| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာနိဒ္ဒေသပာဠိ • Mahāniddesapāḷi |
၄. သုဒ္ဓဋ္ဌကသုတ္တနိဒ္ဒေသော
4. Suddhaṭṭhakasuttaniddeso
အထ သုဒ္ဓဋ္ဌကသုတ္တနိဒ္ဒေသံ ဝက္ခတိ –
Atha suddhaṭṭhakasuttaniddesaṃ vakkhati –
၂၃.
23.
ပသ္သာမိ သုဒ္ဓံ ပရမံ အရောဂံ၊ ဒိဋ္ဌေန သံသုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတိ။
Passāmisuddhaṃ paramaṃ arogaṃ,diṭṭhena saṃsuddhi narassa hoti;
ဧဝာဘိဇာနံ ပရမန္တိ ဉတ္ဝာ၊ သုဒ္ဓာနုပသ္သီတိ ပစ္စေတိ ဉာဏံ။
Evābhijānaṃ paramanti ñatvā, suddhānupassīti pacceti ñāṇaṃ.
ပသ္သာမိ သုဒ္ဓံ ပရမံ အရောဂန္တိ။ ပသ္သာမိ သုဒ္ဓန္တိ ပသ္သာမိ သုဒ္ဓံ, ဒက္ခာမိ သုဒ္ဓံ, ဩလောကေမိ သုဒ္ဓံ, နိဇ္ဈာယာမိ သုဒ္ဓံ, ဥပပရိက္ခာမိ သုဒ္ဓံ။ ပရမံ အရောဂန္တိ ပရမံ အာရောဂ္ယပ္ပတ္တံ တာဏပ္ပတ္တံ လေဏပ္ပတ္တံ သရဏပ္ပတ္တံ အဘယပ္ပတ္တံ အစ္စုတပ္ပတ္တံ အမတပ္ပတ္တံ နိဗ္ဗာနပ္ပတ္တန္တိ – ပသ္သာမိ သုဒ္ဓံ ပရမံ အရောဂံ။
Passāmi suddhaṃ paramaṃ aroganti. Passāmi suddhanti passāmi suddhaṃ, dakkhāmi suddhaṃ, olokemi suddhaṃ, nijjhāyāmi suddhaṃ, upaparikkhāmi suddhaṃ. Paramaṃ aroganti paramaṃ ārogyappattaṃ tāṇappattaṃ leṇappattaṃ saraṇappattaṃ abhayappattaṃ accutappattaṃ amatappattaṃ nibbānappattanti – passāmi suddhaṃ paramaṃ arogaṃ.
ဒိဋ္ဌေန သံသုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတီတိ။ စက္ခုဝိညာဏံ 1 ရူပဒသ္သနေန နရသ္သ သုဒ္ဓိ ဝိသုဒ္ဓိ ပရိသုဒ္ဓိ, မုတ္တိ ဝိမုတ္တိ ပရိမုတ္တိ ဟောတိ, နရော သုဇ္ဈတိ ဝိသုဇ္ဈတိ ပရိသုဇ္ဈတိ, မုစ္စတိ ဝိမုစ္စတိ ပရိမုစ္စတီတိ – ဒိဋ္ဌေန သံသုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတိ။
Diṭṭhena saṃsuddhi narassa hotīti. Cakkhuviññāṇaṃ 2 rūpadassanena narassa suddhi visuddhi parisuddhi, mutti vimutti parimutti hoti, naro sujjhati visujjhati parisujjhati, muccati vimuccati parimuccatīti – diṭṭhena saṃsuddhi narassa hoti.
ဧဝာဘိဇာနံ ပရမန္တိ ဉတ္ဝာတိ။ ဧဝံ အဘိဇာနန္တော အာဇာနန္တော ဝိဇာနန္တော ပဋိဝိဇာနန္တော ပဋိဝိဇ္ဈန္တော။ ‘‘ဣဒံ ပရမံ အဂ္ဂံ သေဋ္ဌံ ဝိသိဋ္ဌံ ပာမောက္ခံ ဥတ္တမံ ပဝရ’’န္တိ ဉတ္ဝာ ဇာနိတ္ဝာ တုလယိတ္ဝာ တီရယိတ္ဝာ ဝိဘာဝယိတ္ဝာ ဝိဘူတံ ကတ္ဝာတိ – ဧဝာဘိဇာနံ ပရမန္တိ ဉတ္ဝာ။
Evābhijānaṃ paramanti ñatvāti. Evaṃ abhijānanto ājānanto vijānanto paṭivijānanto paṭivijjhanto. ‘‘Idaṃ paramaṃ aggaṃ seṭṭhaṃ visiṭṭhaṃ pāmokkhaṃ uttamaṃ pavara’’nti ñatvā jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti – evābhijānaṃ paramanti ñatvā.
သုဒ္ဓာနုပသ္သီတိ ပစ္စေတိ ဉာဏန္တိ။ ယော သုဒ္ဓံ ပသ္သတိ, သော သုဒ္ဓာနုပသ္သီ, ပစ္စေတိ ဉာဏန္တိ စက္ခုဝိညာဏံ ရူပဒသ္သနေန ဉာဏန္တိ ပစ္စေတိ, မဂ္ဂောတိ ပစ္စေတိ, ပထောတိ ပစ္စေတိ, နိယ္ယာနန္တိ ပစ္စေတီတိ – သုဒ္ဓာနုပသ္သီ ပစ္စေတိ ဉာဏံ။
Suddhānupassītipacceti ñāṇanti. Yo suddhaṃ passati, so suddhānupassī, paccetiñāṇanti cakkhuviññāṇaṃ rūpadassanena ñāṇanti pacceti, maggoti pacceti, pathoti pacceti, niyyānanti paccetīti – suddhānupassī pacceti ñāṇaṃ.
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘ပသ္သာမိ သုဒ္ဓံ ပရမံ အရောဂံ၊ ဒိဋ္ဌေန သံသုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတိ။
‘‘Passāmi suddhaṃ paramaṃ arogaṃ, diṭṭhena saṃsuddhi narassa hoti;
ဧဝာဘိဇာနံ ပရမန္တိ ဉတ္ဝာ၊ သုဒ္ဓာနုပသ္သီတိ ပစ္စေတိ ဉာဏ’’န္တိ။
Evābhijānaṃ paramanti ñatvā, suddhānupassīti pacceti ñāṇa’’nti.
၂၄.
24.
ဒိဋ္ဌေန စေ သုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတိ၊ ဉာဏေန ဝာ သော ပဇဟာတိ ဒုက္ခံ။
Diṭṭhena ce suddhi narassa hoti,ñāṇena vā so pajahāti dukkhaṃ;
အညေန သော သုဇ္ဈတိ သောပဓီကော၊ ဒိဋ္ဌီ ဟိ နံ ပာဝ တထာ ဝဒာနံ။
Aññena so sujjhati sopadhīko, diṭṭhī hi naṃ pāva tathā vadānaṃ.
ဒိဋ္ဌေန စေ သုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတီတိ။ စက္ခုဝိညာဏံ ရူပဒသ္သနေန စေ နရသ္သ သုဒ္ဓိ ဝိသုဒ္ဓိ ပရိသုဒ္ဓိ, မုတ္တိ ဝိမုတ္တိ ပရိမုတ္တိ ဟောတိ, နရော သုဇ္ဈတိ ဝိသုဇ္ဈတိ ပရိသုဇ္ဈတိ, မုစ္စတိ ဝိမုစ္စတိ ပရိမုစ္စတီတိ – ဒိဋ္ဌေန စေ သုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတိ။
Diṭṭhena ce suddhi narassa hotīti. Cakkhuviññāṇaṃ rūpadassanena ce narassa suddhi visuddhi parisuddhi, mutti vimutti parimutti hoti, naro sujjhati visujjhati parisujjhati, muccati vimuccati parimuccatīti – diṭṭhena ce suddhi narassa hoti.
ဉာဏေန ဝာ သော ပဇဟာတိ ဒုက္ခန္တိ စက္ခုဝိညာဏံ ရူပဒသ္သနေန စေ နရော ဇာတိဒုက္ခံ ပဇဟတိ, ဇရာဒုက္ခံ ပဇဟတိ, ဗ္ယာဓိဒုက္ခံ ပဇဟတိ, မရဏဒုက္ခံ ပဇဟတိ, သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသဒုက္ခံ ပဇဟတီတိ – ဉာဏေန ဝာ သော ပဇဟာတိ ဒုက္ခံ။
Ñāṇena vā so pajahāti dukkhanti cakkhuviññāṇaṃ rūpadassanena ce naro jātidukkhaṃ pajahati, jarādukkhaṃ pajahati, byādhidukkhaṃ pajahati, maraṇadukkhaṃ pajahati, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadukkhaṃ pajahatīti – ñāṇena vā so pajahāti dukkhaṃ.
အညေန သော သုဇ္ဈတိ သောပဓီကောတိ။ အညေန အသုဒ္ဓိမဂ္ဂေန မိစ္ဆာပဋိပဒာယ အနိယ္ယာနိကပထေန အညတ္ရ သတိပဋ္ဌာနေဟိ အညတ္ရ သမ္မပ္ပဓာနေဟိ အညတ္ရ ဣဒ္ဓိပာဒေဟိ အညတ္ရ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ အညတ္ရ ဗလေဟိ အညတ္ရ ဗောဇ္ဈင္ဂေဟိ အညတ္ရ အရိယာ အဋ္ဌင္ဂိကာ မဂ္ဂာ နရော သုဇ္ဈတိ ဝိသုဇ္ဈတိ ပရိသုဇ္ဈတိ , မုစ္စတိ ဝိမုစ္စတိ ပရိမုစ္စတိ။ သောပဓီကောတိ သရာဂော သဒောသော သမောဟော သမာနော သတဏ္ဟော သဒိဋ္ဌိ သကိလေသော သဥပာဒာနောတိ – အညေန သော သုဇ္ဈတိ သောပဓီကော။
Aññena so sujjhati sopadhīkoti. Aññena asuddhimaggena micchāpaṭipadāya aniyyānikapathena aññatra satipaṭṭhānehi aññatra sammappadhānehi aññatra iddhipādehi aññatra indriyehi aññatra balehi aññatra bojjhaṅgehi aññatra ariyā aṭṭhaṅgikā maggā naro sujjhati visujjhati parisujjhati , muccati vimuccati parimuccati. Sopadhīkoti sarāgo sadoso samoho samāno sataṇho sadiṭṭhi sakileso saupādānoti – aññena so sujjhati sopadhīko.
ဒိဋ္ဌီ ဟိ နံ ပာဝ တထာ ဝဒာနန္တိ။ သာဝ ဒိဋ္ဌိ တံ ပုဂ္ဂလံ ပာဝဒတိ – ဣတိ ဝာယံ ပုဂ္ဂလော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော ဝိပရီတဒသ္သနော။ တထာ ဝဒာနန္တိ တထာ ဝဒန္တံ ကထေန္တံ ဘဏန္တံ ဒီပယန္တံ ဝောဟရန္တံ။ ‘‘သသ္သတော လောကော , ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ တထာ ဝဒန္တံ ကထေန္တံ ဘဏန္တံ ဒီပယန္တံ ဝောဟရန္တံ။ ‘‘အသသ္သတော လောကော။ပေ.။ အန္တဝာ လောကော။ အနန္တဝာ လောကော။ တံ ဇီဝံ တံ သရီရံ။ အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရံ။ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ။ န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ။ ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ။ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ တထာ ဝဒန္တံ ကထေန္တံ ဘဏန္တံ ဒီပယန္တံ ဝောဟရန္တန္တိ – ဒိဋ္ဌီ ဟိ နံ ပာဝ တထာ ဝဒာနံ ။
Diṭṭhī hi naṃ pāva tathā vadānanti. Sāva diṭṭhi taṃ puggalaṃ pāvadati – iti vāyaṃ puggalo micchādiṭṭhiko viparītadassano. Tathā vadānanti tathā vadantaṃ kathentaṃ bhaṇantaṃ dīpayantaṃ voharantaṃ. ‘‘Sassato loko , idameva saccaṃ moghamañña’’nti tathā vadantaṃ kathentaṃ bhaṇantaṃ dīpayantaṃ voharantaṃ. ‘‘Asassato loko…pe… antavā loko… anantavā loko… taṃ jīvaṃ taṃ sarīraṃ… aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīraṃ… hoti tathāgato paraṃ maraṇā… na hoti tathāgato paraṃ maraṇā… hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’’nti tathā vadantaṃ kathentaṃ bhaṇantaṃ dīpayantaṃ voharantanti – diṭṭhī hi naṃ pāva tathā vadānaṃ .
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘ဒိဋ္ဌေန စေ သုဒ္ဓိ နရသ္သ ဟောတိ၊ ဉာဏေန ဝာ သော ပဇဟာတိ ဒုက္ခံ။
‘‘Diṭṭhena ce suddhi narassa hoti, ñāṇena vā so pajahāti dukkhaṃ;
အညေန သော သုဇ္ဈတိ သောပဓီကော၊ ဒိဋ္ဌီ ဟိ နံ ပာဝ တထာ ဝဒာန’’န္တိ။
Aññena so sujjhati sopadhīko, diṭṭhī hi naṃ pāva tathā vadāna’’nti.
၂၅.
25.
န ဗ္ရာဟ္မဏော အညတော သုဒ္ဓိမာဟ၊ ဒိဋ္ဌေ သုတေ သီလဝတေ မုတေ ဝာ။
Na brāhmaṇo aññato suddhimāha,diṭṭhe sute sīlavate mute vā;
ပုညေ စ ပာပေ စ အနူပလိတ္တော၊ အတ္တဉ္ဇဟော နယိဓ ပကုဗ္ဗမာနော။
Puññe ca pāpe ca anūpalitto, attañjaho nayidha pakubbamāno.
န ဗ္ရာဟ္မဏော အညတော သုဒ္ဓိမာဟ ဒိဋ္ဌေ သုတေ သီလဝတေ မုတေ ဝာတိ။ နာတိ ပဋိက္ခေပော။ ဗ္ရာဟ္မဏောတိ သတ္တန္နံ ဓမ္မာနံ ဗာဟိတတ္တာ ဗ္ရာဟ္မဏော – သက္ကာယဒိဋ္ဌိ ဗာဟိတာ ဟောတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ဗာဟိတာ ဟောတိ, သီလဗ္ဗတပရာမာသော ဗာဟိတော ဟောတိ , ရာဂော ဗာဟိတော ဟောတိ, ဒောသော ဗာဟိတော ဟောတိ, မောဟော ဗာဟိတော ဟောတိ, မာနော ဗာဟိတော ဟောတိ။ ဗာဟိတာသ္သ ဟောန္တိ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ သံကိလေသိကာ ပောနောဘဝိကာ သဒရာ ဒုက္ခဝိပာကာ အာယတိံ ဇာတိဇရာမရဏိယာ။
Na brāhmaṇo aññato suddhimāha diṭṭhe sute sīlavate mute vāti. Nāti paṭikkhepo. Brāhmaṇoti sattannaṃ dhammānaṃ bāhitattā brāhmaṇo – sakkāyadiṭṭhi bāhitā hoti, vicikicchā bāhitā hoti, sīlabbataparāmāso bāhito hoti , rāgo bāhito hoti, doso bāhito hoti, moho bāhito hoti, māno bāhito hoti. Bāhitāssa honti pāpakā akusalā dhammā saṃkilesikā ponobhavikā sadarā dukkhavipākā āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā.
ဗာဟိတ္ဝာ သဗ္ဗပာပကာနိ၊ [သဘိယာတိ ဘဂဝာ]
Bāhitvā sabbapāpakāni, [sabhiyāti bhagavā]
ဝိမလော သာဓုသမာဟိတော ဌိတတ္တော။
Vimalo sādhusamāhito ṭhitatto;
သံသာရမတိစ္စ ကေဝလီ သော၊ အသိတော 3 တာဒိ ပဝုစ္စတေ သ ဗ္ရဟ္မာ။
Saṃsāramaticca kevalī so, asito 4 tādi pavuccate sa brahmā.
န ဗ္ရာဟ္မဏော အညတော သုဒ္ဓိမာဟာတိ။ ဗ္ရာဟ္မဏော အညေန အသုဒ္ဓိမဂ္ဂေန မိစ္ဆာပဋိပဒာယ အနိယ္ယာနိကပထေန အညတ္ရ သတိပဋ္ဌာနေဟိ အညတ္ရ သမ္မပ္ပဓာနေဟိ အညတ္ရ ဣဒ္ဓိပာဒေဟိ အညတ္ရ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ အညတ္ရ ဗလေဟိ အညတ္ရ ဗောဇ္ဈင္ဂေဟိ အညတ္ရ အရိယေန အဋ္ဌင္ဂိကေန မဂ္ဂေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ, နာဟ န ကထေတိ န ဘဏတိ န ဒီပယတိ န ဝောဟရတီတိ – န ဗ္ရာဟ္မဏော အညတော သုဒ္ဓိမာဟ။
Nabrāhmaṇo aññato suddhimāhāti. Brāhmaṇo aññena asuddhimaggena micchāpaṭipadāya aniyyānikapathena aññatra satipaṭṭhānehi aññatra sammappadhānehi aññatra iddhipādehi aññatra indriyehi aññatra balehi aññatra bojjhaṅgehi aññatra ariyena aṭṭhaṅgikena maggena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ, muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ, nāha na katheti na bhaṇati na dīpayati na voharatīti – na brāhmaṇo aññato suddhimāha.
ဒိဋ္ဌေ သုတေ သီလဝတေ မုတေ ဝာတိ။ သန္တေကေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ ဒိဋ္ဌိသုဒ္ဓိကာ။ တေ ဧကစ္စာနံ ရူပာနံ ဒသ္သနံ မင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ, ဧကစ္စာနံ ရူပာနံ ဒသ္သနံ အမင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ။ ကတမေသံ ရူပာနံ ဒသ္သနံ မင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ? တေ ကာလတော ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ အဘိမင္ဂလဂတာနိ ရူပာနိ ပသ္သန္တိ – စာဋကသကုဏံ 5 ပသ္သန္တိ, ဖုသ္သဝေဠုဝလဋ္ဌိံ ပသ္သန္တိ, ဂဗ္ဘိနိတ္ထိံ ပသ္သန္တိ, ကုမာရကံ ခန္ဓေ အာရောပေတ္ဝာ ဂစ္ဆန္တံ ပသ္သန္တိ, ပုဏ္ဏဃဋံ ပသ္သန္တိ, ရောဟိတမစ္ဆံ ပသ္သန္တိ, အာဇညံ ပသ္သန္တိ, အာဇညရထံ ပသ္သန္တိ, ဥသဘံ ပသ္သန္တိ, ဂောကပိလံ ပသ္သန္တိ။ ဧဝရူပာနံ ရူပာနံ ဒသ္သနံ မင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ။ ကတမေသံ ရူပာနံ ဒသ္သနံ အမင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ? ပလာလပုဉ္ဇံ ပသ္သန္တိ, တက္ကဃဋံ ပသ္သန္တိ, ရိတ္တဃဋံ ပသ္သန္တိ, နဋံ ပသ္သန္တိ, နဂ္ဂသမဏကံ ပသ္သန္တိ, ခရံ ပသ္သန္တိ, ခရယာနံ ပသ္သန္တိ, ဧကယုတ္တယာနံ ပသ္သန္တိ , ကာဏံ ပသ္သန္တိ, ကုဏိံ ပသ္သန္တိ, ခဉ္ဇံ ပသ္သန္တိ, ပက္ခဟတံ 6 ပသ္သန္တိ, ဇိဏ္ဏကံ ပသ္သန္တိ, ဗ္ယာဓိကံ 7 ပသ္သန္တိ။ ဧဝရူပာနံ ရူပာနံ ဒသ္သနံ အမင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ။ ဣမေ တေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ ဒိဋ္ဌိသုဒ္ဓိကာ။ တေ ဒိဋ္ဌေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။
Diṭṭhe sute sīlavate mute vāti. Santeke samaṇabrāhmaṇā diṭṭhisuddhikā. Te ekaccānaṃ rūpānaṃ dassanaṃ maṅgalaṃ paccenti, ekaccānaṃ rūpānaṃ dassanaṃ amaṅgalaṃ paccenti. Katamesaṃ rūpānaṃ dassanaṃ maṅgalaṃ paccenti? Te kālato vuṭṭhahitvā abhimaṅgalagatāni rūpāni passanti – cāṭakasakuṇaṃ 8 passanti, phussaveḷuvalaṭṭhiṃ passanti, gabbhinitthiṃ passanti, kumārakaṃ khandhe āropetvā gacchantaṃ passanti, puṇṇaghaṭaṃ passanti, rohitamacchaṃ passanti, ājaññaṃ passanti, ājaññarathaṃ passanti, usabhaṃ passanti, gokapilaṃ passanti. Evarūpānaṃ rūpānaṃ dassanaṃ maṅgalaṃ paccenti. Katamesaṃ rūpānaṃ dassanaṃ amaṅgalaṃ paccenti? Palālapuñjaṃ passanti, takkaghaṭaṃ passanti, rittaghaṭaṃ passanti, naṭaṃ passanti, naggasamaṇakaṃ passanti, kharaṃ passanti, kharayānaṃ passanti, ekayuttayānaṃ passanti , kāṇaṃ passanti, kuṇiṃ passanti, khañjaṃ passanti, pakkhahataṃ 9 passanti, jiṇṇakaṃ passanti, byādhikaṃ 10 passanti. Evarūpānaṃ rūpānaṃ dassanaṃ amaṅgalaṃ paccenti. Ime te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhisuddhikā. Te diṭṭhena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ paccenti.
သန္တေကေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ သုတသုဒ္ဓိကာ။ တေ ဧကစ္စာနံ သဒ္ဒာနံ သဝနံ မင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ, ဧကစ္စာနံ သဒ္ဒာနံ သဝနံ အမင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ။ ကတမေသံ သဒ္ဒာနံ သဝနံ မင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ? တေ ကာလတော ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ အဘိမင္ဂလဂတာနိ သဒ္ဒာနိ သုဏန္တိ – ဝဍ္ဎာတိ ဝာ ဝဍ္ဎမာနာတိ ဝာ ပုဏ္ဏာတိ ဝာ ဖုသ္သာတိ ဝာ အသောကာတိ ဝာ သုမနာတိ ဝာ သုနက္ခတ္တာတိ ဝာ သုမင္ဂလာတိ ဝာ သိရီတိ ဝာ သိရီဝဍ္ဎာတိ ဝာ။ ဧဝရူပာနံ သဒ္ဒာနံ သဝနံ မင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ။ ကတမေသံ သဒ္ဒာနံ သဝနံ အမင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ? ကာဏောတိ ဝာ ကုဏီတိ ဝာ ခဉ္ဇောတိ ဝာ ပက္ခဟတောတိ ဝာ ဇိဏ္ဏကောတိ ဝာ ဗ္ယာဓိကောတိ ဝာ မတောတိ ဝာ ဆိန္ဒန္တိ ဝာ ဘိန္ဒန္တိ ဝာ ဒဍ္ဎန္တိ ဝာ နဋ္ဌန္တိ ဝာ နတ္ထီတိ ဝာ။ ဧဝရူပာနံ သဒ္ဒာနံ သဝနံ အမင္ဂလံ ပစ္စေန္တိ။ ဣမေ တေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ သုတသုဒ္ဓိကာ။ တေ သုတေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။
Santeke samaṇabrāhmaṇā sutasuddhikā. Te ekaccānaṃ saddānaṃ savanaṃ maṅgalaṃ paccenti, ekaccānaṃ saddānaṃ savanaṃ amaṅgalaṃ paccenti. Katamesaṃ saddānaṃ savanaṃ maṅgalaṃ paccenti? Te kālato vuṭṭhahitvā abhimaṅgalagatāni saddāni suṇanti – vaḍḍhāti vā vaḍḍhamānāti vā puṇṇāti vā phussāti vā asokāti vā sumanāti vā sunakkhattāti vā sumaṅgalāti vā sirīti vā sirīvaḍḍhāti vā. Evarūpānaṃ saddānaṃ savanaṃ maṅgalaṃ paccenti. Katamesaṃ saddānaṃ savanaṃ amaṅgalaṃ paccenti? Kāṇoti vā kuṇīti vā khañjoti vā pakkhahatoti vā jiṇṇakoti vā byādhikoti vā matoti vā chindanti vā bhindanti vā daḍḍhanti vā naṭṭhanti vā natthīti vā. Evarūpānaṃ saddānaṃ savanaṃ amaṅgalaṃ paccenti. Ime te samaṇabrāhmaṇā sutasuddhikā. Te sutena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ paccenti.
သန္တေကေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ သီလသုဒ္ဓိကာ။ တေ သီလမတ္တေန သံယမမတ္တေန သံဝရမတ္တေန အဝီတိက္ကမမတ္တေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။ သမဏောမုဏ္ဍိကာပုတ္တော 11 ဧဝမာဟ – ‘‘စတူဟိ ခော အဟံ, ဂဟပတိ 12, ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတံ ပုရိသပုဂ္ဂလံ ပညာပေမိ သမ္ပန္နကုသလံ ပရမကုသလံ ဥတ္တမပတ္တိပ္ပတ္တံ သမဏံ အယောဇ္ဇံ။ ကတမေဟိ စတူဟိ? ဣဓ, ဂဟပတိ, န ကာယေန ပာပကံ ကမ္မံ ကရောတိ, န ပာပကံ ဝာစံ ဘာသတိ, န ပာပကံ သင္ကပ္ပံ သင္ကပ္ပတိ, န ပာပကံ အာဇီဝံ အာဇီဝတိ။ ဣမေဟိ ခော အဟံ, ဂဟပတိ, စတူဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတံ ပုရိသပုဂ္ဂလံ ပညာပေမိ သမ္ပန္နကုသလံ ပရမကုသလံ ဥတ္တမပတ္တိပ္ပတ္တံ သမဏံ အယောဇ္ဇံ’’။ ဧဝမေဝ သန္တေကေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ သီလသုဒ္ဓိကာ, တေ သီလမတ္တေန သံယမမတ္တေန သံဝရမတ္တေန အဝီတိက္ကမမတ္တေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။
Santeke samaṇabrāhmaṇā sīlasuddhikā. Te sīlamattena saṃyamamattena saṃvaramattena avītikkamamattena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ paccenti. Samaṇomuṇḍikāputto 13 evamāha – ‘‘catūhi kho ahaṃ, gahapati 14, dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññāpemi sampannakusalaṃ paramakusalaṃ uttamapattippattaṃ samaṇaṃ ayojjaṃ. Katamehi catūhi? Idha, gahapati, na kāyena pāpakaṃ kammaṃ karoti, na pāpakaṃ vācaṃ bhāsati, na pāpakaṃ saṅkappaṃ saṅkappati, na pāpakaṃ ājīvaṃ ājīvati. Imehi kho ahaṃ, gahapati, catūhi dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññāpemi sampannakusalaṃ paramakusalaṃ uttamapattippattaṃ samaṇaṃ ayojjaṃ’’. Evameva santeke samaṇabrāhmaṇā sīlasuddhikā, te sīlamattena saṃyamamattena saṃvaramattena avītikkamamattena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ paccenti.
သန္တေကေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ ဝတသုဒ္ဓိကာ။ တေ ဟတ္ထိဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, အသ္သဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဂောဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ကုက္ကုရဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ကာကဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဝာသုဒေဝဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဗလဒေဝဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ပုဏ္ဏဘဒ္ဒဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, မဏိဘဒ္ဒဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, အဂ္ဂိဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, နာဂဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, သုပဏ္ဏဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ယက္ခဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, အသုရဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဂန္ဓဗ္ဗဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, မဟာရာဇဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, စန္ဒဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, သူရိယဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဣန္ဒဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဗ္ရဟ္မဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဒေဝဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ, ဒိသာဝတိကာ ဝာ ဟောန္တိ။ ဣမေ တေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ ဝတသုဒ္ဓိကာ။ တေ ဝတေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။
Santeke samaṇabrāhmaṇā vatasuddhikā. Te hatthivatikā vā honti, assavatikā vā honti, govatikā vā honti, kukkuravatikā vā honti, kākavatikā vā honti, vāsudevavatikā vā honti, baladevavatikā vā honti, puṇṇabhaddavatikā vā honti, maṇibhaddavatikā vā honti, aggivatikā vā honti, nāgavatikā vā honti, supaṇṇavatikā vā honti, yakkhavatikā vā honti, asuravatikā vā honti, gandhabbavatikā vā honti, mahārājavatikā vā honti, candavatikā vā honti, sūriyavatikā vā honti, indavatikā vā honti, brahmavatikā vā honti, devavatikā vā honti, disāvatikā vā honti. Ime te samaṇabrāhmaṇā vatasuddhikā. Te vatena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ paccenti.
သန္တေကေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ မုတသုဒ္ဓိကာ။ တေ ကာလတော ဥဋ္ဌဟိတ္ဝာ ပထဝိံ အာမသန္တိ, ဟရိတံ အာမသန္တိ, ဂောမယံ အာမသန္တိ, ကစ္ဆပံ အာမသန္တိ, ဖာလံ အက္ကမန္တိ, တိလဝာဟံ အာမသန္တိ, ဖုသ္သတိလံ ခာဒန္တိ, ဖုသ္သတေလံ မက္ခေန္တိ, ဖုသ္သဒန္တကဋ္ဌံ ခာဒန္တိ, ဖုသ္သမတ္တိကာယ န္ဟာယန္တိ, ဖုသ္သသာဋကံ နိဝာသေန္တိ, ဖုသ္သဝေဌနံ ဝေဌေန္တိ။ ဣမေ တေ သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ မုတသုဒ္ဓိကာ။ တေ မုတေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။ န ဗ္ရာဟ္မဏော အညတော သုဒ္ဓိမာဟ။
Santeke samaṇabrāhmaṇā mutasuddhikā. Te kālato uṭṭhahitvā pathaviṃ āmasanti, haritaṃ āmasanti, gomayaṃ āmasanti, kacchapaṃ āmasanti, phālaṃ akkamanti, tilavāhaṃ āmasanti, phussatilaṃ khādanti, phussatelaṃ makkhenti, phussadantakaṭṭhaṃ khādanti, phussamattikāya nhāyanti, phussasāṭakaṃ nivāsenti, phussaveṭhanaṃ veṭhenti. Ime te samaṇabrāhmaṇā mutasuddhikā. Te mutena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ paccenti. Na brāhmaṇo aññato suddhimāha.
ဒိဋ္ဌေ သုတေ သီလဝတေ မုတေ ဝာတိ။ ဗ္ရာဟ္မဏော ဒိဋ္ဌသုဒ္ဓိယာပိ သုဒ္ဓိံ နာဟ, သုတသုဒ္ဓိယာပိ သုဒ္ဓိံ နာဟ, သီလသုဒ္ဓိယာပိ သုဒ္ဓိံ နာဟ, ဝတသုဒ္ဓိယာပိ သုဒ္ဓိံ နာဟ, မုတသုဒ္ဓိယာပိ သုဒ္ဓိံ နာဟ န ကထေတိ န ဘဏတိ န ဒီပယတိ န ဝောဟရတီတိ – န ဗ္ရာဟ္မဏော အညတော သုဒ္ဓိမာဟ ဒိဋ္ဌေ သုတေ သီလဝတေ မုတေ ဝာ။
Diṭṭhe sute sīlavate mute vāti. Brāhmaṇo diṭṭhasuddhiyāpi suddhiṃ nāha, sutasuddhiyāpi suddhiṃ nāha, sīlasuddhiyāpi suddhiṃ nāha, vatasuddhiyāpi suddhiṃ nāha, mutasuddhiyāpi suddhiṃ nāha na katheti na bhaṇati na dīpayati na voharatīti – na brāhmaṇo aññato suddhimāha diṭṭhe sute sīlavate mute vā.
ပုညေ စ ပာပေ စ အနူပလိတ္တောတိ။ ပုညံ ဝုစ္စတိ ယံ ကိဉ္စိ တေဓာတုကံ ကုသလာဘိသင္ခာရံ, အပုညံ ဝုစ္စတိ သဗ္ဗံ အကုသလံ။ ယတော ပုညာဘိသင္ခာရော စ အပုညာဘိသင္ခာရော စ အာနေဉ္ဇာဘိသင္ခာရော စ ပဟီနာ ဟောန္တိ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ; ဧတ္တာဝတာ ပုညေ စ ပာပေ စ န လိမ္ပတိ န ပလိမ္ပတိ န ဥပလိမ္ပတိ အလိတ္တော အပလိတ္တော အနူပလိတ္တော နိက္ခန္တော နိသ္သဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတီတိ – ပုညေ စ ပာပေ စ အနူပလိတ္တော။
Puññe ca pāpe ca anūpalittoti. Puññaṃ vuccati yaṃ kiñci tedhātukaṃ kusalābhisaṅkhāraṃ, apuññaṃ vuccati sabbaṃ akusalaṃ. Yato puññābhisaṅkhāro ca apuññābhisaṅkhāro ca āneñjābhisaṅkhāro ca pahīnā honti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā; ettāvatā puññe ca pāpe ca na limpati na palimpati na upalimpati alitto apalitto anūpalitto nikkhanto nissaṭo vippamutto visaññutto vimariyādikatena cetasā viharatīti – puññe ca pāpe ca anūpalitto.
အတ္တဉ္ဇဟော နယိဓ ပကုဗ္ဗမာနောတိ။ အတ္တဉ္ဇဟောတိ အတ္တဒိဋ္ဌိဇဟော။ အတ္တဉ္ဇဟောတိ ဂာဟံ ဇဟော 15။ အတ္တဉ္ဇဟောတိ တဏ္ဟာဝသေန ဒိဋ္ဌိဝသေန ဂဟိတံ ပရာမဋ္ဌံ အဘိနိဝိဋ္ဌံ အဇ္ဈောသိတံ အဓိမုတ္တံ, သဗ္ဗံ တံ စတ္တံ ဟောတိ ဝန္တံ မုတ္တံ ပဟီနံ ပဋိနိသ္သဋ္ဌံ။ နယိဓ ပကုဗ္ဗမာနောတိ ပုညာဘိသင္ခာရံ ဝာ အပုညာဘိသင္ခာရံ ဝာ အာနေဉ္ဇာဘိသင္ခာရံ ဝာ အပကုဗ္ဗမာနော အဇနယမာနော အသဉ္ဇနယမာနော အနိဗ္ဗတ္တယမာနော အနဘိနိဗ္ဗတ္တယမာနောတိ – အတ္တဉ္ဇဟော နယိဓ ပကုဗ္ဗမာနော။
Attañjaho nayidha pakubbamānoti. Attañjahoti attadiṭṭhijaho. Attañjahoti gāhaṃ jaho 16. Attañjahoti taṇhāvasena diṭṭhivasena gahitaṃ parāmaṭṭhaṃ abhiniviṭṭhaṃ ajjhositaṃ adhimuttaṃ, sabbaṃ taṃ cattaṃ hoti vantaṃ muttaṃ pahīnaṃ paṭinissaṭṭhaṃ. Nayidha pakubbamānoti puññābhisaṅkhāraṃ vā apuññābhisaṅkhāraṃ vā āneñjābhisaṅkhāraṃ vā apakubbamāno ajanayamāno asañjanayamāno anibbattayamāno anabhinibbattayamānoti – attañjaho nayidha pakubbamāno.
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘န ဗ္ရာဟ္မဏော အညတော သုဒ္ဓိမာဟ၊ ဒိဋ္ဌေ သုတေ သီလဝတေ မုတေ ဝာ။
‘‘Na brāhmaṇo aññato suddhimāha, diṭṭhe sute sīlavate mute vā;
ပုညေ စ ပာပေ စ အနူပလိတ္တော၊ အတ္တဉ္ဇဟော နယိဓ ပကုဗ္ဗမာနော’’တိ။
Puññe ca pāpe ca anūpalitto, attañjaho nayidha pakubbamāno’’ti.
၂၆.
26.
ပုရိမံ ပဟာယ အပရံ သိတာသေ၊ ဧဇာနုဂာ တေ န တရန္တိ သင္ဂံ။
Purimaṃpahāya aparaṃ sitāse,ejānugā te na taranti saṅgaṃ;
တေ ဥဂ္ဂဟာယန္တိ နိရသ္သဇန္တိ၊ ကပီဝ သာခံ ပမုဉ္စံ 17 ဂဟာယ။
Teuggahāyanti nirassajanti, kapīva sākhaṃ pamuñcaṃ18gahāya.
ပုရိမံ ပဟာယ အပရံ သိတာသေတိ။ ပုရိမံ သတ္ထာရံ ပဟာယ ပရံ သတ္ထာရံ နိသ္သိတာ; ပုရိမံ ဓမ္မက္ခာနံ ပဟာယ အပရံ ဓမ္မက္ခာနံ နိသ္သိတာ; ပုရိမံ ဂဏံ ပဟာယ အပရံ ဂဏံ နိသ္သိတာ; ပုရိမံ ဒိဋ္ဌိံ ပဟာယ အပရံ ဒိဋ္ဌိံ နိသ္သိတာ; ပုရိမံ ပဋိပဒံ ပဟာယ အပရံ ပဋိပဒံ နိသ္သိတာ; ပုရိမံ မဂ္ဂံ ပဟာယ အပရံ မဂ္ဂံ နိသ္သိတာ သန္နိသ္သိတာ အလ္လီနာ ဥပဂတာ အဇ္ဈောသိတာ အဓိမုတ္တာတိ – ပုရိမံ ပဟာယ အပရံ သိတာသေ။
Purimaṃ pahāya aparaṃ sitāseti. Purimaṃ satthāraṃ pahāya paraṃ satthāraṃ nissitā; purimaṃ dhammakkhānaṃ pahāya aparaṃ dhammakkhānaṃ nissitā; purimaṃ gaṇaṃ pahāya aparaṃ gaṇaṃ nissitā; purimaṃ diṭṭhiṃ pahāya aparaṃ diṭṭhiṃ nissitā; purimaṃ paṭipadaṃ pahāya aparaṃ paṭipadaṃ nissitā; purimaṃ maggaṃ pahāya aparaṃ maggaṃ nissitā sannissitā allīnā upagatā ajjhositā adhimuttāti – purimaṃ pahāya aparaṃ sitāse.
ဧဇာနုဂာ တေ န တရန္တိ သင္ဂန္တိ။ ဧဇာ ဝုစ္စတိ တဏ္ဟာ။ ယော ရာဂော သာရာဂော။ပေ.။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ ဧဇာနုဂာတိ ဧဇာနုဂာ ဧဇာနုဂတာ ဧဇာနုသဋာ ဧဇာယ ပန္နာ ပတိတာ အဘိဘူတာ ပရိယာဒိန္နစိတ္တာ။ တေ န တရန္တိ သင္ဂန္တိ ရာဂသင္ဂံ ဒောသသင္ဂံ မောဟသင္ဂံ မာနသင္ဂံ ဒိဋ္ဌိသင္ဂံ ကိလေသသင္ဂံ ဒုစ္စရိတသင္ဂံ န တရန္တိ န ဥတ္တရန္တိ န ပတရန္တိ န သမတိက္ကမန္တိ န ဝီတိဝတ္တန္တီတိ – ဧဇာနုဂာ တေ န တရန္တိ သင္ဂံ။
Ejānugā te na taranti saṅganti. Ejā vuccati taṇhā. Yo rāgo sārāgo…pe… abhijjhā lobho akusalamūlaṃ. Ejānugāti ejānugā ejānugatā ejānusaṭā ejāya pannā patitā abhibhūtā pariyādinnacittā. Te na taranti saṅganti rāgasaṅgaṃ dosasaṅgaṃ mohasaṅgaṃ mānasaṅgaṃ diṭṭhisaṅgaṃ kilesasaṅgaṃ duccaritasaṅgaṃ na taranti na uttaranti na pataranti na samatikkamanti na vītivattantīti – ejānugā te na taranti saṅgaṃ.
တေ ဥဂ္ဂဟာယန္တိ နိရသ္သဇန္တီတိ သတ္ထာရံ ဂဏ္ဟန္တိ, တံ မုဉ္စိတ္ဝာ အညံ သတ္ထာရံ ဂဏ္ဟန္တိ; ဓမ္မက္ခာနံ ဂဏ္ဟန္တိ , တံ မုဉ္စိတ္ဝာ အညံ ဓမ္မက္ခာနံ ဂဏ္ဟန္တိ; ဂဏံ ဂဏ္ဟန္တိ, တံ မုဉ္စိတ္ဝာ အညံ ဂဏံ ဂဏ္ဟန္တိ; ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟန္တိ, တံ မုဉ္စိတ္ဝာ အညံ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟန္တိ; ပဋိပဒံ ဂဏ္ဟန္တိ, တံ မုဉ္စိတ္ဝာ အညံ ပဋိပဒံ ဂဏ္ဟန္တိ; မဂ္ဂံ ဂဏ္ဟန္တိ, တံ မုဉ္စိတ္ဝာ အညံ မဂ္ဂံ ဂဏ္ဟန္တိ; ဂဏ္ဟန္တိ စ မုဉ္စန္တိ စ အာဒိယန္တိ စ နိရသ္သဇန္တိ စာတိ – တေ ဥဂ္ဂဟာယန္တိ နိရသ္သဇန္တိ။
Te uggahāyanti nirassajantīti satthāraṃ gaṇhanti, taṃ muñcitvā aññaṃ satthāraṃ gaṇhanti; dhammakkhānaṃ gaṇhanti , taṃ muñcitvā aññaṃ dhammakkhānaṃ gaṇhanti; gaṇaṃ gaṇhanti, taṃ muñcitvā aññaṃ gaṇaṃ gaṇhanti; diṭṭhiṃ gaṇhanti, taṃ muñcitvā aññaṃ diṭṭhiṃ gaṇhanti; paṭipadaṃ gaṇhanti, taṃ muñcitvā aññaṃ paṭipadaṃ gaṇhanti; maggaṃ gaṇhanti, taṃ muñcitvā aññaṃ maggaṃ gaṇhanti; gaṇhanti ca muñcanti ca ādiyanti ca nirassajanti cāti – te uggahāyanti nirassajanti.
ကပီဝ သာခံ ပမုဉ္စံ ဂဟာယာတိ။ ယထာ မက္ကဋော အရညေ ပဝနေ စရမာနော သာခံ ဂဏ္ဟာတိ, တံ မုဉ္စိတ္ဝာ အညံ သာခံ ဂဏ္ဟာတိ။ ဧဝမေဝ ပုထုသမဏဗ္ရာဟ္မဏာ ပုထုဒိဋ္ဌိဂတာနိ ဂဏ္ဟန္တိ စ မုဉ္စန္တိ စ အာဒိယန္တိ စ နိရသ္သဇန္တိ စာတိ – ကပီဝ သာခံ ပမုဉ္စံ ဂဟာယ။
Kapīva sākhaṃ pamuñcaṃ gahāyāti. Yathā makkaṭo araññe pavane caramāno sākhaṃ gaṇhāti, taṃ muñcitvā aññaṃ sākhaṃ gaṇhāti. Evameva puthusamaṇabrāhmaṇā puthudiṭṭhigatāni gaṇhanti ca muñcanti ca ādiyanti ca nirassajanti cāti – kapīva sākhaṃ pamuñcaṃ gahāya.
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘ပုရိမံ ပဟာယ အပရံ သိတာသေ၊ ဧဇာနုဂာ တေ န တရန္တိ သင္ဂံ။
‘‘Purimaṃ pahāya aparaṃ sitāse, ejānugā te na taranti saṅgaṃ;
တေ ဥဂ္ဂဟာယန္တိ နိရသ္သဇန္တိ၊ ကပီဝ သာခံ ပမုဉ္စံ ဂဟာယာ’’တိ။
Te uggahāyanti nirassajanti, kapīva sākhaṃ pamuñcaṃ gahāyā’’ti.
၂၇.
27.
သယံ သမာဒာယ ဝတာနိ ဇန္တု၊ ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ သညသတ္တော။
Sayaṃsamādāya vatāni jantu, uccāvacaṃ gacchati saññasatto;
ဝိဒ္ဝာ စ ဝေဒေဟိ သမေစ္စ ဓမ္မံ၊ န ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ ဘူရိပညော။
Vidvā ca vedehi samecca dhammaṃ, na uccāvacaṃ gacchati bhūripañño.
သယံ သမာဒာယ ဝတာနိ ဇန္တူတိ။ သယံ သမာဒာယာတိ သာမံ သမာဒာယ ။ ဝတာနီတိ ဟတ္ထိဝတံ ဝာ အသ္သဝတံ ဝာ ဂောဝတံ ဝာ ကုက္ကူရဝတံ ဝာ ကာကဝတံ ဝာ ဝာသုဒေဝဝတံ ဝာ ဗလဒေဝဝတံ ဝာ ပုဏ္ဏဘဒ္ဒဝတံ ဝာ မဏိဘဒ္ဒဝတံ ဝာ အဂ္ဂိဝတံ ဝာ နာဂဝတံ ဝာ သုပဏ္ဏဝတံ ဝာ ယက္ခဝတံ ဝာ အသုရဝတံ ဝာ။ပေ.။ ဒိသာဝတံ ဝာ အာဒာယ သမာဒာယ အာဒိယိတ္ဝာ သမာဒိယိတ္ဝာ ဂဏ္ဟိတ္ဝာ ပရာမသိတ္ဝာ အဘိနိဝိသိတ္ဝာ။ ဇန္တူတိ သတ္တော နရော ။ပေ.။ မနုဇောတိ – သယံ သမာဒာယ ဝတာနိ ဇန္တု။
Sayaṃ samādāya vatāni jantūti. Sayaṃ samādāyāti sāmaṃ samādāya . Vatānīti hatthivataṃ vā assavataṃ vā govataṃ vā kukkūravataṃ vā kākavataṃ vā vāsudevavataṃ vā baladevavataṃ vā puṇṇabhaddavataṃ vā maṇibhaddavataṃ vā aggivataṃ vā nāgavataṃ vā supaṇṇavataṃ vā yakkhavataṃ vā asuravataṃ vā…pe… disāvataṃ vā ādāya samādāya ādiyitvā samādiyitvā gaṇhitvā parāmasitvā abhinivisitvā. Jantūti satto naro …pe… manujoti – sayaṃ samādāya vatāni jantu.
ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ သညသတ္တောတိ သတ္ထာရတော သတ္ထာရံ ဂစ္ဆတိ; ဓမ္မက္ခာနတော ဓမ္မက္ခာနံ ဂစ္ဆတိ; ဂဏတော ဂဏံ ဂစ္ဆတိ; ဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိံ ဂစ္ဆတိ; ပဋိပဒာယ ပဋိပဒံ ဂစ္ဆတိ; မဂ္ဂတော မဂ္ဂံ ဂစ္ဆတိ။ သညသတ္တောတိ ကာမသညာယ ဗ္ယာပာဒသညာယ ဝိဟိံသာသညာယ ဒိဋ္ဌိသညာယ သတ္တော ဝိသတ္တော အာသတ္တော လဂ္ဂော လဂ္ဂိတော ပလိဗုဒ္ဓော။ ယထာ ဘိတ္တိခိလေ ဝာ နာဂဒန္တေ ဝာ ဘဏ္ဍံ သတ္တံ ဝိသတ္တံ အာသတ္တံ လဂ္ဂံ လဂ္ဂိတံ ပလိဗုဒ္ဓံ, ဧဝမေဝ ကာမသညာယ ဗ္ယာပာဒသညာယ ဝိဟိံသာသညာယ ဒိဋ္ဌိသညာယ သတ္တော ဝိသတ္တော အာသတ္တော လဂ္ဂော လဂ္ဂိတော ပလိဗုဒ္ဓောတိ – ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ သညသတ္တော။
Uccāvacaṃ gacchati saññasattoti satthārato satthāraṃ gacchati; dhammakkhānato dhammakkhānaṃ gacchati; gaṇato gaṇaṃ gacchati; diṭṭhiyā diṭṭhiṃ gacchati; paṭipadāya paṭipadaṃ gacchati; maggato maggaṃ gacchati. Saññasattoti kāmasaññāya byāpādasaññāya vihiṃsāsaññāya diṭṭhisaññāya satto visatto āsatto laggo laggito palibuddho. Yathā bhittikhile vā nāgadante vā bhaṇḍaṃ sattaṃ visattaṃ āsattaṃ laggaṃ laggitaṃ palibuddhaṃ, evameva kāmasaññāya byāpādasaññāya vihiṃsāsaññāya diṭṭhisaññāya satto visatto āsatto laggo laggito palibuddhoti – uccāvacaṃ gacchati saññasatto.
ဝိဒ္ဝာ စ ဝေဒေဟိ သမေစ္စ ဓမ္မန္တိ။ ဝိဒ္ဝာတိ ဝိဒ္ဝာ ဝိဇ္ဇာဂတော ဉာဏီ ဝိဘာဝီ မေဓာဝီ။ ဝေဒေဟီတိ ဝေဒာ ဝုစ္စန္တိ စတူသု မဂ္ဂေသု ဉာဏံ ပညာ ပညိန္ဒ္ရိယံ ပညာဗလံ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော ဝီမံသာ ဝိပသ္သနာ သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ တေဟိ ဝေဒေဟိ ဇာတိဇရာမရဏသ္သ အန္တဂတော အန္တပ္ပတ္တော, ကောဋိဂတော ကောဋိပ္ပတ္တော, ပရိယန္တဂတော ပရိယန္တပ္ပတ္တော, ဝောသာနဂတော ဝောသာနပ္ပတ္တော, တာဏဂတော တာဏပ္ပတ္တော, လေဏဂတော လေဏပ္ပတ္တော, သရဏဂတော သရဏပ္ပတ္တော, အဘယဂတော အဘယပ္ပတ္တော, အစ္စုတဂတော အစ္စုတပ္ပတ္တော, အမတဂတော အမတပ္ပတ္တော, နိဗ္ဗာနဂတော နိဗ္ဗာနပ္ပတ္တော။ ဝေဒာနံ ဝာ အန္တဂတောတိ ဝေဒဂူ, ဝေဒေဟိ ဝာ အန္တဂတောတိ ဝေဒဂူ, သတ္တန္နံ ဝာ ဓမ္မာနံ ဝိဒိတတ္တာ ဝေဒဂူ။ သက္ကာယဒိဋ္ဌိ ဝိဒိတာ ဟောတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ဝိဒိတာ ဟောတိ, သီလဗ္ဗတပရာမာသော ဝိဒိတော ဟောတိ, ရာဂော ဝိဒိတော ဟောတိ, ဒောသော ဝိဒိတော ဟောတိ, မောဟော ဝိဒိတော ဟောတိ, မာနော ဝိဒိတော ဟောတိ, ဝိဒိတာသ္သ ဟောန္တိ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ သံကိလေသိကာ ပောနောဘဝိကာ သဒရာ ဒုက္ခဝိပာကာ အာယတိံ ဇာတိဇရာမရဏိယာ။
Vidvā ca vedehi samecca dhammanti. Vidvāti vidvā vijjāgato ñāṇī vibhāvī medhāvī. Vedehīti vedā vuccanti catūsu maggesu ñāṇaṃ paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ dhammavicayasambojjhaṅgo vīmaṃsā vipassanā sammādiṭṭhi. Tehi vedehi jātijarāmaraṇassa antagato antappatto, koṭigato koṭippatto, pariyantagato pariyantappatto, vosānagato vosānappatto, tāṇagato tāṇappatto, leṇagato leṇappatto, saraṇagato saraṇappatto, abhayagato abhayappatto, accutagato accutappatto, amatagato amatappatto, nibbānagato nibbānappatto. Vedānaṃ vā antagatoti vedagū, vedehi vā antagatoti vedagū, sattannaṃ vā dhammānaṃ viditattā vedagū. Sakkāyadiṭṭhi viditā hoti, vicikicchā viditā hoti, sīlabbataparāmāso vidito hoti, rāgo vidito hoti, doso vidito hoti, moho vidito hoti, māno vidito hoti, viditāssa honti pāpakā akusalā dhammā saṃkilesikā ponobhavikā sadarā dukkhavipākā āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā.
ဝေဒာနိ ဝိစေယ္ယ ကေဝလာနိ၊ [သဘိယာတိ ဘဂဝာ]
Vedāni viceyya kevalāni, [sabhiyāti bhagavā]
သဗ္ဗဝေဒနာသု ဝီတရာဂော၊ သဗ္ဗံ ဝေဒမတိစ္စ ဝေဒဂူ သောတိ။
Sabbavedanāsu vītarāgo, sabbaṃ vedamaticca vedagū soti.
ဝိဒ္ဝာ စ ဝေဒေဟိ သမေစ္စ ဓမ္မန္တိ။ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ။ သဗ္ဗေ သင္ခာရာ အနိစ္စာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; သဗ္ဗေ သင္ခာရာ ဒုက္ခာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင္ခာရာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; သင္ခာရပစ္စယာ ဝိညာဏန္တိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပန္တိ။ပေ.။ နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနန္တိ။ သဠာယတနပစ္စယာ ဖသ္သောတိ။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာတိ။ ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာတိ။ တဏ္ဟာပစ္စယာ ဥပာဒာနန္တိ။ ဥပာဒာနပစ္စယာ ဘဝောတိ။ ဘဝပစ္စယာ ဇာတီတိ။ ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏန္တိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ သင္ခာရနိရောဓောတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; သင္ခာရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓောတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; ဝိညာဏနိရောဓာ နာမရူပနိရောဓောတိ။ နာမရူပနိရောဓာ သဠာယတနနိရောဓောတိ။ သဠာယတနနိရောဓာ ဖသ္သနိရောဓောတိ။ ဖသ္သနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓောတိ။ ဝေဒနာနိရောဓာ တဏ္ဟာနိရောဓောတိ။ တဏ္ဟာနိရောဓာ ဥပာဒာနနိရောဓောတိ။ ဥပာဒာနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓောတိ။ ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓောတိ။ ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏနိရောဓောတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; ဣဒံ ဒုက္ခန္တိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; အယံ ဒုက္ခသမုဒယောတိ။ အယံ ဒုက္ခနိရောဓောတိ။ အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; ဣမေ အာသဝာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; အယံ အာသဝသမုဒယောတိ။ အယံ အာသဝနိရောဓောတိ။ အယံ အာသဝနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; ဣမေ ဓမ္မာ အဘိညေယ္ယာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ; ဣမေ ဓမ္မာ ပရိညေယ္ယာတိ။ ဣမေ ဓမ္မာ ပဟာတဗ္ဗာတိ။ ဣမေ ဓမ္မာ ဘာဝေတဗ္ဗာတိ ။ ဣမေ ဓမ္မာ သစ္ဆိကာတဗ္ဗာတိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ။ ဆန္နံ ဖသ္သာယတနာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင္ဂမဉ္စ အသ္သာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိသ္သရဏဉ္စ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ။ ပဉ္စန္နံ ဥပာဒာနက္ခန္ဓာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင္ဂမဉ္စ အသ္သာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိသ္သရဏဉ္စ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ။ စတုန္နံ မဟာဘူတာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင္ဂမဉ္စ အသ္သာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိသ္သရဏဉ္စ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မံ။ ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ သမေစ္စ အဘိသမေစ္စ ဓမ္မန္တိ – ဝိဒ္ဝာ စ ဝေဒေဟိ သမေစ္စ ဓမ္မံ။
Vidvāca vedehi samecca dhammanti. Samecca abhisamecca dhammaṃ. Sabbe saṅkhārā aniccāti samecca abhisamecca dhammaṃ; sabbe saṅkhārā dukkhāti samecca abhisamecca dhammaṃ; sabbe dhammā anattāti samecca abhisamecca dhammaṃ; avijjāpaccayā saṅkhārāti samecca abhisamecca dhammaṃ; saṅkhārapaccayā viññāṇanti samecca abhisamecca dhammaṃ; viññāṇapaccayā nāmarūpanti…pe… nāmarūpapaccayā saḷāyatananti… saḷāyatanapaccayā phassoti… phassapaccayā vedanāti… vedanāpaccayā taṇhāti… taṇhāpaccayā upādānanti… upādānapaccayā bhavoti… bhavapaccayā jātīti… jātipaccayā jarāmaraṇanti samecca abhisamecca dhammaṃ; avijjānirodhā saṅkhāranirodhoti samecca abhisamecca dhammaṃ; saṅkhāranirodhā viññāṇanirodhoti samecca abhisamecca dhammaṃ; viññāṇanirodhā nāmarūpanirodhoti… nāmarūpanirodhā saḷāyatananirodhoti… saḷāyatananirodhā phassanirodhoti… phassanirodhā vedanānirodhoti… vedanānirodhā taṇhānirodhoti… taṇhānirodhā upādānanirodhoti… upādānanirodhā bhavanirodhoti… bhavanirodhā jātinirodhoti… jātinirodhā jarāmaraṇanirodhoti samecca abhisamecca dhammaṃ; idaṃ dukkhanti samecca abhisamecca dhammaṃ; ayaṃ dukkhasamudayoti… ayaṃ dukkhanirodhoti… ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti samecca abhisamecca dhammaṃ; ime āsavāti samecca abhisamecca dhammaṃ; ayaṃ āsavasamudayoti… ayaṃ āsavanirodhoti… ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadāti samecca abhisamecca dhammaṃ; ime dhammā abhiññeyyāti samecca abhisamecca dhammaṃ; ime dhammā pariññeyyāti… ime dhammā pahātabbāti… ime dhammā bhāvetabbāti … ime dhammā sacchikātabbāti samecca abhisamecca dhammaṃ. Channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca samecca abhisamecca dhammaṃ. Pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca samecca abhisamecca dhammaṃ. Catunnaṃ mahābhūtānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca samecca abhisamecca dhammaṃ. Yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti samecca abhisamecca dhammanti – vidvā ca vedehi samecca dhammaṃ.
န ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ ဘူရိပညောတိ န သတ္ထာရတော သတ္ထာရံ ဂစ္ဆတိ, န ဓမ္မက္ခာနတော ဓမ္မက္ခာနံ ဂစ္ဆတိ, န ဂဏတော ဂဏံ ဂစ္ဆတိ, န ဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိံ ဂစ္ဆတိ, န ပဋိပဒာယ ပဋိပဒံ ဂစ္ဆတိ, န မဂ္ဂတော မဂ္ဂံ ဂစ္ဆတိ။ ဘူရိပညောတိ ဘူရိပညော မဟာပညော ပုထုပညော ဟာသပညော ဇဝနပညော တိက္ခပညော နိဗ္ဗေဓိကပညော။ ဘူရိ ဝုစ္စတိ ပထဝီ။ တာယ ပထဝိသမာယ ပညာယ ဝိပုလာယ ဝိတ္ထတာယ သမန္နာဂတောတိ – န ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ ဘူရိပညော။
Na uccāvacaṃ gacchati bhūripaññoti na satthārato satthāraṃ gacchati, na dhammakkhānato dhammakkhānaṃ gacchati, na gaṇato gaṇaṃ gacchati, na diṭṭhiyā diṭṭhiṃ gacchati, na paṭipadāya paṭipadaṃ gacchati, na maggato maggaṃ gacchati. Bhūripaññoti bhūripañño mahāpañño puthupañño hāsapañño javanapañño tikkhapañño nibbedhikapañño. Bhūri vuccati pathavī. Tāya pathavisamāya paññāya vipulāya vitthatāya samannāgatoti – na uccāvacaṃ gacchati bhūripañño.
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘သယံ သမာဒာယ ဝတာနိ ဇန္တု၊ ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ သညသတ္တော။
‘‘Sayaṃ samādāya vatāni jantu, uccāvacaṃ gacchati saññasatto;
ဝိဒ္ဝာ စ ဝေဒေဟိ သမေစ္စ ဓမ္မံ၊ န ဥစ္စာဝစံ ဂစ္ဆတိ ဘူရိပညော’’တိ။
Vidvā ca vedehi samecca dhammaṃ, na uccāvacaṃ gacchati bhūripañño’’ti.
၂၈.
28.
သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော၊ ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝာ။
Sa sabbadhammesu visenibhūto,yaṃ kiñci diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā;
တမေဝ ဒသ္သိံ ဝိဝဋံ စရန္တံ၊ ကေနီဓ လောကသ္မိ ဝိကပ္ပယေယ္ယ။
Tamevadassiṃ vivaṭaṃ carantaṃ, kenīdha lokasmi vikappayeyya.
သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝာတိ။ သေနာ ဝုစ္စတိ မာရသေနာ။ ကာယဒုစ္စရိတံ မာရသေနာ, ဝစီဒုစ္စရိတံ မာရသေနာ, မနောဒုစ္စရိတံ မာရသေနာ, ရာဂော မာရသေနာ, ဒောသော မာရသေနာ, မောဟော မာရသေနာ, ကောဓော မာရသေနာ, ဥပနာဟော။ပေ.။ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင္ခာရာ မာရသေနာ။
Sa sabbadhammesu visenibhūto yaṃ kiñci diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vāti. Senā vuccati mārasenā. Kāyaduccaritaṃ mārasenā, vacīduccaritaṃ mārasenā, manoduccaritaṃ mārasenā, rāgo mārasenā, doso mārasenā, moho mārasenā, kodho mārasenā, upanāho…pe… sabbākusalābhisaṅkhārā mārasenā.
ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ –
Vuttañhetaṃ bhagavatā –
‘‘ကာမာ တေ ပဌမာ သေနာ၊ ဒုတိယာ အရတိ ဝုစ္စတိ။
‘‘Kāmā te paṭhamā senā, dutiyā arati vuccati;
တတိယာ ခုပ္ပိပာသာ တေ၊ စတုတ္ထီ တဏ္ဟာ ဝုစ္စတိ။
Tatiyā khuppipāsā te, catutthī taṇhā vuccati.
‘‘ပဉ္စမီ ထိနမိဒ္ဓံ တေ၊ ဆဋ္ဌာ ဘီရူ ပဝုစ္စတိ။
‘‘Pañcamī thinamiddhaṃ te, chaṭṭhā bhīrū pavuccati;
သတ္တမီ ဝိစိကိစ္ဆာ တေ၊ မက္ခော ထမ္ဘော တေ အဋ္ဌမော။
Sattamī vicikicchā te, makkho thambho te aṭṭhamo.
‘‘လာဘော သိလောကော သက္ကာရော၊ မိစ္ဆာလဒ္ဓော စ ယော ယသော။
‘‘Lābho siloko sakkāro, micchāladdho ca yo yaso;
ယော စတ္တာနံ သမုက္ကံသေ၊ ပရေ စ အဝဇာနတိ။
Yo cattānaṃ samukkaṃse, pare ca avajānati.
‘‘ဧသာ နမုစိ တေ သေနာ၊ ကဏ္ဟသ္သာဘိပ္ပဟာရိနီ။
‘‘Esā namuci te senā, kaṇhassābhippahārinī;
န နံ အသုရော ဇိနာတိ၊ ဇေတ္ဝာဝ လဘတေ သုခ’’န္တိ။
Na naṃ asuro jināti, jetvāva labhate sukha’’nti.
ယတော စတူဟိ အရိယမဂ္ဂေဟိ သဗ္ဗာ စ မာရသေနာ သဗ္ဗေ စ ပဋိသေနိကရာ ကိလေသာ ဇိတာ စ ပရာဇိတာ စ ဘဂ္ဂာ ဝိပ္ပလုဂ္ဂာ ပရမ္မုခာ, သော ဝုစ္စတိ ဝိသေနိဘူတော။ သော ဒိဋ္ဌေ ဝိသေနိဘူတော, သုတေ ဝိသေနိဘူတော, မုတေ ဝိသေနိဘူတော, ဝိညာတေ ဝိသေနိဘူတောတိ – သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝာ။
Yato catūhi ariyamaggehi sabbā ca mārasenā sabbe ca paṭisenikarā kilesā jitā ca parājitā ca bhaggā vippaluggā parammukhā, so vuccati visenibhūto. So diṭṭhe visenibhūto, sute visenibhūto, mute visenibhūto, viññāte visenibhūtoti – sa sabbadhammesu visenibhūto yaṃ kiñci diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā.
တမေဝ ဒသ္သိံ ဝိဝဋံ စရန္တန္တိ။ တမေဝ သုဒ္ဓဒသ္သိံ ဝိသုဒ္ဓဒသ္သိံ ပရိသုဒ္ဓဒသ္သိံ ဝောဒာတဒသ္သိံ ပရိယောဒာတဒသ္သိံ။ အထ ဝာ, သုဒ္ဓဒသ္သနံ ဝိသုဒ္ဓဒသ္သနံ ပရိသုဒ္ဓဒသ္သနံ ဝောဒာတဒသ္သနံ ပရိယောဒာတဒသ္သနံ။ ဝိဝဋန္တိ တဏ္ဟာဆဒနံ ဒိဋ္ဌိဆဒနံ ကိလေသဆဒနံ ဒုစ္စရိတဆဒနံ အဝိဇ္ဇာဆဒနံ။ တာနိ ဆဒနာနိ ဝိဝဋာနိ ဟောန္တိ ဝိဒ္ဓံသိတာနိ ဥဂ္ဃာဋိတာနိ သမုဂ္ဃာဋိတာနိ ပဟီနာနိ သမုစ္ဆိန္နာနိ ဝူပသန္တာနိ ပဋိပသ္သဒ္ဓာနိ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာနိ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာနိ။ စရန္တန္တိ စရန္တံ ဝိစရန္တံ ဝိဟရန္တံ ဣရိယန္တံ ဝတ္တေန္တံ ပာလေန္တံ ယပေန္တံ ယာပေန္တန္တိ – တမေဝ ဒသ္သိံ ဝိဝဋံ စရန္တံ။
Tamevadassiṃ vivaṭaṃ carantanti. Tameva suddhadassiṃ visuddhadassiṃ parisuddhadassiṃ vodātadassiṃ pariyodātadassiṃ. Atha vā, suddhadassanaṃ visuddhadassanaṃ parisuddhadassanaṃ vodātadassanaṃ pariyodātadassanaṃ. Vivaṭanti taṇhāchadanaṃ diṭṭhichadanaṃ kilesachadanaṃ duccaritachadanaṃ avijjāchadanaṃ. Tāni chadanāni vivaṭāni honti viddhaṃsitāni ugghāṭitāni samugghāṭitāni pahīnāni samucchinnāni vūpasantāni paṭipassaddhāni abhabbuppattikāni ñāṇagginā daḍḍhāni. Carantanti carantaṃ vicarantaṃ viharantaṃ iriyantaṃ vattentaṃ pālentaṃ yapentaṃ yāpentanti – tameva dassiṃ vivaṭaṃ carantaṃ.
ကေနီဓ လောကသ္မိ ဝိကပ္ပယေယ္ယာတိ။ ကပ္ပာတိ ဒ္ဝေ ကပ္ပာ – တဏ္ဟာကပ္ပော စ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော စ။ပေ.။ အယံ တဏ္ဟာကပ္ပော။ပေ.။ အယံ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော။ တသ္သ တဏ္ဟာကပ္ပော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိကပ္ပော ပဋိနိသ္သဋ္ဌော။ တဏ္ဟာကပ္ပသ္သ ပဟီနတ္တာ ဒိဋ္ဌိကပ္ပသ္သ ပဋိနိသ္သဋ္ဌတ္တာ ကေန ရာဂေန ကပ္ပေယ္ယ, ကေန ဒောသေန ကပ္ပေယ္ယ, ကေန မောဟေန ကပ္ပေယ္ယ, ကေန မာနေန ကပ္ပေယ္ယ, ကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကပ္ပေယ္ယ, ကေန ဥဒ္ဓစ္စေန ကပ္ပေယ္ယ, ကာယ ဝိစိကိစ္ဆာယ ကပ္ပေယ္ယ, ကေဟိ အနုသယေဟိ ကပ္ပေယ္ယ – ရတ္တောတိ ဝာ ဒုဋ္ဌောတိ ဝာ မူဠ္ဟောတိ ဝာ ဝိနိဗဒ္ဓောတိ ဝာ ပရာမဋ္ဌောတိ ဝာ ဝိက္ခေပဂတောတိ ဝာ အနိဋ္ဌင္ဂတောတိ ဝာ ထာမဂတောတိ ဝာ။ တေ အဘိသင္ခာရာ ပဟီနာ။ အဘိသင္ခာရာနံ ပဟီနတ္တာ ဂတိယော ကေန ကပ္ပေယ္ယ – နေရယိကောတိ ဝာ တိရစ္ဆာနယောနိကောတိ ဝာ ပေတ္တိဝိသယိကောတိ ဝာ မနုသ္သောတိ ဝာ ဒေဝောတိ ဝာ ရူပီတိ ဝာ အရူပီတိ ဝာ သညီတိ ဝာ အသညီတိ ဝာ နေဝသညီနာသညီတိ ဝာ။ သော ဟေတု နတ္ထိ, ပစ္စယော နတ္ထိ, ကာရဏံ နတ္ထိ, ယေန ကပ္ပေယ္ယ ဝိကပ္ပေယ္ယ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇေယ္ယ။ လောကသ္မိန္တိ အပာယလောကေ မနုသ္သလောကေ ဒေဝလောကေ ခန္ဓလောကေ ဓာတုလောကေ အာယတနလောကေတိ – ကေနီဓ လောကသ္မိံ ဝိကပ္ပယေယ္ယ။
Kenīdhalokasmi vikappayeyyāti. Kappāti dve kappā – taṇhākappo ca diṭṭhikappo ca…pe… ayaṃ taṇhākappo…pe… ayaṃ diṭṭhikappo. Tassa taṇhākappo pahīno, diṭṭhikappo paṭinissaṭṭho. Taṇhākappassa pahīnattā diṭṭhikappassa paṭinissaṭṭhattā kena rāgena kappeyya, kena dosena kappeyya, kena mohena kappeyya, kena mānena kappeyya, kāya diṭṭhiyā kappeyya, kena uddhaccena kappeyya, kāya vicikicchāya kappeyya, kehi anusayehi kappeyya – rattoti vā duṭṭhoti vā mūḷhoti vā vinibaddhoti vā parāmaṭṭhoti vā vikkhepagatoti vā aniṭṭhaṅgatoti vā thāmagatoti vā. Te abhisaṅkhārā pahīnā. Abhisaṅkhārānaṃ pahīnattā gatiyo kena kappeyya – nerayikoti vā tiracchānayonikoti vā pettivisayikoti vā manussoti vā devoti vā rūpīti vā arūpīti vā saññīti vā asaññīti vā nevasaññīnāsaññīti vā. So hetu natthi, paccayo natthi, kāraṇaṃ natthi, yena kappeyya vikappeyya vikappaṃ āpajjeyya. Lokasminti apāyaloke manussaloke devaloke khandhaloke dhātuloke āyatanaloketi – kenīdha lokasmiṃ vikappayeyya.
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော၊ ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝာ။
‘‘Sa sabbadhammesu visenibhūto, yaṃ kiñci diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā;
တမေဝ ဒသ္သိံ ဝိဝဋံ စရန္တံ၊ ကေနီဓ လောကသ္မိ ဝိကပ္ပယေယ္ယာ’’တိ။
Tameva dassiṃ vivaṭaṃ carantaṃ, kenīdha lokasmi vikappayeyyā’’ti.
၂၉.
29.
န ကပ္ပယန္တိ န ပုရေက္ခရောန္တိ၊ အစ္စန္တသုဒ္ဓီတိ န တေ ဝဒန္တိ။
Na kappayanti na purekkharonti, accantasuddhīti na te vadanti;
အာဒာနဂန္ထံ ဂထိတံ ဝိသဇ္ဇ၊ အာသံ န ကုဗ္ဗန္တိ ကုဟိဉ္စိ လောကေ။
Ādānaganthaṃ gathitaṃ visajja, āsaṃ na kubbanti kuhiñci loke.
န ကပ္ပယန္တိ န ပုရေက္ခရောန္တီတိ။ ကပ္ပာတိ ဒ္ဝေ ကပ္ပာ – တဏ္ဟာကပ္ပော စ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော စ။ပေ.။ အယံ တဏ္ဟာကပ္ပော။ပေ.။ အယံ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော။ တေသံ တဏ္ဟာကပ္ပော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိကပ္ပော ပဋိနိသ္သဋ္ဌော။ တဏ္ဟာကပ္ပသ္သ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိကပ္ပသ္သ ပဋိနိသ္သဋ္ဌတ္တာ တဏ္ဟာကပ္ပံ ဝာ ဒိဋ္ဌိကပ္ပံ ဝာ န ကပ္ပေန္တိ န ဇနေန္တိ န သဉ္ဇနေန္တိ န နိဗ္ဗတ္တေန္တိ နာဘိနိဗ္ဗတ္တေန္တီတိ – န ကပ္ပယန္တိ ။ န ပုရေက္ခရောန္တီတိ။ ပုရေက္ခာရာတိ ဒ္ဝေ ပုရေက္ခာရာ – တဏ္ဟာပုရေက္ခာရော စ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော စ။ပေ.။ အယံ တဏ္ဟာပုရေက္ခာရော။ပေ.။ အယံ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော။ တေသံ တဏ္ဟာပုရေက္ခာရော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော ပဋိနိသ္သဋ္ဌော။ တဏ္ဟာပုရေက္ခာရသ္သ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရသ္သ ပဋိနိသ္သဋ္ဌတ္တာ န တဏ္ဟံ ဝာ န ဒိဋ္ဌိံ ဝာ ပုရတော ကတ္ဝာ စရန္တိ, န တဏ္ဟာဓဇာ န တဏ္ဟာကေတူ န တဏ္ဟာဓိပတေယ္ယာ, န ဒိဋ္ဌိဓဇာ န ဒိဋ္ဌိကေတူ န ဒိဋ္ဌာဓိပတေယ္ယာ, န တဏ္ဟာယ ဝာ န ဒိဋ္ဌိယာ ဝာ ပရိဝာရိတာ စရန္တီတိ – န ကပ္ပယန္တိ န ပုရေက္ခရောန္တိ။
Na kappayanti na purekkharontīti. Kappāti dve kappā – taṇhākappo ca diṭṭhikappo ca…pe… ayaṃ taṇhākappo…pe… ayaṃ diṭṭhikappo. Tesaṃ taṇhākappo pahīno, diṭṭhikappo paṭinissaṭṭho. Taṇhākappassa pahīnattā, diṭṭhikappassa paṭinissaṭṭhattā taṇhākappaṃ vā diṭṭhikappaṃ vā na kappenti na janenti na sañjanenti na nibbattenti nābhinibbattentīti – na kappayanti . Na purekkharontīti. Purekkhārāti dve purekkhārā – taṇhāpurekkhāro ca diṭṭhipurekkhāro ca…pe… ayaṃ taṇhāpurekkhāro…pe… ayaṃ diṭṭhipurekkhāro. Tesaṃ taṇhāpurekkhāro pahīno, diṭṭhipurekkhāro paṭinissaṭṭho. Taṇhāpurekkhārassa pahīnattā, diṭṭhipurekkhārassa paṭinissaṭṭhattā na taṇhaṃ vā na diṭṭhiṃ vā purato katvā caranti, na taṇhādhajā na taṇhāketū na taṇhādhipateyyā, na diṭṭhidhajā na diṭṭhiketū na diṭṭhādhipateyyā, na taṇhāya vā na diṭṭhiyā vā parivāritā carantīti – na kappayanti na purekkharonti.
အစ္စန္တသုဒ္ဓီတိ န တေ ဝဒန္တီတိ အစ္စန္တသုဒ္ဓိံ သံသာရသုဒ္ဓိံ အကိရိယဒိဋ္ဌိံ သသ္သတဝာဒံ န ဝဒန္တိ န ကထေန္တိ န ဘဏန္တိ န ဒီပယန္တိ န ဝောဟရန္တီတိ – အစ္စန္တသုဒ္ဓီတိ န တေ ဝဒန္တိ။
Accantasuddhīti na te vadantīti accantasuddhiṃ saṃsārasuddhiṃ akiriyadiṭṭhiṃ sassatavādaṃ na vadanti na kathenti na bhaṇanti na dīpayanti na voharantīti – accantasuddhīti na te vadanti.
အာဒာနဂန္ထံ ဂထိတံ ဝိသဇ္ဇာတိ။ ဂန္ထာတိ စတ္တာရော ဂန္ထာ – အဘိဇ္ဈာ ကာယဂန္ထော, ဗ္ယာပာဒော ကာယဂန္ထော, သီလဗ္ဗတပရာမာသော ကာယဂန္ထော, ဣဒံသစ္စာဘိနိဝေသော ကာယဂန္ထော။ အတ္တနော ဒိဋ္ဌိယာ ရာဂော အဘိဇ္ဈာ ကာယဂန္ထော; ပရဝာဒေသု အာဃာတော အပ္ပစ္စယော ဗ္ယာပာဒော ကာယဂန္ထော; အတ္တနော သီလံ ဝာ ဝတံ ဝာ သီလဝတံ ဝာ ပရာမသန္တီတိ သီလဗ္ဗတပရာမာသော ကာယဂန္ထော, အတ္တနော ဒိဋ္ဌိ ဣဒံသစ္စာဘိနိဝေသော ကာယဂန္ထော။ ကိံကာရဏာ ဝုစ္စတိ အာဒာနဂန္ထော? တေဟိ ဂန္ထေဟိ ရူပံ အာဒိယန္တိ ဥပာဒိယန္တိ ဂဏ္ဟန္တိ ပရာမသန္တိ အဘိနိဝိသန္တိ; ဝေဒနံ။ပေ.။ သညံ။ သင္ခာရေ။ ဝိညာဏံ။ ဂတိံ ။ ဥပပတ္တိံ။ ပဋိသန္ဓိံ။ ဘဝံ။ သံသာရဝဋ္ဋံ အာဒိယန္တိ ဥပာဒိယန္တိ ဂဏ္ဟန္တိ ပရာမသန္တိ အဘိနိဝိသန္တိ။ တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ အာဒာနဂန္ထော။ ဝိသဇ္ဇာတိ ဂန္ထေ ဝောသဇ္ဇိတ္ဝာ ဝာ – ဝိသဇ္ဇ။ အထ ဝာ ဂန္ထေ ဂဓိတေ ဂန္ထိတေ ဗန္ဓေ ဝိဗန္ဓေ အာဗန္ဓေ လဂ္ဂေ လဂ္ဂိတေ ပလိဗုဒ္ဓေ ဗန္ဓနေ ပောဋယိတ္ဝာ – 21 ဝိသဇ္ဇ။ ယထာ ဝယ္ဟံ ဝာ ရထံ ဝာ သကဋံ ဝာ သန္ဒမာနိကံ ဝာ သဇ္ဇံ ဝိသဇ္ဇံ ကရောန္တိ ဝိကောပေန္တိ; ဧဝမေဝ ဂန္ထေ ဝောသဇ္ဇိတ္ဝာ – ဝိသဇ္ဇ။ အထ ဝာ ဂန္ထေ ဂဓိတေ ဂန္ထိတေ ဗန္ဓေ ဝိဗန္ဓေ အာဗန္ဓေ လဂ္ဂေ လဂ္ဂိတေ ပလိဗုဒ္ဓေ ဗန္ဓနေ ပောဋယိတ္ဝာ ဝိသဇ္ဇာတိ – အာဒာနဂန္ထံ ဂထိတံ ဝိသဇ္ဇ။
Ādānaganthaṃgathitaṃ visajjāti. Ganthāti cattāro ganthā – abhijjhā kāyagantho, byāpādo kāyagantho, sīlabbataparāmāso kāyagantho, idaṃsaccābhiniveso kāyagantho. Attano diṭṭhiyā rāgo abhijjhā kāyagantho; paravādesu āghāto appaccayo byāpādo kāyagantho; attano sīlaṃ vā vataṃ vā sīlavataṃ vā parāmasantīti sīlabbataparāmāso kāyagantho, attano diṭṭhi idaṃsaccābhiniveso kāyagantho. Kiṃkāraṇā vuccati ādānagantho? Tehi ganthehi rūpaṃ ādiyanti upādiyanti gaṇhanti parāmasanti abhinivisanti; vedanaṃ…pe… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ… gatiṃ … upapattiṃ… paṭisandhiṃ… bhavaṃ… saṃsāravaṭṭaṃ ādiyanti upādiyanti gaṇhanti parāmasanti abhinivisanti. Taṃkāraṇā vuccati ādānagantho. Visajjāti ganthe vosajjitvā vā – visajja. Atha vā ganthe gadhite ganthite bandhe vibandhe ābandhe lagge laggite palibuddhe bandhane poṭayitvā – 22 visajja. Yathā vayhaṃ vā rathaṃ vā sakaṭaṃ vā sandamānikaṃ vā sajjaṃ visajjaṃ karonti vikopenti; evameva ganthe vosajjitvā – visajja. Atha vā ganthe gadhite ganthite bandhe vibandhe ābandhe lagge laggite palibuddhe bandhane poṭayitvā visajjāti – ādānaganthaṃ gathitaṃ visajja.
အာသံ န ကုဗ္ဗန္တိ ကုဟိဉ္စိ လောကေတိ။ အာသာ ဝုစ္စတိ တဏ္ဟာ ယော ရာဂော သာရာဂော။ပေ.။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ အာသံ န ကုဗ္ဗန္တီတိ အာသံ န ကုဗ္ဗန္တိ န ဇနေန္တိ န သဉ္ဇနေန္တိ န နိဗ္ဗတ္တေန္တိ န အဘိနိဗ္ဗတ္တေန္တိ။ ကုဟိဉ္စီတိ ကုဟိဉ္စိ ကိမ္ဟိစိ ကတ္ထစိ အဇ္ဈတ္တံ ဝာ ဗဟိဒ္ဓာ ဝာ အဇ္ဈတ္တဗဟိဒ္ဓာ ဝာ။ လောကေတိ အပာယလောကေ။ပေ.။ အာယတနလောကေတိ – အာသံ န ကုဗ္ဗန္တိ ကုဟိဉ္စိ လောကေ။
Āsaṃ na kubbanti kuhiñci loketi. Āsā vuccati taṇhā yo rāgo sārāgo…pe… abhijjhā lobho akusalamūlaṃ. Āsaṃ na kubbantīti āsaṃ na kubbanti na janenti na sañjanenti na nibbattenti na abhinibbattenti. Kuhiñcīti kuhiñci kimhici katthaci ajjhattaṃ vā bahiddhā vā ajjhattabahiddhā vā. Loketi apāyaloke…pe… āyatanaloketi – āsaṃ na kubbanti kuhiñci loke.
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘န ကပ္ပယန္တိ န ပုရေက္ခရောန္တိ၊ အစ္စန္တသုဒ္ဓီတိ န တေ ဝဒန္တိ။
‘‘Na kappayanti na purekkharonti, accantasuddhīti na te vadanti;
အာဒာနဂန္ထံ ဂထိတံ ဝိသဇ္ဇ၊ အာသံ န ကုဗ္ဗန္တိ ကုဟိဉ္စိ လောကေ’’တိ။
Ādānaganthaṃ gathitaṃ visajja, āsaṃ na kubbanti kuhiñci loke’’ti.
၃၀.
30.
သီမာတိဂော ဗ္ရာဟ္မဏော တသ္သ နတ္ထိ၊ ဉတ္ဝာ စ ဒိသ္ဝာ စ သမုဂ္ဂဟီတံ။
Sīmātigobrāhmaṇo tassa natthi, ñatvā ca disvā ca samuggahītaṃ;
န ရာဂရာဂီ န ဝိရာဂရတ္တော၊ တသ္သီဓ နတ္ထိ ပရမုဂ္ဂဟီတံ။
Na rāgarāgī na virāgaratto, tassīdha natthi paramuggahītaṃ.
သီမာတိဂော ဗ္ရာဟ္မဏော တသ္သ နတ္ထိ, ဉတ္ဝာ စ ဒိသ္ဝာ စ သမုဂ္ဂဟီတန္တိ။ သီမာတိ စတသ္သော သီမာယော – သက္ကာယဒိဋ္ဌိ, ဝိစိကိစ္ဆာ, သီလဗ္ဗတပရာမာသော, ဒိဋ္ဌာနုသယော, ဝိစိကိစ္ဆာနုသယော, တဒေကဋ္ဌာ စ ကိလေသာ – အယံ ပဌမာ သီမာ။ ဩဠာရိကံ ကာမရာဂသညောဇနံ, ပဋိဃသညောဇနံ, ဩဠာရိကော ကာမရာဂာနုသယော, ပဋိဃာနုသယော, တဒေကဋ္ဌာ စ ကိလေသာ – အယံ ဒုတိယာ သီမာ။ အနုသဟဂတံ ကာမရာဂသညောဇနံ, ပဋိဃသညောဇနံ, အနုသဟဂတော ကာမရာဂာနုသယော, ပဋိဃာနုသယော, တဒေကဋ္ဌာ စ ကိလေသာ – အယံ တတိယာ သီမာ။ ရူပရာဂော အရူပရာဂော မာနော ဥဒ္ဓစ္စံ အဝိဇ္ဇာ, မာနာနုသယော ဘဝရာဂာနုသယော အဝိဇ္ဇာနုသယော, တဒေကဋ္ဌာ စ ကိလေသာ – အယံ စတုတ္ထာ သီမာ။ ယတော စ စတူဟိ အရိယမဂ္ဂေဟိ ဣမာ စတသ္သော သီမာယော အတိက္ကန္တော ဟောတိ သမတိက္ကန္တော ဝီတိဝတ္တော, သော ဝုစ္စတိ သီမာတိဂော။ ဗ္ရာဟ္မဏောတိ သတ္တန္နံ ဓမ္မာနံ ဗာဟိတတ္တာ ဗ္ရာဟ္မဏော – သက္ကာယဒိဋ္ဌိ ဗာဟိတာ ဟောတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ဗာဟိတာ ဟောတိ , သီလဗ္ဗတပရာမာသော ဗာဟိတော ဟောတိ။ပေ.။ အသိတော တာဒိ ပဝုစ္စတေ သ ဗ္ရဟ္မာ။ တသ္သာတိ အရဟတော ခီဏာသဝသ္သ။
Sīmātigobrāhmaṇo tassa natthi, ñatvā ca disvā ca samuggahītanti. Sīmāti catasso sīmāyo – sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāso, diṭṭhānusayo, vicikicchānusayo, tadekaṭṭhā ca kilesā – ayaṃ paṭhamā sīmā. Oḷārikaṃ kāmarāgasaññojanaṃ, paṭighasaññojanaṃ, oḷāriko kāmarāgānusayo, paṭighānusayo, tadekaṭṭhā ca kilesā – ayaṃ dutiyā sīmā. Anusahagataṃ kāmarāgasaññojanaṃ, paṭighasaññojanaṃ, anusahagato kāmarāgānusayo, paṭighānusayo, tadekaṭṭhā ca kilesā – ayaṃ tatiyā sīmā. Rūparāgo arūparāgo māno uddhaccaṃ avijjā, mānānusayo bhavarāgānusayo avijjānusayo, tadekaṭṭhā ca kilesā – ayaṃ catutthā sīmā. Yato ca catūhi ariyamaggehi imā catasso sīmāyo atikkanto hoti samatikkanto vītivatto, so vuccati sīmātigo. Brāhmaṇoti sattannaṃ dhammānaṃ bāhitattā brāhmaṇo – sakkāyadiṭṭhi bāhitā hoti, vicikicchā bāhitā hoti , sīlabbataparāmāso bāhito hoti…pe… asito tādi pavuccate sa brahmā. Tassāti arahato khīṇāsavassa.
ဉတ္ဝာတိ ပရစိတ္တဉာဏေန ဝာ ဉတ္ဝာ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏေန ဝာ ဉတ္ဝာ။ ဒိသ္ဝာတိ မံသစက္ခုနာ ဝာ ဒိသ္ဝာ ဒိဗ္ဗစက္ခုနာ ဝာ ဒိသ္ဝာ။ သီမာတိဂော ဗ္ရာဟ္မဏော တသ္သ နတ္ထိ, ဉတ္ဝာ စ ဒိသ္ဝာ စ သမုဂ္ဂဟီတန္တိ။ တသ္သ ဣဒံ ပရမံ အဂ္ဂံ သေဋ္ဌံ ဝိသိဋ္ဌံ 23 ပာမောက္ခံ ဥတ္တမံ ပဝရန္တိ ဂဟိတံ ပရာမဋ္ဌံ အဘိနိဝိဋ္ဌံ အဇ္ဈောသိတံ အဓိမုတ္တံ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇတိ နုပလဗ္ဘတိ, ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပသ္သဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎန္တိ – သီမာတိဂော ဗ္ရာဟ္မဏော တသ္သ နတ္ထိ ဉတ္ဝာ စ ဒိသ္ဝာ စ သမုဂ္ဂဟီတံ။
Ñatvāti paracittañāṇena vā ñatvā pubbenivāsānussatiñāṇena vā ñatvā. Disvāti maṃsacakkhunā vā disvā dibbacakkhunā vā disvā. Sīmātigo brāhmaṇo tassa natthi, ñatvāca disvā ca samuggahītanti. Tassa idaṃ paramaṃ aggaṃ seṭṭhaṃ visiṭṭhaṃ 24 pāmokkhaṃ uttamaṃ pavaranti gahitaṃ parāmaṭṭhaṃ abhiniviṭṭhaṃ ajjhositaṃ adhimuttaṃ natthi na santi na saṃvijjati nupalabbhati, pahīnaṃ samucchinnaṃ vūpasantaṃ paṭipassaddhaṃ abhabbuppattikaṃ ñāṇagginā daḍḍhanti – sīmātigo brāhmaṇo tassa natthi ñatvā ca disvā ca samuggahītaṃ.
န ရာဂရာဂီ န ဝိရာဂရတ္တောတိ။ ရာဂရတ္တာ ဝုစ္စန္တိ ယေ ပဉ္စသု ကာမဂုဏေသု ရတ္တာ ဂိဒ္ဓာ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောသန္နာ လဂ္ဂာ လဂ္ဂိတာ ပလိဗုဒ္ဓာ။ ဝိရာဂရတ္တာ ဝုစ္စန္တိ ယေ ရူပာဝစရအရူပာဝစရသမာပတ္တီသု ရတ္တာ ဂိဒ္ဓာ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောသန္နာ လဂ္ဂာ လဂ္ဂိတာ ပလိဗုဒ္ဓာ။ န ရာဂရာဂီ န ဝိရာဂရတ္တောတိ ယတော ကာမရာဂော စ ရူပရာဂော စ အရူပရာဂော စ ပဟီနာ ဟောန္တိ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ 25 အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။ ဧတ္တာဝတာ န ရာဂရာဂီ န ဝိရာဂရတ္တော။
Na rāgarāgī na virāgarattoti. Rāgarattā vuccanti ye pañcasu kāmaguṇesu rattā giddhā gadhitā mucchitā ajjhosannā laggā laggitā palibuddhā. Virāgarattā vuccanti ye rūpāvacaraarūpāvacarasamāpattīsu rattā giddhā gadhitā mucchitā ajjhosannā laggā laggitā palibuddhā. Na rāgarāgī na virāgarattoti yato kāmarāgo ca rūparāgo ca arūparāgo ca pahīnā honti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā 26 āyatiṃ anuppādadhammā. Ettāvatā na rāgarāgī na virāgaratto.
တသ္သီဓ နတ္ထိ ပရမုဂ္ဂဟီတန္တိ။ တသ္သာတိ အရဟတော ခီဏာသဝသ္သ။ တသ္သ ဣဒံ ပရမံ အဂ္ဂံ သေဋ္ဌံ ဝိသိဋ္ဌံ ပာမောက္ခံ ဥတ္တမံ ပဝရန္တိ ဂဟိတံ ပရာမဋ္ဌံ အဘိနိဝိဋ္ဌံ အဇ္ဈောသိတံ အဓိမုတ္တံ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇတိ နုပလဗ္ဘတိ, ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပသ္သဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎန္တိ – တသ္သီဓ နတ္ထိ ပရမုဂ္ဂဟီတံ။
Tassīdhanatthi paramuggahītanti. Tassāti arahato khīṇāsavassa. Tassa idaṃ paramaṃ aggaṃ seṭṭhaṃ visiṭṭhaṃ pāmokkhaṃ uttamaṃ pavaranti gahitaṃ parāmaṭṭhaṃ abhiniviṭṭhaṃ ajjhositaṃ adhimuttaṃ natthi na santi na saṃvijjati nupalabbhati, pahīnaṃ samucchinnaṃ vūpasantaṃ paṭipassaddhaṃ abhabbuppattikaṃ ñāṇagginā daḍḍhanti – tassīdha natthi paramuggahītaṃ.
တေနာဟ ဘဂဝာ –
Tenāha bhagavā –
‘‘သီမာတိဂော ဗ္ရာဟ္မဏော တသ္သ နတ္ထိ၊ ဉတ္ဝာ စ ဒိသ္ဝာ စ သမုဂ္ဂဟီတံ။
‘‘Sīmātigo brāhmaṇo tassa natthi, ñatvā ca disvā ca samuggahītaṃ;
န ရာဂရာဂီ န ဝိရာဂရတ္တော၊ တသ္သီဓ နတ္ထိ ပရမုဂ္ဂဟီတ’’န္တိ။
Na rāgarāgī na virāgaratto, tassīdha natthi paramuggahīta’’nti.
သုဒ္ဓဋ္ဌကသုတ္တနိဒ္ဒေသော စတုတ္ထော။
Suddhaṭṭhakasuttaniddeso catuttho.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / မဟာနိဒ္ဒေသ-အဋ္ဌကထာ • Mahāniddesa-aṭṭhakathā / ၄. သုဒ္ဓဋ္ဌကသုတ္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ • 4. Suddhaṭṭhakasuttaniddesavaṇṇanā
