Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๑๐. สุคนฺธเตฺถรอปทานํ
10. Sugandhattheraapadānaṃ
๘๑.
81.
‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กเปฺป, พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
๘๒.
82.
‘‘อนุพฺยญฺชนสมฺปโนฺน, พาตฺติํสวรลกฺขโณ;
‘‘Anubyañjanasampanno, bāttiṃsavaralakkhaṇo;
๘๓.
83.
‘‘อสฺสาเสตา ยถา จโนฺท, สูริโยว ปภงฺกโร;
‘‘Assāsetā yathā cando, sūriyova pabhaṅkaro;
นิพฺพาเปตา ยถา เมโฆ, สาคโรว คุณากโรฯ
Nibbāpetā yathā megho, sāgarova guṇākaro.
๘๔.
84.
‘‘ธรณีริว สีเลน, หิมวาว สมาธินา;
‘‘Dharaṇīriva sīlena, himavāva samādhinā;
อากาโส วิย ปญฺญาย, อสโงฺค อนิโล ยถาฯ
Ākāso viya paññāya, asaṅgo anilo yathā.
๘๕.
85.
‘‘ส กทาจิ มหาวีโร, ปริสาสุ วิสารโท;
‘‘Sa kadāci mahāvīro, parisāsu visārado;
สจฺจานิ สมฺปกาเสติ, อุทฺธรโนฺต มหาชนํฯ
Saccāni sampakāseti, uddharanto mahājanaṃ.
๘๖.
86.
‘‘ตทา หิ พาราณสิยํ, เสฎฺฐิปุโตฺต มหายโส;
‘‘Tadā hi bārāṇasiyaṃ, seṭṭhiputto mahāyaso;
๘๗.
87.
อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, เทเสนฺตํ อมตํ ปทํฯ
Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ, desentaṃ amataṃ padaṃ.
๘๘.
88.
‘‘วิสฎฺฐกนฺตวจนํ , กรวีกสมสฺสรํ;
‘‘Visaṭṭhakantavacanaṃ , karavīkasamassaraṃ;
๘๙.
89.
‘‘ทิสฺวา เทวาติเทวํ ตํ, สุตฺวาว มธุรํ คิรํ;
‘‘Disvā devātidevaṃ taṃ, sutvāva madhuraṃ giraṃ;
ปหายนปฺปเก โภเค, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ
Pahāyanappake bhoge, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
๙๐.
90.
‘‘เอวํ ปพฺพชิโต จาหํ, น จิเรน พหุสฺสุโต;
‘‘Evaṃ pabbajito cāhaṃ, na cirena bahussuto;
อโหสิํ ธมฺมกถิโก, วิจิตฺตปฎิภาณวาฯ
Ahosiṃ dhammakathiko, vicittapaṭibhāṇavā.
๙๑.
91.
‘‘มหาปริสมเชฺฌหํ, หฎฺฐจิโตฺต ปุนปฺปุนํ;
‘‘Mahāparisamajjhehaṃ, haṭṭhacitto punappunaṃ;
วณฺณยิํ เหมวณฺณสฺส, วณฺณํ วณฺณวิสารโทฯ
Vaṇṇayiṃ hemavaṇṇassa, vaṇṇaṃ vaṇṇavisārado.
๙๒.
92.
‘‘เอส ขีณาสโว พุโทฺธ, อนีโฆ ฉินฺนสํสโย;
‘‘Esa khīṇāsavo buddho, anīgho chinnasaṃsayo;
สพฺพกมฺมกฺขยํ ปโตฺต, วิมุโตฺตปธิสงฺขเยฯ
Sabbakammakkhayaṃ patto, vimuttopadhisaṅkhaye.
๙๓.
93.
‘‘เอส โส ภควา พุโทฺธ, เอส สีโห อนุตฺตโร;
‘‘Esa so bhagavā buddho, esa sīho anuttaro;
สเทวกสฺส โลกสฺส, พฺรหฺมจกฺกปฺปวตฺตโกฯ
Sadevakassa lokassa, brahmacakkappavattako.
๙๔.
94.
‘‘ทโนฺต ทเมตา สโนฺต จ, สเมตา นิพฺพุโต อิสิ;
‘‘Danto dametā santo ca, sametā nibbuto isi;
นิพฺพาเปตา จ อสฺสโตฺถ, อสฺสาเสตา มหาชนํฯ
Nibbāpetā ca assattho, assāsetā mahājanaṃ.
๙๕.
95.
วิชิตาวี จ ส ชิโน, อปฺปคโพฺพ อนาลโยฯ
Vijitāvī ca sa jino, appagabbo anālayo.
๙๖.
96.
‘‘อเนโญฺช อจโล ธีมา, อโมโห อสโม มุนิ;
‘‘Aneñjo acalo dhīmā, amoho asamo muni;
โธรโยฺห อุสโภ นาโค, สีโห สโกฺก ครูสุปิฯ
Dhorayho usabho nāgo, sīho sakko garūsupi.
๙๗.
97.
‘‘วิราโค วิมโล พฺรหฺมา, วาที สูโร รณญฺชโห;
‘‘Virāgo vimalo brahmā, vādī sūro raṇañjaho;
๙๘.
98.
‘‘พฺราหฺมโณ สมโณ นาโถ, ภิสโกฺก สลฺลกตฺตโก;
‘‘Brāhmaṇo samaṇo nātho, bhisakko sallakattako;
๙๙.
99.
‘‘ธาตา ธตา จ สนฺติ จ, กตฺตา เนตา ปกาสิตา;
‘‘Dhātā dhatā ca santi ca, kattā netā pakāsitā;
สมฺปหํสิตา เภตฺตา จ, เฉตฺตา โสตา ปสํสิตาฯ
Sampahaṃsitā bhettā ca, chettā sotā pasaṃsitā.
๑๐๐.
100.
‘‘อขิโล จ วิสโลฺล จ, อนีโฆ อกถํกถี;
‘‘Akhilo ca visallo ca, anīgho akathaṃkathī;
อเนโช วิรโช กตฺตา, คนฺธา วตฺตา ปสํสิตาฯ
Anejo virajo kattā, gandhā vattā pasaṃsitā.
๑๐๑.
101.
‘‘ตาเรตา อตฺถกาเรตา, กาเรตา สมฺปทาริตา;
‘‘Tāretā atthakāretā, kāretā sampadāritā;
๑๐๒.
102.
๑๐๓.
103.
‘‘นิตฺติณฺณกโงฺข นิมฺมาโน, อปฺปเมโยฺย อนูปโม;
‘‘Nittiṇṇakaṅkho nimmāno, appameyyo anūpamo;
๑๐๔.
104.
ตสฺมา พุเทฺธ จ ธเมฺม จ, สเงฺฆ สทฺธา มหตฺถิกา 31ฯ
Tasmā buddhe ca dhamme ca, saṅghe saddhā mahatthikā 32.
๑๐๕.
105.
‘‘คุเณหิ เอวมาทีหิ, ติโลกสรณุตฺตมํ;
‘‘Guṇehi evamādīhi, tilokasaraṇuttamaṃ;
๑๐๖.
106.
‘‘ตโต จุตาหํ ตุสิเต, อนุโภตฺวา มหาสุขํ;
‘‘Tato cutāhaṃ tusite, anubhotvā mahāsukhaṃ;
ตโต จุโต มนุเสฺสสุ, ชาโต โหมิ สุคนฺธิโกฯ
Tato cuto manussesu, jāto homi sugandhiko.
๑๐๗.
107.
‘‘นิสฺสาโส มุขคโนฺธ จ, เทหคโนฺธ ตเถว เม;
‘‘Nissāso mukhagandho ca, dehagandho tatheva me;
๑๐๘.
108.
‘‘มุขคโนฺธ สทา มยฺหํ, ปทุมุปฺปลจมฺปโก;
‘‘Mukhagandho sadā mayhaṃ, padumuppalacampako;
๑๐๙.
109.
๑๑๐.
110.
๑๑๑.
111.
‘‘ยสสฺสี สุขิโต กโนฺต, ชุติมา ปิยทสฺสโน;
‘‘Yasassī sukhito kanto, jutimā piyadassano;
วตฺตา อปริภูโต จ, นิโทฺทโส ปญฺญวา ตถาฯ
Vattā aparibhūto ca, niddoso paññavā tathā.
๑๑๒.
112.
เตสํ เหตุํ ปวกฺขามิ, ตํ สุณาถ ยถาตถํฯ
Tesaṃ hetuṃ pavakkhāmi, taṃ suṇātha yathātathaṃ.
๑๑๓.
113.
‘‘สนฺตํ ยสํ ภควโต, วิธินา อภิวาทยํ;
‘‘Santaṃ yasaṃ bhagavato, vidhinā abhivādayaṃ;
๑๑๔.
114.
‘‘ทุกฺขสฺสนฺตกรํ พุทฺธํ, ธมฺมํ สนฺตมสงฺขตํ;
‘‘Dukkhassantakaraṃ buddhaṃ, dhammaṃ santamasaṅkhataṃ;
วณฺณยํ สุขโท อาสิํ, สตฺตานํ สุขิโต ตโตฯ
Vaṇṇayaṃ sukhado āsiṃ, sattānaṃ sukhito tato.
๑๑๕.
115.
‘‘คุณํ วทโนฺต พุทฺธสฺส, พุทฺธปีติสมายุโต;
‘‘Guṇaṃ vadanto buddhassa, buddhapītisamāyuto;
สกนฺติํ ปรกนฺติญฺจ, ชนยิํ เตน กนฺติมาฯ
Sakantiṃ parakantiñca, janayiṃ tena kantimā.
๑๑๖.
116.
‘‘ชิโน เต ติตฺถิกากิเณฺณ 53, อภิภุยฺย กุติตฺถิเย;
‘‘Jino te titthikākiṇṇe 54, abhibhuyya kutitthiye;
๑๑๗.
117.
‘‘ปิยการี ชนสฺสาปิ, สมฺพุทฺธสฺส คุณํ วทํ;
‘‘Piyakārī janassāpi, sambuddhassa guṇaṃ vadaṃ;
สรโทว สสโงฺกหํ, เตนาสิํ ปิยทสฺสโนฯ
Saradova sasaṅkohaṃ, tenāsiṃ piyadassano.
๑๑๘.
118.
‘‘ยถาสตฺติวเสนาหํ , สพฺพวาจาหิ สนฺถวิํ;
‘‘Yathāsattivasenāhaṃ , sabbavācāhi santhaviṃ;
สุคตํ เตน วาคิโส, วิจิตฺตปฎิภานวาฯ
Sugataṃ tena vāgiso, vicittapaṭibhānavā.
๑๑๙.
119.
‘‘เย พาลา วิมติํ ปตฺตา, ปริโภนฺติ มหามุนิํ;
‘‘Ye bālā vimatiṃ pattā, paribhonti mahāmuniṃ;
๑๒๐.
120.
‘‘พุทฺธวเณฺณน สตฺตานํ, กิเลเส อปเนสหํ;
‘‘Buddhavaṇṇena sattānaṃ, kilese apanesahaṃ;
นิกฺกิเลสมโน โหมิ, ตสฺส กมฺมสฺส วาหสาฯ
Nikkilesamano homi, tassa kammassa vāhasā.
๑๒๑.
121.
๑๒๒.
122.
‘‘สพฺพาสวปริกฺขีโณ, ติณฺณสํสารสาคโร;
‘‘Sabbāsavaparikkhīṇo, tiṇṇasaṃsārasāgaro;
สิขีว อนุปาทาโน, ปาปุณิสฺสามิ นิพฺพุติํฯ
Sikhīva anupādāno, pāpuṇissāmi nibbutiṃ.
๑๒๓.
123.
‘‘อิมสฺมิํเยว กปฺปสฺมิํ, ยมหํ สนฺถวิํ ชินํ;
‘‘Imasmiṃyeva kappasmiṃ, yamahaṃ santhaviṃ jinaṃ;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธวณฺณสฺสิทํ ผลํฯ
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhavaṇṇassidaṃ phalaṃ.
๑๒๔.
124.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
๑๒๕.
125.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
๑๒๖.
126.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สุคโนฺธ เถโร อิมา คาถาโย
Itthaṃ sudaṃ āyasmā sugandho thero imā gāthāyo
อภาสิตฺถาติฯ
Abhāsitthāti.
สุคนฺธเตฺถรสฺสาปทานํ ทสมํฯ
Sugandhattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
ติณทายกวโคฺค เตปญฺญาสโมฯ
Tiṇadāyakavaggo tepaññāsamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
ติณโท มญฺจโท เจว, สรณพฺภญฺชนปฺปโท;
Tiṇado mañcado ceva, saraṇabbhañjanappado;
สุปโฎ ทณฺฑทายี จ, เนลปูชี ตเถว จฯ
Supaṭo daṇḍadāyī ca, nelapūjī tatheva ca.
โพธิสมฺมชฺชโก มโณฺฑ, สุคโนฺธ ทสโมติ จ;
Bodhisammajjako maṇḍo, sugandho dasamoti ca;
คาถาสตํ สเตวีสํ, คณิตเญฺจตฺถ สพฺพโสฯ
Gāthāsataṃ satevīsaṃ, gaṇitañcettha sabbaso.
Footnotes: