Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၅. သုဘာသိတဇယသုတ္တဝဏ္ဏနာ
5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā
၂၅၁. ‘‘ဆေကတာယာ’’တိ ဝတ္ဝာ တသ္သ ဝတ္တုံ ဆေကဘာဝံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ဧဝံ ကိရသ္သာ’’တိအာဒိမာဟ။ ဂာဟန္တိ လဒ္ဓိံ။ မောစေတ္ဝာတိ ယသ္သ ပုန ‘‘စောရော’’တိ ဥတ္တရိ ဝတ္တုံ န သက္ကောတိ, ဧဝံ ဝိမောစေတ္ဝာတိ ပဌမံ ဝတ္တုံ န သက္ကာ။ ဂရူတိ ဘာရိယံ, ဒုက္ကရန္တိ အတ္ထော။ ပစ္ဆာတိ ‘‘ပရသ္သာ’’တိ ဝုတ္တော သော ကိဉ္စိ ပဌမံ ဝဒန္တော အတ္တနော အဓိပ္ပာယံ ပဝေဒေတိ နာမ, တံ ယထာသတ္တိ ဝိဒိတမနော တသ္သ ဥတ္တရိ ဝတ္တုံ သက္ကောတိ။ တေနာဟ ‘‘ပရသ္သ ဝစနံ အနုဂန္တ္ဝာ ပန ပစ္ဆာ သုခံ ဝတ္တု’’န္တိ။ အပိ စ အသုရိန္ဒေန ‘‘ဟောတု, ဒေဝာနမိန္ဒ, သုဘာသိတေန ဇယော’’တိ ပဌမံ ဝုတ္တံ, ဝိသေသော စ ပုဗ္ဗံ ဥပနေန္တံ အနုဝတ္တတိ။ ဝစသိ ကုသလော သက္ကော ဒေဝရာဇာ တံ ဝိသေသံ တေနေဝ ပုဗ္ဗံ ဥပနယာပေန္တော ဥပလာပနဝသေန ‘‘တုမ္ဟေ ခ္ဝေတ္ထာ’’တိအာဒိမာဟ။ ပုဗ္ဗဒေဝာတိ သက္ကပမုခာယ ဒေဝပရိသာယ လောကေ ပုဗ္ဗေဝ ဥပ္ပန္နတ္တာ ‘‘ပုဗ္ဗဒေဝာ’’တိ ပသံသဝစနံ။ ဝေပစိတ္တိံ သန္ဓာယ ‘‘တုမ္ဟေ’’တိ ‘‘ပုဗ္ဗဒေဝာ’’တိ စ ဝုတ္တတ္တာ ‘‘တုမ္ဟာကံ တာဝ ပဝေဏိအာဂတံ ဘဏထာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဂာရဝဋ္ဌာနိယတ္တာ ဝေပစိတ္တိနော ဗဟုဝစနပယောဂော။ ဒဏ္ဍေန အဝစာရော အဝစရဏံ ဒဏ္ဍာဝစရော, နတ္ထိ ဧတ္ထ ဝုတ္တော ဒဏ္ဍာဝစရောတိ အဒဏ္ဍာဝစရာ, သက္ကေန ဝုတ္တာ ဂာထာယော။
251.‘‘Chekatāyā’’ti vatvā tassa vattuṃ chekabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘evaṃ kirassā’’tiādimāha. Gāhanti laddhiṃ. Mocetvāti yassa puna ‘‘coro’’ti uttari vattuṃ na sakkoti, evaṃ vimocetvāti paṭhamaṃ vattuṃ na sakkā. Garūti bhāriyaṃ, dukkaranti attho. Pacchāti ‘‘parassā’’ti vutto so kiñci paṭhamaṃ vadanto attano adhippāyaṃ pavedeti nāma, taṃ yathāsatti viditamano tassa uttari vattuṃ sakkoti. Tenāha ‘‘parassa vacanaṃ anugantvā pana pacchā sukhaṃ vattu’’nti. Api ca asurindena ‘‘hotu, devānaminda, subhāsitena jayo’’ti paṭhamaṃ vuttaṃ, viseso ca pubbaṃ upanentaṃ anuvattati. Vacasi kusalo sakko devarājā taṃ visesaṃ teneva pubbaṃ upanayāpento upalāpanavasena ‘‘tumhe khvetthā’’tiādimāha. Pubbadevāti sakkapamukhāya devaparisāya loke pubbeva uppannattā ‘‘pubbadevā’’ti pasaṃsavacanaṃ. Vepacittiṃ sandhāya ‘‘tumhe’’ti ‘‘pubbadevā’’ti ca vuttattā ‘‘tumhākaṃ tāva paveṇiāgataṃ bhaṇathā’’ti vuttaṃ. Gāravaṭṭhāniyattā vepacittino bahuvacanapayogo. Daṇḍena avacāro avacaraṇaṃ daṇḍāvacaro, natthi ettha vutto daṇḍāvacaroti adaṇḍāvacarā, sakkena vuttā gāthāyo.
သုဘာသိတဇယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Subhāsitajayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၅. သုဘာသိတဇယသုတ္တံ • 5. Subhāsitajayasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၅. သုဘာသိတဇယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā