Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౫. సుభాసితజయసుత్తం
5. Subhāsitajayasuttaṃ
౨౫౧. సావత్థినిదానం. ‘‘భూతపుబ్బం, భిక్ఖవే, దేవాసురసఙ్గామో సముపబ్యూళ్హో అహోసి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, వేపచిత్తి అసురిన్దో సక్కం దేవానమిన్దం ఏతదవోచ – ‘హోతు, దేవానమిన్ద, సుభాసితేన జయో’తి. ‘హోతు, వేపచిత్తి, సుభాసితేన జయో’తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, దేవా చ అసురా చ పారిసజ్జే ఠపేసుం – ‘ఇమే నో సుభాసితదుబ్భాసితం ఆజానిస్సన్తీ’తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, వేపచిత్తిం అసురిన్దో సక్కం దేవానమిన్దం ఏతదవోచ – ‘భణ, దేవానమిన్ద, గాథ’న్తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, సక్కో దేవానమిన్దో వేపచిత్తి అసురిన్దం ఏతదవోచ – ‘తుమ్హే ఖ్వేత్థ, వేపచిత్తి, పుబ్బదేవా. భణ, వేపచిత్తి, గాథ’న్తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, వేపచిత్తి అసురిన్దో ఇమం గాథం అభాసి –
251. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho ahosi. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘hotu, devānaminda, subhāsitena jayo’ti. ‘Hotu, vepacitti, subhāsitena jayo’ti. Atha kho, bhikkhave, devā ca asurā ca pārisajje ṭhapesuṃ – ‘ime no subhāsitadubbhāsitaṃ ājānissantī’ti. Atha kho, bhikkhave, vepacittiṃ asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, devānaminda, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, sakko devānamindo vepacitti asurindaṃ etadavoca – ‘tumhe khvettha, vepacitti, pubbadevā. Bhaṇa, vepacitti, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, vepacitti asurindo imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘భియ్యో బాలా పభిజ్జేయ్యుం, నో చస్స పటిసేధకో;
‘‘Bhiyyo bālā pabhijjeyyuṃ, no cassa paṭisedhako;
తస్మా భుసేన దణ్డేన, ధీరో బాలం నిసేధయే’’తి.
Tasmā bhusena daṇḍena, dhīro bālaṃ nisedhaye’’ti.
‘‘భాసితాయ ఖో పన, భిక్ఖవే, వేపచిత్తినా అసురిన్దేన గాథాయ అసురా అనుమోదింసు, దేవా తుణ్హీ అహేసుం. అథ ఖో, భిక్ఖవే, వేపచిత్తి అసురిన్దో సక్కం దేవానమిన్దం ఏతదవోచ – ‘భణ, దేవానమిన్ద, గాథ’న్తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, సక్కో దేవానమిన్దో ఇమం గాథం అభాసి –
‘‘Bhāsitāya kho pana, bhikkhave, vepacittinā asurindena gāthāya asurā anumodiṃsu, devā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, devānaminda, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, sakko devānamindo imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ఏతదేవ అహం మఞ్ఞే, బాలస్స పటిసేధనం;
‘‘Etadeva ahaṃ maññe, bālassa paṭisedhanaṃ;
పరం సఙ్కుపితం ఞత్వా, యో సతో ఉపసమ్మతీ’’తి.
Paraṃ saṅkupitaṃ ñatvā, yo sato upasammatī’’ti.
‘‘భాసితాయ ఖో పన, భిక్ఖవే, సక్కేన దేవానమిన్దేన గాథాయ, దేవా అనుమోదింసు, అసురా తుణ్హీ అహేసుం. అథ ఖో, భిక్ఖవే, సక్కో దేవానమిన్దో వేపచిత్తిం అసురిన్దం ఏతదవోచ – ‘భణ, వేపచిత్తి, గాథ’న్తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, వేపచిత్తి అసురిన్దో ఇమం గాథం అభాసి –
‘‘Bhāsitāya kho pana, bhikkhave, sakkena devānamindena gāthāya, devā anumodiṃsu, asurā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, sakko devānamindo vepacittiṃ asurindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, vepacitti, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, vepacitti asurindo imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ఏతదేవ తితిక్ఖాయ, వజ్జం పస్సామి వాసవ;
‘‘Etadeva titikkhāya, vajjaṃ passāmi vāsava;
యదా నం మఞ్ఞతి బాలో, భయా మ్యాయం తితిక్ఖతి;
Yadā naṃ maññati bālo, bhayā myāyaṃ titikkhati;
అజ్ఝారుహతి దుమ్మేధో, గోవ భియ్యో పలాయిన’’న్తి.
Ajjhāruhati dummedho, gova bhiyyo palāyina’’nti.
‘‘భాసితాయ ఖో పన, భిక్ఖవే, వేపచిత్తినా అసురిన్దేన గాథాయ అసురా అనుమోదింసు, దేవా తుణ్హీ అహేసుం. అథ ఖో, భిక్ఖవే, వేపచిత్తి అసురిన్దో సక్కం దేవానమిన్దం ఏతదవోచ – ‘భణ, దేవానమిన్ద, గాథ’న్తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, సక్కో దేవానమిన్దో ఇమా గాథాయో అభాసి –
‘‘Bhāsitāya kho pana, bhikkhave, vepacittinā asurindena gāthāya asurā anumodiṃsu, devā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, devānaminda, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, sakko devānamindo imā gāthāyo abhāsi –
‘‘కామం మఞ్ఞతు వా మా వా, భయా మ్యాయం తితిక్ఖతి;
‘‘Kāmaṃ maññatu vā mā vā, bhayā myāyaṃ titikkhati;
సదత్థపరమా అత్థా, ఖన్త్యా భియ్యో న విజ్జతి.
Sadatthaparamā atthā, khantyā bhiyyo na vijjati.
‘‘యో హవే బలవా సన్తో, దుబ్బలస్స తితిక్ఖతి;
‘‘Yo have balavā santo, dubbalassa titikkhati;
తమాహు పరమం ఖన్తిం, నిచ్చం ఖమతి దుబ్బలో.
Tamāhu paramaṃ khantiṃ, niccaṃ khamati dubbalo.
‘‘అబలం తం బలం ఆహు, యస్స బాలబలం బలం;
‘‘Abalaṃ taṃ balaṃ āhu, yassa bālabalaṃ balaṃ;
బలస్స ధమ్మగుత్తస్స, పటివత్తా న విజ్జతి.
Balassa dhammaguttassa, paṭivattā na vijjati.
‘‘తస్సేవ తేన పాపియో, యో కుద్ధం పటికుజ్ఝతి;
‘‘Tasseva tena pāpiyo, yo kuddhaṃ paṭikujjhati;
కుద్ధం అప్పటికుజ్ఝన్తో, సఙ్గామం జేతి దుజ్జయం.
Kuddhaṃ appaṭikujjhanto, saṅgāmaṃ jeti dujjayaṃ.
‘‘ఉభిన్నమత్థం చరతి, అత్తనో చ పరస్స చ;
‘‘Ubhinnamatthaṃ carati, attano ca parassa ca;
పరం సఙ్కుపితం ఞత్వా, యో సతో ఉపసమ్మతి.
Paraṃ saṅkupitaṃ ñatvā, yo sato upasammati.
‘‘ఉభిన్నం తికిచ్ఛన్తానం, అత్తనో చ పరస్స చ;
‘‘Ubhinnaṃ tikicchantānaṃ, attano ca parassa ca;
జనా మఞ్ఞన్తి బాలోతి, యే ధమ్మస్స అకోవిదా’’తి.
Janā maññanti bāloti, ye dhammassa akovidā’’ti.
‘‘భాసితాసు ఖో పన, భిక్ఖవే, సక్కేన దేవానమిన్దేన గాథాసు, దేవా అనుమోదింసు, అసురా తుణ్హీ అహేసుం. అథ ఖో, భిక్ఖవే, దేవానఞ్చ అసురానఞ్చ పారిసజ్జా ఏతదవోచుం – ‘భాసితా ఖో వేపచిత్తినా అసురిన్దేన గాథాయో. తా చ ఖో సదణ్డావచరా ససత్థావచరా, ఇతి భణ్డనం ఇతి విగ్గహో ఇతి కలహో. భాసితా ఖో 1 సక్కేన దేవానమిన్దేన గాథాయో. తా చ ఖో అదణ్డావచరా అసత్థావచరా, ఇతి అభణ్డనం ఇతి అవిగ్గహో ఇతి అకలహో. సక్కస్స దేవానమిన్దస్స సుభాసితేన జయో’తి. ఇతి ఖో, భిక్ఖవే సక్కస్స దేవానమిన్దస్స సుభాసితేన జయో అహోసీ’’తి.
‘‘Bhāsitāsu kho pana, bhikkhave, sakkena devānamindena gāthāsu, devā anumodiṃsu, asurā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, devānañca asurānañca pārisajjā etadavocuṃ – ‘bhāsitā kho vepacittinā asurindena gāthāyo. Tā ca kho sadaṇḍāvacarā sasatthāvacarā, iti bhaṇḍanaṃ iti viggaho iti kalaho. Bhāsitā kho 2 sakkena devānamindena gāthāyo. Tā ca kho adaṇḍāvacarā asatthāvacarā, iti abhaṇḍanaṃ iti aviggaho iti akalaho. Sakkassa devānamindassa subhāsitena jayo’ti. Iti kho, bhikkhave sakkassa devānamindassa subhāsitena jayo ahosī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౫. సుభాసితజయసుత్తవణ్ణనా • 5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౫. సుభాసితజయసుత్తవణ్ణనా • 5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā