| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๓. สูจิโลมสุตฺตํ
3. Sūcilomasuttaṃ
๒๓๗. เอกํ สมยํ ภควา คยายํ วิหรติ ฎงฺกิตมเญฺจ สูจิโลมสฺส ยกฺขสฺส ภวเนฯ เตน โข ปน สมเยน ขโร จ ยโกฺข สูจิโลโม จ ยโกฺข ภควโต อวิทูเร อติกฺกมนฺติฯ อถ โข ขโร ยโกฺข สูจิโลมํ ยกฺขํ เอตทโวจ – ‘‘เอโส สมโณ’’ติ! ‘‘เนโส สมโณ, สมณโก เอโส’’ฯ ‘‘ยาว ชานามิ ยทิ วา โส สมโณ ยทิ วา ปน โส สมณโก’’ติฯ
237. Ekaṃ samayaṃ bhagavā gayāyaṃ viharati ṭaṅkitamañce sūcilomassa yakkhassa bhavane. Tena kho pana samayena kharo ca yakkho sūcilomo ca yakkho bhagavato avidūre atikkamanti. Atha kho kharo yakkho sūcilomaṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘eso samaṇo’’ti! ‘‘Neso samaṇo, samaṇako eso’’. ‘‘Yāva jānāmi yadi vā so samaṇo yadi vā pana so samaṇako’’ti.
อถ โข สูจิโลโม ยโกฺข เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควโต กายํ อุปนาเมสิฯ อถ โข ภควา กายํ อปนาเมสิฯ อถ โข สูจิโลโม ยโกฺข ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘ภายสิ มํ สมณา’’ติ? ‘‘น ขฺวาหํ ตํ, อาวุโส, ภายามิ; อปิ จ เต สมฺผโสฺส ปาปโก’’ติฯ ‘‘ปญฺหํ ตํ, สมณ ปุจฺฉิสฺสามิฯ สเจ เม น พฺยากริสฺสสิ, จิตฺตํ วา เต ขิปิสฺสามิ, หทยํ วา เต ผาเลสฺสามิ, ปาเทสุ วา คเหตฺวา ปารคงฺคาย 1 ขิปิสฺสามี’’ติฯ ‘‘น ขฺวาหํ ตํ, อาวุโส, ปสฺสามิ สเทวเก โลเก สมารเก สพฺรหฺมเก สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย, โย เม จิตฺตํ วา ขิเปยฺย หทยํ วา ผาเลยฺย ปาเทสุ วา คเหตฺวา ปารคงฺคาย ขิเปยฺย; อปิ จ ตฺวํ, อาวุโส, ปุจฺฉ ยทา กงฺขสี’’ติฯ อถ โข สูจิโลโม ยโกฺข ภควนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ – ( ) 2
Atha kho sūcilomo yakkho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavato kāyaṃ upanāmesi. Atha kho bhagavā kāyaṃ apanāmesi. Atha kho sūcilomo yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhāyasi maṃ samaṇā’’ti? ‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, bhāyāmi; api ca te samphasso pāpako’’ti. ‘‘Pañhaṃ taṃ, samaṇa pucchissāmi. Sace me na byākarissasi, cittaṃ vā te khipissāmi, hadayaṃ vā te phālessāmi, pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya 3 khipissāmī’’ti. ‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya, yo me cittaṃ vā khipeyya hadayaṃ vā phāleyya pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipeyya; api ca tvaṃ, āvuso, puccha yadā kaṅkhasī’’ti. Atha kho sūcilomo yakkho bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi – ( ) 4
‘‘ราโค จ โทโส จ กุโตนิทานา,
‘‘Rāgo ca doso ca kutonidānā,
อรตี รตี โลมหํโส กุโตชา;
Aratī ratī lomahaṃso kutojā;
กุโต สมุฎฺฐาย มโนวิตกฺกา,
Kuto samuṭṭhāya manovitakkā,
กุมารกา ธงฺกมิโวสฺสชนฺตี’’ติฯ
Kumārakā dhaṅkamivossajantī’’ti.
‘‘ราโค จ โทโส จ อิโตนิทานา,
‘‘Rāgo ca doso ca itonidānā,
อรตี รตี โลมหํโส อิโตชา;
Aratī ratī lomahaṃso itojā;
อิโต สมุฎฺฐาย มโนวิตกฺกา,
Ito samuṭṭhāya manovitakkā,
กุมารกา ธงฺกมิโวสฺสชนฺติฯ
Kumārakā dhaṅkamivossajanti.
‘‘เสฺนหชา อตฺตสมฺภูตา, นิโคฺรธเสฺสว ขนฺธชา;
‘‘Snehajā attasambhūtā, nigrodhasseva khandhajā;
‘‘เย นํ ปชานนฺติ ยโตนิทานํ,
‘‘Ye naṃ pajānanti yatonidānaṃ,
เต นํ วิโนเทนฺติ สุโณหิ ยกฺข;
Te naṃ vinodenti suṇohi yakkha;
เต ทุตฺตรํ โอฆมิมํ ตรนฺติ,
Te duttaraṃ oghamimaṃ taranti,
อติณฺณปุพฺพํ อปุนพฺภวายา’’ติฯ
Atiṇṇapubbaṃ apunabbhavāyā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๓. สูจิโลมสุตฺตวณฺณนา • 3. Sūcilomasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๓. สูจิโลมสุตฺตวณฺณนา • 3. Sūcilomasuttavaṇṇanā
