Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
੪. ਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
4. Suddhaṭṭhakasuttavaṇṇanā
੭੯੫. ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠਕਸੁਤ੍ਤਂ। ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲੇ ਬਾਰਾਣਸਿવਾਸੀ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਜਨਪਦਂ ਅਗਮਾਸਿ ਭਣ੍ਡਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ। ਤਤ੍ਥ વਨਚਰਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਿਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਦਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਤੇ ਸਮ੍ਮ, ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਂ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਮ ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤੇ ਤੇਨੇવ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਨ੍ਦਨવਨਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਸਕਟਾਨਿ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਤਮ੍ਪਿ વਨਚਰਕਂ ‘‘ਯਦਾ, ਸਮ੍ਮ, ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਆਗਚ੍ਛਸਿ, ਤਦਾ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂਯੇવ ਅਗਮਾਸਿ। ਅਥਾਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਸੋਪਿ વਨਚਰਕੋ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਘਰਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਂ ਪਿਸਾਪੇਤ੍વਾ ਸਮੁਗ੍ਗਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਸਮ੍ਮ, ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍વਾ ਆਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨ੍ਹਾਨਤਿਤ੍ਥਂ ਪੇਸੇਸਿ। ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਉਸ੍ਸવੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਬਾਰਾਣਸਿવਾਸਿਨੋ ਪਾਤੋવ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਸਾਯਂ ਸੁਦ੍ਧવਤ੍ਥਨਿવਤ੍ਥਾ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਮਹਾਚੇਤਿਯਂ વਨ੍ਦਿਤੁਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਸੋ વਨਚਰਕੋ ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਮਹਾਜਨੋ ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ‘‘વਿਹਾਰਂ ਚੇਤਿਯવਨ੍ਦਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਚ ਸੁਤ੍વਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਅਗਮਾਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਹਰਿਤਾਲਮਨੋਸਿਲਾਦੀਹਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਚੇਤਿਯੇ ਪੂਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਚਿਤ੍ਰਂ ਕਾਤੁਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਚਨ੍ਦਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਮਹਾਚੇਤਿਯੇ ਸੁવਣ੍ਣਿਟ੍ਠਕਾਨਂ। ਉਪਰਿ ਕਂਸਪਾਤਿਮਤ੍ਤਂ ਮਣ੍ਡਲਂ ਅਕਾਸਿ। ਅਥ ਤਤ੍ਥ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨવੇਲਾਯਂ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਯੋ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ। ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਸੀਦਿ, ਪਤ੍ਥਨਞ੍ਚ ਅਕਾਸਿ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਮਿ, ਈਦਿਸਾ ਮੇ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਉਰੇ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੂ’’ਤਿ। ਸੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਤਾવਤਿਂਸੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਉਰੇ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ વਿਯਸ੍ਸ ਉਰਮਣ੍ਡਲਂ વਿਰੋਚਤਿ, ‘‘ਚਨ੍ਦਾਭੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤ੍વੇવ ਚ ਨਂ ਸਞ੍ਜਾਨਿਂਸੁ।
795.Passāmisuddhanti suddhaṭṭhakasuttaṃ. Kā uppatti? Atīte kira kassapassa bhagavato kāle bārāṇasivāsī aññataro kuṭumbiko pañcahi sakaṭasatehi paccantajanapadaṃ agamāsi bhaṇḍaggahaṇatthaṃ. Tattha vanacarakena saddhiṃ mittaṃ katvā tassa paṇṇākāraṃ datvā pucchi – ‘‘kacci, te samma, candanasāraṃ diṭṭhapubba’’nti? ‘‘Āma sāmī’’ti ca vutte teneva saddhiṃ candanavanaṃ pavisitvā sabbasakaṭāni candanasārassa pūretvā tampi vanacarakaṃ ‘‘yadā, samma, bārāṇasiṃ āgacchasi, tadā candanasāraṃ gahetvā āgaccheyyāsī’’ti vatvā bārāṇasiṃyeva agamāsi. Athāparena samayena sopi vanacarako candanasāraṃ gahetvā tassa gharaṃ agamāsi. So taṃ disvā sabbaṃ paṭisanthāraṃ katvā sāyanhasamaye candanasāraṃ pisāpetvā samuggaṃ pūretvā ‘‘gaccha, samma, nhāyitvā āgacchā’’ti attano purisena saddhiṃ nhānatitthaṃ pesesi. Tena ca samayena bārāṇasiyaṃ ussavo hoti. Atha bārāṇasivāsino pātova dānaṃ datvā sāyaṃ suddhavatthanivatthā mālāgandhādīni gahetvā kassapassa bhagavato mahācetiyaṃ vandituṃ gacchanti. So vanacarako te disvā ‘‘mahājano kuhiṃ gacchatī’’ti pucchi. ‘‘Vihāraṃ cetiyavandanatthāyā’’ti ca sutvā sayampi agamāsi. Tattha manusse haritālamanosilādīhi nānappakārehi cetiye pūjaṃ karonte disvā kiñci citraṃ kātuṃ ajānanto taṃ candanaṃ gahetvā mahācetiye suvaṇṇiṭṭhakānaṃ. Upari kaṃsapātimattaṃ maṇḍalaṃ akāsi. Atha tattha sūriyuggamanavelāyaṃ sūriyarasmiyo uṭṭhahiṃsu. So taṃ disvā pasīdi, patthanañca akāsi ‘‘yattha yattha nibbattāmi, īdisā me rasmiyo ure uṭṭhahantū’’ti. So kālaṃ katvā tāvatiṃsesu nibbatti. Tassa ure rasmiyo uṭṭhahiṃsu, candamaṇḍalaṃ viyassa uramaṇḍalaṃ virocati, ‘‘candābho devaputto’’tveva ca naṃ sañjāniṃsu.
ਸੋ ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਛਸੁ ਦੇવਲੋਕੇਸੁ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਖੇਪੇਤ੍વਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗવਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਹਾਸਾਲਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਥੇવਸ੍ਸ ਉਰੇ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਸਦਿਸਂ ਰਸ੍ਮਿਮਣ੍ਡਲਂ ਅਹੋਸਿ। ਨਾਮਕਰਣਦਿવਸੇ ਚਸ੍ਸ ਮਙ੍ਗਲਂ ਕਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਤਂ ਮਣ੍ਡਲਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਧਞ੍ਞਪੁਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣੋ ਅਯਂ ਕੁਮਾਰੋ’’ਤਿ વਿਮ੍ਹਿਤਾ ‘‘ਚਨ੍ਦਾਭੋ’’ ਤ੍વੇવ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ। ਤਂ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍વਾ ਰਤ੍ਤਕਞ੍ਚੁਕਂ ਪਾਰੁਪਾਪੇਤ੍વਾ ਰਥੇ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਤ੍વਾ ‘‘ਯੋ ਚਨ੍ਦਾਭਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਯਸਧਨਾਦੀਨਿ ਲਭਤਿ, ਸਮ੍ਪਰਾਯਞ੍ਚ ਸਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤਾ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤਿ। ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਏਸ ਕਿਰ ਭੋ ਚਨ੍ਦਾਭੋ ਨਾਮ, ਯੋ ਏਤਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਯਸਧਨਸਗ੍ਗਾਦੀਨਿ ਲਭਤੀ’’ਤਿ ਉਪਰੂਪਰਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ ਚਲਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥਕਾਨਂ ਆਗਤਾਨਂ ਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ, ਸਤਂ વਾ ਸਹਸ੍ਸਂ વਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਗਤਾਨਮੇવ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਚਨ੍ਦਾਭਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਨੁવਿਚਰਨ੍ਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਮੇਨ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।
So tāya sampattiyā chasu devalokesu anulomapaṭilomato ekaṃ buddhantaraṃ khepetvā amhākaṃ bhagavati uppanne sāvatthiyaṃ brāhmaṇamahāsālakule nibbatti, tathevassa ure candamaṇḍalasadisaṃ rasmimaṇḍalaṃ ahosi. Nāmakaraṇadivase cassa maṅgalaṃ katvā brāhmaṇā taṃ maṇḍalaṃ disvā ‘‘dhaññapuññalakkhaṇo ayaṃ kumāro’’ti vimhitā ‘‘candābho’’ tveva nāmaṃ akaṃsu. Taṃ vayappattaṃ brāhmaṇā gahetvā alaṅkaritvā rattakañcukaṃ pārupāpetvā rathe āropetvā ‘‘mahābrahmā aya’’nti pūjetvā ‘‘yo candābhaṃ passati, so yasadhanādīni labhati, samparāyañca saggaṃ gacchatī’’ti ugghosentā gāmanigamarājadhānīsu āhiṇḍanti. Gatagataṭṭhāne manussā ‘‘esa kira bho candābho nāma, yo etaṃ passati, so yasadhanasaggādīni labhatī’’ti uparūpari āgacchanti, sakalajambudīpo cali. Brāhmaṇā tucchahatthakānaṃ āgatānaṃ na dassenti, sataṃ vā sahassaṃ vā gahetvā āgatānameva dassenti. Evaṃ candābhaṃ gahetvā anuvicarantā brāhmaṇā kamena sāvatthiṃ anuppattā.
ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਭਗવਾ ਪવਤ੍ਤਿਤવਰਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ। ਅਥ ਚਨ੍ਦਾਭੋ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ ਪਤ੍વਾ ਸਮੁਦ੍ਦਪਕ੍ਖਨ੍ਤਕੁਨ੍ਨਦੀ વਿਯ ਅਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ, ਚਨ੍ਦਾਭੋਤਿ ਭਣਨ੍ਤੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ। ਸੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਮਹਾਜਨਕਾਯਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਦੀਨਿ ਆਦਾਯ ਜੇਤવਨਾਭਿਮੁਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਸੋ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਤਂ ਸੋਤੁਂ ਜੇਤવਨਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਚ ਤੇਸਂ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੋਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਣਪਰਿવੁਤੋ ਤਤ੍ਥੇવ ਅਗਮਾਸਿ। ਭਗવਾ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ વਰਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋવ ਹੋਤਿ। ਚਨ੍ਦਾਭੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮ੍ਮ ਮਧੁਰਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ, ਤਾવਦੇવ ਚਸ੍ਸ ਸੋ ਆਲੋਕੋ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ। ਬੁਦ੍ਧਾਲੋਕਸ੍ਸ ਹਿ ਸਮੀਪੇ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਞ੍ਞੋ ਆਲੋਕੋ ਨਾਭਿਭੋਤਿ। ਸੋ ‘‘ਆਲੋਕੋ ਮੇ ਨਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾવ ਉਟ੍ਠਾਸਿ, ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਚ ਗਨ੍ਤੁਮਾਰਦ੍ਧੋ। ਅਥ ਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਪੁਰਿਸੋ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਭੋ ਚਨ੍ਦਾਭ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਭੀਤੋ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ। ਨਾਹਂ ਭੀਤੋ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਅਪਿਚ ਮੇ ਇਮਸ੍ਸ ਤੇਜੇਨ ਆਲੋਕੋ ਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪੁਨਦੇવ ਭਗવਤੋ ਪੁਰਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪਾਦਤਲਾ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾવ ਕੇਸਗ੍ਗਾ ਰੂਪਰਂਸਿਲਕ੍ਖਣਾਦਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਮਹੇਸਕ੍ਖੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਮਮ ਉਰੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਆਲੋਕੋ ਉਟ੍ਠਿਤੋ, ਤਾવਤਕੇਨਪਿ ਮਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ વਿਚਰਨ੍ਤਿ। ਏવਂ વਰਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਨੇવ ਮਾਨੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਦ੍ਧਾ ਅਯਂ ਅਨੋਮਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤਿવਿਯ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ। ਭਗવਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਥੇਰਂ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਪਬ੍ਬਾਜੇਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍વਾ ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ। ਸੋ વਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍વਾ ਨ ਚਿਰੇਨੇવ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍વਾ ‘‘ਚਨ੍ਦਾਭਤ੍ਥੇਰੋ’’ਤਿ વਿਸ੍ਸੁਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਯੇ ਚਨ੍ਦਾਭਂ ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ। ਤੇ ਯਸਂ વਾ ਧਨਂ વਾ ਲਭਿਂਸੁ, ਸਗ੍ਗਂ વਾ ਗਚ੍ਛਿਂਸੁ, વਿਸੁਦ੍ਧਿਂ વਾ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ ਤੇਨ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰਿਕਰੂਪਦਸ੍ਸਨੇਨਾ’’ਤਿ। ਭਗવਾ ਤਸ੍ਸਂ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਂ ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਮਭਾਸਿ।
Tena ca samayena bhagavā pavattitavaradhammacakko anupubbena sāvatthiṃ āgantvā sāvatthiyaṃ viharati jetavane bahujanahitāya dhammaṃ desento. Atha candābho sāvatthiṃ patvā samuddapakkhantakunnadī viya apākaṭo ahosi, candābhoti bhaṇantopi natthi. So sāyanhasamaye mahājanakāyaṃ mālāgandhādīni ādāya jetavanābhimukhaṃ gacchantaṃ disvā ‘‘kuhiṃ gacchathā’’ti pucchi. ‘‘Buddho loke uppanno, so bahujanahitāya dhammaṃ deseti, taṃ sotuṃ jetavanaṃ gacchāmā’’ti ca tesaṃ vacanaṃ sutvā sopi brāhmaṇagaṇaparivuto tattheva agamāsi. Bhagavā ca tasmiṃ samaye dhammasabhāyaṃ varabuddhāsane nisinnova hoti. Candābho bhagavantaṃ upasaṅkamma madhurapaṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ nisīdi, tāvadeva cassa so āloko antarahito. Buddhālokassa hi samīpe asītihatthabbhantare añño āloko nābhibhoti. So ‘‘āloko me naṭṭho’’ti nisīditvāva uṭṭhāsi, uṭṭhahitvā ca gantumāraddho. Atha naṃ aññataro puriso āha – ‘‘kiṃ bho candābha, samaṇassa gotamassa bhīto gacchasī’’ti. Nāhaṃ bhīto gacchāmi, apica me imassa tejena āloko na sampajjatīti punadeva bhagavato purato nisīditvā pādatalā paṭṭhāya yāva kesaggā rūparaṃsilakkhaṇādisampattiṃ disvā ‘‘mahesakkho samaṇo gotamo, mama ure appamattako āloko uṭṭhito, tāvatakenapi maṃ gahetvā brāhmaṇā sakalajambudīpaṃ vicaranti. Evaṃ varalakkhaṇasampattisamannāgatassa samaṇassa gotamassa neva māno uppanno, addhā ayaṃ anomaguṇasamannāgato bhavissati satthā devamanussāna’’nti ativiya pasannacitto bhagavantaṃ vanditvā pabbajjaṃ yāci. Bhagavā aññataraṃ theraṃ āṇāpesi – ‘‘pabbājehi na’’nti. So taṃ pabbājetvā tacapañcakakammaṭṭhānaṃ ācikkhi. So vipassanaṃ ārabhitvā na cireneva arahattaṃ patvā ‘‘candābhatthero’’ti vissuto ahosi. Taṃ ārabbha bhikkhū kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ ‘‘kiṃ nu kho, āvuso, ye candābhaṃ addasaṃsu. Te yasaṃ vā dhanaṃ vā labhiṃsu, saggaṃ vā gacchiṃsu, visuddhiṃ vā pāpuṇiṃsu tena cakkhudvārikarūpadassanenā’’ti. Bhagavā tassaṃ aṭṭhuppattiyaṃ imaṃ suttamabhāsi.
ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਗਾਥਾਯ ਤਾવਤ੍ਥੋ – ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਰੂਪੇਨ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸੁਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ। ਅਪਿਚ ਖੋ ਕਿਲੇਸਮਲਿਨਤ੍ਤਾ ਅਸੁਦ੍ਧਂ, ਕਿਲੇਸਰੋਗਾਨਂ ਅવਿਗਮਾ ਸਰੋਗਮੇવ ਚਨ੍ਦਾਭਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਅਞ੍ਞਂ વਾ ਏવਰੂਪਂ ਦਿਸ੍વਾ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕੋ ਬਾਲੋ ਅਭਿਜਾਨਾਤਿ ‘‘ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਸੁਦ੍ਧਂ ਪਰਮਂ ਅਰੋਗਂ, ਤੇਨ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸਂਸੁਦ੍ਧਿ ਨਰਸ੍ਸ ਹੋਤੀ’’ਤਿ, ਸੋ ਏવਂ ਅਭਿਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ‘‘ਪਰਮ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਸ੍ਸਨੇ ਸੁਦ੍ਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਸਮਾਨੋ ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ‘‘ਮਗ੍ਗਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚੇਤਿ। ਤਂ ਪਨ ਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਦਿਟ੍ਠੇਨ ਚੇ ਸੁਦ੍ਧੀ’’ਤਿ ਦੁਤਿਯਗਾਥਂ।
Tattha paṭhamagāthāya tāvattho – na, bhikkhave, evarūpena dassanena suddhi hoti. Apica kho kilesamalinattā asuddhaṃ, kilesarogānaṃ avigamā sarogameva candābhaṃ brāhmaṇaṃ aññaṃ vā evarūpaṃ disvā diṭṭhigatiko bālo abhijānāti ‘‘passāmi suddhaṃ paramaṃ arogaṃ, tena ca diṭṭhisaṅkhātena dassanena saṃsuddhi narassa hotī’’ti, so evaṃ abhijānanto taṃ dassanaṃ ‘‘parama’’nti ñatvā tasmiṃ dassane suddhānupassī samāno taṃ dassanaṃ ‘‘maggañāṇa’’nti pacceti. Taṃ pana maggañāṇaṃ na hoti. Tenāha – ‘‘diṭṭhena ce suddhī’’ti dutiyagāthaṃ.
੭੯੬. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਤੇਨ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਦਿਟ੍ਠੇਨ ਯਦਿ ਕਿਲੇਸਸੁਦ੍ਧਿ ਨਰਸ੍ਸ ਹੋਤਿ। ਤੇਨ વਾ ਞਾਣੇਨ ਸੋ ਯਦਿ ਜਾਤਿਆਦਿਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਾਤਿ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇਨੇવ ਸੋ ਸੁਜ੍ਝਤਿ, ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਉਪਧੀਹਿ ਸਉਪਧਿਕੋ ਏવ ਸਮਾਨੋ ਸੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਆਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਏવਂવਿਧੋ ਸੁਜ੍ਝਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਦਿਟ੍ਠੀ ਹਿ ਨਂ ਪਾવ ਤਥਾ વਦਾਨਂ, ਸਾ ਨਂ ਦਿਟ੍ਠਿਯੇવ ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕਥੇਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਅਨੁਰੂਪਂ ‘‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਤਥਾ ਤਥਾ વਦਨ੍ਤਿ।
796. Tassattho – tena rūpadassanasaṅkhātena diṭṭhena yadi kilesasuddhi narassa hoti. Tena vā ñāṇena so yadi jātiādidukkhaṃ pajahāti. Evaṃ sante ariyamaggato aññena asuddhimaggeneva so sujjhati, rāgādīhi upadhīhi saupadhiko eva samāno sujjhatīti āpannaṃ hoti, na ca evaṃvidho sujjhati. Tasmā diṭṭhī hi naṃ pāva tathā vadānaṃ, sā naṃ diṭṭhiyeva ‘‘micchādiṭṭhiko aya’’nti katheti diṭṭhianurūpaṃ ‘‘sassato loko’’tiādinā nayena tathā tathā vadanti.
੭੯੭. ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ ਤਤਿਯਗਾਥਾ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯੋ ਪਨ ਬਾਹਿਤਪਾਪਤ੍ਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਮਗ੍ਗੇਨ ਅਧਿਗਤਾਸવਕ੍ਖਯੋ ਖੀਣਾਸવਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਞਾਣਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਭਿਮਙ੍ਗਲਸਮ੍ਮਤਰੂਪਸਙ੍ਖਾਤੇ ਦਿਟ੍ਠੇ ਤਥਾવਿਧਸਦ੍ਦਸਙ੍ਖਾਤੇ ਸੁਤੇ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮਸਙ੍ਖਾਤੇ ਸੀਲੇ ਹਤ੍ਥਿવਤਾਦਿਭੇਦੇ વਤੇ ਪਥવਿਆਦਿਭੇਦੇ ਮੁਤੇ ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਞਾਣੇਨ ਸੁਦ੍ਧਿਂ ਨ ਆਹ। ਸੇਸਮਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ વਣ੍ਣਭਣਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੋ ਹਿ ਤੇਧਾਤੁਕਪੁਞ੍ਞੇ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਾਪੇ ਅਨੂਪਲਿਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ વਾ ਗਹਣਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਞ੍ਜਹੋ, ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਨਂ ਅਕਰਣਤੋ ਨਯਿਧ ਪਕੁਬ੍ਬਮਾਨੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਏવਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤੋ ਆਹ। ਸਬ੍ਬਸ੍ਸੇવ ਚਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਪਾਦੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਪੁਞ੍ਞੇ ਚ ਪਾਪੇ ਚ ਅਨੂਪਲਿਤ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਤਞ੍ਜਹੋ ਨਯਿਧ ਪਕੁਬ੍ਬਮਾਨੋ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਞ੍ਞਤੋ ਸੁਦ੍ਧਿਮਾਹਾਤਿ।
797.Na brāhmaṇoti tatiyagāthā. Tassattho – yo pana bāhitapāpattā brāhmaṇo hoti, so maggena adhigatāsavakkhayo khīṇāsavabrāhmaṇo ariyamaggañāṇato aññena abhimaṅgalasammatarūpasaṅkhāte diṭṭhe tathāvidhasaddasaṅkhāte sute avītikkamasaṅkhāte sīle hatthivatādibhede vate pathaviādibhede mute ca uppannena micchāñāṇena suddhiṃ na āha. Sesamassa brāhmaṇassa vaṇṇabhaṇanatthaṃ vuttaṃ. So hi tedhātukapuññe sabbasmiñca pāpe anūpalitto, tassa pahīnattā attadiṭṭhiyā yassa kassaci vā gahaṇassa pahīnattā attañjaho, puññābhisaṅkhārādīnaṃ akaraṇato nayidha pakubbamānoti vuccati. Tasmā naṃ evaṃ pasaṃsanto āha. Sabbasseva cassa purimapādena sambandho veditabbo – puññe ca pāpe ca anūpalitto, attañjaho nayidha pakubbamāno, na brāhmaṇo aññato suddhimāhāti.
੭੯੮. ਏવਂ ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਞ੍ਞਤੋ ਸੁਦ੍ਧਿਮਾਹਾਤਿ વਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਯੇ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਾ ਅਞ੍ਞਤੋ ਸੁਦ੍ਧਿਂ ਬ੍ਰੁવਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਤਸ੍ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਨਿਬ੍ਬਾਹਕਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪੁਰਿਮਂ ਪਹਾਯਾ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਤੇ ਹਿ ਅਞ੍ਞਤੋ ਸੁਦ੍ਧਿવਾਦਾ ਸਮਾਨਾਪਿ ਯਸ੍ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਗਹਣਮੁਞ੍ਚਨਂ ਹੋਤਿ। ਤਾਯ ਪੁਰਿਮਂ ਸਤ੍ਥਾਰਾਦਿਂ ਪਹਾਯ ਅਪਰਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਏਜਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਤਣ੍ਹਾਯ ਅਨੁਗਤਾ ਅਭਿਭੂਤਾ ਰਾਗਾਦਿਭੇਦਂ ਨ ਤਰਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਗਂ, ਤਞ੍ਚ ਅਤਰਨ੍ਤਾ ਤਂ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਚ ਨਿਰਸ੍ਸਜਨ੍ਤਿ ਚ ਮਕ੍ਕਟੋવ ਸਾਖਨ੍ਤਿ।
798. Evaṃ na brāhmaṇo aññato suddhimāhāti vatvā idāni ye diṭṭhigatikā aññato suddhiṃ bruvanti, tesaṃ tassā diṭṭhiyā anibbāhakabhāvaṃ dassento ‘‘purimaṃ pahāyā’’ti gāthamāha. Tassattho – te hi aññato suddhivādā samānāpi yassā diṭṭhiyā appahīnattā gahaṇamuñcanaṃ hoti. Tāya purimaṃ satthārādiṃ pahāya aparaṃ nissitā ejāsaṅkhātāya taṇhāya anugatā abhibhūtā rāgādibhedaṃ na taranti saṅgaṃ, tañca atarantā taṃ taṃ dhammaṃ uggaṇhanti ca nirassajanti ca makkaṭova sākhanti.
੭੯੯. ਪਞ੍ਚਮਗਾਥਾਯ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ – ਯੋ ਚ ਸੋ ‘‘ਦਿਟ੍ਠੀ ਹਿ ਨਂ ਪਾવ ਤਥਾ વਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਸਯਂ ਸਮਾਦਾਯਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਯਨ੍ਤਿ ਸਾਮਂ। ਸਮਾਦਾਯਾਤਿ ਗਹੇਤ੍વਾ। વਤਾਨੀਤਿ ਹਤ੍ਥਿવਤਾਦੀਨਿ। ਉਚ੍ਚਾવਚਨ੍ਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਹੀਨਪਣੀਤਂ વਾ ਸਤ੍ਥਾਰਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾਦਿਂ। ਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤੋਤਿ ਕਾਮਸਞ੍ਞਾਦੀਸੁ ਲਗ੍ਗੋ। વਿਦ੍વਾ ਚ વੇਦੇਹਿ ਸਮੇਚ੍ਚ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਪਰਮਤ੍ਥવਿਦ੍વਾ ਚ ਅਰਹਾ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗਞਾਣવੇਦੇਹਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਸਮੇਚ੍ਚਾਤਿ। ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇવ।
799. Pañcamagāthāya sambandho – yo ca so ‘‘diṭṭhī hi naṃ pāva tathā vadāna’’nti vutto, so sayaṃ samādāyāti. Tattha sayanti sāmaṃ. Samādāyāti gahetvā. Vatānīti hatthivatādīni. Uccāvacanti aparāparaṃ hīnapaṇītaṃ vā satthārato satthārādiṃ. Saññasattoti kāmasaññādīsu laggo. Vidvā ca vedehi samecca dhammanti paramatthavidvā ca arahā catūhi maggañāṇavedehi catusaccadhammaṃ abhisameccāti. Sesaṃ pākaṭameva.
੮੦੦. ਸ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਸੁ વਿਸੇਨਿਭੂਤੋ, ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਟ੍ਠਂવ ਸੁਤਂ ਮੁਤਂ વਾਤਿ ਸੋਭੂਰਿਪਞ੍ਞੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਟ੍ਠਂ વਾ ਸੁਤਂ વਾ ਮੁਤਂ વਾ ਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਸੁ ਮਾਰਸੇਨਂ વਿਨਾਸੇਤ੍વਾ ਠਿਤਭਾવੇਨ વਿਸੇਨਿਭੂਤੋ। ਤਮੇવਦਸ੍ਸਿਨ੍ਤਿ ਤਂ ਏવਂ વਿਸੁਦ੍ਧਦਸ੍ਸਿਂ। વਿવਟਂ ਚਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਚ੍ਛਦਨਾਦਿવਿਗਮੇਨ વਿવਟਂ ਹੁਤ੍વਾ ਚਰਨ੍ਤਂ। ਕੇਨੀਧ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ વਿਕਪ੍ਪਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਕੇਨ ਇਧ ਲੋਕੇ ਤਣ੍ਹਾਕਪ੍ਪੇਨ વਾ ਦਿਟ੍ਠਿਕਪ੍ਪੇਨ વਾ ਕੋਚਿ વਿਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਤੇਸਂ વਾ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਰਾਗਾਦਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤੇਨਾਤਿ।
800.Sa sabbadhammesu visenibhūto, yaṃkiñci diṭṭhaṃva sutaṃ mutaṃ vāti sobhūripañño khīṇāsavo yaṃ kiñci diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā mutaṃ vā tesu sabbadhammesu mārasenaṃ vināsetvā ṭhitabhāvena visenibhūto. Tamevadassinti taṃ evaṃ visuddhadassiṃ. Vivaṭaṃ carantantitaṇhacchadanādivigamena vivaṭaṃ hutvā carantaṃ. Kenīdha lokasmiṃ vikappayeyyāti kena idha loke taṇhākappena vā diṭṭhikappena vā koci vikappeyya, tesaṃ vā pahīnattā rāgādinā pubbe vuttenāti.
੮੦੧. ਨ ਕਪ੍ਪਯਨ੍ਤੀਤਿ ਗਾਥਾਯ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਅਤ੍ਥੋ ਚ – ਕਿਞ੍ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ? ਤੇ ਹਿ ਤਾਦਿਸਾ ਸਨ੍ਤੋ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਕਪ੍ਪਾਨਂ ਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾਨਞ੍ਚ ਕੇਨਚਿ ਨ ਕਪ੍ਪਯਨ੍ਤਿ ਨ ਪੁਰੇਕ੍ਖਰੋਨ੍ਤਿ, ਪਰਮਤ੍ਥਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸੁਦ੍ਧਿਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਅਨਚ੍ਚਨ੍ਤਸੁਦ੍ਧਿਂਯੇવ ਅਕਿਰਿਯਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਂ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤ ਸੁਦ੍ਧੀਤਿ ਨ ਤੇ વਦਨ੍ਤਿ। ਆਦਾਨਗਨ੍ਥਂ ਗਥਿਤਂ વਿਸਜ੍ਜਾਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਰੂਪਾਦੀਨਂ ਆਦਾਯਕਤ੍ਤਾ ਆਦਾਨਗਨ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੇ ਗਥਿਤਂ ਬਦ੍ਧਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸਤ੍ਥੇਨ વਿਸਜ੍ਜ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ। ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇવ।
801.Na kappayantīti gāthāya sambandho attho ca – kiñca bhiyyo? Te hi tādisā santo dvinnaṃ kappānaṃ purekkhārānañca kenaci na kappayanti na purekkharonti, paramatthaaccantasuddhiadhigatattā anaccantasuddhiṃyeva akiriyasassatadiṭṭhiṃ accanta suddhīti na te vadanti. Ādānaganthaṃ gathitaṃ visajjāti catubbidhampi rūpādīnaṃ ādāyakattā ādānaganthaṃ attano cittasantāne gathitaṃ baddhaṃ ariyamaggasatthena visajja chinditvā. Sesaṃ pākaṭameva.
੮੦੨. ਸੀਮਾਤਿਗੋਤਿ ਗਾਥਾ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨਾਯ ਦੇਸਨਾਯ વੁਤ੍ਤਾ। ਪੁਬ੍ਬਸਦਿਸੋ ਏવ ਪਨਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਸੋ ਏવਂ ਅਤ੍ਥવਣ੍ਣਨਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਕਿਞ੍ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ ਸੋ ਈਦਿਸੋ ਭੂਰਿਪਞ੍ਞੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਕਿਲੇਸਸੀਮਾਨਂ ਅਤੀਤਤ੍ਤਾ ਸੀਮਾਤਿਗੋ ਬਾਹਿਤਪਾਪਤ੍ਤਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਸ੍ਸ ਚ ਤਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿ ਪਰਚਿਤ੍ਤਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਞਾਣੇਹਿ ਞਤ੍વਾ વਾ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂਹਿ ਦਿਸ੍વਾ વਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮੁਗ੍ਗਹੀਤਂ, ਅਭਿਨਿવਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਚ ਕਾਮਰਾਗਾਭਾવਤੋ ਨ ਰਾਗਰਾਗੀ, ਰੂਪਾਰੂਪਰਾਗਾਭਾવਤੋ ਨ વਿਰਾਗਰਤ੍ਤੋ । ਯਤੋ ਏવਂવਿਧਸ੍ਸ ‘‘ਇਦਂ ਪਰ’’ਨ੍ਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਇਧ ਉਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ।
802.Sīmātigoti gāthā ekapuggalādhiṭṭhānāya desanāya vuttā. Pubbasadiso eva panassā sambandho, so evaṃ atthavaṇṇanāya saddhiṃ veditabbo – kiñca bhiyyo so īdiso bhūripañño catunnaṃ kilesasīmānaṃ atītattā sīmātigo bāhitapāpattā ca brāhmaṇo, itthambhūtassa ca tassa natthi paracittapubbenivāsañāṇehi ñatvā vā maṃsacakkhudibbacakkhūhi disvā vā kiñci samuggahītaṃ, abhiniviṭṭhanti vuttaṃ hoti. So ca kāmarāgābhāvato na rāgarāgī, rūpārūparāgābhāvato na virāgaratto. Yato evaṃvidhassa ‘‘idaṃ para’’nti kiñci idha uggahitaṃ natthīti arahattanikūṭena desanaṃ niṭṭhāpesi.
ਪਰਮਤ੍ਥਜੋਤਿਕਾਯ ਖੁਦ੍ਦਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Suttanipāta-aṭṭhakathāya suddhaṭṭhakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਪਾਲ਼ਿ • Suttanipātapāḷi / ੪. ਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠਕਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Suddhaṭṭhakasuttaṃ