Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၇. သုဗ္ရဟ္မသုတ္တဝဏ္ဏနာ
7. Subrahmasuttavaṇṇanā
၉၈. သတ္တမေ သုဗ္ရဟ္မာတိ သော ကိရ ဒေဝပုတ္တော အစ္ဆရာသင္ဃပရိဝုတော နန္ဒနကီဠိကံ ဂန္တ္ဝာ ပာရိစ္ဆတ္တကမူလေ ပညတ္တာသနေ နိသီဒိ။ တံ ပဉ္စသတာ ဒေဝဓီတရော ပရိဝာရေတ္ဝာ နိသိန္နာ, ပဉ္စသတာ ရုက္ခံ အဘိရုဠ္ဟာ။ နနု စ ဒေဝတာနံ စိတ္တဝသေန ယောဇနသတိကောပိ ရုက္ခော ဩနမိတ္ဝာ ဟတ္ထံ အာဂစ္ဆတိ, ကသ္မာ တာ အဘိရုဠ္ဟာတိ။ ခိဍ္ဍာပသုတတာယ။ အဘိရုယ္ဟ ပန မဓုရသ္သရေန ဂာယိတ္ဝာ ဂာယိတ္ဝာ ပုပ္ဖာနိ ပာတေန္တိ, တာနိ ဂဟေတ္ဝာ ဣတရာ ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလာဒိဝသေန ဂန္ထေန္တိ။ အထ ရုက္ခံ အဘိရုဠ္ဟာ ဥပစ္ဆေဒကကမ္မဝသေန ဧကပ္ပဟာရေနေဝ ကာလံ ကတ္ဝာ အဝီစိမ္ဟိ နိဗ္ဗတ္တာ မဟာဒုက္ခံ အနုဘဝန္တိ။
98. Sattame subrahmāti so kira devaputto accharāsaṅghaparivuto nandanakīḷikaṃ gantvā pāricchattakamūle paññattāsane nisīdi. Taṃ pañcasatā devadhītaro parivāretvā nisinnā, pañcasatā rukkhaṃ abhiruḷhā. Nanu ca devatānaṃ cittavasena yojanasatikopi rukkho onamitvā hatthaṃ āgacchati, kasmā tā abhiruḷhāti. Khiḍḍāpasutatāya. Abhiruyha pana madhurassarena gāyitvā gāyitvā pupphāni pātenti, tāni gahetvā itarā ekatovaṇṭikamālādivasena ganthenti. Atha rukkhaṃ abhiruḷhā upacchedakakammavasena ekappahāreneva kālaṃ katvā avīcimhi nibbattā mahādukkhaṃ anubhavanti.
အထ ကာလေ ဂစ္ဆန္တေ ဒေဝပုတ္တော ‘‘ဣမာသံ နေဝ သဒ္ဒော သုယ္ယတိ, န ပုပ္ဖာနိ ပာတေန္တိ။ ကဟံ နု ခော ဂတာ’’တိ? အာဝဇ္ဇေန္တော နိရယေ နိဗ္ဗတ္တဘာဝံ ဒိသ္ဝာ ပိယဝတ္ထုကသောကေန ရုပ္ပမာနော စိန္တေသိ – ‘‘ဧတာ တာဝ ယထာကမ္မေန ဂတာ, မယ္ဟံ အာယုသင္ခာရော ကိတ္တကော’’တိ။ သော – ‘‘သတ္တမေ ဒိဝသေ မယာပိ အဝသေသာဟိ ပဉ္စသတာဟိ သဒ္ဓိံ ကာလံ ကတ္ဝာ တတ္ထေဝ နိဗ္ဗတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ ဒိသ္ဝာ ဗလဝတရေန သောကေန ရုပ္ပိ။ သော – ‘‘ဣမံ မယ္ဟံ သောကံ သဒေဝကေ လောကေ အညတ္ရ တထာဂတာ နိဒ္ဓမိတုံ သမတ္ထော နာမ နတ္ထီ’’တိ စိန္တေတ္ဝာ သတ္ထု သန္တိကံ ဂန္တ္ဝာ နိစ္စံ ဥတ္ရသ္တန္တိ ဂာထမာဟ။
Atha kāle gacchante devaputto ‘‘imāsaṃ neva saddo suyyati, na pupphāni pātenti. Kahaṃ nu kho gatā’’ti? Āvajjento niraye nibbattabhāvaṃ disvā piyavatthukasokena ruppamāno cintesi – ‘‘etā tāva yathākammena gatā, mayhaṃ āyusaṅkhāro kittako’’ti. So – ‘‘sattame divase mayāpi avasesāhi pañcasatāhi saddhiṃ kālaṃ katvā tattheva nibbattitabba’’nti disvā balavatarena sokena ruppi. So – ‘‘imaṃ mayhaṃ sokaṃ sadevake loke aññatra tathāgatā niddhamituṃ samattho nāma natthī’’ti cintetvā satthu santikaṃ gantvā niccaṃ utrastanti gāthamāha.
တတ္ထ ဣဒန္တိ အတ္တနော စိတ္တံ ဒသ္သေတိ။ ဒုတိယပဒံ ပုရိမသ္သေဝ ဝေဝစနံ။ နိစ္စန္တိ စ ပဒသ္သ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တကာလတော ပဋ္ဌာယာတိ အတ္ထော န ဂဟေတဗ္ဗော, သောကုပ္ပတ္တိကာလတော ပန ပဋ္ဌာယ နိစ္စန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အနုပ္ပန္နေသု ကိစ္ဆေသူတိ ဣတော သတ္တာဟစ္စယေန ယာနိ ဒုက္ခာနိ ဥပ္ပဇ္ဇိသ္သန္တိ, တေသု။ အထော ဥပ္ပတိတေသု စာတိ ယာနိ ပဉ္စသတာနံ အစ္ဆရာနံ နိရယေ နိဗ္ဗတ္တာနံ ဒိဋ္ဌာနိ, တေသု စာတိ ဧဝံ ဣမေသု ဥပ္ပန္နာနုပ္ပန္နေသု ဒုက္ခေသု နိစ္စံ မမ ဥတ္ရသ္တံ စိတ္တံ, အဗ္ဘန္တရေ ဍယ္ဟမာနော ဝိယ ဟောမိ ဘဂဝာတိ ဒသ္သေတိ။
Tattha idanti attano cittaṃ dasseti. Dutiyapadaṃ purimasseva vevacanaṃ. Niccanti ca padassa devaloke nibbattakālato paṭṭhāyāti attho na gahetabbo, sokuppattikālato pana paṭṭhāya niccanti veditabbaṃ. Anuppannesu kicchesūti ito sattāhaccayena yāni dukkhāni uppajjissanti, tesu. Atho uppatitesu cāti yāni pañcasatānaṃ accharānaṃ niraye nibbattānaṃ diṭṭhāni, tesu cāti evaṃ imesu uppannānuppannesu dukkhesu niccaṃ mama utrastaṃ cittaṃ, abbhantare ḍayhamāno viya homi bhagavāti dasseti.
နာညတ္ရ ဗောဇ္ဈာ တပသာတိ ဗောဇ္ဈင္ဂဘာဝနဉ္စ တပောဂုဏဉ္စ အညတ္ရ မုဉ္စိတ္ဝာ သောတ္ထိံ န ပသ္သာမီတိ အတ္ထော။ သဗ္ဗနိသ္သဂ္ဂာတိ နိဗ္ဗာနတော။ ဧတ္ထ ကိဉ္စာပိ ဗောဇ္ဈင္ဂဘာဝနာ ပဌမံ ဂဟိတာ, ဣန္ဒ္ရိယသံဝရော ပစ္ဆာ, အတ္ထတော ပန ဣန္ဒ္ရိယသံဝရောဝ ပဌမံ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဣန္ဒိယသံဝရေ ဟိ ဂဟိတေ စတုပာရိသုဒ္ဓိသီလံ ဂဟိတံ ဟောတိ။ တသ္မိံ ပတိဋ္ဌိတော ဘိက္ခု နိသ္သယမုတ္တကော ဓုတင္ဂသင္ခာတံ တပောဂုဏံ သမာဒာယ အရညံ ပဝိသိတ္ဝာ ကမ္မဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သဟ ဝိပသ္သနာယ ဗောဇ္ဈင္ဂေ ဘာဝေတိ။ တသ္သ အရိယမဂ္ဂော ယံ နိဗ္ဗာနံ အာရမ္မဏံ ကတ္ဝာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သော ‘‘သဗ္ဗနိသ္သဂ္ဂော’’တိ ဘဂဝာ စတုသစ္စဝသေန ဒေသနံ ဝိနိဝတ္တေသိ။ ဒေဝပုတ္တော ဒေသနာပရိယောသာနေ သောတာပတ္တိဖလေ ပတိဋ္ဌဟီတိ။ သတ္တမံ။
Nāññatrabojjhā tapasāti bojjhaṅgabhāvanañca tapoguṇañca aññatra muñcitvā sotthiṃ na passāmīti attho. Sabbanissaggāti nibbānato. Ettha kiñcāpi bojjhaṅgabhāvanā paṭhamaṃ gahitā, indriyasaṃvaro pacchā, atthato pana indriyasaṃvarova paṭhamaṃ veditabbo. Indiyasaṃvare hi gahite catupārisuddhisīlaṃ gahitaṃ hoti. Tasmiṃ patiṭṭhito bhikkhu nissayamuttako dhutaṅgasaṅkhātaṃ tapoguṇaṃ samādāya araññaṃ pavisitvā kammaṭṭhānaṃ bhāvento saha vipassanāya bojjhaṅge bhāveti. Tassa ariyamaggo yaṃ nibbānaṃ ārammaṇaṃ katvā uppajjati, so ‘‘sabbanissaggo’’ti bhagavā catusaccavasena desanaṃ vinivattesi. Devaputto desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhahīti. Sattamaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၇. သုဗ္ရဟ္မသုတ္တံ • 7. Subrahmasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၇. သုဗ္ရဟ္မသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Subrahmasuttavaṇṇanā