Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൧൫൮] ൮. സുഹനുജാതകവണ്ണനാ

    [158] 8. Suhanujātakavaṇṇanā

    നയിദം വിസമസീലേനാതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ ദ്വേ ചണ്ഡഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ കഥേസി. തസ്മിഞ്ഹി സമയേ ജേതവനേപി ഏകോ ഭിക്ഖു ചണ്ഡോ അഹോസി ഫരുസോ സാഹസികോ ജനപദേപി. അഥേകദിവസം ജാനപദോ ഭിക്ഖു കേനചിദേവ കരണീയേന ജേതവനം അഗമാസി, സാമണേരാ ചേവ ദഹരഭിക്ഖൂ ച തസ്സ ചണ്ഡഭാവം ജാനന്തി. ‘‘തേസം ദ്വിന്നം ചണ്ഡാനം കലഹം പസ്സിസ്സാമാ’’തി കുതൂഹലേന തം ഭിക്ഖും ജേതവനവാസികസ്സ പരിവേണം പഹിണിംസു. തേ ഉഭോപി ചണ്ഡാ അഞ്ഞമഞ്ഞം ദിസ്വാവ പിയസംവാസം സംസന്ദിംസു സമിംസു, ഹത്ഥപാദപിട്ഠിസമ്ബാഹനാദീനി അകംസു. ധമ്മസഭായം ഭിക്ഖൂ കഥം സമുട്ഠാപേസും – ‘‘ആവുസോ, ചണ്ഡാ ഭിക്ഖൂ അഞ്ഞേസം ഉപരി ചണ്ഡാ ഫരുസാ സാഹസികാ, അഞ്ഞമഞ്ഞം പന ഉഭോപി സമഗ്ഗാ സമ്മോദമാനാ പിയസംവാസാ ജാതാ’’തി. സത്ഥാ ആഗന്ത്വാ ‘‘കായ നുത്ഥ, ഭിക്ഖവേ, ഏതരഹി കഥായ സന്നിസിന്നാ’’തി പുച്ഛിത്വാ ‘‘ഇമായ നാമാ’’തി വുത്തേ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ, പുബ്ബേപേതേ അഞ്ഞേസം ചണ്ഡാ ഫരുസാ സാഹസികാ, അഞ്ഞമഞ്ഞം പന സമഗ്ഗാ സമ്മോദമാനാ പിയസംവാസാ ച അഹേസു’’ന്തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.

    Nayidaṃvisamasīlenāti idaṃ satthā jetavane viharanto dve caṇḍabhikkhū ārabbha kathesi. Tasmiñhi samaye jetavanepi eko bhikkhu caṇḍo ahosi pharuso sāhasiko janapadepi. Athekadivasaṃ jānapado bhikkhu kenacideva karaṇīyena jetavanaṃ agamāsi, sāmaṇerā ceva daharabhikkhū ca tassa caṇḍabhāvaṃ jānanti. ‘‘Tesaṃ dvinnaṃ caṇḍānaṃ kalahaṃ passissāmā’’ti kutūhalena taṃ bhikkhuṃ jetavanavāsikassa pariveṇaṃ pahiṇiṃsu. Te ubhopi caṇḍā aññamaññaṃ disvāva piyasaṃvāsaṃ saṃsandiṃsu samiṃsu, hatthapādapiṭṭhisambāhanādīni akaṃsu. Dhammasabhāyaṃ bhikkhū kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ – ‘‘āvuso, caṇḍā bhikkhū aññesaṃ upari caṇḍā pharusā sāhasikā, aññamaññaṃ pana ubhopi samaggā sammodamānā piyasaṃvāsā jātā’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbepete aññesaṃ caṇḍā pharusā sāhasikā, aññamaññaṃ pana samaggā sammodamānā piyasaṃvāsā ca ahesu’’nti vatvā atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ തസ്സ സബ്ബത്ഥസാധകോ അത്ഥധമ്മാനുസാസകോ അമച്ചോ അഹോസി. സോ പന രാജാ ഥോകം ധനലോഭപകതികോ, തസ്സ മഹാസോണോ നാമ കൂടഅസ്സോ അത്ഥി. അഥ ഉത്തരാപഥകാ അസ്സവാണിജാ പഞ്ച അസ്സസതാനി ആനേസും, അസ്സാനം ആഗതഭാവം രഞ്ഞോ ആരോചേസും. തതോ പുബ്ബേ പന ബോധിസത്തോ അസ്സേ അഗ്ഘാപേത്വാ മൂലം അപരിഹാപേത്വാ ദാപേസി. രാജാ തം പരിഹായമാനോ അഞ്ഞം അമച്ചം പക്കോസാപേത്വാ ‘‘താത, അസ്സേ അഗ്ഘാപേഹി, അഗ്ഘാപേന്തോ ച പഠമം മഹാസോണം യഥാ തേസം അസ്സാനം അന്തരം പവിസതി, തഥാ വിസ്സജ്ജേത്വാ അസ്സേ ഡംസാപേത്വാ വണിതേ കാരാപേത്വാ ദുബ്ബലകാലേ മൂലം ഹാപേത്വാ അസ്സേ അഗ്ഘാപേയ്യാസീ’’തി ആഹ. സോ ‘‘സാധൂ’’തി സമ്പടിച്ഛിത്വാ തഥാ അകാസി.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto tassa sabbatthasādhako atthadhammānusāsako amacco ahosi. So pana rājā thokaṃ dhanalobhapakatiko, tassa mahāsoṇo nāma kūṭaasso atthi. Atha uttarāpathakā assavāṇijā pañca assasatāni ānesuṃ, assānaṃ āgatabhāvaṃ rañño ārocesuṃ. Tato pubbe pana bodhisatto asse agghāpetvā mūlaṃ aparihāpetvā dāpesi. Rājā taṃ parihāyamāno aññaṃ amaccaṃ pakkosāpetvā ‘‘tāta, asse agghāpehi, agghāpento ca paṭhamaṃ mahāsoṇaṃ yathā tesaṃ assānaṃ antaraṃ pavisati, tathā vissajjetvā asse ḍaṃsāpetvā vaṇite kārāpetvā dubbalakāle mūlaṃ hāpetvā asse agghāpeyyāsī’’ti āha. So ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā tathā akāsi.

    അസ്സവാണിജാ അനത്തമനാ ഹുത്വാ തേന കതകിരിയം ബോധിസത്തസ്സ ആരോചേസും. ബോധിസത്തോ ‘‘കിം പന തുമ്ഹാകം നഗരേ കൂടഅസ്സോ നത്ഥീ’’തി പുച്ഛി. ‘‘അത്ഥി സാമി, സുഹനു നാമ കൂടഅസ്സോ ചണ്ഡോ ഫരുസോ’’തി. ‘‘തേന ഹി പുന ആഗച്ഛന്താ തം അസ്സം ആനേയ്യാഥാ’’തി. തേ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ പുന ആഗച്ഛന്താ തം കൂടസ്സം ഗാഹാപേത്വാ ആഗച്ഛിംസു. രാജാ ‘‘അസ്സവാണിജാ ആഗതാ’’തി സുത്വാ സീഹപഞ്ജരം ഉഗ്ഘാടേത്വാ അസ്സേ ഓലോകേത്വാ മഹാസോണം വിസ്സജ്ജാപേസി. അസ്സവാണിജാപി മഹാസോണം ആഗച്ഛന്തം ദിസ്വാ സുഹനും വിസ്സജ്ജാപേസും. തേ അഞ്ഞമഞ്ഞം പത്വാ സരീരാനി ലേഹന്താ സമ്മോദമാനാ അട്ഠംസു. രാജാ ബോധിസത്തം പുച്ഛി – ‘‘പസ്സസി ഇമേ ദ്വേ കൂടസ്സാ അഞ്ഞേസം ചണ്ഡാ ഫരുസാ സാഹസികാ, അഞ്ഞേ അസ്സേ ഡംസിത്വാ ഗേലഞ്ഞം പാപേന്തി, ഇദാനി അഞ്ഞമഞ്ഞം പന സരീരം ലേഹന്താ സമ്മോദമാനാ അട്ഠംസു, കിം നാമേത’’ന്തി? ബോധിസത്തോ ‘‘നയിമേ, മഹാരാജ, വിസമസീലാ, സമസീലാ സമധാതുകാ ച ഏതേ’’തി വത്വാ ഇമം ഗാഥാദ്വയമാഹ –

    Assavāṇijā anattamanā hutvā tena katakiriyaṃ bodhisattassa ārocesuṃ. Bodhisatto ‘‘kiṃ pana tumhākaṃ nagare kūṭaasso natthī’’ti pucchi. ‘‘Atthi sāmi, suhanu nāma kūṭaasso caṇḍo pharuso’’ti. ‘‘Tena hi puna āgacchantā taṃ assaṃ āneyyāthā’’ti. Te ‘‘sādhū’’ti paṭissuṇitvā puna āgacchantā taṃ kūṭassaṃ gāhāpetvā āgacchiṃsu. Rājā ‘‘assavāṇijā āgatā’’ti sutvā sīhapañjaraṃ ugghāṭetvā asse oloketvā mahāsoṇaṃ vissajjāpesi. Assavāṇijāpi mahāsoṇaṃ āgacchantaṃ disvā suhanuṃ vissajjāpesuṃ. Te aññamaññaṃ patvā sarīrāni lehantā sammodamānā aṭṭhaṃsu. Rājā bodhisattaṃ pucchi – ‘‘passasi ime dve kūṭassā aññesaṃ caṇḍā pharusā sāhasikā, aññe asse ḍaṃsitvā gelaññaṃ pāpenti, idāni aññamaññaṃ pana sarīraṃ lehantā sammodamānā aṭṭhaṃsu, kiṃ nāmeta’’nti? Bodhisatto ‘‘nayime, mahārāja, visamasīlā, samasīlā samadhātukā ca ete’’ti vatvā imaṃ gāthādvayamāha –

    ൧൫.

    15.

    ‘‘നയിദം വിസമസീലേന, സോണേന സുഹനൂ സഹ;

    ‘‘Nayidaṃ visamasīlena, soṇena suhanū saha;

    സുഹനൂപി താദിസോയേവ, യോ സോണസ്സ സഗോചരോ.

    Suhanūpi tādisoyeva, yo soṇassa sagocaro.

    ൧൬.

    16.

    ‘‘പക്ഖന്ദിനാ പഗബ്ഭേന, നിച്ചം സന്ദാനഖാദിനാ;

    ‘‘Pakkhandinā pagabbhena, niccaṃ sandānakhādinā;

    സമേതി പാപം പാപേന, സമേതി അസതാ അസ’’ന്തി.

    Sameti pāpaṃ pāpena, sameti asatā asa’’nti.

    തത്ഥ നയിദം വിസമസീലേന, സോണേന സുഹനൂ സഹാതി യം ഇദം സുഹനു കൂടസ്സോ സോണേന സദ്ധിം പേമം കരോതി, ഇദം ന അത്തനോ വിസമസീലേന, അഥ ഖോ അത്തനോ സമസീലേനേവ സദ്ധിം കരോതി. ഉഭോപി ഹേതേ അത്തനോ അനാചാരതായ ദുസ്സീലതായ സമസീലാ സമധാതുകാ. സുഹനൂപി താദിസോയേവ, യോ സോണസ്സ സഗോചരോതി യാദിസോ സോണോ, സുഹനുപി താദിസോയേവ, യോ സോണസ്സ സഗോചരോ യംഗോചരോ സോണോ, സോപി തംഗോചരോയേവ. യഥേവ ഹി സോണോ അസ്സഗോചരോ അസ്സേ ഡംസേന്തോവ ചരതി, തഥാ സുഹനുപി. ഇമിനാ നേസം സമാനഗോചരതം ദസ്സേതി.

    Tattha nayidaṃ visamasīlena, soṇena suhanū sahāti yaṃ idaṃ suhanu kūṭasso soṇena saddhiṃ pemaṃ karoti, idaṃ na attano visamasīlena, atha kho attano samasīleneva saddhiṃ karoti. Ubhopi hete attano anācāratāya dussīlatāya samasīlā samadhātukā. Suhanūpi tādisoyeva, yo soṇassa sagocaroti yādiso soṇo, suhanupi tādisoyeva, yo soṇassa sagocaro yaṃgocaro soṇo, sopi taṃgocaroyeva. Yatheva hi soṇo assagocaro asse ḍaṃsentova carati, tathā suhanupi. Iminā nesaṃ samānagocarataṃ dasseti.

    തേ പന ആചാരഗോചരേ ഏകതോ കത്വാ ദസ്സേതും ‘‘പക്ഖന്ദിനാ’’തിആദി വുത്തം. തത്ഥ പക്ഖന്ദിനാതി അസ്സാനം ഉപരി പക്ഖന്ദനസീലേന പക്ഖന്ദനഗോചരേന. പഗബ്ഭേനാതി കായപാഗബ്ഭിയാദിസമന്നാഗതേന ദുസ്സീലേന. നിച്ചം സന്ദാനഖാദിനാതി സദാ അത്തനോ ബന്ധനയോത്തം ഖാദനസീലേന ഖാദനഗോചരേന ച. സമേതി പാപം പാപേനാതി ഏതേസു അഞ്ഞതരേന പാപേന സദ്ധിം അഞ്ഞതരസ്സ പാപം ദുസ്സീല്യം സമേതി. അസതാ അസന്തി ഏതേസു അഞ്ഞതരേന അസതാ അനാചാരഗോചരസമ്പന്നേന സഹ ഇതരസ്സ അസം അസാധുകമ്മം സമേതി, ഗൂഥാദീനി വിയ ഗൂഥാദീഹി ഏകതോ സംസന്ദതി സദിസം നിബ്ബിസേസമേവ ഹോതീതി.

    Te pana ācāragocare ekato katvā dassetuṃ ‘‘pakkhandinā’’tiādi vuttaṃ. Tattha pakkhandināti assānaṃ upari pakkhandanasīlena pakkhandanagocarena. Pagabbhenāti kāyapāgabbhiyādisamannāgatena dussīlena. Niccaṃ sandānakhādināti sadā attano bandhanayottaṃ khādanasīlena khādanagocarena ca. Sameti pāpaṃ pāpenāti etesu aññatarena pāpena saddhiṃ aññatarassa pāpaṃ dussīlyaṃ sameti. Asatā asanti etesu aññatarena asatā anācāragocarasampannena saha itarassa asaṃ asādhukammaṃ sameti, gūthādīni viya gūthādīhi ekato saṃsandati sadisaṃ nibbisesameva hotīti.

    ഏവം വത്വാ ച പന ബോധിസത്തോ ‘‘മഹാരാജ, രഞ്ഞാ നാമ അതിലുദ്ധേന ന ഭവിതബ്ബം, പരസ്സ സന്തകം നാമ നാസേതും ന വട്ടതീ’’തി രാജാനം ഓവദിത്വാ അസ്സേ അഗ്ഘാപേത്വാ ഭൂതമേവ മൂലം ദാപേസി. അസ്സവാണിജാ യഥാസഭാവമേവ മൂലം ലഭിത്വാ ഹട്ഠതുട്ഠാ അഗമംസു. രാജാപി ബോധിസത്തസ്സ ഓവാദേ ഠത്വാ യഥാകമ്മം ഗതോ.

    Evaṃ vatvā ca pana bodhisatto ‘‘mahārāja, raññā nāma atiluddhena na bhavitabbaṃ, parassa santakaṃ nāma nāsetuṃ na vaṭṭatī’’ti rājānaṃ ovaditvā asse agghāpetvā bhūtameva mūlaṃ dāpesi. Assavāṇijā yathāsabhāvameva mūlaṃ labhitvā haṭṭhatuṭṭhā agamaṃsu. Rājāpi bodhisattassa ovāde ṭhatvā yathākammaṃ gato.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ ദ്വേ അസ്സാ ഇമേ ദ്വേ ദുട്ഠഭിക്ഖൂ അഹേസും, രാജാ ആനന്ദോ, പണ്ഡിതാമച്ചോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā dve assā ime dve duṭṭhabhikkhū ahesuṃ, rājā ānando, paṇḍitāmacco pana ahameva ahosi’’nti.

    സുഹനുജാതകവണ്ണനാ അട്ഠമാ.

    Suhanujātakavaṇṇanā aṭṭhamā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൧൫൮. സുഹനുജാതകം • 158. Suhanujātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact