Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सुत्तनिपातपाळि • Suttanipātapāḷi |
५. सूचिलोमसुत्तं
5. Sūcilomasuttaṃ
एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा गयायं विहरति टङ्कितमञ्चे सूचिलोमस्स यक्खस्स भवने। तेन खो पन समयेन खरो च यक्खो सूचिलोमो च यक्खो भगवतो अविदूरे अतिक्कमन्ति। अथ खो खरो यक्खो सूचिलोमं यक्खं एतदवोच – ‘‘एसो समणो’’ति। ‘‘नेसो समणो, समणको एसो। यावाहं जानामि 1 यदि वा सो समणो 2, यदि वा सो समणको’’ति 3।
Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā gayāyaṃ viharati ṭaṅkitamañce sūcilomassa yakkhassa bhavane. Tena kho pana samayena kharo ca yakkho sūcilomo ca yakkho bhagavato avidūre atikkamanti. Atha kho kharo yakkho sūcilomaṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘eso samaṇo’’ti. ‘‘Neso samaṇo, samaṇako eso. Yāvāhaṃ jānāmi 4 yadi vā so samaṇo 5, yadi vā so samaṇako’’ti 6.
अथ खो सूचिलोमो यक्खो येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवतो कायं उपनामेसि। अथ खो भगवा कायं अपनामेसि। अथ खो सूचिलोमो यक्खो भगवन्तं एतदवोच – ‘‘भायसि मं, समणा’’ति? ‘‘न ख्वाहं तं, आवुसो, भायामि; अपि च ते सप्फस्सो पापको’’ति।
Atha kho sūcilomo yakkho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavato kāyaṃ upanāmesi. Atha kho bhagavā kāyaṃ apanāmesi. Atha kho sūcilomo yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhāyasi maṃ, samaṇā’’ti? ‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, bhāyāmi; api ca te sapphasso pāpako’’ti.
‘‘पञ्हं तं, समण, पुच्छिस्सामि। सचे मे न ब्याकरिस्ससि, चित्तं वा ते खिपिस्सामि, हदयं वा ते फालेस्सामि, पादेसु वा गहेत्वा पारगङ्गाय खिपिस्सामी’’ति।
‘‘Pañhaṃ taṃ, samaṇa, pucchissāmi. Sace me na byākarissasi, cittaṃ vā te khipissāmi, hadayaṃ vā te phālessāmi, pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipissāmī’’ti.
‘‘न ख्वाहं तं, आवुसो, पस्सामि सदेवके लोके समारके सब्रह्मके सस्समणब्राह्मणिया पजाय सदेवमनुस्साय यो मे चित्तं वा खिपेय्य हदयं वा फालेय्य पादेसु वा गहेत्वा पारगङ्गाय खिपेय्य। अपि च त्वं, आवुसो, पुच्छ यदाकङ्खसी’’ति। अथ खो सूचिलोमो यक्खो भगवन्तं गाथाय अज्झभासि –
‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yo me cittaṃ vā khipeyya hadayaṃ vā phāleyya pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipeyya. Api ca tvaṃ, āvuso, puccha yadākaṅkhasī’’ti. Atha kho sūcilomo yakkho bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
२७३.
273.
‘‘रागो च दोसो च कुतोनिदाना, अरती रती लोमहंसो कुतोजा।
‘‘Rāgo ca doso ca kutonidānā, aratī ratī lomahaṃso kutojā;
कुतो समुट्ठाय मनोवितक्का, कुमारका धङ्कमिवोस्सजन्ति’’॥
Kuto samuṭṭhāya manovitakkā, kumārakā dhaṅkamivossajanti’’.
२७४.
274.
‘‘रागो च दोसो च इतोनिदाना, अरती रती लोमहंसो इतोजा।
‘‘Rāgo ca doso ca itonidānā, aratī ratī lomahaṃso itojā;
इतो समुट्ठाय मनोवितक्का, कुमारका धङ्कमिवोस्सजन्ति॥
Ito samuṭṭhāya manovitakkā, kumārakā dhaṅkamivossajanti.
२७४.
274.
‘‘स्नेहजा अत्तसम्भूता, निग्रोधस्सेव खन्धजा।
‘‘Snehajā attasambhūtā, nigrodhasseva khandhajā;
पुथू विसत्ता कामेसु, मालुवाव विततावने॥
Puthū visattā kāmesu, māluvāva vitatāvane.
२७५.
275.
‘‘ये नं पजानन्ति यतोनिदानं, ते नं विनोदेन्ति सुणोहि यक्ख।
‘‘Ye naṃ pajānanti yatonidānaṃ, te naṃ vinodenti suṇohi yakkha;
ते दुत्तरं ओघमिमं तरन्ति, अतिण्णपुब्बं अपुनब्भवाया’’ति॥
Te duttaraṃ oghamimaṃ taranti, atiṇṇapubbaṃ apunabbhavāyā’’ti.
सूचिलोमसुत्तं पञ्चमं निट्ठितं।
Sūcilomasuttaṃ pañcamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / सुत्तनिपात-अट्ठकथा • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ५. सूचिलोमसुत्तवण्णना • 5. Sūcilomasuttavaṇṇanā