| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೫. ಸುಭಾಸಿತಜಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā
೨೫೧. ‘‘ಛೇಕತಾಯಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ತಸ್ಸ ವತ್ತುಂ ಛೇಕಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಏವಂ ಕಿರಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಗಾಹನ್ತಿ ಲದ್ಧಿಂ। ಮೋಚೇತ್ವಾತಿ ಯಸ್ಸ ಪುನ ‘‘ಚೋರೋ’’ತಿ ಉತ್ತರಿ ವತ್ತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಏವಂ ವಿಮೋಚೇತ್ವಾತಿ ಪಠಮಂ ವತ್ತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ। ಗರೂತಿ ಭಾರಿಯಂ, ದುಕ್ಕರನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಚ್ಛಾತಿ ‘‘ಪರಸ್ಸಾ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ಸೋ ಕಿಞ್ಚಿ ಪಠಮಂ ವದನ್ತೋ ಅತ್ತನೋ ಅಧಿಪ್ಪಾಯಂ ಪವೇದೇತಿ ನಾಮ, ತಂ ಯಥಾಸತ್ತಿ ವಿದಿತಮನೋ ತಸ್ಸ ಉತ್ತರಿ ವತ್ತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪರಸ್ಸ ವಚನಂ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ ಪನ ಪಚ್ಛಾ ಸುಖಂ ವತ್ತು’’ನ್ತಿ। ಅಪಿ ಚ ಅಸುರಿನ್ದೇನ ‘‘ಹೋತು, ದೇವಾನಮಿನ್ದ, ಸುಭಾಸಿತೇನ ಜಯೋ’’ತಿ ಪಠಮಂ ವುತ್ತಂ, ವಿಸೇಸೋ ಚ ಪುಬ್ಬಂ ಉಪನೇನ್ತಂ ಅನುವತ್ತತಿ। ವಚಸಿ ಕುಸಲೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವರಾಜಾ ತಂ ವಿಸೇಸಂ ತೇನೇವ ಪುಬ್ಬಂ ಉಪನಯಾಪೇನ್ತೋ ಉಪಲಾಪನವಸೇನ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಖ್ವೇತ್ಥಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಪುಬ್ಬದೇವಾತಿ ಸಕ್ಕಪಮುಖಾಯ ದೇವಪರಿಸಾಯ ಲೋಕೇ ಪುಬ್ಬೇವ ಉಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ ‘‘ಪುಬ್ಬದೇವಾ’’ತಿ ಪಸಂಸವಚನಂ। ವೇಪಚಿತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ತುಮ್ಹೇ’’ತಿ ‘‘ಪುಬ್ಬದೇವಾ’’ತಿ ಚ ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ತಾವ ಪವೇಣಿಆಗತಂ ಭಣಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಗಾರವಟ್ಠಾನಿಯತ್ತಾ ವೇಪಚಿತ್ತಿನೋ ಬಹುವಚನಪಯೋಗೋ। ದಣ್ಡೇನ ಅವಚಾರೋ ಅವಚರಣಂ ದಣ್ಡಾವಚರೋ, ನತ್ಥಿ ಏತ್ಥ ವುತ್ತೋ ದಣ್ಡಾವಚರೋತಿ ಅದಣ್ಡಾವಚರಾ, ಸಕ್ಕೇನ ವುತ್ತಾ ಗಾಥಾಯೋ।
251.‘‘Chekatāyā’’ti vatvā tassa vattuṃ chekabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘evaṃ kirassā’’tiādimāha. Gāhanti laddhiṃ. Mocetvāti yassa puna ‘‘coro’’ti uttari vattuṃ na sakkoti, evaṃ vimocetvāti paṭhamaṃ vattuṃ na sakkā. Garūti bhāriyaṃ, dukkaranti attho. Pacchāti ‘‘parassā’’ti vutto so kiñci paṭhamaṃ vadanto attano adhippāyaṃ pavedeti nāma, taṃ yathāsatti viditamano tassa uttari vattuṃ sakkoti. Tenāha ‘‘parassa vacanaṃ anugantvā pana pacchā sukhaṃ vattu’’nti. Api ca asurindena ‘‘hotu, devānaminda, subhāsitena jayo’’ti paṭhamaṃ vuttaṃ, viseso ca pubbaṃ upanentaṃ anuvattati. Vacasi kusalo sakko devarājā taṃ visesaṃ teneva pubbaṃ upanayāpento upalāpanavasena ‘‘tumhe khvetthā’’tiādimāha. Pubbadevāti sakkapamukhāya devaparisāya loke pubbeva uppannattā ‘‘pubbadevā’’ti pasaṃsavacanaṃ. Vepacittiṃ sandhāya ‘‘tumhe’’ti ‘‘pubbadevā’’ti ca vuttattā ‘‘tumhākaṃ tāva paveṇiāgataṃ bhaṇathā’’ti vuttaṃ. Gāravaṭṭhāniyattā vepacittino bahuvacanapayogo. Daṇḍena avacāro avacaraṇaṃ daṇḍāvacaro, natthi ettha vutto daṇḍāvacaroti adaṇḍāvacarā, sakkena vuttā gāthāyo.
ಸುಭಾಸಿತಜಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Subhāsitajayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೫. ಸುಭಾಸಿತಜಯಸುತ್ತಂ • 5. Subhāsitajayasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಸುಭಾಸಿತಜಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Subhāsitajayasuttavaṇṇanā
