Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൫. സുഭാസിതജയസുത്തം
5. Subhāsitajayasuttaṃ
൨൫൧. സാവത്ഥിനിദാനം. ‘‘ഭൂതപുബ്ബം, ഭിക്ഖവേ, ദേവാസുരസങ്ഗാമോ സമുപബ്യൂള്ഹോ അഹോസി. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തി അസുരിന്ദോ സക്കം ദേവാനമിന്ദം ഏതദവോച – ‘ഹോതു, ദേവാനമിന്ദ, സുഭാസിതേന ജയോ’തി. ‘ഹോതു, വേപചിത്തി, സുഭാസിതേന ജയോ’തി. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ദേവാ ച അസുരാ ച പാരിസജ്ജേ ഠപേസും – ‘ഇമേ നോ സുഭാസിതദുബ്ഭാസിതം ആജാനിസ്സന്തീ’തി. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തിം അസുരിന്ദോ സക്കം ദേവാനമിന്ദം ഏതദവോച – ‘ഭണ, ദേവാനമിന്ദ, ഗാഥ’ന്തി. ഏവം വുത്തേ, ഭിക്ഖവേ, സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ വേപചിത്തി അസുരിന്ദം ഏതദവോച – ‘തുമ്ഹേ ഖ്വേത്ഥ, വേപചിത്തി, പുബ്ബദേവാ. ഭണ, വേപചിത്തി, ഗാഥ’ന്തി. ഏവം വുത്തേ, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തി അസുരിന്ദോ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
251. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho ahosi. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘hotu, devānaminda, subhāsitena jayo’ti. ‘Hotu, vepacitti, subhāsitena jayo’ti. Atha kho, bhikkhave, devā ca asurā ca pārisajje ṭhapesuṃ – ‘ime no subhāsitadubbhāsitaṃ ājānissantī’ti. Atha kho, bhikkhave, vepacittiṃ asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, devānaminda, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, sakko devānamindo vepacitti asurindaṃ etadavoca – ‘tumhe khvettha, vepacitti, pubbadevā. Bhaṇa, vepacitti, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, vepacitti asurindo imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ഭിയ്യോ ബാലാ പഭിജ്ജേയ്യും, നോ ചസ്സ പടിസേധകോ;
‘‘Bhiyyo bālā pabhijjeyyuṃ, no cassa paṭisedhako;
തസ്മാ ഭുസേന ദണ്ഡേന, ധീരോ ബാലം നിസേധയേ’’തി.
Tasmā bhusena daṇḍena, dhīro bālaṃ nisedhaye’’ti.
‘‘ഭാസിതായ ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തിനാ അസുരിന്ദേന ഗാഥായ അസുരാ അനുമോദിംസു, ദേവാ തുണ്ഹീ അഹേസും. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തി അസുരിന്ദോ സക്കം ദേവാനമിന്ദം ഏതദവോച – ‘ഭണ, ദേവാനമിന്ദ, ഗാഥ’ന്തി. ഏവം വുത്തേ, ഭിക്ഖവേ, സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
‘‘Bhāsitāya kho pana, bhikkhave, vepacittinā asurindena gāthāya asurā anumodiṃsu, devā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, devānaminda, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, sakko devānamindo imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ഏതദേവ അഹം മഞ്ഞേ, ബാലസ്സ പടിസേധനം;
‘‘Etadeva ahaṃ maññe, bālassa paṭisedhanaṃ;
പരം സങ്കുപിതം ഞത്വാ, യോ സതോ ഉപസമ്മതീ’’തി.
Paraṃ saṅkupitaṃ ñatvā, yo sato upasammatī’’ti.
‘‘ഭാസിതായ ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, സക്കേന ദേവാനമിന്ദേന ഗാഥായ, ദേവാ അനുമോദിംസു, അസുരാ തുണ്ഹീ അഹേസും. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ വേപചിത്തിം അസുരിന്ദം ഏതദവോച – ‘ഭണ, വേപചിത്തി, ഗാഥ’ന്തി. ഏവം വുത്തേ, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തി അസുരിന്ദോ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
‘‘Bhāsitāya kho pana, bhikkhave, sakkena devānamindena gāthāya, devā anumodiṃsu, asurā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, sakko devānamindo vepacittiṃ asurindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, vepacitti, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, vepacitti asurindo imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ഏതദേവ തിതിക്ഖായ, വജ്ജം പസ്സാമി വാസവ;
‘‘Etadeva titikkhāya, vajjaṃ passāmi vāsava;
യദാ നം മഞ്ഞതി ബാലോ, ഭയാ മ്യായം തിതിക്ഖതി;
Yadā naṃ maññati bālo, bhayā myāyaṃ titikkhati;
അജ്ഝാരുഹതി ദുമ്മേധോ, ഗോവ ഭിയ്യോ പലായിന’’ന്തി.
Ajjhāruhati dummedho, gova bhiyyo palāyina’’nti.
‘‘ഭാസിതായ ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തിനാ അസുരിന്ദേന ഗാഥായ അസുരാ അനുമോദിംസു, ദേവാ തുണ്ഹീ അഹേസും. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, വേപചിത്തി അസുരിന്ദോ സക്കം ദേവാനമിന്ദം ഏതദവോച – ‘ഭണ, ദേവാനമിന്ദ, ഗാഥ’ന്തി. ഏവം വുത്തേ, ഭിക്ഖവേ, സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസി –
‘‘Bhāsitāya kho pana, bhikkhave, vepacittinā asurindena gāthāya asurā anumodiṃsu, devā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘bhaṇa, devānaminda, gātha’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, sakko devānamindo imā gāthāyo abhāsi –
‘‘കാമം മഞ്ഞതു വാ മാ വാ, ഭയാ മ്യായം തിതിക്ഖതി;
‘‘Kāmaṃ maññatu vā mā vā, bhayā myāyaṃ titikkhati;
സദത്ഥപരമാ അത്ഥാ, ഖന്ത്യാ ഭിയ്യോ ന വിജ്ജതി.
Sadatthaparamā atthā, khantyā bhiyyo na vijjati.
‘‘യോ ഹവേ ബലവാ സന്തോ, ദുബ്ബലസ്സ തിതിക്ഖതി;
‘‘Yo have balavā santo, dubbalassa titikkhati;
തമാഹു പരമം ഖന്തിം, നിച്ചം ഖമതി ദുബ്ബലോ.
Tamāhu paramaṃ khantiṃ, niccaṃ khamati dubbalo.
‘‘അബലം തം ബലം ആഹു, യസ്സ ബാലബലം ബലം;
‘‘Abalaṃ taṃ balaṃ āhu, yassa bālabalaṃ balaṃ;
ബലസ്സ ധമ്മഗുത്തസ്സ, പടിവത്താ ന വിജ്ജതി.
Balassa dhammaguttassa, paṭivattā na vijjati.
‘‘തസ്സേവ തേന പാപിയോ, യോ കുദ്ധം പടികുജ്ഝതി;
‘‘Tasseva tena pāpiyo, yo kuddhaṃ paṭikujjhati;
കുദ്ധം അപ്പടികുജ്ഝന്തോ, സങ്ഗാമം ജേതി ദുജ്ജയം.
Kuddhaṃ appaṭikujjhanto, saṅgāmaṃ jeti dujjayaṃ.
‘‘ഉഭിന്നമത്ഥം ചരതി, അത്തനോ ച പരസ്സ ച;
‘‘Ubhinnamatthaṃ carati, attano ca parassa ca;
പരം സങ്കുപിതം ഞത്വാ, യോ സതോ ഉപസമ്മതി.
Paraṃ saṅkupitaṃ ñatvā, yo sato upasammati.
‘‘ഉഭിന്നം തികിച്ഛന്താനം, അത്തനോ ച പരസ്സ ച;
‘‘Ubhinnaṃ tikicchantānaṃ, attano ca parassa ca;
ജനാ മഞ്ഞന്തി ബാലോതി, യേ ധമ്മസ്സ അകോവിദാ’’തി.
Janā maññanti bāloti, ye dhammassa akovidā’’ti.
‘‘ഭാസിതാസു ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, സക്കേന ദേവാനമിന്ദേന ഗാഥാസു, ദേവാ അനുമോദിംസു, അസുരാ തുണ്ഹീ അഹേസും. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ദേവാനഞ്ച അസുരാനഞ്ച പാരിസജ്ജാ ഏതദവോചും – ‘ഭാസിതാ ഖോ വേപചിത്തിനാ അസുരിന്ദേന ഗാഥായോ. താ ച ഖോ സദണ്ഡാവചരാ സസത്ഥാവചരാ, ഇതി ഭണ്ഡനം ഇതി വിഗ്ഗഹോ ഇതി കലഹോ. ഭാസിതാ ഖോ 1 സക്കേന ദേവാനമിന്ദേന ഗാഥായോ. താ ച ഖോ അദണ്ഡാവചരാ അസത്ഥാവചരാ, ഇതി അഭണ്ഡനം ഇതി അവിഗ്ഗഹോ ഇതി അകലഹോ. സക്കസ്സ ദേവാനമിന്ദസ്സ സുഭാസിതേന ജയോ’തി. ഇതി ഖോ, ഭിക്ഖവേ സക്കസ്സ ദേവാനമിന്ദസ്സ സുഭാസിതേന ജയോ അഹോസീ’’തി.
‘‘Bhāsitāsu kho pana, bhikkhave, sakkena devānamindena gāthāsu, devā anumodiṃsu, asurā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, devānañca asurānañca pārisajjā etadavocuṃ – ‘bhāsitā kho vepacittinā asurindena gāthāyo. Tā ca kho sadaṇḍāvacarā sasatthāvacarā, iti bhaṇḍanaṃ iti viggaho iti kalaho. Bhāsitā kho 2 sakkena devānamindena gāthāyo. Tā ca kho adaṇḍāvacarā asatthāvacarā, iti abhaṇḍanaṃ iti aviggaho iti akalaho. Sakkassa devānamindassa subhāsitena jayo’ti. Iti kho, bhikkhave sakkassa devānamindassa subhāsitena jayo ahosī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൫. സുഭാസിതജയസുത്തവണ്ണനാ • 5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൫. സുഭാസിതജയസുത്തവണ്ണനാ • 5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā