| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១០. សុចិមុខីសុត្តវណ្ណនា
10. Sucimukhīsuttavaṇṇanā
៣៤១. ទសមេ សុចិមុខីតិ ឯវំនាមិកា។ ឧបសង្កមីតិ ថេរំ អភិរូបំ ទស្សនីយំ សុវណ្ណវណ្ណំ សមន្តបាសាទិកំ ទិស្វា ‘‘ឥមិនា សទ្ធិំ បរិហាសំ ករិស្សាមី’’តិ ឧបសង្កមិ។ អថ ថេរេន តស្មិំ វចនេ បដិក្ខិត្តេ ‘‘ឥទានិស្ស វាទំ អារោបេស្សាមី’’តិ មញ្ញមានា តេន ហិ, សមណ, ឧព្ភមុខោ ភុញ្ជសីតិ អាហ។ ទិសាមុខោតិ ចតុទ្ទិសាមុខោ, ចតស្សោ ទិសា ឱលោកេន្តោតិ អត្ថោ។ វិទិសាមុខោតិ ចតស្សោ វិទិសា ឱលោកេន្តោ។
341. Dasame sucimukhīti evaṃnāmikā. Upasaṅkamīti theraṃ abhirūpaṃ dassanīyaṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ samantapāsādikaṃ disvā ‘‘iminā saddhiṃ parihāsaṃ karissāmī’’ti upasaṅkami. Atha therena tasmiṃ vacane paṭikkhitte ‘‘idānissa vādaṃ āropessāmī’’ti maññamānā tena hi, samaṇa, ubbhamukho bhuñjasīti āha. Disāmukhoti catuddisāmukho, catasso disā olokentoti attho. Vidisāmukhoti catasso vidisā olokento.
វត្ថុវិជ្ជាតិរច្ឆានវិជ្ជាយាតិ វត្ថុវិជ្ជាសង្ខាតាយ តិរច្ឆានវិជ្ជាយ។ វត្ថុវិជ្ជា នាម លាពុវត្ថុ-កុម្ភណ្ឌវត្ថុ-មូលកវត្ថុ-អាទីនំ វត្ថូនំ ផលសម្បត្តិការណកាលជាននុបាយោ។ មិច្ឆាជីវេន ជីវិកំ កប្បេន្តីតិ តេនេវ វត្ថុវិជ្ជាតិរច្ឆានវិជ្ជាសង្ខាតេន មិច្ឆាជីវេន ជីវិកំ កប្បេន្តិ, តេសំ វត្ថូនំ សម្បាទនេន បសន្នេហិ មនុស្សេហិ ទិន្នេ បច្ចយេ បរិភុញ្ជន្តា ជីវន្តីតិ អត្ថោ។ អធោមុខាតិ វត្ថុំ ឱលោកេត្វា ភុញ្ជមានវសេន អធោមុខា ភុញ្ជន្តិ នាម។ ឯវំ សព្ពត្ថ យោជនា កាតព្ពា។ អបិ ចេត្ថ នក្ខត្តវិជ្ជាតិ ‘‘អជ្ជ ឥមំ នក្ខត្តំ ឥមិនា នក្ខត្តេន គន្តព្ពំ, ឥមិនា ឥទញ្ចិទញ្ច កាតព្ព’’ន្តិ ឯវំ ជាននវិជ្ជា។ ទូតេយ្យន្តិ ទូតកម្មំ, តេសំ តេសំ សាសនំ គហេត្វា តត្ថ តត្ថ គមនំ។ បហិណគមនន្តិ ឯកគាមស្មិំយេវ ឯកកុលស្ស សាសនេន អញ្ញកុលំ ឧបសង្កមនំ។ អង្គវិជ្ជាតិ ឥត្ថិលក្ខណបុរិសលក្ខណវសេន អង្គសម្បត្តិំ ញត្វា ‘‘តាយ អង្គសម្បត្តិយា ឥទំ នាម លព្ភតី’’តិ ឯវំ ជាននវិជ្ជា។ វិទិសាមុខាតិ អង្គវិជ្ជា ហិ តំ តំ សរីរកោដ្ឋាសំ អារព្ភ បវត្តត្តា វិទិសាយ បវត្តា នាម, តស្មា តាយ វិជ្ជាយ ជីវិកំ កប្បេត្វា ភុញ្ជន្តា វិទិសាមុខា ភុញ្ជន្តិ នាម។ ឯវមារោចេសីតិ ‘‘ធម្មិកំ សមណា’’តិអាទីនិ វទមានា សាសនស្ស និយ្យានិកំ គុណំ កថេសិ។ តញ្ច បរិព្ពាជិកាយ កថំ សុត្វា បញ្ចមត្តានិ កុលសតានិ សាសនេ ឱតរិំសូតិ។
Vatthuvijjātiracchānavijjāyāti vatthuvijjāsaṅkhātāya tiracchānavijjāya. Vatthuvijjā nāma lābuvatthu-kumbhaṇḍavatthu-mūlakavatthu-ādīnaṃ vatthūnaṃ phalasampattikāraṇakālajānanupāyo. Micchājīvena jīvikaṃ kappentīti teneva vatthuvijjātiracchānavijjāsaṅkhātena micchājīvena jīvikaṃ kappenti, tesaṃ vatthūnaṃ sampādanena pasannehi manussehi dinne paccaye paribhuñjantā jīvantīti attho. Adhomukhāti vatthuṃ oloketvā bhuñjamānavasena adhomukhā bhuñjanti nāma. Evaṃ sabbattha yojanā kātabbā. Api cettha nakkhattavijjāti ‘‘ajja imaṃ nakkhattaṃ iminā nakkhattena gantabbaṃ, iminā idañcidañca kātabba’’nti evaṃ jānanavijjā. Dūteyyanti dūtakammaṃ, tesaṃ tesaṃ sāsanaṃ gahetvā tattha tattha gamanaṃ. Pahiṇagamananti ekagāmasmiṃyeva ekakulassa sāsanena aññakulaṃ upasaṅkamanaṃ. Aṅgavijjāti itthilakkhaṇapurisalakkhaṇavasena aṅgasampattiṃ ñatvā ‘‘tāya aṅgasampattiyā idaṃ nāma labbhatī’’ti evaṃ jānanavijjā. Vidisāmukhāti aṅgavijjā hi taṃ taṃ sarīrakoṭṭhāsaṃ ārabbha pavattattā vidisāya pavattā nāma, tasmā tāya vijjāya jīvikaṃ kappetvā bhuñjantā vidisāmukhā bhuñjanti nāma. Evamārocesīti ‘‘dhammikaṃ samaṇā’’tiādīni vadamānā sāsanassa niyyānikaṃ guṇaṃ kathesi. Tañca paribbājikāya kathaṃ sutvā pañcamattāni kulasatāni sāsane otariṃsūti.
សារិបុត្តសំយុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Sāriputtasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. សូចិមុខីសុត្តំ • 10. Sūcimukhīsuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. សូចិមុខីសុត្តវណ្ណនា • 10. Sūcimukhīsuttavaṇṇanā
