| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៨. សុទត្តសុត្តំ
8. Sudattasuttaṃ
២៤២. ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ សីតវនេ។ តេន ខោ បន សមយេន អនាថបិណ្ឌិកោ គហបតិ រាជគហំ អនុប្បត្តោ ហោតិ កេនចិទេវ ករណីយេន។ អស្សោសិ ខោ អនាថបិណ្ឌិកោ គហបតិ – ‘‘ពុទ្ធោ កិរ លោកេ ឧប្បន្នោ’’តិ។ តាវទេវ ច បន ភគវន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុកាមោ ហោតិ។ អថស្ស អនាថបិណ្ឌិកស្ស គហបតិស្ស ឯតទហោសិ – ‘‘អកាលោ ខោ អជ្ជ ភគវន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ ស្វេ ទានាហំ កាលេន ភគវន្តំ ទស្សនាយ គមិស្សាមី’’តិ ពុទ្ធគតាយ សតិយា និបជ្ជិ។ រត្តិយា សុទំ តិក្ខត្តុំ វុដ្ឋាសិ បភាតន្តិ មញ្ញមានោ។ អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកោ គហបតិ យេន សិវថិកទ្វារំ 1 តេនុបសង្កមិ។ អមនុស្សា ទ្វារំ វិវរិំសុ។ អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកស្ស គហបតិស្ស នគរម្ហា និក្ខមន្តស្ស អាលោកោ អន្តរធាយិ, អន្ធការោ បាតុរហោសិ, ភយំ ឆម្ភិតត្តំ លោមហំសោ ឧទបាទិ, តតោវ បុន និវត្តិតុកាមោ អហោសិ។ អថ ខោ សិវកោ 2 យក្ខោ អន្តរហិតោ សទ្ទមនុស្សាវេសិ –
242. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati sītavane. Tena kho pana samayena anāthapiṇḍiko gahapati rājagahaṃ anuppatto hoti kenacideva karaṇīyena. Assosi kho anāthapiṇḍiko gahapati – ‘‘buddho kira loke uppanno’’ti. Tāvadeva ca pana bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamitukāmo hoti. Athassa anāthapiṇḍikassa gahapatissa etadahosi – ‘‘akālo kho ajja bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Sve dānāhaṃ kālena bhagavantaṃ dassanāya gamissāmī’’ti buddhagatāya satiyā nipajji. Rattiyā sudaṃ tikkhattuṃ vuṭṭhāsi pabhātanti maññamāno. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena sivathikadvāraṃ 3 tenupasaṅkami. Amanussā dvāraṃ vivariṃsu. Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa nagaramhā nikkhamantassa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi, tatova puna nivattitukāmo ahosi. Atha kho sivako 4 yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘សតំ ហត្ថី សតំ អស្សា, សតំ អស្សតរីរថា;
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā, sataṃ assatarīrathā;
សតំ កញ្ញាសហស្សានិ, អាមុក្កមណិកុណ្ឌលា;
Sataṃ kaññāsahassāni, āmukkamaṇikuṇḍalā;
ឯកស្ស បទវីតិហារស្ស, កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ។
Ekassa padavītihārassa, kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.
‘‘អភិក្កម គហបតិ, អភិក្កម គហបតិ;
‘‘Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati;
អភិក្កមនំ តេ សេយ្យោ, នោ បដិក្កមន’’ន្តិ។
Abhikkamanaṃ te seyyo, no paṭikkamana’’nti.
អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកស្ស គហបតិស្ស អន្ធការោ អន្តរធាយិ, អាលោកោ បាតុរហោសិ, យំ អហោសិ ភយំ ឆម្ភិតត្តំ លោមហំសោ, សោ បដិប្បស្សម្ភិ។ ទុតិយម្បិ ខោ អនាថបិណ្ឌិកស្ស គហបតិស្ស អាលោកោ អន្តរធាយិ, អន្ធការោ បាតុរហោសិ, ភយំ ឆម្ភិតត្តំ លោមហំសោ ឧទបាទិ, តតោវ បុន និវត្តិតុកាមោ អហោសិ។ ទុតិយម្បិ ខោ សិវកោ យក្ខោ អន្តរហិតោ សទ្ទមនុស្សាវេសិ –
Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi, āloko pāturahosi, yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso, so paṭippassambhi. Dutiyampi kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi, tatova puna nivattitukāmo ahosi. Dutiyampi kho sivako yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘សតំ ហត្ថី សតំ អស្សា…បេ.…
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā…pe…
កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ។
Kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.
‘‘អភិក្កម គហបតិ, អភិក្កម គហបតិ;
‘‘Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati;
អភិក្កមនំ តេ សេយ្យោ, នោ បដិក្កមន’’ន្តិ។
Abhikkamanaṃ te seyyo, no paṭikkamana’’nti.
អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកស្ស គហបតិស្ស អន្ធការោ អន្តរធាយិ , អាលោកោ បាតុរហោសិ, យំ អហោសិ ភយំ ឆម្ភិតត្តំ លោមហំសោ, សោ បដិប្បស្សម្ភិ។ តតិយម្បិ ខោ អនាថបិណ្ឌិកស្ស គហបតិស្ស អាលោកោ អន្តរធាយិ, អន្ធការោ បាតុរហោសិ, ភយំ ឆម្ភិតត្តំ លោមហំសោ ឧទបាទិ, តតោវ បុន និវត្តិតុកាមោ អហោសិ។ តតិយម្បិ ខោ សិវកោ យក្ខោ អន្តរហិតោ សទ្ទមនុស្សាវេសិ –
Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi , āloko pāturahosi, yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso, so paṭippassambhi. Tatiyampi kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi, tatova puna nivattitukāmo ahosi. Tatiyampi kho sivako yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘សតំ ហត្ថី សតំ អស្សា…បេ.…
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā…pe…
កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ។
Kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.
‘‘អភិក្កម គហបតិ, អភិក្កម គហបតិ;
‘‘Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati;
អភិក្កមនំ តេ សេយ្យោ, នោ បដិក្កមន’’ន្តិ។
Abhikkamanaṃ te seyyo, no paṭikkamana’’nti.
អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកស្ស គហបតិស្ស អន្ធការោ អន្តរធាយិ, អាលោកោ បាតុរហោសិ, យំ អហោសិ ភយំ ឆម្ភិតត្តំ លោមហំសោ, សោ បដិប្បស្សម្ភិ។ អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកោ គហបតិ យេន សីតវនំ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ។
Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi, āloko pāturahosi, yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso, so paṭippassambhi. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena sītavanaṃ yena bhagavā tenupasaṅkami.
តេន ខោ បន សមយេន ភគវា រត្តិយា បច្ចូសសមយំ បច្ចុដ្ឋាយ អព្ភោកាសេ ចង្កមតិ។ អទ្ទសា ខោ ភគវា អនាថបិណ្ឌិកំ គហបតិំ ទូរតោវ អាគច្ឆន្តំ។ ទិស្វាន ចង្កមា ឱរោហិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។ និសជ្ជ ខោ ភគវា អនាថបិណ្ឌិកំ គហបតិំ ឯតទវោច – ‘‘ឯហិ សុទត្តា’’តិ។ អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកោ គហបតិ, នាមេន មំ ភគវា អាលបតីតិ, ហដ្ឋោ ឧទគ្គោ តត្ថេវ ភគវតោ បាទេសុ សិរសា និបតិត្វា ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘កច្ចិ, ភន្តេ, ភគវា សុខមសយិត្ថា’’តិ?
Tena kho pana samayena bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya abbhokāse caṅkamati. Addasā kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna caṅkamā orohitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘ehi sudattā’’ti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati, nāmena maṃ bhagavā ālapatīti, haṭṭho udaggo tattheva bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kacci, bhante, bhagavā sukhamasayitthā’’ti?
‘‘សព្ពទា វេ សុខំ សេតិ, ព្រាហ្មណោ បរិនិព្ពុតោ;
‘‘Sabbadā ve sukhaṃ seti, brāhmaṇo parinibbuto;
យោ ន លិម្បតិ កាមេសុ, សីតិភូតោ និរូបធិ។
Yo na limpati kāmesu, sītibhūto nirūpadhi.
‘‘សព្ពា អាសត្តិយោ ឆេត្វា, វិនេយ្យ ហទយេ ទរំ;
‘‘Sabbā āsattiyo chetvā, vineyya hadaye daraṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៨. សុទត្តសុត្តវណ្ណនា • 8. Sudattasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៨. សុទត្តសុត្តវណ្ណនា • 8. Sudattasuttavaṇṇanā
