Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
2. ஸுபூ⁴தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
2. Subhūtattheragāthāvaṇṇanā
அயோகே³திஆதி³கா ஆயஸ்மதோ ஸுபூ⁴தத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே புஞ்ஞானி உபசினந்தோ கஸ்ஸபஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே பா³ராணஸியங் க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஏகதி³வஸங் ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா பஸன்னமானஸோ ஸரணேஸு ச ஸீலேஸு ச பதிட்டா²ய மாஸே மாஸே அட்ட²க்க²த்துங் சதுஜ்ஜாதியக³ந்தே⁴ன ஸத்து² க³ந்த⁴குடிங் ஓபுஞ்ஜாபேஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே ஸுக³ந்த⁴ஸரீரோ ஹுத்வா, இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ மக³த⁴ரட்டே² க³ஹபதிகுலே நிப்³ப³த்தித்வா ஸுபூ⁴தோதி லத்³த⁴னாமோ வயப்பத்தோ, நிஸ்ஸரணஜ்ஜா²ஸயதாய க⁴ராவாஸங் பஹாய தித்தி²யேஸு பப்³ப³ஜித்வா தத்த² ஸாரங் அலப⁴ந்தோ, ஸத்து² ஸந்திகே உபதிஸ்ஸகோலிதஸேலாதி³கே ப³ஹூ ஸமணப்³ராஹ்மணே பப்³ப³ஜித்வா ஸாமஞ்ஞஸுக²ங் அனுப⁴வந்தே தி³ஸ்வா ஸாஸனே படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா ஆசரியுபஜ்ஜா²யே ஆராதெ⁴த்வா கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா விவேகவாஸங் வஸந்தோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.55.272-308) –
Ayogetiādikā āyasmato subhūtattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni upacinanto kassapassa bhagavato kāle bārāṇasiyaṃ gahapatimahāsālakule nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ satthu santike dhammaṃ sutvā pasannamānaso saraṇesu ca sīlesu ca patiṭṭhāya māse māse aṭṭhakkhattuṃ catujjātiyagandhena satthu gandhakuṭiṃ opuñjāpesi. So tena puññakammena nibbattanibbattaṭṭhāne sugandhasarīro hutvā, imasmiṃ buddhuppāde magadharaṭṭhe gahapatikule nibbattitvā subhūtoti laddhanāmo vayappatto, nissaraṇajjhāsayatāya gharāvāsaṃ pahāya titthiyesu pabbajitvā tattha sāraṃ alabhanto, satthu santike upatissakolitaselādike bahū samaṇabrāhmaṇe pabbajitvā sāmaññasukhaṃ anubhavante disvā sāsane paṭiladdhasaddho pabbajitvā ācariyupajjhāye ārādhetvā kammaṭṭhānaṃ gahetvā vivekavāsaṃ vasanto vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.55.272-308) –
‘‘இமம்ஹி ப⁴த்³த³கே கப்பே, ப்³ரஹ்மப³ந்து⁴ மஹாயஸோ;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
கஸ்ஸபோ நாம கொ³த்தேன, உப்பஜ்ஜி வத³தங் வரோ.
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
‘‘அனுப்³யஞ்ஜனஸம்பன்னோ, பா³த்திங்ஸவரலக்க²ணோ;
‘‘Anubyañjanasampanno, bāttiṃsavaralakkhaṇo;
ப்³யாமப்பபா⁴பரிவுதோ, ரங்ஸிஜாலஸமொத்த²டோ.
Byāmappabhāparivuto, raṃsijālasamotthaṭo.
‘‘அஸ்ஸாஸேதா யதா² சந்தோ³, ஸூரியோவ பப⁴ங்கரோ;
‘‘Assāsetā yathā cando, sūriyova pabhaṅkaro;
நிப்³பா³பேதா யதா² மேகோ⁴, ஸாக³ரோவ கு³ணாகரோ.
Nibbāpetā yathā megho, sāgarova guṇākaro.
‘‘த⁴ரணீரிவ ஸீலேன, ஹிமவாவ ஸமாதி⁴னா;
‘‘Dharaṇīriva sīlena, himavāva samādhinā;
ஆகாஸோ விய பஞ்ஞாய, அஸங்கோ³ அனிலோ யதா².
Ākāso viya paññāya, asaṅgo anilo yathā.
‘‘ததா³ஹங் பா³ராணஸியங், உபபன்னோ மஹாகுலே;
‘‘Tadāhaṃ bārāṇasiyaṃ, upapanno mahākule;
பஹூதத⁴னத⁴ஞ்ஞஸ்மிங், நானாரதனஸஞ்சயே.
Pahūtadhanadhaññasmiṃ, nānāratanasañcaye.
‘‘மஹதா பரிவாரேன, நிஸின்னங் லோகனாயகங்;
‘‘Mahatā parivārena, nisinnaṃ lokanāyakaṃ;
உபேச்ச த⁴ம்மமஸ்ஸோஸிங், அமதங்வ மனோஹரங்.
Upecca dhammamassosiṃ, amataṃva manoharaṃ.
‘‘த்³வத்திங்ஸலக்க²ணத⁴ரோ, ஸனக்க²த்தோவ சந்தி³மா;
‘‘Dvattiṃsalakkhaṇadharo, sanakkhattova candimā;
அனுப்³யஞ்ஜனஸம்பன்னோ, ஸாலராஜாவ பு²ல்லிதோ.
Anubyañjanasampanno, sālarājāva phullito.
‘‘ரங்ஸிஜாலபரிக்கி²த்தோ, தி³த்தோவ கனகாசலோ;
‘‘Raṃsijālaparikkhitto, dittova kanakācalo;
ப்³யாமப்பபா⁴பரிவுதோ, ஸதரங்ஸீ தி³வாகரோ.
Byāmappabhāparivuto, sataraṃsī divākaro.
‘‘ஸொண்ணானநோ ஜினவரோ, ஸமணீவ ஸிலுச்சயோ;
‘‘Soṇṇānano jinavaro, samaṇīva siluccayo;
கருணாபுண்ணஹத³யோ, கு³ணேன விய ஸாக³ரோ.
Karuṇāpuṇṇahadayo, guṇena viya sāgaro.
‘‘லோகவிஸ்ஸுதகித்தி ச, ஸினேரூவ நகு³த்தமோ;
‘‘Lokavissutakitti ca, sinerūva naguttamo;
யஸஸா வித்த²தோ வீரோ, ஆகாஸஸதி³ஸோ முனி.
Yasasā vitthato vīro, ākāsasadiso muni.
‘‘அஸங்க³சித்தோ ஸப்³ப³த்த², அனிலோ விய நாயகோ;
‘‘Asaṅgacitto sabbattha, anilo viya nāyako;
பதிட்டா² ஸப்³ப³பூ⁴தானங், மஹீவ முனிஸத்தமோ.
Patiṭṭhā sabbabhūtānaṃ, mahīva munisattamo.
‘‘அனுபலித்தோ லோகேன, தோயேன பது³மங் யதா²;
‘‘Anupalitto lokena, toyena padumaṃ yathā;
குவாத³க³ச்ச²த³ஹனோ, அக்³கி³க்க²ந்தோ⁴வ ஸோப⁴தி.
Kuvādagacchadahano, aggikkhandhova sobhati.
‘‘அக³தோ³ விய ஸப்³ப³த்த², கிலேஸவிஸனாஸகோ;
‘‘Agado viya sabbattha, kilesavisanāsako;
க³ந்த⁴மாத³னஸேலோவ, கு³ணக³ந்த⁴விபூ⁴ஸிதோ.
Gandhamādanaselova, guṇagandhavibhūsito.
‘‘கு³ணானங் ஆகரோ வீரோ, ரதனானங்வ ஸாக³ரோ;
‘‘Guṇānaṃ ākaro vīro, ratanānaṃva sāgaro;
ஸிந்தூ⁴வ வனராஜீனங், கிலேஸமலஹாரகோ.
Sindhūva vanarājīnaṃ, kilesamalahārako.
‘‘விஜயீவ மஹாயோதோ⁴, மாரஸேனாவமத்³த³னோ;
‘‘Vijayīva mahāyodho, mārasenāvamaddano;
சக்கவத்தீவ ஸோ ராஜா, பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ரதனிஸ்ஸரோ.
Cakkavattīva so rājā, bojjhaṅgaratanissaro.
‘‘மஹாபி⁴ஸக்கஸங்காஸோ, தோ³ஸப்³யாதி⁴திகிச்ச²கோ;
‘‘Mahābhisakkasaṅkāso, dosabyādhitikicchako;
ஸல்லகத்தோ யதா² வேஜ்ஜோ, தி³ட்டி²க³ண்ட³விபா²லகோ.
Sallakatto yathā vejjo, diṭṭhigaṇḍaviphālako.
‘‘ஸோ ததா³ லோகபஜ்ஜோதோ, ஸனராமரஸக்கதோ;
‘‘So tadā lokapajjoto, sanarāmarasakkato;
பரிஸாஸு நராதி³ச்சோ, த⁴ம்மங் தே³ஸயதே ஜினோ.
Parisāsu narādicco, dhammaṃ desayate jino.
‘‘தா³னங் த³த்வா மஹாபோ⁴கோ³, ஸீலேன ஸுக³தூபகோ³;
‘‘Dānaṃ datvā mahābhogo, sīlena sugatūpago;
பா⁴வனாய ச நிப்³பா³தி, இச்சேவமனுஸாஸத².
Bhāvanāya ca nibbāti, iccevamanusāsatha.
‘‘தே³ஸனங் தங் மஹஸ்ஸாத³ங், ஆதி³மஜ்ஜ²ந்தஸோப⁴னங்;
‘‘Desanaṃ taṃ mahassādaṃ, ādimajjhantasobhanaṃ;
ஸுணந்தி பரிஸா ஸப்³பா³, அமதங்வ மஹாரஸங்.
Suṇanti parisā sabbā, amataṃva mahārasaṃ.
‘‘ஸுத்வா ஸுமது⁴ரங் த⁴ம்மங், பஸன்னோ ஜினஸாஸனே;
‘‘Sutvā sumadhuraṃ dhammaṃ, pasanno jinasāsane;
ஸுக³தங் ஸரணங் க³ந்த்வா, யாவஜீவங் நமஸ்ஸஹங்.
Sugataṃ saraṇaṃ gantvā, yāvajīvaṃ namassahaṃ.
‘‘முனினோ க³ந்த⁴குடியா, ஓபுஞ்ஜேஸிங் ததா³ மஹிங்;
‘‘Munino gandhakuṭiyā, opuñjesiṃ tadā mahiṃ;
சதுஜ்ஜாதேன க³ந்தே⁴ன, மாஸே அட்ட² தி³னெஸ்வஹங்.
Catujjātena gandhena, māse aṭṭha dinesvahaṃ.
‘‘பணிதா⁴ய ஸுக³ந்த⁴த்தங், ஸரீரவிஸ்ஸக³ந்தி⁴னோ;
‘‘Paṇidhāya sugandhattaṃ, sarīravissagandhino;
ததா³ ஜினோ வியாகாஸி, ஸுக³ந்த⁴தனுலாபி⁴தங்.
Tadā jino viyākāsi, sugandhatanulābhitaṃ.
‘‘யோ யங் க³ந்த⁴குடிபூ⁴மிங், க³ந்தே⁴னோபுஞ்ஜதே ஸகிங்;
‘‘Yo yaṃ gandhakuṭibhūmiṃ, gandhenopuñjate sakiṃ;
தேன கம்மவிபாகேன, உபபன்னோ தஹிங் தஹிங்.
Tena kammavipākena, upapanno tahiṃ tahiṃ.
‘‘ஸுக³ந்த⁴தே³ஹோ ஸப்³ப³த்த², ப⁴விஸ்ஸதி அயங் நரோ;
‘‘Sugandhadeho sabbattha, bhavissati ayaṃ naro;
கு³ணக³ந்த⁴யுத்தோ ஹுத்வா, நிப்³பா³யிஸ்ஸதினாஸவோ.
Guṇagandhayutto hutvā, nibbāyissatināsavo.
‘‘தேன கம்மேன ஸுகதேன, சேதனாபணிதீ⁴ஹி ச;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ஜஹித்வா மானுஸங் தே³ஹங், தாவதிங்ஸமக³ச்ச²ஹங்.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
‘‘பச்சி²மே ச ப⁴வே தா³னி, ஜாதோ விப்பகுலே அஹங்;
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jāto vippakule ahaṃ;
க³ப்³ப⁴ங் மே வஸதோ மாதா, தே³ஹேனாஸி ஸுக³ந்தி⁴தா.
Gabbhaṃ me vasato mātā, dehenāsi sugandhitā.
‘‘யதா³ ச மாதுகுச்சி²ம்ஹா, நிக்க²மாமி ததா³ புரீ;
‘‘Yadā ca mātukucchimhā, nikkhamāmi tadā purī;
ஸாவத்தி² ஸப்³ப³க³ந்தே⁴ஹி, வாஸிதா விய வாயத².
Sāvatthi sabbagandhehi, vāsitā viya vāyatha.
‘‘புப்ப²வஸ்ஸஞ்ச ஸுரபி⁴, தி³ப்³ப³க³ந்த⁴ங் மனோரமங்;
‘‘Pupphavassañca surabhi, dibbagandhaṃ manoramaṃ;
தூ⁴பானி ச மஹக்³கா⁴னி, உபவாயிங்ஸு தாவதே³.
Dhūpāni ca mahagghāni, upavāyiṃsu tāvade.
‘‘தே³வா ச ஸப்³ப³க³ந்தே⁴ஹி, தூ⁴பபுப்பே²ஹி தங் க⁴ரங்;
‘‘Devā ca sabbagandhehi, dhūpapupphehi taṃ gharaṃ;
வாஸயிங்ஸு ஸுக³ந்தே⁴ன, யஸ்மிங் ஜாதோ அஹங் க⁴ரே.
Vāsayiṃsu sugandhena, yasmiṃ jāto ahaṃ ghare.
‘‘யதா³ ச தருணோ ப⁴த்³தோ³, பட²மே யொப்³ப³னே டி²தோ;
‘‘Yadā ca taruṇo bhaddo, paṭhame yobbane ṭhito;
ததா³ ஸேலங் ஸபரிஸங், வினெத்வா நரஸாரதி².
Tadā selaṃ saparisaṃ, vinetvā narasārathi.
‘‘தேஹி ஸப்³பே³ஹி பரிவுதோ, ஸாவத்தி²புரமாக³தோ;
‘‘Tehi sabbehi parivuto, sāvatthipuramāgato;
ததா³ பு³த்³தா⁴னுபா⁴வங் தங், தி³ஸ்வா பப்³ப³ஜிதோ அஹங்.
Tadā buddhānubhāvaṃ taṃ, disvā pabbajito ahaṃ.
‘‘ஸீலங் ஸமாதி⁴பஞ்ஞஞ்ச, விமுத்திஞ்ச அனுத்தரங்;
‘‘Sīlaṃ samādhipaññañca, vimuttiñca anuttaraṃ;
பா⁴வெத்வா சதுரோ த⁴ம்மே, பாபுணிங் ஆஸவக்க²யங்.
Bhāvetvā caturo dhamme, pāpuṇiṃ āsavakkhayaṃ.
‘‘யதா³ பப்³ப³ஜிதோ சாஹங், யதா³ ச அரஹா அஹுங்;
‘‘Yadā pabbajito cāhaṃ, yadā ca arahā ahuṃ;
நிப்³பா³யிஸ்ஸங் யதா³ சாஹங், க³ந்த⁴வஸ்ஸோ ததா³ அஹு.
Nibbāyissaṃ yadā cāhaṃ, gandhavasso tadā ahu.
‘‘ஸரீரக³ந்தோ⁴ ச ஸதா³திஸேதி மே, மஹாரஹங் சந்த³னசம்பகுப்பலங்;
‘‘Sarīragandho ca sadātiseti me, mahārahaṃ candanacampakuppalaṃ;
ததே²வ க³ந்தே⁴ இதரே ச ஸப்³ப³ஸோ, பஸய்ஹ வாயாமி ததோ தஹிங் தஹிங்.
Tatheva gandhe itare ca sabbaso, pasayha vāyāmi tato tahiṃ tahiṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா தித்தி²யேஸு பப்³ப³ஜித்வா அத்தனோ பத்தங் அத்தகிலமதா²னுயோக³ங் து³க்க²ங், ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா பத்தங் ஜா²னாதி³ஸுக²ஞ்ச சிந்தெத்வா அத்தனோ படிபத்திபச்சவெக்க²ணமுகே²ன அஞ்ஞங் ப்³யாகரொந்தோ –
Arahattaṃ pana patvā titthiyesu pabbajitvā attano pattaṃ attakilamathānuyogaṃ dukkhaṃ, sāsane pabbajitvā pattaṃ jhānādisukhañca cintetvā attano paṭipattipaccavekkhaṇamukhena aññaṃ byākaronto –
320.
320.
‘‘அயோகே³ யுஞ்ஜமத்தானங், புரிஸோ கிச்சமிச்ச²கோ;
‘‘Ayoge yuñjamattānaṃ, puriso kiccamicchako;
சரங் சே நாதி⁴க³ச்செ²ய்ய, தங் மே து³ப்³ப⁴க³லக்க²ணங்.
Caraṃ ce nādhigaccheyya, taṃ me dubbhagalakkhaṇaṃ.
321.
321.
‘‘அப்³பூ³ள்ஹங் அக⁴க³தங் விஜிதங், ஏகஞ்சே ஒஸ்ஸஜெய்ய கலீவ ஸியா;
‘‘Abbūḷhaṃ aghagataṃ vijitaṃ, ekañce ossajeyya kalīva siyā;
ஸப்³பா³னிபி சே ஒஸ்ஸஜெய்ய அந்தோ⁴வ ஸியா, ஸமவிஸமஸ்ஸ அத³ஸ்ஸனதோ.
Sabbānipi ce ossajeyya andhova siyā, samavisamassa adassanato.
322.
322.
‘‘யஞ்ஹி கயிரா தஞ்ஹி வதே³, யங் ந கயிரா ந தங் வதே³;
‘‘Yañhi kayirā tañhi vade, yaṃ na kayirā na taṃ vade;
அகரொந்தங் பா⁴ஸமானங், பரிஜானந்தி பண்டி³தா.
Akarontaṃ bhāsamānaṃ, parijānanti paṇḍitā.
323.
323.
‘‘யதா²பி ருசிரங் புப்ப²ங், வண்ணவந்தங் அக³ந்த⁴கங்;
‘‘Yathāpi ruciraṃ pupphaṃ, vaṇṇavantaṃ agandhakaṃ;
ஏவங் ஸுபா⁴ஸிதா வாசா, அப²லா ஹோதி அகுப்³ப³தோ.
Evaṃ subhāsitā vācā, aphalā hoti akubbato.
324.
324.
‘‘யதா²பி ருசிரங் புப்ப²ங், வண்ணவந்தங் ஸுக³ந்த⁴கங்;
‘‘Yathāpi ruciraṃ pupphaṃ, vaṇṇavantaṃ sugandhakaṃ;
ஏவங் ஸுபா⁴ஸிதா வாசா, ஸப²லா ஹோதி குப்³ப³தோ’’தி. –
Evaṃ subhāsitā vācā, saphalā hoti kubbato’’ti. –
இமா பஞ்ச கா³தா² அபா⁴ஸி.
Imā pañca gāthā abhāsi.
தத்த² அயோகே³தி அயுஞ்ஜிதப்³பே³ அஸேவிதப்³பே³ அந்தத்³வயே. இத⁴ பன அத்தகிலமதா²னுயோக³வஸேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. யுஞ்ஜந்தி தஸ்மிங் அத்தானங் யுஞ்ஜந்தோ யோஜெந்தோ ததா² படிபஜ்ஜந்தோ. கிச்சமிச்ச²கோதி உப⁴யஹிதாவஹங் கிச்சங் இச்ச²ந்தோ, தப்படிபக்க²தோ அயோகே³ சரங் சரந்தோ சே ப⁴வெய்ய. நாதி⁴க³ச்செ²ய்யாதி யதா²தி⁴ப்பேதங் ஹிதஸுக²ங் ந பாபுணெய்யாதி ஞாயோ. தஸ்மா யங் அஹங் தித்தி²யமதவஞ்சிதோ அயோகே³ யுஞ்ஜிங், தங் மே து³ப்³ப⁴க³லக்க²ணங் அபுஞ்ஞஸபா⁴வோ. ‘‘புரிமகம்மப்³யாமோஹிதோ அயோகே³ யுஞ்ஜி’’ந்தி த³ஸ்ஸேதி.
Tattha ayogeti ayuñjitabbe asevitabbe antadvaye. Idha pana attakilamathānuyogavasena attho veditabbo. Yuñjanti tasmiṃ attānaṃ yuñjanto yojento tathā paṭipajjanto. Kiccamicchakoti ubhayahitāvahaṃ kiccaṃ icchanto, tappaṭipakkhato ayoge caraṃ caranto ce bhaveyya. Nādhigaccheyyāti yathādhippetaṃ hitasukhaṃ na pāpuṇeyyāti ñāyo. Tasmā yaṃ ahaṃ titthiyamatavañcito ayoge yuñjiṃ, taṃ me dubbhagalakkhaṇaṃ apuññasabhāvo. ‘‘Purimakammabyāmohito ayoge yuñji’’nti dasseti.
அப்³பூ³ள்ஹங் அக⁴க³தங் விஜிதந்தி விபா³த⁴னஸபா⁴வதாய அகா⁴ நாம ராகா³த³யோ, அகா⁴னி ஏவ அக⁴க³தங், அக⁴க³தானங் விஜிதங் ஸங்ஸாரப்பவத்தி, தேஸங் விஜயோ குஸலத⁴ம்மாபி⁴ப⁴வோ. ‘‘அக⁴க³தங் விஜித’’ந்தி அனுனாஸிகலோபங் அகத்வா வுத்தங். தங் அப்³பூ³ள்ஹங் அனுத்³த⁴தங் யேன, தங் அப்³பூ³ள்ஹாக⁴க³தங் விஜிதங் கத்வா ஏவங்பூ⁴தோ ஹுத்வா, கிலேஸே அஸமுச்சி²ந்தி³த்வாதி அத்தோ². ஏகஞ்சே ஒஸ்ஸஜெய்யாதி அது³தியதாய பதா⁴னதாய ச ஏகங் அப்பமாத³ங் ஸம்மாபயோக³மேவ வா ஒஸ்ஸஜெய்ய பரிச்சஜெய்ய சே. கலீவ ஸோ புக்³க³லோ காளகண்ணீ விய ஸியா. ஸப்³பா³னிபி சே ஒஸ்ஸஜெய்யாதி ஸப்³பா³னிபி விமுத்தியா பரிபாசகானி ஸத்³தா⁴வீரியஸதிஸமாதி⁴பஞ்ஞிந்த்³ரியானி ஒஸ்ஸஜெய்ய சே, அபா⁴வனாய ச²ட்³டெ³ய்ய சே, அந்தோ⁴வ ஸியா ஸமவிஸமஸ்ஸ அத³ஸ்ஸனதோ.
Abbūḷhaṃ aghagataṃ vijitanti vibādhanasabhāvatāya aghā nāma rāgādayo, aghāni eva aghagataṃ, aghagatānaṃ vijitaṃ saṃsārappavatti, tesaṃ vijayo kusaladhammābhibhavo. ‘‘Aghagataṃ vijita’’nti anunāsikalopaṃ akatvā vuttaṃ. Taṃ abbūḷhaṃ anuddhataṃ yena, taṃ abbūḷhāghagataṃ vijitaṃ katvā evaṃbhūto hutvā, kilese asamucchinditvāti attho. Ekañce ossajeyyāti adutiyatāya padhānatāya ca ekaṃ appamādaṃ sammāpayogameva vā ossajeyya pariccajeyya ce. Kalīva so puggalo kāḷakaṇṇī viya siyā. Sabbānipi ce ossajeyyāti sabbānipi vimuttiyā paripācakāni saddhāvīriyasatisamādhipaññindriyāni ossajeyya ce, abhāvanāya chaḍḍeyya ce, andhova siyā samavisamassa adassanato.
யதா²தி ஓபம்மஸம்படிபாத³னத்தே² நிபாதோ. ருசிரந்தி ஸோப⁴னங். வண்ணவந்தந்தி வண்ணஸண்டா²னஸம்பன்னங். அக³ந்த⁴கந்தி க³ந்த⁴ரஹிதங் பாலிப⁴த்³த³ககி³ரிகண்ணிகஜயஸுமனாதி³பே⁴த³ங். ஏவங் ஸுபா⁴ஸிதா வாசாதி ஸுபா⁴ஸிதா வாசா நாம தேபிடகங் பு³த்³த⁴வசனங் வண்ணஸண்டா²னஸம்பன்னபுப்ப²ஸதி³ஸங். யதா² ஹி அக³ந்த⁴கங் புப்ப²ங் தா⁴ரெந்தஸ்ஸ ஸரீரே க³ந்தோ⁴ ந ப²ரதி, ஏவங் ஏதம்பி யோ ஸக்கச்சஸவனாதீ³ஹி ச ஸமாசரதி, தஸ்ஸ ஸக்கச்சங் அஸமாசரந்தஸ்ஸ யங் தத்த² கத்தப்³ப³ங், தங் அகுப்³ப³தோ ஸுதக³ந்த⁴ங் படிபத்திக³ந்த⁴ஞ்ச ந ஆவஹதி அப²லா ஹோதி. தேன வுத்தங் ‘‘ஏவங் ஸுபா⁴ஸிதா வாசா, அப²லா ஹோதி அகுப்³ப³தோ’’தி.
Yathāti opammasampaṭipādanatthe nipāto. Ruciranti sobhanaṃ. Vaṇṇavantanti vaṇṇasaṇṭhānasampannaṃ. Agandhakanti gandharahitaṃ pālibhaddakagirikaṇṇikajayasumanādibhedaṃ. Evaṃ subhāsitā vācāti subhāsitā vācā nāma tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ vaṇṇasaṇṭhānasampannapupphasadisaṃ. Yathā hi agandhakaṃ pupphaṃ dhārentassa sarīre gandho na pharati, evaṃ etampi yo sakkaccasavanādīhi ca samācarati, tassa sakkaccaṃ asamācarantassa yaṃ tattha kattabbaṃ, taṃ akubbato sutagandhaṃ paṭipattigandhañca na āvahati aphalā hoti. Tena vuttaṃ ‘‘evaṃ subhāsitā vācā, aphalā hoti akubbato’’ti.
ஸுக³ந்த⁴கந்தி ஸுமனசம்பகனீலுப்பலபுப்பா²தி³பே⁴த³ங். ஏவந்தி யதா² தங் புப்ப²ங் தா⁴ரெந்தஸ்ஸ ஸரீரே க³ந்தோ⁴ ப²ரதி, ஏவங் தேபிடகபு³த்³த⁴வசனஸங்கா²தா ஸுபா⁴ஸிதா வாசாபி யோ ஸக்கச்சஸவனாதீ³ஹி தத்த² கத்தப்³ப³ங் கரோதி, அஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸப²லா ஹோதி, ஸுதக³ந்த⁴படிபத்திக³ந்தா⁴னங் ஆவஹனதோ மஹப்ப²லா ஹோதி மஹானிஸங்ஸா. தஸ்மா யதோ²வாத³ங் படிபஜ்ஜெய்ய, யதா²காரீ ததா²வாதீ³ ச ப⁴வெய்யாதி. ஸேஸங் வுத்தனயமேவ.
Sugandhakanti sumanacampakanīluppalapupphādibhedaṃ. Evanti yathā taṃ pupphaṃ dhārentassa sarīre gandho pharati, evaṃ tepiṭakabuddhavacanasaṅkhātā subhāsitā vācāpi yo sakkaccasavanādīhi tattha kattabbaṃ karoti, assa puggalassa saphalā hoti, sutagandhapaṭipattigandhānaṃ āvahanato mahapphalā hoti mahānisaṃsā. Tasmā yathovādaṃ paṭipajjeyya, yathākārī tathāvādī ca bhaveyyāti. Sesaṃ vuttanayameva.
ஸுபூ⁴தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Subhūtattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 2. ஸுபூ⁴தத்தே²ரகா³தா² • 2. Subhūtattheragāthā