Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi

    ៥៣៥. សុធាភោជនជាតកំ (៣)

    535. Sudhābhojanajātakaṃ (3)

    ១៩២.

    192.

    ‘‘នេវ កិណាមិ នបិ វិក្កិណាមិ, ន ចាបិ មេ សន្និចយោ ច អត្ថិ 1;

    ‘‘Neva kiṇāmi napi vikkiṇāmi, na cāpi me sannicayo ca atthi 2;

    សុកិច្ឆរូបំ វតិទំ បរិត្តំ, បត្ថោទនោ នាលមយំ ទុវិន្នំ’’។

    Sukiccharūpaṃ vatidaṃ parittaṃ, patthodano nālamayaṃ duvinnaṃ’’.

    ១៩៣.

    193.

    ‘‘អប្បម្ហា អប្បកំ ទជ្ជា, អនុមជ្ឈតោ មជ្ឈកំ;

    ‘‘Appamhā appakaṃ dajjā, anumajjhato majjhakaṃ;

    ពហុម្ហា ពហុកំ ទជ្ជា, អទានំ នុបបជ្ជតិ 3។

    Bahumhā bahukaṃ dajjā, adānaṃ nupapajjati 4.

    ១៩៤.

    194.

    ‘‘តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

    ‘‘Taṃ taṃ vadāmi kosiya, dehi dānāni bhuñja ca;

    អរិយមគ្គំ សមារូហ 5, នេកាសី លភតេ សុខំ’’។

    Ariyamaggaṃ samārūha 6, nekāsī labhate sukhaṃ’’.

    ១៩៥.

    195.

    ‘‘មោឃញ្ចស្ស ហុតំ ហោតិ, មោឃញ្ចាបិ សមីហិតំ;

    ‘‘Moghañcassa hutaṃ hoti, moghañcāpi samīhitaṃ;

    អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, ឯកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ។

    Atithismiṃ yo nisinnasmiṃ, eko bhuñjati bhojanaṃ.

    ១៩៦.

    196.

    ‘‘តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

    ‘‘Taṃ taṃ vadāmi kosiya, dehi dānāni bhuñja ca;

    អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ’’។

    Ariyamaggaṃ samārūha, nekāsī labhate sukhaṃ’’.

    ១៩៧.

    197.

    ‘‘សច្ចញ្ចស្ស ហុតំ ហោតិ, សច្ចញ្ចាបិ សមីហិតំ;

    ‘‘Saccañcassa hutaṃ hoti, saccañcāpi samīhitaṃ;

    អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, នេកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ។

    Atithismiṃ yo nisinnasmiṃ, neko bhuñjati bhojanaṃ.

    ១៩៨.

    198.

    ‘‘តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

    ‘‘Taṃ taṃ vadāmi kosiya, dehi dānāni bhuñja ca;

    អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ’’។

    Ariyamaggaṃ samārūha, nekāsī labhate sukhaṃ’’.

    ១៩៩.

    199.

    ‘‘សរញ្ច ជុហតិ បោសោ, ពហុកាយ គយាយ ច;

    ‘‘Sarañca juhati poso, bahukāya gayāya ca;

    ទោណេ តិម្ពរុតិត្ថស្មិំ, សីឃសោតេ មហាវហេ។

    Doṇe timbarutitthasmiṃ, sīghasote mahāvahe.

    ២០០.

    200.

    ‘‘អត្រ ចស្ស ហុតំ ហោតិ, អត្រ ចស្ស សមីហិតំ;

    ‘‘Atra cassa hutaṃ hoti, atra cassa samīhitaṃ;

    អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, នេកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ។

    Atithismiṃ yo nisinnasmiṃ, neko bhuñjati bhojanaṃ.

    ២០១.

    201.

    ‘‘តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

    ‘‘Taṃ taṃ vadāmi kosiya, dehi dānāni bhuñja ca;

    អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ’’។

    Ariyamaggaṃ samārūha, nekāsī labhate sukhaṃ’’.

    ២០២.

    202.

    ‘‘ពឡិសញ្ហិ សោ និគិលតិ 7, ទីឃសុត្តំ សពន្ធនំ;

    ‘‘Baḷisañhi so nigilati 8, dīghasuttaṃ sabandhanaṃ;

    អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, ឯកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ។

    Atithismiṃ yo nisinnasmiṃ, eko bhuñjati bhojanaṃ.

    ២០៣.

    203.

    ‘‘តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

    ‘‘Taṃ taṃ vadāmi kosiya, dehi dānāni bhuñja ca;

    អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ’’។

    Ariyamaggaṃ samārūha, nekāsī labhate sukhaṃ’’.

    ២០៤.

    204.

    ‘‘ឧឡារវណ្ណា វត ព្រាហ្មណា ឥមេ, អយញ្ច វោ សុនខោ កិស្ស ហេតុ;

    ‘‘Uḷāravaṇṇā vata brāhmaṇā ime, ayañca vo sunakho kissa hetu;

    ឧច្ចាវចំ វណ្ណនិភំ វិកុព្ពតិ, អក្ខាថ នោ ព្រាហ្មណា កេ នុ តុម្ហេ’’។

    Uccāvacaṃ vaṇṇanibhaṃ vikubbati, akkhātha no brāhmaṇā ke nu tumhe’’.

    ២០៥.

    205.

    ‘‘ចន្ទោ ច សូរិយោ ច 9 ឧភោ ឥធាគតា, អយំ បន មាតលិ ទេវសារថិ;

    ‘‘Cando ca sūriyo ca 10 ubho idhāgatā, ayaṃ pana mātali devasārathi;

    សក្កោហមស្មិ តិទសានមិន្ទោ, ឯសោ ច ខោ បញ្ចសិខោតិ វុច្ចតិ។

    Sakkohamasmi tidasānamindo, eso ca kho pañcasikhoti vuccati.

    ២០៦.

    206.

    ‘‘បាណិស្សរា មុទិង្គា ច 11, មុរជាលម្ពរានិ ច;

    ‘‘Pāṇissarā mudiṅgā ca 12, murajālambarāni ca;

    សុត្តមេនំ បពោធេន្តិ, បដិពុទ្ធោ ច នន្ទតិ’’។

    Suttamenaṃ pabodhenti, paṭibuddho ca nandati’’.

    ២០៧.

    207.

    ‘‘យេ កេចិមេ មច្ឆរិនោ កទរិយា, បរិភាសកា សមណព្រាហ្មណានំ;

    ‘‘Ye kecime maccharino kadariyā, paribhāsakā samaṇabrāhmaṇānaṃ;

    ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា និរយំ វជន្តិ’’។

    Idheva nikkhippa sarīradehaṃ, kāyassa bhedā nirayaṃ vajanti’’.

    ២០៨.

    208.

    ‘‘យេ កេចិមេ សុគ្គតិមាសមានា 13, ធម្មេ ឋិតា សំយមេ សំវិភាគេ;

    ‘‘Ye kecime suggatimāsamānā 14, dhamme ṭhitā saṃyame saṃvibhāge;

    ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា សុគតិំ វជន្តិ’’។

    Idheva nikkhippa sarīradehaṃ, kāyassa bhedā sugatiṃ vajanti’’.

    ២០៩.

    209.

    ‘‘ត្វំ នោសិ ញាតិ បុរិមាសុ ជាតិសុ, សោ មច្ឆរី រោសកោ 15 បាបធម្មោ;

    ‘‘Tvaṃ nosi ñāti purimāsu jātisu, so maccharī rosako 16 pāpadhammo;

    តវេវ អត្ថាយ ឥធាគតម្ហា, មា បាបធម្មោ និរយំ គមិត្ថ’’ 17។

    Taveva atthāya idhāgatamhā, mā pāpadhammo nirayaṃ gamittha’’ 18.

    ២១០.

    210.

    ‘‘អទ្ធា ហិ មំ វោ ហិតកាមា, យំ មំ សមនុសាសថ;

    ‘‘Addhā hi maṃ vo hitakāmā, yaṃ maṃ samanusāsatha;

    សោហំ តថា ករិស្សាមិ, សព្ពំ វុត្តំ ហិតេសិភិ។

    Sohaṃ tathā karissāmi, sabbaṃ vuttaṃ hitesibhi.

    ២១១.

    211.

    ‘‘ឯសាហមជ្ជេវ ឧបារមាមិ, ន ចាបិហំ 19 កិញ្ចិ ករេយ្យ បាបំ;

    ‘‘Esāhamajjeva upāramāmi, na cāpihaṃ 20 kiñci kareyya pāpaṃ;

    ន ចាបិ មេ កិញ្ចិ អទេយ្យមត្ថិ, ន ចាបិទត្វា ឧទកំ បិវាមិ 21។

    Na cāpi me kiñci adeyyamatthi, na cāpidatvā udakaṃ pivāmi 22.

    ២១២.

    212.

    ‘‘ឯវញ្ច មេ ទទតោ សព្ពកាលំ 23, ភោគា ឥមេ វាសវ ខីយិស្សន្តិ;

    ‘‘Evañca me dadato sabbakālaṃ 24, bhogā ime vāsava khīyissanti;

    តតោ អហំ បព្ពជិស្សាមិ សក្ក, ហិត្វាន កាមានិ យថោធិកានិ’’។

    Tato ahaṃ pabbajissāmi sakka, hitvāna kāmāni yathodhikāni’’.

    ២១៣.

    213.

    ‘‘នគុត្តមេ គិរិវរេ គន្ធមាទនេ, មោទន្តិ តា ទេវវរាភិបាលិតា;

    ‘‘Naguttame girivare gandhamādane, modanti tā devavarābhipālitā;

    អថាគមា ឥសិវរោ សព្ពលោកគូ, សុបុប្ផិតំ ទុមវរសាខមាទិយ។

    Athāgamā isivaro sabbalokagū, supupphitaṃ dumavarasākhamādiya.

    ២១៤.

    214.

    ‘‘សុចិំ សុគន្ធំ តិទសេហិ សក្កតំ, បុប្ផុត្តមំ អមរវរេហិ សេវិតំ;

    ‘‘Suciṃ sugandhaṃ tidasehi sakkataṃ, pupphuttamaṃ amaravarehi sevitaṃ;

    អលទ្ធ មច្ចេហិ វ ទានវេហិ វា, អញ្ញត្រ ទេវេហិ តទារហំ ហិទំ 25។

    Aladdha maccehi va dānavehi vā, aññatra devehi tadārahaṃ hidaṃ 26.

    ២១៥.

    215.

    ‘‘តតោ ចតស្សោ កនកត្តចូបមា, ឧដ្ឋាយ នារិយោ បមទាធិបា មុនិំ;

    ‘‘Tato catasso kanakattacūpamā, uṭṭhāya nāriyo pamadādhipā muniṃ;

    អាសា ច សទ្ធា ច សិរី តតោ ហិរី, ឥច្ចព្រវុំ នារទទេវ ព្រាហ្មណំ។

    Āsā ca saddhā ca sirī tato hirī, iccabravuṃ nāradadeva brāhmaṇaṃ.

    ២១៦.

    216.

    ‘‘សចេ អនុទ្ទិដ្ឋំ តយា មហាមុនិ, បុប្ផំ ឥមំ បារិឆត្តស្ស ព្រហ្មេ;

    ‘‘Sace anuddiṭṭhaṃ tayā mahāmuni, pupphaṃ imaṃ pārichattassa brahme;

    ទទាហិ នោ សព្ពា គតិ តេ ឥជ្ឈតុ, តុវម្បិ នោ ហោហិ យថេវ វាសវោ។

    Dadāhi no sabbā gati te ijjhatu, tuvampi no hohi yatheva vāsavo.

    ២១៧.

    217.

    ‘‘តំ យាចមានាភិសមេក្ខ នារទោ, ឥច្ចព្រវី សំកលហំ ឧទីរយិ;

    ‘‘Taṃ yācamānābhisamekkha nārado, iccabravī saṃkalahaṃ udīrayi;

    ន មយ្ហមត្ថត្ថិ ឥមេហិ កោចិ នំ, យាយេវ វោ សេយ្យសិ សា បិឡន្ធថ’’ 27។

    Na mayhamatthatthi imehi koci naṃ, yāyeva vo seyyasi sā piḷandhatha’’ 28.

    ២១៨.

    218.

    ‘‘ត្វំ នោត្តមេវាភិសមេក្ខ នារទ, យស្សិច្ឆសិ តស្សា អនុប្បវេច្ឆសុ;

    ‘‘Tvaṃ nottamevābhisamekkha nārada, yassicchasi tassā anuppavecchasu;

    យស្សា ហិ នោ នារទ ត្វំ បទស្សសិ, សាយេវ នោ ហេហិតិ សេដ្ឋសម្មតា’’។

    Yassā hi no nārada tvaṃ padassasi, sāyeva no hehiti seṭṭhasammatā’’.

    ២១៩.

    219.

    ‘‘អកល្លមេតំ វចនំ សុគត្តេ, កោ ព្រាហ្មណោ សំកលហំ ឧទីរយេ;

    ‘‘Akallametaṃ vacanaṃ sugatte, ko brāhmaṇo saṃkalahaṃ udīraye;

    គន្ត្វាន ភូតាធិបមេវ បុច្ឆថ, សចេ ន ជានាថ ឥធុត្តមាធមំ’’។

    Gantvāna bhūtādhipameva pucchatha, sace na jānātha idhuttamādhamaṃ’’.

    ២២០.

    220.

    ‘‘តា នារទេន បរមប្បកោបិតា, ឧទីរិតា វណ្ណមទេន មត្តា;

    ‘‘Tā nāradena paramappakopitā, udīritā vaṇṇamadena mattā;

    សកាសេ 29 គន្ត្វាន សហស្សចក្ខុនោ, បុច្ឆិំសុ ភូតាធិបំ កា នុ សេយ្យសិ’’។

    Sakāse 30 gantvāna sahassacakkhuno, pucchiṃsu bhūtādhipaṃ kā nu seyyasi’’.

    ២២១.

    221.

    ‘‘តា ទិស្វា អាយត្តមនា បុរិន្ទទោ, ឥច្ចព្រវី ទេវវរោ កតញ្ជលី;

    ‘‘Tā disvā āyattamanā purindado, iccabravī devavaro katañjalī;

    សព្ពាវ វោ ហោថ សុគត្តេ សាទិសី, កោ នេវ ភទ្ទេ កលហំ ឧទីរយិ’’។

    Sabbāva vo hotha sugatte sādisī, ko neva bhadde kalahaṃ udīrayi’’.

    ២២២.

    222.

    ‘‘យោ សព្ពលោកច្ចរិតោ 31 មហាមុនិ, ធម្មេ ឋិតោ នារទោ 32 សច្ចនិក្កមោ;

    ‘‘Yo sabbalokaccarito 33 mahāmuni, dhamme ṭhito nārado 34 saccanikkamo;

    សោ នោព្រវិ 35 គិរិវរេ គន្ធមាទនេ, គន្ត្វាន ភូតាធិបមេវ បុច្ឆថ;

    So nobravi 36 girivare gandhamādane, gantvāna bhūtādhipameva pucchatha;

    សចេ ន ជានាថ ឥធុត្តមាធមំ’’។

    Sace na jānātha idhuttamādhamaṃ’’.

    ២២៣.

    223.

    ‘‘អសុ 37 ព្រហារញ្ញចរោ មហាមុនិ, នាទត្វា ភត្តំ វរគត្តេ ភុញ្ជតិ;

    ‘‘Asu 38 brahāraññacaro mahāmuni, nādatvā bhattaṃ varagatte bhuñjati;

    វិចេយ្យ ទានានិ ទទាតិ កោសិយោ, យស្សា ហិ សោ ទស្សតិ សាវ សេយ្យសិ’’។

    Viceyya dānāni dadāti kosiyo, yassā hi so dassati sāva seyyasi’’.

    ២២៤.

    224.

    ‘‘អសូ ហិ យោ សម្មតិ ទក្ខិណំ ទិសំ, គង្គាយ តីរេ ហិមវន្តបស្សនិ 39;

    ‘‘Asū hi yo sammati dakkhiṇaṃ disaṃ, gaṅgāya tīre himavantapassani 40;

    ស កោសិយោ ទុល្លភបានភោជនោ, តស្ស សុធំ បាបយ ទេវសារថិ’’។

    Sa kosiyo dullabhapānabhojano, tassa sudhaṃ pāpaya devasārathi’’.

    ២២៥.

    225.

    ‘‘ស 41 មាតលី ទេវវរេន បេសិតោ, សហស្សយុត្តំ អភិរុយ្ហ សន្ទនំ;

    ‘‘Sa 42 mātalī devavarena pesito, sahassayuttaṃ abhiruyha sandanaṃ;

    សុខិប្បមេវ 43 ឧបគម្ម អស្សមំ, អទិស្សមានោ មុនិនោ សុធំ អទា’’។

    Sukhippameva 44 upagamma assamaṃ, adissamāno munino sudhaṃ adā’’.

    ២២៦.

    226.

    ‘‘ឧទគ្គិហុត្តំ ឧបតិដ្ឋតោ ហិ មេ, បភង្ករំ លោកតមោនុទុត្តមំ;

    ‘‘Udaggihuttaṃ upatiṭṭhato hi me, pabhaṅkaraṃ lokatamonuduttamaṃ;

    សព្ពានិ ភូតានិ អធិច្ច 45 វាសវោ, កោ នេវ មេ បាណិសុ កិំ សុធោទហិ។

    Sabbāni bhūtāni adhicca 46 vāsavo, ko neva me pāṇisu kiṃ sudhodahi.

    ២២៧.

    227.

    ‘‘សង្ខូបមំ សេតមតុល្យទស្សនំ, សុចិំ សុគន្ធំ បិយរូបមព្ភុតំ;

    ‘‘Saṅkhūpamaṃ setamatulyadassanaṃ, suciṃ sugandhaṃ piyarūpamabbhutaṃ;

    អទិដ្ឋបុព្ពំ មម ជាតុ ចក្ខុភិ 47, កា ទេវតា បាណិសុ កិំ សុធោទហិ’’។

    Adiṭṭhapubbaṃ mama jātu cakkhubhi 48, kā devatā pāṇisu kiṃ sudhodahi’’.

    ២២៨.

    228.

    ‘‘អហំ មហិន្ទេន មហេសិ បេសិតោ, សុធាភិហាសិំ តុរិតោ មហាមុនិ;

    ‘‘Ahaṃ mahindena mahesi pesito, sudhābhihāsiṃ turito mahāmuni;

    ជានាសិ មំ មាតលិ ទេវសារថិ, ភុញ្ជស្សុ ភត្តុត្តម មាភិវារយិ 49។

    Jānāsi maṃ mātali devasārathi, bhuñjassu bhattuttama mābhivārayi 50.

    ២២៩.

    229.

    ‘‘ភុត្តា ច សា ទ្វាទស ហន្តិ បាបកេ, ខុទំ បិបាសំ អរតិំ ទរក្លមំ 51;

    ‘‘Bhuttā ca sā dvādasa hanti pāpake, khudaṃ pipāsaṃ aratiṃ daraklamaṃ 52;

    កោធូបនាហញ្ច វិវាទបេសុណំ, សីតុណ្ហតន្ទិញ្ច រសុត្តមំ ឥទំ’’។

    Kodhūpanāhañca vivādapesuṇaṃ, sītuṇhatandiñca rasuttamaṃ idaṃ’’.

    ២៣០.

    230.

    ‘‘ន កប្បតី មាតលិ មយ្ហ ភុញ្ជិតុំ, បុព្ពេ អទត្វា ឥតិ មេ វតុត្តមំ;

    ‘‘Na kappatī mātali mayha bhuñjituṃ, pubbe adatvā iti me vatuttamaṃ;

    ន ចាបិ ឯកាស្នមរីយបូជិតំ 53, អសំវិភាគី ច សុខំ ន វិន្ទតិ’’។

    Na cāpi ekāsnamarīyapūjitaṃ 54, asaṃvibhāgī ca sukhaṃ na vindati’’.

    ២៣១.

    231.

    ‘‘ថីឃាតកា យេ ចិមេ បារទារិកា, មិត្តទ្ទុនោ យេ ច សបន្តិ សុព្ពតេ;

    ‘‘Thīghātakā ye cime pāradārikā, mittadduno ye ca sapanti subbate;

    សព្ពេ ច តេ មច្ឆរិបញ្ចមាធមា, តស្មា អទត្វា ឧទកម្បិ នាស្និយេ 55។

    Sabbe ca te maccharipañcamādhamā, tasmā adatvā udakampi nāsniye 56.

    ២៣២.

    232.

    ‘‘សោ ហិត្ថិយា វា បុរិសស្ស វា បន, ទស្សាមិ ទានំ វិទុសម្បវណ្ណិតំ;

    ‘‘So hitthiyā vā purisassa vā pana, dassāmi dānaṃ vidusampavaṇṇitaṃ;

    សទ្ធា វទញ្ញូ ឥធ វីតមច្ឆរា, ភវន្តិ ហេតេ សុចិសច្ចសម្មតា’’ 57។

    Saddhā vadaññū idha vītamaccharā, bhavanti hete sucisaccasammatā’’ 58.

    ២៣៣.

    233.

    ‘‘អតោ មតា 59 ទេវវរេន បេសិតា, កញ្ញា ចតស្សោ កនកត្តចូបមា;

    ‘‘Ato matā 60 devavarena pesitā, kaññā catasso kanakattacūpamā;

    អាសា ច សទ្ធា ច សិរី តតោ ហិរី 61, តំ អស្សមំ អាគមុ 62 យត្ថ កោសិយោ។

    Āsā ca saddhā ca sirī tato hirī 63, taṃ assamaṃ āgamu 64 yattha kosiyo.

    ២៣៤.

    234.

    ‘‘តា ទិស្វា សព្ពោ បរមប្បមោទិតោ 65, សុភេន វណ្ណេន សិខារិវគ្គិនោ;

    ‘‘Tā disvā sabbo paramappamodito 66, subhena vaṇṇena sikhārivaggino;

    កញ្ញា ចតស្សោ ចតុរោ ចតុទ្ទិសា, ឥច្ចព្រវី មាតលិនោ ច សម្មុខា។

    Kaññā catasso caturo catuddisā, iccabravī mātalino ca sammukhā.

    ២៣៥.

    235.

    ‘‘បុរិមំ ទិសំ កា ត្វំ បភាសិ ទេវតេ, អលង្កតា តារវរាវ ឱសធី;

    ‘‘Purimaṃ disaṃ kā tvaṃ pabhāsi devate, alaṅkatā tāravarāva osadhī;

    បុច្ឆាមិ តំ កញ្ចនវេល្លិវិគ្គហេ, អាចិក្ខ មេ ត្វំ កតមាសិ ទេវតា។

    Pucchāmi taṃ kañcanavelliviggahe, ācikkha me tvaṃ katamāsi devatā.

    ២៣៦.

    236.

    ‘‘សិរាហ ទេវីមនុជេភិ 67 បូជិតា, អបាបសត្តូបនិសេវិនី សទា;

    ‘‘Sirāha devīmanujebhi 68 pūjitā, apāpasattūpanisevinī sadā;

    សុធាវិវាទេន តវន្តិមាគតា, តំ មំ សុធាយ វរបញ្ញ ភាជយ។

    Sudhāvivādena tavantimāgatā, taṃ maṃ sudhāya varapañña bhājaya.

    ២៣៧.

    237.

    ‘‘យស្សាហមិច្ឆាមិ សុធំ 69 មហាមុនិ, សោ 70 សព្ពកាមេហិ នរោ បមោទតិ;

    ‘‘Yassāhamicchāmi sudhaṃ 71 mahāmuni, so 72 sabbakāmehi naro pamodati;

    សិរីតិ មំ ជានហិ ជូហតុត្តម, តំ មំ សុធាយ វរបញ្ញ ភាជយ’’។

    Sirīti maṃ jānahi jūhatuttama, taṃ maṃ sudhāya varapañña bhājaya’’.

    ២៣៨.

    238.

    ‘‘សិប្បេន វិជ្ជាចរណេន ពុទ្ធិយា, នរា ឧបេតា បគុណា សកម្មុនា 73;

    ‘‘Sippena vijjācaraṇena buddhiyā, narā upetā paguṇā sakammunā 74;

    តយា វិហីនា ន លភន្តិ កិញ្ចនំ 75, តយិទំ ន សាធុ យទិទំ តយា កតំ។

    Tayā vihīnā na labhanti kiñcanaṃ 76, tayidaṃ na sādhu yadidaṃ tayā kataṃ.

    ២៣៩.

    239.

    ‘‘បស្សាមិ បោសំ អលសំ មហគ្ឃសំ, សុទុក្កុលីនម្បិ អរូបិមំ នរំ;

    ‘‘Passāmi posaṃ alasaṃ mahagghasaṃ, sudukkulīnampi arūpimaṃ naraṃ;

    តយានុគុត្តោ សិរិ ជាតិមាមបិ 77, បេសេតិ ទាសំ វិយ ភោគវា សុខី។

    Tayānugutto siri jātimāmapi 78, peseti dāsaṃ viya bhogavā sukhī.

    ២៤០.

    240.

    ‘‘តំ តំ អសច្ចំ អវិភជ្ជសេវិនិំ, ជានាមិ មូឡ្ហំ វិទុរានុបាតិនិំ;

    ‘‘Taṃ taṃ asaccaṃ avibhajjaseviniṃ, jānāmi mūḷhaṃ vidurānupātiniṃ;

    ន តាទិសី អរហតិ អាសនូទកំ, កុតោ សុធា គច្ឆ ន មយ្ហ រុច្ចសិ’’។

    Na tādisī arahati āsanūdakaṃ, kuto sudhā gaccha na mayha ruccasi’’.

    ២៤១.

    241.

    ‘‘កា សុក្កទាឋា បដិមុក្កកុណ្ឌលា, ចិត្តង្គទា កម្ពុវិមដ្ឋធារិនី;

    ‘‘Kā sukkadāṭhā paṭimukkakuṇḍalā, cittaṅgadā kambuvimaṭṭhadhārinī;

    ឱសិត្តវណ្ណំ បរិទយ្ហ សោភសិ, កុសគ្គិរត្តំ អបិឡយ្ហ មញ្ជរិំ។

    Osittavaṇṇaṃ paridayha sobhasi, kusaggirattaṃ apiḷayha mañjariṃ.

    ២៤២.

    242.

    ‘‘មិគីវ ភន្តា សរចាបធារិនា, វិរាធិតា មន្ទមិវ ឧទិក្ខសិ;

    ‘‘Migīva bhantā saracāpadhārinā, virādhitā mandamiva udikkhasi;

    កោ តេ ទុតីយោ ឥធ មន្ទលោចនេ, ន ភាយសិ ឯកិកា កាននេ វនេ’’។

    Ko te dutīyo idha mandalocane, na bhāyasi ekikā kānane vane’’.

    ២៤៣.

    243.

    ‘‘ន មេ ទុតីយោ ឥធ មត្ថិ កោសិយ, មសក្កសារប្បភវម្ហិ ទេវតា;

    ‘‘Na me dutīyo idha matthi kosiya, masakkasārappabhavamhi devatā;

    អាសា សុធាសាយ តវន្តិមាគតា, តំ មំ សុធាយ វរបញ្ញ ភាជយ’’។

    Āsā sudhāsāya tavantimāgatā, taṃ maṃ sudhāya varapañña bhājaya’’.

    ២៤៤.

    244.

    ‘‘អាសាយ យន្តិ វាណិជា ធនេសិនោ, នាវំ សមារុយ្ហ បរេន្តិ អណ្ណវេ;

    ‘‘Āsāya yanti vāṇijā dhanesino, nāvaṃ samāruyha parenti aṇṇave;

    តេ តត្ថ សីទន្តិ អថោបិ ឯកទា, ជីនាធនា ឯន្តិ វិនដ្ឋបាភតា។

    Te tattha sīdanti athopi ekadā, jīnādhanā enti vinaṭṭhapābhatā.

    ២៤៥.

    245.

    ‘‘អាសាយ ខេត្តានិ កសន្តិ កស្សកា, វបន្តិ ពីជានិ ករោន្តុបាយសោ;

    ‘‘Āsāya khettāni kasanti kassakā, vapanti bījāni karontupāyaso;

    ឦតីនិបាតេន អវុដ្ឋិតាយ 79 វា, ន កិញ្ចិ វិន្ទន្តិ តតោ ផលាគមំ។

    Ītīnipātena avuṭṭhitāya 80 vā, na kiñci vindanti tato phalāgamaṃ.

    ២៤៦.

    246.

    ‘‘អថត្តការានិ ករោន្តិ ភត្តុសុ, អាសំ បុរក្ខត្វា នរា សុខេសិនោ;

    ‘‘Athattakārāni karonti bhattusu, āsaṃ purakkhatvā narā sukhesino;

    តេ ភត្តុរត្ថា អតិគាឡ្ហិតា បុន, ទិសា បនស្សន្តិ អលទ្ធ កិញ្ចនំ។

    Te bhatturatthā atigāḷhitā puna, disā panassanti aladdha kiñcanaṃ.

    ២៤៧.

    247.

    ‘‘ហិត្វាន 81 ធញ្ញញ្ច ធនញ្ច ញាតកេ, អាសាយ សគ្គាធិមនា សុខេសិនោ;

    ‘‘Hitvāna 82 dhaññañca dhanañca ñātake, āsāya saggādhimanā sukhesino;

    តបន្តិ លូខម្បិ តបំ ចិរន្តរំ, កុមគ្គមារុយ្ហ 83 បរេន្តិ ទុគ្គតិំ។

    Tapanti lūkhampi tapaṃ cirantaraṃ, kumaggamāruyha 84 parenti duggatiṃ.

    ២៤៨.

    248.

    ‘‘អាសា វិសំវាទិកសម្មតា ឥមេ, អាសេ សុធាសំ 85 វិនយស្សុ អត្តនិ;

    ‘‘Āsā visaṃvādikasammatā ime, āse sudhāsaṃ 86 vinayassu attani;

    ន តាទិសី អរហតិ អាសនូទកំ, កុតោ សុធា គច្ឆ ន មយ្ហ រុច្ចសិ’’។

    Na tādisī arahati āsanūdakaṃ, kuto sudhā gaccha na mayha ruccasi’’.

    ២៤៩.

    249.

    ‘‘ទទ្ទល្លមានា យសសា យសស្សិនី, ជិឃញ្ញនាមវ្ហយនំ ទិសំ បតិ;

    ‘‘Daddallamānā yasasā yasassinī, jighaññanāmavhayanaṃ disaṃ pati;

    បុច្ឆាមិ តំ កញ្ចនវេល្លិវិគ្គហេ, អាចិក្ខ មេ ត្វំ កតមាសិ ទេវតា’’។

    Pucchāmi taṃ kañcanavelliviggahe, ācikkha me tvaṃ katamāsi devatā’’.

    ២៥០.

    250.

    ‘‘សទ្ធាហ ទេវីមនុជេហិ 87 បូជិតា, អបាបសត្តូបនិសេវិនី សទា;

    ‘‘Saddhāha devīmanujehi 88 pūjitā, apāpasattūpanisevinī sadā;

    សុធាវិវាទេន តវន្តិមាគតា, តំ មំ សុធាយ វរបញ្ញ ភាជយ’’។

    Sudhāvivādena tavantimāgatā, taṃ maṃ sudhāya varapañña bhājaya’’.

    ២៥១.

    251.

    ‘‘ទានំ ទមំ ចាគមថោបិ សំយមំ, អាទាយ សទ្ធាយ ករោន្តិ ហេកទា;

    ‘‘Dānaṃ damaṃ cāgamathopi saṃyamaṃ, ādāya saddhāya karonti hekadā;

    ថេយ្យំ មុសា កូដមថោបិ បេសុណំ, ករោន្តិ ហេកេ បុន វិច្ចុតា តយា។

    Theyyaṃ musā kūṭamathopi pesuṇaṃ, karonti heke puna viccutā tayā.

    ២៥២.

    252.

    ‘‘ភរិយាសុ បោសោ សទិសីសុ បេក្ខវា 89, សីលូបបន្នាសុ បតិព្ពតាសុបិ;

    ‘‘Bhariyāsu poso sadisīsu pekkhavā 90, sīlūpapannāsu patibbatāsupi;

    វិនេត្វាន 91 ឆន្ទំ កុលិត្ថិយាសុបិ 92, ករោតិ សទ្ធំ បុន 93 កុម្ភទាសិយា។

    Vinetvāna 94 chandaṃ kulitthiyāsupi 95, karoti saddhaṃ puna 96 kumbhadāsiyā.

    ២៥៣.

    253.

    ‘‘ត្វមេវ សទ្ធេ បរទារសេវិនី, បាបំ ករោសិ កុសលម្បិ រិញ្ចសិ;

    ‘‘Tvameva saddhe paradārasevinī, pāpaṃ karosi kusalampi riñcasi;

    ន តាទិសី អរហតិ អាសនូទកំ, កុតោ សុធា គច្ឆ ន មយ្ហ រុច្ចសិ’’។

    Na tādisī arahati āsanūdakaṃ, kuto sudhā gaccha na mayha ruccasi’’.

    ២៥៤.

    254.

    ‘‘ជិឃញ្ញរត្តិំ អរុណស្មិមូហតេ, យា ទិស្សតិ ឧត្តមរូបវណ្ណិនី;

    ‘‘Jighaññarattiṃ aruṇasmimūhate, yā dissati uttamarūpavaṇṇinī;

    តថូបមា មំ បដិភាសិ ទេវតេ, អាចិក្ខ មេ ត្វំ កតមាសិ អច្ឆរា។

    Tathūpamā maṃ paṭibhāsi devate, ācikkha me tvaṃ katamāsi accharā.

    ២៥៥.

    255.

    ‘‘កាលា និទាឃេរិវ អគ្គិជារិវ 97, អនិលេរិតា លោហិតបត្តមាលិនី;

    ‘‘Kālā nidāgheriva aggijāriva 98, anileritā lohitapattamālinī;

    កា តិដ្ឋសិ មន្ទមិគាវលោកយំ 99, ភាសេសមានាវ គិរំ ន មុញ្ចសិ’’។

    Kā tiṭṭhasi mandamigāvalokayaṃ 100, bhāsesamānāva giraṃ na muñcasi’’.

    ២៥៦.

    256.

    ‘‘ហិរាហ ទេវីមនុជេហិ បូជិតា, អបាបសត្តូបនិសេវិនី សទា;

    ‘‘Hirāha devīmanujehi pūjitā, apāpasattūpanisevinī sadā;

    សុធាវិវាទេន តវន្តិមាគតា, សាហំ ន សក្កោមិ សុធម្បិ យាចិតុំ;

    Sudhāvivādena tavantimāgatā, sāhaṃ na sakkomi sudhampi yācituṃ;

    កោបីនរូបា វិយ យាចនិត្ថិយា’’។

    Kopīnarūpā viya yācanitthiyā’’.

    ២៥៧.

    257.

    ‘‘ធម្មេន ញាយេន សុគត្តេ លច្ឆសិ, ឯសោ ហិ ធម្មោ ន ហិ យាចនា សុធា;

    ‘‘Dhammena ñāyena sugatte lacchasi, eso hi dhammo na hi yācanā sudhā;

    តំ តំ អយាចន្តិមហំ និមន្តយេ, សុធាយ យញ្ចិច្ឆសិ តម្បិ ទម្មិ តេ។

    Taṃ taṃ ayācantimahaṃ nimantaye, sudhāya yañcicchasi tampi dammi te.

    ២៥៨.

    258.

    ‘‘សា ត្វំ មយា អជ្ជ សកម្ហិ អស្សមេ, និមន្តិតា កញ្ចនវេល្លិវិគ្គហេ;

    ‘‘Sā tvaṃ mayā ajja sakamhi assame, nimantitā kañcanavelliviggahe;

    តុវញ្ហិ មេ សព្ពរសេហិ បូជិយា, តំ បូជយិត្វាន សុធម្បិ អស្និយេ’’។

    Tuvañhi me sabbarasehi pūjiyā, taṃ pūjayitvāna sudhampi asniye’’.

    ២៥៩.

    259.

    ‘‘សា កោសិយេនានុមតា ជុតីមតា, អទ្ធា ហិរិ រម្មំ បាវិសិ យស្សមំ;

    ‘‘Sā kosiyenānumatā jutīmatā, addhā hiri rammaṃ pāvisi yassamaṃ;

    ឧទកវន្តំ 101 ផលមរិយបូជិតំ, អបាបសត្តូបនិសេវិតំ សទា។

    Udakavantaṃ 102 phalamariyapūjitaṃ, apāpasattūpanisevitaṃ sadā.

    ២៦០.

    260.

    ‘‘រុក្ខគ្គហានា ពហុកេត្ថ បុប្ផិតា, អម្ពា បិយាលា បនសា ច កិំសុកា;

    ‘‘Rukkhaggahānā bahukettha pupphitā, ambā piyālā panasā ca kiṃsukā;

    សោភញ្ជនា លោទ្ទមថោបិ បទ្មកា, កេកា ច ភង្គា តិលកា សុបុប្ផិតា។

    Sobhañjanā loddamathopi padmakā, kekā ca bhaṅgā tilakā supupphitā.

    ២៦១.

    261.

    ‘‘សាលា ករេរី ពហុកេត្ថ ជម្ពុយោ, អស្សត្ថនិគ្រោធមធុកវេតសា 103;

    ‘‘Sālā karerī bahukettha jambuyo, assatthanigrodhamadhukavetasā 104;

    ឧទ្ទាលកា បាដលិ សិន្ទុវារកា 105, មនុញ្ញគន្ធា មុចលិន្ទកេតកា។

    Uddālakā pāṭali sinduvārakā 106, manuññagandhā mucalindaketakā.

    ២៦២.

    262.

    ‘‘ហរេណុកា វេឡុកា កេណុ 107 តិន្ទុកា, សាមាកនីវារមថោបិ ចីនកា;

    ‘‘Hareṇukā veḷukā keṇu 108 tindukā, sāmākanīvāramathopi cīnakā;

    មោចា កទលី ពហុកេត្ថ សាលិយោ, បវីហយោ អាភូជិនោ ច 109 តណ្ឌុលា។

    Mocā kadalī bahukettha sāliyo, pavīhayo ābhūjino ca 110 taṇḍulā.

    ២៦៣.

    263.

    ‘‘តស្សេវុត្តរបស្សេន 111, ជាតា បោក្ខរណី សិវា;

    ‘‘Tassevuttarapassena 112, jātā pokkharaṇī sivā;

    អកក្កសា អបព្ភារា, សាធុ អប្បដិគន្ធិកា។

    Akakkasā apabbhārā, sādhu appaṭigandhikā.

    ២៦៤.

    264.

    ‘‘តត្ថ មច្ឆា សន្និរតា, ខេមិនោ ពហុភោជនា;

    ‘‘Tattha macchā sanniratā, khemino bahubhojanā;

    សិង្គូ សវង្កា សំកុលា 113, សតវង្កា ច រោហិតា;

    Siṅgū savaṅkā saṃkulā 114, satavaṅkā ca rohitā;

    អាឡិគគ្គរកាកិណ្ណា, បាឋីនា កាកមច្ឆកា។

    Āḷigaggarakākiṇṇā, pāṭhīnā kākamacchakā.

    ២៦៥.

    265.

    ‘‘តត្ថ បក្ខី សន្និរតា, ខេមិនោ ពហុភោជនា;

    ‘‘Tattha pakkhī sanniratā, khemino bahubhojanā;

    ហំសា កោញ្ចា មយូរា ច, ចក្កវាកា ច កុក្កុហា;

    Haṃsā koñcā mayūrā ca, cakkavākā ca kukkuhā;

    កុណាលកា ពហូ ចិត្រា, សិខណ្ឌី ជីវជីវកា។

    Kuṇālakā bahū citrā, sikhaṇḍī jīvajīvakā.

    ២៦៦.

    266.

    ‘‘តត្ថ បានាយ មាយន្តិ, នានា មិគគណា ពហូ;

    ‘‘Tattha pānāya māyanti, nānā migagaṇā bahū;

    សីហា ព្យគ្ឃា វរាហា ច, អច្ឆកោកតរច្ឆយោ។

    Sīhā byagghā varāhā ca, acchakokataracchayo.

    ២៦៧.

    267.

    ‘‘បលាសាទា គវជា ច, មហិំសា 115 រោហិតា រុរូ;

    ‘‘Palāsādā gavajā ca, mahiṃsā 116 rohitā rurū;

    ឯណេយ្យា ច វរាហា ច, គណិនោ នីកសូករា;

    Eṇeyyā ca varāhā ca, gaṇino nīkasūkarā;

    កទលិមិគា ពហុកេត្ថ, ពិឡារា សសកណ្ណិកា 117។

    Kadalimigā bahukettha, biḷārā sasakaṇṇikā 118.

    ២៦៨.

    268.

    ‘‘ឆមាគិរី បុប្ផវិចិត្រសន្ថតា, ទិជាភិឃុដ្ឋា ទិជសង្ឃសេវិតា’’។

    ‘‘Chamāgirī pupphavicitrasanthatā, dijābhighuṭṭhā dijasaṅghasevitā’’.

    ២៦៩.

    269.

    ‘‘សា សុត្តចា នីលទុមាភិលម្ពិតា, វិជ្ជុ មហាមេឃរិវានុបជ្ជថ;

    ‘‘Sā suttacā nīladumābhilambitā, vijju mahāmegharivānupajjatha;

    តស្សា សុសម្ពន្ធសិរំ កុសាមយំ, សុចិំ សុគន្ធំ អជិនូបសេវិតំ;

    Tassā susambandhasiraṃ kusāmayaṃ, suciṃ sugandhaṃ ajinūpasevitaṃ;

    អត្រិច្ច 119 កោច្ឆំ ហិរិមេតទព្រវិ, ‘និសីទ កល្យាណិ សុខយិទមាសនំ’។

    Atricca 120 kocchaṃ hirimetadabravi, ‘nisīda kalyāṇi sukhayidamāsanaṃ’.

    ២៧០.

    270.

    ‘‘តស្សា តទា កោច្ឆគតាយ កោសិយោ, យទិច្ឆមានាយ ជដាជិនន្ធរោ 121;

    ‘‘Tassā tadā kocchagatāya kosiyo, yadicchamānāya jaṭājinandharo 122;

    នវេហិ បត្តេហិ សយំ សហូទកំ, សុធាភិហាសី តុរិតោ មហាមុនិ។

    Navehi pattehi sayaṃ sahūdakaṃ, sudhābhihāsī turito mahāmuni.

    ២៧១.

    271.

    ‘‘សា តំ បដិគ្គយ្ហ ឧភោហិ បាណិភិ, ឥច្ចព្រវិ អត្តមនា ជដាធរំ;

    ‘‘Sā taṃ paṭiggayha ubhohi pāṇibhi, iccabravi attamanā jaṭādharaṃ;

    ‘ហន្ទាហំ ឯតរហិ បូជិតា តយា, គច្ឆេយ្យំ ព្រហ្មេ តិទិវំ ជិតាវិនី’។

    ‘Handāhaṃ etarahi pūjitā tayā, gaccheyyaṃ brahme tidivaṃ jitāvinī’.

    ២៧២.

    272.

    ‘‘សា កោសិយេនានុមតា ជុតីមតា, ឧទីរិតា 123 វណ្ណមទេន មត្តា;

    ‘‘Sā kosiyenānumatā jutīmatā, udīritā 124 vaṇṇamadena mattā;

    សកាសេ គន្ត្វាន សហស្សចក្ខុនោ, អយំ សុធា វាសវ ទេហិ មេ ជយំ។

    Sakāse gantvāna sahassacakkhuno, ayaṃ sudhā vāsava dehi me jayaṃ.

    ២៧៣.

    273.

    ‘‘តមេន 125 សក្កោបិ តទា អបូជយិ, សហិន្ទទេវា 126 សុរកញ្ញមុត្តមំ;

    ‘‘Tamena 127 sakkopi tadā apūjayi, sahindadevā 128 surakaññamuttamaṃ;

    សា បញ្ជលី ទេវមនុស្សបូជិតា, នវម្ហិ កោច្ឆម្ហិ យទា ឧបាវិសិ’’។

    Sā pañjalī devamanussapūjitā, navamhi kocchamhi yadā upāvisi’’.

    ២៧៤.

    274.

    ‘‘តមេវ សំសី 129 បុនទេវ មាតលិំ, សហស្សនេត្តោ តិទសានមិន្ទោ;

    ‘‘Tameva saṃsī 130 punadeva mātaliṃ, sahassanetto tidasānamindo;

    គន្ត្វាន វាក្យំ មម ព្រូហិ កោសិយំ, អាសាយ សទ្ធា 131 សិរិយា ច កោសិយ;

    Gantvāna vākyaṃ mama brūhi kosiyaṃ, āsāya saddhā 132 siriyā ca kosiya;

    ហិរី សុធំ កេន មលត្ថ ហេតុនា។

    Hirī sudhaṃ kena malattha hetunā.

    ២៧៥.

    275.

    ‘‘តំ សុ វត្ថំ ឧទតារយី រថំ, ទទ្ទល្លមានំ ឧបការិយសាទិសំ 133។

    ‘‘Taṃ su vatthaṃ udatārayī rathaṃ, daddallamānaṃ upakāriyasādisaṃ 134.

    ជម្ពោនទីសំ តបនេយ្យសន្និភំ 135, អលង្កតំ កញ្ចនចិត្តសន្និភំ។

    Jambonadīsaṃ tapaneyyasannibhaṃ 136, alaṅkataṃ kañcanacittasannibhaṃ.

    ២៧៦.

    276.

    ‘‘សុវណ្ណចន្ទេត្ថ ពហូ និបាតិតា, ហត្ថី គវស្សា កិកិព្យគ្ឃទីបិយោ 137;

    ‘‘Suvaṇṇacandettha bahū nipātitā, hatthī gavassā kikibyagghadīpiyo 138;

    ឯណេយ្យកា លង្ឃមយេត្ថ បក្ខិនោ 139, មិគេត្ថ វេឡុរិយមយា យុធា យុតា។

    Eṇeyyakā laṅghamayettha pakkhino 140, migettha veḷuriyamayā yudhā yutā.

    ២៧៧.

    277.

    ‘‘តត្ថស្សរាជហរយោ អយោជយុំ, ទសសតានិ សុសុនាគសាទិសេ;

    ‘‘Tatthassarājaharayo ayojayuṃ, dasasatāni susunāgasādise;

    អលង្កតេ កញ្ចនជាលុរច្ឆទេ, អាវេឡិនេ សទ្ទគមេ អសង្គិតេ។

    Alaṅkate kañcanajāluracchade, āveḷine saddagame asaṅgite.

    ២៧៨.

    278.

    ‘‘តំ យានសេដ្ឋំ អភិរុយ្ហ មាតលិ, ទិសា ឥមាយោ 141 អភិនាទយិត្ថ;

    ‘‘Taṃ yānaseṭṭhaṃ abhiruyha mātali, disā imāyo 142 abhinādayittha;

    នភញ្ច សេលញ្ច វនប្បតិនិញ្ច 143, សសាគរំ បព្យធយិត្ថ 144 មេទិនិំ។

    Nabhañca selañca vanappatiniñca 145, sasāgaraṃ pabyadhayittha 146 mediniṃ.

    ២៧៩.

    279.

    ‘‘ស ខិប្បមេវ ឧបគម្ម អស្សមំ, បាវារមេកំសកតោ កតញ្ជលី;

    ‘‘Sa khippameva upagamma assamaṃ, pāvāramekaṃsakato katañjalī;

    ពហុស្សុតំ វុទ្ធំ វិនីតវន្តំ, ឥច្ចព្រវី មាតលិ ទេវព្រាហ្មណំ។

    Bahussutaṃ vuddhaṃ vinītavantaṃ, iccabravī mātali devabrāhmaṇaṃ.

    ២៨០.

    280.

    ‘‘ឥន្ទស្ស វាក្យំ និសាមេហិ កោសិយ, ទូតោ អហំ បុច្ឆតិ តំ បុរិន្ទទោ;

    ‘‘Indassa vākyaṃ nisāmehi kosiya, dūto ahaṃ pucchati taṃ purindado;

    អាសាយ សទ្ធា សិរិយា ច កោសិយ, ហិរី សុធំ កេន មលត្ថ ហេតុនា’’។

    Āsāya saddhā siriyā ca kosiya, hirī sudhaṃ kena malattha hetunā’’.

    ២៨១.

    281.

    ‘‘អន្ធា សិរី មំ បដិភាតិ មាតលិ, សទ្ធា អនិច្ចា បន ទេវសារថិ;

    ‘‘Andhā sirī maṃ paṭibhāti mātali, saddhā aniccā pana devasārathi;

    អាសា វិសំវាទិកសម្មតា ហិ មេ, ហិរី ច អរិយម្ហិ គុណេ បតិដ្ឋិតា’’។

    Āsā visaṃvādikasammatā hi me, hirī ca ariyamhi guṇe patiṭṭhitā’’.

    ២៨២.

    282.

    ‘‘កុមារិយោ យាចិមា គោត្តរក្ខិតា, ជិណ្ណា ច យា យា ច សភត្តុឥត្ថិយោ;

    ‘‘Kumāriyo yācimā gottarakkhitā, jiṇṇā ca yā yā ca sabhattuitthiyo;

    តា ឆន្ទរាគំ បុរិសេសុ ឧគ្គតំ, ហិរិយា និវារេន្តិ សចិត្តមត្តនោ។

    Tā chandarāgaṃ purisesu uggataṃ, hiriyā nivārenti sacittamattano.

    ២៨៣.

    283.

    ‘‘សង្គាមសីសេ សរសត្តិសំយុតេ, បរាជិតានំ បតតំ បលាយិនំ;

    ‘‘Saṅgāmasīse sarasattisaṃyute, parājitānaṃ patataṃ palāyinaṃ;

    ហិរិយា និវត្តន្តិ ជហិត្វ 147 ជីវិតំ, តេ សម្បដិច្ឆន្តិ បុនា ហិរីមនា។

    Hiriyā nivattanti jahitva 148 jīvitaṃ, te sampaṭicchanti punā hirīmanā.

    ២៨៤.

    284.

    ‘‘វេលា យថា សាគរវេគវារិនី, ហិរាយ ហិ បាបជនំ និវារិនី;

    ‘‘Velā yathā sāgaravegavārinī, hirāya hi pāpajanaṃ nivārinī;

    តំ សព្ពលោកេ ហិរិមរិយបូជិតំ, ឥន្ទស្ស តំ វេទយ ទេវសារថិ’’។

    Taṃ sabbaloke hirimariyapūjitaṃ, indassa taṃ vedaya devasārathi’’.

    ២៨៥.

    285.

    ‘‘កោ តេ ឥមំ កោសិយ ទិដ្ឋិមោទហិ, ព្រហ្មា មហិន្ទោ អថ វា បជាបតិ;

    ‘‘Ko te imaṃ kosiya diṭṭhimodahi, brahmā mahindo atha vā pajāpati;

    ហិរាយ ទេវេសុ ហិ សេដ្ឋសម្មតា, ធីតា មហិន្ទស្ស មហេសិ ជាយថ’’។

    Hirāya devesu hi seṭṭhasammatā, dhītā mahindassa mahesi jāyatha’’.

    ២៨៦.

    286.

    ‘‘ហន្ទេហិ ទានិ តិទិវំ អបក្កម 149, រថំ សមារុយ្ហ មមាយិតំ ឥមំ 150;

    ‘‘Handehi dāni tidivaṃ apakkama 151, rathaṃ samāruyha mamāyitaṃ imaṃ 152;

    ឥន្ទោ ច តំ ឥន្ទសគោត្ត កង្ខតិ, អជ្ជេវ ត្វំ ឥន្ទសហព្យតំ វជ’’។

    Indo ca taṃ indasagotta kaṅkhati, ajjeva tvaṃ indasahabyataṃ vaja’’.

    ២៨៧.

    287.

    ‘‘ឯវំ វិសុជ្ឈន្តិ 153 អបាបកម្មិនោ, អថោ សុចិណ្ណស្ស ផលំ ន នស្សតិ;

    ‘‘Evaṃ visujjhanti 154 apāpakammino, atho suciṇṇassa phalaṃ na nassati;

    យេ កេចិ មទ្ទក្ខុ សុធាយ ភោជនំ, សព្ពេវ តេ ឥន្ទសហព្យតំ គតា’’។

    Ye keci maddakkhu sudhāya bhojanaṃ, sabbeva te indasahabyataṃ gatā’’.

    ២៨៨.

    288.

    ‘‘ហិរី ឧប្បលវណ្ណាសិ, កោសិយោ ទានបតិ ភិក្ខុ;

    ‘‘Hirī uppalavaṇṇāsi, kosiyo dānapati bhikkhu;

    អនុរុទ្ធោ បញ្ចសិខោ, អានន្ទោ អាសិ មាតលិ។

    Anuruddho pañcasikho, ānando āsi mātali.

    ២៨៩.

    289.

    ‘‘សូរិយោ កស្សបោ ភិក្ខុ, មោគ្គល្លានោសិ ចន្ទិមា;

    ‘‘Sūriyo kassapo bhikkhu, moggallānosi candimā;

    នារទោ សារិបុត្តោសិ, សម្ពុទ្ធោ អាសិ វាសវោ’’តិ។

    Nārado sāriputtosi, sambuddho āsi vāsavo’’ti.

    សុធាភោជនជាតកំ តតិយំ។

    Sudhābhojanajātakaṃ tatiyaṃ.




    Next: ៥៣៦. កុណាលជាតកំ • 536. Kuṇālajātakaṃ




    Footnotes:
    1. ឥធត្ថិ (ស្យា.)
    2. idhatthi (syā.)
    3. ន ឧបបជ្ជតិ (សី. បី.)
    4. na upapajjati (sī. pī.)
    5. អរិយំ មគ្គំ សមារុហ (សី. បី.)
    6. ariyaṃ maggaṃ samāruha (sī. pī.)
    7. និគ្គិលតិ (សី. បី.)
    8. niggilati (sī. pī.)
    9. សូរិយោ ច (ក.)
    10. sūriyo ca (ka.)
    11. មុតិង្គា ច (សី. ស្យា. បី.)
    12. mutiṅgā ca (sī. syā. pī.)
    13. សុគ្គតិមាសសានា (សី. បី.), សុគ្គតាសិសមានា (ក.)
    14. suggatimāsasānā (sī. pī.), suggatāsisamānā (ka.)
    15. កោសិយោ (ស្យា. ក.)
    16. kosiyo (syā. ka.)
    17. អបត្ថ (ក. សី. ស្យា. បី.)
    18. apattha (ka. sī. syā. pī.)
    19. ន ចាបហំ (សី. បី.)
    20. na cāpahaṃ (sī. pī.)
    21. ឧទកម្បហំ បិពេ (សី.)
    22. udakampahaṃ pibe (sī.)
    23. សព្ពកាលេ (ក.)
    24. sabbakāle (ka.)
    25. ហិតំ (ស្យា.)
    26. hitaṃ (syā.)
    27. បិឡយ្ហថ (សី. បី.)
    28. piḷayhatha (sī. pī.)
    29. សកាសំ (ក.)
    30. sakāsaṃ (ka.)
    31. សព្ពលោកំ ចរកោ (សី. ស្យា. បី.)
    32. នារទ (ស្យា.)
    33. sabbalokaṃ carako (sī. syā. pī.)
    34. nārada (syā.)
    35. ព្រវី (សី. ស្យា. បី.)
    36. bravī (sī. syā. pī.)
    37. អសូ (ស្យា.)
    38. asū (syā.)
    39. ហិមវន្តបស្មនិ (សី. បី. ក.)
    40. himavantapasmani (sī. pī. ka.)
    41. សោ (ស្យា.)
    42. so (syā.)
    43. ស ខិប្បមេវ (សី. បី.)
    44. sa khippameva (sī. pī.)
    45. អតិច្ច (សី. បី.)
    46. aticca (sī. pī.)
    47. ជាតចក្ខុហិ (សី. បី.)
    48. jātacakkhuhi (sī. pī.)
    49. មា វិចារយិ (សី. បី.)
    50. mā vicārayi (sī. pī.)
    51. ទរថំ កិលំ (ស្យា.), ទរថក្ខមំ (ក.)
    52. darathaṃ kilaṃ (syā.), darathakkhamaṃ (ka.)
    53. ឯកាសនំ អរិយបូជិតំ (សី. បី.)
    54. ekāsanaṃ ariyapūjitaṃ (sī. pī.)
    55. នាស្មិយេ (សី. បី.)
    56. nāsmiye (sī. pī.)
    57. សម្មសម្មតា (សី.)
    58. sammasammatā (sī.)
    59. មុតា (សី. បី.)
    60. mutā (sī. pī.)
    61. សិរី ហិរី តតោ (បី.)
    62. អាគមុំ (សី. បី. ក.)
    63. sirī hirī tato (pī.)
    64. āgamuṃ (sī. pī. ka.)
    65. សព្ពា បរមប្បមោទិតា (ស្យា.)
    66. sabbā paramappamoditā (syā.)
    67. មនុជេសុ (សី. ស្យា. បី.)
    68. manujesu (sī. syā. pī.)
    69. សុខំ (បី.)
    70. ស (សី. បី.)
    71. sukhaṃ (pī.)
    72. sa (sī. pī.)
    73. សកម្មនា (សី. បី.)
    74. sakammanā (sī. pī.)
    75. កិញ្ចិនំ (ក.)
    76. kiñcinaṃ (ka.)
    77. ជាតិមំ អបិ (សី.)
    78. jātimaṃ api (sī.)
    79. អវុដ្ឋិកាយ (សី. បី.)
    80. avuṭṭhikāya (sī. pī.)
    81. ជហិត្វ (សី. ស្យា. បី.)
    82. jahitva (sī. syā. pī.)
    83. កុម្មគ្គមារុយ្ហ (សី. ស្យា. បី.)
    84. kummaggamāruyha (sī. syā. pī.)
    85. សុធាយ (ស្យា បី. ក.)
    86. sudhāya (syā pī. ka.)
    87. ទេវីមនុជេសុ (សី. ស្យា. បី.)
    88. devīmanujesu (sī. syā. pī.)
    89. បេខវា (បី.)
    90. pekhavā (pī.)
    91. វិនេត្វា (សី. ស្យា. បី.)
    92. កុលធីតិយាសុបិ (សី. បី.)
    93. បន (សី. បី.)
    94. vinetvā (sī. syā. pī.)
    95. kuladhītiyāsupi (sī. pī.)
    96. pana (sī. pī.)
    97. អគ្គជាតិវ (សី.), អគ្គិជាតិវ (បី.)
    98. aggajātiva (sī.), aggijātiva (pī.)
    99. មន្ទមិវាវលោកយំ (សី. បី.)
    100. mandamivāvalokayaṃ (sī. pī.)
    101. ឧទញ្ញវន្តំ (សី. បី.)
    102. udaññavantaṃ (sī. pī.)
    103. វេទិសា (ក.)
    104. vedisā (ka.)
    105. សិន្ទុវារិតា (ពហូសុ)
    106. sinduvāritā (bahūsu)
    107. វេណុ (សី. បី.)
    108. veṇu (sī. pī.)
    109. អាភុជិនោបិ (សី. ស្យា.)
    110. ābhujinopi (sī. syā.)
    111. តស្ស ច ឧត្តរេ បស្សេ (សី. បី.), តស្ស ច ឧត្តរបស្សេន (ស្យា.)
    112. tassa ca uttare passe (sī. pī.), tassa ca uttarapassena (syā.)
    113. សកុលា (សី. ស្យា. បី.)
    114. sakulā (sī. syā. pī.)
    115. មហិសា (សី. ស្យា. បី.)
    116. mahisā (sī. syā. pī.)
    117. សសកណ្ណកា (សី.)
    118. sasakaṇṇakā (sī.)
    119. អត្រិច្ឆ (សី. ស្យា. បី.)
    120. atriccha (sī. syā. pī.)
    121. ជដាជុតិន្ធរោ (ស្យា. ក.)
    122. jaṭājutindharo (syā. ka.)
    123. ឧទិរយិ (ក.)
    124. udirayi (ka.)
    125. តមេនំ (ស្យា. ក.)
    126. សហិន្ទា ច ទេវា (សី. បី.)
    127. tamenaṃ (syā. ka.)
    128. sahindā ca devā (sī. pī.)
    129. តមេវ អសំសី (ស្យា.)
    130. tameva asaṃsī (syā.)
    131. សទ្ធ (បី.)
    132. saddha (pī.)
    133. ឧបកិរិយសាទិសំ (សី. ស្យា. បី.)
    134. upakiriyasādisaṃ (sī. syā. pī.)
    135. សន្តិកំ (សី.បី.)
    136. santikaṃ (sī.pī.)
    137. កិម្បុរិសព្យគ្ឃទីបិយោ (ក.)
    138. kimpurisabyagghadīpiyo (ka.)
    139. បក្ខិយោ (សី. បី.)
    140. pakkhiyo (sī. pī.)
    141. ទស ទិសា ឥមា (សី. ស្យា. បី.)
    142. dasa disā imā (sī. syā. pī.)
    143. វនស្បតីនិ ច (សី. បី.), វនប្បតិញ្ច (ស្យា. ក.)
    144. បព្យាថយិត្ថ (សី. បី.)
    145. vanaspatīni ca (sī. pī.), vanappatiñca (syā. ka.)
    146. pabyāthayittha (sī. pī.)
    147. ជហិត្វាន (ស្យា. ក.)
    148. jahitvāna (syā. ka.)
    149. សមក្កម (សី. បី.)
    150. ឥទំ (ស្យា. ក.)
    151. samakkama (sī. pī.)
    152. idaṃ (syā. ka.)
    153. សមិជ្ឈន្តិ (សី. បី.)
    154. samijjhanti (sī. pī.)



    Related texts:



    អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā / [៥៣៥] ៣. សុធាភោជនជាតកវណ្ណនា • [535] 3. Sudhābhojanajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact