Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi |
१०. सुगन्धत्थेरअपदानं
10. Sugandhattheraapadānaṃ
८१.
81.
‘‘इमम्हि भद्दके कप्पे, ब्रह्मबन्धु महायसो।
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
८२.
82.
‘‘अनुब्यञ्जनसम्पन्नो, बात्तिंसवरलक्खणो।
‘‘Anubyañjanasampanno, bāttiṃsavaralakkhaṇo;
८३.
83.
‘‘अस्सासेता यथा चन्दो, सूरियोव पभङ्करो।
‘‘Assāsetā yathā cando, sūriyova pabhaṅkaro;
निब्बापेता यथा मेघो, सागरोव गुणाकरो॥
Nibbāpetā yathā megho, sāgarova guṇākaro.
८४.
84.
‘‘धरणीरिव सीलेन, हिमवाव समाधिना।
‘‘Dharaṇīriva sīlena, himavāva samādhinā;
आकासो विय पञ्ञाय, असङ्गो अनिलो यथा॥
Ākāso viya paññāya, asaṅgo anilo yathā.
८५.
85.
‘‘स कदाचि महावीरो, परिसासु विसारदो।
‘‘Sa kadāci mahāvīro, parisāsu visārado;
सच्चानि सम्पकासेति, उद्धरन्तो महाजनं॥
Saccāni sampakāseti, uddharanto mahājanaṃ.
८६.
86.
‘‘तदा हि बाराणसियं, सेट्ठिपुत्तो महायसो।
‘‘Tadā hi bārāṇasiyaṃ, seṭṭhiputto mahāyaso;
८७.
87.
अद्दसं विरजं बुद्धं, देसेन्तं अमतं पदं॥
Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ, desentaṃ amataṃ padaṃ.
८८.
88.
‘‘विसट्ठकन्तवचनं , करवीकसमस्सरं।
‘‘Visaṭṭhakantavacanaṃ , karavīkasamassaraṃ;
८९.
89.
‘‘दिस्वा देवातिदेवं तं, सुत्वाव मधुरं गिरं।
‘‘Disvā devātidevaṃ taṃ, sutvāva madhuraṃ giraṃ;
पहायनप्पके भोगे, पब्बजिं अनगारियं॥
Pahāyanappake bhoge, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
९०.
90.
‘‘एवं पब्बजितो चाहं, न चिरेन बहुस्सुतो।
‘‘Evaṃ pabbajito cāhaṃ, na cirena bahussuto;
अहोसिं धम्मकथिको, विचित्तपटिभाणवा॥
Ahosiṃ dhammakathiko, vicittapaṭibhāṇavā.
९१.
91.
‘‘महापरिसमज्झेहं, हट्ठचित्तो पुनप्पुनं।
‘‘Mahāparisamajjhehaṃ, haṭṭhacitto punappunaṃ;
वण्णयिं हेमवण्णस्स, वण्णं वण्णविसारदो॥
Vaṇṇayiṃ hemavaṇṇassa, vaṇṇaṃ vaṇṇavisārado.
९२.
92.
‘‘एस खीणासवो बुद्धो, अनीघो छिन्नसंसयो।
‘‘Esa khīṇāsavo buddho, anīgho chinnasaṃsayo;
सब्बकम्मक्खयं पत्तो, विमुत्तोपधिसङ्खये॥
Sabbakammakkhayaṃ patto, vimuttopadhisaṅkhaye.
९३.
93.
‘‘एस सो भगवा बुद्धो, एस सीहो अनुत्तरो।
‘‘Esa so bhagavā buddho, esa sīho anuttaro;
सदेवकस्स लोकस्स, ब्रह्मचक्कप्पवत्तको॥
Sadevakassa lokassa, brahmacakkappavattako.
९४.
94.
‘‘दन्तो दमेता सन्तो च, समेता निब्बुतो इसि।
‘‘Danto dametā santo ca, sametā nibbuto isi;
निब्बापेता च अस्सत्थो, अस्सासेता महाजनं॥
Nibbāpetā ca assattho, assāsetā mahājanaṃ.
९५.
95.
विजितावी च स जिनो, अप्पगब्बो अनालयो॥
Vijitāvī ca sa jino, appagabbo anālayo.
९६.
96.
‘‘अनेञ्जो अचलो धीमा, अमोहो असमो मुनि।
‘‘Aneñjo acalo dhīmā, amoho asamo muni;
धोरय्हो उसभो नागो, सीहो सक्को गरूसुपि॥
Dhorayho usabho nāgo, sīho sakko garūsupi.
९७.
97.
‘‘विरागो विमलो ब्रह्मा, वादी सूरो रणञ्जहो।
‘‘Virāgo vimalo brahmā, vādī sūro raṇañjaho;
९८.
98.
‘‘ब्राह्मणो समणो नाथो, भिसक्को सल्लकत्तको।
‘‘Brāhmaṇo samaṇo nātho, bhisakko sallakattako;
९९.
99.
‘‘धाता धता च सन्ति च, कत्ता नेता पकासिता।
‘‘Dhātā dhatā ca santi ca, kattā netā pakāsitā;
सम्पहंसिता भेत्ता च, छेत्ता सोता पसंसिता॥
Sampahaṃsitā bhettā ca, chettā sotā pasaṃsitā.
१००.
100.
‘‘अखिलो च विसल्लो च, अनीघो अकथंकथी।
‘‘Akhilo ca visallo ca, anīgho akathaṃkathī;
अनेजो विरजो कत्ता, गन्धा वत्ता पसंसिता॥
Anejo virajo kattā, gandhā vattā pasaṃsitā.
१०१.
101.
‘‘तारेता अत्थकारेता, कारेता सम्पदारिता।
‘‘Tāretā atthakāretā, kāretā sampadāritā;
१०२.
102.
१०३.
103.
‘‘नित्तिण्णकङ्खो निम्मानो, अप्पमेय्यो अनूपमो।
‘‘Nittiṇṇakaṅkho nimmāno, appameyyo anūpamo;
१०४.
104.
तस्मा बुद्धे च धम्मे च, सङ्घे सद्धा महत्थिका 31॥
Tasmā buddhe ca dhamme ca, saṅghe saddhā mahatthikā 32.
१०५.
105.
‘‘गुणेहि एवमादीहि, तिलोकसरणुत्तमं।
‘‘Guṇehi evamādīhi, tilokasaraṇuttamaṃ;
१०६.
106.
‘‘ततो चुताहं तुसिते, अनुभोत्वा महासुखं।
‘‘Tato cutāhaṃ tusite, anubhotvā mahāsukhaṃ;
ततो चुतो मनुस्सेसु, जातो होमि सुगन्धिको॥
Tato cuto manussesu, jāto homi sugandhiko.
१०७.
107.
‘‘निस्सासो मुखगन्धो च, देहगन्धो तथेव मे।
‘‘Nissāso mukhagandho ca, dehagandho tatheva me;
१०८.
108.
‘‘मुखगन्धो सदा मय्हं, पदुमुप्पलचम्पको।
‘‘Mukhagandho sadā mayhaṃ, padumuppalacampako;
१०९.
109.
११०.
110.
१११.
111.
‘‘यसस्सी सुखितो कन्तो, जुतिमा पियदस्सनो।
‘‘Yasassī sukhito kanto, jutimā piyadassano;
वत्ता अपरिभूतो च, निद्दोसो पञ्ञवा तथा॥
Vattā aparibhūto ca, niddoso paññavā tathā.
११२.
112.
तेसं हेतुं पवक्खामि, तं सुणाथ यथातथं॥
Tesaṃ hetuṃ pavakkhāmi, taṃ suṇātha yathātathaṃ.
११३.
113.
‘‘सन्तं यसं भगवतो, विधिना अभिवादयं।
‘‘Santaṃ yasaṃ bhagavato, vidhinā abhivādayaṃ;
११४.
114.
‘‘दुक्खस्सन्तकरं बुद्धं, धम्मं सन्तमसङ्खतं।
‘‘Dukkhassantakaraṃ buddhaṃ, dhammaṃ santamasaṅkhataṃ;
वण्णयं सुखदो आसिं, सत्तानं सुखितो ततो॥
Vaṇṇayaṃ sukhado āsiṃ, sattānaṃ sukhito tato.
११५.
115.
‘‘गुणं वदन्तो बुद्धस्स, बुद्धपीतिसमायुतो।
‘‘Guṇaṃ vadanto buddhassa, buddhapītisamāyuto;
सकन्तिं परकन्तिञ्च, जनयिं तेन कन्तिमा॥
Sakantiṃ parakantiñca, janayiṃ tena kantimā.
११६.
116.
‘‘जिनो ते तित्थिकाकिण्णे 53, अभिभुय्य कुतित्थिये।
‘‘Jino te titthikākiṇṇe 54, abhibhuyya kutitthiye;
११७.
117.
‘‘पियकारी जनस्सापि, सम्बुद्धस्स गुणं वदं।
‘‘Piyakārī janassāpi, sambuddhassa guṇaṃ vadaṃ;
सरदोव ससङ्कोहं, तेनासिं पियदस्सनो॥
Saradova sasaṅkohaṃ, tenāsiṃ piyadassano.
११८.
118.
‘‘यथासत्तिवसेनाहं , सब्बवाचाहि सन्थविं।
‘‘Yathāsattivasenāhaṃ , sabbavācāhi santhaviṃ;
सुगतं तेन वागिसो, विचित्तपटिभानवा॥
Sugataṃ tena vāgiso, vicittapaṭibhānavā.
११९.
119.
‘‘ये बाला विमतिं पत्ता, परिभोन्ति महामुनिं।
‘‘Ye bālā vimatiṃ pattā, paribhonti mahāmuniṃ;
१२०.
120.
‘‘बुद्धवण्णेन सत्तानं, किलेसे अपनेसहं।
‘‘Buddhavaṇṇena sattānaṃ, kilese apanesahaṃ;
निक्किलेसमनो होमि, तस्स कम्मस्स वाहसा॥
Nikkilesamano homi, tassa kammassa vāhasā.
१२१.
121.
१२२.
122.
‘‘सब्बासवपरिक्खीणो, तिण्णसंसारसागरो।
‘‘Sabbāsavaparikkhīṇo, tiṇṇasaṃsārasāgaro;
सिखीव अनुपादानो, पापुणिस्सामि निब्बुतिं॥
Sikhīva anupādāno, pāpuṇissāmi nibbutiṃ.
१२३.
123.
‘‘इमस्मिंयेव कप्पस्मिं, यमहं सन्थविं जिनं।
‘‘Imasmiṃyeva kappasmiṃ, yamahaṃ santhaviṃ jinaṃ;
दुग्गतिं नाभिजानामि, बुद्धवण्णस्सिदं फलं॥
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhavaṇṇassidaṃ phalaṃ.
१२४.
124.
‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
१२५.
125.
‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
१२६.
126.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
इत्थं सुदं आयस्मा सुगन्धो थेरो इमा गाथायो
Itthaṃ sudaṃ āyasmā sugandho thero imā gāthāyo
अभासित्थाति।
Abhāsitthāti.
सुगन्धत्थेरस्सापदानं दसमं।
Sugandhattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
तिणदायकवग्गो तेपञ्ञासमो।
Tiṇadāyakavaggo tepaññāsamo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
तिणदो मञ्चदो चेव, सरणब्भञ्जनप्पदो।
Tiṇado mañcado ceva, saraṇabbhañjanappado;
सुपटो दण्डदायी च, नेलपूजी तथेव च॥
Supaṭo daṇḍadāyī ca, nelapūjī tatheva ca.
बोधिसम्मज्जको मण्डो, सुगन्धो दसमोति च।
Bodhisammajjako maṇḍo, sugandho dasamoti ca;
गाथासतं सतेवीसं, गणितञ्चेत्थ सब्बसो॥
Gāthāsataṃ satevīsaṃ, gaṇitañcettha sabbaso.
Footnotes: