| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੭. ਸੁਬ੍ਰਹ੍ਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
7. Subrahmasuttavaṇṇanā
੯੮. ਸਤ੍ਤਮੇ ਸੁਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਸੋ ਕਿਰ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਰਾਸਙ੍ਘਪਰਿવੁਤੋ ਨਨ੍ਦਨਕੀਲ਼ਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਮੂਲੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਤਂ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਦੇવਧੀਤਰੋ ਪਰਿવਾਰੇਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਰੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਾ। ਨਨੁ ਚ ਦੇવਤਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤવਸੇਨ ਯੋਜਨਸਤਿਕੋਪਿ ਰੁਕ੍ਖੋ ਓਨਮਿਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਤਾ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਾਤਿ। ਖਿਡ੍ਡਾਪਸੁਤਤਾਯ। ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਪਨ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੇਨ ਗਾਯਿਤ੍વਾ ਗਾਯਿਤ੍વਾ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪਾਤੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਇਤਰਾ ਏਕਤੋવਣ੍ਟਿਕਮਾਲਾਦਿવਸੇਨ ਗਨ੍ਥੇਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਰੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਾ ਉਪਚ੍ਛੇਦਕਕਮ੍ਮવਸੇਨ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇવ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਅવੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤਿ।
98. Sattame subrahmāti so kira devaputto accharāsaṅghaparivuto nandanakīḷikaṃ gantvā pāricchattakamūle paññattāsane nisīdi. Taṃ pañcasatā devadhītaro parivāretvā nisinnā, pañcasatā rukkhaṃ abhiruḷhā. Nanu ca devatānaṃ cittavasena yojanasatikopi rukkho onamitvā hatthaṃ āgacchati, kasmā tā abhiruḷhāti. Khiḍḍāpasutatāya. Abhiruyha pana madhurassarena gāyitvā gāyitvā pupphāni pātenti, tāni gahetvā itarā ekatovaṇṭikamālādivasena ganthenti. Atha rukkhaṃ abhiruḷhā upacchedakakammavasena ekappahāreneva kālaṃ katvā avīcimhi nibbattā mahādukkhaṃ anubhavanti.
ਅਥ ਕਾਲੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਇਮਾਸਂ ਨੇવ ਸਦ੍ਦੋ ਸੁਯ੍ਯਤਿ, ਨ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪਾਤੇਨ੍ਤਿ। ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਗਤਾ’’ਤਿ? ਆવਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਾવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਿਯવਤ੍ਥੁਕਸੋਕੇਨ ਰੁਪ੍ਪਮਾਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਤਾ ਤਾવ ਯਥਾਕਮ੍ਮੇਨ ਗਤਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਆਯੁਸਙ੍ਖਾਰੋ ਕਿਤ੍ਤਕੋ’’ਤਿ। ਸੋ – ‘‘ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿવਸੇ ਮਯਾਪਿ ਅવਸੇਸਾਹਿ ਪਞ੍ਚਸਤਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਦਿਸ੍વਾ ਬਲવਤਰੇਨ ਸੋਕੇਨ ਰੁਪ੍ਪਿ। ਸੋ – ‘‘ਇਮਂ ਮਯ੍ਹਂ ਸੋਕਂ ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਤਥਾਗਤਾ ਨਿਦ੍ਧਮਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਚ੍ਚਂ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ।
Atha kāle gacchante devaputto ‘‘imāsaṃ neva saddo suyyati, na pupphāni pātenti. Kahaṃ nu kho gatā’’ti? Āvajjento niraye nibbattabhāvaṃ disvā piyavatthukasokena ruppamāno cintesi – ‘‘etā tāva yathākammena gatā, mayhaṃ āyusaṅkhāro kittako’’ti. So – ‘‘sattame divase mayāpi avasesāhi pañcasatāhi saddhiṃ kālaṃ katvā tattheva nibbattitabba’’nti disvā balavatarena sokena ruppi. So – ‘‘imaṃ mayhaṃ sokaṃ sadevake loke aññatra tathāgatā niddhamituṃ samattho nāma natthī’’ti cintetvā satthu santikaṃ gantvā niccaṃ utrastanti gāthamāha.
ਤਤ੍ਥ ਇਦਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਦੁਤਿਯਪਦਂ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਚ ਪਦਸ੍ਸ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਸੋਕੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਲਤੋ ਪਨ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਕਿਚ੍ਛੇਸੂਤਿ ਇਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਯਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ। ਅਥੋ ਉਪ੍ਪਤਿਤੇਸੁ ਚਾਤਿ ਯਾਨਿ ਪਞ੍ਚਸਤਾਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਨਂ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਾਨਿ, ਤੇਸੁ ਚਾਤਿ ਏવਂ ਇਮੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖੇਸੁ ਨਿਚ੍ਚਂ ਮਮ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ વਿਯ ਹੋਮਿ ਭਗવਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Tattha idanti attano cittaṃ dasseti. Dutiyapadaṃ purimasseva vevacanaṃ. Niccanti ca padassa devaloke nibbattakālato paṭṭhāyāti attho na gahetabbo, sokuppattikālato pana paṭṭhāya niccanti veditabbaṃ. Anuppannesu kicchesūti ito sattāhaccayena yāni dukkhāni uppajjissanti, tesu. Atho uppatitesu cāti yāni pañcasatānaṃ accharānaṃ niraye nibbattānaṃ diṭṭhāni, tesu cāti evaṃ imesu uppannānuppannesu dukkhesu niccaṃ mama utrastaṃ cittaṃ, abbhantare ḍayhamāno viya homi bhagavāti dasseti.
ਨਾਞ੍ਞਤ੍ਰ ਬੋਜ੍ਝਾ ਤਪਸਾਤਿ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਭਾવਨਞ੍ਚ ਤਪੋਗੁਣਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਸੋਤ੍ਥਿਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਬ੍ਬਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ। ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਭਾવਨਾ ਪਠਮਂ ਗਹਿਤਾ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂવਰੋ ਪਚ੍ਛਾ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂવਰੋવ ਪਠਮਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਇਨ੍ਦਿਯਸਂવਰੇ ਹਿ ਗਹਿਤੇ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਂ ਗਹਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸ੍ਸਯਮੁਤ੍ਤਕੋ ਧੁਤਙ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਂ ਤਪੋਗੁਣਂ ਸਮਾਦਾਯ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਭਾવੇਨ੍ਤੋ ਸਹ વਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਭਾવੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਯਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ‘‘ਸਬ੍ਬਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਚਤੁਸਚ੍ਚવਸੇਨ ਦੇਸਨਂ વਿਨਿવਤ੍ਤੇਸਿ। ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹੀਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
Nāññatrabojjhā tapasāti bojjhaṅgabhāvanañca tapoguṇañca aññatra muñcitvā sotthiṃ na passāmīti attho. Sabbanissaggāti nibbānato. Ettha kiñcāpi bojjhaṅgabhāvanā paṭhamaṃ gahitā, indriyasaṃvaro pacchā, atthato pana indriyasaṃvarova paṭhamaṃ veditabbo. Indiyasaṃvare hi gahite catupārisuddhisīlaṃ gahitaṃ hoti. Tasmiṃ patiṭṭhito bhikkhu nissayamuttako dhutaṅgasaṅkhātaṃ tapoguṇaṃ samādāya araññaṃ pavisitvā kammaṭṭhānaṃ bhāvento saha vipassanāya bojjhaṅge bhāveti. Tassa ariyamaggo yaṃ nibbānaṃ ārammaṇaṃ katvā uppajjati, so ‘‘sabbanissaggo’’ti bhagavā catusaccavasena desanaṃ vinivattesi. Devaputto desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhahīti. Sattamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੭. ਸੁਬ੍ਰਹ੍ਮਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Subrahmasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੭. ਸੁਬ੍ਰਹ੍ਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Subrahmasuttavaṇṇanā
