Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / थेरीगाथापाळि • Therīgāthāpāḷi

    ५. सुभाकम्मारधीतुथेरीगाथा

    5. Subhākammāradhītutherīgāthā

    ३३९.

    339.

    ‘‘दहराहं सुद्धवसना, यं पुरे धम्ममस्सुणिं।

    ‘‘Daharāhaṃ suddhavasanā, yaṃ pure dhammamassuṇiṃ;

    तस्सा मे अप्पमत्ताय, सच्‍चाभिसमयो अहु॥

    Tassā me appamattāya, saccābhisamayo ahu.

    ३४०.

    340.

    ‘‘ततोहं सब्बकामेसु, भुसं अरतिमज्झगं।

    ‘‘Tatohaṃ sabbakāmesu, bhusaṃ aratimajjhagaṃ;

    सक्‍कायस्मिं भयं दिस्वा, नेक्खम्ममेव 1 पीहये॥

    Sakkāyasmiṃ bhayaṃ disvā, nekkhammameva 2 pīhaye.

    ३४१.

    341.

    ‘‘हित्वानहं ञातिगणं, दासकम्मकरानि च।

    ‘‘Hitvānahaṃ ñātigaṇaṃ, dāsakammakarāni ca;

    गामखेत्तानि फीतानि, रमणीये पमोदिते॥

    Gāmakhettāni phītāni, ramaṇīye pamodite.

    ३४२.

    342.

    ‘‘पहायहं पब्बजिता, सापतेय्यमनप्पकं।

    ‘‘Pahāyahaṃ pabbajitā, sāpateyyamanappakaṃ;

    एवं सद्धाय निक्खम्म, सद्धम्मे सुप्पवेदिते॥

    Evaṃ saddhāya nikkhamma, saddhamme suppavedite.

    ३४३.

    343.

    ‘‘नेतं 3 अस्स पतिरूपं, आकिञ्‍चञ्‍ञञ्हि पत्थये।

    ‘‘Netaṃ 4 assa patirūpaṃ, ākiñcaññañhi patthaye;

    यो 5 जातरूपं रजतं, छड्डेत्वा 6 पुनरागमे 7

    Yo 8 jātarūpaṃ rajataṃ, chaḍḍetvā 9 punarāgame 10.

    ३४४.

    344.

    ‘‘रजतं जातरूपं वा, न बोधाय न सन्तिया।

    ‘‘Rajataṃ jātarūpaṃ vā, na bodhāya na santiyā;

    नेतं समणसारुप्पं, न एतं अरियद्धनं॥

    Netaṃ samaṇasāruppaṃ, na etaṃ ariyaddhanaṃ.

    ३४५.

    345.

    ‘‘लोभनं मदनञ्‍चेतं, मोहनं रजवड्ढनं।

    ‘‘Lobhanaṃ madanañcetaṃ, mohanaṃ rajavaḍḍhanaṃ;

    सासङ्कं बहुआयासं, नत्थि चेत्थ धुवं ठिति॥

    Sāsaṅkaṃ bahuāyāsaṃ, natthi cettha dhuvaṃ ṭhiti.

    ३४६.

    346.

    ‘‘एत्थ रत्ता पमत्ता च, सङ्किलिट्ठमना नरा।

    ‘‘Ettha rattā pamattā ca, saṅkiliṭṭhamanā narā;

    अञ्‍ञमञ्‍ञेन ब्यारुद्धा, पुथु कुब्बन्ति मेधगं॥

    Aññamaññena byāruddhā, puthu kubbanti medhagaṃ.

    ३४७.

    347.

    ‘‘वधो बन्धो परिक्‍लेसो, जानि सोकपरिद्दवो।

    ‘‘Vadho bandho parikleso, jāni sokapariddavo;

    कामेसु अधिपन्‍नानं, दिस्सते ब्यसनं बहुं॥

    Kāmesu adhipannānaṃ, dissate byasanaṃ bahuṃ.

    ३४८.

    348.

    ‘‘तं मं ञाती अमित्ताव, किं वो कामेसु युञ्‍जथ।

    ‘‘Taṃ maṃ ñātī amittāva, kiṃ vo kāmesu yuñjatha;

    जानाथ मं पब्बजितं, कामेसु भयदस्सिनिं॥

    Jānātha maṃ pabbajitaṃ, kāmesu bhayadassiniṃ.

    ३४९.

    349.

    ‘‘न हिरञ्‍ञसुवण्णेन, परिक्खीयन्ति आसवा।

    ‘‘Na hiraññasuvaṇṇena, parikkhīyanti āsavā;

    अमित्ता वधका कामा, सपत्ता सल्‍लबन्धना॥

    Amittā vadhakā kāmā, sapattā sallabandhanā.

    ३५०.

    350.

    ‘‘तं मं ञाती अमित्ताव, किं वो कामेसु युञ्‍जथ।

    ‘‘Taṃ maṃ ñātī amittāva, kiṃ vo kāmesu yuñjatha;

    जानाथ मं पब्बजितं, मुण्डं सङ्घाटिपारुतं॥

    Jānātha maṃ pabbajitaṃ, muṇḍaṃ saṅghāṭipārutaṃ.

    ३५१.

    351.

    ‘‘उत्तिट्ठपिण्डो उञ्छो च, पंसुकूलञ्‍च चीवरं।

    ‘‘Uttiṭṭhapiṇḍo uñcho ca, paṃsukūlañca cīvaraṃ;

    एतं खो मम सारुप्पं, अनगारूपनिस्सयो॥

    Etaṃ kho mama sāruppaṃ, anagārūpanissayo.

    ३५२.

    352.

    ‘‘वन्ता महेसीहि कामा, ये दिब्बा ये च मानुसा।

    ‘‘Vantā mahesīhi kāmā, ye dibbā ye ca mānusā;

    खेमट्ठाने विमुत्ता ते, पत्ता ते अचलं सुखं॥

    Khemaṭṭhāne vimuttā te, pattā te acalaṃ sukhaṃ.

    ३५३.

    353.

    ‘‘माहं कामेहि सङ्गच्छिं, येसु ताणं न विज्‍जति।

    ‘‘Māhaṃ kāmehi saṅgacchiṃ, yesu tāṇaṃ na vijjati;

    अमित्ता वधका कामा, अग्गिक्खन्धूपमा दुखा॥

    Amittā vadhakā kāmā, aggikkhandhūpamā dukhā.

    ३५४.

    354.

    ‘‘परिपन्थो एस भयो, सविघातो सकण्टको।

    ‘‘Paripantho esa bhayo, savighāto sakaṇṭako;

    गेधो सुविसमो चेसो 11, महन्तो मोहनामुखो॥

    Gedho suvisamo ceso 12, mahanto mohanāmukho.

    ३५५.

    355.

    ‘‘उपसग्गो भीमरूपो, कामा सप्पसिरूपमा।

    ‘‘Upasaggo bhīmarūpo, kāmā sappasirūpamā;

    ये बाला अभिनन्दन्ति, अन्धभूता पुथुज्‍जना॥

    Ye bālā abhinandanti, andhabhūtā puthujjanā.

    ३५६.

    356.

    ‘‘कामपङ्केन सत्ता हि, बहू लोके अविद्दसू।

    ‘‘Kāmapaṅkena sattā hi, bahū loke aviddasū;

    परियन्तं न जानन्ति, जातिया मरणस्स च॥

    Pariyantaṃ na jānanti, jātiyā maraṇassa ca.

    ३५७.

    357.

    ‘‘दुग्गतिगमनं मग्गं, मनुस्सा कामहेतुकं।

    ‘‘Duggatigamanaṃ maggaṃ, manussā kāmahetukaṃ;

    बहुं वे पटिपज्‍जन्ति, अत्तनो रोगमावहं॥

    Bahuṃ ve paṭipajjanti, attano rogamāvahaṃ.

    ३५८.

    358.

    ‘‘एवं अमित्तजनना, तापना संकिलेसिका।

    ‘‘Evaṃ amittajananā, tāpanā saṃkilesikā;

    लोकामिसा बन्धनीया, कामा मरणबन्धना 13

    Lokāmisā bandhanīyā, kāmā maraṇabandhanā 14.

    ३५९.

    359.

    ‘‘उम्मादना उल्‍लपना, कामा चित्तप्पमद्दिनो।

    ‘‘Ummādanā ullapanā, kāmā cittappamaddino;

    सत्तानं सङ्किलेसाय, खिप्पं 15 मारेन ओड्डितं॥

    Sattānaṃ saṅkilesāya, khippaṃ 16 mārena oḍḍitaṃ.

    ३६०.

    360.

    ‘‘अनन्तादीनवा कामा, बहुदुक्खा महाविसा।

    ‘‘Anantādīnavā kāmā, bahudukkhā mahāvisā;

    अप्पस्सादा रणकरा, सुक्‍कपक्खविसोसना 17

    Appassādā raṇakarā, sukkapakkhavisosanā 18.

    ३६१.

    361.

    ‘‘साहं एतादिसं कत्वा, ब्यसनं कामहेतुकं।

    ‘‘Sāhaṃ etādisaṃ katvā, byasanaṃ kāmahetukaṃ;

    न तं पच्‍चागमिस्सामि, निब्बानाभिरता सदा॥

    Na taṃ paccāgamissāmi, nibbānābhiratā sadā.

    ३६२.

    362.

    ‘‘रणं करित्वा 19 कामानं, सीतिभावाभिकङ्खिनी।

    ‘‘Raṇaṃ karitvā 20 kāmānaṃ, sītibhāvābhikaṅkhinī;

    अप्पमत्ता विहस्सामि, सब्बसंयोजनक्खये॥

    Appamattā vihassāmi, sabbasaṃyojanakkhaye.

    ३६३.

    363.

    ‘‘असोकं विरजं खेमं, अरियट्ठङ्गिकं उजुं।

    ‘‘Asokaṃ virajaṃ khemaṃ, ariyaṭṭhaṅgikaṃ ujuṃ;

    तं मग्गं अनुगच्छामि, येन तिण्णा महेसिनो’’॥

    Taṃ maggaṃ anugacchāmi, yena tiṇṇā mahesino’’.

    ३६४.

    364.

    इमं पस्सथ धम्मट्ठं, सुभं कम्मारधीतरं।

    Imaṃ passatha dhammaṭṭhaṃ, subhaṃ kammāradhītaraṃ;

    अनेजं उपसम्पज्‍ज, रुक्खमूलम्हि झायति॥

    Anejaṃ upasampajja, rukkhamūlamhi jhāyati.

    ३६५.

    365.

    अज्‍जट्ठमी पब्बजिता, सद्धा सद्धम्मसोभना।

    Ajjaṭṭhamī pabbajitā, saddhā saddhammasobhanā;

    विनीतुप्पलवण्णाय, तेविज्‍जा मच्‍चुहायिनी॥

    Vinītuppalavaṇṇāya, tevijjā maccuhāyinī.

    ३६६.

    366.

    सायं भुजिस्सा अनणा, भिक्खुनी भावितिन्द्रिया।

    Sāyaṃ bhujissā anaṇā, bhikkhunī bhāvitindriyā;

    सब्बयोगविसंयुत्ता, कतकिच्‍चा अनासवा॥

    Sabbayogavisaṃyuttā, katakiccā anāsavā.

    ३६७.

    367.

    तं सक्‍को देवसङ्घेन, उपसङ्कम्म इद्धिया।

    Taṃ sakko devasaṅghena, upasaṅkamma iddhiyā;

    नमस्सति भूतपति, सुभं कम्मारधीतरन्ति॥

    Namassati bhūtapati, subhaṃ kammāradhītaranti.

    … सुभा कम्मारधीता थेरी…।

    … Subhā kammāradhītā therī….

    वीसतिनिपातो निट्ठितो।

    Vīsatinipāto niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. नेक्खम्मञ्‍ञेव (सी॰), नेक्खम्मस्सेव (स्या॰)
    2. nekkhammaññeva (sī.), nekkhammasseva (syā.)
    3. न मेतं (सी॰ स्या॰)
    4. na metaṃ (sī. syā.)
    5. या (स्या॰)
    6. थपेत्वा (क॰)
    7. पुनरागहे (क॰)
    8. yā (syā.)
    9. thapetvā (ka.)
    10. punarāgahe (ka.)
    11. लेपो (सी॰)
    12. lepo (sī.)
    13. चरणबन्धना (सी॰)
    14. caraṇabandhanā (sī.)
    15. खिपं (सी॰)
    16. khipaṃ (sī.)
    17. विसोसका (सी॰)
    18. visosakā (sī.)
    19. तरित्वा (सी॰)
    20. taritvā (sī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / थेरीगाथा-अट्ठकथा • Therīgāthā-aṭṭhakathā / ५. सुभाकम्मारधीतुथेरीगाथावण्णना • 5. Subhākammāradhītutherīgāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact