Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೭. ಸುಬ್ರಹ್ಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
7. Subrahmasuttavaṇṇanā
೯೮. ಸತ್ತಮೇ ಸುಬ್ರಹ್ಮಾತಿ ಸೋ ಕಿರ ದೇವಪುತ್ತೋ ಅಚ್ಛರಾಸಙ್ಘಪರಿವುತೋ ನನ್ದನಕೀಳಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಮೂಲೇ ಪಞ್ಞತ್ತಾಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ತಂ ಪಞ್ಚಸತಾ ದೇವಧೀತರೋ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನಾ, ಪಞ್ಚಸತಾ ರುಕ್ಖಂ ಅಭಿರುಳ್ಹಾ। ನನು ಚ ದೇವತಾನಂ ಚಿತ್ತವಸೇನ ಯೋಜನಸತಿಕೋಪಿ ರುಕ್ಖೋ ಓನಮಿತ್ವಾ ಹತ್ಥಂ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಕಸ್ಮಾ ತಾ ಅಭಿರುಳ್ಹಾತಿ। ಖಿಡ್ಡಾಪಸುತತಾಯ। ಅಭಿರುಯ್ಹ ಪನ ಮಧುರಸ್ಸರೇನ ಗಾಯಿತ್ವಾ ಗಾಯಿತ್ವಾ ಪುಪ್ಫಾನಿ ಪಾತೇನ್ತಿ, ತಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಇತರಾ ಏಕತೋವಣ್ಟಿಕಮಾಲಾದಿವಸೇನ ಗನ್ಥೇನ್ತಿ। ಅಥ ರುಕ್ಖಂ ಅಭಿರುಳ್ಹಾ ಉಪಚ್ಛೇದಕಕಮ್ಮವಸೇನ ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ಅವೀಚಿಮ್ಹಿ ನಿಬ್ಬತ್ತಾ ಮಹಾದುಕ್ಖಂ ಅನುಭವನ್ತಿ।
98. Sattame subrahmāti so kira devaputto accharāsaṅghaparivuto nandanakīḷikaṃ gantvā pāricchattakamūle paññattāsane nisīdi. Taṃ pañcasatā devadhītaro parivāretvā nisinnā, pañcasatā rukkhaṃ abhiruḷhā. Nanu ca devatānaṃ cittavasena yojanasatikopi rukkho onamitvā hatthaṃ āgacchati, kasmā tā abhiruḷhāti. Khiḍḍāpasutatāya. Abhiruyha pana madhurassarena gāyitvā gāyitvā pupphāni pātenti, tāni gahetvā itarā ekatovaṇṭikamālādivasena ganthenti. Atha rukkhaṃ abhiruḷhā upacchedakakammavasena ekappahāreneva kālaṃ katvā avīcimhi nibbattā mahādukkhaṃ anubhavanti.
ಅಥ ಕಾಲೇ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ದೇವಪುತ್ತೋ ‘‘ಇಮಾಸಂ ನೇವ ಸದ್ದೋ ಸುಯ್ಯತಿ, ನ ಪುಪ್ಫಾನಿ ಪಾತೇನ್ತಿ। ಕಹಂ ನು ಖೋ ಗತಾ’’ತಿ? ಆವಜ್ಜೇನ್ತೋ ನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಭಾವಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಿಯವತ್ಥುಕಸೋಕೇನ ರುಪ್ಪಮಾನೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಏತಾ ತಾವ ಯಥಾಕಮ್ಮೇನ ಗತಾ, ಮಯ್ಹಂ ಆಯುಸಙ್ಖಾರೋ ಕಿತ್ತಕೋ’’ತಿ। ಸೋ – ‘‘ಸತ್ತಮೇ ದಿವಸೇ ಮಯಾಪಿ ಅವಸೇಸಾಹಿ ಪಞ್ಚಸತಾಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ದಿಸ್ವಾ ಬಲವತರೇನ ಸೋಕೇನ ರುಪ್ಪಿ। ಸೋ – ‘‘ಇಮಂ ಮಯ್ಹಂ ಸೋಕಂ ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಅಞ್ಞತ್ರ ತಥಾಗತಾ ನಿದ್ಧಮಿತುಂ ಸಮತ್ಥೋ ನಾಮ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ನಿಚ್ಚಂ ಉತ್ರಸ್ತನ್ತಿ ಗಾಥಮಾಹ।
Atha kāle gacchante devaputto ‘‘imāsaṃ neva saddo suyyati, na pupphāni pātenti. Kahaṃ nu kho gatā’’ti? Āvajjento niraye nibbattabhāvaṃ disvā piyavatthukasokena ruppamāno cintesi – ‘‘etā tāva yathākammena gatā, mayhaṃ āyusaṅkhāro kittako’’ti. So – ‘‘sattame divase mayāpi avasesāhi pañcasatāhi saddhiṃ kālaṃ katvā tattheva nibbattitabba’’nti disvā balavatarena sokena ruppi. So – ‘‘imaṃ mayhaṃ sokaṃ sadevake loke aññatra tathāgatā niddhamituṃ samattho nāma natthī’’ti cintetvā satthu santikaṃ gantvā niccaṃ utrastanti gāthamāha.
ತತ್ಥ ಇದನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ದುತಿಯಪದಂ ಪುರಿಮಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ನಿಚ್ಚನ್ತಿ ಚ ಪದಸ್ಸ ದೇವಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ ನ ಗಹೇತಬ್ಬೋ, ಸೋಕುಪ್ಪತ್ತಿಕಾಲತೋ ಪನ ಪಟ್ಠಾಯ ನಿಚ್ಚನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಅನುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಕಿಚ್ಛೇಸೂತಿ ಇತೋ ಸತ್ತಾಹಚ್ಚಯೇನ ಯಾನಿ ದುಕ್ಖಾನಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತೇಸು। ಅಥೋ ಉಪ್ಪತಿತೇಸು ಚಾತಿ ಯಾನಿ ಪಞ್ಚಸತಾನಂ ಅಚ್ಛರಾನಂ ನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಾನಂ ದಿಟ್ಠಾನಿ, ತೇಸು ಚಾತಿ ಏವಂ ಇಮೇಸು ಉಪ್ಪನ್ನಾನುಪ್ಪನ್ನೇಸು ದುಕ್ಖೇಸು ನಿಚ್ಚಂ ಮಮ ಉತ್ರಸ್ತಂ ಚಿತ್ತಂ, ಅಬ್ಭನ್ತರೇ ಡಯ್ಹಮಾನೋ ವಿಯ ಹೋಮಿ ಭಗವಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Tattha idanti attano cittaṃ dasseti. Dutiyapadaṃ purimasseva vevacanaṃ. Niccanti ca padassa devaloke nibbattakālato paṭṭhāyāti attho na gahetabbo, sokuppattikālato pana paṭṭhāya niccanti veditabbaṃ. Anuppannesu kicchesūti ito sattāhaccayena yāni dukkhāni uppajjissanti, tesu. Atho uppatitesu cāti yāni pañcasatānaṃ accharānaṃ niraye nibbattānaṃ diṭṭhāni, tesu cāti evaṃ imesu uppannānuppannesu dukkhesu niccaṃ mama utrastaṃ cittaṃ, abbhantare ḍayhamāno viya homi bhagavāti dasseti.
ನಾಞ್ಞತ್ರ ಬೋಜ್ಝಾ ತಪಸಾತಿ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಭಾವನಞ್ಚ ತಪೋಗುಣಞ್ಚ ಅಞ್ಞತ್ರ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಸೋತ್ಥಿಂ ನ ಪಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಬ್ಬನಿಸ್ಸಗ್ಗಾತಿ ನಿಬ್ಬಾನತೋ। ಏತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಭಾವನಾ ಪಠಮಂ ಗಹಿತಾ, ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರೋ ಪಚ್ಛಾ, ಅತ್ಥತೋ ಪನ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರೋವ ಪಠಮಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಇನ್ದಿಯಸಂವರೇ ಹಿ ಗಹಿತೇ ಚತುಪಾರಿಸುದ್ಧಿಸೀಲಂ ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಪತಿಟ್ಠಿತೋ ಭಿಕ್ಖು ನಿಸ್ಸಯಮುತ್ತಕೋ ಧುತಙ್ಗಸಙ್ಖಾತಂ ತಪೋಗುಣಂ ಸಮಾದಾಯ ಅರಞ್ಞಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಭಾವೇನ್ತೋ ಸಹ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇ ಭಾವೇತಿ। ತಸ್ಸ ಅರಿಯಮಗ್ಗೋ ಯಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಆರಮ್ಮಣಂ ಕತ್ವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಸೋ ‘‘ಸಬ್ಬನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಚತುಸಚ್ಚವಸೇನ ದೇಸನಂ ವಿನಿವತ್ತೇಸಿ। ದೇವಪುತ್ತೋ ದೇಸನಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲೇ ಪತಿಟ್ಠಹೀತಿ। ಸತ್ತಮಂ।
Nāññatrabojjhā tapasāti bojjhaṅgabhāvanañca tapoguṇañca aññatra muñcitvā sotthiṃ na passāmīti attho. Sabbanissaggāti nibbānato. Ettha kiñcāpi bojjhaṅgabhāvanā paṭhamaṃ gahitā, indriyasaṃvaro pacchā, atthato pana indriyasaṃvarova paṭhamaṃ veditabbo. Indiyasaṃvare hi gahite catupārisuddhisīlaṃ gahitaṃ hoti. Tasmiṃ patiṭṭhito bhikkhu nissayamuttako dhutaṅgasaṅkhātaṃ tapoguṇaṃ samādāya araññaṃ pavisitvā kammaṭṭhānaṃ bhāvento saha vipassanāya bojjhaṅge bhāveti. Tassa ariyamaggo yaṃ nibbānaṃ ārammaṇaṃ katvā uppajjati, so ‘‘sabbanissaggo’’ti bhagavā catusaccavasena desanaṃ vinivattesi. Devaputto desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhahīti. Sattamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೭. ಸುಬ್ರಹ್ಮಸುತ್ತಂ • 7. Subrahmasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೭. ಸುಬ್ರಹ್ಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Subrahmasuttavaṇṇanā