| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾ-ಮೂಲಸಿಕ್ಖಾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
೪೭. ಸುದ್ಧಿನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
47. Suddhiniddesavaṇṇanā
೪೫೫. ದೇಸನಾ ಸಂವರೋ ಏಟ್ಠಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣನ್ತಿ ಭೇದತೋ ಸುದ್ಧಿ ಚತುಬ್ಬಿಧಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಂ ಭೇದತೋ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ನಿಗ್ಗಹಿತಲೋಪೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ, ದೇಸನಾಸುದ್ಧಿ ಸಂವರಸುದ್ಧಿ ಪರಿಯೇಟ್ಠಿಸುದ್ಧಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಸುದ್ಧೀತಿ ಚತುಬ್ಬಿಧಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಸುಜ್ಝತೀತಿ ಸುದ್ಧಿ, ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ದೇಸನಾಯ ಸುದ್ಧಿ ದೇಸನಾಸುದ್ಧಿ। ವುಟ್ಠಾನಸ್ಸಾಪಿ ಚೇತ್ಥ ದೇಸನಾಯ ಏವ ಸಙ್ಗಹೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಮೂಲಾಪತ್ತೀನಂ ಪನ ಅಭಿಕ್ಖುತಾಪಟಿಞ್ಞಾವ ದೇಸನಾತಿ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತಾ, ಸಾವಸ್ಸ ಪಾರಾಜಿಕಾಪನ್ನಸ್ಸ ವಿಸುದ್ಧಿ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಅಯಞ್ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಆಪನ್ನೋ, ತಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಭಾವೇ ಠತ್ವಾ ಅಭಬ್ಬೋ ಝಾನಾದೀನಿ ಅಧಿಗನ್ತುಂ। ಭಿಕ್ಖುಭಾವೋ ಹಿಸ್ಸ ಸಗ್ಗನ್ತರಾಯೋ ಚೇವ ಹೋತಿ, ಮಗ್ಗನ್ತರಾಯೋ ಚ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ –
455. Desanā saṃvaro eṭṭhi paccavekkhaṇanti bhedato suddhi catubbidhāti sambandho. ‘‘Paccavekkhaṇaṃ bhedato’’ti vattabbe niggahitalopo daṭṭhabbo, desanāsuddhi saṃvarasuddhi pariyeṭṭhisuddhi paccavekkhaṇasuddhīti catubbidhāti vuttaṃ hoti. Tattha sujjhatīti suddhi, yathādhammaṃ desanāya suddhi desanāsuddhi. Vuṭṭhānassāpi cettha desanāya eva saṅgaho daṭṭhabbo. Mūlāpattīnaṃ pana abhikkhutāpaṭiññāva desanāti heṭṭhā vuttā, sāvassa pārājikāpannassa visuddhi nāma hoti. Ayañhi yasmā pārājikaṃ āpanno, tasmā bhikkhubhāve ṭhatvā abhabbo jhānādīni adhigantuṃ. Bhikkhubhāvo hissa saggantarāyo ceva hoti, maggantarāyo ca. Vuttañhetaṃ –
‘‘ಸಾಮಞ್ಞಂ ದುಪ್ಪರಾಮಟ್ಠಂ, ನಿರಯಾಯೂಪಕಡ್ಢತೀ’’ತಿ॥ (ಧ॰ ಪ॰ ೩೧೧)।
‘‘Sāmaññaṃ dupparāmaṭṭhaṃ, nirayāyūpakaḍḍhatī’’ti. (dha. pa. 311);
ಅಪರಮ್ಪಿ ವುತ್ತಂ –
Aparampi vuttaṃ –
‘‘ಸಿಥಿಲೋ ಹಿ ಪರಿಬ್ಬಜೋ, ಭಿಯ್ಯೋ ಆಕಿರತೇ ರಜ’’ನ್ತಿ॥ (ಧ॰ ಪ॰ ೩೧೩)।
‘‘Sithilo hi paribbajo, bhiyyo ākirate raja’’nti. (dha. pa. 313);
ಇಚ್ಚಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಭಾವೋ ವಿಸುದ್ಧಿ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಗಿಹಿಆದಿಕೋ ಹುತ್ವಾ ದಾನಸರಣಸೀಲಸಂವರಾದೀಹಿ ಸಗ್ಗಮಗ್ಗಂ ವಾ ಝಾನವಿಮೋಕ್ಖಮಗ್ಗಂ ವಾ ಆರಾಧೇತುಂ ಭಬ್ಬೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ಗಿಹಿಆದಿಭಾವೋ ವಿಸುದ್ಧಿ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಅಧಿಟ್ಠಾನವಿಸಿಟ್ಠೇನ ಸಂವರೇನ ವಿಸುದ್ಧಿ ಸಂವರವಿಸುದ್ಧಿ। ಧಮ್ಮೇನ ಸಮೇನ ಪಚ್ಚಯಾನಂ ಏಟ್ಠಿಯಾ ಸುದ್ಧಿ ಏಟ್ಠಿಸುದ್ಧಿ। ಚತೂಸು ಪಚ್ಚಯೇಸು ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣೇನ ಸುದ್ಧಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಸುದ್ಧಿ। ‘‘ಚತುಬ್ಬಿಧಾ ಪಾತೀ’’ತಿಆದೀಸು ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸಮ್ಮತನ್ತಿ ‘‘ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರೋ’’ತಿ ಸಮ್ಮತಂ ಸೀಲಂ।
Iccassa bhikkhubhāvo visuddhi nāma na hoti. Yasmā pana gihiādiko hutvā dānasaraṇasīlasaṃvarādīhi saggamaggaṃ vā jhānavimokkhamaggaṃ vā ārādhetuṃ bhabbo hoti, tasmāssa gihiādibhāvo visuddhi nāma hoti. Adhiṭṭhānavisiṭṭhena saṃvarena visuddhi saṃvaravisuddhi. Dhammena samena paccayānaṃ eṭṭhiyā suddhi eṭṭhisuddhi. Catūsu paccayesu paccavekkhaṇena suddhi paccavekkhaṇasuddhi. ‘‘Catubbidhā pātī’’tiādīsu pātimokkhasaṃvarasammatanti ‘‘pātimokkhasaṃvaro’’ti sammataṃ sīlaṃ.
೪೫೬. ಚಿತ್ತಾಧಿಟ್ಠಾನಸಂವರಾ ಸುಜ್ಝತೀತಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರೋ ಸಂವರಸುದ್ಧೀತಿ ವುತ್ತೋತಿ ಯೋಜನಾ।
456. Cittādhiṭṭhānasaṃvarā sujjhatīti indriyasaṃvaro saṃvarasuddhīti vuttoti yojanā.
೪೫೭. ಅನೇಸನಂ ಪಹಾಯ ಧಮ್ಮೇನ ಉಪ್ಪಾದೇನ್ತಸ್ಸ ಏಟ್ಠಿಯಾ ಸುದ್ಧತ್ತಾ ಆಜೀವನಿಸ್ಸಿತಂ ಏಟ್ಠಿಸುದ್ಧೀತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಉಪ್ಪಾದೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಪಚ್ಚಯೇ ಉಪ್ಪಾದೇನ್ತಸ್ಸ।
457. Anesanaṃ pahāya dhammena uppādentassa eṭṭhiyā suddhattā ājīvanissitaṃ eṭṭhisuddhīti vuttanti sambandho. Uppādentassāti paccaye uppādentassa.
೪೫೮. ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಸುಜ್ಝನಾತಿ ಹೇತುಮ್ಹಿ ಪಞ್ಚಮೀತಿ।
458.Paccavekkhaṇasujjhanāti hetumhi pañcamīti.
ಸುದ್ಧಿನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Suddhiniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
೪೮. ಸನ್ತೋಸನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
48. Santosaniddesavaṇṇanā
೪೫೯. ಪಂಸುಕೂಲಂ ಪಿಣ್ಡಿಯಾಲೋಪೋ ರುಕ್ಖಮೂಲಂ ಪೂತಿಮುತ್ತಭೇಸಜ್ಜನ್ತಿ ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಪಚ್ಚಯಾ ಅಪ್ಪಗ್ಘನಕತಾಯ ಅಪ್ಪಾ ಚೇವ ಕಸ್ಸಚಿಪಿ ಆಲಯಾಭಾವೇನ ಅನವಜ್ಜಾ ಚ ಗತಗತಟ್ಠಾನೇ ಲಬ್ಭಮಾನತಾಯ ಸುಲಭಾ ಚಾತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ತೇನಾಹ ‘‘ಅಪ್ಪೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ಮತ್ತಞ್ಞೂತಿ ಪರಿಯೇಸನಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಣಪರಿಭೋಗವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇಸು ಚತೂಸು ಮತ್ತಞ್ಞುತಾವಸೇನ ಪಮಾಣಞ್ಞೂ।
459. Paṃsukūlaṃ piṇḍiyālopo rukkhamūlaṃ pūtimuttabhesajjanti ime cattāro paccayā appagghanakatāya appā ceva kassacipi ālayābhāvena anavajjā ca gatagataṭṭhāne labbhamānatāya sulabhā cāti vuccanti, tenāha ‘‘appenā’’tiādi. Mattaññūti pariyesanappaṭiggahaṇaparibhogavissajjanesu catūsu mattaññutāvasena pamāṇaññū.
೪೬೦. ಕಥಂ ಸನ್ತುಟ್ಠೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅತೀತ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇನ ಯಾಪೇನ್ತೋತಿ ಯಥಾಲಾಭಯಥಾಬಲಯಥಾಸಾರುಪ್ಪವಸೇನ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇನ ಯಥಾವುತ್ತಚತುಬ್ಬಿಧಪಚ್ಚಯೇನ ಯಾಪೇನ್ತೋತಿ।
460. Kathaṃ santuṭṭhoti āha ‘‘atīta’’ntiādi. Paccuppannena yāpentoti yathālābhayathābalayathāsāruppavasena paccuppannena yathāvuttacatubbidhapaccayena yāpentoti.
ಸನ್ತೋಸನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Santosaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
