సోత్థి సియా బ్రహ్మచారినీ, న పునో ఏదిసకం భవిస్సతి.
Sotthi siyā brahmacārinī, na puno edisakaṃ bhavissati.
౪౦౦.
400.
‘‘ఆసాదియ ఏదిసం జనం, అగ్గిం పజ్జలితంవ లిఙ్గియ;
‘‘Āsādiya edisaṃ janaṃ, aggiṃ pajjalitaṃva liṅgiya;
గణ్హియ ఆసీవిసం వియ, అపి ను సోత్థి సియా ఖమేహి నో.
Gaṇhiya āsīvisaṃ viya, api nu sotthi siyā khamehi no.
౪౦౧.
401.
‘‘ముత్తా చ తతో సా భిక్ఖునీ, అగమీ బుద్ధవరస్స సన్తికం;
‘‘Muttā ca tato sā bhikkhunī, agamī buddhavarassa santikaṃ;
పస్సియ వరపుఞ్ఞలక్ఖణం, చక్ఖు ఆసి యథా పురాణక’’న్తి. –
Passiya varapuññalakkhaṇaṃ, cakkhu āsi yathā purāṇaka’’nti. –
ఇమా గాథా పచ్చుదాహాసి.
Imā gāthā paccudāhāsi.
తత్థ జీవకమ్బవనన్తి జీవకస్స కోమారభచ్చస్స అమ్బవనం. రమ్మన్తి రమణీయం. తం కిర భూమిభాగసమ్పత్తియా ఛాయూదకసమ్పత్తియా చ రుక్ఖానం రోపితాకారేన అతివియ మనుఞ్ఞం మనోరమం. గచ్ఛన్తిన్తి అమ్బవనం ఉద్దిస్స గతం, దివావిహారాయ ఉపగచ్ఛన్తిం. సుభన్తి ఏవంనామికం. ధుత్తకోతి ఇత్థిధుత్తో. రాజగహవాసీ కిరేకో మహావిభవస్స సువణ్ణకారస్స పుత్తో యువా అభిరూపో ఇత్థిధుత్తో పురిసో మత్తో విచరతి. సో తం పటిపథే దిస్వా పటిబద్ధచిత్తో మగ్గం ఉపరున్ధిత్వా అట్ఠాసి. తేన వుత్తం – ‘‘ధుత్తకో సన్నివారేసీ’’తి, మమ గమనం నిసేధేసీతి అత్థో. తమేనం అబ్రవీ సుభాతి తమేనం నివారేత్వా ఠితం ధుత్తం సుభా భిక్ఖునీ కథేసి. ఏత్థ చ ‘‘గచ్ఛన్తిం భిక్ఖునిం సుభం, అబ్రవి సుభా’’తి చ అత్తానమేవ థేరీ అఞ్ఞం వియ కత్వా వదతి. థేరియా వుత్తగాథానం సమ్బన్ధదస్సనవసేన సఙ్గీతికారేహి అయం గాథా వుత్తా.
Tattha jīvakambavananti jīvakassa komārabhaccassa ambavanaṃ. Rammanti ramaṇīyaṃ. Taṃ kira bhūmibhāgasampattiyā chāyūdakasampattiyā ca rukkhānaṃ ropitākārena ativiya manuññaṃ manoramaṃ. Gacchantinti ambavanaṃ uddissa gataṃ, divāvihārāya upagacchantiṃ. Subhanti evaṃnāmikaṃ. Dhuttakoti itthidhutto. Rājagahavāsī kireko mahāvibhavassa suvaṇṇakārassa putto yuvā abhirūpo itthidhutto puriso matto vicarati. So taṃ paṭipathe disvā paṭibaddhacitto maggaṃ uparundhitvā aṭṭhāsi. Tena vuttaṃ – ‘‘dhuttako sannivāresī’’ti, mama gamanaṃ nisedhesīti attho. Tamenaṃ abravī subhāti tamenaṃ nivāretvā ṭhitaṃ dhuttaṃ subhā bhikkhunī kathesi. Ettha ca ‘‘gacchantiṃ bhikkhuniṃ subhaṃ, abravi subhā’’ti ca attānameva therī aññaṃ viya katvā vadati. Theriyā vuttagāthānaṃ sambandhadassanavasena saṅgītikārehi ayaṃ gāthā vuttā.
‘‘అబ్రవీ సుభా’’తి వత్వా తస్సా వుత్తాకారదస్సనత్థం ఆహ ‘‘కిం తే అపరాధిత’’న్తిఆది. తత్థ కిం తే అపరాధితం మయాతి కిం తుయ్హం, ఆవుసో, మయా అపరద్ధం. యం మం ఓవరియాన తిట్ఠసీతి యేన అపరాధేన మం గచ్ఛన్తిం ఓవరిత్వా గమనం నిసేధేత్వా తిట్ఠసి, సో నత్థేవాతి అధిప్పాయో. అథ ఇత్థీతిసఞ్ఞాయ ఏవం పటిపజ్జసి, ఏవమ్పి న యుత్తన్తి దస్సేన్తీ ఆహ – ‘‘న హి పబ్బజితాయ, ఆవుసో, పురిసో సమ్ఫుసనాయ కప్పతీ’’తి, ఆవుసో సువణ్ణకారపుత్త , లోకియచారిత్తేనపి పురిసస్స పబ్బజితానం సమ్ఫుసనాయ న కప్పతి, పబ్బజితాయ పన పురిసో తిరచ్ఛానగతోపి సమ్ఫుసనాయ న కప్పతి, తిట్ఠతు తావ పురిసఫుసనా, రాగవసేనస్సా నిస్సగ్గియేన పురిసస్స నిస్సగ్గియస్సాపి ఫుసనా న కప్పతేవ.
‘‘Abravī subhā’’ti vatvā tassā vuttākāradassanatthaṃ āha ‘‘kiṃ te aparādhita’’ntiādi. Tattha kiṃ te aparādhitaṃ mayāti kiṃ tuyhaṃ, āvuso, mayā aparaddhaṃ. Yaṃ maṃ ovariyāna tiṭṭhasīti yena aparādhena maṃ gacchantiṃ ovaritvā gamanaṃ nisedhetvā tiṭṭhasi, so natthevāti adhippāyo. Atha itthītisaññāya evaṃ paṭipajjasi, evampi na yuttanti dassentī āha – ‘‘na hi pabbajitāya, āvuso, puriso samphusanāya kappatī’’ti, āvuso suvaṇṇakāraputta , lokiyacārittenapi purisassa pabbajitānaṃ samphusanāya na kappati, pabbajitāya pana puriso tiracchānagatopi samphusanāya na kappati, tiṭṭhatu tāva purisaphusanā, rāgavasenassā nissaggiyena purisassa nissaggiyassāpi phusanā na kappateva.
తేనాహ ‘‘గరుకే మమ సత్థుసాసనే’’తిఆది. తస్సత్థో – గరుకే పాసాణచ్ఛత్తం వియ గరుకాతబ్బే మయ్హం సత్థు సాసనే యా సిక్ఖా భిక్ఖునియో ఉద్దిస్స సుగతేన సమ్మాసమ్బుద్ధేన దేసితా పఞ్ఞత్తా. తాహి పరిసుద్ధపదం పరిసుద్ధకుసలకోట్ఠాసం, రాగాదిఅఙ్గణానం సబ్బసో అభావేన అనఙ్గణం, ఏవంభూతం మం గచ్ఛన్తిం కేన కారణేన ఆవరిత్వా తిట్ఠసీతి.
Tenāha ‘‘garuke mama satthusāsane’’tiādi. Tassattho – garuke pāsāṇacchattaṃ viya garukātabbe mayhaṃ satthu sāsane yā sikkhā bhikkhuniyo uddissa sugatena sammāsambuddhena desitā paññattā. Tāhi parisuddhapadaṃ parisuddhakusalakoṭṭhāsaṃ, rāgādiaṅgaṇānaṃ sabbaso abhāvena anaṅgaṇaṃ, evaṃbhūtaṃ maṃ gacchantiṃ kena kāraṇena āvaritvā tiṭṭhasīti.
ఆవిలచిత్తోతి చిత్తస్స ఆవిలభావకరానం కామవితక్కాదీనం వసేన ఆవిలచిత్తో, త్వం తదభావతో అనావిలం, రాగరజాదీనం వసేన సరజో, సాఙ్గణో తదభావతో వీతరజం అనఙ్గణం సబ్బత్థ ఖన్ధపఞ్చకే సముచ్ఛేదవిముత్తియా విముత్తమానసం, మం కస్మా ఓవరిత్వా తిట్ఠసీతి?
Āvilacittoti cittassa āvilabhāvakarānaṃ kāmavitakkādīnaṃ vasena āvilacitto, tvaṃ tadabhāvato anāvilaṃ, rāgarajādīnaṃ vasena sarajo, sāṅgaṇo tadabhāvato vītarajaṃ anaṅgaṇaṃ sabbattha khandhapañcake samucchedavimuttiyā vimuttamānasaṃ, maṃ kasmā ovaritvā tiṭṭhasīti?
ఏవం థేరియా వుత్తే ధుత్తకో అత్తనో అధిప్పాయం విభావేన్తో ‘‘దహరా చా’’తిఆదినా దస గాథా అభాసి. తత్థ దహరాతి తరుణీ పఠమే యోబ్బనే ఠితా. అపాపికా చసీతి రూపేన అలామికా చ అసి , ఉత్తమరూపధరా చాహోసీతి అధిప్పాయో. కిం తే పబ్బజ్జా కరిస్సతీతి తుయ్హం ఏవం పఠమవయే ఠితాయ రూపసమ్పన్నాయ పబ్బజ్జా కిం కరిస్సతి, వుడ్ఢాయ బీభచ్ఛరూపాయ వా పబ్బజితబ్బన్తి అధిప్పాయేన వదతి. నిక్ఖిపాతి ఛడ్డేహి. ‘‘ఉక్ఖిపా’’తి వా పాఠో, అపనేహీతి అత్థో.
Evaṃ theriyā vutte dhuttako attano adhippāyaṃ vibhāvento ‘‘daharā cā’’tiādinā dasa gāthā abhāsi. Tattha daharāti taruṇī paṭhame yobbane ṭhitā. Apāpikā casīti rūpena alāmikā ca asi , uttamarūpadharā cāhosīti adhippāyo. Kiṃ te pabbajjā karissatīti tuyhaṃ evaṃ paṭhamavaye ṭhitāya rūpasampannāya pabbajjā kiṃ karissati, vuḍḍhāya bībhaccharūpāya vā pabbajitabbanti adhippāyena vadati. Nikkhipāti chaḍḍehi. ‘‘Ukkhipā’’ti vā pāṭho, apanehīti attho.
మధురన్తి సుభం, సుగన్ధన్తి అత్థో. పవన్తీతి వాయన్తి. సబ్బసోతి సమన్తతో. కుసుమరజేన సముట్ఠితా దుమాతి ఇమే రుక్ఖా మన్దవాతేన సముట్ఠహమానకుసుమరేణుజాతేన అత్తనో కుసుమరజేన సయం సముట్ఠితా వియ హుత్వా సమన్తతో సురభీ వాయన్తి. పఠమవసన్తో సుఖో ఉతూతి అయం పఠమో వసన్తమాసో సుఖసమ్ఫస్సో చ ఉతు వత్తతీతి అత్థో.
Madhuranti subhaṃ, sugandhanti attho. Pavantīti vāyanti. Sabbasoti samantato. Kusumarajena samuṭṭhitā dumāti ime rukkhā mandavātena samuṭṭhahamānakusumareṇujātena attano kusumarajena sayaṃ samuṭṭhitā viya hutvā samantato surabhī vāyanti. Paṭhamavasanto sukhoutūti ayaṃ paṭhamo vasantamāso sukhasamphasso ca utu vattatīti attho.
కుసుమితసిఖరాతి సుపుప్ఫితగ్గా. అభిగజ్జన్తివ మాలుతేరితాతి వాతేన సఞ్చలితా అభిగజ్జన్తివ అభిత్థనితా వియ తిట్ఠన్తి. యది ఏకా వనమోగహిస్ససీతి సచే త్వం ఏకికా వనమోగాహిస్ససి, కా నామ తే తత్థ రతి భవిస్సతీతి అత్తనా బద్ధసుఖాభిరత్తత్తా ఏవమాహ.
Kusumitasikharāti supupphitaggā. Abhigajjantiva māluteritāti vātena sañcalitā abhigajjantiva abhitthanitā viya tiṭṭhanti. Yadi ekā vanamogahissasīti sace tvaṃ ekikā vanamogāhissasi, kā nāma te tattha rati bhavissatīti attanā baddhasukhābhirattattā evamāha.
వాళమిగసఙ్ఘసేవితన్తి సీహబ్యగ్ఘాదివాళమిగసమూహేహి తత్థ తత్థ ఉపసేవితం. కుఞ్జరమత్తకరేణులోళితన్తి మత్తకుఞ్జరేహి హత్థినీహి చ మిగానం చిత్తతాపనేన రుక్ఖగచ్ఛాదీనం సాఖాభఞ్జనేన చ ఆలోళితపదేసం. కిఞ్చాపి తస్మిం వనే ఈదిసం తదా నత్థి, వనం నామ ఏవరూపన్తి తం భింసాపేతుకామో ఏవమాహ. రహితన్తి జనరహితం విజనం. భింసనకన్తి భయజనకం.
Vāḷamigasaṅghasevitanti sīhabyagghādivāḷamigasamūhehi tattha tattha upasevitaṃ. Kuñjaramattakareṇuloḷitanti mattakuñjarehi hatthinīhi ca migānaṃ cittatāpanena rukkhagacchādīnaṃ sākhābhañjanena ca āloḷitapadesaṃ. Kiñcāpi tasmiṃ vane īdisaṃ tadā natthi, vanaṃ nāma evarūpanti taṃ bhiṃsāpetukāmo evamāha. Rahitanti janarahitaṃ vijanaṃ. Bhiṃsanakanti bhayajanakaṃ.
తపనీయకతావ ధీతికాతి రత్తసువణ్ణేన విచరితా ధీతలికా వియ సుకుసలేన యన్తాచరియేన యన్తయోగవసేన సజ్జితా సువణ్ణపటిమా వియ విచరసి, ఇదానేవ ఇతో చితో చ సఞ్చరసి. చిత్తలతేవ అచ్ఛరాతి చిత్తలతానామకే ఉయ్యానే దేవచ్ఛరా వియ. కాసికసుఖుమేహీతి కాసిరట్ఠే ఉప్పన్నేహి అతివియ సుఖుమేహి. వగ్గుభీతి సినిద్ధమట్ఠేహి. సోభసీ సువసనేహి నూపమేతి నివాసనపారుపనవత్థేహి అనుపమే ఉపమారహితే త్వం ఇదాని మే వసానుగో సోభసీతి భావినం అత్తనో అధిప్పాయవసేన ఏకన్తికం వత్తమానం వియ కత్వా వదతి.
Tapanīyakatāva dhītikāti rattasuvaṇṇena vicaritā dhītalikā viya sukusalena yantācariyena yantayogavasena sajjitā suvaṇṇapaṭimā viya vicarasi, idāneva ito cito ca sañcarasi. Cittalateva accharāti cittalatānāmake uyyāne devaccharā viya. Kāsikasukhumehīti kāsiraṭṭhe uppannehi ativiya sukhumehi. Vaggubhīti siniddhamaṭṭhehi. Sobhasī suvasanehi nūpameti nivāsanapārupanavatthehi anupame upamārahite tvaṃ idāni me vasānugo sobhasīti bhāvinaṃ attano adhippāyavasena ekantikaṃ vattamānaṃ viya katvā vadati.
అహం తవ వసానుగో సియన్తి అహమ్పి తుయ్హం వసానుగో కింకారపటిస్సావీ భవేయ్యం. యది విహరేమసే కాననన్తరేతి యది మయం ఉభోపి వనన్తరే సహ వసామ రమామ. న హి మత్థి తయా పియత్తరోతి వసానుగభావస్స కారణమాహ. పాణోతి సత్తో, అఞ్ఞో కోచిపి సత్తో తయా పియతరో మయ్హం న హి అత్థీతి అత్థో. అథ వా పాణోతి అత్తనో జీవితం సన్ధాయ వదతి, మయ్హం జీవితం తయా పియతరం న హి అత్థీతి అత్థో. కిన్నరిమన్దలోచనేతి కిన్నరియా వియ మన్దపుథువిలోచనే.
Ahaṃ tava vasānugo siyanti ahampi tuyhaṃ vasānugo kiṃkārapaṭissāvī bhaveyyaṃ. Yadi viharemase kānanantareti yadi mayaṃ ubhopi vanantare saha vasāma ramāma. Na hi matthi tayā piyattaroti vasānugabhāvassa kāraṇamāha. Pāṇoti satto, añño kocipi satto tayā piyataro mayhaṃ na hi atthīti attho. Atha vā pāṇoti attano jīvitaṃ sandhāya vadati, mayhaṃ jīvitaṃ tayā piyataraṃ na hi atthīti attho. Kinnarimandalocaneti kinnariyā viya mandaputhuvilocane.
యది మే వచనం కరిస్ససి, సుఖితా ఏహి అగారమావసాతి సచే త్వం మమ వచనం కరిస్ససి, ఏకాసనం ఏకసేయ్యం బ్రహ్మచరియదుక్ఖం పహాయ ఏహి కామభోగేహి సుఖితా హుత్వా అగారం అజ్ఝావస. ‘‘సుఖితా హేతి అగారమావసన్తీ’’తి కేచి పఠన్తి, తేసం సుఖితా భవిస్సతి, అగారం అజ్ఝావసన్తీతి అత్థో. పాసాదనివాతవాసినీతి నివాతేసు పాసాదేసు వాసినీ. ‘‘పాసాదవిమానవాసినీ’’తి చ పాఠో, విమానసదిసేసు పాసాదేసు వాసినీతి అత్థో. పరికమ్మన్తి వేయ్యావచ్చం.
Yadi me vacanaṃ karissasi, sukhitā ehi agāramāvasāti sace tvaṃ mama vacanaṃ karissasi, ekāsanaṃ ekaseyyaṃ brahmacariyadukkhaṃ pahāya ehi kāmabhogehi sukhitā hutvā agāraṃ ajjhāvasa. ‘‘Sukhitā heti agāramāvasantī’’ti keci paṭhanti, tesaṃ sukhitā bhavissati, agāraṃ ajjhāvasantīti attho. Pāsādanivātavāsinīti nivātesu pāsādesu vāsinī. ‘‘Pāsādavimānavāsinī’’ti ca pāṭho, vimānasadisesu pāsādesu vāsinīti attho. Parikammanti veyyāvaccaṃ.
ధారయాతి పరిదహ, నివాసేహి చేవ ఉత్తరియఞ్చ కరోహి. అభిరోపేహీతి మణ్డనవిభూసనవసేన వా సరీరం ఆరోపయ, అలఙ్కరోహీతి అత్థో. మాలవణ్ణకన్తి మాలఞ్చేవ గన్ధవిలేపనఞ్చ. కఞ్చనమణిముత్తకన్తి కఞ్చనేన మణిముత్తాహి చ యుత్తం, సువణ్ణమయమణిముత్తాహి ఖచితన్తి అత్థో. బహున్తి హత్థూపగాదిభేదతో బహుప్పకారం. వివిధన్తి కరణవికతియా నానావిధం.
Dhārayāti paridaha, nivāsehi ceva uttariyañca karohi. Abhiropehīti maṇḍanavibhūsanavasena vā sarīraṃ āropaya, alaṅkarohīti attho. Mālavaṇṇakanti mālañceva gandhavilepanañca. Kañcanamaṇimuttakanti kañcanena maṇimuttāhi ca yuttaṃ, suvaṇṇamayamaṇimuttāhi khacitanti attho. Bahunti hatthūpagādibhedato bahuppakāraṃ. Vividhanti karaṇavikatiyā nānāvidhaṃ.
సుధోతరజపచ్ఛదన్తి సుధోతతాయ పవాహితరజం ఉత్తరచ్ఛదం. సుభన్తి సోభనం. గోనకతూలికసన్థతన్తి దీఘలోమకాళకోజవేన చేవ హంసలోమాదిపుణ్ణాయ తూలికాయ చ సన్థతం. నవన్తి అభినవం. మహారహన్తి మహగ్ఘం. చన్దనమణ్డితసారగన్ధికన్తి గోసీసకాదిసారచన్దనేన మణ్డితతాయ సురభిగన్ధికం, ఏవరూపం సయనమారుహ, తం ఆరుహిత్వా యథాసుఖం సయాహి చేవ నిసీద చాతి అత్థో.
Sudhotarajapacchadanti sudhotatāya pavāhitarajaṃ uttaracchadaṃ. Subhanti sobhanaṃ. Gonakatūlikasanthatanti dīghalomakāḷakojavena ceva haṃsalomādipuṇṇāya tūlikāya ca santhataṃ. Navanti abhinavaṃ. Mahārahanti mahagghaṃ. Candanamaṇḍitasāragandhikanti gosīsakādisāracandanena maṇḍitatāya surabhigandhikaṃ, evarūpaṃ sayanamāruha, taṃ āruhitvā yathāsukhaṃ sayāhi ceva nisīda cāti attho.
ఉప్పలం చుదకా సముగ్గతన్తి చ-కారో నిపాతమత్తం, ఉదకతో ఉగ్గతం ఉట్ఠితం అచ్చుగ్గమ్మ ఠితం సుఫుల్లముప్పలం. యథా తం అమనుస్ససేవితన్తి తఞ్చ రక్ఖసపరిగ్గహితాయ పోక్ఖరణియా జాతత్తా నిమ్మనుస్సేహి సేవితం కేనచి అపరిభుత్తమేవ భవేయ్య. ఏవం త్వం బ్రహ్మచారినీతి ఏవమేవ తం సుట్ఠు ఫుల్లముప్పలం వియ తువం బ్రహ్మచారినీ. సకేసఙ్గేసు అత్తనో సరీరావయవేసు కేనచి అపరిభుత్తేసుయేవ జరం గమిస్ససి, ముధాయేవ జరాజిణ్ణా భవిస్ససి.
Uppalaṃ cudakā samuggatanti ca-kāro nipātamattaṃ, udakato uggataṃ uṭṭhitaṃ accuggamma ṭhitaṃ suphullamuppalaṃ. Yathā taṃ amanussasevitanti tañca rakkhasapariggahitāya pokkharaṇiyā jātattā nimmanussehi sevitaṃ kenaci aparibhuttameva bhaveyya. Evaṃ tvaṃ brahmacārinīti evameva taṃ suṭṭhu phullamuppalaṃ viya tuvaṃ brahmacārinī. Sakesaṅgesu attano sarīrāvayavesu kenaci aparibhuttesuyeva jaraṃ gamissasi, mudhāyeva jarājiṇṇā bhavissasi.
ఏవం ధుత్తకేన అత్తనో అధిప్పాయే పకాసితే థేరీ సరీరసభావవిభావనేన తం తత్థ విచ్ఛిన్దేన్తీ ‘‘కిం తే ఇధా’’తి గాథమాహ. తస్సత్థో – ఆవుసో సువణ్ణకారపుత్త, కేసాదికుణపపూరే ఏకన్తేన భేదనధమ్మే సుసానవడ్ఢనే, ఇధ ఇమస్మిం కాయసఞ్ఞితే అసుచికళేవరే కిం నామ తవ సారన్తి సమ్మతం సమ్భావితం, యం దిస్వా విమనో అఞ్ఞతరస్మిం ఆరమ్మణే విగతమనసఙ్కప్పో, ఏత్థేవ వా అవిమనో సోమనస్సికో హుత్వా ఉదిక్ఖసి, తం మయ్హం కథేహీతి.
Evaṃ dhuttakena attano adhippāye pakāsite therī sarīrasabhāvavibhāvanena taṃ tattha vicchindentī ‘‘kiṃ te idhā’’ti gāthamāha. Tassattho – āvuso suvaṇṇakāraputta, kesādikuṇapapūre ekantena bhedanadhamme susānavaḍḍhane, idha imasmiṃ kāyasaññite asucikaḷevare kiṃ nāma tava sāranti sammataṃ sambhāvitaṃ, yaṃ disvā vimano aññatarasmiṃ ārammaṇe vigatamanasaṅkappo, ettheva vā avimano somanassiko hutvā udikkhasi, taṃ mayhaṃ kathehīti.
తం సుత్వా ధుత్తకో కిఞ్చాపి తస్సా రూపం చాతురియసోభితం, పఠమదస్సనతో పన పట్ఠాయ యస్మిం దిట్ఠిపాతే పటిబద్ధచిత్తో, తమేవ అపదిసన్తో ‘‘అక్ఖీని చ తూరియారివా’’తిఆదిమాహ. కామఞ్చాయం థేరీ సుట్ఠు సంయతతాయ సన్తిన్ద్రియా, తాయ థిరవిప్పసన్నసోమ్మసన్తనయననిపాతేసు కమ్మానుభావనిప్ఫన్నేసు పసన్నపఞ్చప్పసాదపటిమణ్డితేసు నయనేసు లబ్భమానే పభావిసిట్ఠచాతురియే దిట్ఠిపాతే, యస్మా సయం చరితహావభావవిలాసాదిపరికప్పవఞ్చితో సో ధుత్తో జాతో, తస్మాస్స దిట్ఠిరాగో సవిసేసం వేపుల్లం అగమాసి. తత్థ అక్ఖీని చ తూరియారివాతి తూరి వుచ్చతి మిగీ, చ-సద్దో నిపాతమత్తం, మిగచ్ఛాపాయ వియ తే అక్ఖీనీతి అత్థో. ‘‘కోరియారివా’’తి వా పాళి, కుఞ్చకారకుక్కుటియాతి వుత్తం హోతి. కిన్నరియారివ పబ్బతన్తరేతి పబ్బతకుచ్ఛియం విచరమానాయ కిన్నరివనితాయ వియ చ తే అక్ఖీనీతి అత్థో. తవ మే నయనాని దక్ఖియాతి తవ వుత్తగుణవిసేసాని నయనాని దిస్వా, భియ్యో ఉపరూపరి మే కామాభిరతి పవడ్ఢతి.
Taṃ sutvā dhuttako kiñcāpi tassā rūpaṃ cāturiyasobhitaṃ, paṭhamadassanato pana paṭṭhāya yasmiṃ diṭṭhipāte paṭibaddhacitto, tameva apadisanto ‘‘akkhīni ca tūriyārivā’’tiādimāha. Kāmañcāyaṃ therī suṭṭhu saṃyatatāya santindriyā, tāya thiravippasannasommasantanayananipātesu kammānubhāvanipphannesu pasannapañcappasādapaṭimaṇḍitesu nayanesu labbhamāne pabhāvisiṭṭhacāturiye diṭṭhipāte, yasmā sayaṃ caritahāvabhāvavilāsādiparikappavañcito so dhutto jāto, tasmāssa diṭṭhirāgo savisesaṃ vepullaṃ agamāsi. Tattha akkhīni ca tūriyārivāti tūri vuccati migī, ca-saddo nipātamattaṃ, migacchāpāya viya te akkhīnīti attho. ‘‘Koriyārivā’’ti vā pāḷi, kuñcakārakukkuṭiyāti vuttaṃ hoti. Kinnariyāriva pabbatantareti pabbatakucchiyaṃ vicaramānāya kinnarivanitāya viya ca te akkhīnīti attho. Tava me nayanāni dakkhiyāti tava vuttaguṇavisesāni nayanāni disvā, bhiyyo uparūpari me kāmābhirati pavaḍḍhati.
ఉప్పలసిఖరోపమాని తేతి రత్తుప్పలఅగ్గసదిసాని పమ్హాని తవ. విమలేతి నిమ్మలే. హాటకసన్నిభేతి కఞ్చనరూపకస్స ముఖసదిసే తే ముఖే, నయనాని దక్ఖియాతి యోజనా.
Uppalasikharopamāniteti rattuppalaaggasadisāni pamhāni tava. Vimaleti nimmale. Hāṭakasannibheti kañcanarūpakassa mukhasadise te mukhe, nayanāni dakkhiyāti yojanā.
అపి దూరగతాతి దూరం ఠానం గతాపి. సరమ్హసేతి అఞ్ఞం కిఞ్చి అచిన్తేత్వా తవ నయనాని ఏవ అనుస్సరామి. ఆయతపమ్హేతి దీఘపఖుమే. విసుద్ధదస్సనేతి నిమ్మలలోచనే. న హి మత్థి తయా పియత్తరో నయనాతి తవ నయనతో అఞ్ఞో కోచి మయ్హం పియతరో నత్థి. తయాతి హి సామిఅత్థే ఏవ కరణవచనం.
Api dūragatāti dūraṃ ṭhānaṃ gatāpi. Saramhaseti aññaṃ kiñci acintetvā tava nayanāni eva anussarāmi. Āyatapamheti dīghapakhume. Visuddhadassaneti nimmalalocane. Na hi matthi tayā piyattaro nayanāti tava nayanato añño koci mayhaṃ piyataro natthi. Tayāti hi sāmiatthe eva karaṇavacanaṃ.
ఏవం చక్ఖుసమ్పత్తియా ఉమ్మాదితస్స వియ తం తం విప్పలపతో తస్స పురిసస్స మనోరథం విపరివత్తేన్తీ థేరీ ‘‘అపథేనా’’తిఆదినా ద్వాదస గాథా అభాసి. తత్థ అపథేన పయాతుమిచ్ఛసీతి, ఆవుసో సువణ్ణకారపుత్త, సన్తే అఞ్ఞస్మిం ఇత్థిజనే యో త్వం బుద్ధసుతం బుద్ధస్స భగవతో ఓరసధీతరం మం మగ్గయసి పత్థేసి, సో త్వం సన్తే ఖేమే ఉజుమగ్గే అపథేన కణ్టకనివుతేన సభయేన కుమ్మగ్గేన పయాతుమిచ్ఛసి పటిపజ్జితుకామోసి, చన్దం కీళనకం గవేససి చన్దమణ్డలం కీళాగోళకం కాతుకామోసి, మేరుం లఙ్ఘేతుమిచ్ఛసి చతురాసీతియోజనసహస్సుబ్బేధం సినేరుపబ్బతరాజం లఙ్ఘయిత్వా అపరభాగే ఠాతుకామోసి, సో త్వం మం బుద్ధసుతం మగ్గయసీతి యోజనా.
Evaṃ cakkhusampattiyā ummāditassa viya taṃ taṃ vippalapato tassa purisassa manorathaṃ viparivattentī therī ‘‘apathenā’’tiādinā dvādasa gāthā abhāsi. Tattha apathena payātumicchasīti, āvuso suvaṇṇakāraputta, sante aññasmiṃ itthijane yo tvaṃ buddhasutaṃ buddhassa bhagavato orasadhītaraṃ maṃ maggayasi patthesi, so tvaṃ sante kheme ujumagge apathena kaṇṭakanivutena sabhayena kummaggena payātumicchasi paṭipajjitukāmosi, candaṃ kīḷanakaṃ gavesasi candamaṇḍalaṃ kīḷāgoḷakaṃ kātukāmosi, meruṃ laṅghetumicchasi caturāsītiyojanasahassubbedhaṃ sinerupabbatarājaṃ laṅghayitvā aparabhāge ṭhātukāmosi, so tvaṃ maṃ buddhasutaṃ maggayasīti yojanā.
ఇదాని తస్స అత్తనో అవిసయభావం పత్థనాయ చ విఘాతావహతం దస్సేతుం ‘‘నత్థీ’’తిఆది వుత్తం. తత్థ రాగో యత్థపి దాని మే సియాతి యత్థ ఇదాని మే రాగో సియా భవేయ్య, తం ఆరమ్మణం సదేవకే లోకే నత్థి ఏవ. నపి నం జానామి కీరిసోతి నం రాగం కీరిసోతిపి న జానామి. అథ మగ్గేన హతో సమూలకోతి అథాతి నిపాతమత్తం. అయోనిసోమనసికారసఙ్ఖాతేన మూలేన సమూలకో రాగో అరియమగ్గేన హతో సముగ్ఘాతితో.
Idāni tassa attano avisayabhāvaṃ patthanāya ca vighātāvahataṃ dassetuṃ ‘‘natthī’’tiādi vuttaṃ. Tattha rāgo yatthapi dāni me siyāti yattha idāni me rāgo siyā bhaveyya, taṃ ārammaṇaṃ sadevake loke natthi eva. Napi naṃ jānāmi kīrisoti naṃ rāgaṃ kīrisotipi na jānāmi. Atha maggena hato samūlakoti athāti nipātamattaṃ. Ayonisomanasikārasaṅkhātena mūlena samūlako rāgo ariyamaggena hato samugghātito.
ఇఙ్గాలకుయాతి అఙ్గారకాసుయా. ఉజ్ఝితోతి వాతుక్ఖిత్తో వియ యో కోచి, దహనియా ఇన్ధనం వియాతి అత్థో. విసపత్తోరివాతి విసగతభాజనం వియ. అగ్గితో కతోతి అగ్గితో అఙ్గారతో అపగతో కతో, విసస్స లేసమ్పి అసేసేత్వా అపనీతో వినాసితోతి అత్థో.
Iṅgālakuyāti aṅgārakāsuyā. Ujjhitoti vātukkhitto viya yo koci, dahaniyā indhanaṃ viyāti attho. Visapattorivāti visagatabhājanaṃ viya. Aggito katoti aggito aṅgārato apagato kato, visassa lesampi asesetvā apanīto vināsitoti attho.
యస్సా సియా అపచ్చవేక్ఖితన్తి యస్సా ఇత్థియా ఇదం ఖన్ధపఞ్చకం ఞాణేన అప్పటివేక్ఖితం అపరిఞ్ఞాతం సియా. సత్తా వా అనుసాసితో సియాతి సత్తా వా ధమ్మసరీరస్స అదస్సనేన యస్సా ఇత్థియా అననుసాసితో సియా. త్వం తాదిసికం పలోభయాతి, ఆవుసో, త్వం తథారూపం అపరిమద్దితసఙ్ఖారం అపచ్చవేక్ఖితలోకుత్తరధమ్మం కామేహి పలోభయ ఉపగచ్ఛ. జానన్తిం సో ఇమం విహఞ్ఞసీతి సో త్వం పవత్తిం నివత్తిఞ్చ యాథావతో జానన్తిం పటివిద్ధసచ్చం ఇమం సుభం భిక్ఖునిం ఆగమ్మ విహఞ్ఞసి, సమ్పతి ఆయతిఞ్చ విఘాతం దుక్ఖం ఆపజ్జసి.
Yassā siyā apaccavekkhitanti yassā itthiyā idaṃ khandhapañcakaṃ ñāṇena appaṭivekkhitaṃ apariññātaṃ siyā. Sattā vā anusāsito siyāti sattā vā dhammasarīrassa adassanena yassā itthiyā ananusāsito siyā. Tvaṃ tādisikaṃ palobhayāti, āvuso, tvaṃ tathārūpaṃ aparimadditasaṅkhāraṃ apaccavekkhitalokuttaradhammaṃ kāmehi palobhaya upagaccha. Jānantiṃ so imaṃ vihaññasīti so tvaṃ pavattiṃ nivattiñca yāthāvato jānantiṃ paṭividdhasaccaṃ imaṃ subhaṃ bhikkhuniṃ āgamma vihaññasi, sampati āyatiñca vighātaṃ dukkhaṃ āpajjasi.
ఇదానిస్స విఘాతాపత్తితం కారణవిభావనేన దస్సేన్తీ ‘‘మయ్హం హీ’’తిఆదిమాహ. తత్థ హీతి హేతుఅత్థే నిపాతో. అక్కుట్ఠవన్దితేతి అక్కోసే వన్దనాయ చ. సుఖదుక్ఖేతి సుఖే చ దుక్ఖే చ, ఇట్ఠానిట్ఠవిసయసమాయోగే వా. సతీ ఉపట్ఠితాతి పచ్చవేక్ఖణయుత్తా సతి సబ్బకాలం ఉపట్ఠితా. సఙ్ఖతమసుభన్తి జానియాతి తేభూమకం సఙ్ఖారగతం కిలేసాసుచిపగ్ఘరణేన అసుభన్తి ఞత్వా. సబ్బత్థేవాతి సబ్బస్మింయేవ భవత్తయే మయ్హం మనో తణ్హాలేపాదినా న ఉపలిమ్పతి.
Idānissa vighātāpattitaṃ kāraṇavibhāvanena dassentī ‘‘mayhaṃ hī’’tiādimāha. Tattha hīti hetuatthe nipāto. Akkuṭṭhavanditeti akkose vandanāya ca. Sukhadukkheti sukhe ca dukkhe ca, iṭṭhāniṭṭhavisayasamāyoge vā. Satī upaṭṭhitāti paccavekkhaṇayuttā sati sabbakālaṃ upaṭṭhitā. Saṅkhatamasubhanti jāniyāti tebhūmakaṃ saṅkhāragataṃ kilesāsucipaggharaṇena asubhanti ñatvā. Sabbatthevāti sabbasmiṃyeva bhavattaye mayhaṃ mano taṇhālepādinā na upalimpati.
మగ్గట్ఠఙ్గికయానయాయినీతి అట్ఠఙ్గికమగ్గసఙ్ఖాతేన అరియయానేన నిబ్బానపురం యాయినీ ఉపగతా. ఉద్ధటసల్లాతి అత్తనో సన్తానతో సముద్ధటరాగాదిసల్లా.
Maggaṭṭhaṅgikayānayāyinīti aṭṭhaṅgikamaggasaṅkhātena ariyayānena nibbānapuraṃ yāyinī upagatā. Uddhaṭasallāti attano santānato samuddhaṭarāgādisallā.
సుచిత్తితాతి హత్థపాదముఖాదిఆకారేన సుట్ఠు చిత్తితా విరచితా. సోమ్భాతి సుమ్భకా. దారుకపిల్లకాని వాతి దారుదణ్డాదీహి ఉపరచితరూపకాని. తన్తీహీతి న్హారుసుత్తకేహి. ఖీలకేహీతి హత్థపాదపిట్ఠికణ్ణాదిఅత్థాయ ఠపితదణ్డేహి. వినిబద్ధాతి వివిధేనాకారేన బద్ధా. వివిధం పనచ్చకాతి యన్తసుత్తాదీనం అఞ్ఛనవిస్సజ్జనాదినా పట్ఠపితనచ్చకా, పనచ్చన్తా వియ దిట్ఠాతి యోజనా.
Sucittitāti hatthapādamukhādiākārena suṭṭhu cittitā viracitā. Sombhāti sumbhakā. Dārukapillakāni vāti dārudaṇḍādīhi uparacitarūpakāni. Tantīhīti nhārusuttakehi. Khīlakehīti hatthapādapiṭṭhikaṇṇādiatthāya ṭhapitadaṇḍehi. Vinibaddhāti vividhenākārena baddhā. Vividhaṃ panaccakāti yantasuttādīnaṃ añchanavissajjanādinā paṭṭhapitanaccakā, panaccantā viya diṭṭhāti yojanā.
తమ్హుద్ధటే తన్తిఖీలకేతి సన్నివేసవిసిట్ఠరచనావిసేసయుత్తం ఉపాదాయ రూపకసమఞ్ఞా తమ్హి తన్తిమ్హి ఖీలకే చ ఠానతో ఉద్ధటే బన్ధన్తో విస్సట్ఠే, విసుం కరణేన అఞ్ఞమఞ్ఞం వికలే, తహిం తహిం ఖిపనేన పరిక్రితే వికిరితే. న విన్దేయ్య ఖణ్డసో కతేతి పోత్థకరూపస్స అవయవే ఖణ్డాఖణ్డితే కతే పోత్థకరూపం న విన్దేయ్య, న ఉపలభేయ్య. ఏవం సన్తే కిమ్హి తత్థ మనం నివేసయే తస్మిం పోత్థకరూపావయవే కిమ్హి కిం ఖాణుకే, ఉదాహు రజ్జుకే, మత్తికాపిణ్డాదికే వా మనం మనసఞ్ఞం నివేసేయ్య, విసఙ్ఖారే అవయవే సా సఞ్ఞా కదాచిపి నపతేయ్యాతి అత్థో.
Tamhuddhaṭe tantikhīlaketi sannivesavisiṭṭharacanāvisesayuttaṃ upādāya rūpakasamaññā tamhi tantimhi khīlake ca ṭhānato uddhaṭe bandhanto vissaṭṭhe, visuṃ karaṇena aññamaññaṃ vikale, tahiṃ tahiṃ khipanena parikrite vikirite. Na vindeyya khaṇḍaso kateti potthakarūpassa avayave khaṇḍākhaṇḍite kate potthakarūpaṃ na vindeyya, na upalabheyya. Evaṃ sante kimhi tattha manaṃ nivesaye tasmiṃ potthakarūpāvayave kimhi kiṃ khāṇuke, udāhu rajjuke, mattikāpiṇḍādike vā manaṃ manasaññaṃ niveseyya, visaṅkhāre avayave sā saññā kadācipi napateyyāti attho.
తథూపమాతి తంసదిసా తేన పోత్థకరూపేన సదిసా. కిన్తి చే ఆహ ‘‘దేహకానీ’’తిఆది. తత్థ దేహకానీతి హత్థపాదముఖాదిదేహావయవా. మన్తి మే పటిబద్ధా ఉపట్ఠహన్తి. తేహి ధమ్మేహీతి తేహి పథవిఆదీహి చ చక్ఖాదీహి చ ధమ్మేహి. వినా న వత్తన్తీతి న హి తథా తథా సన్నివిట్ఠే పథవిఆదిధమ్మే ముఞ్చిత్వా దేహా నామ సన్తి. ధమ్మేహి వినా న వత్తతీతి దేహో అవయవేహి అవయవధమ్మేహి వినా న వత్తతి న ఉపలబ్భతి. ఏవం సన్తే కిమ్హి తత్థ మనం నివేసయేతి కిమ్హి కిం పథవియం, ఉదాహు ఆపాదికే దేహోతి వా హత్థపాదాదీనీతి వా మనం మనసఞ్ఞం నివేసేయ్య. యస్మా పథవిఆదిపసాదధమ్మమత్తే ఏసా సమఞ్ఞా, యదిదం దేహోతి వా హత్థపాదాదీనీతి వా సత్తోతి వా ఇత్థీతి వా పురిసోతి వా, తస్మా న ఏత్థ జానతో కోచి అభినివేసో హోతీతి.
Tathūpamāti taṃsadisā tena potthakarūpena sadisā. Kinti ce āha ‘‘dehakānī’’tiādi. Tattha dehakānīti hatthapādamukhādidehāvayavā. Manti me paṭibaddhā upaṭṭhahanti. Tehi dhammehīti tehi pathaviādīhi ca cakkhādīhi ca dhammehi. Vinā na vattantīti na hi tathā tathā sanniviṭṭhe pathaviādidhamme muñcitvā dehā nāma santi. Dhammehi vinā na vattatīti deho avayavehi avayavadhammehi vinā na vattati na upalabbhati. Evaṃ sante kimhi tattha manaṃ nivesayeti kimhi kiṃ pathaviyaṃ, udāhu āpādike dehoti vā hatthapādādīnīti vā manaṃ manasaññaṃ niveseyya. Yasmā pathaviādipasādadhammamatte esā samaññā, yadidaṃ dehoti vā hatthapādādīnīti vā sattoti vā itthīti vā purisoti vā, tasmā na ettha jānato koci abhiniveso hotīti.
యథా హరితాలేన మక్ఖితం, అద్దస చిత్తికం భిత్తియా కతన్తి యథా కుసలేన చిత్తకారేన భిత్తియం హరితాలేన మక్ఖితం లిత్తం తేన లేపం దత్వా కతం ఆలిఖితం చిత్తికం ఇత్థిరూపం అద్దస పస్సేయ్య. తత్థ యా ఉపథమ్భనఖేపనాదికిరియాసమ్పత్తియా మానుసికా ను ఖో అయం భిత్తి అపస్సాయ ఠితాతి సఞ్ఞా, సా నిరత్థకా మనుస్సభావసఙ్ఖాతస్స అత్థస్స తత్థ అభావతో, మానుసీతి పన కేవలం తహిం తస్స చ విపరీతదస్సనం, యాథావతో గహణం న హోతి, ధమ్మపుఞ్జమత్తే ఇత్థిపురిసాదిగహణమ్పి ఏవం సమ్పదమిదం దట్ఠబ్బన్తి అధిప్పాయో.
Yathā haritālena makkhitaṃ, addasa cittikaṃ bhittiyā katanti yathā kusalena cittakārena bhittiyaṃ haritālena makkhitaṃ littaṃ tena lepaṃ datvā kataṃ ālikhitaṃ cittikaṃ itthirūpaṃ addasa passeyya. Tattha yā upathambhanakhepanādikiriyāsampattiyā mānusikā nu kho ayaṃ bhitti apassāya ṭhitāti saññā, sā niratthakā manussabhāvasaṅkhātassa atthassa tattha abhāvato, mānusīti pana kevalaṃ tahiṃ tassa ca viparītadassanaṃ, yāthāvato gahaṇaṃ na hoti, dhammapuñjamatte itthipurisādigahaṇampi evaṃ sampadamidaṃ daṭṭhabbanti adhippāyo.
మాయం వియ అగ్గతో కతన్తి మాయాకారేన పురతో ఉపట్ఠాపితం మాయాసదిసం. సుపినన్తేవ సువణ్ణపాదపన్తి సుపినమేవ సుపినన్తం, తత్థ ఉపట్ఠితసువణ్ణమయరుక్ఖం వియ. ఉపగచ్ఛసి అన్ధ రిత్తకన్తి అన్ధబాల రిత్తకం తుచ్ఛకం అన్తోసారరహితం ఇమం అత్తభావం ‘‘ఏతం మమా’’తి సారవన్తం వియ ఉపగచ్ఛసి అభినివిససి. జనమజ్ఝేరివ రుప్పరూపకన్తి మాయాకారేన మహాజనమజ్ఝే దస్సితం రూపియరూపసదిసం సారం వియ ఉపట్ఠహన్తం, అసారన్తి అత్థో.
Māyaṃ viya aggato katanti māyākārena purato upaṭṭhāpitaṃ māyāsadisaṃ. Supinanteva suvaṇṇapādapanti supinameva supinantaṃ, tattha upaṭṭhitasuvaṇṇamayarukkhaṃ viya. Upagacchasi andha rittakanti andhabāla rittakaṃ tucchakaṃ antosārarahitaṃ imaṃ attabhāvaṃ ‘‘etaṃ mamā’’ti sāravantaṃ viya upagacchasi abhinivisasi. Janamajjheriva rupparūpakanti māyākārena mahājanamajjhe dassitaṃ rūpiyarūpasadisaṃ sāraṃ viya upaṭṭhahantaṃ, asāranti attho.
వట్టనిరివాతి లాఖాయ గుళికా వియ. కోటరోహితాతి కోటరే రుక్ఖసుసిరే ఠపితా. మజ్ఝే పుబ్బుళకాతి అక్ఖిదలమజ్ఝే ఠితజలపుబ్బుళసదిసా. సఅస్సుకాతి అస్సుజలసహితా. పీళకోళికాతి అక్ఖిగూథకో. ఏత్థ జాయతీతి ఏతస్మిం అక్ఖిమణ్డలే ఉభోసు కోటీసు విసగన్ధం వాయన్తో నిబ్బత్తతి. పీళకోళికాతి వా అక్ఖిదలేసు నిబ్బత్తనకా పీళకా వుచ్చతి. వివిధాతి సేతనీలమణ్డలానఞ్చేవ రత్తపీతాదీనం సత్తన్నం పటలానఞ్చ వసేన అనేకవిధా. చక్ఖువిధాతి చక్ఖుభాగా చక్ఖుప్పకారా వా తస్స అనేకకలాపగతభావతో. పిణ్డితాతి సముదితా.
Vaṭṭanirivāti lākhāya guḷikā viya. Koṭarohitāti koṭare rukkhasusire ṭhapitā. Majjhe pubbuḷakāti akkhidalamajjhe ṭhitajalapubbuḷasadisā. Saassukāti assujalasahitā. Pīḷakoḷikāti akkhigūthako. Ettha jāyatīti etasmiṃ akkhimaṇḍale ubhosu koṭīsu visagandhaṃ vāyanto nibbattati. Pīḷakoḷikāti vā akkhidalesu nibbattanakā pīḷakā vuccati. Vividhāti setanīlamaṇḍalānañceva rattapītādīnaṃ sattannaṃ paṭalānañca vasena anekavidhā. Cakkhuvidhāti cakkhubhāgā cakkhuppakārā vā tassa anekakalāpagatabhāvato. Piṇḍitāti samuditā.
ఏవం చక్ఖుస్మిం సారజ్జన్తస్స చక్ఖునో అసుభతం అనవట్ఠితతాయ అనిచ్చతఞ్చ విభావేసి . విభావేత్వా చ యథా నామ కోచి లోభనీయం భణ్డం గహేత్వా చోరకన్తారం పటిపజ్జన్తో చోరేహి పలిబుద్ధో తం లోభనీయభణ్డం దత్వా గచ్ఛతి, ఏవమేవ చక్ఖుమ్హి సారత్తేన తేన పురిసేన పలిబుద్ధా థేరీ అత్తనో చక్ఖుం ఉప్పాటేత్వా తస్స అదాసి. తేన వుత్తం ‘‘ఉప్పాటియ చారుదస్సనా’’తిఆది. తత్థ ఉప్పాటియాతి ఉప్పాటేత్వా చక్ఖుకూపతో నీహరిత్వా. చారుదస్సనాతి పియదస్సనా మనోహరదస్సనా. న చ పజ్జిత్థాతి తస్మిం చక్ఖుస్మిం సఙ్గం నాపజ్జి. అసఙ్గమానసాతి కత్థచిపి ఆరమ్మణే అనాసత్తచిత్తా. హన్ద తే చక్ఖున్తి తయా కామితం తతో ఏవ మయా దిన్నత్తా తే చక్ఖుసఞ్ఞితం అసుచిపిణ్డం గణ్హ, గహేత్వా హరస్సు పసాదయుత్తం ఇచ్ఛితం ఠానం నేహి.
Evaṃ cakkhusmiṃ sārajjantassa cakkhuno asubhataṃ anavaṭṭhitatāya aniccatañca vibhāvesi . Vibhāvetvā ca yathā nāma koci lobhanīyaṃ bhaṇḍaṃ gahetvā corakantāraṃ paṭipajjanto corehi palibuddho taṃ lobhanīyabhaṇḍaṃ datvā gacchati, evameva cakkhumhi sārattena tena purisena palibuddhā therī attano cakkhuṃ uppāṭetvā tassa adāsi. Tena vuttaṃ ‘‘uppāṭiya cārudassanā’’tiādi. Tattha uppāṭiyāti uppāṭetvā cakkhukūpato nīharitvā. Cārudassanāti piyadassanā manoharadassanā. Na ca pajjitthāti tasmiṃ cakkhusmiṃ saṅgaṃ nāpajji. Asaṅgamānasāti katthacipi ārammaṇe anāsattacittā. Handa te cakkhunti tayā kāmitaṃ tato eva mayā dinnattā te cakkhusaññitaṃ asucipiṇḍaṃ gaṇha, gahetvā harassu pasādayuttaṃ icchitaṃ ṭhānaṃ nehi.
తస్స చ విరమాసి తావదేతి తస్స ధుత్తపురిసస్స తావదేవ అక్ఖిమ్హి ఉప్పాటితక్ఖణే ఏవ రాగో విగచ్ఛి. తత్థాతి అక్ఖిమ్హి, తస్సం వా థేరియం. అథ వా తత్థాతి తస్మింయేవ ఠానే. ఖమాపయీతి ఖమాపేసి. సోత్థి సియా బ్రహ్మచారినీతి సేట్ఠచారిని మహేసికే తుయ్హం ఆరోగ్యమేవ భవేయ్య. న పునో ఏదిసకం భవిస్సతీతి ఇతో పరం ఏవరూపం అనాచారచరణం న భవిస్సతి, న కరిస్సామీతి అత్థో.
Tassa ca viramāsi tāvadeti tassa dhuttapurisassa tāvadeva akkhimhi uppāṭitakkhaṇe eva rāgo vigacchi. Tatthāti akkhimhi, tassaṃ vā theriyaṃ. Atha vā tatthāti tasmiṃyeva ṭhāne. Khamāpayīti khamāpesi. Sotthi siyā brahmacārinīti seṭṭhacārini mahesike tuyhaṃ ārogyameva bhaveyya. Na puno edisakaṃbhavissatīti ito paraṃ evarūpaṃ anācāracaraṇaṃ na bhavissati, na karissāmīti attho.
ఆసాదియాతి ఘట్టేత్వా. ఏదిసన్తి ఏవరూపం సబ్బత్థ వీతరాగం. అగ్గిం పజ్జలితంవ లిఙ్గియాతి పజ్జలితం అగ్గిం ఆలిఙ్గేత్వా వియ.
Āsādiyāti ghaṭṭetvā. Edisanti evarūpaṃ sabbattha vītarāgaṃ. Aggiṃ pajjalitaṃva liṅgiyāti pajjalitaṃ aggiṃ āliṅgetvā viya.
తతోతి తస్మా ధుత్తపురిసా. సా భిక్ఖునీతి సా సుభా భిక్ఖునీ. అగమీ బుద్ధవరస్స సన్తికన్తి సమ్మాసమ్బుద్ధస్స సన్తికం ఉపగచ్ఛి ఉపసఙ్కమి. పస్సియ వరపుఞ్ఞలక్ఖణన్తి ఉత్తమేహి పుఞ్ఞసమ్భారేహి నిబ్బత్తమహాపురిసలక్ఖణం దిస్వా. యథా పురాణకన్తి పోరాణం వియ ఉప్పాటనతో పుబ్బే వియ చక్ఖు పటిపాకతికం అహోసి. యమేత్థ అన్తరన్తరా న వుత్తం, తం వుత్తనయత్తా సువిఞ్ఞేయ్యమేవ.
Tatoti tasmā dhuttapurisā. Sā bhikkhunīti sā subhā bhikkhunī. Agamī buddhavarassa santikanti sammāsambuddhassa santikaṃ upagacchi upasaṅkami. Passiya varapuññalakkhaṇanti uttamehi puññasambhārehi nibbattamahāpurisalakkhaṇaṃ disvā. Yathā purāṇakanti porāṇaṃ viya uppāṭanato pubbe viya cakkhu paṭipākatikaṃ ahosi. Yamettha antarantarā na vuttaṃ, taṃ vuttanayattā suviññeyyameva.
సుభాజీవకమ్బవనికాథేరీగాథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Subhājīvakambavanikātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
తింసనిపాతవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Tiṃsanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / థేరీగాథాపాళి • Therīgāthāpāḷi / ౧. సుభాజీవకమ్బవనికాథేరీగాథా • 1. Subhājīvakambavanikātherīgāthā